WPC. 2_BNa Z3|omanTimes RomanTimes Roman Bold\  PCXP"m^2CRddCCCdq2C28dddddddddd88qqqYzoCNzoozzC8C^dCYdYdYCdd88d8ddddCN8ddddY`(`lC2CC!CCCCCCCCCCd8YYYYYYzYzYzYzYC8C8C8C8ddddddddddYdddddodYYYYYYYdzYzYzYzYddddddddC8C8C8C8Ndz8z8z8z8z8ddddddCCCoNoNoNoNz8z8z8dddddddzYzYzYdz8dCoNz8dddddNF2[dCYddddd7>d<d<$YYdCCddooCY,PX;NXXXXX17X5X5 NNX;;XXbb;N5ddaa~1d::aaa~~~dkkGd0~W,Iykk~~~~NkktWaaa~~~πovakIlWlNlWk\;:ayaX\rWaabaikNlNzf\ayyoNk::affyonk~oooooooooooooooooooNNNNNNNkkkkkkkkkkkkkkkkkkkk::::::::::::aaaaaaaffffffffffffyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyl;z"m^,;bXX;;;Xe,;,1XXXXXXXXXX;;eeeXvvlEXvlbvv;1;gX;XbNbN;Xb1;b1bXbbNE;bXXXNF'F\;,;;;;;;;;;;;;b1XXXXXNvNvNvNvNE1E1E1E1bXXXXbbbbXXbXXXXlbXXXNNNNbvNvNvNvNXXXXXXbbE1E1E1E1Xbv1v1v1v1v1bbbbXXNNNbEbEbEbEv;v;v;bbbbbbXvNvNvNbv1bNbEv;XXbXbN>,_X;XXXXXX5:X5X51XXX;;XXbb;X5eeaa~1e::aaa~~~ekkGe0~W,Iykk~~~~NkktWaaa~~~πovakIlWlNlWk\;:ayab\rWaabaikNlNzf\ayyoNk::affyonk~oooooooooooooooooooNNNNNNNkkkkkkkkkkkkkkkkkkkk::::::::::::aaaaaaaffffffffffffyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyl;z"m^:N_uu¶NNNu:N:AuuuuuuuuuuAAhרN[ϨܨNANmuNhuhuhNuuAAuAuuuuN[Auuuuhp/p~N:NN'NNNNNNNNNNuAhhhhhϜhhhhhNANANANAuuuuuuuuuuhuuuuuuhhhhhhhuhhhhuuuuuuuuNANANANA[uAAAAAuuuuuuϨNNN[[[[AAAuuuuuuܨuhhhuAuN[AuuuuuNR:juNhuuuuu@HuFuF*hhuNNuuNhFфA'MM捍]@s:`捍fsϨ`sfszNMuzsffzfMMfffffffMMMMMMMMMMMMN"m^:NuuNNNu:N:AuuuuuuuuuuNNu٨[uܨ騨NANuNuhhNuANA‚uh[Nuuuh\3\yN:NN'NNNNNNNNNNAuuuuu騨hhhhh[A[A[A[Auuuuuuuuuuuuuhhhhhhhhuuuuuu[A[A[A[AuAAAAAuu騨hhh[[[[NNN騨uhhhAh[NuuuNR:~uNuuuuuuFMuFuFAuuuNNuuNuFхA'MM捍]@s:`捍fsϨ`sfszNMςzsffzfMMfffffffMMMMMMMMMMMMN2 Zahh9 z7oC2(o\  PCXPz1b;,+0b\  PCP1f;, {nf4  p(ACz@N:)Yp\  PCP@N: yp4  p(AC4 /a;,a*f9 xCX"m^,;JXX;;;Xw,;,1XXXXXXXXXX;;wwwXllvll;NvbvllXbllbbE1EKX;XXNXN1XX11N1XXXXEE1XNvNNEG1G`;,;;;;;;;;;;;;X1lXlXlXlXlXvvNlNlNlNlN;1;1;1;1vXXXXXXXXXbNlXXXXbNXlXlXlXlXvNvNvNvNXlNlNlNlNXXXXXXXX;1;1;1;1NvNb1b1b1b1b1vXvXvXvXXXvlElElEXEXEXEXEb1b1b1XXXXXXvbNbEbEbEXb1vXlEXEb1bNbNXXXN>,\XEXXXXXX17X5X5&bbX;;XXXX;b5wwaa~1w::aaa~~~wkkGw0~W,Iykk~~~~NkktWaaa~~~πovakIlWlNlWk\;:ayaX\rWaabaikNlNzf\ayyoNk::affyonk~oooooooooooooooooooNNNNNNNkkkkkkkkkkkkkkkkkkkk::::::::::::aaaaaaaffffffffffffyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyl;zHAU3Haus #2 fyrir skjalaritun.j j X  1995!96. ! 1065 r fr stofnun AlYingis. 120. l?ggjafarYing. ! . ml. DLRTveir dkar fyrir r%Wuritun.$^  2,#h (;!hc"a"SP3Spss1ur (e=2,30 n=0,90) f/r%Wuritun.o ? DSK1Dlkaskilgreining fyrir r%Wuritun.0X` hp x (#%'0*,.8135@8:mSP1Spss1ur (v=2,22 h=2,22) f/r%Wuritun.   TABASetur inn tab f. h. j. dalk ;G@2&p^#M# x& j&LIN1Setur l1nuh%W og l1nubil f/r%WuritunrHAU1Haus fyrir r%Wuritun.uritun.uhaus."^ ^4 PC'    ?  3'3'Standard6&6&Standard/&U("Von `*@ X` hp x (#%'0*,.8135@8:mX(T1X)ttir Yrj punkta fyrir r%Wuritun.   ddAP APAP EFN1Setur inn merkingu fyrir efnisyfirlit (Col 1). J2 , j/' e' A'?)EFN2Setur inn merkingu fyrir efnisyfirlit (Col 2). LUPHSHnikun i vinstri upphafsstodu   HAULUppsetn.  landscape listum E 6&6&Standard(1.h) - HP LJ IIIISKJALAP.PRS&6&6StandardHaus fyrir ferWareikning     USKLrD yx dddy   AnnaW yx Gdddy   Alls: yx dddy T yx dddy   ____________________________ ritun yfirmanns 2O/;,p-n.a.HLINEHline}I! ybdddyVIKLVikulina yx dddy  yx dddy   FFmFeedF?st blaWs1Wuskil]  TABTab i haus og faetur X8 21/aV00\g1MLINmjo lina} yb dddyHJFNH%gri j?fnun. ` "NSNTLStaf- og t?luliWaskilgreining (1. a. 1.).X T I. A. 1. a.(1)(a) i) a) 1. a. a. 1. 1.(a) i) a)TXSTRXankastrik."23e1eZ2n2l-3HNK1Hnikar upp um 0.1c.  HNK3Hnikar upp um 0.3c.  r NBLSSetur nUja blaWs1Wu.s  TABRSetur inn INNDRTT+MARREL.5 X  25|3|G4|4|?5LETCOUR  @Velur courier letur$KY x_  @CY CU10Courier 10pt Line Draw$ d  @R  CU8Courier 8pt Line Draw$a P  @  CU12Courier 12pt Line Draw$, Xx  @r  \ 2D<5 b7!P8"J:HAUFREHaus fyrir ferWareikninga} 6&6&StandardHaus #2 fyrir skjalaritun.6&6&Standard*@   X` hp x (#%'0*,.8135@8:R:}RLET0Sm%st (Times Roman 8,0 pt).pt)7$$ dJ4 PC'm  dJ4 PC'm /GSGreinarskil.8 V: /KHKaflahaus.9 Xt3 - à /I1AWalliWur.sem ritarar setja inn).:%@ I.؃26U;US<XS=XT/I2UndirliWur.sem ritarar setja inn).;7 ` @ 1.؃/ULUndirliWur.</LIAWalliWur.=/I3InnstiliWur.sem ritarar setja inn).>J  `   @ h"(1)؃2W?bhU@sUAb=VBxV/KAKafli.? n -/BRkv%Wi.@ $ v a, à  /KGKaflagreinarnCmer.A z -GLEIGleitt letur.B ddd dd 2ZCbIWD#WEiYFx7Z/GNGreinarnCmer.f greinarnCmeri.C x -FORSForseti gj?rir kunnugt.DJ p4 PC%  ddnd F dJ4 PC'm ORSETI  p4 PC% 0 dJ4 PC'm SLANDS Z   b4 PC' gj?rirXkunnugt: p4 PC%  ndnd  dJ4 PC'm  p4 PC%  dJ4 PC'm  b4 PC' /UFUndirfyrirs?gn.E #2 a,ÃX(T2X)ttir Yrj punkta fyrir skjalaritun.F ddUP UPUP 2cGZH\I_JaTT07T?flutexti fyrir t?flu meW sj? dlkum.G֔X` hp x (#%'0*,.8135@8:6&StandardSKJALDB.PRSo\ *  ?   X` hp x (#%'0*,.8135@8:_K6&StandardSKJALDB.PRSo\ *    } X` hp x (#%'0*,.8135@8:6&Standardd.tersSKJALAD.PRSo4*  ?   X` hp x (#%'0*,.8135@8:llum er frjlst aW ;ska aWgangs aW upplUsingum. R)tturinn er Yv1 t.d. ekki bundinn skilyrWi um bCsetu eWa r1kisborgarar)tt.Ʒ ++ M?rg ?nnur r1ki hafa l?gleitt meginregluna um upplUsingar)tt almennings. M Yar nefna stral1u (e. Freedom of Information Act fr 1982), Bandar1kin (e. Freedom of Information Act fr 1967), Kanada (e. Access to Information Act fr 1980) og NUja Sjland (e. Official Information Act fr 1982). ++ Meginregla um almennan aWgang aW upplUsingum hj stj;rnv?ldum er ekki almenntz$(g%g%// gildandi r)ttur 1 r1kjum Evr;pusambandsins ef undan eru skilin kv%Wi sem gilda innan sambandsins og  Evr;pska efnahagssv%Winu um upplUsingaskyldu  sviWi umhverfismla. Xau kv%Wi eru sett  grundvelli tilskipunar Evr;pusambandsins fr 1990. ++ NUveriW hefur einnig veriW kveWiW aW heimila almenningi aWgang aW g?gnum 1 v?rslu stofnana Evr;pusambandsins, einkum rWherrarWsins og framkv%mdastj;rnarinnar. X%r reglur gilda aWeins  vettvangi sambandsins, en snerta ekki einst?k aWildarr1ki Yess. ++ ~& IV. ă ++ AWst%Wur stj;rnvalda til Yess aW veita aWgang aW upplUsingum eru  Umsan htt lakari h)r  landi en 1 ngrannal?ndum okkar. 0slensk stj;rnsUsla er um margt frumst%Wari og lausari 1 reipunum en stj;rnsUsla ngrannar1kjanna. Xannig virWast fleiri ml vera afgreidd h)r  landi meW ;formlegum h%tti, en YaW leiWir oft til Yess aW ekki eru varWveittar upplUsingar um mlsatvik og jafnvel afgreiWslu mls. X hafa ekki m;tast h)rlendis skUrar stj;rnsUsluvenjur um r)tt almennings til aWgangs aW g?gnum hj stj;rnv?ldum. ++ H)r  landi hafa ekki enn veriW l?gleiddar almennar reglur um aWgang almennings aW upplUsingum hj stj;rnv?ldum.  einst?kum sviWum hafa Y; veriW tekin 1 l?g kv%Wi sem veita almenningi r)tt til aWgangs aW vissum upplUsingum. H)r m fyrst nefna l?g nr. 21/1993, um upplUsingamiWlun og aWgang aW upplUsingum um umhverfisml hj stj;rnv?ldum, en aW auki er aW finna nokkur dreifW og ;samst%W kv%Wi 1 l?gum og eru Yau helstu talin upp 1 fylgiskjali I meW frumvarpi Yessu. Xegar settum l?gum sleppir r1kir mikil r)ttar;vissa um YaW aW hverju marki almenningur eigi r)tt til aWgangs aW upplUsingum hj stj;rnv?ldum. 0 ;l?gm%ltum tilvikum hefur veriW gengiW Ct fr Yv1 aW stj;rnv?ld hafi heimild til Yess aW veita almenningi rUmri aWgang aW upplUsingum en leiWir af beinum r)tti Yessara aWila l?gum samkv%mt, enda standi reglur um Yagnarskyldu Yv1 ekki 1 vegi. ++ Jafnt almenningi sem stj;rnv?ldum er nauWsyn  skUrum og einf?ldum meginreglum um YaW sem h)r aW framan hefur veriW nefndur upplUsingar)ttur almennings. Skortur  reglum af Yessu tagi hefur oft leitt til harWv1tugra deilna  s1Wari rum, auk Yess sem ;vissan hefur tafiW fyrir afgreiWslu  Yeim erindum sem stj;rnv?ldum hafa borist um aWgang aW g?gnum. X hefur komiW 1 lj;s, m.a. 1 mlum sem umboWsmaWur AlYingis hefur fengiW til Crlausnar, aW stj;rnsUsluframkv%md  Yessu sviWi hefur alls ekki veriW n%gilega samr%md. ++ MeW frumvarpi Yessu er lagt til aW tekin verWi upp sC meginregla 1 1slensk l?g aW stj;rnv?ldum s) skylt, s) Yess ;skaW, aW veita almenningi aWgang aW g?gnum sem varWa tiltekiW ml. H)r er m.?.o. %tlunin aW rUmka r)tt almennings til aWgangs aW g?gnum hj stj;rnv?ldum, einkum  Yeim sviWum Yar sem Yeim hefur veriW taliW heimilt, en ekki skylt, aW lta upplUsingar 1 t). X; skal tekiW fram, til aW forWast misskilning, aW meW frumvarpinu er ekki l?gW nein skylda  herWar stj;rnv?ldum til aW veita almenningi upplUsingar aW eigin frumkv%Wi. 0 l?gum er aftur  m;ti aW finna nokkurn fj?lda sl1kra s)rkv%Wa. Xar m t.d. nefna aW skv. 2. gr. laga nr. 84/1995 skal CrskurWarnefnd sj;manna og Ctvegsmanna birta reglulega upplUsingar um fiskverW Yannig aW Y%r gagnist Ctvegsm?nnum og sj;m?nnum sem best. X er r)tt aW benda  aW kv%Wi frumvarpsins veita almenningi eing?ngu aWgang aW upplUsingum sem er aW finna 1 fyrirliggjandi g?gnum 1 v?rslu stj;rnvalda. 0 l?gum er aftur  m;ti aW finna nokkur s)rkv%Wi sem m%la fyrir um aW veita skuli almenningi upplUsingar 1 v1Wt%kara m%li en frumvarp til upplUsingalaga gerir rW fyrir og er Y oft um einhvers konar leiWbeiningar og rWgj?f aW r%Wa. Xannig eiga hCsn%Wisnefndir t.d. aW veita 1bCum hlutaWeigandi sveitarf)lags upplUsingar um f)z$ (g%g%//Ԯlagslegt hCsn%Wi og hCsaleigusamninga, skv. 5. t?lul. 45. gr. laga nr. 97/1993, um HCsn%Wisstofnun r1kisins, sbr. 8. gr. laga nr. 58/1995, um breyting  Yeim l?gum. ++ ViW gerW frumvarpsins hefur sem fyrr segir veriW h?fW hliWsj;n af frumvarpi Yv1 til laga um upplUsingaskyldu stj;rnvalda sem lagt var fyrir AlYingi  113. l?ggjafarYingi 1990 jafnframt Yv1 sem h?fW hefur veriW hliWsj;n af Yeirri gagnrUni sem frumvarpiW s%tti  s1num t1ma. H)r  eftir fer yfirlit um helstu efnisatriWi Yessa frumvarps: ++ 1. Lagt er til 1 I. kafla aW gildissviW laganna verWi hiW sama og var 1 eldri frumv?rpum, Y.e. stj;rnsUsla r1kis og sveitarf)laga. Eru kv%Win um gildissviW sniWin eftir samsvarandi kv%Wum stj;rnsUslulaga, svo langt sem Yau n, og  Yetta reyndar viW um fleiri atriWi 1 frumvarpinu svo sem nnar verWur vikiW aW 1 athugasemdum viW einstakar greinar. ++ 2. 0 II. kafla hefur veriW leitast viW aW hafa undanYgur fr fyrrgreindri meginreglu um upplUsingar)tt almennings sem f%star og hefur Yeim Yannig veriW nokkuW f%kkaW fr eldri frumv?rpum, einkum Yeim undanYgum sem byggjast  mikilv%gum almannahagsmunum. UndanYgukv%Win ber aW sjlfs?gWu aW skUra Yr?ngt en Y; hefur veriW reynt aW hafa kv%Win svo almennt orWuW aW nokkurt svigrCm skapist til aW m;ta Yau nnar 1 framkv%md. ++ 3. 0 III. kafla er finna kv%Wi um aWgang aWila mls aW upplUsingum um hann sjlfan en kv%Wi sem Yessi var ekki aW finna 1 eldri frumv?rpum. ++ 4. kv%Wi IV. kafla um mlsmeWferW eru nokkru 1tarlegri en samsvarandi kv%Wi 1 eldri frumv?rpum. ++ 5. AW Yv1 var fundiW 1 frumvarpinu fr 1990 aW ekki v%ri unnt yrWi aW leysa Cr greiningi um aWgang aW g?gnum meW einf?ldum og skj;tum h%tti. 0 Yv1 skyni er nC lagt til 1 V. kafla aW sett verWi  stofn s)rst?k CrskurWarnefnd er starfi ;hW stj;rnsUslunni. Ekkert er Yv1 hins vegar til fyrirst?Wu aW greiningur af Yessu tagi verWi borinn undir d;mst;la eftir almennum reglum. ++ 6. AnnaW atriWi, sem s%tti gagnrUni 1 frumvarpinu fr 1990, var aW rWherra var veitt v1Wt%k heimild til aW setja kv%Wi um framkv%md laganna, jafnvel aW m;ta einst?k kv%Wi Yeirra nnar 1 reglugerW. 0 Yv1 frumvarpi, sem nC er lagt fram, hefur Yessu veriW breytt. KveWiW er afdrttarlaust  um YaW 1 8. gr. hven%r veita skuli aWgang aW tilteknum g?gnum Yegar langur t1mi er liWinn fr Yv1 aW Yau urWu til. ++ 7. VI. og VII. kafli hafa aW geyma kv%Wi um aWgang aW g?gnum hj Xj;Wskjalasafni 0slands og ?Wrum opinberum skjalas?fnum, svo og um skrningu mla. Nkv%m skrning og flokkun skjala og annarra gagna er forsenda Yess aW upplUsingal?g verWi virk. Af Yeim s?kum er mj?g mikilv%gt aW kv%Wi um varWveislu gagna og mlaskrningu verWi annaW og meira en orWin t;m ni frumvarp Yetta fram aW ganga. ++ 8. Samkv%mt VIII. kafla ?Wlast frumvarpiW gildi sem l?g hinn 1. janCar 1997. Jafnframt er lagt til, ?fugt viW YaW sem gert var 1 eldri frumv?rpum, aW l?gin taki jafnt til allra gagna, eldri sem yngri. ++ & V. ă ++ Hugt?k Yau sem koma fyrir 1 frumvarpinu eru m?rg hver hin s?mu og notuW eru 1 stj;rnsUslul?gum. Er merking Yeirra hvarvetna hin sama. ++ Um hugt?k Yau sem notuW eru 1 frumvarpinu er annars Yetta aW segja: ++ HugtakiW ?skj?l  er notaW 1 hefWbundinni Yr?ngri merkingu, en hugtakiW ?g?gn  er notaW sem samheiti um ?ll Yau form sem upplUsingar eru varWveittar  innan stj;rnsUslunnar. UpplUsingar)ttur almennings gildir n tillits til Yess 1 hvaWa formi umbeWnar upplUsingar eru. HugtakiW  Yv1 aW skUra rCmt eins og fram kemur 1 2. t?lul. 3. gr. frumz$ (g%g%//Ԯvarpsins. ++ HugtakiW ?upplUsingar  er samheiti yfir allt YaW sem komiW hefur til vitundar stj;rnvalda. HugtakiW er Yv1 notaW 1 hugl%gri merkingu en hugt?kin ?skj?l  og ?g?gn  eru hlutl%gs eWlis. Xannig er t.d. 1 6. gr. frumvarpsins tekiW svo til orWa aW ?g?gn hafi aW geyma upplUsingar um tiltekin atriWi . Athugasemdir viW einstakar greinar frumvarpsins. 1!Um I. kafla. #Um 1. gr. ++ 0 Yessari grein er kveWiW  um gildissviW laganna. Gert er rW fyrir aW Yau taki til allrar stj;rnsUslu r1kis og sveitarf)laga meW sama h%tti og stj;rnsUslul?g. Xannig taka l?gin til Yeirrar starfsemi sem heyrir undir framkv%mdarvaldiW samkv%mt Yr1skiptingu r1kisvaldsins. Utan gildissviWs Yeirra fellur hins vegar AlYingi og stofnanir Yess, svo sem umboWsmaWur AlYingis og r1kisendurskoWun. S?muleiWis d;mst;larnir, Y.e. H%stir)ttur, h)rWasd;mst;lar og s)rd;mst;lar. ++ >fugt viW stj;rnsUslul?g er ekki gerWur neinn greinarmunur  Yv1 hvers eWils sC starfsemi er sem stj;rnv?ld hafa meW h?ndum. L?gin taka Yv1 ekki einv?rWungu til Yess Yegar stj;rnv?ld taka kvarWanir um r)tt og skyldu manna, sbr. 1. gr. stj;rnsUslulaga, heldur og til hvers konar Yj;nustustarfsemi, samningsgerWar og annarrar starfsemi. ++ 0 2. mgr. er m%lt svo fyrir aW l?gin taki ennfremur til Yeirrar starfsemi einkaaWila sem lUtur aW Yv1 aW taka kvarWanir um r)tt eWa skyldu manna. H)r er fylgt s?mu reglu og 1 2. mgr. 1. gr. stj;rnsUslulaga og l?gin ltin n til Yess Yegar einkaaWilum hefur veriW fengiW stj;rnsUsluhlutverk sem aW ?Wru j?fnu er 1 h?ndum hins opinbera. ++ AW ?Wru leyti gilda l?gin ekki um einkaaWila, en undir hugtakiW ?einkaaWilar  falla m.a. f)l?g einkar)ttarlegs eWlis, eins og hlutaf)l?g og sameignarf)l?g, Y;tt Yau s)u 1 opinberri eigu. Ef rekstrarformi opinberrar stofnunar hefur t.d. veriW breytt 1 hlutaf)lagsform fellur hlutaf)lagiW sem sl1kt utan gildissviWs laganna, jafnvel Y;tt YaW s) aW ?llu leyti 1 eigu r1kis eWa sveitarf)lags, nema Yv1 hafi veriW faliW s)rstakt stj;rnsUsluhlutverk, Y.e. aW taka kvarWanir, 1 skj;li stj;rnsUsluvalds, um r)tt eWa skyldu manna. S) hlutaf)lag 1 eigu r1kis eWa sveitarf)lags n l?gin til upplUsinga er varWa eignarhald Yessara opinberu aWila  f)laginu nema upplUsingarnar lCti aW viWkv%mum viWskiptahagsmunum Yess, en Y er heimilt aW takmarka aWgang aW g?gnum skv. 3. t?lul. 6. gr. laganna meW tilliti til samkeppni f)lagsins viW aWra aWila. ++ #Um 2. gr. ++ 0 1. mgr. er m%lt svo fyrir eins og 1 stj;rnsUslul?gum aW l?gin gildi ekki um Yau st?rf sUslumanna og s)rstakra sUslunarmanna, Yar  meWal skiptastj;ra, sem t?ldust til d;mstarfa fram til 1. jCl1 1992. 