WPCI^ 2RBJ WQ3|:"2CRddCCCdq2C28dddddddddd88qqqYzoCNzoozzC8C^dCYdYdYCdd88d8ddddCN8ddddY`(`lC2CC!CCCCCCCCCCd8YYYYYYzYzYzYzYC8C8C8C8ddddddddddYdddddodYYYYYYYdzYzYzYzYddddddddCCC8CNdz8z8z8z8z8ddddddCCCoNoNoNoNz8z8z8dddddddzYzYzYdz8dCoNz8dddddF2[dCYddddd7>d<d<$YYdCCddooCY<qqnn!8qBBnnnqyyPq7c1RyyXyycnnn~nyRzcXcyhFBnndhcnntnvyX~Xsyn~yVon 8 - Skjalap. (1.h) - HP LJ IIIISKJALAP.PRSo4 PCsUSIS 3'3'Standard6&dis J. - HP LJ III3&Standard | ISIS 6&dis J. - HP LJ III6&Standard(1.h) - HP LJ IIISKJALAP.PRS6&6&Standard(1.h) - HP LJ IIISKJALAP.PRS*@ 2 H *@Times RomanTimes Roman BoldTimes Roman ItalicTimes Roman Bold Italic",;HXX;;;Xd,;,1XXXXXXXXXX11dddNvvlb;Elbvbll;1;SX;NXNXN;XX11X1XXXX;E1XXXXNU#U`;,;;;;;;;;;;;;X1NNNNNvvNlNlNlNlN;1;1;1;1XXXXXXXXXXNXXXXXbXNNNvNvNvNvNXlNlNlNlNXXXXXXXX;;;1;EXl1l1l1l1l1XXXXXXv;v;v;bEbEbEbEl1l1l1XXXXXXXlNlNlNXl1Xv;bEl1XXXXX>,PX;NXXXXX17X5X5 NNX;;XXbb;N5ddaa~1d::aaa~~~dkkGd0~W,Iykk~~~~NkktWaaa~~~{ouakIlWsNsWk\>:ayaX\rWaafaikNpNzfk}ayyozk~":N_uu¶NNNu:N:AuuuuuuuuuuAAhרN[ϨܨNANmuNhuhuhNuuAAuAuuuuN[Auuuuhp/p~N:NN'NNNNNNNNNNuAhhhhhϜhhhhhNANANANAuuuuuuuuuuhuuuuuuhhhhhhhuhhhhuuuuuuuuNNNAN[uAAAAAuuuuuuϨNNN[[[[AAAuuuuuuܨuhhhuAuN[AuuuuuR:juNhuuuuu@HuFuF*hhuNNuuNhF'AMM捍]@s:`捍fs`sfszRMuzsff2*&#!":NuuNNNu:N:AuuuuuuuuuuNNu٨[uܨ騨NANuNuhhNuANA‚uh[Nuuuh\3\yN:NN'NNNNNNNNNNAuuuuu騨hhhhh[A[A[A[Auuuuuuuuuuuuuhhhhhhhhuuuuuu[[[A[uAAAAAuu騨hhh[[[[NNN騨uhhhAh[NuuuR:~uNuuuuuuFMuFuFAuuuNNuuNuF'AMM捍]@s:`捍fs`sfszRMւzsff",;JXX;;;Xw,;,1XXXXXXXXXX;;wwwXllvll;NvbvllXbllbbE1EKX;XXNXN1XX11N1XXXXEE1XNvNNEG1G`;,;;;;;;;;;;;;X1lXlXlXlXlXvvNlNlNlNlN;1;1;1;1vXXXXXXXXXbNlXXXXbNXlXlXlXlXvNvNvNvNXlNlNlNlNXXXXXXXX;;;1;NvNb1b1b1b1b1vXvXvXvXXXvlElElEXEXEXEXEb1b1b1XXXXXXvbNbEbEbEXb1vXlEXEb1bNbNXXX>,\XEXXXXXX17X5X5&bbX;;XXXX;b5wwaa~1w::aaa~~~wkkGw0~W,Iykk~~~~NkktWaaa~~~{ouakIlWsNsWk\>:ayaX\rWaafaikNpNzfk}ayyozk~"!,6CCoh,,,CK!,!%CCCCCCCCCC%%KKK;{`YY`QJ``,4`Qw``J`YJQ``~``Q,%,?C,;C;C;,CC%%C%hCCCC,4%CC`CC;@@H,!,,,,,,,,,,,,C%`;`;`;`;`;wYY;Q;Q;Q;Q;,%,%,%,%`C`C`C`C`C`C`C`C`C`C`;`C`C`C`C`CJC`;`;`;Y;Y;Y;Y;`CQ;Q;Q;Q;`C`C`C`C`C`C`C`C,,,%,4`CQ%Q%Q%Q%Q%`C`C`C`C`C`Cw`Y,Y,Y,J4J4J4J4Q%Q%Q%`C`C`C`C`C`C~``CQ;Q;Q;`CQ%`CY,J4Q%`C`C`C`C`C/!,_X;XXXXXX5:X5X51XXX;;XXbb;X5eeaa~1e::aaa~~~ekkGe0~W,Iykk~~~~NkktWaaa~~~{ouakIlWsNsWk\>:ayab\rWaafaikNpNzfk}ayyozk~2x:\&c+ j0 q5"!,JCCo,,,CL!,!%CCCCCCCCCC,,LLLC|`Y``YQhh4ChY~`hQh`JY````Y,%,MC,CJ;J;,CJ%,J%oJCJJ;4,JC`CC;55E,!,,,,,,,,,,,,J%`C`C`C`C`C``;Y;Y;Y;Y;4%4%4%4%`JhChChChC`J`J`J`J`C`C`JhChC`C`CQJ`C`C`C`;`;`;`;`JY;Y;Y;Y;hChChChChChChJhJ444%4ChJY%Y%Y%Y%Y%`J`J`J`JhChC``;`;`;J4J4J4J4Y,Y,Y,`J`J`J`J`J`J``CY;Y;Y;`JY%`J`;J4Y,`C`C`JhC`J/!HC,CCCCCC(,ddC(ddCd(%CCC,,CCJJ,C(LLII_%L,,III_f__LPP5L%n_B!7[jPPf____;nfffPPXBIsII___]TXIP7RBW;WBfPcE/,aI[IzJcEVBdIfIMIOP;T;\MfP_Ij[f[T\P_"!,8CCoh,,,CZ!,!%CCCCCCCCCC,,ZZZC{QQY`QQ``,;YJoY`Q`QCJ`QoQJJ4%48C,CC;C;%CC%%;%`CCCC44%C;Y;;45%5H,!,,w,,,,,,,,,,C%QCQCQCQCQCwYY;Q;Q;Q;Q;,%,%,%,%YC`C`C`C`C`C`C`C`CJ;QC`C`C`CJ;`CQCQCQCQCY;Y;Y;Y;`CQ;Q;Q;Q;`C`C`C`C`C`C`C`C,,,%,;Y;J%J%J%J%J%YCYCYCYC`C`C~YQ4Q4Q4C4C4C4C4J%J%J%`C`C`C`C`C`CoYJ;J4J4J4`CJ%YCQ4C4J%J;J;`C`C`C/!FC4CCCCCC%)ddC(eeCd(JJCw,,CCCCw,J(ZZII_%Z,,III_f__ZPP5Z%n_B!7[jPPf____;nfffPPXBIsII___]TXIP7RBW;WBfPcE/,aI[IzCcEVBdIfIMIOP;T;\MfP_Ij[f[T\P_"/>L]]>>>]i/>/4]]]]]]]]]]44iiiS}}rh>Irh}hrr>4>X]>S]S]S>]]44]4]]]]>I4]]]]SZ%Ze>/>>>>>>>>>>>>]4SSSSS}}SrSrSrSrS>4>4>4>4]]]]]]]]]]S]]]]]h]SSS}S}S}S}S]rSrSrSrS]]]]]]]]>>>4>I]r4r4r4r4r4]]]]]]}>}>}>hIhIhIhIr4r4r4]]]]]]]rSrSrS]r4]}>hIr4]]]]]A/U]>S]]]]]4:]8]8"SS]>>]]hh>S8iiff4i==fffiqqKi3\.MqqRqq{\fffv{fqMr\zRy\qaB=ff]ax\fflfoqRvRlqfvq"/>h]]>>>]j/>/4]]]]]]]]]]>>jjj]}}rI]}rh}}>4>l]>]hShS>]h4>h4h]hhSI>h]]]SJ)Ja>/>>>>>>>>>>>>h4]]]]]S}S}S}S}SI4I4I4I4h]]]]hhhh]]h]]]]rh]]]SSSSh}S}S}S}S]]]]]]hhIII4I]h}4}4}4}4}4hhhh]]SSShIhIhIhI}>}>}>hhhhhh]}S}S}Sh}4hShI}>]]h]hA/e]>]]]]]]8>]8]84]]]>>]]hh>]8jjff4j==fffjqqKj3\.MqqRqq{\fffv{fqMr\zRy\qaB=ffhax\fflfoqRvRlqfvq2N : ? DI" '00QK 07 0000000000777+YF@@F;6FF &F;VFF6F@6;FF[FF;  -0 +0+0+ 000K0000 &00F00+..4  a 0F+F+F+F+F+V@@+;+;+;+;+    F0F0F0F0F0F0F0F0F0F0F+F0F0F0F0F060F+F+F+@+@+@+@+F0;+;+;+;+F0F0F0F0F0F0F0F0  &F0;;;;;F0F0F0F0F0F0VF@ @ @ 6&6&6&6&;;;F0F0F0F0F0F0[FF0;+;+;+F0;F0@ 6&;F0F0F0F0F0",0 +00000II0II0I++0a 00_66a +a7755E7 555EJEE7__::e'7PE0(BM___::eJEEEE*PJJJ::@05S55EEEC=@5:(;0?*?0J:H2" F5B5Y0G2>0I5J5859:*=*C8J:E5MBJB=C:E"$,66ZT$$$6=$6666666666===0dNHHNBSAM;VJSJDKAM"&2=KK}u222KU&2&*KKKKKKKKKK**UUUClddl\Sll2:l\llSldS\llll\2*2FK2CKCKC2KK**K*uKKKK2:*KKlKKCHHQ2&222222222222K*lClClClClCddC\C\C\C\C2*2*2*2*lKlKlKlKlKlKlKlKlKlKlClKlKlKlKlKSKlClClCdCdCdCdClK\C\C\C\ClKlKlKlKlKlKlKlK222*2:lK\*\*\*\*\*lKlKlKlKlKlKld2d2d2S:S:S:S:\*\*\*lKlKlKlKlKlKllK\C\C\ClK\*lKd2S:\*lKlKlKlKlK5&DK2CKKKKK)/qqK-rrKq-CCK22KKSS2C-UURRk*U11RRRkskkUZZ<U){kJ%>gwZZskkkkB{sssZZcJRRRkkkh_cRZ>\JbBbJsZoN51mRgRKoNaJqRsRWRYZB_BhVrZkRwgsg_hZk",EbXX;;;Xe,;,1XXXXXXXXXX;;eeeXvvvvvEXvllvblvvll;1;eX;XXNXN;Xb11X1bXXXEE1bNvXNE='=e;,;;;;;;;;;;;;X1vXvXvXvXvXvNvNvNvNvNE1E1E1E1bXXXXbbbblNvXXXXlNXlXvXvXvXvNvNvNvNXvNvNvNvNXXXXXXbbEEE1EXvXl1l1l1l1l1bbbbXXvEvEvEbEbEbEbEl1l1l1bbbbbbvlNlElElEXl1bvEbEl1lNlNXXb>,XXEXXXXXX/5X5X51XXX;;XXbb;X5keaa~1e::aaa~~~kkkGe0~W,Iykk~~~~NkktWaaa~~~{ouakIlWsNsWk\>:ayaf\rWaafaikNpNzfk}ayyozk~2\N`S_YR\"%%=9%)%%%%%%%%%%)))!D5115-)555-A55)51)-55E55-"%!%!%!%%%9%%%%%%5%%!##(I %5!5!5!5!5!A11!-!-!-!-!5%5%5%5%5%5%5%5%5%5%5!5%5%5%5%5%)%5!5!5!1!1!1!1!5%-!-!-!-!5%5%5%5%5%5%5%5%5%-----5%5%5%5%5%5%A5111))))---5%5%5%5%5%5%E55%-!-!-!5%-5%1)-5%5%5%5%5%!%!%%%%%77%88%7 !!%I%%H))I!I))((4 )(((4844)HH,,L)<4$2:HHH,,L84444 <888,,0$(?((4443.0(,-$0 0$8,6&5(2(C%6&/$7(8(+(+, . 3*8,4(:282.3,4MoS2X$To4 PC |DbI,'b4 PC Za:%p4 PCZe: vp4 p(AC|DaI,a4 XC^3J7!'mdJ4 PC|DfM, tf4 p(AC^3M:! tudM4 p(AC^3I7!bdI4 XCHhM/0'h4 PC HlQ/ 0tl4 p(ACD%6("'64 PCL*<-E'!<4 PCj:S>&'S4 PC@|DcJ,0 c4 xIC4)& )4 PCTH01T?fluhaus fyrir t?flu meW einum dlki. ɓ dJ4 PC'm  .,,. yx dddy  ^ X` hp x (#%'0*,.8135@8:6&Standard/&U("Von `*@  ? ?    X` hp x (#%'0*,.8135@8:rorka tj;nYola reiknast 1 hundraWshlutum (?rorkustigum). +GreiWslur, sem tj;nYoli f%r fr YriWja manni vegna l1kamstj;ns, svo sem almannatryggingum, l1feyrissj;Wi eWa vtryggingaf)lagi, dragast ekki fr skaWab;takr?fu. GreiWslur fr samnings- eWa l?gbundinni atvinnuslysatryggingu launYega skulu Y; dregnar fr skaWab;takr?fu hans  hendur vinnuveitanda Yeim sem slysatrygginguna keypti. B%tur fr slysatryggingu ?kumanns eftir umferWarl?gum skal einnig draga fr skaWab;takr?fu. Sama gildir um b%tur fr sams konar slysatryggingu manns er slasast sem farYegi 1 eigin ?kut%ki. #/GNG6. gr.+(#x /GNۃ +B%tur skal meta til fjrh%War sem nemur 7,5-f?ldum rslaunum tj;nYola, sbr. 7. gr., margf?lduWum meW ?rorkustigi, sbr. 3. mgr. 5. gr. +B;tafjrh%Win skal greidd 1 einu lagi. #/GNG7. gr.)#x /GNۃ +rslaun teljast vera heildarvinnutekjur tj;nYola  n%stliWnu ri fyrir Yann dag er tj;n varW. +rslaun skulu Y; metin s)rstaklega Yegar ;venjulegar aWst%Wur eru fyrir hendi, t.d. breytingar  tekjum eWa atvinnuh?gum. +Ekki skal miWa viW h%rri rslaun en 4.500.000 kr. #/GNG8. gr.n+#x /GNۃ +B%tur til barna og tj;nYola, sem aW verulegu leyti nUta vinnugetu s1na Yannig aW Yeir hafa engar eWa takmarkaWar vinnutekjur, skal kvarWa  grundvelli miskastigs skv. 4. gr. B%tur skulu kveWnar sem hundraWshluti af b;tum fyrir varanlegan miska eftir reglum 1.!  4. mlsl. 1. mgr. 4. gr. +Xegar miskastig er minna en 15% greiWast engar ?rorkub%tur. Xegar miskastig er 15%, 18% eWa 20% skulu ?rorkub%tur vera 130%, 135% eWa 140% af b;tum fyrir varanlegan miska. +Xegar miskastig er 25% eru ?rorkub%tur 150% af b;tum fyrir varanlegan miska. Xegar miskastig er 30%, 35%, 40%, 45% eWa 50% skulu ?rorkub%tur vera 160%, 170%, 180%, 190% eWa 200% af b;tum fyrir varanlegan miska. z$Ԍ+Xegar miskastig er 55% eru ?rorkub%tur 225% af b;tum fyrir varanlegan miska. Xegar miskastig er 60%, 65%, 70%, 75%, 80% eWa 85% skulu ?rorkub%tur vera 250%, 275%, 300%, 325%, 350% eWa 375% af b;tum fyrir varanlegan miska. Xegar miskastig er 90%, 95% eWa 100% skulu ?rorkub%tur vera 400% af b;tum fyrir varanlegan miska. G9. gr. +Ef tj;nYoli var 26 ra eWa eldri Yegar tj;n varW l%kka ?rorkub%tur skv. 6. og 8. gr. um 1% af b;tafjrh%W, sem Yar er kveWin, fyrir hvert aldursr fr 26 til 45, um 2% fyrir hvert aldursr fr 46 til 55 og um 4% fyrir hvert aldursr fr 56 til 70. +Ef %tla m aW tj;nYoli hefWi veriW vinnuf%r og stundaW vinnu eftir aW hann er orWinn fullra 70 ra aW aldri m v1kja fr reglu 1. mgr. aW nokkru eWa ?llu. %#/UF D>rorkunefnd.03%2/UFۃ #/GNG10. gr.3#x /GNۃ +Tj;nYoli eWa s sem byrgW ber  tj;ni getur hvor um sig ;skaW lits um kv?rWun miskastigs og ?rorkustigs hj ?rorkunefnd. +0 ?rorkunefnd eiga s%ti Yr1r menn sem skipaWir eru af d;msmlarWherra til sex ra 1 senn. Skulu tveir nefndarmanna vera l%knar, en einn l?gfr%Wingur og er hann formaWur nefndarinnar. FormaWur skal fulln%gja skilyrWum laga til aW hlj;ta skipun 1 emb%tti h%star)ttard;mara. RWherra skipar varamenn eftir s?mu reglum og aWalmenn. Um h%fi nefndarmanna til aW fara meW ml skal fara eftir reglum laga um s)rstakt h%fi d;mara. +>rorkunefnd skal semja t?flur um miskastig. +RWherra setur reglugerW um starfshttu ?rorkunefndar. 0 reglugerWinni skal m.a. vera heimild fyrir nefndina til Yess aW kveWja l%kna og aWra s)rfr;Wa menn til starfa 1 Ygu nefndarinnar. 