stjórnarskrármál.
Herra forseti. Ég vil nýja stjórnarskrá sem gefur kjósendum möguleika á að kalla eftir þjóðaratkvæðagreiðslu um öll mál. Ég vil nýja stjórnarskrá sem kemur á svæðisþingum til að draga úr miðstýringu. Ég vil nýja stjórnarskrá sem tryggir að sem flest svæði á Íslandi eigi fulltrúa á Alþingi.
Tillögur stjórnlagaráðs að nýrri stjórnarskrá ollu mér því vonbrigðum. Í 67. gr. stjórnarskrártillagnanna er kjósendum vissulega veittur réttur til að krefjast þjóðaratkvæðagreiðslu um mál sem varða almannahag en þó hvorki um fjárlög, fjáraukalög, lög sem sett eru til að framfylgja þjóðréttarskuldbindingum né um skattamálefni. Þessar takmarkanir eru óásættanlegar.
Þrýstingurinn á skattgreiðendur að yfirtaka skuldir óreiðumanna hefur aldrei verið jafnmikill. Því verður að leyfa þjóðaratkvæðagreiðslu um öll mál.
Í 39. gr. stjórnarskrártillagnanna er persónukjör innleitt og samtökum frambjóðenda veitt leyfi til að bjóða fram landslista sem þýðir í raun að landið verður eitt kjördæmi. Persónukjör og landslisti munu skerða möguleika fólks til að ná kjöri sem hefur ekki góðan aðgang að fjölmiðlum, m.a. vegna búsetu.
Í stjórnarskrártillögunum er ekki minnst á svæðisþing til að tryggja réttlátan hlut landsbyggðarinnar í skattlagningu auðlinda og til að færa ákvarðanatökuna nær fólkinu.
Herra forseti. Auðvitað átta ég mig á því að ekki er hægt að fá allar óskir sínar uppfylltar. Ég hef því velt fyrir mér hvaða ákvæði þyrfti að vera í drögum að nýrri stjórnarskrá til þess að ég geti samþykkt þau. Niðurstaða mín er sú að stjórnarskrártillögurnar verði að leyfa þjóðaratkvæðagreiðslu í öllum málum. Icesave-málinu er ólokið og fleiri sambærileg mál munu koma upp. Samkvæmt tillögum stjórnlagaráðs mun forsetinn geta vísað öllum málum í þjóðaratkvæði. Afar ólíklegt er að forsetinn vísi máli í þjóðaratkvæðagreiðslu sem ný stjórnarskrá bannar að greidd verði þjóðaratkvæði um.
Ég mun því hafna stjórnarskrártillögum sem takmarka möguleika kjósenda til að krefjast þjóðaratkvæðagreiðslu. Við lifum á tímum harðnandi átaka (Forseti hringir.) um hvernig eigi að verja skattpeningum kjósenda.