0 r)ttarfarsl?ggj?finni er rW fyrir Yv1 gert aW greiningsefni um Yessi mlefni verWi borin beint undir d;mst;la og er Yv1 eWlilegt aW umr%dd st?rf falli utan viW gildissviW laganna  sama htt og starfsemi d;mst;la. ++ 0 stj;rnsUslul?gum er aW finna kv%Wi um aWgang aWila stj;rnsUslumls aW g?gnum mlsins. EWlilegt er aW taka fram, til Yess aW taka af allan vafa, aW l?g Yessi gildi ekki um sl1kan aWgang. Hins vegar er 1 III. kafla frumvarpsins kveWiW  um aWgang aWila aW g?gnum mls Yegar Yau tengjast ekki stj;rnvaldskv?rWun eins og nnar verWur vikiW aW 1 athugasemdum meW 9. gr. ++ 0 l?gum nr. 121/1989, um skrningu og meWferW pers;nuupplUsinga, svonefndum t?lvul?gum, er og aW finna kv%Wi um aWgang aW g?gnum hj stj;rnv?ldum. X;tt Yau l?gz$ (g%g%// s)u v1Wt%k vegna Yess aW Yau taka til hvers kyns kerfisbundinnar skrningar og meWferWar pers;nuupplUsinga verWur aW l1ta  kv%Wi Yeirra sem s)rkv%Wi 1 samanburWi viW Yau almennu kv%Wi um aWgang aW upplUsingum 1 stj;rnkerfinu sem frumvarp Yetta hefur aW geyma. Xar af leiWandi er YaW b%Wi eWlilegt og stuWlar jafnframt aW einf?ldun aW t?lvul?gin s)u ltin gilda ein og  t%mandi htt um aWgang aW Yeim upplUsingum er Yau taka til. ++ X kann 0sland aW hafa gengist undir skuldbindingar gagnvart ?Wrum r1kjum 1 Yj;Wr)ttarsamningum Yess efnis aW tilteknum g?gnum verWi haldiW leyndum umfram YaW sem gert er rW fyrir 1 Yessum l?gum. Vegna sl1kra skuldbindinga aW Yj;War)tti Yykir nauWsynlegt aW taka af skariW um YaW aW l?gin gildi ekki ef ?Wru v1si er fyrir m%lt 1 Yj;Wr)ttarsamningum sem 1slenska r1kiW  aWild aW. Sem d%mi um sl1ka Yj;Wr)ttarskuldbindingu m nefna 2. mgr. 31. gr. mannr)ttindasttmla Evr;pu, sbr. l?g nr. 62/1994, og 122. gr. samningsins um Evr;pska efnahagssv%WiW, sbr. l?g nr. 2/1993. ++ R)tt er aW vekja athygli  Yv1 aW 1 4. mgr. 9. gr. er aW finna eina undantekningu til viWb;tar fr hinu almenna gildissviWi laganna skv. 1. gr., en Yar segir aW um aWgang sjCklings aW sjCkraskr fari eftir kv%Wum l%knalaga, sbr. nC 16. gr. laga nr. 53/1988 eins og henni var breytt meW 3. gr. laga nr. 50/1990. ++  sama htt og 1 stj;rnsUslul?gum er s)rstaklega tekiW fram 1 3. mgr. aW kv%Wi annarra laga, sem heimila kunna v1Wt%kari aWgang aW upplUsingum en l?g Yessi m%la fyrir um, haldi gildi s1nu ;hW l?gunum. X ber aW skUra Umis s)rkv%Wi 1 l?gum, sem almennt eru orWuW, svonefnd eyWukv%Wi, til samr%mis viW kv%Wa laga Yessara. ++ 0 niWurlagi 2. gr. er s)rstaklega kveWiW  um aW almenn kv%Wi laga um Yagnarskyldu takmarki ekki r)tt til aWgangs aW g?gnum. ++ 0 l?gum eru m?rg kv%Wi um Yagnarskyldu. Skipta m Yeim kv%Wum 1 tvo flokka eftir Yv1 hvort Yau s)rgreina Y%r upplUsingar sem Yagnarskylda  aW r1kja um. Finna m fj?lm?rg Yagnarskyldukv%Wi sem nefna m almenn kv%Wi laga um Yagnarskyldu. D%mi um sl1k kv%Wi eru 32. gr. laga nr. 38/1954, um r)ttindi og skyldur starfsmanna r1kisins, 136. gr. almennra hegningarlaga, nr. 19/1940, og fleiri samb%rileg lagakv%Wi. Einkenni Yessara almennu kv%Wa er aW Yau s)rgreina ekki Y%r upplUsingar sem Yagnarskyldan gildir um heldur tilgreina aWeins ?atriWi , ?upplUsingar  eWa ?YaW  sem starfsmaWur f%r vitneskju um 1 starfi og leynt skal fara. Sl1k almenn kv%Wi laga um Yagnarskyldu takmarka sem fyrr segir ekki aWgang aW g?gnum skv. 1. mgr. 3. gr. og 9. gr. frumvarpsins. XaW sama  viW um almenn kv%Wi um Yagnarskyldu sem fram koma 1 stj;rnvaldsfyrirm%lum. Xeir hagsmunir, sem Yessum almennu Yagnarskyldukv%Wum er %tlaW aW vernda, eru yfirleitt hinir s?mu og kv%Wi 4.! S 6. gr. frumvarpsins taka til. XaW fer Yv1 eftir tClkun 4.! $ 6. gr. frumvarpsins hvort aWgangur aW g?gnum er ;heimill eWa takmarkaWur. S)u aftur  m;ti veittar upplUsingar sem ;heimilt er aW veita samkv%mt kv%Wum upplUsingalaga, ef aW l?gum verWa, kann starfsmaWur aW hafa bakaW s)r refsibyrgW samkv%mt kv%Wum laga um Yagnarskyldu. ++ 0 fylgiskjali II meW frumvarpi Yessu eru d%mi um almenn lagakv%Wi um Yagnarskyldu. ++ 0 l?gum m ennfremur finna allm?rg s)rkv%Wi laga um Yagnarskyldu Yar sem upplUsingar Y%r sem Yagnarskyldan tekur til eru s)rgreindar. XaW fer eftir efni og orWalagi Yagnarskyldukv%Wis hvernig sl1k kv%Wi verWa skUrW og samYUdd kv%Wum upplUsingalaga. ++ Nokkur Yessara kv%Wa tilgreina Y%r upplUsingar, sem Yagnarskylda  aW r1kja um, meW mj?g almennum h%tti. Xar m t.d. nefna Yegar Yagnarskylda  aW r1kja um einstaklingsbundnar upplUsingar, einkamlefni, pers;nuleg mlefni eWa upplUsingar um hagi einz$ (g%g%//Ԯstaklinga eWa fyrirt%kja. Sl1k kv%Wi valda almennt ekki vanda Yar sem auWvelt er aW skUra Yau til samr%mis viW 5. gr. frumvarpsins. ++ X er aW finna kv%Wi sem tilgreina skUrar Y%r upplUsingar sem Yagnarskylda  aW r1kja um. AW Yv1 leyti sem sl1kum kv%Wum er %tlaW aW vernda s?mu hagsmuni og kv%Wi 4.! p 6. gr. frumvarpsins ber aW skUra Yau til samr%mis viW Yau kv%Wi frumvarpsins aW svo miklu leyti sem h%gt er. Xannig ber t.d. aW skUra kv%Wi, sem m%la fyrir um Yagnarskyldu um einkaml og heimilishagi eWa Yagnarskyldu um n?fn sjCklinga, vitneskju eWa grun um sjCkd;ma og heilsufar Yeirra, til samr%mis viW 1. mlsl. 5. gr. frumvarpsins, en Yar kemur fram aW ;heimilt s) aW veita almenningi aWgang aW g?gnum um einkamlefni einstaklinga sem sanngjarnt er og eWlilegt aW leynt fari. X ber aW skUra kv%Wi, sem m%la fyrir um Yagnarskyldu um efnahag, tekjur eWa gj?ld einstaklinga, til samr%mis viW 1. mlsl. 5. gr. frumvarpsins, en Yar kemur fram aW ;heimilt s) aW veita almenningi aWgang aW g?gnum um fjrhagsmlefni einstaklinga sem sanngjarnt er og eWlilegt aW leynt fari. 0 2. mgr. 5. gr. frumvarpsins er m%lt svo fyrir aW ;heimilt s) aW veita almenningi aWgang aW g?gnum er varWa mikilv%ga fjrhags- eWa viWskiptahagsmuni fyrirt%kja og annarra l?gaWila. Til samr%mis viW Yetta kv%Wi ber aW skUra kv%Wi sem m%la fyrir um Yagnarskyldu um atvinnu-, framleiWslu- og viWskiptaleyndarml eWa ranns;knir 1 Ygu atvinnul1fs sem kostaWar eru af einkaaWilum. ++ Xau s)rkv%Wi laga um Yagnarskyldu, Yar sem upplUsingar Y%r sem Yagnarskyldan tekur til ganga skUrlega lengra en kv%Wi 4.!  6. gr. frumvarpsins, eWa taka til annarra upplUsinga en Yar eru undanYegnar aWgangi almennings, ganga framar kv%Wum frumvarps Yessa, ef aW l?gum verWur, og hindra Yv1 aWgang aW Yeim upplUsingum sem Yar er getiW. Afar f sl1k kv%Wi eru 1 1slenskum l?gum, Yannig aW um ;veruleg frvik er aW r%Wa fr Yeim r)tti til aWgangs aW g?gnum sem m%lt er fyrir um 1 frumvarpi Yessu. Sem d%mi um sl1k s)rkv%Wi m nefna Yagnarskyldu Y sem r1kir um upplUsingar um YaW hverjir nota p;stinn eWa  hvern htt hann er notaWur eWa upplUsingar um efni skeyta eWa samtala um fjarskiptavirki r1kisins svo og hverjir hafi tt samtal um fjarskiptavirki r1kisins eWa staWiW 1 skeytasendingum. ++ 0 fylgiskjali III meW frumvarpi Yessu eru d%mi um s)rkv%Wi laga um Yagnarskyldu. ++ S)rkv%Wi um Yagnarskyldu, sem fram koma 1 stj;rnvaldsfyrirm%lum, takmarka ekki aWgang aW upplUsingum samkv%mt frumvarpinu nema sl1k Yagnarskyldukv%Wi eigi s)r s)rstaka og skUra lagastoW. kv%Wi, sem veita t.d. rWherra almenna heimild til Yess aW setja nnari fyrirm%li um framkv%md laga 1 reglugerW, n%gja Yv1 ekki. ++ S)rst?k fyrirm%li yfirmanns til undirmanns um aW g%ta Yagm%lsku um tilteknar upplUsingar geta ekki takmarkaW aWgang aW upplUsingum samkv%mt 1. mgr. 3. gr. og 9. gr. frumvarpsins nema fyrirm%lin eigi s)r skUra stoW 1 s)rkv%Wi laga um Yagnarskyldu. Sl1k fyrirm%li  grundvelli 32. gr. laga nr. 38/1954, um r)ttindi og skyldur starfsmanna r1kisins, geta Yv1 t.d. ekki takmarkaW aWgang aW g?gnum sem ella v%ri frjls skv. 1. mgr. 3. gr. og 9. gr. frumvarpsins.  sama htt getur sveitarstj;rn ekki takmarkaW r)tt til aWgangs aW g?gnum  grundvelli 42. gr. sveitarstj;rnarlaga nr. 8/1986, sem ella v%ri frjls skv. 1. mgr. 3. gr. eWa 9. gr. frumvarpsins. ++ 0 1. mgr. 3. gr. og 9. gr. eru kv%Wi um r)tt til aWgangs aW g?gnum og um skUringu Yagnarskyldukv%Wa gagnvart Yeim hefur veriW fjallaW h)r aW framan. 0 3. mgr. 3. gr. frumvarpsins er aftur  m;ti aW finna heimild til aW veita aWgang aW g?gnum 1 r1kari m%li en beinn r)ttur stendur til skv. 1. mgr. 3. gr. og 9. gr. frumvarpsins. Eins og nnar verWur vikiW aW 1 athugasemdum viW 3. gr. geta b%Wi almenn kv%Wi og s)rkv%Wi um Yagnarskyldu takmarkaW Y heimild sem m%lt er fyrir um 1 3. mgr. 3. gr.z$ (g%g%//Ԍ++ !Um II. kafla. &A.  Meginreglan um upplUsingar)tt almennings. ++ 0 gr;fum drttum m skipa gildandi lagakv%Wum um aWgang aW g?gnum 1 tvo h?fuWflokka. Annars vegar eru YaW reglur um aWgang aWila aW g?gnum sem snerta hann sjlfan s)rstaklega eWa ml sem hann er aWili aW. 0 Yennan flokk reglna falla m.a. 15. gr. stj;rnsUslulaga, 9. gr. laga um skrningu og meWferW pers;nuupplUsinga og 16. gr. l%knalaga. Hins vegar eru YaW reglur um aWgang almennings aW upplUsingum hj stj;rnv?ldum. Ekki eru til margar skrWar reglur til aW fylla Yennan flokk aW gildandi r)tti. R)tt er Y; aW nefna kv%Wi laga nr. 21/1993, um upplUsingamiWlun og aWgang aW upplUsingum um umhverfisml, en YaW eru s)rl?g sem aWeins gilda  sviWi umhverfismla eins og heiti Yeirra ber meW s)r. kv%Wi II. kafla frumvarpsins falla 1 Yennan s1Warnefnda flokk en kv%Wi III. kafla falla fremur 1 fyrrnefnda flokkinn. ++ MeW frumvarpi Yessu er lagt til aW l?gfest verWi sC r)ttarregla aW stj;rnv?ldum s) skylt, ef Yess er ;skaW, aW veita almenningi aWgang aW g?gnum, sem varWa tiltekiW ml, meW Yeim takm?rkunum sem greinir 1 4.! w 6. gr. frumvarpsins. AWalatriWi Yessarar meginreglu er aW einstaklingar og l?gaWilar, Y.m.t. fj?lmiWlar, eigi l?gum samkv%mt r)tt til aWgangs aW g?gnum mla innan stj;rnsUslunnar n Yess aW Yurfa aW sUna fram  tengsl viW mliW eWa aWila Yess og n Yess aW Yurfa aW sUna fram  hagsmuni af Yv1 f eWa nota umbeWnar upplUsingar. ++ Einnig er r)tt aW benda s)rstaklega  aW meginregla, sem byggist  almennum aWgangi aW upplUsingum, n Yess aW s sem upplUsinga beiWist Yurfi aW tiltaka st%Wur fyrir beiWni sinni, felur jafnframt 1 s)r aW aWgangi verWur ekki synjaW  Yeim grundvelli aW %tlaW s) aW birta upplUsingarnar. AnnaW ml er aW birting upplUsinga kann stundum aW varWa viW l?g, t.d. almenn hegningarl?g eWa h?fundal?g. ++ & B. ă { Meginreglan um aukinn aWgang aW g?gnum.ă ++ 0 litum umboWsmanns AlYingis fr 13. okt;ber 1995 1 mlinu nr. 1097/1994 og fr 2. n;vember 1995 1 mlinu nr. 1359/1995 er bent  aW almennt hafi veriW Ct fr Yv1 gengiW aW stj;rnv?ld hafi heimild til Yess aW veita b%Wi aWila stj;rnsUslumls og almenningi rUmri aWgang aW upplUsingum en leiWir af beinum r)tti Yessara aWila l?gum samkv%mt, enda standi reglur um Yagnarskyldu Yv1 ekki 1 vegi. MeW 3. mgr. 3. gr. frumvarpsins er lagt til aW Yessi ;skrWa r)ttarregla verWi sett 1 l?g. ++ Meginregla 1. mgr. 3. gr. svarar Yv1 aWeins hven%r stj;rnvaldi er skylt aW veita aWgang aW g?gnum, sem 2. mgr. s?mu greinar tekur til, meW Yeim takm?rkunum sem greinir 1 4. !   6. gr. kv%WiW stendur Yv1 ekki 1 vegi aW veittur s) rUmri aWgangur aW g?gnum en Yar er gert rW fyrir. Xetta er 1 samr%mi viW fyrrnefnda meginreglu svo og YaW sj;narmiW aW kv%Wi frumvarpsins geri aWeins lgmarkskr?fur til stj;rnsUslunnar. ++ 0 d?nskum og norskum r)tti er heimild stj;rnvalds til Yess aW meta hvort aukinn aWgangur verWi veittur nefnd meroffentlighed. 0 fyrstu upplUsingal?gum beggja Yessara r1kja, sem hvortveggja voru sett  rinu 1970, var Yessi heimild ekki l?gfest berum orWum, en engu aW s1Wur Ct fr Yv1 gengiW aW hCn v%ri fyrir hendi. ViW endurskoWun d?nsku laganna riW 1985 var heimildinni b%tt 1 l?gin til aW leggja herslu  aW l?gin geri aWeins lgmarkskr?fur til stj;rnsUslunnar. 0 Yessu sambandi var s)rstaklega  YaW bent aW stj;rnvald %tti ekki aWeins aW meta hvort heimilt v%ri aW synja beiWni af formlegum st%Wum eWaz$(g%g%//  grundvelli undanYgukv%Wa laganna heldur einnig aW taka til sjlfst%Wrar skoWunar hvort raunveruleg Y?rf v%ri  aW halda upplUsingum leyndum. ViW endurskoWun norsku laganna riW 1982 var samb%rileg heimild tekin upp 1 Yau l?g sem nokkurs konar leiWbeining til stj;rnvalda um aW vega og meta 1 hverju tilviki hvort r)tt v%ri aW veita aukinn aWgang aW g?gnum. ViW s1Wari endurskoWun laganna  rinu 1993 var leiWbeiningunni breytt 1 skyldu Yannig aW stj;rnv?ldum er nC skylt aW vega og meta hvort veita skuli aukinn aWgang aW g?gnum. ++ & C. ă Sj;narmiW aW baki undanYgukv%Wum laganna.ă ++ AWgangur almennings aW upplUsingum verWur almennt ekki takmarkaWur  grundvelli kv%Wa 5.!  6. gr. nema aW undangengnu mati stj;rnvalds  Yv1 hvort h%tta s)  aW Yeir hagsmunir, sem Yar eru tilgreindir, skaWist ef upplUsingar eru veittar. ViW mat  Yv1 skipta engu mli hagsmunir Yess sem upplUsinganna ;skar af Yv1 aW f Y%r enda byggist meginreglan um almennan aWgang aW upplUsingum  Yv1 grundvallarsj;narmiWi aW hver sem er geti ;skaW upplUsinga n Yess aW Yurfa aW tilgreina st%Wur fyrir beiWni sinni. ++ AW Yessu leyti greina reglur II. kafla sig fr reglum III. kafla, en Yar er  Yv1 byggt aW fram fari hagsmunamat Yegar g?gn hafa jafnframt aW geyma upplUsingar um einkamlefni annarra, sbr. 3. mgr. 9. gr. frumvarpsins ++ UndanYgur fr meginreglu frumvarpsins eru t%mandi taldar, en almennt eru Y%r af tvennum toga. Annars vegar aW tiltekin g?gn eru undanYegin upplUsingar)tti, hins vegar aW kveWnir hagsmunir standi Yv1 1 vegi aW upplUsingar verWi veittar. Xeir hagsmunir geta Umist veriW einkahagsmunir eWa almannahagsmunir. #Um 3. gr. ++ Allir nj;ta r)ttar til aWgangs aW g?gnum. Ekki hefur YUWingu hvort s sem upplUsinga ;skar er 1slenskur r1kisborgari eWa heimilisfastur h)r  landi. Ekki skiptir heldur mli hvort um einstakling eWa l?gaWila er aW r%Wa. ++ R)tturinn n%r eing?ngu til gagna sem eru eWa hafa veriW til meWferWar hj stj;rnv?ldum. Til gagna teljast t.d. ums;knir, br)f, minnisbl?W sem rituW hafa veriW um mlsatvik, umsagnir, erindi fr ?Wrum stj;rnv?ldum, myndir, teikningar, ?rfilmur og annaW sem tilheyrt getur mli. XaW hefur Yv1 ekki YUWingu  hvaWa formi upplUsingar eru varWveittar, t.d. geta Y%r veriW skrWar meW v)lr%num h%tti. ++ Stj;rnvald getur ekki heitiW Yeim trCnaWi sem gefur upplUsingar. Sl1kt verWur ekki gert nema ;tv1r%tt s) aW upplUsingarnar falli undir eitthvert af undanYgukv%Wum 4.! ` 6. gr. frumvarpsins. ++ R)ttur almennings til aWgangs aW g?gnum n%r einnig til dagb;karf%rslna um skj?l mls, sbr. 3. t?lul. 2. mgr. 3. gr. 0 22. gr. er fjallaW um skyldu stj;rnvalda til aW f%ra skr yfir sl1kar upplUsingar. Sl1k f%rsluskr getur veitt gott yfirlit um g?gn mls Y;tt iWulega komi Yar l1tiW sem ekkert fram um sjlft efni mlsins. kv%Wi 3. gr. veitir Y; aWeins aWgang aW Yeim hluta skrr sem geymir dagb;karf%rslur um YaW ml er beiWni lUtur aW. kv%WiW veitir einnig r)tt til aWgangs aW lista yfir mlsg?gn hafi sl1kur listi veriW gerWur. ++ Svo sem fram kemur 1 almennum athugasemdum h)r aW framan Yarf s sem ;skar aWgangs aW g?gnum mls ekki aW vera tengdur mlinu eWa aWilum Yess. Hann Yarf heldur ekki aW tilgreina til hvers hann %tlar aW nota upplUsingarnar. ++ Ekki hefur YUWingu hvort ml er enn til meWferWar eWa hefur veriW afgreitt Yar sem kv%WiW  viW 1 bWum tilvikum, sbr. orWalagiW ?eru eWa hafa veriW til meWferWar .z$(g%g%//Ԍ++ 0 3. mgr. 3. gr. er kveWiW  um heimild til Yess aW veita almenningi aukinn aWgang aW g?gnum. kv%WiW er 1 samr%mi viW Yau ;l?gfestu sj;narmiW aW stj;rnv?ld hafi oft heimild til Yess aW veita b%Wi aWila mls og almenningi rUmri aWgang aW upplUsingum en leiWir af beinum r)tti Yessara aWila l?gum samkv%mt enda standi reglur um Yagnarskyldu Yv1 ekki 1 vegi.  