0 reglugerW skal og kveWa  um gjald fyrir matsgerWir sem nefndin gerir. %#/UF DEndurupptaka.8%2/UFۃ #/GNG11. gr.9#x /GNۃ +AW kr?fu tj;nYola er heimilt aW taka upp aW nUju kv?rWun um b%tur fyrir varanlegan miska eWa ?rorkub%tur. SkilyrWi enduruppt?ku er aW ;fyrirsjanlegar breytingar hafi orWiW  heilsu tj;nYola Yannig aW %tla megi aW miskastig eWa ?rorkustig s) verulega h%rra en Wur var taliW. Ef ml er endurupptekiW er heimilt aW skj;ta kv?rWun um miskastig eWa ?rorkustig aftur til Crlausnar ?rorkunefndar, sbr. 10. gr. %#/UF >Missir framf%randa o.fl.;%2/UFۃ #/GNG12. gr.:<#x /GNۃ +S sem skaWab;tabyrgW ber  dauWa annars manns skal greiWa h%filegan CtfararkostnaW. Auk Yess skal hann greiWa Yeim sem misst hefur framf%randa b%tur fyrir tj;n YaW er %tla m aW af Yv1 leiWi fyrir hann. Til framf%rslu telst einnig verWm%ti vinnu hins ltna viW heimilisst?rf. +Um greiWslur fr YriWja manni fer eftir kv%Wum 4. mgr. 5. gr.%#/UF :B%tur til maka eWa sambCWarmaka.>%2/UFۃ #/GNG13. gr. ?#x /GNۃ +B%tur fyrir missi framf%randa til maka eWa sambCWarmaka skulu vera 30% af b;tum Yeim sem %tla m aW hinn ltni mundi hafa tt r)tt  fyrir algera (100%) ?rorku, sbr. 5.! $ 8. gr. B%tur skulu Y; nema ekki minni fjrh%W en 3.000.000 kr. nema s)rstaklega standi .  z$Ԍ+Hafi framf%randi veriW orWinn 26 ra gamall l%kka b%tur eftir reglum 9. gr. BB%tur til barns. #/GNG14. gr.A#x /GNۃ +B%tur fyrir missi framf%randa til eftirlifandi barns, sem hinum ltna var l?gskylt aW framf%ra, skulu vera jafnhar heildarfjrh%W Yeirra barnal1feyrisgreiWslna er barniW  r)tt  eftir l?gum um almannatryggingar fr Yv1 aW tj;n varW til 18 ra aldurs. Hafi hinn ltni veriW eini framf%randi barns h%kka b%tur um 100%. +Reikna skal fjrh%W barnal1feyris eins og hann er viW andlt framf%randa. %#/UF AVerWlagsbreytingar. D%2/UFۃ #/GNG15. gr.D#x /GNۃ +Fjrh%Wir b;ta, sem greindar eru 1 3. gr., 1. mgr. 4. gr., 3. mgr. 7. gr. og 2. mlsl. 1. mgr. 13. gr., breytast mnaWarlega 1 hlutfalli viW breytingar sem verWa  lnskjarav1sit?lu fr gildist?ku laganna. Fjrh%W skal hverju sinni h%kka eWa l%kka Yannig aW hCn standi  heilu eWa hlfu YCsundi kr;na. B;tafjrh%Wir Y%r, sem greinir 1 1. mlsl. 3. gr., skulu Y; h%kka eWa l%kka svo aW fjrh%W standi  heilum tug kr;na. +B%tur skv. 1. mgr. skal kveWa  grundvelli fjrh%Wa sem gilda Yegar b;tafjrh%W er kveWin. B%tur fyrir varanlega ?rorku skal umreikna miWaW viW breytingar  lnskjarav1sit?lu fr Yv1 aW tj;n varW og Yar til b;tafjrh%W er kveWin. %#/UF GVextir.H%2/UFۃ #/GNG16. gr.I#x /GNۃ +B%tur fyrir Yjningar, varanlegan miska, ?rorku og missi framf%randa bera vexti fr Yv1 aW tj;n varW. Vextirnir skulu nema 2%  ri, en d;msmlarWherra getur 1 samrWi viW SeWlabanka 0slands breytt vaxtaf%tinum. kv?rWun um sl1ka breytingu skal gilda 1 a.m.k. tv? r. +Um drttarvexti fer eftir reglum vaxtalaga. %#/UF EEndurkrafa./K%2/UFۃ #/GNG17. gr. +Endurkrafa vegna greiWslu b;ta samkv%mt l?gum um almannatryggingar verWur ekki gerW  hendur Yeim sem er skaWab;taskyldur. Sama  viW um b;tagreiWslur l1feyrissj;Wa eWa vtrygginga og skiptir ekki mli hvers eWlis vtryggingin er, sbr. 2. mgr. 22. gr. +Vinnuveitandi, sem greitt hefur slasaWa eWa Yeim sem misst hefur framf%randa laun eWa aWrar launatengdar greiWslur vegna l1kamstj;ns, getur krafiW hinn skaWab;taskylda um endurgreiWslu aW Yv1 marki sem vinnuveitandi hefur orWiW fyrir fjrtj;ni vegna sl1kra greiWslna. >AWilaskipti aW b;takr?fu.ă K##/GNG18. gr.N#K#x /GNۃ +Ekki er heimilt aW framselja kr?fu um b%tur fyrir l1kamstj;n nema hCn s) viWurkennd eWa d%md. +Krafa um b%tur fyrir Yjningar eWa varanlegan miska erfist hafi hCn veriW viWurkennd, einkaml veriW h?fWaW til heimtu hennar eWa viWurkenningar eWa hCn hefur veriW gerW fyrir d;mi 1 opinberu mli. +B%tur, sem greindar eru 1 1. mgr. og telja m aW ekki hafi veriW eytt, koma ekki til skipta viW fjrslit milli hj;na. B%turnar teljast hjCskapareign Yegar eigandi b;tanna and z$Ԯast nema Y%r s)u s)reign samkv%mt kaupmla. +Reglur 1. og 3. mgr. eiga ekki viW um b%tur fyrir t1mabundiW atvinnutj;n. K#/KAFII. KAFLIRK#n /KAۃ K#X/KH0 SkaWab;tabyrgW vegna tj;ns sem vtrygging tekur til.RK#t3/KHۃ  K##/GNG19. gr.S#K#x /GNۃ +SkaWab;tar)ttur stofnast ekki vegna tj;ns sem munatrygging eWa rekstrarst?Wvunartrygging tekur til. +Regla 1. mgr.  ekki viW ef T I. A. 1. a.(1)(a) i) a) 1. a. a. 1. 1.(a) i) a)T /I1 @+1.؃Thinn skaWab;taskyldi hefur valdiW tj;ninu af setningi eWa st;rfelldu gleysi eWaƷ  /I1 @+2.؃Ttj;ninu er valdiW 1 opinberri starfsemi eWa 1 einkaatvinnurekstri eWa samb%rilegum rekstri. V:/GS Ʒ +Hafi starfsmaWur valdiW tj;ni sem munatrygging, rekstrarst?Wvunartrygging eWa byrgWartrygging vinnuveitanda hans tekur til er starfsmaWurinn ekki skaWab;taskyldur nema tj;niW verWi rakiW til setnings eWa st;rfellds gleysis. K##/GNG20. gr.W#K#x /GNۃ +Um skaWab;tar)tt r1kissj;Ws, sveitarf)lags eWa annars opinbers aWila, sem kaupir almennt ekki vtryggingu og hefur Yv1 hagsmuni s1na 1 eigin h%ttu, fer meW sama h%tti og vtrygging hefWi veriW keypt, sbr. 19. gr. K##/GNG21. gr.hY#K#x /GNۃ +kv%Wi 19. og 20. gr. eiga ekki viW um skaWab;takr?fur samkv%mt T 1. a. a. 1. 1.(a) i) a) 1. a. a. 1. 1.(a) i) a)T /I1 @+1.؃TskaWab;tareglum umferWarlaga,Ʒ  /I1 @+2.؃Tl?gum um flutningssamninga og byrgW viW v?ruflutninga  landi, Ʒ  /I1 @+3.؃Tl?gum um loftferWir,Ʒ  /I1 @+4.؃Tsiglingal?gum eWaƷ  /I1 @+5.؃TalYj;Wasamningi um byrgW vegna tj;ns af v?ldum ol1umengunar, gerWum 1 Brussel 29. n;vember 1969.Ʒ K##/GNG22. gr.S]#K#x /GNۃ +Stofnist skaWab;tabyrgW vegna tj;ns sem skaWatrygging tekur til ?Wlast vtryggingaf)lagiW r)tt tj;nYola  hendur hinum skaWab;taskylda aW svo miklu leyti sem YaW hefur greitt b%tur. +S) um l1ftryggingu, slysa- eWa sjCkratryggingu aW r%Wa  f)lagiW enga kr?fu  hendur hinum skaWab;taskylda og skiptir ekki mli hvers eWlis vtryggingin er. K#/KAEIII. KAFLI_K#n /KAۃ K#X/KHD Tmis kv%Wi.`K#t3/KHۃ K#%#/UF ?B;tabyrgW starfsmanns.u`%K#2/UFۃ K##/GNG23. gr.`#K#x /GNۃ +B%tur, sem vinnuveitandi hefur greitt vegna sakn%mrar hegWunar starfsmanns, er aWeins unnt aW krefja starfsmanninn um aW Yv1 marki sem telja m sanngjarnt Yegar litiW er til sakar og st?Wu starfsmannsins og atvika aW ?Wru leyti. +SkaWab;tabyrgW starfsmanns gagnvart tj;nYola m skerWa eWa fella niWur ef YaW verWur taliW sanngjarnt Yegar litiW er til atvika sem getiW er 1 1. mgr. og hagsmuna tj;nYola. B%tur, sem starfsmaWur hefur greitt, getur hann krafiW Cr hendi vinnuveitanda aW Yv1 z$ marki sem b;tabyrgW hv1lir endanlega  vinnuveitanda eftir 1. mgr. +kv%Wi 1. mgr. eiga einnig viW um kr?fu vinnuveitanda  hendur starfsmanni vegna tj;ns sem starfsmaWurinn veldur vinnuveitanda 1 starfi s1nu. K#%#/UF @Almenn l%kkunarregla.e%K#2/UFۃ K##/GNG24. gr.e#K#x /GNۃ +L%kka m b;tafjrh%W eWa fella niWur skaWab;tabyrgW ef byrgWin yrWi hinum b;taskylda svo Yungb%r aW ;sanngjarnt m telja eWa l1ta verWur aW ?Wru leyti skerWingu eWa niWurfellingu sanngjarna vegna mj?g ;venjulegra aWst%Wna. Xegar metiW er hvort st%Wa s) til aW beita heimildinni skal l1ta til Yess hve mikiW tj;niW er, eWlis b;tabyrgWar, aWst%Wna tj;nvalds, hagsmuna tj;nYola, vtrygginga aWila og annarra atvika. +Xegar skilyrWi 1. mgr. eru fyrir hendi m aW nokkru eWa ?llu l1ta fram hj Yv1 aW tj;nYoli er meWvaldur aW tj;ni. Regla Yessi  einnig viW um kr?fu manns er misst hefur framf%randa sem var meWvaldur aW dauWa s1num. K#%#/UF =Fleiri en einn b;tabyrgir.i%K#2/UFۃ K##/GNG25. gr.%j#K#x /GNۃ +Beri tveir eWa fleiri ;skipta b;tabyrgW skal byrgW Yeirra innbyrWis skiptast eftir Yv1 sem sanngjarnt Yykir Yegar litiW er til eWlis skaWab;tabyrgWar Yeirra og atvika aW ?Wru leyti. +Taki byrgWartrygging eins eWa fleiri hinna b;tabyrgu til tj;nsins skal fara eftir kv%Wum 1. og 2. mgr. 19. gr. og 21. gr. 0 tilvikum, sem nefnd eru 1 1. eWa 2. t?lul. 2. mgr. 19. gr. eWa 21. gr., m, Yegar b;tabyrgW er deilt  hina b;tabyrgu, taka tillit til byrgWartrygginga sem Yeir h?fWu. Xetta gildir einnig Yegar kv%Wi 20. gr. eiga viW. K#%#/UF AB%tur fyrir miska.om%K#2/UFۃ K##/GNG26. gr.m#K#x /GNۃ +S sem byrgW ber  ;l?gm%tri meingerW gegn frelsi, friWi, %ru eWa pers;nu annars manns skal greiWa Yeim sem misgert er viW miskab%tur. kv%Wi 1. og 2. mgr. 18. gr. eiga einnig viW um miskab%tur skv. 1. mlsl. Yessarar greinar. K#%#/UF 2Bann gegn Yv1 aW v1kja fr l?gunum meW samningi.zo%K#2/UFۃ K##/GNG27. gr.p#K#x /GNۃ +Eigi m, Wur en tj;n verWur, v1kja meW samningi fr reglum 1.!  16. gr., 2. mgr. 24. gr. eWa 26. gr. laga Yessara ef YaW er 1 ;hag Yeim sem  skaWab;tar)tt. +Eigi m, Wur en tj;n verWur, v1kja meW samningi fr reglum 1. mgr. 17. gr., 1. eWa 3. mgr. 19. gr., 20. gr., 2. mgr. 22. gr., 23. gr., 1. mgr. 24. gr. eWa 25. gr. laga Yessara ef YaW er 1 ;hag hinum skaWab;taskylda. X; m v1kja fr 25. gr. aW Yv1 er varWar tj;n sem valdiW er 1 opinberri starfsemi eWa 1 einkaatvinnurekstri eWa samb%rilegum rekstri. K#/KAFIV. KAFLIHsK#n /KAۃ K#X/KHB Gildistaka o.fl.sK#t3/KHۃ  K##/GNG28. gr.t#K#x /GNۃ +L?g Yessi ?Wlast gildi 1. jCl1 1993 og eiga viW um skaWab;tabyrgW vegna tj;ns sem verWur eftir gildist?ku laganna. @Brottfall lagakv%Wa. z$ԌK##/GNG29. gr._u#K#x /GNۃ +Eftirtalin lagakv%Wi falla brott viW gildist?ku laganna: T 1. a. a. 1. 1.(a) i) a) 1. a. a. 1. 1.(a) i) a)T /I1 @+1.؃T264. gr. almennra hegningarlaga, nr. 19/1940.