Yv1 er t.d. byggt aW stj;rnv?ld geti veitt aukinn aWgang aW g?gnum vegna v1sindalegra ranns;kna eWa 1 ?Wrum svipuWum tilgangi. ++ 0 Yessu sambandi hefur YUWingu hvort ml snertir einkahagsmuni eWa almannahagsmuni. n samYykkis Yess einstaklings eWa l?gaWila, sem 1 hlut , geta stj;rnv?ld t.d. ekki veitt almenningi aukinn aWgang aW einka- eWa fjrhagsmlefnum sem sanngjarnt er og eWlilegt aW leynt fari. Snerti ml opinbera hagsmuni getur aftur  m;ti YaW stj;rnvald, sem b%rt er, kveWiW aW veita almenningi aukinn aWgang aW g?gnum standi kv%Wi um Yagnarskyldu Yv1 ekki 1 vegi. ++ Eins og fram kemur 1 lok greinarinnar er heimild stj;rnvalds til Yess aW veita rUmri aWgang aW g?gnum mls hW Yv1 aW kv%Wi laga um Yagnarskyldu standi auknum aWgangi ekki 1 vegi. >ll Yagnarskyldukv%Wi 1 l?gum og l?gleg fyrirm%li byggW  Yeim ganga Yv1 framar heimildarkv%Winu 1 3. mgr. ++ #Um 4. gr. ++ Sum g?gn hafa s)rst?ku hlutverki aW gegna viW mlsmeWferW stj;rnvalda. M Yar nefna skj?l sem einkum eru samin til Yess aW undirbCa kvarWanir stj;rnvalds og hafa oft aW geyma vangaveltur, svo sem uppkast aW svari sem kann aW breytast viW nnari skoWun. ++ R1kisrW og r1kisstj;rn hafa ;tv1r%tt s)rst?Wu innan stj;rnsUslu r1kisins. ViW setningu stj;rnsUslulaga var taliW r)tt aW vernda starfsemi Yessara stj;rnvalda  Yann htt aW undanYiggja fr upplUsingar)tti aWila mls fundargerWir Yeirra, minnisgreinar  rWherrafundum og skj?l sem tekin hafa veriW saman fyrir sl1ka fundi. S?mu sj;narmiW eiga ekki s1Wur viW um upplUsingar)tt almennings og er Yv1 lagt til aW umr%dd g?gn verWi undanYegin meginreglu 1. mgr. 3. gr. Birting upplUsinga Cr Yessum g?gnum verWur Yv1 eftir sem Wur hW kv?rWun Yessara stj;rnvalda sjlfra. Um heimild r1kisstj;rnar til Yess aW afhenda g?gn sem falla undir 1. t?lul. fer eftir 3. mgr. 3. gr. UndanYgan gildir um alla fundi Yar sem saman koma tveir rWherrar eWa fleiri hvort heldur er  formlegum r1kisstj;rnarfundi eWa viW aWrar ;formlegri aWst%Wur. ++ AW baki undanYgu 2. t?lul. bUr YaW sj;narmiW aW hiW opinbera,  sama htt og hver annar aWili aW d;msmli, geti leitaW rWgjafar s)rfr;Wra aWila n Yess aW Y%r upplUsingar, sem Yannig er aflaW, komist til vitundar gagnaWila. UndanYgunni verWur aWeins beitt um g?gn sem verWa til eWa aflaW er gagngert 1 Yessu skyni og tekur Yv1 t.d. ekki til litsgerWa eWa skUrslna s)rfr%Winga sem aflaW er viW meWferW stj;rnsUslumla almennt. HliWst%W undanYga fr upplUsingar)tti aWila mls er 1 stj;rnsUslul?gum. ++ 0 3. t?lul. er m%lt svo fyrir aW r)ttur almennings til aWgangs aW g?gnum taki ekki til vinnuskjala sem stj;rnvald hefur ritaW til eigin afnota. Margar kvarWanir, sem stj;rnv?ld taka, eru svonefndar matskenndar kvarWanir. X hafa l?g eWa stj;rnvaldsfyrirm%li, sem kv?rWun er byggW , ekki aW ?llu leyti aW geyma Yau skilyrWi sem Yurfa aW vera fyrir hendi svo aW kv?rWun verWi tekin eWa Yau veita stj;rnv?ldum aW einhverju leyti mat  Yv1 hvert efni kv?rWunar skuli vera. Xegar matskennd stj;rnvaldskv?rWun er tekin verWa stj;rnv?ld iWulega aW vega og meta m?rg ;l1k sj;narmiW. Af Yessu leiWir aW einatt tekur YaW einhvern t1ma aW m;ta afst?Wu stj;rnvalds til fyrirliggjandi mls og  Yv1 t1mabili kunna ;l1k sj;narmiW aW hafa mismunandi v%gi og breytast, t.d. ef fram koma 1tarlegri upplUsingar um mlsatvik. G?gn, sem til verWa  Yessum t1ma, Yurfa Yv1 ekki aW endurz$(g%g%//Ԯspegla r)ttilega aW hvaWa niWurst?Wu er stefnt. Er Yv1 lagt til aW farin verWi sama leiW og 1 stj;rnsUslul?gunum, og reyndar einnig 1 d?nsku og norsku upplUsingal?gunum, aW vinnuskj?l stj;rnvalds verWi undanYegin upplUsingar)tti. ++ MeW vinnuskj?lum er h)r einkum tt viW skj?l sem stj;rnvald ritar til eigin afnota, svo og skj?l sem fara  milli deilda, skrifstofa eWa aW ?Wru leyti  milli starfsmanna hj sama stj;rnvaldi.  hinn b;ginn teljast g?gn, sem fara  milli tveggja stj;rnvalda, ekki til vinnuskjala enda Y;tt br)faskiptin s)u liWur 1 meWferW mls og stj;rnv?ldin standi 1 nnum tengslum hvort viW annaW. X geta Yau skj?l ekki talist vinnuskj?l sem stafa fr ?Wrum en hlutaWeigandi stj;rnvaldi enda Y;tt sl1k g?gn hafi orWiW til aW frumkv%Wi stj;rnvaldsins, t.d. lit eWa skUrslur s)rfr%Winga o.s.frv. Ennfremur er r)tt aW taka fram aW g?gn, sem verWa til viW skrningu upplUsinga um mlsatvik, sbr. 23. gr., falla ekki undir kv%Wi 3. t?lul. ++ AW ?Wru leyti er ekki h%gt aW tilgreina meW t%mandi h%tti hvaWa g?gn teljast vinnuskj?l 1 skilningi kv%Wisins. ViW nnari skUringu Yess verWur aW l1ta s)rstaklega til Yess hvort upplUsingarnar snerta atriWi sem kunna aW breytast eWa hafa breyst viW nnari skoWun eWa umfj?llun. ++ Xrtt fyrir aW stj;rnvald kunni aW hafa CtbCiW tiltekiW gagn 1 eigin Ygu og til nota viW meWferW mls getur efni Yess engu aW s1Wur veriW sl1kt aW r?k standi til aW veita almennan aWgang aW Yv1. 0 lj;si Yessa er 1 niWurlagi 3. t?lul. 1. mgr. lagt til aW aWgangur verWi veittur 1 tveimur tilvikum. Annars vegar Yegar g?gn hafa aW geyma upplUsingar um endanlega afgreiWslu mls og hins vegar ef upplUsinga verWur ekki aflaW annars staWar. MeW s1Wastnefndu orWalagi er einkum tt viW upplUsingar um staWreyndir mls sem af einhverjum st%Wum er ekki aW finna annars staWar en kunna aW hafa vegiW Yungt viW kv?rWunart?ku. R?kin aW baki Yessari reglu eru einkum Yau aW sl1kar upplUsingar geti veriW ;missandi til skUringar  kv?rWun og af Yeim ors?kum s) ekki r)tt aW undanYiggja Y%r aWgangi almennings enda Y;tt Y%r s) aWeins aW finna 1 vinnuskj?lum. Samsvarandi undanYgu fr upplUsingar)tti aWila mls og fram kemur 1 3. t?lul. er aW finna 1 stj;rnsUslul?gum. ++ 0 4. t?lul. er tekiW af skariW um YaW aW ?ll g?gn mls, sem snerta rWningu, skipun eWa setningu opinberra starfsmanna, s)u undanYegin aWgangi almennings. Ums;knir, einkunnir, meWm%li, umsagnir um ums%kjendur og ?nnur g?gn 1 sl1kum mlum, sbr. 2. mgr. 3. gr. frumvarpsins, eru Yv1 undanYegin aWgangi almennings. ++ 0 liti umboWsmanns AlYingis fr 13. okt;ber 1995 1 mlinu nr. 1097/1994 vakti umboWsmaWur athygli fors%tisrWherra og AlYingis  Yv1 aW brUnt v%ri aW AlYingi t%ki meW l?gum af skariW um hvort veita b%ri almenningi upplUsingar um n?fn Yeirra sem s;tt hefWu um opinber st?rf. ++ Nefnd sC sem samdi Yetta frumvarp t;k til r%kilegrar skoWunar hvort r)tt v%ri aW l?gfesta Y reglu aW hver sem er %tti r)tt  aW f lista yfir n?fn, heimilisf?ng og starfsheiti ums%kjenda um opinberar st?Wur. Tvenns konar sj;narmiW vegast h)r aWallega . Annars vegar tillitiW til ums%kjenda, Yar  meWal er taliW aW menn 1 st?rfum hj einkaaWilum veigri s)r viW Yv1 aW s%kja um opinber st?rf af ;tta viW aW missa viWskiptavini Yegar fr)ttist af ums;kn Yeirra. Hins vegar er YaW sj;narmiWiW um ?opna stj;rnsUslu  en upplUsingar um ums%kjendur stuWla m.a. aW umr%Wu um rWningu 1 opinberar st?Wur er veitir stj;rnv?ldum n efa nokkurt aWhald. ++ MeW tilliti til aWalmarkmiWs frumvarpsins og Yeirrar reynslu, sem fengist hefur s1Wustu r af Yv1 aW birta lista yfir ums%kjendur, var kveWiW aW taka s1Wastnefndu r?kin fram yfir hin fyrrnefndu. 0 frumvarpinu er Yv1 lagt til aW farin verWi svipuW leiW og 1 norsku upplUsz$(g%g%//Ԯingal?gunum. Xegar ums;knarfrestur er liWinn ber stj;rnvaldi aW CtbCa lista yfir n?fn, heimilisf?ng og starfsheiti ums%kjenda, svo og aW veita almenningi aWgang aW Yessum lista s) Yess ;skaW. Fors%tisrWherra setti stj;rnarrWinu reglur sama efnis hinn 16. janCar 1996 og ?WluWust Y%r gildi viW birtingu auglUsingar um setningu Yeirra 1 L?gbirtingablaWi 26. janCar 1996. ++ #Um 5. gr. ++ 0 5. gr. frumvarpsins eru teknar upp takmarkanir sem upplUsingar)ttur almennings s%tir 1 Ygu einkahagsmuna einstaklinga, fyrirt%kja og annarra l?gaWila. ++ Auglj;st er aW ;heftur aWgangur almennings aW ?llum g?gnum, sem stj;rnv?ld rWa yfir, kynni aW rjCfa friWhelgi einkal1fs manna.  hinn b;ginn myndi YaW takmarka upplUsingar)ttinn mj?g ef allar upplUsingar, sem snerta einkahagsmuni einstaklinga eWa fyrirt%kja, v%ru undanYegnar. Xv1 hefur v1Wast hvar, Yar sem upplUsingal?g hafa veriW sett, veriW fylgt Yeirri stefnu aW lta meginregluna um upplUsingar)tt taka til sl1kra upplUsinga en meW Yeim takm?rkunum sem gera verWur til aW tryggja friWhelgi einkal1fs og mikilv%ga hagsmuni fyrirt%kja og annarra l?gaWila. ++ H)r er lagt til aW l?gfest verWi nokkurs konar v1siregla um YaW hven%r r)tt s) aW halda leyndum upplUsingum um einkahagsmuni. Stj;rnvaldi er m.?.o. %tlaW aW vega og meta umbeWin g?gn meW tilliti til Yess hvort upplUsingar Y%r sem Yau hafa aW geyma s)u Yess eWlis aW r)tt s) aW undanYiggja Y%r aWgangi almennings. ViW YaW mat verWur aW taka miW af Yv1 hvort upplUsingarnar s)u, samkv%mt almennum sj;narmiWum, svo viWkv%mar aW Y%r eigi ekkert erindi viW allan Yorra manna. ++ Erfitt er aW tilgreina nkv%mlega Yau sj;narmiW sem stj;rnvaldi er r)tt aW leggja til grundvallar viW mat  Yv1 hvaWa einkamlefni einstaklinga eru Yannig vaxin aW Yau r)ttl%ti undanYgu fr upplUsingar)tti 1 hverju tilviki. Oft koma s)rstakar reglur um Yagnarskyldu 1 veg fyrir aW aWgang megi veita aW upplUsingum en Yegar Yeim reglum sleppir m Y; hafa 1 huga Umis lagakv%Wi sem sett hafa veriW 1 sama augnamiWi. Xannig er engum vafa undirorpiW aW Y%r pers;nuupplUsingar, sem taldar eru upp 1 4. gr. laga nr. 121/1989, um skrningu og meWferW pers;nuupplUsinga, eru allar undanYegnar aWgangi almennings skv. 5. gr. Xar m t.d. nefna: upplUsingar um litarhtt, kynYtt, stj;rnmlaskoWanir og trCaarbr?gW, upplUsingar um YaW hvort maWur hafi veriW grunaWur, k%rWur eWa d%mdur fyrir refsiverWan verknaW, upplUsingar um kynl1f manna og heilsuhagi, lyfja-, fengis- og v1muefnanotkun, svo og upplUsingar um f)lagsleg vandaml. ++ Undir 5. gr. geta jafnvel falliW upplUsingar um hvort tiltekiW ml, er snertir kveWinn einstakling, s) eWa hafi veriW til meWferWar. D%mi um sl1k tilvik v%ru t.d. upplUsingar um YaW hvort tiltekinn einstaklingur hafi lagt fram ums;kn um leyfi til aW %ttleiWa barn, ums;kn um fjrhagsaWstoW fr f)lagsmlastofnun eWa ums;kn um f;stureyWingu. ++ :heimilt er aW veita almenningi aWgang aW g?gnum um fjrhagsmlefni einstaklinga. Xannig er t.d. almennt ;heimilt aW veita upplUsingar um tekjur og fjrhagsst?Wu einstaklinga nema YaW byggist  s)rstakri lagaheimild. AW Yv1 er snertir laun opinberra starfsmanna Y eru upplUsingar um f?st laun og ?nnur f?st kj?r opinberra starfsmanna ekki undanYegnar aWgangi almennings.  grundvelli 5. gr. er YaW aftur  m;ti undanYegiW aWgangi almennings hver heildarlaun hver opinber starfsmaWur hefur haft, hvort sem laun hans eru h%rri en f?st laun og kj?r, sem st?Wu hans fylgja, s?kum unninnar yfirvinnu, eWa Y l%gri vegna launafrdrttar s?kum fjarvista eWa annarra atvika. ++ :heimilt er aW veita almenningi aWgang aW g?gnum um mikilv%ga fjrhags- eWa viWskiptahagsmuni fyrirt%kja og annarra l?gaWila. Xannig er ;heimilt aW veita upplUsingarz$(g%g%// um atvinnu-, framleiWslu- og viWskiptaleyndarml eWa viWkv%mar upplUsingar um rekstrar- eWa samkeppnisst?Wu svo og aWra mikilv%ga viWskiptahagsmuni. ++ 0 vafatilvikum er stj;rnvaldi r)tt aW leita lits Yess aWila sem 1 hlut . Ef hann samYykkir aW umbeWnar upplUsingar s)u veittar stendur 5. gr. almennt ekki 1 vegi fyrir upplUsingagj?f. Sama er ef sl1kt samYykki er gefiW fyrirfram. 0 lj;si Yess aW samkv%mt kv%Winu er ;heimilt aW veita upplUsingarnar verWur Y; aW gera nokkuW r1kar kr?fur til Yess aW samYykki s) skUrt og ;tv1r%tt. ++ #Um 6. gr. ++ 0 6. gr. er fjallaW um Y almannahagsmuni sem r)ttl%tt geta aW aWgangur almennings aW g?gnum s) takmarkaWur. D?nsk og norsk upplUsingal?g hafa aW geyma samsvarandi kv%Wi og virWast Yau 1 hvorugu landinu hafa valdiW erfiWleikum 1 framkv%md. ++ MeW orWalaginu ?Yegar mikilv%gir almannahagsmunir krefjast  er v1saW til Yess aW beiWni um upplUsingar verWur ekki synjaW, hvorki 1 heild n) aW hluta, nema aWgangur almennings aW upplUsingum muni skaWa einhverja af Yeim almannahagsmunum sem tilgreindir eru 1 kv%Winu. Xessir hagsmunir eru t%mandi taldir, en hver t?luliWur s%tir sjlfst%Wri skUringu meW tilliti til eWlis Yeirra upplUsinga sem um r%Wir. ++ Heimild 6. gr. til Yess aW takmarka aWgang almennings og fj?lmiWla aW g?gnum er bundin Yv1 skilyrWi aW g?gnin sjlf hafi aW geyma upplUsingar um Y hagsmuni sem nj;ta eiga verndar. Ef 1 g?gnunum er jafnframt aW finna upplUsingar sem ekki snerta Yessa hagsmuni er stj;rnvaldi almennt skylt aW veita aWgang aW Yeim hluta Yeirra, sbr. 7. gr. ++ Um 1. t?lul. ++ MeW upplUsingum um ?ryggi r1kisins er eing?ngu v1saW til hinna veigamestu hagsmuna sem tengjast Yv1 hlutverki r1kisvaldsins aW tryggja ?ryggi r1kisins inn  viW og Ct  viW. UpplUsingar um skipulag l?gg%slu, landhelgisg%slu, almannavarna og Ctlendingaeftirlits geta falliW h)r undir. 0 Yessu sambandi skal og r)ttaW aW samkv%mt niWurlagi 1. mgr. 2. gr. er gert rW fyrir Yv1 aW l?gin gildi ekki um ranns;kn eWa saks;kn 1 opinberu mli. ++ ViW tClkun  kv%Winu verWur aW hafa 1 huga aW Yv1 er %tlaW aW vernda mj?g YUWingarmikla hagsmuni. Ef upplUsingar, Yeim tengdar, berast Ct getur YaW haft afdrifar1kar afleiWingar. Xess vegna verWur aW skUra kv%WiW tilt?lulega rCmt. ++ MeW upplUsingum um varnarml er m.a. tt viW upplUsingar um %tlanir og samninga um varnir landsins, svo og viW framkv%mdir  varnarsv%Wum. XaW er skilyrWi fyrir Yv1 aW takmarka megi aWgang aW g?gnum, meW v1san til Yessa kv%Wis, aW sUnt s) fram  h%ttu gagnvart 1slenskum hagsmunum. kv%WiW tekur Yv1 aWeins til upplUsinga um innlend varnarml, en 2. t?lul. tekur til upplUsinga um alYj;Wleg varnarml og varnarml erlendra r1kja. Oft kunna 1slenskir og erlendir hagsmunir Y; aW falla saman aW Yessu leyti. ++ Um 2. t?lul. ++ kv%WiW  viW samskipti 1slenska r1kisins viW erlend r1ki og fj?lYj;Wastofnanir, hvort sem Yau eru af p;lit1skum, viWskiptalegum eWa annars konar toga. Xeir hagsmunir, sem h)r er veriW aW vernda, eru tvenns konar. Annars vegar er veriW aW forWast aW erlendir viWsemjendur fi vitneskju um samningsmarkmiW og samningsst?Wu okkar 0slendinga. Hins vegar er veriW aW tryggja g;W samskipti og gagnkv%mt traust 1 skiptum viW ?nnur r1ki, Yar  meWal innan Yeirra fj?lYj;Wlegu stofana sem 0sland er aWili aW. ++ Vegna fyrrgreinds skilyrWis um mikilv%ga almannahagsmuni verWur beiWni um upplUsingar um samskipti viW erlend r1ki og fj?lYj;Wastofnanir Yv1 ekki synjaW, nema h%tta s)  tj;ni af Yessum s?kum. 0 lj;si Yess aW h)r er oft um mj?g veigamikla hagsmuni aWz$(g%g%// r%Wa kann varf%rni Y; aW vera eWlileg viW skUringu  kv%Winu. ++ MeW erlendum r1kjum er tt viW ?ll erlend r1ki, jafnt Yau sem 0sland hefur viWurkennt sem og ?nnur. MeW fj?lYj;Wlegum stofnunum er tt viW stofnanir aW Yj;War)tti sem einst?k r1ki eiga aWild aW. 0 d%maskyni m nefna SameinuWu Yj;Wirnar (UN), AtlantshafsbandalagiW (NATO), Fr1verslunarsamt?k Evr;pu (EFTA), Evr;pusambandiW (EU), Efnahagssamvinnu- og Yr;unarstofnun Evr;pu (OECD), AlYj;Wagjaldeyrissj;Winn (IMF), auk stofnana sem heyra undir Yessa aWila, svo sem Mannvirkjasj;W Atlantshafsbandalagsins, Menningarmlastofnun SameinuWu Yj;Wanna (UNESCO) og Eftirlitsstofnun EFTA (ESA) svo aW nokkur d%mi s)u tekin. Ef vafi leikur  Yv1 hvort fj?lYj;Wleg stofnun fellur undir kv%Wi Yessa t?luliWar ber aW skoWa Y%r samYykktir sem stofnunin starfar eftir og hvernig tengslum 1slenska r1kisins viW hana er httaW. ++ MeW 2. mlsl. 2. mgr. 2. gr. frumvarpsins er tryggt aW skuldbindingar um Yagnarskyldu, sem 1slenska r1kiW hefur gengist undir aW Yj;War)tti, haldi gildi s1nu Y;tt frumvarp Yetta ni fram aW ganga. ++ Um 3. t?lul. ++ MarkmiWiW meW Yessu frumvarpi er meWal annars aW gefa almenningi og fj?lmiWlum t%kif%ri  aW f vitneskju um YaW hvernig opinberum fjrmunum er variW. :heftur r)ttur til upplUsinga getur  hinn b;ginn skaWaW samkeppnis- og rekstrarst?Wu opinberra stofnana og fyrirt%kja 1 Yeim tilvikum Yegar hiW opinbera Yarf aW keppa  markaWi viW einkaaWila sem ekki eru skyldugir til aW gefa upplUsingar um st?Wu s1na. Af Yessum s?kum er lagt til aW takmarkaWur verWi aWgangur aW upplUsingum um viWskipti hins opinbera Yegar svona httar til. ++ Meginsj;narmiWiW aW baki Yessa kv%Wis er aW opinber aWili eigi aW standa jafnf%tis ?Wrum samkeppnisaWilum 1 viWskiptum, hvorki betur n) verr. Athuga verWur Y; 1 Yessu sambandi aW 1 sumum tilvikum eru fyrir hendi skUrar reglur um skyldu stj;rnvalda til Yess aW veita upplUsingar 1 tengslum viW viWskipti, sbr. l?g nr. 65/1993, um framkv%md CtboWa. ++ kv%WiW er sem fyrr segir einskorWaW viW Y st?Wu Yegar opinberir aWilar eru 1 samkeppni viW aWra aWila. kv%Winu verWur Yv1 ekki beitt Yegar hiW opinbera starfar 1 skj;li einkar)ttar n) heldur ef opinber aWili er einn um rekstur Y;tt einkar)ttar nj;ti ekki viW. ++ Um 4. t?lul. ++ MarkmiW Yessa kv%Wis er aW hindra aW nokkur geti aflaW s)r  ;tilhlUWilegan htt vitneskju um fyrirhugaWar rWstafanir  vegum hins opinbera. MeW rWst?funum  vegum r1kis og sveitarf)laga er m.a. tt viW fyrirhugaWar rWstafanir 1 fjrmlum, svo sem aWgerWir 1 gjaldeyrismlum, skattamlum, tollamlum og ?Wrum mlum er varWa tekju?flun hins opinbera.  sama htt falla h)r undir rWstafanir sem %tlaW er aW tryggja ?ryggi, svo sem fyrirhugaWar eftirlitsaWgerWir l?greglu og annarra yfirvalda 1 Ygu umferWar?ryggis. ++ Enn fremur er heimilt samkv%mt Yessum t?luliW aW takmarka aWgang almennings aW g?gnum sem lCta aW fyrirhuguWum rWst?funum 1 kjaramlum starfsmanna r1kis og sveitarf)laga til Yess aW tryggja jafnr%Wi 1 kjarasamningum hins opinbera og viWsemjenda Yess. UndanYgunni verWur einnig beitt 1 tengslum viW hagr%Wingu og breytingu 1 rekstri opinberra stofnana og fyrirt%kja. ++ MeW pr;fum er tt viW hvers konar pr;fraunir sem opinberir aWilar standa fyrir. Auglj;st er aW eigi pr;f aW geta gefiW ;vilhalla niWurst?Wu er nauWsynlegt aW halda ?llum pr;fg?gnum leyndum Wur en YaW er Yreytt. Ekki er aWeins um aW r%Wa pr;f 1 hefWbundnum menntastofnunum heldur einnig pr;f fyrir ?kumenn, flugmenn o.s.frv. ++ kv%WiW gerir rW fyrir Yv1 aW stj;rnvald meti sjlfst%tt 1 hverju tilviki hverjar afleiWz$(g%g%//Ԯingar YaW hefWi ef lj;straW yrWi upp um fyrirhugaWar rWstafanir. S)u l1kur  Yv1 aW rangur skerWist, Y; ekki s) nema aW litlu leyti, myndi stj;rnvaldi aW ?llu j?fnu vera heimilt aW synja um aW veita umbeWnar upplUsingar  grundvelli Yessa kv%Wis. Xegar Y%r rWstafanir eru afstaWnar sem 4. t?lul. tekur til er almenningi heimill aWgangur aW g?gnunum nema kv%Wi 5. gr. eWa 1.! <  3. t?lul. 6. gr. eigi viW, sbr. 1. mgr. 8. gr. frumvarpsins. ++ #Um 7. gr. ++ Greinin fjallar um YaW hvernig fara skuli aW ef kv%Wi 4.! G 6. gr. um undanYgur fr upplUsingar)tti og takmarkanir  honum eiga aWeins viW um hluta skjala eWa annars konar gagna. Lagt er til aW stj;rnvaldi verWi almennt viW Y%r aWst%Wur skylt aW veita aWgang aW Yv1 efni skjala og annarra gagna sem 4.-6. gr. n ekki til meW beinum h%tti. 0 2. mgr. 16. gr. stj;rnsUslulaga er hliWst%tt kv%Wi varWandi upplUsingar)tt aWila mls. ++ Reglan 1 7. gr. n%r til allra gagna sem falla undir upplUsingar)tt almennings skv. 3. gr. MarkmiW kv%Wisins er aW tryggja aW YaW komi ekki 1 veg fyrir aWgang aW upplUsingum Y;tt Y%r s) aW finna 1 g?gnum sem jafnframt hafa aW geyma upplUsingar er leynt eiga aW fara. ++ X;tt reglan s) orWuW meW almennum h%tti er lj;st aW henni kann aW verWa beitt meW nokkuW mismunandi h%tti eftir Yv1 hvort 1 hlut eiga g?gn sem falla undir 4. gr. eWa g?gn skv. 5. og 6. gr. Xannig myndu undanYgur 4. gr. 1 flestum tilvikum eiga viW um skj?l 1 heild sinni en ekki hluta skjala. N%rt%kara er  hinn b;ginn aW takmarkanir  upplUsingar)tti vegna einka- eWa almannahagsmuna, sbr. 5. og 6. gr., taki aWeins til hluta skjals. ++ SkUra verWur skilnaW 7. gr. svo aW 1 honum felist skylda fyrir stj;rnvald, sem synjar aW hluta beiWni um aWgang aW g?gnum 1 tilteknu mli, aW gera Yeim, sem upplUsinga ;skar, grein fyrir Yv1. ++ #Um 8. gr. ++ R)tt Yykir aW hafa takmarkanirnar 1 4.!  6. gr. t1mabundnar Yannig aW aWgangur aW Yeim verWi ?llum heimill aW tilteknum t1ma liWnum enda er YaW 1 samr%mi viW Y framkv%md sem v1Wast er t1WkuW. Langflestar upplUsingar eru Yess eWlis aW hagsmunirnir aW baki vernd Yeirra verWa ekki eins r1kir meW t1manum, en Y fer hins vegar oft aW vaxa hugi sagnfr%Winga  Yeim mlum sem til meWferWar hafa veriW og varpaW geta lj;si  s?guna. MeW hliWsj;n af Yessu Yykir r)tt aW leggja til aW Yrenns konar t1mam?rk gildi gagnvart aWgangi aW upplUsingum sem hWar eru takm?rkunum samkv%mt 4.! i 6. gr. ++ 0 fyrsta lagi er gert rW fyrir Yv1 1 1. mgr. aW veita skuli aWgang aW g?gnum um rWstafanir og pr;f, sbr. 4. t?lul. 6. gr., jafnskj;tt og Yeim er aW fullu lokiW enda er Y eWli mls samkv%mt ekki lengur fyrir hendi nein Y?rf til aW halda Yeim leyndum. XaW gildir Y; ekki ef g?gnin eru af Yv1 tagi sem greinir 1 5. gr. eWa ?Wrum kv%Wum 6. gr. ++ 0 ?Wru lagi er rW fyrir Yv1 gert 1 2. mgr. aW aWgang aW upplUsingum, sem varWa einkamlefni einstaklinga, skuli fyrst veita aW ttat1u rum liWnum. Xetta t1mamark er h)r tekiW upp til samr%mis viW Y almennu framkv%md sem t1Wkast hj Xj;Wskjalasafni. Xess m geta aW jafnlangur frestur gildir aW d?nskum r)tti um einkamlefni einstaklinga. ++ 0 YriWja lagi er gert rW fyrir Yv1 aW ?ll ?nnur g?gn, sem 4.!  6. gr. taka til, verWi opin almenningi Yegar liWin eru Yrjt1u r fr Yv1 Yau urWu til. ++  Um III. kafla. ++ 0 Yessum kafla er fjallaW um aWgang aW Yeim g?gnum 1 v?rslu stj;rnvalda sem varWa s)rstaklega Yann er upplUsinganna ;skar.z$(g%g%//Ԍ++ Meginreglan um upplUsingar)tt, sem fram kemur 1 3. gr. frumvarpsins, gildir n Yess aW s sem 1 hlut  Yurfi aW sUna fram  nokkur tengsl viW mliW sem upplUsinga er ;skaW um. Sl1k tengsl geta Y; veriW fyrir hendi og g%ti hlutaWeigandi Y 1 m?rgum tilvikum byggt r)tt sinn til aW f aWgang aW upplUsingum  upplUsingar)tti aWila mls samkv%mt stj;rnsUslul?gum. S r)ttur er hins vegar takmarkaWur af gildissviWi stj;rnsUslulaga Yv1 aW Yau n aWeins til Yess Yegar stj;rnv?ld taka kvarWanir um r)tt eWa skyldu manna. 0 ?Wrum tilvikum en Yeim sem falla undir stj;rnsUslul?gin kunna einstaklingar og l?gaWilar aW eiga r)ttm%ta hagsmuni umfram aWra af Yv1 aW f upplUsingar, sem varWa Y s)rstaklega, t.d. um ml Yar sem engin stj;rnvaldskv?rWun hefur veriW eWa verWur nokkru sinni tekin. ++ kv%Wi III. kafla eru og 1 samr%mi viW d;m Mannr)ttindad;mst;ls Evr;pu fr 7. jCl1 1989 (1 mli Gaskins gegn Bretlandi) en Yar er l?gW hersla  aW 1 l?ggj?f aWildarr1kja aW mannr)ttindasttmla Evr;pu eigi aW vera reglur sem s)rstaklega tryggi m?nnum formlega Crlausn um r)tt Yeirra til aWgangs aW upplUsingum sem varWa Y sjlfa. ++ H)r er lagt til aW regla Yessa efnis verWi tekin upp 1 upplUsingal?g. Xv1 er 1 9. gr. frumvarpsins gert rW fyrir nokkru rUmri upplUsingar)tti en 1 3. gr. Yegar s er ;skar upplUsinganna getur sUnt fram  aW upplUsingarnar varWi hann beint. ++ Leggja ber herslu  aW sC regla, sem h)r um r%Wir, er af nokkuW ?Wrum toga en sC almenna regla sem fram kemur 1 3. gr. Segja m aW  vissan htt liggi Yessi regla miWja vegu milli upplUsingar)ttar almennings og upplUsingar)ttar aWila mls samkv%mt stj;rnsUslul?gum. Sj;narmiWin aW baki henni eru Yv1  Umsan htt ?nnur en Yau sem eiga viW Yau kv%Wi sem m%lt er fyrir um 1 II. kafla frumvarpsins. ++ #Um 9. gr. ++ TaliW hefur veriW aW 1 1slenskum r)tti s) viW lUWi ;skrW meginregla um aW einstaklingar og l?gaWilar eigi r)tt til aWgangs aW g?gnum sem eru 1 v?rslu stj;rnvalda og varWa Y s)rstaklega enda standi reglur um Yagnarskyldu Yv1 ekki 1 vegi. Samb%rilega reglu er aW finna 1 9. gr. laga nr. 121/1989, um skrningu og meWferW pers;nuupplUsinga, aW Yv1 er snertir aWgang aWila aW pers;nuupplUsingum sem skrWar hafa veriW um hann kerfisbundinni skrningu. Lagt er til aW meginregla Yessi verWi tekin upp 1 9. gr. upplUsingalaga. ++ 0 1. mgr. er upplUsingar)tturinn skilgreindur  svipaWan htt og upplUsingar)ttur skv. 3. gr. en Yv1 b%tt viW aW skj?l eWa ?nnur g?gn, sem ;skaW er eftir aWgangi aW, skuli hafa aW geyma upplUsingar um aWila sjlfan. AWili 1 Yessum skilningi getur veriW jafnt einstaklingur sem l?gaWili. ++ 0 2. og 3. mgr. koma fram Y%r takmarkanir sem gera verWur  upplUsingar)tti aWila vegna mikilv%gra hagsmuna. ++ UpplUsingar)ttur aWila hefur n efa mesta YUWingu aW Yv1 er varWar einkamlefni. Reikna m meW Yv1 aW tilt?lulega sjaldg%ft s) aW hagsmunir hins opinbera af leynd rekist  viW hagsmuni einstaklings eWa l?gaWila af Yv1 aW f vitneskju um upplUsingar er varWa hann sjlfan.  Yetta getur engu aW s1Wur reynt 1 einstaka tilviki og er Y taliW r)tt aW undanYgur 4. gr. gildi fullum fetum gagnvart upplUsingar)tti aWila skv. 1. t?lul. 2. mgr. X getur YaW sj;narmiW, aW halda beri upplUsingum leyndum vegna mikilv%gra almannahagsmuna, einnig gengiW framar upplUsingar)tti aWila, sbr. 2. t?lul. 2. mgr. ++ Algengt er  hinn b;ginn aW s?mu g?gn hafi aW geyma upplUsingar um einka-, fjrhags- eWa viWskiptamlefni fleiri en eins aWila. Xegar fram kemur beiWni um aWgang aW sl1kum g?gnum er Yannig l1klegt aW reyni  andst%Wa hagsmuni, annars vegar Yess sem upplUsinga ;skar og hins vegar annarra Yeirra sem hlut eiga aW mli og kunna aW eigaz$(g%g%// r)ttm%ta hagsmuni af Yv1 aW tilteknum atriWum, er Y varWa, s) haldiW leyndum. Kjarni reglunnar 1 3. mgr. felst 1 Yv1 aW vega skuli og meta Yessa gagnst%Wu hagsmuni, en s1Warnefndu hagsmunirnir eru aW meginstefnu hinir s?mu og liggja aW baki 5. gr. frumvarpsins. ++ AWgangur aW g?gnum verWur Yv1 aWeins takmarkaWur ef talin er h%tta  Yv1 aW einkahagsmunir skaWist ef aWila yrWi veittur aWgangur aW upplUsingunum. Stj;rnvald getur Yv1 ekki synjaW aWila um aWgang aW g?gnum  grundvelli hugleiWinga um aW aWgangur aW tiltekinni tegund upplUsinga s) almennt til Yess fallinn aW valda einhverju tj;ni, heldur verWur aW leggja mat  aWst%Wur 1 hverju mli fyrir sig. ++ Regla 3. mgr. byggist  Yv1 aW viW hagsmunamatiW s) stj;rnvaldi lj;st hverjir verndarhagsmunirnir eru. Oft verWur Yv1 aW leita lits Yess sem  andst%Wra hagsmuna aW g%ta, en yfirlUsing hans um aW hann vilji ekki aW upplUsingarnar s)u veittar er Y; ein og s)r ekki n%gjanleg st%Wa til aW synja beiWni um upplUsingar. ++ 0 4. mgr. er gengiW Ct fr aW ekki verWi haggaW viW kv%Wum 16. gr. l%knalaga um aWgang sjCklings aW sjCkraskr, heldur gildi Yau kv%Wi fram. X; er 1 4. t?lul. 25. gr. frumvarpsins gerW tillaga um aW breyta l1tillega 2. mgr. 16. gr. l%knalaga til samr%mis viW Yessa grein. ++ !Um IV. kafla. ++ S sem fer fram  aWgang aW g?gnum ?Wlast ekki Yar meW aWild aW Yv1 mli sem g?gnin varWa.  hinn b;ginn verWur hann aWili aW nUju sjlfst%Wu stj;rnsUslumli sem hefst  Yv1 aW stj;rnvald f%r 1 hendur beiWni hans um aWgang aW upplUsingum. Xegar stj;rnvald metur hvort veita eigi aWgang aW umbeWnum g?gnum verWur YaW almennt aW g%ta allra Yeirra reglna sem fram koma 1 stj;rnsUslul?gum, svo sem reglna um leiWbeiningarskyldu, r?kstuWning o.s.frv. ++ `"Um 10. gr. ++ BeiWni um aWgang aW g?gnum er annaWhvort h%gt aW binda viW tiltekin skj?l eWa ?nnur g?gn, sem aWili ;skar eftir aW f aW kynna s)r, eWa g?gn tiltekins mls. Xegar ;skaW er eftir aW f aWgang aW g?gnum tiltekins mls  hlutaWeigandi r)tt  aW f aWgang aW ?llum Yeim g?gnum sem talin eru upp 1 2. mgr. 3. gr., enda standi kv%Wi 4.! v 6. gr. Yv1 ekki 1 vegi. ++ 0 beiWni verWur aW tilgreina g?gnin eWa mliW meW YaW gl?ggum h%tti aW stj;rnv?ldum s) f%rt aW hafa uppi  g?gnunum eWa mlinu. ++ XaW leiWir af 1. mgr. aW ekki er h%gt aW biWja um g?gn 1 ?llum mlum af kveWinni tegund eWa fr tilteknu t1mabili. 0 frumvarpinu er gengiW Ct fr s?mu tilh?gun og fram kemur 1 norsku og d?nsku upplUsingal?gunum um Yetta efni, Y.e. aW tilgreina verWur Yau g?gn eWa YaW ml sem beiWni beinist aW. ++ 0 2. mgr. er m%lt svo fyrir aW stj;rnvald geti sett YaW skilyrWi aW beiWni um aWgang aW g?gnum s) skrifleg. Til Yess aW koma 1 veg fyrir ;Yarfa skriffinnsku er lagt til aW einungis Yurfi aW leggja fram skriflega beiWni ef stj;rnvald telur Yess Y?rf og Y  st?WluWu eyWublaWi sem YaW leggur til. ++ Meginreglan um almennan aWgang aW upplUsingum 1 II. kafla frumvarpsins byggist  Yv1 sj;narmiWi aW ?llum s) tryggWur r)ttur til aWgangs aW g?gnum hj stj;rnv?ldum n Yess aW Yurfa aW sUna fram  tengsl viW ml eWa aWila Yess og n Yess aW Yurfa aW sUna fram  hagsmuni af Yv1 aW f eWa nota umbeWnar upplUsingar. Af Yessu leiWir afdrttarlaust aW stj;rnvald m ekki krefjast Yess af Yeim sem upplUsinga ;skar aW hann greini fr Yv1 1 hvaWa tilgangi hann vill f Y%r eWa til hvers hann %tlar aW nota Y%r. Xetta horfirz$(g%g%//  annan veg Yegar aWili ;skar eftir aWgangi aW g?gnum  grundvelli 9. gr. frumvarpsins. G?gn, sem ;skaW er aWgangs aW, geta haft aW geyma upplUsingar um einka- eWa fjrhagsmlefni annarra og skv. 3. mgr. 9. gr. skal 1 sl1kum tilvikum meta Y andst%Wu hagsmuni sem vegast  Yegar tekin er afstaWa til beiWni. Af Yeim s?kum getur veriW nauWsynlegt aW aWili upplUsi 1 hvaWa tilgangi hann ;skar upplUsinganna. ++ X geymir 3. mgr. kv%Wi um YaW til hvaWa stj;rnvalds  aW beina beiWni um aWgang aW g?gnum og Yar meW hvaWa stj;rnvald s) b%rt aW l?gum til aW taka kv?rWun um YaW hvort aWgangur skuli leyfWur. ++ kv?rWun um aWgang aW g?gnum mls, Yar sem taka  eWa tekin hefur veriW stj;rnvaldskv?rWun, sbr. 2. mgr. 1. gr. stj;rnsUslulaga, heyrir undir YaW stj;rnvald sem tekiW hefur kv?rWun 1 mli eWa hefur ml til kv?rWunar. Xessi regla hefur YUWingu Yegar skjal hefur veriW sent til annarra stj;rnvalda, t.d. til umsagnar. X; aW skjal megi Yannig finna 1 v?rslum fleiri en eins stj;rnvalds er einungis YaW stj;rnvald, sem taka mun eWa tekiW hefur kv?rWun 1 mlinu, b%rt til Yess aW taka kv?rWun um aWgang aW g?gnum Yess. AW ?Wrum kosti skal beiWni borin fram viW YaW stj;rnvald sem hefur g?gnin 1 s1num v?rslum nema annaW leiWi af l?gum. ++ Ef stj;rnvaldi berst skrifleg beiWni um aWgang aW g?gnum sem  undir Crlausn annars stj;rnvalds ber Yv1 aW framsenda erindiW  r)ttan staW svo flj;tt sem unnt er, 1 samr%mi viW 2. mgr. 7. gr. stj;rnsUslulaga. ++ `"Um 11. gr. ++ Mj?g mikilsvert er aW beiWni almennings um aWgang aW g?gnum hj stj;rnv?ldum verWi vallt afgreidd flj;tt og n st%Wulausra tafa. $tla m aW r)ttur til aWgangs aW upplUsingum g%ti stundum orWiW YUWingarlaus ef verulegar tafir yrWu  afgreiWslu sl1kra erinda Yar sem s sem 1 hlut %tti g%ti misst f%ris  aW nUta s)r upplUsingarnar viW meWferW mla  ?Wrum vettvangi. ++ 0 2. mgr. er kv%Wi um YaW hvernig stj;rnvald skuli bregWast viW ef beiWni um upplUsingar hefur ekki veriW afgreidd innan sj? daga fr m;tt?ku hennar. Er Y lagt fyrir stj;rnvaldiW aW skUra aWila fr st%Wum tafanna og hven%r kv?rWunar s) aW v%nta. ++ Stj;rnv?ldum ber af fremst megni aW reyna aW afgreiWa beiWnir 1 samr%mi viW 1. mgr. Yannig aW ekki reyni  kv%Wi 2. mgr. Fyrirsjanlegt er  hinn b;ginn aW fleiri en ein st%Wa geta valdiW Yv1 aW fariW s) fram yfir Yau t1mam?rk. 0 fyrsta lagi kann aW vera fl;kiW aW leysa Cr mli Yar sem vega Yarf og meta andst%W sj;narmiW. 0 ?Wru lagi getur veriW r)tt aW leita lits Yess sem ml snertir Wur en afstaWa er tekin til hennar.  