Ʒ  /I1 @+2.؃T25. gr. laga nr. 20/1954, um vtryggingarsamninga.Ʒ  /I1 @+3.؃T3. og 4. mgr. 133. gr. og 136. gr. loftferWalaga, nr. 34/1964.Ʒ  /I1 @+4.؃T59. gr. laga nr. 67/1971, um almannatryggingar. Ʒ  /I1 @+5.؃T5. mgr. 5. gr. laga nr. 56/1972, um l?greglumenn, sbr. 1. gr. laga nr. 26/1987 og 2. gr. laga nr. 64/1989.Ʒ  /I1 @+6.؃T16. gr. siglingalaga, nr. 34/1985.Ʒ  /I1 @+7.؃T1. mgr. 60. gr. sj;mannalaga, nr. 35/1985.Ʒ 8K#"GLEI gPd Athugasemdir viW lagafrumvarp Yetta.Bz"K#GLEI ddF ۃ ?Almennar athugasemdir. 1.+Inngangur. Ʒ+ +Frumvarp Yetta er samiW aW tilhlutan d;msmlarWherra. Var YaW lagt fram  AlYingi  115. l?ggjafarYingi 1991! U  92 en varW ekki Ctr%tt. FrumvarpiW var sent Umsum til umsagnar. Umsagnir eWa athugasemdir brust fr D;maraf)lagi 0slands, Jafnr)ttisrWi, J;ni Erlingi Xorlkssyni tryggingast%rWfr%Wingi, L%knaf)lagi 0slands, l%knum Tryggingastofnunar r1kisins, L?gmannaf)lagi 0slands, Neytendasamt?kunum, Sambandi 1slenskra tryggingaf)laga, Tryggingaeftirlitinu, UmferWarrWi, Vinnumlasambandi samvinnuf)laganna og >ryrkjabandalagi 0slands. Nokkrar breytingar hafa veriW gerWar  fyrri gerW frumvarpsins og er aW nokkru tekiW tillit til umsagna sem fram komu. Eru veigamestu breytingarnar Yessar: +1.Felldur er niWur 2. mlsl. 3. mgr. 5. gr. fyrri gerWar frumvarpsins. Samkv%mt Yv1 kv%Wi skyldi ekki greiWa ?rorkub%tur v%ri varanleg skerWing  getu tj;nYola til aW afla vinnutekna minni en 15%. Umr%tt lgmark er Yv1 ekki lengur 1 frumvarpinu. Sj nnar athugasemdir viW 5. gr. +2.Breytt er reglum 6. og 9. gr. um kv?rWun b;tafjrh%War. Breytingarnar fela 1 s)r aW ?rorkub%tur fara h%kkandi eftir Yv1 sem tj;nYoli er yngri. Sama regla gildir skv. 2. mgr. 13. gr. um dnarb%tur. B%tur til maka eWa sambCWarmaka h%kka eftir Yv1 sem hinn ltni var yngri Yegar tj;n varW. Sj nnar athugasemdir viW 6., 9. og 13. gr. +3.0 staW hugtakanna ?varanlegt mein , ?orkuskerWing  og ?orkuskerWingarstig  1 fyrri gerW frumvarpsins eru h)r notuW heitin ?varanlegur miski  og ?miskastig . MeW breytingu Yessari %tti aW vera minni h%tta  aW ruglaW s) saman varanlegum miska, sbr. 4. gr., og varanlegri ?rorku, sbr. 5. gr., eWa ?rorkustigi, sbr. 5. gr., og orkuskerWingarstigi, sbr. 8. gr. +4.Reglur 10. gr. um ?rorkunefnd eru gerWar skUrari. Sj nnar athugasemdir viW 10. gr. +Auk Yess hefur orWalagi 1 nokkrum greinum veriW breytt. Enn fremur er b%tt viW skUringum 1 athugasemdum viW Umsar greinar frumvarpsins, aWallega til aukinnar skUringar 1 tilefni af Umsum athugasemdum sem komu fram 1 ums?gnum meW frumvarpinu. Loks er feinum t?lum 1 d%mum 1 fylgiskjali I breytt 1 samr%mi viW breytingar  reglum 6. og 9. gr. Helstu viWb%tur og breytingar  athugasemdum meW einst?kum greinum eru viW 4., 5., 6., 8., 9., 10. og 12.! Z  14. gr. AWrar breytingar fr eldri gerW frumvarpsins eru ;veru z$ Ԯlegar. +>nnur r1ki NorWurlanda en 0sland hafa allt fr Yv1 um miWja Yessa ?ld tt nna samvinnu um undirbCning l?ggjafar  sviWi skaWab;tar)ttar utan samninga. Bar starf Yetta mikinn rangur Y;tt ekki leiddi YaW til setningar samhlj;Wa laga 1 r1kjunum fj;rum. SkaWab;tal?g, sem fela 1 s)r Umsar almennar reglur, voru sett 1 Noregi 1969, Sv1Yj;W 1972, Finnlandi 1974 og Danm?rku 1984. ViW sum Yessara laga hefur s1War veriW aukiW. 0 l?gunum eru Umsar almennar reglur um stofnun skaWab;tabyrgWar, kv?rWun fjrh%War skaWab;ta vegna l1kamstj;ns o.fl. L?gin eru hins vegar ekki heildarl?g 1 Yeim skilningi aW 1 Yeim s)u reglur um ?ll eWa flest meginatriWi almenns skaWab;tar)ttar. Xrtt fyrir YaW fela Yau 1 s)r mikilv%gar almennar reglur er leysa Cr ;vissu sem r1kti um Umis atriWi. +0slendingar t;ku hvorki Ytt 1 Yessu samstarfi um l?ggj?f n) settu hliWst%War skaWab;tareglur. 0slenskur skaWab;tar)ttur er aW mestu ;l?gfestur og flestar settar lagareglur um skaWab%tur utan samninga m telja til s)rkv%Wa. MeWal Yj;Wa, sem 0slendingum eru skyldastar aW menningu, hefur ekki veriW litiW nauWsynlegt aW setja 1tarleg heildarl?g meW meginreglum um skaWab%tur utan samninga. Telja verWur aW ekki s) heldur Y?rf  sl1kri l?ggj?f h)r  landi.  sviWi 1slensks skaWab;tar)ttar er hins vegar nauWsyn vissra Crb;ta sem ekki verWa gerWar n Yess aW gr1pa til lagasetningar. +BrUnast virWist aW setja reglur um kv?rWun b;ta fyrir l1kamstj;n. Ml af Yv1 tagi eru einn mikilv%gasti flokkur mla um skaWab%tur utan samninga. Reglur um YaW efni eru nC aW mestu ;l?gfestar og aWstaWa d;mst;la til aW gera gagngerar breytingar  Yeim er erfiW. ViW samningu nUrra reglna um kv?rWun b;ta fyrir l1kamsspj?ll, Yar  meWal um hvort eWa aW hve miklu leyti greiWslur fr YriWja manni eigi aW draga fr skaWab;takr?fu, verWur naumast komist hj aW endurskoWa reglur um endurkr?fur)tt YriWja manns  hendur hinum skaWab;taskylda. +Auk Yess sUnist brUnt aW l?gleiWa kv%Wi sem veita svigrCm til Yess aW taka meira tillit til hagsmuna hins b;taskylda en nC er heimilt. NCgildandi reglur um Yetta eru afar takmarkaWar og Yeim verWur ekki komiW 1 viWunandi horf n atbeina l?ggjafans. Enn fremur m telja %skilegt aW setja lagareglur um nokkur ?nnur atriWi, svo sem nnar er rakiW s1War. 0 4. kafla h)r  eftir er vikiW aW r?kum fyrir helstu breytingum sem felast 1 frumvarpinu. +0slenskar r)ttarreglur eru reistar  norr%num grunni. Enginn vafi leikur  aW heppilegustu fyrirmynda er aW leita 1 norr%num r)tti Yegar semja Yarf 1slensk l?g um skaWab;tar)tt utan samninga. NiWurstaWa athugana  norr%nu skaWab;tal?gunum varW sC aW hin nUjustu Yeirra hentuWu best, b%Wi aW efni og formi, til Yess aW n Yeim markmiWum sem h)r er taliW nauWsynlegt aW stefna aW. Fyrirmynd Yessa frumvarps er Yv1 d?nsku skaWab;tal?gin fr 1984. B;tafjrh%Wir frumvarpsins svara til danskra reglna. B%tur fyrir varanlegan miska eru Y; miklu h%rri en eftir d?nsku l?gunum. Reglur 9. gr. frumvarpsins um hrif aldurs tj;nYola  fjrh%W b;ta fyrir varanlega ?rorku og eftir atvikum r)tt maka til dnarb;ta, sbr. 2. mgr. 13. gr., eru einnig nokkuW  annan veg en reglur d?nsku laganna um sama efni. Ef frumvarpiW verWur aW l?gum verWa 1slenskar reglur  Yv1 sviWi skaWab;tar)ttar, sem h)r um r%Wir, 1 st;rum drttum 1 samr%mi viW danskar, finnskar, norskar og s%nskar reglur, en Y%r eru v?xtur nokkurra ratuga starfs margra s)rfr%Winga. ViW samningu athugasemda meW frumvarpinu var mikiW stuWst viW greinargerW sem fylgdi frumvarpi til d?nsku laganna. Einkum  Yetta viW um athugasemdir viW einstakar greinar. MeWal annarra rita, sem stuWst var viW, m s)rstaklega nefna ?Erstatningsansvarsloven  eftir Anders Vinding Kruse og Jens MQller, 2. Ctg. Kaupmannah?fn 1989, og ?Erstatning og godtgQrelse efter erstatningsansvarsloven og voldsofferloven  eftir z$  Bernhard Gomard og Ditlev Wad, Ctg. 1 Kaupmannah?fn 1986. +0 fylgiskjali eru nokkur d%mi um b;tafjrh%Wir eftir frumvarpinu og samanburWur viW danskar og s%nskar reglur um kv?rWun fjrh%War skaWab;ta, svo og reglur sem myndast hafa meW d;maford%mum h)r  landi. 2.+MeginmarkmiW frumvarpsins. Ʒ+ +MeginmarkmiW frumvarpsins eru Yessi: +1.AW endurb%ta reglur um kv?rWun b;ta fyrir tj;n  m?nnum, Yar  meWal tj;n vegna missis framf%randa. +2.AW f%ra til nCt1mahorfs reglur um tengsl skaWab;tar)ttar og annarra b;taCrr%Wa. +3.AW setja lagakv%Wi sem gera d;mst;lum kleift aW taka eWlilegt tillit til hagsmuna Yeirra sem valda tj;ni eWa bera af ?Wrum st%Wum skaWab;tabyrgW. +Auk Yess eru 1 frumvarpinu kv%Wi um nokkur ?nnur atriWi sem tengjast greindum breytingum, t.d. reglur um skiptingu b;tabyrgWar milli aWila sem bera byrgW vegna sama tj;ns, aWilaskipti aW b;takr?fu og b%tur fyrir ;fjrhagslegt tj;n sem ekki verWur rakiW til l1kamstj;ns. 2.1.Endurb%tur  reglum um b%tur fyrir l1kamstj;n.Ʒ +Enda Y;tt d;mvenja hafi myndast um m?rg atriWi varWandi kv?rWun b;tafjrh%War fyrir l1kamstj;n g%tir verulegrar ;vissu og ;samr%mis  Yessu mikilv%ga sviWi r)ttarins. M.a. r1kir bagaleg ;vissa um miskab%tur, hrif skattfrelsis  b;tafjrh%W, fjrh%W ?rorkub;ta til Yeirra sem vinna heimilisst?rf og kv?rWun dnarb;ta til eftirlifandi maka og barna. Telja m aW 1 Umsum tilvikum s)u b%tur ;eWlilega lgar, en 1 ?Wrum of har. Reynt var aW gera reglur frumvarpsins Yannig Cr garWi aW tj;nYoli fi almennt, auk h%filegra miskab;ta, fullar b%tur fyrir raunverulegt fjrtj;n sem hlUst af v?ldum l1kamsmeiWsla. Jafnframt er meW reglunum stefnt aW Yv1 aW menn ?Wlist ekki r)tt til b;ta fyrir fjrtj;n, nema sl1kt tj;n hafi 1 raun orWiW eWa fyrir liggi raunh%ft mat um fjrtj;n  ;komnum rum. Ef frumvarpiW verWur aW l?gum %tti YaW aW leiWa til r)ttltari niWurst?Wu 1 b;tamlum Yeirra sem b1Wa tj;n  l1kama. +T1mab%rt Yykir aW draga Cr vafa og ;samr%mi meW Yv1 aW setja lagakv%Wi um aWrar aWferWir en nC t1Wkast viW kv?rWun b;ta. FrumvarpiW felur m.a. 1 s)r gerbreytingu  reglum um ?rorkumat og aW reglur um aW b;tafjrh%Wir verWi 1 r1kum m%li staWlaWar. X eru kv%Wi um lgmark og hmark b;ta 1 nnar greindum tilvikum. +0 frumvarpinu eru skUrari reglur um b%tur en nC t1Wkast, sbr. t.d. kv%Wi um st?Wlun og nnar tilteknar reikningsaWferWir viW kv?rWun fjrh%Wa. Einnig er veruleg einf?ldun f;lgin 1 Yv1 aW gert er rW fyrir aW tj;nYoli eigi almennt kr?fu  ;skertum ?rorkub;tum eWa b;tum fyrir missi framf%randa Y;tt hann hafi fengiW greiWslur fr almannatryggingum, vtryggingaf)lagi eWa l1feyrissj;Wi. MeW frumvarpinu er enn fremur stefnt aW Yv1 aW b%tur verWi framvegis kveWnar Yannig aW hverju sinni verWi tilgreindur s)rstaklega hver liWur tj;ns sem b%ta skal. Reglur I. kafla frumvarpsins eru 1 heild einfaldari og skUrari en Y%r venjureglur sem nC er fariW eftir. Einfaldari uppgj?rsreglur %ttu aW leiWa til sparnaWar og hagr%Wingar, greiWa fyrir mlsmeWferW og flUta fyrir Yv1 aW tj;nYolar fi b;taf) 1 hendur. Reglur frumvarpsins eru einnig til Yess fallnar aW efla r)ttar?ryggi, z$  Yannig aW tj;nYoli og hinn b;taskyldi og eftir atvikum l?gmenn Yeirra eWa vtryggjendur eigi auWveldara meW aW gera s)r grein fyrir hve miklar skaWab%tur skuli greiWa vegna l1kamstj;ns sem orWiW hefur. 2.2.Tengsl skaWab;tar)ttar og annarra b;taCrr%Wa.Ʒ +Eitt meginhlutverk skaWab;tareglna er aW b%ta m?nnum meW f) tj;n sem Yeir hafa orWiW fyrir. SC skoWun er r1kjandi aW Umis ?nnur b;taCrr%Wi, einkum vtryggingar og almannatryggingar, gegni Yessu hlutverki aW m?rgu leyti betur en hinar hefWbundnu skaWab;tareglur.  Yetta ekki s1st viW um tj;n  m?nnum og munum. Xj;Wf)lagslegt gildi skaWab;tareglna Yykir Y; svo mikiW aW almennt hefur ekki veriW litiW f%rt aW fella Y%r niWur og taka 1 Yeirra staW upp ?nnur eWa annaW b;takerfi. +0 norr%num vtryggingarsamningal?gum, sem sett voru fyrir m?rgum ratugum, voru kv%Wi er dr;gu Cr skaWab;tar)tti tj;nYola og endurkr?fur)tti vtryggingaf)lags  hendur Yeim sem b;taskyldur er. Xessi kv%Wi voru mikilv%gt skref 1 Y tt aW lta vtryggingar taka viW b;tahlutverki skaWab;tar)ttar. Skref Yetta var aW v1su ekki st;rt Yv1 aW samkv%mt kv%Wum Yessum f)ll skaWab;tar)ttur  hendur tj;nvaldi ekki niWur, nema tj;n hefWi orWiW  vtryggWum hagsmunum. Auk Yess var brottfall b;tar)ttar miklum takm?rkunum hW, sbr. 25. gr. laga nr. 20/1954, um vtryggingarsamninga, sem enn gilda  0slandi. XaW haggar Yv1 ekki aW meW setningu norr%nu laganna um vtryggingarsamninga viWurkenndi l?ggjafinn aW ekki v%ru 1 ?llum tilvikum r?k til Yess aW viWhalda r)tti til skaWab;ta eWa endurkr?fu Yegar tj;n f%st b%tt af vtryggingu. >nnur norr%n r1ki en 0sland stigu fyrir alll?ngu annaW skref 1 Yessa tt meW Yv1 aW fella alveg niWur r)tt almannatrygginga til Yess aW endurkrefja Yann sem skaWab;tabyrgW ber  tj;ni er b%tt hefur veriW aW einhverju eWa ?llu leyti Cr kerfi almannatrygginga. Enn meira var dregiW Cr skaWab;tar)tti og endurkr?fur)tti vegna tj;ns  vtryggWum hagsmunum Yegar Wurgreind skaWab;tal?g voru sett 1 ?Wrum r1kjum  NorWurl?ndum. +Vtryggingar og almannatryggingar hafa eflst og nW meiri CtbreiWslu  Yeim t1ma sem liWinn er fr setningu laga um vtryggingarsamninga og fyrstu 1slensku almannatryggingalaganna. Xessi Yr;un hefur dregiW st;rlega Cr mikilv%gi skaWab;tar)ttar, s)rstaklega aW Yv1 er varWar tj;n  m?nnum. H)r  landi skiptir endurkr?fur)ttur vtryggingaf)laga og almannatrygginga ;verulegu mli um fjrhagslega afkomu Yessara tryggingakerfa. R)ttur til aW gera skaWab;takr?fu  hendur tj;nvaldi skiptir tj;nYola yfirleitt engu mli ef hann  greiWan aWgang aW fullum b;tum fyrir tj;n sitt Cr hendi tryggjanda. Xykir Yv1 t1mab%rt aW laga skaWab;tareglur aW raunveruleikanum og leggja til aW skaWab;tar)ttur verWi takmarkaWur 1 r1kara m%li en nC er. Einnig Yykir st%Wa til Yess aW takmarka meW sama h%tti skaWab;tar)tt opinberra aWila sem dreifa h%ttu sinni n vtrygginga. 2.3.Lagakv%Wi sem heimila tilhliWrun vegna hagsmuna tj;nvalds.Ʒ + s1WastliWnum ratugum hefur r)ttarYr;un orWiW sC aW skaWab;tareglur hafa veriW hertar til Yess aW koma til m;ts viW kr?fur er gerWar hafa veriW 1 Yj;Wf)laginu um r1ka vernd Yeirra sem verWa fyrir tj;ni, s)rstaklega aW Yv1 er varWar tj;n  m?nnum og munum. Ekki hefur dregiW Cr Yessum kr?fum Y;tt nU og ?flug b;taCrr%Wi hafi veriW tekin upp viW hliW skaWab;tar)ttar. Jafnframt kr?fum um v1Wt%kar skaWab;tareglur hefur talsvert veriW fjall z$ ԮaW um hina hliW mlsins, nefnilega Y sem snUr aW r)ttarvernd tj;nvalds eWa annarra sem b;tabyrgW bera  tj;ni. Bent hefur veriW  aW 1 Umsum tilvikum geti veriW ;sanngjarnt aW tj;nvaldur beri skilyrWislaust allt tj;n sem hann hefur valdiW af gleysi. +Lj;st er aW meW breytingu  skaWab;tareglum er ekki unnt aW n 1 senn andst%Wum markmiWum, annars vegar aW auka b;tar)tt en hins vegar aW draga Cr b;taskyldu.  hinn b;ginn geta ?nnur b;taCrr%Wi veitt tj;nYola fulln%gjandi b%tur n Yess aW s sem valdiW hefur tj;ni verWi fyrir fjrCtltum vegna skaWab;takr?fu. >nnur b;taCrr%Wi leysa Y; ekki alltaf vandann Yv1 aW oft verWur tj;n meW Yeim h%tti aW tj;nYoli  ekki aWra leiW til b;ta en aW krefja Yann sem skaWab;taskyldur er aW l?gum. Xykir Yv1 nauWsynlegt aW opna leiW til Yess aW l)tta 1 undantekningartilvikum tj;nsbyrWi hins b;taskylda ef s)rstakar og ;venjulegar st%Wur eru fyrir hendi, t.d. Yegar efnal1till maWur veldur st;rfelldu tj;ni vegna l1tils httar yfirsj;nar. 0 frumvarpinu eru kv%Wi Yessa efnis og einnig regla um samsvarandi tilsl?kun Yegar tj;nYoli er meWvaldur aW tj;ni. 3.+Nokkur hugt?k sem notuW eru 1 frumvarpinu og athugasemdum meW Yv1. Ʒ+ + L1kamstj;n.  0 frumvarpinu er orWiW l1kamstj;n notaW um tj;n  m?nnum. Ekki er einungis tt viW meiWsli eWa l1kamsspj?ll sem verWa vegna slysa, heldur einnig annaW heilsutj;n (sjCkd;ma). Reglur frumvarpsins taka jafnt til tj;ns  l1kama og geWr%ns tj;ns. MeW l1kamstj;ni er einnig tt viW meiWsli sem leiWa til dauWa. HugtakiW l1kamstj;n tekur Yv1 til l1ftj;ns og l1kamsspjalla sem ekki valda dauWa. + L%kkunarregla.  Heitin l%kkunarregla og l%kkunarheimild eiga viW b%Wi um l%kkun b;tafjrh%War og eftir atvikum niWurfellingu skaWab;tabyrgWar. L%kkun eftir 24. gr. frumvarpsins eWa s)rst?kum l%kkunarheimildum 1 l?gr%Wisl?gum, siglingal?gum og fleiri l?gum er annars eWlis en l%kkun skaWab;ta  grundvelli Yess aW tj;nYoli er meWbyrgur fyrir tj;ni vegna eigin sakar eWa atvika sem jafngilda eigin s?k. + Miskab%tur. XaW orW merkir f)gjald fyrir ;fjrhagslegt tj;n. kv%Wi frumvarpsins um sl1kt tj;n m greina 1 tvennt. Annars vegar er tj;n af v?ldum l1kamsspjalla, Y.e. Yjningar eWa varanlegur miski, sbr. 3. og 4. gr., og hins vegar tj;n vegna ;l?gm%trar meingerWar gegn frelsi, friWi, %ru eWa pers;nu manns, sbr. 26. gr. + Tj;nvaldur merkir Yann sem veldur tj;ni. OrWiW er Y; stundum einnig notaW um Yann sem er b;taskyldur Y;tt hann hafi ekki sjlfur valdiW tj;ni. + Tj;nYoli. OrWiW tj;nYoli er h)r notaW um Yann sem verWur fyrir tj;ni, t.d. af Yv1 aW hann slasast sjlfur, missir framf%randa af slysf?rum eWa b1Wur tj;n vegna Yess aW munir 1 eigu hans skemmast. Hins vegar er tj;nYoli ekki notaW um YriWja mann sem eignast endurkr?fu (?afleidda kr?fu ) viW YaW aW inna af hendi greiWslur til tj;nYola vegna l1kamstj;ns. + >rorka. OrWiW ?rorka er h)r aWeins haft um varanlega ?rorku, Y.e. varanlega skerWingu  getu til aW afla vinnutekna, sbr. 5. gr. Oft er talaW um t1mabundna ?rorku til aWgreiningar fr varanlegri ?rorku. XaW er ekki gert 1 frumvarpinu. 0 staW Yess eru notuW orWin atvinnutj;n eWa t1mabundiW atvinnutj;n, sbr. 2. gr. 4.+Helstu breytingar sem felast 1 frumvarpinu. Ʒ+ 4.1.>rorkumat.Ʒ  z$ Ԍ+B%tur fyrir fjrtj;n vegna varanlegra afleiWinga l1kamsspjalla (l1kamlegra eWa geWr%nna) eru almennt metnar  grundvelli ?rorkumats. Unnt er aW meta ?rorku meW Umsum h%tti. 0 skaWab;tar)tti er yfirleitt greint  milli tvenns konar ?rorkumats. Annars vegar er svonefnt l%knisfr%Wilegt ?rorkumat og hins vegar svonefnt fjrhagslegt (f)lagslegt) ?rorkumat. ViW l%knisfr%Wilegt mat er stuWst viW ?rorkumatst?flur Yar sem Umsar tegundir l1kamsspjalla eru metnar til ?rorkustigs 1 hundraWshlutum. 0 hreinu l%knisfr%Wilegu mati felst aW sams konar verkar (eWa eftir atvikum geWr%nt tj;n) eru metnir til sama hundraWshluta, n tillits til starfs eWa menntunar tj;nYola og n Yess aW l1ta til Yess hver hrif ?rorkan hefur  getu hans til Yess aW afla vinnutekna. ViW fjrhagslegt ?rorkumat er hins vegar leitast viW aW meta til ?rorkustigs Yau hrif sem l1kamsmeiWsli (eWa geWr%nt tj;n) hafa  fjrhag eWa nnar tiltekiW h%fi hans til aW afla tekna meW vinnu. +0 skaWab;tamlum h)rlendis er almennt notaW l%knisfr%Wilegt ?rorkumat Yegar kveWnar eru b%tur fyrir fjrtj;n vegna varanlegra afleiWinga l1kamsspjalla. 