YaW einkum viW ef til greina kemur aW takmarka upplUsingar)tt  grundvelli 5. gr. 0 YriWja lagi er r)tt aW taka fram aW ?nnur verkefni stj;rnvalds kunna aW hafa forgang Yannig aW Crlausn um beiWni verWi aW b1Wa. ++ 0 3. mgr. er v1saW til stj;rnsUslulaga varWandi reglur um mlsmeWferW aW svo miklu leyti sem reglur er ekki aW finna 1 IV. kafla. Sem fyrr segir er gengiW Ct fr Yv1 aW kvarWanir um aWgang aW upplUsingum s)u stj;rnvaldskvarWanir Yannig aW 1 hvert sinn, sem beiWni um upplUsingar kemur fram, hefst sjlfst%tt stj;rnsUsluml og taka kv%Wi stj;rnsUslulaga til meWferWar Yess. ++ `"Um 12. gr. ++ Xessi grein kveWur  um hvaW felst 1 aWgangi aW upplUsingum samkv%mt frumvarpinu. Samkv%mt meginreglu 1. mgr. tekur stj;rnvald kv?rWun um YaW  hvern htt aWgangur verWur veittur, Y.e. hvort umbeWin g?gn verWi sUnd eWa lj;srit eWa afrit veitt af Yeim efz$(g%g%// Yess er kostur. ++ kv%Wi 1. mgr. ber Y; aW skoWa meW hliWsj;n af kv%Wi 2. mgr. Yar sem fram kemur aW almennt skuli orWiW viW beiWni um lj;srit eWa afrit af g?gnum nema Yau s)u Yess eWlis eWa fj?ldi Yeirra svo mikill aW YaW s) vandkv%Wum bundiW. ++ ViW vissar aWst%Wur er heimilt aW synja um lj;srit eWa afrit af g?gnum. Skj?l geta t.d. veriW Yannig Ctlits aW ;gerlegt s) aW lj;srita Yau. Stj;rnvald getur einnig veriW vanbCiW til aW veita umbeWin lj;srit eWa ?nnur afrit, t.d. Yegar um mikinn fj?lda er aW r%Wa eWa t%kjabCnaWur til afritunar, t.d. af hlj;Wuppt?kum, er ekki fyrir hendi. ViW Y%r aWst%Wur kann aW reyna  kv%Wi 3. mgr. Yar sem stj;rnvaldi er heimilaW aW fela ?Wrum aW annast lj;sritun skjala ef fj?ldi Yeirra er t?luverWur eWa stj;rnvald hefur ekki aWst?Wu til aW lj;srita. HiW sama  viW um aWra afritun gagna. KostnaW viW aWkeypta Yj;nustu greiWir s sem um lj;srit eWa afrit hefur beWiW. ++ 0 4. mgr. er fors%tisrWherra veitt heimild til aW setja gjaldskr fyrir lj;srit eWa afrit sem veitt verWa samkv%mt kv%Wum frumvarps Yessa ef aW l?gum verWur. Samsvarandi heimild er 1 1. mgr. 15. gr. stj;rnsUslulaga fyrir afrit eWa lj;srit sem afhent eru  grundvelli IV. kafla Yeirra laga og er gildandi gjaldskr nr. 186/1994. ++ Athygli skal vakin  Yv1 aW heimildarkv%Wi 4. mgr. n%r einungis til lj;srita eWa afrita af g?gnum sem liggja fyrir Yegar Yeirra er beiWst. SC heimild breytir Yv1 ekki fyrirm%lum 7. gr. laga nr. 21/1993, um upplUsingamiWlun og aWgang aW upplUsingum um umhverfisml, um gjaldt?ku fyrir upplUsingar sem ekki liggja fyrir en taliW er r)tt aW afla og lta 1 t). ++ `"Um 13. gr. ++ Xetta kv%Wi er til fyllingar kv%Wum 20. gr. stj;rnsUslulaga sem m%lir almennt fyrir um YaW hvernig birta skuli kv?rWun og hvaWa leiWbeiningar stj;rnvald skuli gefa 1 Yv1 sambandi. S httur, sem 13. gr. tiltekur, er nokkru strangari en 20. gr. stj;rnsUslulaga gerir rW fyrir Yv1 aW sC skylda er l?gW  stj;rnvald aW tilkynna skriflega um synjun  beiWni um upplUsingar hafi beiWnin veriW skrifleg. Xetta er 1 samr%mi viW Y meginreglu aW hver s sem ber upp skriflegt erindi viW stj;rnvald eigi almennt r)tt  Yv1 aW f skriflegt svar. ++ Synjun um lj;srit eWa annars konar afrit af g?gnum er l?gW aW j?fnu viW synjun um aWgang enda m segja aW 1 sl1kri synjun geti falist veigamikil takm?rkun  upplUsingar)tti. ++ !Um V. kafla. ++ 0 V. kafla frumvarpsins er lagt til aW sjlfst%Wri stj;rnsUslunefnd, CrskurWarnefnd um upplUsingaml, verWi faliW aW leysa Cr greiningsmlum um aWgang almennings aW upplUsingum hj stj;rnv?ldum. Xessi httur er fallinn til aW auka r)ttar?ryggi og skilvirkni  Yessu sviWi Yar sem almenningi gefst Y f%ri  aW skj;ta synjun um aWgang aW upplUsingum meW einf?ldum og skj;tum h%tti til CrskurWar sjlfst%Wrar og ;hWrar nefndar, auk Yess sem v%nta m aW Yetta fyrirkomulag s) til Yess falliW aW tryggja samr%mi 1 framkv%md laganna. ++ `"Um 14. gr. ++ 0 14. gr. er aW finna almenna heimild fyrir Yann sem synjaW er um aWgang aW g?gnum til aW bera synjunina undir CrskurWarnefnd um upplUsingaml. Heimildin n%r einnig til greinings um YaW hvort stj;rnvald skuli veita lj;srit af skj?lum eWa afrit af ?Wrum g?gnz$(g%g%//Ԯum. ++ K%ruheimildin er bundin Yv1 skilyrWi aW greiningur s) uppi um annaW tveggja, skyldu stj;rnvalds til Yess aW veita aWgang aW g?gnum eWa skyldu Yess til aW veita aWgang 1 formi lj;srits af skj?lum eWa afrits af ?Wrum g?gnum. Xetta YUWir aW kv?rWun stj;rnvalds um aW fallast 1 ?llu  beiWni um aWgang aW upplUsingum s%tir ekki k%ru til CrskurWarnefndarinnar. ++ S einn sem synjaW er um aWgang aW g?gnum getur veriW aWili aW k%rumli til CrskurWarnefndarinnar. Heimilt er aW bera b%Wi synjun aW hluta og synjun aW ?llu leyti undir nefndina. Hins vegar verWur aW liggja fyrir formleg kv?rWun stj;rnvalds um aW synja beiWni Wur en nefndin tekur k%ru til meWferWar. Ef stj;rnvald f)llist t.d. strax  aW veita hluta af umbeWnum upplUsingum en t%ki s)r svo t1ma til aW skoWa hvort viW beiWni yrWi orWiW aW ?Wru leyti v%ri ekki fyrir hendi k%ruheimild fyrr en formleg kv?rWun l%gi fyrir og f%li 1 s)r synjun. ++ 0 samr%mi viW meginregluna 1 1. mgr. 29. gr. stj;rnsUslulaga frestar k%ra til CrskurWarnefndarinnar ekki r)ttarhrifum synjunar. Stj;rnvaldi er Yv1 ekki skylt aW afhenda hin umdeildu g?gn fyrr en CrskurWur nefndarinnar Yess efnis liggur fyrir. 0 Yv1 tilviki getur stj;rnvald ;skaW eftir Yv1 viW nefndina aW r)ttarhrifum CrskurWar hennar verWi frestaW meWan greiningurinn er borinn undir d;mst;la, sbr. 18. gr. ++ Skv. 2. mgr. er CrskurWarnefnd um upplUsingaml sjlfst%W stj;rnsUslunefnd sem skipaW er til hliWar viW hiW almenna stj;rnkerfi r1kis og sveitarf)laga. BrskurWum nefndarinnar verWur Yv1 ekki skotiW til rWherra n) nokkurs annars stj;rnvalds. RWherra getur Yv1 s1Wur gefiW nefndinni bindandi fyrirm%li um Crlausn mla. BrskurWir nefndarinnar verWa hins vegar bornir undir d;mst;la skv. 60. gr. stj;rnarskrrinnar, auk Yess sem bera m Crlausnir hennar undir umboWsmann AlYingis. ++ `"Um 15. gr. ++ 0 15. gr. er gert rW fyrir Yv1 aW Yr1r menn skipi CrskurWarnefnd upplUsingamla. MiWaW er viW aW nefndarmenn s)u skipaWir til fj?gurra ra 1 senn og varamenn s)u skipaWir meW sama h%tti og aWalmenn. ++ 0 1. mgr. er m%lt fyrir um almennt h%fi nefndarmanna. 0 Yv1 skyni aW tryggja hlutl%gni nefndarmanna viW meWferW k%rumla er aW auki lagt til aW Yeir megi ekki vera fastir starfsmenn 1 Stj;rnarrWi 0slands. ++ AW ?Wru leyti Yarfnast greinin ekki frekari skUringa. ++ `"Um 16. gr. ++ 0 16. gr. er aW finna kv%Wi um meWferW k%rumla hj CrskurWarnefnd um upplUsingaml, en eins og fram kemur 1 4. mgr. gilda kv%Wi VII. kafla stj;rnsUslulaga almennt um mlsmeWferWina. ++ 0 1. mgr. er tilskiliW aW k%ra til nefndarinnar skuli vera skrifleg og jafnframt er kveWinn 30 daga k%rufrestur. Xessi frestur er mun styttri en s Yriggja mnaWa frestur sem m%lt er fyrir um 1 stj;rnsUslul?gum. Xykir YaW sjlfsagt vegna Yess aW yfirleitt er YaW hagur Yess sem upplUsinga ;skar aW f eins skj;ta Crlausn og kostur er. ++ 0 2. mgr. er aW finna heimild til handa CrskurWarnefndinni til aW veita Yv1 stj;rnvaldi, sem 1 hlut , stuttan frest til Yess aW lta uppi r?kstutt lit sitt  mlinu. Nefndinni er Yv1 ekki skylt aW leita sl1ks lits, en auglj;st er aW 1 Umsum tilvikum getur veriW Y?rf  Yv1, s)rstaklega ef hinni k%rWu synjun hefur ekki fylgt r?kstuWningur. Nefndinni er  hinn b;ginn ekki skylt aW b1Wa eftir Yv1 aW stj;rnvald gefi lit sitt dragist YaW Cr h?mlu.z$(g%g%//Ԍ++ 0 3. mgr. er m%lt fyrir um aW meirihluti nefndarinnar rWi niWurst?Wu hennar ef nefndin er ekki einhuga 1 afst?Wu sinni. Meginreglan er sC aW allir nefndarmenn skuli sitja fund. Forfallist aWalmaWur, n Yess aW rWrCm gefist til aW boWa varamann 1 hans staW, er nefndin engu aW s1Wur lyktunarh%f Yegar meirihluti nefndarmanna situr fund, sbr. 1. mgr. 34. gr. stj;rnsUslulaga. ViW Y%r aWst%Wur er gert rW fyrir aW atkv%Wi formanns rWi Crslitum Yegar atkv%Wi falla eitt  m;ti einu. `"Um 17. gr. ++ 0 1. mgr. er m%lt fyrir um birtingu  CrskurWum sem CrskurWarnefnd um upplUsingaml kveWur upp. ++ 0 2. mgr. er kveWiW  um r)ttarhrif CrskurWar. Meginreglan er sC aW um leiW og CrskurWur hefur veriW birtur Yv1 stj;rnvaldi, sem 1 hlut , skal afhenda umbeWin g?gn eWa veita aWgang aW Yeim  annan htt, Y.e. ef beiWni er tekin til greina. Fr Yessu er Y; gerW undantekning ef stj;rnvald krefst Yess aW r)ttarhrifum CrskurWarins verWi frestaW skv. 18. gr. `"Um 18. gr. ++ 0 1. mgr. 18. gr. er lagt til aW l?gfest verWi heimild til handa CrskurWarnefnd um upplUsingaml til Yess aW fresta r)ttarhrifum CrskurWar Yegar nefndin hefur CrskurWaW aW aWgang skuli veita aW upplUsingum. Stj;rnvald getur Y gert kr?fu Yess efnis meW YaW fyrir augum aW bera greiningsefniW undir d;mst;la. L1ta ber  Yetta heimildarkv%Wi sem undantekningu sem aWeins verWi beitt Yegar s)rstaklega stendur . ++ 0 2. mgr. eru sett formleg skilyrWi fyrir Yv1 aW r)ttarhrifum CrskurWar verWi frestaW. Skal krafa stj;rnvalds gerW ekki s1War en Yremur d?gum fr birtingu CrskurWar, en um Ctreikning Yessa frests fer eftir 8. gr. stj;rnsUslulaga. X er YaW skilyrWi aW stj;rnvald beri mliW undir d;mst;la innan sj? daga fr birtingu CrskurWar. Loks er skiliW aW ;skaW verWi eftir Yv1 aW mliW s%ti flUtimeWferW einkamls skv. XIX. kafla laga nr. 91/1991, um meWferW einkamla. ++ `"Um 19. gr. ++ Greinin Yarfnast ekki skUringa. ++ !Um VI. kafla. ++ 0 VI. kafla frumvarpsins er m%lt fyrir um aWgang aW g?gnum hj Xj;Wskjalasafni 0slands og ?Wrum opinberum s?fnum eftir aW skilaskyld g?gn hafa veriW afhent safni. Heimild til aWgangs aW g?gnum skv. II. og III. kafla laganna breytist ekki viW aW Yau eru afhent safni. Eftir afhendingu gagna til safns f%rist aftur  m;ti kv?rWunarvaldiW um r)tt til aWgangs aW g?gnum til safnsins. ++ `"Um 20. gr. ++ Eftir aW g?gn hafa veriW afhent Xj;Wskjalasafni 0slands eWa ?Wru opinberu safni fellur YaW 1 hlut safnsins aW taka kv?rWun um hvort umbeWinn aWgangur verWur veittur aW g?gnunum. Ef vafi er um r)tt til aWgangs aW Yeim getur safniW aflaW r?kstuddrar umsagnar Yess stj;rnvalds sem afhenti safninu g?gnin Wur en kv?rWun er tekin. Ums?gn stj;rnvalds er Y; ekki bindandi. AW ?Wru leyti fer um mlsmeWferW hj safni eftir IV. kafla frumvarpsins og kv%Wum stj;rnsUslulaga. ++ z$(g%g%//Ԍ`"Um 21. gr. ++ MeW 21. gr. er lagt til aW synjun skjalasafns um aW veita aWgang aW g?gnum samkv%mt l?gum Yessum, svo og synjun skjalasafns um aW veita lj;srit af skj?lum eWa afrit af ?Wrum g?gnum, verWi k%rW til CrksurWarnefndar um upplUsingaml meW sama h%tti og m%lt er fyrir um 1 14. gr. frumvarpsins. ++  Um VII. kafla. ++ 0 VII. kafla frumvarpsins er aW finna kv%Wi sem eru nauWsynleg svo aW upplUsingal?g geti nW markmiWi s1nu. XaW er ;skrW meginregla 1 stj;rnsUslur)tti aW stj;rnv?ldum ber aW sj til Yess aW jafnan liggi fyrir 1 g?gnum Yeirra hvaWa afgreiWslu erindi, sem Yeim berast, hafi fengiW hj Yeim. Frumvarp Yetta er byggt  Yeirri forsendu aW niWurstaWa mla, sem komiW hafa til afgreiWslu hj stj;rnv?ldum, liggi vallt fyrir hj Yeim samkv%mt Yessari meginreglu. ++ Til Yess aW tryggja aW vallt liggi fyrir upplUsingar um Yau mlsatvik sem verulega YUWingu hafa haft fyrir Crlausn mls er lagt til aW l?gfest verWi kveWin lgmarksregla um skrningu upplUsinga um mlsatvik 1 23. gr. frumvarpsins. MeW kv%Wi 23. gr. og framangreindri grundvallarreglu, %tti almenningur Yv1 aW lgmarki aW geta fengiW upplUsingar um niWurst?Wu og helstu mlavexti Yeirra mla sem eru eWa hafa veriW til meWferWar hj stj;rnv?ldum standi 4.! %  6. gr. frumvarpsins Yv1 ekki 1 vegi. ++ Til Yess aW tryggja aW stj;rnv?ld geti vallt fundiW umbeWin g?gn og afhent lj;srit af Yeim n mikilla tafa er lagt til aW l?gfestar verWi reglur um skyldu til aW skr ml  kerfisbundinn htt og haga geymslu gagna Yannig aW Yau s)u aWgengileg. 0 Yessu sambandi m einnig minna  aW um skyldu stj;rnvalda til aW varWveita g?gn er m%lt fyrir 1 7. gr. laga nr. 66/1985, um Xj;Wskjalasafn 0slands, en Yar kemur fram aW afhendingarskyldum aWilum er ;heimilt aW ;nUta nokkurt skjal 1 skjalas?fnum s1num nema meW heimild Xj;Wskjalasafns eWa samkv%mt s)rst?kum reglum sem settar verWa um ;nUtingu skjala. Skv. 2. mgr. 6. gr. s?mu laga bera forst?Wumenn skilaskyldra stofnana byrgW  skjalav?rslu stofnana. ++ `"Um 22. gr. ++ 0 1. mgr. 22. gr. er m%lt fyrir um skyldu til kerfisbundinnar skrningar Yeirra mla sem koma til meWferWar og afgreiWslu hj stj;rnv?ldum. Sl1k skrning er yfirleitt viW lUWi 1 einhvers konar formi hj flestum stj;rnv?ldum. X ber stj;rnv?ldum aW haga geymslu gagna  Yann htt aW Yau s)u aWgengileg. ++ MeW 2. mgr. 22. gr. er aW finna heimild til aW samr%ma skjalastj;rn hj stj;rnsUslu r1kisins meW fyrirm%lum 1 reglugerW Yar sem unnt v%ri aW kveWa  um samr%mda skjalastj;rn  tilteknum sviWum stj;rnsUslunnar. 0 Yv1 skyni er fors%tisrWherra, 1 samr%mi viW 1. t?lul. 2. gr. reglugerWar um Stj;rnarrW 0slands, sbr. auglUsingu um staWfestingu hennar nr. 96/1969, heimilaW aW samr%ma Yann hugbCnaW sem notaWur er og m%la svo fyrir hvers konar hugbCnaW skuli nota. Til samr%mis viW 6. gr. laga nr. 66/1985, um Xj;Wskjalasafn 0slands, segir aW fors%tisrWherra skuli leita lits Yj;WskjalavarWar Wur en sl1k reglugerW er gefin Ct. ++  meWan ekki hefur veriW sett reglugerW um skjalastj;rn skv. 2. mgr. 22. gr. ber stj;rnv?ldum aW leita eftir samYykkt Xj;Wskjalasafns  nUjum skjalavistunarkefum Wur en Yau eru tekin 1 notkun, sbr. 4. mgr. 6. gr. laga nr. 66/1985, um Xj;Wskjalasafn 0slands. ++ `"Um 23. gr.z$(g%g%//Ԍ++ 0 23. gr. er m%lt fyrir um skyldu stj;rnvalds til Yess aW skr upplUsingar um mlsatvik. Regla Yessi er 1 eWli s1nu mlsmeWferWarregla og v1sar einkum til Yess Yegar stj;rnv?ld afla upplUsinga og rannsaka ml, en YaW getur oft gerst meW ;formlegum h%tti, 1 viWt?lum og jafnvel s1mt?lum. ViW l?gfestingu stj;rnsUslulaga var  Yv1 byggt aW stj;rnv?ldum v%ri 1 sl1kum tilvikum skylt aW rita minnisblaW um upplUsingar sem fram k%mu hj aWila mls og ekki v%ri aW finna 1 ?Wrum g?gnum Yess, aW Yv1 tilskildu aW Y%r hefWu verulega YUWingu fyrir Crlausn Yess (AlYt. 1992, A-deild, bls. 3296). Xessi regla er r)ttuW h)r enda hefur hCn verulega YUWingu ef tryggja  aW upplUsingal?g hafi til%tluW hrif. ++ Eins og fram kemur 1 23. gr. gildir reglan eing?ngu viW meWferW mla Yar sem taka  kv?rWun um r)tt eWa skyldu manna skv. 2. mgr. 1. gr. stj;rnsUslulaga. kv%WiW tekur Yv1 eing?ngu til mla Yar sem taka  svonefnda stj;rnvaldskv?rWun, en  t.d. ekki viW um Yj;nustu eins og um?nnun sjCkra, fatlaWra og aldraWra, kennslu og fr%Wslustarfsemi, svo aW nokkur d%mi s)u nefnd. ++ kv%WiW tekur til munnlegra upplUsinga um mlsatvik sem hafa verulega YUWingu fyrir Crlausn mls. Ekki skiptir mli 1 Yv1 sambandi hvernig upplUsingar berast stj;rnvaldi. ++ kv%WiW n%r aWeins til munnlegra upplUsinga um mlsatvik. Xannig Yarf t.d. ekki aW skr niWur vangaveltur um tClkun r)ttarreglna. X Yarf heldur ekki aW skr niWur aWrar upplUsingar um mlsatvik en Y%r sem hafa verulega YUWingu fyrir Crlausn mlsins. MeW Yessu m;ti  aW vera tryggt aW Y%r staWreyndir, sem Crlausn mls byggist , liggi vallt fyrir 1 g?gnum Yess. Af Yessum s?kum er skyldan til aW skr upplUsingar takm?rkuW viW Y%r upplUsingar sem ekki er aW finna 1 ?Wrum g?gnum mls. ++ Almennt verWur aW telja mikilv%gt aW upplUsingar Y%r, sem 23. gr. tekur til, s)u skrWar eins flj;tt og unnt er svo aW skrning upplUsinganna verWi b%Wi nkv%m og r)tt. ++ 0 23. gr. er ekki tekin afstaWa til Yess hvort upplUsingarnar skuli skrWar  s)rstakt skjal. R)tt er Y; aW hafa 1 huga aW s)u sl1kar upplUsingar aWeins skrWar 1 vinnuskj?l sem stj;rnvald hefur ritaW til eigin afnota ber engu aW s1Wur aW veita aWgang aW Yeim ef upplUsingar er ekki aW finna 1 ?Wrum g?gnum mlsins, sbr. 3. t?lul. 4. gr. frumvarpsins. Samb%rilega reglu er aW finna 1 3. t?lul. 16. gr. stj;rnsUslulaga. ++  Um VIII. kafla. ++ 0 kaflanum er m%lt fyrir gildist?ku laganna og lagaskil, auk Yess sem Yar er aW finna kv%Wi um breytingar  ?Wrum l?gum sem r)tt Yykir aW gerWar verWi samhliWa setningu upplUsingalaga. ++ `"Um 24. gr. ++ Gert er rW fyrir aW l?gin taki fyrst gildi um n%stu ram;t, Y.e. 1. janCar 1997, svo aW nokkurt svigrCm gefist til aW kynna l?gin fyrir almenningi og Yeim er starfa viW stj;rnsUslu hins opinbera. ++ 0 frumvarpi Yv1 til laga um upplUsingaskyldu stj;rnvalda, sem s1Wast var lagt fram 1990, var lagt til aW heimild til aWgangs almennings aW g?gnum yrWi takm?rkuW viW Yau g?gn sem orWiW hefWu til eWa borist stj;rnv?ldum eftir gildist?ku laganna. H)r er hins vegar gerW tillaga um YaW aW aWgangur aW g?gnum verWi ekki takmarkaWur meW Yessum h%tti, heldur gildi kv%Wi laganna um ?ll g?gn, hvort sem Yau hafa orWiW til eWa borist stj;rnv?ldum fyrir eWa eftir gildist?ku Yeirra. Xetta er einf?ld regla vegna Yess aW hCn Ctheimtir ekki eins og fyrrgreinda reglan aW g?gn s)u flokkuW 1 tvennt eftir aldri. AW auki bCa aW baki henni Yau r?k aW skj?l og ?nnur g?gn 1 v?rslu 1slenskra stj;rnvalda hafi, meW feinum undantekningum, aldrei veriW nein leyndarskj?l Y;tt ekki hafi veriW fyrir hendiz$(g%g%// neinar almennar lagareglur er hafi gert stj;rnv?ldum skylt aW veita almenningi aWgang aW Yeim. ++ `"Um 25. gr. ++ 0 2. mgr. 9. gr. laga nr. 121/1989, um skrningu og meWferW pers;nuupplUsinga, er kveWiW  um sams konar r)tt aWila til aWgangs aW pers;nuupplUsingum sem f%rWar hafa veriW um hann  skipulagsbundna skr og m%lt er fyrir um 1 9. gr. frumvarpsins um aWrar upplUsingar. Til Yess aW tryggja aW nnast sama efnisregla felist 1 9. gr. frumvarpsins og 1 9. gr. fyrrnefndra laga er 1 1. t?lul. 25. gr. frumvarpsins lagt til aW gerWar verWi breytingar  fyrrgreindu kv%Wi 1 l?gum um skrningu og meWferW pers;nuupplUsinga. ++ 0 2. og 3. t?lul. er lagt til aW gerWar verWi breytingar  l?gum nr. 21/1993, um upplUsingamiWlun og aWgang aW upplUsingum um umhverfisml, til Yess aW tryggja aW upplUsingal?g gildi aW meginstefnu til um allar upplUsingar sem finna m 1 g?gnum stj;rnvalda, meW Yeim undantekningum sem m%lt er fyrir um 1 3.! ; 6. gr. frumvarpsins. L?g nr. 21/1993 munu Y; gilda fram um upplUsingamiWlun um umhverfisml, sbr. 8. gr. laganna, og um ?flun upplUsinga um umhverfisml sem ekki eru fyrirliggjandi hj stj;rnv?ldum en engu aW s1Wur er taliW r)tt aW afla og lta 1 t), sbr. 7. gr. laganna. 