0 Umsum tilvikum er Y; vikiW fr ?rorkumatst?flum aW meira eWa minna leyti. Annars staWar  NorWurl?ndum hefur veriW horfiW fr l%knisfr%Wilegu ?rorkumati Yegar fjrtj;n er metiW. Eftir norr%nu skaWab;tal?gunum, sem fyrr var getiW, skal miWa b%tur fyrir varanlega ?rorku viW fjrhagslegt ?rorkumat. +H)r  landi hefur lengi veriW r%tt um aW %skilegt v%ri aW hverfa alveg fr l%knisfr%Wilegu ?rorkumati 1 skaWab;tamlum, en d;mvenja hefur ekki breyst 1 Yessu efni, enda m telja eWlilegt aW svo veigamikil breyting verWi gerW meW lagasetningu. R?k meW breytingu 1 Yessa tt eru m.a. Yau aW t?flur, sem notaWar eru viW l%knisfr%Wilegt ?rorkumat, miWist um of viW hrif l1kamsspjalla  vinnugetu manna sem vinna erfiWisvinnu. SC st?Wlun, sem 1 Yv1 felst aW meta fjrtj;n  grundvelli l%knisfr%Wilegs mats, er talin valda Yv1 aW tj;nYolar  sama aldri og meW s?mu tekjur fyrir slys fi s?mu eWa samb%rilegar b%tur, ef ?rorkustig er hiW sama, Y;tt hrif ?rorku  getu til tekju?flunar s)u mj?g mismunandi. MeW breytingu  grundvelli ?rorkumats m%lir enn fremur YaW aW l%knisfr%Wileg ?rorka hefur 1 fj?lm?rgum tilvikum ekki eins mikil hrif  vinnutekjur tj;nYola og %tla m%tti eftir metnu ?rorkustigi. Ranns;knir  NorWurl?ndum og v1War sUna aW mikill meiri hluti tj;nYola meW litla l%knisfr%Wilega ?rorku, t.d. 15% eWa minni, n%r fullum vinnutekjum eftir slys. Hins vegar bendir margt til Yess aW Yeir sem bCa viW mikla varanlega ?rorku, t.d. 75% eWa meiri, fi ekki fullar b%tur fyrir fjrtj;n YaW sem Yeir verWa fyrir vegna varanlegrar skerWingar  vinnugetu. MeW Yv1 aW taka upp fjrhagslegt ?rorkumat virWist vera unnt aW rWa b;t  helstu annm?rkum sem fylgja l%knisfr%Wilegu mati. Megintilgangur Yess aW taka upp fjrhagslegt mat 1 staW l%knisfr%Wilegs er s aW meW Yv1 m almennt f raunh%fari grundv?ll til aW miWa varanlegt tekjutap viW. Breyting  r)ttarreglum  Yessa lund leysir Y; aW sjlfs?gWu ekki allan Yann vanda sem er samfara Yv1 aW meta til fjr tj;n af v?ldum skerWingar  vinnugetu  ;komnum rum eWa ratugum. +0 5. gr. frumvarpsins er lagt til grundvallar aW b%tur fyrir varanlegt fjrtj;n vegna l1kamsspjalla skuli miWa viW fjrhagslega ?rorku, Y.e. varanlega ?skerWingu  getu til aW afla vinnutekna . Samkv%mt Yv1  maWur, sem hlotiW hefur varanleg l1kamsspj?ll, ekki r)tt  neinum ?rorkub;tum ef sUnt Yykir aW Yau dragi ekki Cr getu hans til aW afla s)r tekna meW vinnu. Hins vegar yrWu honum almennt d%mdar b%tur fyrir annaW tj;n, sbr. YaW sem segir h)r  eftir 1 kaflanum um varanlegan miska. Xessi regla 5. gr. er mj?g frbrugWin gildandi r)tti Yv1 aW Yess munu vart d%mi aW 1slenskir d;mst;lar hafi ekki taliW st%Wu til aW d%ma ?rorkub%tur auk b;ta fyrir ;fjrhagslegt tj;n ef tj;nYola, sem  skaWab;tar)tt, hefur veriW metin varanleg l%knisfr%Wileg ?rorka, sbr. Y; H 1988, 267. +X; aW regla 5. gr. um fjrhagslegt ?rorkumat kunni oft aW leiWa til Yess aW b%tur fyr z$Ԯir fjrtj;n af v?ldum varanlegrar l%knisfr%Wilegrar ?rorku verWi engar eWa minni en b%tur eftir nCgildandi skaWab;tareglum getur Yessu veriW ?fugt fariW. L%knisfr%Wileg ?rorka kann, eins og Wur segir, aW valda meiri skerWingu  getu til aW afla vinnutekna en sem nemur Yeim hundraWshluta sem hCn er metin til. 0 sl1kum tilvikum mundu reglur frumvarpsins almennt veita meiri ?rorkub%tur en reglur sem nC gilda. D%mi: SkurWl%knir skaddast  hendi og er ?rorka eftir l%knisfr%Wilegu mati 20%. Vegna meiWslanna verWur hann aW h%tta skurWaWgerWum og  einungis kost  st?rfum sem fyrirsjanlega gefa af s)r 50% l%gri tekur til frambCWar. Regla 5. gr. veitir 1 Yessu tilviki r)tt til b;ta fyrir 50% ?rorku. Eftir nCgildandi d;mvenju mundi 20% matiW v%ntanlega lagt til grundvallar, en litiW yrWi til Yess til h%kkunar  ?rorkub;tum aW fjrtj;n l%knisins er 1 raun meira en 20%. 4.2.Almennt um b%tur fyrir varanlega ?rorku.Ʒ +Svo sem fyrr segir skal viW kv?rWun ?rorkub;ta samkv%mt reglum frumvarpsins miWa viW raunveruleg hrif sem l1kamstj;n hefur  getu til aW afla tekna. Xegar d%ma skal um Yetta ber aW l1ta til Yess hvaWa t%kif%ri tj;nYoli  til aW afla s)r tekna meW vinnu sem sanngjarnt er aW %tlast til aW hann starfi viW. >rorka tj;nYola reiknast 1 hundraWshlutum (?rorkustigum). Reglur um kv?rWun b;ta eru miklu einfaldari en Y%r sem eru notaWar nC. Eftir frumvarpinu skal eins og Wur kveWa b;tafjrh%W meW tiltekinni fjrh%W 1 eitt skipti fyrir ?ll (eingreiWslu). +B%tur skal meta til fjrh%War sem reikna skal Yannig aW rslaun tj;nYola eru margf?lduW meW 7,5 og s1Wan margf?lduW meW ?rorkustigi. H)r er meW ?Wrum orWum lagt til aW fastur margf?ldunarstuWull verWi notaWur viW Ctreikning b;ta. R?kin fyrir f?stum stuWli eru tv1Y%tt. Annars vegar Yau aW einfalda kv?rWun b;tafjrh%War og hins vegar aW komast hj miklum og t1Wum sveiflum  b;tafjrh%Wum vegna breytinga  v?xtum. st%Wa Yess aW lagt er til aW margf?ldunarstuWullinn verWi ekki h%rri en 7,5 er m.a. sC aW 1 frumvarpinu eru engin kv%Wi um aW greiWslur fr YriWja manni, t.d. b%tur almannatrygginga, vtryggingarf) o.fl., s)u dregnar fr skaWab;takr?fu sem tj;nYoli  gagnvart hinum b;taskylda, sbr. kafla 4.8. Lgur margf?ldunarstuWull vegur  m;ti Yv1 hagr%Wi sem tj;nYoli hefur af Yv1 aW greiWslur fr YriWja manni dragast ekki fr skaWab;takr?fu hans. +rslaun teljast almennt vera heildarvinnutekjur tj;nYola  n%stliWnu ri fyrir Yann dag sem tj;n varW. Xegar ;venjulegar st%Wur eru fyrir hendi, t.d. breytingar  tekjum eWa starfi, skal fjrh%W rslauna Y; metin s)rstaklega. Ekki skal miWa viW h%rri rslaun en 4.500.000 kr. Takm?rkun Yessi skiptir alltaf mli Yegar rslaun tj;nYola eru h%rri en 4.500.000 kr., Y.e. einnig Y;tt varanleg ?rorka s) ekki alger. R?kin fyrir Yv1 aW takmarka b%tur viW tiltekiW hmark eru tv1Y%tt. Annars vegar Yau aW eWlilegt Yykir aW menn meW ;venjuhar tekjur beri sjlfir YaW tj;n sem stafar af missi Yess hluta teknanna sem fara aW miklum mun fram Cr Yv1 sem venjulegt er meWal tekjuhrra manna. Tekjumiklir menn geta auWveldlega keypt vtryggingar sem tryggja Yeim b%tur fyrir tj;n er Yeir kunna aW verWa fyrir vegna Yessarar takm?rkunar. Hin r?kin fyrir takm?rkun b;tafjrh%War eru Yau aW leggja verWur til grundvallar aW Yv1 fylgi almennt talsverWur vinningur aW almannatryggingab%tur og aWrar greiWslur fr YriWja manni verWa ekki dregnar fr b;takr?fu. +Tmsir tj;nYolar nota vinnugetu s1na Yannig aW Yeir hafa engin eWa ;veruleg rslaun, t.d. Yeir sem vinna viW heimilisst?rf n eiginlegra launatekna og unglingar sem stunda nm. B%tur til Yessara tj;nYola skal kveWa  grundvelli miskastigs, sbr. n%sta kafla. Ef z$ miskastig er 100% verWa b%tur 16.000.000 kr. +0 frumvarpinu eru s)rstakar reglur um skerWingu b;ta vegna aldurs tj;nYola sem eru orWnir 26 ra gamlir. +Um hrif greiWslna fr YriWja manni  fjrh%W skaWab;takr?fu sj kafla 4.8. 4.3.Varanlegur miski.Ʒ +S sem  skaWab;tar)tt vegna spjalla  l1kama getur samkv%mt reglum, sem nC gilda, krafist b;ta fyrir ;fjrhagslegt tj;n (miska) auk b;ta fyrir fjrtj;n ef Yv1 er aW skipta. 0 frumvarpinu er ekki horfiW fr Yessari meginreglu. Hins vegar gerbreytast reglur um kv?rWun b;ta fyrir tj;n Yetta ef frumvarpiW verWur aW l?gum. MeW Yeim er stefnt aW meiri festu og samr%mi viW kv?rWun Yessarar tegundar b;ta. 0 Yessum kafla verWur einungis fjallaW um varanlegt ;fjrhagslegt tj;n sem 1 frumvarpinu er nefnt varanlegur miski. Reglur frumvarpsins um varanlegan miska koma 1 staW kv%Wisins um f)gjald fyrir (varanleg) ;Y%gindi, lUti og ;prUWi 1 1. mgr. 264. gr. hegningarlaga, nr. 19/1940. Um t1mabundiW ;fjrhagslegt tj;n er fjallaW 1 n%sta kafla h)r  eftir. +Reglurnar um varanlegan miska eru aW ?llu leyti nUm%li h)r  landi, en hliWst%War reglur eru 1 norr%num skaWab;tal?gum. B%tur eru staWlaWar. X%r skal kveWa  grundvelli miskastigs samkv%mt s)rstakri t?flu, sbr. athugasemdir viW 4. og 10. gr. frumvarpsins. kv%Wi um varanlegan miska eru 1 4. gr. frumvarpsins. Xau tengjast svo mj?g reglum frumvarps um fjrhagslega ?rorku aW um Yetta tvennt verWur ekki fjallaW ;hW hvort ?Wru. Svo sem fram kemur 1 kafla 4.1. h)r  undan g%ti regla 5. gr. frumvarpsins um aW leggja beri fjrhagslega en ekki l%knisfr%Wilega ?rorku til grundvallar mati  skerWingu  vinnugetu oft leitt til Yess aW engar ?rorkub%tur greiWist Y;tt tj;nYoli hlj;ti l%knisfr%Wilega ?rorku til frambCWar. Veruleg ?rkuml, svo sem missir lima eWa varanlegar hreyfingarhindranir, skerWa ekki n%rri alltaf getu til aW afla vinnutekna. Xetta  einkum viW um minni httar l%knisfr%Wilega ?rorku. Hins vegar er almennt taliW aW skaWab;tareglum beri aW haga Yannig aW sl1k l1kamsspj?ll beri aW meta til b;ta. Norr%nu lagakv%Win um varanlegan miska eru m.a. sett til Yess aW unnt s) aW veita b%tur fyrir skerWingu  getu tj;nYola til Yess aW nj;ta l1fsins eins og heilbrigWir menn, t.d. Yegar l1kamsspj?ll valda Yv1 aW tj;nYoli getur ekki stundaW 1Yr;ttir, notiW lista eWa er ;f%r um aW eignast b?rn. B%tur fyrir varanlegan miska taka Yv1 viW nokkru af hlutverki b;ta fyrir l%knisfr%Wilega ?rorku, Y.e. aW vera greiWsla fyrir Umsar afleiWingar l1kamstj;ns sem ekki verWa beinl1nis taldar fjrhagslegar, en d;maframkv%md h)r  landi bendir til aW 1 b;tum fyrir l%knisfr%Wilega ?rorku felist oft einhverjar b%tur fyrir ;fjrhagslegt tj;n. 4.4.Xjningar.Ʒ +0 d;mum um b%tur fyrir spj?ll  l1kama er nC almennt ekki greint  milli b;ta fyrir varanlegan miska og t1mabundinn. XaW er hins vegar gert 1 frumvarpinu. Um varanlegan miska eru, eins og fyrr segir, reglur 1 4. gr. frumvarpsins, en kv%Wi um t1mabundinn miska, ?Yjningar , eru 1 3. gr. +Meginbreytingin  reglum um t1mabundinn miska er sC aW b%tur verWa algerlega staWlaWar. B%tur skal greiWa meW nnar tiltekinni fjrh%W fyrir hvern dag sem tj;nYoli er rCmfastur og helmingi l%gri fjrh%W  dag Yegar hann er veikur n Yess aW vera rCmfastur. Fr Yessu eru tv%r undantekningar sem grein er gerW fyrir 1 athugasemdum viW 3. gr.  z$Ԍ 4.5.Annar miski.Ʒ +Fyrrgreind kv%Wi 3. og 4. gr. frumvarpsins varWa einungis miskab%tur vegna spjalla  l1kama. 0 26. gr. frumvarpsins er regla um b%tur fyrir miska 1 ?Wrum tilvikum, Y.e. Yegar brotiW hefur veriW meW ;l?gm%tum h%tti gegn frelsi, friWi, %ru eWa pers;nu manns. Greind kv%Wi frumvarpsins leysa af h;lmi aWalreglu 1slensks r)ttar um b%tur fyrir miska, en hCn er nC 1 264. gr. hegningarlaga, nr. 19/1940. 