0 fylgiskjali IV eru l?g nr. 21/1993 birt 1 heild eins og Yau hlj;Wa meW Yeim breytingum sem 2. og 3. t?lul. gera rW fyrir. ++ 0 4. t?lul. er lagt til aW gerWar verWi nauWsynlegar breytingar  2. mgr. 16. gr. l%knalaga nr. 53/1988, sbr. 3. gr. laga nr. 50/1990. Xessar breytingar eru m.a. nauWsynlegar vegna l?gfestingar mannr)ttindasttmla Evr;pu, sbr. alYt. 1992! X 93, A-deild, bls. 5931!  5932. X horfir Yessi breyting einnig til samr%mingar, en meW henni f%rist 16. gr. l%knalaga n%r 9. gr. frumvarpsins sem verWur meginregla 1slensks r)ttar um aWgang aWila aW upplUsingum um hann sjlfan. ++ 0 5. t?lul. er gerW sC tillaga aW tekiW verWi upp nUtt kv%Wi 1 h?fundal?g nr. 73/1972 Yar sem skUrt er kveWiW  um aW fyrirm%li laganna um h?fundarvernd girWi ekki fyrir aW upplUsingar s)u ltnar 1 t), hvort sem er samkv%mt upplUsingal?gum eWa ?Wrum l?gum, t.d. stj;rnsUslul?gum. Hins vegar er skUrt tekiW fram aW Yeim, sem upplUsingar f%r, s) ;heimilt aW hagnUta s)r Y%r Yannig aW YaW fari 1 bga viW almenn fyrirm%li h?fundalaga um r)tt h?funda yfir verkum s1num. kv%Wi Yetta, sem  s)r fyrirmynd 1 27. gr. d?nsku h?fundalaganna fr 1995, hefWi YaW t.d. 1 f?r meW s)r aW unnt v%ri aW afhenda eint?k af teikningum af opinberum byggingum Y;tt tiltekinn arkitekt %tti h?fundarr)tt aW Yeim. X; m%tti ekki birta teikningarnar opinberlega, gera eWa dreifa eint?kum af Yeim eWa hagnUta Y%r meW ?Wrum h%tti 1 hagnaWarskyni, svo sem meW Yv1 aW byggja eWa teikna eftir Yeim, nema meW samYykki h?fundar eWa annarra r)tthafa. ++ 0 6. t?lul. er lagt til aW gerW verWi breyting  l?gum nr. 66/1985, um Xj;Wskjalasafn 0slands, til samr%mis viW kv%Wi VI. kafla frumvarpsins. Xegar skj?l og g?gn, sem upplUsingal?gin taka til, hafa veriW afhent Xj;Wskjalasafni tekur safniW kv?rWun um hvort umbeWin g?gn skuli sUnd eWa hvort lj;srit skuli veitt af Yeim. Um r)tt til aWgangs aW Yessum skj?lum og g?gnum fer Y samkv%mt kv%Wum upplUsingalaga. Um aWgang aW skj?lum og ?Wrum g?gnum, sem upplUsingal?gin taka ekki til, svo sem g?gnum fr d;mst;lum landsins, skal aftur  m;ti m%lt fyrir um 1 reglugerW eins og nCgildandi 9. gr. laga nr. 66/1985 m%lir fyrir um. z$(g%g%//Ԍ Fylgiskjal I.  y?$dddy l^  ++ ; D%mi um kv%Wi laga um aWgang aW upplUsingum hj stj;rnv?ldum. ++ L?g nr. 54/1962 um Yj;Wskr og almannaskrningu. ++  1. mgr. 19. gr. ?Xj;Wskrin veitir hverjum sem er upplUsingar um aWsetur manna og ?nnur atriWi samkv%mt skrm s1num og g?gnum, eftir reglum, sem Hagstofan setur.  ++ Orkul?g nr. 58/1967. ++  6. gr. ?Orkustofnun l%tur sveitarf)l?gum og ?Wrum aWilum 1 t) leiWbeiningar og upplUsingar um orkuml, Yegar Yess er ;skaW og eftir Yv1 sem viW verWur komiW, gegn h%filegu endurgjaldi.  ++ L?g nr. 96/1980 um biskupskosningu. ++  3. mgr. 3. gr. ?Kj?rstj;rn semur kj?rskr fyrir biskupskosningu, og skal hCn liggja frammi  biskupsstofu eWa ?Wrum staW eWa st?Wum, sem kj?rstj;rn kveWur, 1 4 vikur, eftir Yv1 sem nnar segir 1 auglUsingu kj?rstj;rnar.  ++ L?g nr. 48/1982 um kirkjuYing og kirkjurW 1slensku Yj;Wkirkjunnar. ++  7. gr. ?KosiW skal til kirkjuYings  rinu 1982 og s1Wan  4 ra fresti, sbr. 10. gr. ++ Kj?rstj;rn semur kj?rskr 1 byrjun Yess rs, sem kj;sa skal.  hCn aW liggja frammi 1 4 vikur  biskupsstofu eWa ?Wrum staW eWa st?Wum, sem kj?rstj;rn kveWur, eftir Yv1 sem nnar segir 1 auglUsingu kj?rstj;rnar. HCn CrskurWar k%rur Ct af kj?rskr og gengur endanlega fr henni.  ++ L?g nr. 31/1985 um Landm%lingar 0slands. ++  8. gr. ?Landm%lingar 0slands veita Yeim aWilum, sem Yess Yurfa, upplUsingar og aWgang aW g?gnum 1 v?rslu stofnunarinnar eftir reglum sem um YaW verWa settar.  ++ L?g nr. 19/1988 um sj;Wi og stofnanir sem starfa samkv%mt staWfestri skipulagsskr. ++  3. mgr. 3. gr. ?R1kisendurskoWun skal halda skr yfir heildartekjur og gj?ld svo og eignir og skuldir allra skrWra sj;Wa og stofnana, svo og athugasemdir s1nar viW framlagWa reikninga. Skal f%ra nUjar upplUsingar 1 skrna eftir Yv1 sem Y%r berast. AWgangur aW upplUsingum 1 skrnni er ?llum frjls og skal lta 1 t) afrit af henni til Yeirra sem eftir Yv1 leita.  ++ L?g nr. 90/1989 um aWf?r. ++ 32. gr. ?AWfararbeiWni og g?gn um aWfararheimild skulu l?gW fram viW gerWina og merkt meW framhaldandi nCmerar?W. Einnig skulu l?gW fram Yau g?gn, sem mli geta skipt um r)ttindi aWilanna og um framgang gerWarinnar aW ?Wru leyti. ++ Um varWveislu sUslumanns  framl?gWum g?gnum og heimildir til aWgangs aW Yeim eWa til afhendingar Yeirra skal fariW eftir reglum um d;mskj?l 1 einkamlum, eftir Yv1 sem viW getur tt.  ++ L?g nr. 19/1991 um meWferW opinberra mla. ++ 2. mgr. 19. gr. ?D;msmlarWherra setur 1 reglugerW nnari kv%Wi um gerW og varWy$(g%g%//Ԯveislu sakaskrr, aWgang aW henni og sakavottorW. Xar er heimilt aW kveWa hvaW skuli skrW 1 sakaskr, Yar  meWal niWurst?Wur mla sem l?greglustj;ri lUkur meW stt.  L?g nr. 22/1991 um samvinnuf)l?g. ++ 10. gr. ?RWherra annast skrningu samvinnuf)laga og heldur s)rstaka skr yfir samvinnuf)l?g 1 landinu. Setur rWherra nnari reglur um skipulag samvinnuf)lagaskrr og innheimtir skrningargj?ld samkv%mt reglum um gj?ld til r1kissj;Ws. ++ AWgangur aW samvinnuf)lagaskr er ?llum heimill.  ++ L?g nr. 60/1992 um NttCrufr%Wistofnun 0slands og nttCrufr%Wistofur. ++ 6. gr. ?NttCrufr%Wistofnun skal eiga aWgang aW v1sindalegum upplUsingum sem opinberar stofnanir geta 1 t) ltiW og varWa starfssviW hennar. SkUrslur 1slenskra og erlendra v1sindamanna um ranns;knir  nttCru landsins skulu varWveittar 1 heimildasafni NttCrufr%Wistofnunar. ++ Skylt er NttCrufr%Wistofnun aW varWveita v1sindalegar upplUsingar og niWurst?Wur ranns;kna 1 aWgengilegu formi og veita aWgang aW Yeim samkv%mt nnari reglum.  ++ L?g nr. 21/1993 um upplUsingamiWlun og aWgang aW upplUsingum um umhverfisml. ++ 1. gr. ?L?gum Yessum er %tlaW aW tryggja almenningi aWgang aW upplUsingum um umhverfisml hj stj;rnv?ldum og aW Yau annist miWlun upplUsinga um umhverfisml til almennings.  ++ 2. gr. ?L?g Yessi gilda um aWgang almennings aW upplUsingum um umhverfisml hj r1ki, sveitarf)l?gum og stofnunum Yeirra. ++ MeW upplUsingum um umhverfisml er einkum tt viW upplUsingar sem varWa umhverfi og nttCruauWlindir. Enn fremur er tt viW upplUsingar um starfsemi eWa rWstafanir sem hafa, eWa l1klegt er aW hafi, ;%skileg hrif  fyrrgreind atriWi.  ++ L?g nr. 63/1993 um mat  umhverfishrifum. ++ 3. mgr. 11. gr. ?Almenningur skal eiga greiWan aWgang aW CrskurWi skipulagsstj;ra, svo og niWurst?Wum matsins.  ++ L?g nr. 33/1994 um slysavarnarW. ++ 4. gr. ?Samr%md slysaskr, sbr. a-liW 2. gr., skal varWveitt hj landl%kni. RWiW m;tar reglur um framkv%md skrningar og aWgang aW upplUsingum Cr skrnni.  ++ L?g nr. 60/1994 um vtryggingastarfsemi. ++ 1. mgr. 28. gr. ?Halda skal vtryggingaf)lagaskr um ?ll f)l?g sem fengiW hafa starfsleyfi h)r  landi og skal hCn vera 1 v?rslu Vtryggingaeftirlitsins. Einnig skal skr CtibC sem h)r hafa starfsleyfi og Y sem veita h)r Yj;nustu n starfsst?Wvar. Almenningi skal heimill aWgangur aW vtryggingaf)lagaskr.  ++ 5. mgr. 60. gr. ?Almenningi skal heimill aWgangur aW upplUsingum um Yann grundv?ll sem Ctreikningur l1ftryggingaskuldar og g;Wahlutar er reistur .  ++ L?g nr. 61/1994 um Ranns;knarrW 0slands. ++ 18. gr. ?NiWurst?Wur ranns;kna, sem kostaWar eru meW styrkjum Cr V1sindasj;Wi og T%knisj;Wi, skulu birtar opinberlega og vera ?llum opnar nema um annaW s) samiW. Heimilt er aW fjalla um skilmla fyrir styrkveitingum 1 reglugerW. z$ (g%g%//Ԍ++ L?g nr. 72/1994 um merkingar og upplUsingaskyldu varWandi orkunotkun heimilist%kja o.fl. ++ 1. gr. ?Tilgangur laga Yessara er aW stuWla aW Yv1 aW orka s) notuW meW skynsamlegum og hagkv%mum h%tti meW Yv1 aW tryggja aW neytendur hafi greiWan aWgang aW samr%mdum upplUsingum um orkunotkun og hvaWamengun heimilist%kja og annaW er varWar rekstur Yeirra.  L?g nr. 138/1994 um einkahlutaf)l?g. ++ 121. gr. ?RWherra setur nnari reglur um skipulag hlutaf)lagaskrr og m Yar kveWa sektir fyrir brot  reglunum. Veita skal almennan aWgang aW skrnni. Um skil  rsreikningum og aWgang aW Yeim gilda kv%Wi laga um rsreikninga.  ++ L?g nr. 144/1994 um rsreikninga. ++ 69. gr. ?Eigi s1War en mnuWi eftir samYykkt rsreiknings, Y; eigi s1War en tta mnuWum eftir lok reikningsrs, skal senda f)lagaskr rsreikning eWa samst%Wureikning samt skUrslu stj;rnar, ritun endurskoWenda eWa skoWunarmanna og upplUsingar um hven%r rsreikningurinn var samYykktur. rsreikninga f)laga, sem hafa hlutabr)f s1n eWa skuldabr)f skrW  opinberu verWbr)faYingi, skal Y; senda Yegar 1 staW eftir samYykkt Yeirra og eigi s1War en sex mnuWum eftir lok reikningsrs. Ef samYykkt  rWst?fun hagnaWar eWa j?fnun taps kemur ekki fram 1 rsreikningnum eWa skUrslu stj;rnar skal enn fremur senda staWfest endurrit Cr gerWab;k aWalfundarins Yar sem greint er fr rWst?fun hagnaWar eWa j?fnun taps. ++ Xrtt fyrir kv%Wi 1. mgr. er f)l?gum, sem fara ekki fram Cr st%rWarm?rkunum 1 1. mgr. 6. gr., heimilt aW senda f)lagaskr samandregna Ctfu af rekstrarreikningi, efnahagsreikningi og skUringum. Heimild Yessi n%r Y; ekki til f)laga sem hafa hlutabr)f s1n eWa skuldabr)f skrW  opinberu verWbr)faYingi og heldur ekki til f)laga sem leggja ekki h?mlur  viWskipti meW eignarhluta s1na. ++ F)lagaskr skal veita aWgang aW Yeim g?gnum sem skilaskyld eru samkv%mt Yessari grein.  ++ 73. gr. ?BtibCsstj;rar 1 CtibCum erlendra f)laga, sem skrW eru hj f)lagaskr, skulu 1 s1Wasta lagi tta mnuWum eftir lok reikningsrs senda staWfest endurrit rsreiknings eWa samst%Wureiknings f)lagsins til f)lagaskrr samt reikningsskilum CtibCsins. ++ Reikningar, sem sendir eru f)lagaskr skv. 1. mgr., skulu vera 1 sama formi og ber aW birta Y samkv%mt gildandi reglum 1 heimar1ki f)lagsins. ++ rsreikninga fyrir erlent f)lag, sem lUtur l?ggj?f EES-r1kis, m senda f)lagaskr ;endurskoWaWa ef sl1kt samr%mist l?ggj?f 1 heimar1ki f)lagsins. ++ F)lagaskr skal veita aWgang aW Yeim g?gnum sem skilaskyld eru samkv%mt Yessari grein.  ++ L?g nr. 2/1995 um hlutaf)l?g. ++ 147. gr. ?Hlutaf)lagaskr annast skrningu allra 1slenskra hlutaf)laga og CtibCa erlendra hlutaf)laga. ++ RWherra setur nnari reglur um skipulag hlutaf)lagaskrr og m Yar kveWa sektir fyrir brot  reglunum. Veita skal almennan aWgang aW skrnni, sbr. Y; kv%Wi laga um rsreikninga um skil  rsreikningum og aWgang aW Yeim.  ++ z$!(g%g%//ԌL?g nr. 47/1995 um skoWun kvikmynda og bann viW ofbeldiskvikmyndum. ++ 4. mgr. 3. gr. ?BrskurWir KvikmyndaskoWunar skulu vera skriflegir og skal fylgja Yeim r?kstuWningur. Xeir skulu kynntir aWilum sem hlut eiga aW mli og vera almenningi aWgengilegir. BrskurWir KvikmyndaskoWunar um efni kvikmynda eru endanlegir. X; er KvikmyndaskoWun heimilt, ef s)rst?k st%Wa Yykir til, aW meta aW nUju n endurgjalds sUningarh%fni kvikmynda sem Wur hafa veriW metnar.  Fylgiskjal II.   y?G ddd"y ^  ++ ++ X  D%mi um almenn kv%Wi laga um Yagnarskyldu. ++ Almenn hegningarl?g nr. 19/1940. ++ 136. gr. ?Opinber starfsmaWur, sem segir fr nokkru, er leynt  aW fara og hann hefur fengiW vitneksju um 1 starfi s1nu eWa varWar emb%tti hans eWa sUslan, skal s%ta varWhaldi eWa fangelsi allt aW einu ri. Hafi hann gert YaW til Yess aW afla s)r eWa ?Wrum ;r)ttm%ts vinnings, eWa noti hann sl1ka vitneskju 1 Yv1 skyni, m beita fangelsi allt aW 3 rum. ++ S?mu refsingu skal s s%ta, sem ltiW hefur af opinberu starfi og eftir YaW segir fr eWa misnotar  ofangreindan htt vitneskju, sem hann hafWi fengiW 1 st?Wu sinni og leynt  aW fara.  ++ L?g nr. 38/1954 um r)ttindi og skyldur starfsmanna r1kisins.  ++ 32. gr. ?Hverjum starfsmanni er skylt aW g%ta Yagm%lsku um atriWi, er hann f%r vitneskju um 1 starfi s1nu og leynt skulu fara samkv. l?gum, fyrirm%lum yfirboWara eWa eWli mlsins. Xagnarskyldan helst, Y;tt ltiW s) af starfi.  ++ L?g nr. 58/1976 um sjCkraYjlfun. ++ 9. gr. ?S)rhverjum sjCkraYjlfara er skylt aW g%ta Yagm%lsku um atriWi, sem hann f%r vitneskju um 1 starfi s1nu og leynt skulu fara samkv. l?gum eWa eWli mlsins. Sama Yagnarskylda hv1lir  ?llu aWstoWarf;lki sjCkraYjlfara og helst Yagnarskyldan Y;tt viWkomandi lti af starfi.  ++ L?g nr. 40/1976 um slfr%Winga. ++ 3. gr. ?Slfr%Wingi er skylt aW g%ta Yagm%lsku um atriWi sem hann f%r vitneskju um 1 starfi s1nu og leynt skulu fara samkv%mt l?gum eWa eWli mls. Xagnarskylda n%r einnig til samstarfsmanna slfr%Wings, Y.  m. til fr%Wimanna sem f aWgang aW g?gnum 1 v1sindalegum tilgangi. Xagnarskylda helst Y;tt viWkomandi lti af starfi.  ++ L?g nr. 75/1977 um iWjuYjlfun. ++ 9. gr. ?S)rhverjum iWjuYjlfa er skylt aW g%ta Yagm%lsku um atriWi, sem hann f%r vitneskju um 1 starfi s1nu og leynt skulu fara skv. l?gum eWa eWli mlsins. Sama Yagnarskylda hv1lir  ?llu aWstoWarf;lki iWjuYjlfa og helst Yagnarskyldan Y;tt viWkomandi lti af starfi.  ++ L?g nr. 18/1978 um YroskaYjlfa.y$"(g%g%//Ԍ++ 6. gr. ?XroskaYjlfa er skylt aW g%ta Yagm%lsku um atriWi, sem hann f%r vitneskju um 1 starfi s1nu og leynt skulu fara skv. l?gum eWa eWli mls. Xagnarskylda helst Y;tt viWkomandi lti af st?rfum.  ++ L?g nr. 99/1980 um meinat%kna. ++ 7. gr. ?Meinat%kni er skylt aW g%ta Yagm%lsku um atriWi, sem hann f%r vitneskju um 1 starfi s1nu og leynt skulu fara skv. l?gum eWa eWli mls. Xagnarskylda helst Y;tt viWkomandi lti af st?rfum.  ++ L?g nr. 58/1984 um sjCkraliWa. ++ 6. gr. ?SjCkraliWa er skylt aW g%ta Yagm%lsku um atriWi sem hann f%r vitneskju um 1 starfi s1nu og leynt skulu fara skv. l?gum eWa eWli mls. Xagnarskylda helst Y;tt viWkomandi hafi ltiW af st?rfum.  