0 reglu 26. gr. frumvarpsins felst sC mikilv%ga breyting aW ekki er lengur skilyrWi miskab;ta vegna brots gegn friWi, %ru eWa pers;nu aW brot s) refsivert. Eftir frumvarpinu n%gir aW brot s) ;l?gm%tt. R?k fyrir breytingu Yessari eru Yau aW Y?rf er  aW vernda Yessi g%Wi 1 r1kara m%li en nC er gert. +0 frumvarpinu er ekki gert rW fyrir aW s)rstakar b%tur komi 1 staW b;ta fyrir r?skun  st?Wu og h?gum 1 dnarb;tamlum, sbr. 3. mlsl. 2. mgr. 264. gr. hegningarlaga. R)ttur Yess sem krefst b;ta fyrir missi framf%randa  almennt ekki aW verWa lakari og 1 m?rgum tilvikum mun betri eftir frumvarpinu en nCgildandi reglum um dnarb%tur Yrtt fyrir brottfall s)rstakra b;ta fyrir r?skun  st?Wu og h?gum. 4.6.B%tur fyrir missi framf%randa.Ʒ +Margt er  huldu um hvernig kveWa skal fjrh%W b;ta fyrir missi framf%randa og aWrar dnarb%tur. D;mar um YaW efni eru fir og Yeir veita yfirleitt ekki n;gu gl?gga mynd af Yv1 hvernig d;mendur nota Ctreikninga tryggingast%rWfr%Winga viW kv?rWun b;tafjrh%War. Tmsum ?Wrum spurningum er ;svaraW um v%gi Yeirra atriWa sem hrif hafa  mat d;mara  tj;ni Yv1 sem h)r um r%Wir. kv%Wum 12.!  14. gr. frumvarpsins er %tlaW aW leysa Cr sem flestum ;vissuYttum varWandi b%tur fyrir missi framf%randa. +Samkv%mt kv%Wum Yessum eru dnarb%tur 1 aWalatriWum staWlaWar. kv%Win fela 1 s)r mj?g mikla einf?ldun  reglum um dnarb%tur. B%tur til maka vegna missis framf%randa skulu vera 30% af b;tum sem %tla m aW hinn ltni hefWi tt r)tt  fyrir algera varanlega ?rorku, sj 13. gr. B%tur til barna, sem hinum ltna var l?gskylt aW framf%ra og eru yngri en 18 ra, skal aW ?llu leyti miWa viW barnal1feyri, sbr. 14. gr. +Dnarb;tareglur frumvarpsins byggjast  jafnr)tti kynja. Eftir frumvarpinu er heldur enginn munur  b;tar)tti eftirlifandi maka eftir Yv1 hvort um hjCskap eWa ;v1gWa sambCW var aW r%Wa. XaW er Y; skilyrWi b;tar)ttar sambCWarmaka aW sambCW verWi jafnaW til hjCskapar. +Til Yess aW koma 1 veg fyrir aW b%tur til maka eWa sambCWarmaka fyrir missi framf%randa verWi 1 einst?kum tilvikum Cr h;fi lgar er lagt til aW Y%r skuli ekki nema minni fjrh%W en 3.000.000 kr., nema s)rstakar st%Wur s)u til aW v1kja fr Yv1. Lgmark Yetta skiptir t.d. mli viW frfall manns sem hefur l1til rslaun eftir reglum 7. gr. og einnig Yegar hinn ltni hafWi tekjur sem ekki teljast til rslauna 1 merkingu 7. gr., svo sem l1feyri fr almannatryggingum eWa eignatekjur. +FrumvarpiW breytir ekki aW neinu leyti reglum um b%tur fyrir CtfararkostnaW. +Um hrif greiWslna fr YriWja manni  skaWab;takr?fu sj kafla 4.8. 4.7.St?Wlun b;tafjrh%Wa, verWb%tur og vextir.Ʒ  z$Ԍ+Eftir frumvarpinu er meginreglan sC aW kveWa skal b%tur fyrir varanlega ?rorku eftir Yv1 sem %tla m aW tj;n hvers einstaks tj;nYola s). >rorkustig  aW miWast viW raunverulega skerWingu  getu til aW afla vinnutekna. B%tur fara einnig eftir fyrri tekjum tj;nYola Yess sem 1 hlut . AW Yv1 er tekjur varWar er haldiW 1 Y meginreglu, sem nC gildir, aW sn1Wa skal b%tur eftir tj;ni hvers einstaklings. +Hins vegar eru 1 frumvarpinu reglur er einfalda mj?g Ctreikning b;ta fr Yv1 sem nC er. T.d. eru reglur um hrif aldurs tj;nYola  fjrh%W ?rorkub;ta og eftir atvikum dnarb;ta mun auWveldari 1 framkv%md en reglur Y%r sem nC er fariW eftir. Einnig m nefna kv%Wi um st?Wlun f)b;ta til barna og tj;nYola sem aW verulegu leyti nUta starfsgetu s1na Yannig aW Yeir hafa engar eWa takmarkaWar vinnutekjur. B%tur til maka fyrir missi framf%randa eru miWaWar viW sama grundv?ll og ?rorkub%tur. Framf%rslutj;nsb%tur til barna sem hinum ltna var l?gskylt aW framf%ra og yngri eru en 18 ra eru og staWlaWar, sbr. kafla 4.6. h)r  undan. 0 ?llu Yessu felst veruleg einf?ldun og hagr%Wi sem %tti ekki aWeins aW auWvelda mj?g meWferW mla vegna ?rorkub;ta heldur einnig mla vegna missis framf%randa. +B%tur fyrir atvinnutj;n, sem nC er oft nefnt t1mabundin ?rorka, eru hins vegar ekki staWlaWar eftir reglum frumvarpsins. +Wur var vikiW aW st?Wlun miskab;ta, sj kafla 4.3. og 4.4. +Eins og vikiW er aW 1 athugasemdum h)r aW framan eru fjrh%Wir Umissa b;ta fastkveWnar 1 frumvarpinu, svo og lgmark b;ta fyrir missi framf%randa og hmarksrslaun sem miWa skal ?rorkub%tur o.fl. viW. Allt eru Yetta nUm%li og einnig YaW aW fjrh%Wir breytast eftir lnskjarav1sit?lu fr Yv1 aW tj;n varW og Yar til b;tafjrh%W er kveWin. B%tur fyrir ?rorku breytast og 1 hlutfalli viW breytingar  v1sit?lu, sj nnar 15. gr. og athugasemdir viW hana. +0 frumvarpinu er lagt til grundvallar aW reglur um almenna vexti af b;tum s)u tvenns konar. Annars vegar er s)rst?k regla um vexti af b;tum fyrir Yjningar, varanlegan miska, ?rorku og missi framf%randa. Hins vegar eru engin kv%Wi 1 frumvarpinu um vexti af ?Wrum b;tum og um Y gilda Yv1 almennar reglur, sbr. einkum vaxtal?g, nr. 25/1987. Samkv%mt hinni s)rst?ku reglu um b%tur fyrir Yjningar, varanlegan miska, ?rorku og missi framf%randa er b%Wi vikiW fr reglum vaxtalaga um upphafst1ma vaxta og vaxtaf;t. 0 frumvarpinu eru engar s)rreglur um drttarvexti. Um Y fer Yv1 eftir reglum vaxtalaga, sj nnar 16. gr. og athugasemdir viW hana. +Reglum frumvarpsins um verWb%tur, vexti og Ctreikning b;ta fyrir ?rorku og missi framf%randa o.fl. er %tlaW aW gera meWferW b;tamla og b;takv?rWun einfaldari, en reglur um afv?xtun (til slysdags) og v?xtun (fr slysdegi til greiWsludags), sem nC er fariW eftir viW kv?rWun b;ta fyrir l1kamstj;n, eru fl;knar og m?rgum torskildar. 4.8.GreiWslur sem tj;nYoli f%r fr ?Wrum en hinum b;taskylda.Ʒ +XaW er meginregla 1 skaWab;tar)tti aW tj;nYoli skal ekki f h%rri b%tur en meW Yarf til Yess aW b%ta raunverulegt tj;n. Ein afleiWing Yeirrar reglu er sC aW fjrgreiWslur, sem tj;nYoli hlUtur fr YriWja manni, Y.e. ?Wrum en hinum b;taskylda, ber aW draga fr brCtt;tj;ni. Laun, sem tj;nYoli f%r 1 slysaforf?llum, og almannatryggingab%tur eru t.d. dregnar fr skaWab;takr?fu hans. Fr Yessu er sC undantekning aW l1f-, slysa- eWa sjCkratryggingab%tur fr vtryggingu, sem hvorki er skylt aW kaupa samkv%mt l?gum n) kjarasamningi, dragast almennt ekki fr skaWab;takr?fu, sbr. 2. mgr. 25. gr. laga nr. 20/1954, um z$ vtryggingarsamninga. Yfirleitt eru b%tur, sem tj;nYoli f%r Cr l1feyrissj;Wi, heldur ekki dregnar fr skaWab;takr?fu hans. Um hina s)rst?ku reglu 1 3. mlsl. 2. mgr. 25. gr. laga nr. 20/1954 v1sast til athugasemda viW 17. og 22. gr. frumvarpsins. +MeWal nUm%la frumvarpsins eru gagngerar breytingar  Yessum reglum. Breytingarnar skipta Y; mestu mli um kr?fur um ?rorkub%tur skv. 5.!  9. gr. og framf%rslutj;nsb%tur skv. 12.!  14. gr. +Eftir 2. mgr. 2. gr. frumvarpsins skal draga fr skaWab;tum fyrir t1mabundiW atvinnutj;n laun 1 veikinda- og slysaforf?llum, dagpeninga og aWrar b%tur fyrir t1mabundiW atvinnutj;n fr opinberum tryggingum, svo og vtryggingab%tur og samb%rilegar greiWslur sem tj;nYoli f%r vegna Yess aW hann er ekki fullvinnuf%r. MeWal vtryggingab;ta, er draga ber fr skaWab;takr?fu skv. 2. mgr., eru dagpeningar fr samningsbundinni atvinnuslysatryggingu launYega. kv%Wi 2. mgr. um frdrtt eru 1 fullu samr%mi viW nCgildandi reglur. :breytt verWur einnig YaW aW greiWslur fr YriWja manni ber aW draga fr skaWab;tum fyrir CtlagWan kostnaW. T.d. ber aW draga greiWslur almannatrygginga fr skaWab;takr?fu sem tj;nYoli gerir vegna kostnaWar viW endurh%fingu eWa tannviWgerW. Sama gildir um CtfararkostnaW. Hafi t.d. vtryggingaf)lag greitt eWa tekiW Ytt 1 greiWslu hans l%kkar skaWab;takrafa  hendur hinum b;taskylda aW sama skapi. FrumvarpiW leiWir heldur ekki til neinna breytinga  Yv1 aW greiWslur fr almannatryggingum, vtryggingaf)lagi eWa ?Wrum YriWja manni hafa almennt engin hrif  r)tt manna til b;ta fyrir ;fjrhagslegt tj;n (Yjningar eWa varanlegan miska). Um b%tur, sem tj;nYoli f%r fyrir ;fjrhagslegt tj;n fr hinni s)rst?ku slysatryggingu ?kumanns eftir umferWarl?gum eWa hliWst%Wri slysatryggingu eiganda sem slasast sem farYegi 1 ?kut%ki s1nu, v1sast til athugasemda viW 2. mgr. 3. gr. og 3. mgr. 4. gr. +NC verWur gerW grein fyrir nUm%lum um frdrtt greiWslna sem tj;nYoli f%r fr YriWja manni. Veigamikill Yttur 1 Yeirri einf?ldun, sem frumvarpiW felur 1 s)r, er s aW almennt skal ekki draga fr b;tum fyrir varanlega ?rorku eWa missi framf%randa greiWslur er tj;nYoli f%r fr ?Wrum vegna l1kamstj;ns, t.d. b%tur fr almannatryggingum eWa slysatryggingu sem tj;nYoli eWa annar hefur keypt hj vtryggingaf)lagi. H)r er meW ?Wrum orWum lagt til aW tekin verWi upp sama regla um almannatryggingab%tur og fleiri greiWslur fr YriWja manni og nC gildir skv. 2. mgr. 25. gr. laga nr. 20/1954 um greiWslur fr l1f-, sjCkra- og slysatryggingum. +Helstu r?k fyrir nUm%li Yessu eru 1 fyrsta lagi aW Yegar um er aW r%Wa b%tur fyrir varanlega ?rorku eWa missi framf%randa er alltaf umdeilanlegt hversu mikiW f) Yurfi til Yess aW gera hlut tj;nYola jafnan Yv1 sem veriW hefWi ef tj;nsatburWurinn hefWi ekki gerst. 0 flestum eWa ?llum tilvikum er Yess vegna ekki unnt aW sl Yv1 f?stu aW tj;nYoli hagnist  Yv1 aW eiga ;skertan skaWab;tar)tt Y;tt hann nj;ti jafnframt greiWslna fr YriWja manni. 0 ?Wru lagi er talin miklu minni h%tta  aW menn misnoti reglur um b%tur fyrir l1kamstj;n en reglur um b%tur fyrir tj;n  munum Yv1 aW sjaldg%ft mun vera h)r  landi aW menn valdi viljandi sjlfum s)r eWa ?Wrum l1kamstj;ni 1 auWgunarskyni. 0 YriWja lagi eru reglur frumvarpsins um margf?ldunarstuWul, sem nota skal viW Ctreikning b;ta fyrir varanlega ?rorku og missi framf%randa, ?Wrum Yr%Wi kveWnar meW hliWsj;n af Yv1 aW tj;nYoli heldur almennt fullum r)tti til skaWab;tafjr samhliWa ;skertum r)tti til greiWslna fr YriWja manni, t.d. b;ta fr almannatryggingum og vtryggingum. 0 fj;rWa lagi einfaldar nUm%li Yetta kv?rWun b;tafjrh%War og eyWir ;vissu sem nC r1kir um suma frdrttarliWi. +Tv%r undantekningar eru fr umr%ddri reglu frumvarpsins um aW almennt komi greiWslur, er tj;nYoli f%r fr ?Wrum vegna l1kamstj;ns, ekki til frdrttar skaWab;tum fyr z$Ԯir varanlega ?rorku eWa missi framf%randa. >nnur er sC aW b%tur fr slysatryggingu ?kumanns samkv%mt umferWarl?gum eWa slysatryggingu eiganda sem farYega 1 eigin ?kut%ki skal draga fr skaWab;tum fyrir ?rorku eWa missi framf%randa (og b;tum fyrir annaW tj;n, ef Yv1 er aW skipta, sbr. 2. mgr. 2. gr., 2. mgr. 3. gr. og 3. mgr. 4. gr. frumvarpsins). Hin er sC aW greiWslur fr samnings- eWa l?gbundnum atvinnuslysatryggingum launYega skulu dregnar fr skaWab;takr?fu fyrir tj;n af varanlegri ?rorku eWa missi framf%randa. (Um frdrtt Yegar tj;nYoli verWur fyrir t1mabundnu atvinnutj;ni er Wur r%tt.) st%Wa fyrri undantekningarinnar er sC aW b%tur slysatryggingar ?kumanns eWa sams konar slysatryggingar, er eigandi hefur keypt gegn slysi sem hann verWur fyrir Yegar hann er farYegi 1 ?kut%ki s1nu, eru 1 raun skaWab%tur sem kveWnar eru eftir almennum reglum skaWab;tar)ttar um kv?rWun b;ta fyrir l1kamsspj?ll. Tj;nYoli mundi Yv1 f tvisvar greitt fyrir sama tj;n eftir s?mu b;tareglum, ef hann g%ti krafiW hinn b;taskylda um fullar skaWab%tur, n tillits til b;ta fr slysatryggingu ?kumanns eWa farYega. S1Warnefnda undantekningin helgast af Yv1 aW reglur um r)tt launYega til b;ta fr atvinnuslysatryggingu eru yfirleitt reistar  Yeim forsendum aW atvinnurekandi, sem annast kaup  slysatryggingunni, skuli nj;ta g;Ws af henni Yegar l1kamstj;n verWur rakiW til atvika er hann ber skaWab;tabyrgW . Xykir ekki st%Wa til aW skerWa meW l?gum YaW frelsi sem samt?k launYega og atvinnurekenda hafa til aW semja um efni og gildissviW atvinnuslysatrygginga. +X%r greiWslur, sem draga skal fr skaWab;tum samkv%mt umr%ddum undantekningarreglum, sbr. 2.!  4. mlsl. 4. mgr. 5. gr., eru 1 flestum tilvikum inntar af hendi 1 einu lagi en ekki sem l1feyrir. 4.9.hrif vtrygginga  skaWab;tar)tt. Endurkr?fur)ttur.Ʒ +Lagt er til aW 25. gr. laga nr. 20/1954 verWi felld Cr gildi og 1 staW hennar komi m.a. reglur er fylgi Yeirri meginstefnu aW skaWab;tar)ttur tj;nYola eWa endurkr?fur)ttur tryggingaraWila stofnist ekki aW Yv1 marki sem tj;n f%st b%tt af vtryggingum eWa ?Wrum tryggingarCrr%Wum. +Almennt kv%Wi um aW vtryggingaf)lag eigi endurkr?fur)tt er 1 1. mgr. 22. gr. frumvarpsins, en fr Yv1 eru Umis mj?g mikilv%g frvik. 0 frumvarpinu er gert rW fyrir aW skaWab;tar)ttur verWi afnuminn vegna tj;ns sem munatrygging, Y.e. vtrygging  hlut, eWa vtrygging gegn rekstrarst?Wvun tekur til. Fr Yv1 er vikiW 1 19. og 21. gr. Undantekningar 19. gr. helgast af Yv1 aW Ct fr varnaWarsj;narmiWum Yykir ekki heppilegt aW afnema meW l?gum skaWab;tabyrgW eWa endurkr?fur)tt Yegar tj;ni er valdiW af setningi eWa st;rfelldu gleysi eWa 1 atvinnurekstri eWa opinberri starfsemi, enda Y;tt um einfalt gleysi s) Yar aW r%Wa. Telja m aW ef skaWab;tar)ttur og endurkr?fur)ttur yrWi afnuminn aW Yv1 er varWar tj;n sem verWur 1 sl1kri starfsemi eWa atvinnurekstri mundi vera h%tt viW aW mj?g dr%gi Cr viWleitni til Yess aW koma 1 veg fyrir tj;n  Yeim vettvangi. Tmsir l1ta reyndar aW Yar sem margir atvinnurekendur eru byrgWartryggWir leiWi YaW til hirWuleysis um rWstafanir til aW koma 1 veg fyrir tj;n. Skipti Yv1 litlu hvort skaWab;tar)ttur  hendur Yeim haldist eWa verWi numinn Cr l?gum ef tryggt er aW tj;nYoli fi b%tur fr byrgWartryggingu eWa annarri vtryggingu.  Yetta verWur ekki fallist Yv1 aW unnt er meW Umsum h%tti aW vinna gegn Yv1 aW byrgWartrygging hafi skaWleg hrif 1 Yessu efni, t.d. meW Yv1 aW breyta iWgj?ldum, kv%Wum um eigin h%ttu vtryggWs eWa vtryggingarskilmlum eftir tj;nareynslu 1 tilteknum greinum rekstrar eWa hj einst?kum v z$Ԯtryggingart?kum. Sl1kt aWhald af hlfu vtryggingaf)laga er hins vegar miklum erfiWleikum bundiW 1 byrgWartryggingum einstaklinga Yar sem skilmlar, iWgj?ld og ?nnur vtryggingarkj?r eru st?WluW. +R?k fyrir s1Warnefndu undantekningunum, sbr. 21. gr., eru 1 fyrsta lagi Yau aW telja m notkun bifreiWa, flug, siglingar o.s.frv. allh%ttulega starfsemi sem eWlilegt s) aW beri YaW tj;n sem af henni hlUst. Btgj?ld vegna b;tagreiWslna eigi Yv1 aW falla  starfsemina og eftir atvikum Y sem nj;ta Yj;nustu hennar, en ekki aWra Yegna Yj;Wf)lagsins. 0 ?Wru lagi helgast undantekningarnar af Yv1 aW skaWab;tareglur  flestum Yessara sviWa byggjast  alYj;Wasamningum sem ekki er st%Wa til aW 0sland v1ki fr. 0 einu tilviki er 0sland bundiW af sl1kum alYj;Wasamningi, Y.e. um tj;n af v?ldum ol1umengunar, og getur Yv1 ekki einhliWa breytt b;tareglum um YaW efni. 0 YriWja lagi m nefna aW almennt er taliW aW endurkr?fur)ttur hafi meira raunh%ft gildi  sviWi farmtrygginga en flestra annarra vtrygginga  hlutum. Ef endurkr?fur)tti er almennt beitt gegn farmflytjendum sem byrgW bera  skemmdum eWa gl?tun v?ru f%rist tj;nskostnaWur (og kostnaWur af vtryggingariWgj?ldum) fr farmeigendum eWa vtryggjendum Yeirra  herWar farmflytjenda eWa byrgWartryggjenda Yeirra. H)r verWur aW g%ta Yess aW haga 1slenskri l?ggj?f Yannig aW 0slendingar bCi almennt ekki viW ;hagst%Wari b;tareglur en gerist 1 ?Wrum r1kjum. +0 19. gr. er s)rstakt kv%Wi Yess efnis aW starfsmaWur ber ekki skaWab;tabyrgW vegna tj;ns sem vtrygging  hlut, rekstrarst?Wvunartrygging eWa byrgWartrygging vinnuveitanda hans tekur til. FullyrWa m aW skaWab;takr?fur s)u aWeins 1 undantekningartilvikum hafWar uppi  hendur starfsmanni vegna tj;ns sem hann veldur 1 starfi. Xegar  heildina er litiW skiptir b;tar)ttur Yessi 1 raun litlu mli fyrir tj;nYola, en vegna varnaWarsj;narmiWa er 1 19. gr. kveWiW svo  aW starfsmaWur s) Y; b;taskyldur ef tj;n verWur rakiW til setnings eWa st;rfellds gleysis hans. Samkv%mt almennum skilmlum 1slenskra byrgWartrygginga fyrir atvinnurekstur eru starfsmenn vtryggingartaka vtryggWir meW sama h%tti og byrgWartryggWur vinnuveitandi Yeirra. VtryggWur starfsmaWur glatar r)tti s1num  hendur byrgWartryggjanda ef tj;nsatvik verWur rakiW til setnings eWa st;rfellds gleysis hans, sj nnar athugasemdir viW 19. gr. Auk kv%Wa 19. gr. b%ta reglur 23. gr. aW mun st?Wu launYega sem valda tj;ni af gleysi viW st?rf 1 Ygu vinnuveitanda, sbr. n%sta kafla h)r  eftir. +0 20. gr. frumvarpsins er YaW mikilv%ga nUm%li aW um skaWab;tar)tt r1kissj;Ws, sveitarf)laga eWa annars opinbers aWila, sem almennt kaupir ekki vtryggingu, fer meW sama h%tti og um skaWab;tar)tt vegna tj;ns  vtryggWum hagsmunum. Meginreglan er Yv1 sC aW b;tar)ttur stofnast ekki vegna tj;ns opinbers aWila sem dreifir h%ttu sinni n vtrygginga, Y.e. hefur ?hagsmuni s1na 1 eigin h%ttu . NUm%li Yetta styWst viW Yau r?k aW sanngjarnt Yykir aW r)ttarstaWa tj;nYola s) sC sama hvort sem tj;n verWur  vtryggWum hagsmunum eWa ;vtryggWum hagsmunum st;rs aWila sem er svo fjrsterkur aW hagkv%mt er fyrir hann aW dreifa h%ttu sinni n vtrygginga. +0 samr%mi viW fyrrnefnda meginstefnu, aW endurkr?fur)ttur stofnist ekki aW Yv1 marki sem tj;n f%st b%tt af vtryggingum eWa ?Wrum tryggingarCrr%Wum, eru 1 frumvarpinu reglur um aW almannatryggingar, l1feyrissj;Wir eWa vtryggingaf)l?g eigi ekki endurkr?fu vegna greiWslu b;ta vegna l1kamstj;ns, sj 1. mgr. 17. gr. og 2. mgr. 22. gr. frumvarpsins. kv%Wi Yessi eru aW sumu leyti aWeins staWfesting  framkv%md sem fylgt hefur veriW h)r  landi 1 endurkr?fumlum. kv%Win valda ekki gerbreytingu  reglum um endurkr?fur. Hins vegar eru Yau Yttur 1 Yeirri Yr;un aW ryWja skaWab;tareglum Cr vegi aW meira eWa minna leyti  sviWum Yar sem auWvelt er aW koma viW ?Wrum b;taCrr%Wum sem talin eru hagkv%mari en hinar hefWbundnu skaWab;tareglur. z$Ԍ 4.10.-lB;tabyrgW starfsmanns.Ʒl +Reglur frumvarpsins um b;tabyrgW starfsmanns eru gerWar  grundvelli Yess sj;narmiWs aW meginreglan skuli vera sC aW vinnuveitandi beri endanlega b;tabyrgW  tj;ni sem starfsmaWur hans veldur Yegar hann er viW vinnu 1 Ygu vinnuveitandans. 