Lj;sm%Wral?g nr. 67/1984. ++ 7. gr. ?Lj;sm;Wur er skylt aW g%ta Yagm%lsku um atriWi sem hCn f%r vitneskju um 1 starfi s1nu og leynt skulu fara aW l?gum eWa skv. eWli mls. Xagnarskylda helst Y;tt viWkomandi hafi ltiW af st?rfum.  ++ L?g nr. 38/1985 um tannl%kningar.  ++ 10. gr. ?S)rhverjum tannl%kni er skylt aW g%ta Yagm%lsku um atriWi sem hann f%r vitneskju um 1 starfi s1nu og leynt skulu fara samkv%mt l?gum eWa eWli mlsins. ++ Sama Yagnarskylda hv1lir  ?llu aWstoWarf;lki tannl%kna og helst Yagnarskyldan Y;tt viWkomandi lti af starfi.  ++ L?g nr. 64/1985 um ByggWastofnun, sbr. 3.! D 4. gr. laga nr. 39/1991. ++ 22. gr. ?Stj;rnarmenn og allir starfsmenn ByggWastofnunar eru bundnir Yagnarskyldu um atriWi sem Yeir f vitneskju um 1 starfi s1nu og leynt skulu fara samkv%mt l?gum, fyrirm%lum yfirboWara eWa eWli mlsins. Xagnarskylda helst Y;tt ltiW s) af starfi.  ++ Sveitarstj;rnarl?g nr. 8/1986. ++ 42. gr. ?Sveitarstj;rnarmenn skulu g%ta Yagnarskyldu um YaW sem Yeir verWa skynja 1 starfi s1nu og leynt  aW fara skv. l?gum, eWli mls eWa skv. s)rstakri kv?rWun sem samYykkt er meW a.m.k. 2/3 hlutum atkv%Wa 1 sveitarstj;rn eWa nefnd.  ++ L?g nr. 50/1986 um Ranns;knadeild fisksjCkd;ma. ++ 1. og 3. mgr. 12. gr. ?Deildarstj;ri Ranns;knadeildar fisksjCkd;ma, dUral%knir fisksjCkd;ma, svo og h)raWsdUral%knar eWa fulltrCar Yeirra, skulu hafa frjlsan aWgang aW fiskeldisst?Wvum og skulu Yeim veittar allar nauWsynlegar upplUsingar. ++ ... ++ Eigi er Y; heimilt aW krefjast annarra upplUsinga en Yeirra sem eru nauWsynlegar eWa kunna aW vera nauWsynlegar vegna eftirlitsins. Ekki er heimilt aW lta ?Wrum 1 t) upplUsingar sem %tla m aW fara eigi leynt.  ++ L?g nr. 121/1989 um skrningu og meWferW pers;nuupplUsinga. ++ 26. gr. ?Starfsmenn 1 Yj;nustu starfsleyfishafa skv. 25. gr. eru Yagnarskyldir um atriWi sem Yeir komast aW viW st?rf s1n og skulu Yeir undirrita Yagnarheit Wur en Yeir taka tilz$#(g%g%// starfa.  ++ L?g nr. 95/1990 um f)lagsrWgj?f. ++ 6. gr. ?F)lagsrWgjafa er skylt aW g%ta Yagm%lsku um atriWi, sem hann f%r vitneskju um 1 starfi s1nu og leynt skulu fara samkv%mt l?gum eWa eWli mlsins. Xagnarskyldan helst Y;tt viWkomandi lti af starfi.  ++ L?g nr. 59/1992 um mlefni fatlaWra. ++ 54. gr. ?S)rhverjum, er starfar samkv%mt l?gum Yessum, ber aW g%ta fyllstu Yagm%lsku um YaW sem hann kemst aW 1 starfi s1nu.  ++ L?g nr. 95/1992 um h;puppsagnir. ++ 3. mgr. 4. gr. ?FulltrCar starfsmanna og atvinnurekandi eWa fulltrCar hans skulu g%ta Yagnarskyldu varWandi upplUsingar sem gefnar eru samkv%mt kv%Wum Yessara laga.  ++ Samkeppnisl?g nr. 8/1993. ++ 50. gr. ?Xeim sem starfa af hlfu stj;rnvalda aW framkv%md laga Yessara er ;heimilt aW skUra fr Yeim atriWum sem Yeir verWa skynja um 1 starfi s1nu og leynt eiga aW fara. Xagnarskyldan helst Y;tt ltiW s) af starfi.  ++ L?g nr. 83/1994 um umboWsmann barna. ++ 6. gr. ?UmboWsmanni barna ber aW g%ta Yagnarskyldu um Yau atvik sem honum verWa kunn 1 starfi og leynt eiga aW fara vegna l?gm%tra almanna- eWa einkahagsmuna. Sama gildir um starfsmenn umboWsmanns barna. Xagnarskylda helst Y;tt ltiW s) af starfi. AW ?Wru leyti fer um Yagnarskyldu umboWsmanns barna og starfsmanna hans samkv%mt almennum reglum um starfsmenn r1kisins.  Fylgiskjal III.   y5?#ddd$y k^  ++ ++ !  D%mi um s)rkv%Wi laga um Yagnarskyldu. ++ L?g nr. 32/1933 um tilbCning og verslun meW smj?rl1ki o.fl. ++ 3. mgr. 10. gr. ?EftirlitsmaWur hefur Yagnarskyldu um allt, sem lUtur aW framleiWslu og rekstri sm?rl1kisgerWa, og m ekki sjlfur notf%ra s)r eWa lta ?Wrum 1 t) upplUsingar, sem hann kann aW f um s)rstakan CtbCnaW eWa aWgerWir hverrar verksmiWju.  ++ L?g nr. 16/1938 um aW heimila 1 viWeigandi tilfellum aWgerWir  f;lki, er koma 1 veg fyrir, aW YaW auki kyn sitt. ++ 8. gr. ?Allir Yeir, sem starfa  einn eWa annan htt aW framkv%md laga Yessara, eru bundnir Yagnarskyldu um ?ll pers;nuleg mlefni, er Yeir 1 Yv1 sambandi kunna aW f vitneskju um.  ++ L?g nr. 9/1940 um heimild fyrir r1kisstj;rnina til aW banna aW veita upplUsingar um ferWir skipa.y$$(g%g%//Ԍ++ 1. gr. ?R1kisstj;rnin getur, er hCn telur nauWsynlegt vegna yfirvofandi eWa yfirstandandi ;friWar eWa hliWst%Ws stands, fyrirskipaW, aW enginn megi lta neitt uppi viW ;viWkomandi menn um ferWir 1slenskra eWa erlendra skipa. ++ NC notar r1kisstj;rnin heimild Y, sem henni er veitt 1 l?gum Yessum, og taka Y bannfyrirm%li hennar til allra upplUsinga um burtf?r skips Cr h?fn, um ferW Yess fr einni h?fn til annarrar, um YaW hvar skipiW er statt  hverjum t1ma, um kv?rWunarstaW Yess og komu 1 h?fn 1 ferW eWa aW lokinni ferW, svo og til allra upplUsinga um farm skips og farYega.  ++ 2. gr. ?R1kisstj;rninni er heimilt aW gera allar Y%r rWstafanir, sem henni Yykir Yurfa, til Yess aW bannfyrirm%li Yau, sem um r%Wir 1 1. gr., komi aW haldi, Yar  meWal aW lta st?Wva s1mskeyti um ferWir skipa, ef Yurfa Yykir.  ++ Almenn hegningarl?g nr. 19/1940. ++ 91. gr. ?Hver, sem kunngerir, skUrir fr eWa l%tur  annan htt uppi viW ;viWkomandi menn leynilega samninga, rWagerWir eWa lyktanir r1kisins um mlefni, sem heill Yess eWa r)ttindi gagnvart ?Wrum r1kjum eru undir komin, eWa hafa mikilv%ga fjrhagsYUWingu eWa viWskipta fyrir 1slensku Yj;Wina gagnvart Ctl?ndum, skal s%ta fangelsi allt aW 16 rum. ++ S?mu refsingu skal hver s s%ta, sem falsar, ;nUtir eWa kemur undan skjali eWa ?Wrum munum, sem heill r1kisins eWa r)ttindi gagnvart ?Wrum r1kjum eru undir komin. ++ S?mu refsingu skal enn fremur hver s s%ta, sem faliW hefur veriW  hendur af 1slenska r1kinu aW semja eWa gera Ct um eitthvaW viW annaW r1ki, ef hann ber fyrir borW hag 1slenska r1kisins 1 Yeim erindrekstri. ++ Hafi verknaWur s, sem 1 1. og 2. mlsgrein h)r  undan getur, veriW framinn af gleysi, skal refsaW meW varWhaldi eWa fangelsi allt aW 3 rum, eWa sektum, ef s)rstakar mlsb%tur eru fyrir hendi.  ++ 115. gr. ?Hver, sem opinberlega skUrir heimildarlaust eWa v1svitandi rangt fr Yv1, sem fram hefur fariW viW kosningar Y%r og atkv%WagreiWslur, sem 1 102. gr. getur, eWa Yv1, sem gerst hefur  fundum eWa starfi opinberra samkomna, nefnda, stj;rnvalda eWa d;mst;la, skal s%ta sektum, varWhaldi eWa fangelsi allt aW 6 mnuWum.  ++ 230. gr. ?Ef maWur, sem hefur eWa haft hefur meW h?ndum starf, sem opinbera skipun, leyfi eWa viWurkenningu Yarf til aW r%kja, segir fr einhverjum einkamlefnum, sem leynt eiga aW fara og hann hefur fengiW vitneskju um 1 starfi s1nu, Y varWar YaW sektum eWa varWhaldi. S?mu refsingu varWar einnig sams konar verknaWur Yeirra manna, sem aWstoWaW hafa ofangreinda menn 1 starfi Yeirra.  ++ L?g nr. 90/1943 um reikningaskrifstofu sjvarCtvegsins. ++ 4. gr. ?Forst?Wumanni reikningaskrifstofu sjvarCtvegsins og ?Wrum starfsm?nnum hennar er bannaW, aW viWlagWri byrgW eftir kv%Wum almennra hegningarlaga um emb%ttis- og sUslunarmenn, aW skUra ;viWkomandi m?nnum fr Yv1, er Yeir komast aW 1 starfi s1nu um efnahag eWa tekjur einstakra manna eWa fyrirt%kja.  ++ L?g nr. 34/1964 um loftferWir.  ++ 151. gr. ?Eigandi eWa notandi loftfars og r)ttur umrWandi viWurkennds flugvallar eWa annars loftferWavirkis er skyldur aW lta 1 t) Y vitneskju, sem flugmlastj;rnin krefst til aW geta r%kt st?rf s1n. S?mu skyldu hefur forrWandi viWurkenndrar starfsemi samkv%mt 33. gr. eWa annarrar starfsemi, sem rekin er samkv%mt viWurkenningu eftir l?gum Yessumz$%(g%g%// eWa reglum, settum samkv%mt Yeim. ++ R)tt er flugmlastj;rninni aW skUra YriWja aWilja fr vitneskju, sem hCn hefur fengiW meW framangreindum h%tti, aW Yv1 leyti sem YaW er nauWsynlegt samkv%mt alYj;Wasamningi. AW ?Wru leyti er r)tt aW skUra fr sl1kri vitneskju eWa birta hana almenningi, enda s) eigi um aW tefla trCnaWarml. NC hefur s, sem telur sig eiga r)tt til launungar, m;tm%lt Yv1, aW vitneskja fari lengra eWa s) birt, og verWur YaW einungis samkv%mt CrskurWi flugmlarWherra. ++ NC hefur maWur fengiW greinda vitneskju 1 starfa s1num, og hefur hann Yagnarskyldu, aW Yv1 leyti sem vitneskjan eigi m fara lengra eWa hana m eigi birta.  ++ L?g nr. 64/1965 um ranns;knir 1 Ygu atvinnuveganna, sbr. 1. gr. laga nr. 107/1974. ++ 63. gr. ?Ekki er heimilt aW veita upplUsingar um ranns;knir, sem kostaWar eru af einstaklingi, f)lagi eWa stofnun, nema meW samYykki hennar. Ef Yagnarskylda er brotin, varWar YaW byrgW eftir kv%Wum almennra hegningarlaga um opinbera starfsmenn og skaWab;taskyldu.  ++ L?g nr. 62/1969 um fyrirt%kjaskr. ++ 10. gr. ?:heimilt er aW skUra fr upplUsingum, sem fyrirt%ki lta 1 t) samkv. 9. gr. og eru trCnaWarml, nema meW samYykki hlutaWeiganda. Xeir, sem vinna viW Crvinnslu sl1kra gagna, mega ekki, aW viWlagWri byrgW eftir kv%Wum almennra hegningarlaga um brot 1 opinberu starfi, skUra ;viWkomandi aWilum fr Yv1, sem Yeir komast aW um hagi einstakra fyrirt%kja.  ++ HjCkrunarl?g nr. 8/1974, sbr. 2. gr. laga nr. 32/1975. ++ 6. gr. ?HjCkrunarfr%Wingum er skylt aW g%ta fyllstu Yagm%lsku um ?ll einkaml, er Yeir f vitneskju um 1 starfi s1nu, nema l?g bj;Wi annaW, og helst Yagnarskyldan, Y;tt Yeir lti af starfi. ++ Skylda til Yess aW bera vitni fyrir r)tti er takm?rkuW 1 samr%mi viW Yetta og kv%Wi r)ttarfarslaga um vitnaskyldu emb%ttis- og sUslunarmanna og s)rkv%Wi sl1kra laga um l%kna.  ++ L?g nr. 25/1975 um rWgj?f og fr%Wslu varWandi kynl1f og barneignir og um f;stureyWingar og ;frj;semisaWgerWir. ++ 27. gr. ?Allir Yeir, sem starfa  einn eWa annan htt aW framkv%md laga Yessara, eru bundnir Yagnarskyldu um ?ll pers;nuleg mlefni, sem Yeir 1 Yv1 sambandi kunna aW f vitneskju um.  L?g nr. 16/1978 um varnir gegn kynskjCkd;mum. ++ 7. gr. ?S)rhverjum, sem starfs s1ns vegna kemst aW n?fnum sjCklinga og heilsufari Yeirra, ber aW g%ta Yagm%lsku Yar um, nema l?g bj;Wi annaW eWa brUn nauWsyn krefji, t.d. vegna yfirvofandi smitunar.  ++ L?g nr. 33/1978 um sttast?rf 1 vinnudeilum. ++ 1. mgr. 6. gr. ?Sttafundi skal halda fyrir luktum dyrum.  ++ 3. mgr. 6. gr. ?BannaW er aW skUra fr eWa leiWa vitni um umr%Wur  sttafundum og till?gur, sem fram kunna aW hafa veriW bornar, nema meW samYykki beggja samningsaWilja. z$&(g%g%//Ԍ++ L?g nr. 35/1978 um lyfjafr%Winga. ++ 12. gr. ?Lyfjafr%Wingar, aWstoWarlyfjafr%Wingar og lyfsalar eru bundnir Yagnarskyldu aW viWlagWri byrgW samkv%mt 136. gr. almennra hegningarlaga, nr. 19/1940, um alla vitneskju eWa grun um sjCkd;ma eWa ?nnur einkaml, sem Yeir kunna aW ?Wlast 1 starfi. Xeir skulu Y; skUra landl%kni og Lyfjaeftirliti r1kisins eWa ?Wru yfirvaldi fr vitneskju sinni, ef %tla m, aW einstaklings- eWa almannaheill krefjist. Xeim ber skylda til aW tj sig fyrir d;mi samkv%mt kv%Wum gildandi laga. Ef lyfjafr%Wingur eWa aWstoWarlyfjafr%Wingur starfar  vegum lyfsala eWa forst?Wumanns, sbr. 9. gr., skal hann skUra lyfsalanum eWa forst?Wumanninum fr vitneskju sinni, en hann s1Wan tilkynna landl%kni, lyfjaeftirliti eWa ?Wrum yfirv?ldum. ++ kv%Wi 1. mgr. um Yagnarskyldu taka og til lyfjat%kna, meinat%kna, ritara og annarra samstarfsmanna lyfjafr%Winga, aWstoWarlyfjafr%Winga eWa lyfsala, er vegna starfa sinna kunna aW ?Wlast s?mu vitneskju um sjCkd;ma og einkaml manna.  ++ L?g nr. 75/1981 um tekjuskatt og eignarskatt, sbr. 20. gr. laga nr. 111/1992. ++ 115. gr. ?Skattstj;rum, umboWsm?nnum skattstj;ra, r1kisskattstj;ra, skattranns;knarstj;ra r1kisins og r1kisskattanefnd er bannaW, aW viWlagWri byrgW eftir kv%Wum almennra hegningarlaga um brot 1 opinberu starfi, aW skUra ;viWkomandi m?nnum fr Yv1 er Yeir komast aW 1 sUslan sinni um tekjur og efnahag skattaWila. HiW sama gildir um Y er veita Yessum aWilum aWstoW viW starf Yeirra eWa  annan htt fjalla um skattframt?l. Xagnarskyldan helst Y; menn Yessir lti af st?rfum. ++ Xrtt fyrir kv%Wi 1. mgr. skulu skattyfirv?ld gefa Hagstofu 0slands og Xj;Whagsstofnun skUrslur, 1 Yv1 formi er Yeir aWilar kveWa, um framtaldar tekjur og eignir, lagWa skatta og ?nnur atriWi er varWa skUrslugerW Yeirra. X er skattyfirv?ldum heimilt aW veita gjaldeyriseftirliti SeWlabanka 0slands upplUsingar er nauWsylegar eru til eftirlits meW gjaldeyrismlum, enda standi kv%Wi millir1kjasamninga ekki 1 vegi fyrir Yv1.  ++ L?g nr. 73/1984 um fjarskipti. ++ 15. gr. ?Allir starfsmenn fjarskiptavirkja r1kisins skulu skyldir, b%Wi meWan Yeir gegna starfinu og eftir aW Yeir hafa ltiW af Yv1, aW halda leyndu fyrir ?llum Ct 1 fr efni skeyta sem koma eWa fara, svo og aW Yau hafi komiW eWa fariW og hver hafi fengiW Yau eWa sent. Xeir skulu og halda leyndu fyrir ?llum Ct 1 fr efni samtala um fjarskiptavirki r1kisins, svo og aW samt?l hafi fariW fram og hverjir hafi tt tal saman. Ekki m n undangengins d;msCrskurWar veita ;viWkomandi m?nnum aWgang aW Yv1 aW sj skeyti eWa ?nnur starfr%ksluskj?l, sem almenningi er ekki %tlaW aW sj, eWa aWgang aW Yv1 aW hlusta  fjarskiptasamt?l eWa hlj;Writa Yau. RWherra kveWur hvort sl1kum CrskurWi skuli frUjaW. Sams konar leyndarskylda skal  Yeim hv1la um myndir eWa merki sem flutt hafa veriW um fjarskiptavirkin og ekki eru fyrir almenning. Xeim er og stranglega bannaW aW notf%ra s)r  nokkurn htt pers;nulega innihald sl1kra skeyta, samtala, mynda, merkja eWa starfr%ksluskjala. RWherra setur 1 reglugerW nnari fyrirm%li um Yagnarskyldu starfsmanna fjarskiptavirkja.  L?g nr. 18/1985 um vinnumiWlun. ++ 2. mgr. 10. gr. ?Allar upplUsingar, sem vinnumiWlun f%r 1 starfi s1nu hvort sem Y%r snerta einkaml eWa viWskiptahagsmuni, skulu vera trCnaWarml vinnumiWlunar og Yess er upplUsingar veitir, aW ?Wru leyti en Yv1 sem snertir bein tengsl viW miWlun vinnu ogz$'(g%g%// starfsrWningar.  ++ P;stl?g nr. 33/1986. ++ 9. gr. ?Starfsm?nnum P;st- og s1mamlastofnunar er ;heimilt aW gefa ;viWkomandi aWilum upplUsingar um YaW hverjir nota p;stinn eWa  hvern htt hann er notaWur, n) heldur gefa neinum t%kif%ri til Yess aW verWa s)r Cti um sl1ka vitneskju. Enn fremur er Yeim ;heimilt aW opna eWa lesa YaW sem ltiW er 1 p;st til flutnings. ++ Xagnarskyldan helst Y;tt ltiW s) af starfi.  ++ L?g nr. 36/1986 um SeWlabanka 0slands. ++ 38. gr. ?BankarWsmenn, bankastj;rar og allir starfsmenn bankans eru bundnir Yagnarskyldu um allt YaW er varWar hagi viWskiptaaWila bankans, mlefni bankans sjlfs, svo og um ?nnur atriWi sem Yeir f vitneskju um 1 starfi s1nu og leynt skulu fara skv. l?gum, fyrirm%lum yfirboWara eWa eWli mlsins, nema d;mari CrskurWi aW upplUsingar s) skylt aW veita fyrir d;mi eWa l?greglu eWa skylda s) til aW veita upplUsingar l?gum samkv%mt. ++ Xagnarskyldan helst Y;tt ltiW s) af starfi. ++ Xrtt fyrir kv%Wi 1. mgr. er SeWlabankanum heimilt aW eiga gagnkv%m upplUsingaskipti viW banka og opinberar stofnanir erlendis er varWa athugun eWa mat  fjrhagslegu ?ryggi innlnsstofnana og opinberra aWila h)r  landi og erlendis skv. nnari reglum er rWherra setur 1 reglugerW.  ++ Tollal?g nr. 55/1987. ++ 141. gr. ?Tollstarfsm?nnum er bannaW, aW viWlagri byrgW samkv%mt kv%Wum almennra hegningarlaga um brot 1 opinberu starfi, aW skUra ;viWkomandi aWilum fr Yv1 sem Yeir komast aW 1 starfi s1nu um verslunarhagi einstakra manna og fyrirt%kja, Yar meW talin hvers konar vitneskja sem rWa m af samritum af s?lu- og v?rureikningum sem tollyfirv?ld halda eftir.  ++ L?g nr. 50/1988 um virWisaukaskatt, sbr. 13. gr. laga nr. 119/1989. ++ 44. gr. ?Skatt- og tollyfirv?ldum, starfsm?nnum Yeirra og erindrekum er bannaW, aW viWlagri byrgW eftir kv%Wum almennra hegningarlaga um opinbera starfsmenn, aW skUra ;viWkomandi m?nnum fr Yv1 er Yeir komast aW 1 starfi s1nu um viWskipti einstakra manna og fyrirt%kja. Xagnarskyldan helst Y; aW starfsmenn Yessir lti af starfi s1nu. ++ Xrtt fyrir kv%Wi 1. mgr. skulu skatt- og tollyfirv?ld veita Hagstofu 0slands og Xj;Whagsstofnun upplUsingar er varWa skUrslugerW Yeirra.  L%knal?g nr. 53/1988. ++ 15. gr. ?L%kni ber aW g%ta fyllstu Yagm%lsku og hindra YaW aW ;viWkomandi fi upplUsingar um sjCkd;ma og ?nnur einkaml er hann kann aW komast aW sem l%knir. ++ Xetta gildir ekki bj;Wi l?g annaW eWa s) r?kstudd st%Wa til Yess aW rjCfa Yagnarskyldu vegna brUnnar nauWsynjar. ++ SamYykki sjCklings, sem orWinn er 16 ra, leysir l%kni undan Yagnarskyldu. AW ?Wrum kosti Yarf samYykki forrWamanna. ++ L%knir verWur ekki leiddur fram sem vitni 1 einkamlum gegn vilja sjCklings nema %tla megi aW Crslit mlsins velti  vitnisburWi hans eWa mliW s) mikilv%gt fyrir mlsaWila eWa Yj;Wf)lagiW, hvort tveggja aW mati d;mara. 0 sl1kum tilvikum ber l%kni aW skUra fr ?llu sem hann veit og telur aW hugsanlega geti haft hrif  mliW. Sl1kur vitnisburWur skalz$((g%g%// fara fram fyrir luktum dyrum. ++ L%knir getur Yrtt fyrir kv%Wi Yessarar greinar veitt ?Wrum heilbrigWisst)ttum upplUsingar s) um aW r%Wa ranns;knir og meWferW sjCklinga. ++ Sama Yagnarskylda gildir fyrir aWrar heilbrigWisst)ttir og aWra sem vinna meW l%kni. ++ Xagnarskylda fellur ekki niWur viW lt sjCklings. M%li r1kar st%Wur meW Yv1 getur l%knir ltiW 1 t) upplUsingar meW hliWsj;n af vilja hins ltna og hagsmunum viWkomandi. S) l%knir 1 vafa getur hann boriW mliW undir landl%kni.  ++ L?g nr. 63/1989 um HagYj;nustu landbCnaWarins. ++ 9. gr. ?Stj;rn og starfsm?nnum HagYj;nustu landbCnaWarins, svo og starfsm?nnum Yeirra b;khaldsstofa sem sj um uppgj?r bCreikninga, er bannaW aW viWlagWri byrgW eftir kv%Wum almennra hegningarlaga um emb%ttis- og sUslunarmenn aW skUra ;viWkomandi aWilum fr Yv1 er Yeir komast aW s?kum starfa s1ns um efnahag, tekjur eWa gj?ld einstakra manna eWa stofnana. Skulu Yeir %t1W g%ta Yess aW fara meW upplUsingar og g?gn fr b%ndum sem trCnaWarml.  ++ L?g nr. 40/1991 f)lagsYj;nustu sveitarf)laga. ++ 62. gr. ?FulltrCar 1 f)lagsmlanefndum og starfsmenn skulu varWveita mlsg?gn, er varWa pers;nulega hagi einstaklinga, meW tryggilegum h%tti Yannig aW ;viWkomandi fi Yar ekki aWgang. Hafi Yeir kynnst einkamlum skj;lst%Winga 1 starfi er Yeim ;heimilt aW r%Wa Yau ml viW ;viWkomandi aWila nema aW fengnu samYykki skj;lst%Wings eWa forrWamanna hans.  ++ L?g nr. 49/1991 um grunnsk;la. ++ 2. mgr. 64. gr. ?:heimilt er aW veita upplUsingar um vitnisburWi nemenda ?Wrum en Yeim sjlfum og forrWam?nnum Yeirra, nema nauWsyn beri til vegna flutnings nemenda milli sk;la. X; skal heimilt aW veita fr%Wsluyfirv?ldum Yessar upplUsingar og ?Wrum vegna fr%Wilegra ranns;kna, enda s) krafist fullrar Yagnarskyldu.  ++ L?g nr. 21/1992 um Lnasj;W 1slenskra nmsmanna. ++ 14. gr. ?Ums%kjendur um ln skulu lta fylgja ums;kn sinni allar Y%r upplUsingar sem sj;Wstj;rn telur mli skipta viW kv?rWun um veitingu nmslns. ++ Ums%kjendur skulu tilgreina 1 lnsums;kn hvort Yeir ;ski eftir fullu lni samkv%mt reglum sj;Wsins eWa l%gri fjrh%W. ++ Innlendum sk;lum, sem l?g Yessi taka til, er skylt aW lta Lnsj;Wi 1 t) nauWsylega aWstoW viW framkv%md laganna, Yar  meWal upplUsingar um framvindu nms ums%kjenda. ++ Skattstj;rum er skylt aW lta Lnasj;Wi 1 t) upplUsingar sem nauWsynlegar eru viW framkv%md laga Yessara. ++ MeW einstaklingsbundnar upplUsingar, sem Lnasj;Wi eru ltnar 1 t) samkv%mt Yessari grein, skal fariW meW sem trCnaWarml.  ++ L?g nr. 30/1992 um yfirskattanefnd. ++ 19. gr. ?Starfsm?nnum yfirskattanefndar er bannaW aW viWlagWri byrgW eftir kv%Wum almennra hegningarlaga um brot 1 opinberu starfi aW skUra ;viWkomandi aWilum fr Yv1 sem Yeir komast aW 1 starfi s1nu og leynt  aW fara, Yar  meWal um tekjur og efnahag skattaWila. Xagnarskylda helst Y;tt ltiW s) af starfi. Hafi ;viWkomandi aWili lagaheimild til aW krefja yfirskattanefnd ofangreindra upplUsinga skal sama Yagnarskylda hv1la  Yeimz$)(g%g%// sem f%r sl1kar upplUsingar nema r1kari Yagnarskylda hv1li  honum aW l?gum.  L?g nr. 58/1992 um vernd barna og ungmenna, sbr. 3. gr. laga nr. 22/1995. ++ 5. gr. ?S)rstakar skyldur barnaverndaryfirvalda. Starfsmenn barnaverndarstofu, barnaverndarnefndarmenn, barnaverndarrWsmenn, fulltrCar Yessara aWila og annaW starfsliW  vegum Yeirra hlj;ta Y vernd sem opinberum starfsm?nnum er tryggW og bera skyldur samkv%mt Yv1. Ber Yeim aW sUna b?rnum og ungmennum, er Yeir fjalla um ml Yeirra, alla n%rg%tni og mega ekki skUra ;viWkomandi m?nnum fr Yv1 sem Yeir verWa v1sir 1 starfa s1num um einkaml manna og heimilishttu.  ++ L?g nr. 87/1992 um gjaldeyrisml. ++ 12. gr. ?Xeir sem annast framkv%md Yessara laga eru bundir Yagnarskyldu um hagi einstakra viWskiptamanna og ?nnur atriWi sem Yeir f vitneskju um 1 starfi s1nu og leynt skulu fara samkv%mt l?gum eWa eWli mlsins, nema d;mari CrskurWi aW upplUsingar s) skylt aW veita fyrir d;mi eWa l?greglu eWa skylda s) til aW veita upplUsingar l?gum samkv%mt. Xagnarskyldan helst Y;tt ltiW s) af starfi.  ++ L?g nr. 93/1992 um meWferW sjvarafurWa og eftirlit meW framleiWslu Yeirra. ++ 15. gr. ?Forsvarsm?nnum fyrirt%kja sem 12. gr. tekur til og Ctflytjendum sjvarafurWa er skylt aW veita Fiskistofu og samningsbundinni skoWunarstofu allar Y%r upplUsingar og Y aWstoW sem nauWsynleg er viW framkv%md eftirlits og skoWunar, Yar meW talinn aWgang aW hverjum Yeim staW Yar sem sjvarafurWir eru unnar eWa geymdar. Fiskistofa og skoWunarstofur fara meW upplUsingar Y%r sem leynt eiga aW fara sem trCnaWarml.  ++ Samkeppnisl?g nr. 8/1993. ++ 27. gr. ?:heimilt er 1 atvinnustarfsemi er l?g Yessi taka til aW afla s)r eWa reyna aW afla s)r meW ;tilhlUWilegum h%tti upplUsinga um eWa umrWa yfir atvinnuleyndarmlum starfseminnar. ++ S sem fengiW hefur vitneskju um eWa umrW yfir atvinnuleyndarmlum  r)ttm%tan htt 1 starfi s1nu fyrir annan eWa 1 f)lagi viW annan, sbr. 1. mgr., m ekki n heimildar veita upplUsingar um eWa hagnUta s)r sl1k leyndarml. Bann Yetta gildir 1 YrjC r fr Yv1 aW starfi er lokiW eWa samningi slitiW. ++ Xeim sem vegna starfs s1ns eWa st?Wu aW ?Wru leyti hefur veriW trCaW fyrir uppdrttum, lUsingu, uppskriftum, l1k?num eWa Yess httar er ;heimilt aW hagnUta s)r eWa veita ?Wrum afnot af sl1ku n s)rstakrar heimildar. ++ NC hefur upplUsinga um eWa umrWa yfir atvinnuleyndarmli veriW aflaW  Yann htt aW brotiW hefur veriW gegn kv%Wum 1.!  3. mgr. og er Y Yeim sem brotlegur er eWa Yeim sem fengiW hafa upplUsingar fr honum ;heimilt aW f%ra s)r YaW 1 nyt.  ++ L?g nr. 93/1993 um atvinnuleysistryggingar, sbr. 5. gr. laga nr. 148/1994. ++ 2. og 3. mgr. 39. gr. ?Skattstj;rum og Tryggingastofnun r1kisins er skylt aW lta Atvinnuleysistryggingasj;Wi 1 t) upplUsingar sem nauWsynlegar eru viW framkv%md laga Yessara. ++ MeW einstaklingsbundnar upplUsingar, sem Atvinnuleysistryggingasj;Wi eru ltnar 1 t) samkv%mt Yessari grein, skal fariW meW sem trCnaWarml.  ++ L?g nr. 60/1994 um vtryggingastarfsemi.z$*(g%g%//Ԍ++ 51. gr. ?Starfsmenn Vtryggingaeftirlitsins eru bundnir Yagnarskyldu. Xeir mega ekki aW viWlagWri byrgW samkv%mt kv%Wum almennra hegningarlaga um opinbera starfsmenn skUra ;viWkomandi aWilum fr Yv1 er Yeir komast aW 1 starfi s1nu og leynt  aW fara um viWskipti og rekstur vtryggingaf)lags og aWra starfsemi sem l?g Yessi n til. Sama gildir um endurskoWendur, tryggingast%rWfr%Winga og s)rfr%Winga sem starfa  vegum eftirlitsstj;rnvalda. Xagnarskylda helst Y;tt starfsmenn lti af st?rfum.  ++ Xrtt fyrir kv%Wi 1. mgr. er heimilt Yegar f)lag er gjaldYrota eWa YvinguW slit fara fram aW upplUsa um atriWi 1 rekstri einkamla sem Yagnarskylda er um og ekki varWa YriWja aWila sem  hlut aW bj?rgunaraWgerWum vegna f)lags. ++ VtryggingaeftirlitiW m veita eftirlitsstj;rnv?ldum annarra r1kja upplUsingar s) YaW liWur 1 samstarfi r1kjanna um eftirlit meW vtryggingastarfsemi og sl1k upplUsingagj?f s) gagnleg til aW unnt s) aW framfylgja l?gm%ltu eftirliti. Sl1kar upplUsingar m einungis veita meW Yv1 skilyrWi aW um Y%r gildi Yagnarskylda 1 hlutaWeigandi r1ki. Sama gildir um upplUsingar sem vtryggingaeftirlitiW f%r fr eftirlitsstj;rnv?ldum annarra aWildarr1kja. ++ Semja m viW eftirlitsstj;rnv?ld YriWju r1kja um skipti  upplUsingum Yv1 aWeins aW g%tt s) Yagnarskyldu 1 samr%mi viW kv%Wi Yessarar greinar. ++ UpplUsingar, sem bundnar eru Yagnarskyldu, m VtryggingaeftirlitiW eing?ngu nota 1 eftirlitsstarfsemi til aW fylgjast meW Yv1 aW skilyrWum til aW reka vtryggingastarfsemi s) fulln%gt, einkum varWandi vtryggingaskuld, gjaldYol, rekstrar- og b;khaldsleg atriWi og innra eftirlit, til aW leggja  kvaWir samkv%mt l?gum Yessum eWa Yegar mlum er varWa kvarWanir Vtryggingaeftirlitsins er skotiW til %Wra stj;rnvalds eWa 1 mlarekstri fyrir d;mst;lum vegna kvarWana  grundvelli laga um vtryggingastarfsemi. ++ kv%Wi 1.!  5. mgr. koma ekki 1 veg fyrir upplUsingaskipti milli eftirlitsaWila meW vtryggingastarfsemi og Yeirra sem hafa eftirlit meW lnastofnunum og fjrmlastarfsemi eWa stj;rnvalda sem fjalla um slit og gjaldYrot vtryggingaf)laga og hliWst%W ml, eWa aWila sem hafa meW h?ndum endurskoWun vtryggingaf)laga eWa lna- eWa annarra fjrmlastofnana, Yegar YaW er liWur 1 eftirlitsstarfi eWa nauWsynlegri upplUsingamiWlun vegna slita vtryggingaf)laga. UpplUsingar, sem Yannig eru veittar, skulu bundnar Yagnarskyldu. ++ UpplUsingar samkv%mt kv%Wum Yessarar greinar, svo og upplUsingar fengnar meW vettvangsranns;knum hj vtryggingaf)l?gum, m ekki lta 1 t) nema meW fullu samYykki Yeirra eftirlitsstj;rnvalda sem ?fluWu Yessara upplUsinga, svo og eftirlitsstj;rnvalda Yess aWildarr1kis Yar sem ranns;knin f;r fram.  ++ L?g nr. 4/1995 um tekjustofna sveitarf)laga. ++ 3. mgr. 25. gr. ?Xeim sem sveitarstj;rn felur aW annast st?rf Yessi er bannaW, aW viWlagWri byrgW eftir kv%Wum almennra hegningarlaga um brot 1 opinberu starfi, aW skUra ;viWkomandi m?nnum fr Yv1 er Yeir komast aW 1 st?rfum s1num og varWar hagi skattaWila.  ++ L?g nr. 66/1995 um grunnsk;la. ++ 2. mgr. 45. gr. ?:heimilt er aW veita upplUsingar um vitnisburWi einstakra nemenda ?Wrum en Yeim sjlfum og forrWam?nnum Yeirra nema nauWsyn beri til vegna flutnings nemenda milli sk;la. X; skal heimilt aW veita fr%Wsluyfirv?ldum Yessar upplUsingar og ?Wrum vegna fr%Wilegra ranns;kna enda s) krafist fullrar Yagnarskyldu.  ++ L?g nr. 92/1995 um matv%li. ++ 2. mgr. 24. gr. ?EftirlitsaWilar eru bundnir Yagnarskyldu um atriWi er varWa framz$+(g%g%//ԮleiWslu- og verslunarleynd er Yeir kunna aW komast aW viW leyfisveitingar, sbr. VIII. kafla, og framkv%md eftirlits.  ++ L?g nr. 134/1995 um ?ryggi v?ru og opinbera markaWsg%slu. ++ 26. gr. ?Starfsmenn skoWunarstofu, L?ggildingarstofu og eftirlitsstj;rnvalda eru bundnir Yagnarskyldu um atriWi er viWskiptaleynd hv1lir yfir og fram koma viW ranns;kn og meWferW mls.  Fylgiskjal IV.   y&? ddd,y Z^  ++ ++ 3&L>G s um upplUsingamiWlun og aWgang aW upplUsingum um umhverfisml. (Breytingar, sem frumvarpiW gerir rW fyrir, eru skletraWar.) ++ 4$1. gr. ++ L?gum Yessum er %tlaW aW tryggja almenningi aWgang aW upplUsingum um umhverfisml hj stj;rnv?ldum og aW Yau annist miWlun upplUsinga um umhverfisml til almennings. 4$2. gr. ++ L?g Yessi gilda um aWgang almennings aW upplUsingum um umhverfisml hj r1ki, sveitarf)l?gum og stofnunum Yeirra. ++ MeW upplUsingum um umhverfisml er einkum tt viW upplUsingar sem varWa umhverfi og nttCruauWlindir. Enn fremur er tt viW upplUsingar um starfsemi eWa rWstafanir sem hafa, eWa l1klegt er aW hafi, ;%skileg hrif  fyrrgreind atriWi. ++ 4$3. gr. ++ Einstaklingur eWa l?gaWili, sem ;skar upplUsinga um umhverfisml, skal senda skriflega beiWni til viWkomandi stj;rnvalds Yar sem greint skal meW skUrum h%tti hvaWa upplUsinga ;skaW er og annaW er mli skiptir. ++ Stj;rnvald, sem 1 hlut , skal afgreiWa beiWni innan fj?gurra vikna fr m;tt?kudegi. ++ 4$4. gr. ++ Um aWgang aW fyrirliggjandi g?gnum um umhverfisml fer eftir upplUsingal?gum. ++ 4$5. gr. ++ GrundvallarmarkmiW laga Yessara, sbr. 1. gr., er aW tryggja r)tt almennings til upplUsinga um umhverfisml en Y; er heimilt aW synja beiWni um sl1kar upplUsingar, aW ?llu leyti eWa hluta, ef r?kstudd st%Wa er til aW %tla aW upplUsingagj?fin geti haft skaWleg hrif :  1. a. a. 1. 1.(a) i) a) a. 1. 1. 1. 1.(a) i) a) :/I1 @+ a.ۃT ?ryggi r1kisins,Ʒ  :/I1 @+ b.ۃT alYj;Wasamskipti,Ʒ  :/I1 @+ c.ۃT ml sem eru 1 ranns;kn eWa  undirbCningsstigi,Ʒ  :/I1 @+ d.ۃT mikilv%ga viWskiptahagsmuni stj;rnvalda, einstaklinga og fyrirt%kja, aW meWt?ldumy$,(g%g%// hugverkar)tti,Ʒ  :/I1 @+ e.ۃT einkahagi manna,Ʒ  :/I1 @+ f.ۃT umhverfisvernd.Ʒ ++ Heimilt er aW synja beiWni um upplUsingar sem aflaW hefur veriW fyrir gildist?ku laga Yessara. ++ Skylt er stj;rnvaldi aW r?kstyWja synjun skv. 1. og 2. mgr. ++ 4$6. gr. ++ Heimilt er aW k%ra kv?rWun um synjun um aW afla og lta 1 t) upplUsingar um umhverfisml skv. 7. gr. til rWherra innan sex vikna fr Yv1 aW aWila var tilkynnt um hana. ++ 4$7. gr. ++ NC ;skar aWili upplUsinga sem ekki eru fyrirliggjandi en taliW er r)tt aW afla og lta 1 t) og er Y stj;rnvaldi, sem 1 hlut , heimilt aW taka sanngjarnt og h;flegt gjald fyrir sl1ka Yj;nustu. ++ Stj;rnvald skal gera Yeim er upplUsinga ;skar grein fyrir Yv1 gjaldi sem viWkomandi getur Yurft aW greiWa. ++ 4$8. gr. ++ Stj;rnv?ld sem starfa  vettvangi umhverfismla, skulu halda uppi kynningarstarfi fyrir almenning um umhverfisml og umhverfisvernd og tryggja aW upplUsingar s)u aWgengilegar almenningi. ++ 4$9. gr. ++ UmhverfisrWherra skal rlega birta opinberlega skUrslu um stand og Yr;un umhverfismla  0slandi. ++ Enn fremur skulu stj;rnv?ld, sem starfa  vettvangi umhverfismla, gera grein fyrir lagasetningu, CrskurWum og kv?rWunum  sviWi umhverfismla aW Yv1 leyti sem Y%r snerta almannahagsmuni. ++ $10. gr. ++ Heimilt er umhverfisrWherra aW setja reglugerW um nnari framkv%md  l?gum Yessum. Fylgiskjal V.  W y?!ddd-y ^  ++ FjrmlarWuneyti, fjrlagaskrifstofa:   Ums?gn um frumvarp til upplUsingalaga. ++ MeW samYykkt Yessa frumvarps er rWgert aW leiWa 1 l?g v1Wt%kan r)tt landsmanna til aW krefjast og afla upplUsinga fr stj;rnsUslu r1kis og sveitarf)laga. ++ 0 frumvarpinu er gert rW fyrir aW stj;rnv?ldum verWi skylt aW lta upplUsingar og g?gn um tiltekiW ml 1 t) og er Y h%gt aW krefjast lj;srits af skj?lum og afrits af ?Wrumy$-(g%g%// upplUsingum, Yar meW taliW t?lvugeymdum g?gnum. ++ AuWsUnt er aW Yessi skylda mun auka viW st?rf margra stofnana Y;tt ekki s) lj;st hversu mikiW. NCverandi verklag stj;rnsUslunnar er aW veita aWila mls upplUsingar um tiltekin ml enda er 1 15. gr. stj;rnsUslulaga, nr. 37/1993, kveWiW  um upplUsingar)tt. S r)ttur n%r Y; eing?ngu til aWila tiltekins mls. NC Yegar hefur veriW sett gjaldskr  grundvelli Yessa lagakv%Wis (sj B-deild Stj;rnart1Winda, nr. 168/1994). 0 frumvarpinu er gert rW fyrir (12. gr.) aW heimilt verWi aW kveWa meW gjaldskr hvaW greiWa skuli fyrir lj;srit, en engin heimild er til aW taka gjald fyrir leit aW g?gnum. ++ 0 15. gr. er gert rW fyrir CrskurWarnefnd um upplUsingaml. HCn fer meW k%rur sem berast kunna s?kum synjunar stj;rnvalds  upplUsingum. 0 henni eiga aW sitja Yr1r menn. Gera m rW fyrir aW nefndarlaun nemi um 600 YCs. kr.  ri og kostnaWur viW starfsaWst?Wu verWi um 400 YCs. kr., samtals 1 m.kr. Ekki er gert rW fyrir aW nefndin hafi starfsmann. ++ Gert er rW fyrir aW efnt verWi til kynningar  l?gunum. XaW verWi gert meW Yeim h%tti aW l?gin verWi gefin Ct 1 s)rprentuWu formi meW Yeim skUringum viW hverja lagagrein sem nC er aW finna 1 athugasemdum meW frumvarpinu. X er gert rW fyrir aW halda kynningarnmskeiW fyrir stj;rnendur og starfsf;lk opinberra stofnana. HeildarkostnaWur viW kynningu  l?gunum %tti vart aW fara yfir 2 m.kr.