0 reynd er Yetta svo h)r  landi. Venjulega beinir tj;nYoli b;takr?fu aW vinnuveitanda en gerir enga kr?fu  hendur launYega sem veldur tj;ni viW vinnu. Fellur tj;nsbyrWi Yv1  vinnuveitanda, enda heyrir YaW til undantekninga aW hann endurkrefji starfsmann sem olli tj;ni. Eftir gildandi r)tti er staWa starfsmanns Y; formlega ?nnur og lakari. StarfsmaWur ber pers;nulega b;tabyrgW  ?llu tj;ni sem rekja m til gleysis eWa setnings hans 1 starfi. Er almennt ekki heimilt aW l%kka eWa fella niWur b;taskyldu starfsmanns  grundvelli velferWarsj;narmiWa. S)rstakar l%kkunarheimildir eru aW v1su til 1 ?rfum l?gum, en Y%r eiga aWeins viW um starfsmenn  nnar tilteknum athafnasviWum (sj;menn, l?greglumenn, flugmenn o.fl.). +0 23. gr. frumvarpsins er kveWiW  um b;taskyldu starfsmanns. Grein Yessi felur 1 s)r nUm%li sem stefnir aW sama marki og s)rstakar l%kkunarheimildir, en henni er %tlaW aW gilda um alla h;pa launYega. kv%WiW er orWaW Yannig aW unnt verWur aW koma fram b;tabyrgW  hendur starfsmanni ef nauWsynlegt Yykir af varnaWarst%Wum. +Vegna reglu 1 3. mgr. 19. gr., sem Yrengir verulega sviW b;tabyrgWar starfsmanns, reynir ekki  23. gr. ef starfsmaWur veldur meW einf?ldu gleysi tj;ni sem munatrygging, vtrygging gegn rekstrarst?Wvun eWa byrgWartrygging vinnuveitanda hans tekur til, sbr. n%sta kafla h)r  undan. +Eftir 23. gr. ber starfsmaWur sjlfst%Wa b;tabyrgW gagnvart tj;nYola. B;takr?fu tj;nYola m l%kka eWa fella niWur, en Yegar afstaWa er tekin til Yess hvort efni s)u til aW beita heimild Yessari ber aW l1ta til Umissa atvika sem nnar eru talin 1 greininni, m.a. hagsmuna tj;nYola. Af hinu s1Wastnefnda leiWir aW starfsmaWur getur, ef vinnuveitandi hans er ;gjaldf%r, Yurft aW greiWa tj;nYola skaWab%tur Y;tt starfsmaWur eigi endurkr?fu  hendur vinnuveitanda s1num eftir reglum sem skv. 23. gr. gilda um r)ttarst?Wu Yeirra tveggja innbyrWis. Ef vinnuveitandi er ;gjaldf%r geta atvik Umist veriW Yannig aW sanngjarnt s) taliW aW fella b;taskyldu  starfsmann eWa eWlilegt Yyki aW tj;nYoli beri tj;niW sjlfur. Br Yv1 verWa d;mst;lar aW skera 1 lj;si atvika eins og Yau eru hverju sinni og  grundvelli reglna 23. gr. 4.11.-lAlmenn l%kkunarregla.Ʒl +Eins og Wur greinir er 1 frumvarpinu fylgt Yeirri meginstefnu aW skaWab;tabyrgW hins b;taskylda er aW verulegu leyti afnumin 1 Yeim tilvikum sem tj;nYoli f%r vtryggingab%tur. Sama  viW Yegar tj;nYoli er opinber aWili sem dreifir h%ttu sinni n vtrygginga. Enn fremur er dregiW aW miklum mun Cr b;taskyldu starfsmanns sem veldur tj;ni 1 vinnu 1 Ygu vinnuveitanda Y;tt tj;nYoli nj;ti ekki tryggingagreiWslna. NC  t1mum getur hlotist mj?g mikiW tj;n af einum atburWi Y;tt ors?k hans s) ;verulegt gleysi. XaW er ekki aWeins svo aW hver sem er getur hlotiW tj;n af gleysi annars manns, heldur getur hver sem er orWiW fyrir Yv1 aW verWa b;taskyldur. Annars staWar  NorWurl?ndum hefur Yess vegna Y;tt st%Wa til aW ganga enn lengra 1 Y tt aW draga Cr skaWab;tabyrgW en z$ gert er eftir framans?gWu. L?gfest hefur veriW almenn l%kkunarheimild sem ekki er bundin viW tj;n sem valdiW er 1 starfi eins og fyrrgreind regla 1 23. gr. frumvarpsins kveWur  um. +L%kkunarheimild sC, sem tillaga er gerW um 1 24. gr. frumvarpsins, veitir t%kif%ri til Yess aW milda hrif skaWab;tareglna, Y.e. draga Cr eWa fella b;tabyrgW niWur, ef s)rst?k r?k eru til Yess aW v1kja fr Yeim reglum sem annars gilda um stofnun b;tabyrgWar. R?k Yessi, sem eru f)lagslegs eWlis, hafa stundum veriW nefnd velferWarsj;narmiW. S)rstakar heimildir 1 l?gum til aW milda skaWab;tabyrgW styWjast aW nokkru viW s?mu r?k og lagaheimildir til Yess aW v1kja til hliWar ;sanngj?rnum samningskv%Wum, sbr. einkum 36. gr. laga nr. 7/1936 eins og henni var breytt meW l?gum nr. 11/1986. H)r er notaW heitiW l%kkunarregla eWa l%kkunarheimild um Y hliWrunarreglu sem felst 1 24. gr. frumvarpsins, sbr. 3. kafla h)r aW framan. +X;tt aWalr?kin fyrir l?gfestingu almennrar l%kkunarheimildar s)u bundin aWst%Wum tj;nvalds verWur einnig aW gera hana Yannig Cr garWi aW hagsmunir tj;nYola s)u ekki fyrir borW bornir. Eigi tj;nYoli ekki kost  vtryggingarf) eWa ?Wrum sl1kum Crr%Wum til Yess aW f tj;n sitt b%tt yrWi hann aW sjlfs?gWu aW bera tj;n sitt aW hluta eWa b;talaust ef l%kkunarheimild yrWi beitt. SC niWurstaWa mundi oft verWa litin ;sanngj?rn. Lagaheimild um l%kkun eWa niWurfellingu b;ta af velferWarst%Wum verWur Yv1 aW vera Yannig aW b%Wi s) unnt aW l1ta til hagsmuna tj;nvalds og tj;nYola Yegar metiW er hvort eWa aW hve miklu leyti beita skuli heimildinni. Auk Yess aW meta hagsmuni aWila sjlfra verWur d;mari aW hafa svigrCm til Yess aW l1ta til Yess hvort varnaWarhrifum skaWab;tareglna verWi stefnt 1 h%ttu ef l%kkunarreglu yrWi beitt. X;tt Umsir efist um aW skaWab;tareglur hafi veruleg varnaWarhrif er hugsanlegt aW mj?g v1Wt%k l%kkunarheimild geti Utt undir k%ruleysi eWa dregiW Cr huga manna  Yv1 aW gera eWlilegar rWstafanir til aW koma 1 veg fyrir tj;n. Xess vegna er 24. gr. frumvarpsins orWuW Yannig aW til hennar verWur ekki gripiW nema 1 s)rst?kum tilvikum sem heyra til undantekninga. +L%kkunarheimildinni er b%Wi %tlaW aW gilda um skaWab;tabyrgW utan samninga og innan. Lj;st er aW mikilv%gt er fyrir ?ryggi 1 fjrhagslegum samskiptum manna aW haga l?gum Yannig aW menn baki s)r byrgW ef Yeir standa ekki viW samninga sem Yeir eru bundnir af. L%kkunarheimild yrWi Yv1 almennt ekki beitt um b;taskyldu vegna vanefnda  samningi. X; kunna aW koma upp tilvik innan samninga Yar sem Y?rf er fyrir heimildina, en aW sjlfs?gWu verWur hCn aWeins notuW aW fulln%gWum hinum Yr?ngu skilyrWum sem talin eru 1 24. gr. 4.12.-lFleiri en einn skaWab;taskyldir.Ʒl +0 25. gr. frumvarpsins er almenn regla um skiptingu byrgWar milli Yeirra er bera saman b;tabyrgW gagnvart tj;nYola. NC eru ekki almenn kv%Wi um YaW efni 1 settum l?gum h)r  landi. +Ef frumvarpiW verWur aW l?gum verWur b;tabyrgW skipt milli hinna b;taskyldu eftir mati  atvikum sem nefnd eru 1 grein Yessari og eftir reglum 19.! n 22. gr. Eitt helsta nUm%li 25. gr. er YaW aW ef einn eWa fleiri hinna b;taskyldu eru byrgWartryggWir skal byrgWartryggingin bera tj;niW eftir reglum frumvarpsins um byrgW  tj;ni sem vtrygging tekur til, sbr. YaW sem greinir 1 kafla 4.9.  z$Ԍ4.13.-lEigin s?k tj;nYola.Ʒl +0 frumvarpinu felast ekki breytingar  almennum reglum um eigin s?k tj;nYola eWa samb%rileg atvik sem leitt geta til meWbyrgWar tj;nYola. 0 2. mgr. 24. gr. frumvarpsins er Y; l%kkunarheimild 1 Ygu tj;nYola. 0 henni felst aW l1ta m alveg eWa aW nokkru fram hj Yv1 aW tj;nYoli var meWvaldur aW tj;ni ef skilyrWi hinnar almennu l%kkunarheimildar 1 1. mgr. 24. gr. eru fyrir hendi. 5.+Fjrhagsleg hrif. Ʒ+ +X;tt reglur frumvarpsins leiWi almennt til h%kkunar  dnarb;tum og b;tum fyrir Y ?rorku sem skerWir 1 raun getu tj;nYola til aW afla vinnutekna m telja fullv1st aW heildarCtgj?ld Yj;Warinnar af skaWab;tagreiWslum fyrir l1kamstj;n minnki verulega ef frumvarpiW verWur aW l?gum. st%Wa Yess er sC aW samkv%mt reglum frumvarpsins verWa b%tur fyrir minni httar l%knisfr%Wilega ?rorku, sem ekki veldur raunverulegu fjrtj;ni, mun minni en nC er. Slys, sem hafa 1 f?r meW s)r sl1ka minni httar ?rorku, eru svo m?rg aW l%kkun Ctgjalda vegna Yeirra gerir meira en aW vega upp Ctgjaldaaukningu af h%rri dnarb;tum og ?rorkub;tum til Yeirra sem 1 reynd b1Wa mikiW fjrhagslegt tj;n af slysi eWa ?Wrum atvikum sem hafa l1kamstj;n 1 f?r meW s)r. +Reglur frumvarpsins um aW draga Cr eWa fella brott endurkr?fur)tt vtryggingaf)laga og Tryggingastofnunar r1kisins varWa einungis tilf%rslu tj;nskostnaWar og auka Yv1 ekki heildarCtgj?ld sem falla  Yj;Wina vegna tj;nsatburWa. Sama  viW um brottfellingu og skerWingu endurkr?fur)ttar r1kis og sveitarf)laga vegna tj;ns  hagsmunum sem hiW opinbera vtryggir ekki og hefur Yv1 1 eigin h%ttu. Xar viW b%tist aW f), sem innheimtist meW endurkr?fum, er ;verulegur hluti heildarkostnaWar af skaWab;takr?fum. +KostnaWur viW ?rorkunefnd getur orWiW meiri en kostnaWur sem nC hlUst af greiWslum til l%kna fyrir ?rorkumat, en YaW er Y; engan veginn v1st. Xeir sem bera b;tabyrgW  tj;ni skulu bera kostnaW Yennan en ekki r1kissj;Wur. VerWi frumvarpiW aW l?gum fellur niWur kostnaWur viW litsgerWir og Ctreikninga tryggingast%rWfr%Winga. Einnig m gera rW fyrir aW kostnaWur vegna Y;knunar til l?gmanna minnki. +Btgj?ld vegna skaWab;takrafna eru 1 fyrstu borin af Yeim sem bera skaWab;tabyrgW eWa byrgWartryggingum. Xegar hinn skaWab;taskyldi er atvinnurekandi verWur hann aW reikna meW kostnaWi s1num af b;tagreiWslum eWa iWgj?ldum byrgWartryggingar er hann kveWur endurgjald sitt fyrir v?ru eWa Yj;nustu. Sama gildir um r1ki og sveitarf)l?g. Skattar eWa ?nnur opinber gj?ld verWa m.a. aW standa undir Ctgj?ldum sem hiW opinbera hefur af Yv1 aW greiWa skaWab%tur eWa vtryggingariWgj?ld. 0 Yessum tilvikum fellur Yv1 beinn og ;beinn kostnaWur af b;tagreiWslum  neytendur og skattgreiWendur. Einstaklingar, sem ekki reka atvinnu, verWa aW jafnaWi sjlfir aW bera Ctgj?ld af skaWab;tagreiWslum og iWgj?ldum byrgWartryggingar. T.d. verWa Yeir sjlfir aW bera iWgj?ld af byrgWartryggingu einkabifreiWar og heimilis- eWa fj?lskyldutryggingu n Yess aW geta varpaW iWgjaldabyrWinni  aWra. HeildarkostnaWur af skaWab;tagreiWslum fellur Yv1 endanlega  almenning n tillits til Yess hver greiWir skaWab;takr?fu 1 fyrstu. LeiWi l?gfesting frumvarpsins til l%kkunar  heildarkostnaWi viW tj;n, eins og h)r er gert rW fyrir, mun almenningur nj;ta g;Ws af Yv1 n Yess aW dregiW verWi Cr eWlilegum b;tar)tti Yeirra sem verWa fyrir tj;ni.  z$Ԍ 6.+Efni frumvarpsins 1 hnotskurn. Ʒ+ +0 4. kafla h)r  undan er gefiW alllangt yfirlit um helstu breytingar sem felast 1 frumvarpinu. Til h%gWarauka skulu h)r  eftir rakin meginatriWi frumvarpsins 1 styttra mli en gert er 1 4. kafla. Reglur frumvarpsins um tengsl skaWab;tareglna og annarra b;taCrr%Wa, Y.e. vtrygginga, almannatrygginga o.fl., eru allfl;knar og er samantektin um Y%r Yv1 nokkuW fyrirferWarmikil, sbr. liW 6.9. 6.1.>rorkumat.Ʒ +Grundvelli ?rorkumats er gerbreytt. HorfiW er fr mati sem 1 meginatriWum er l%knisfr%Wilegt. 0 staW Yess kemur raunh%ft fjrhagslegt mat  Yeim hrifum sem l1kamstj;n hefur  h%fi hins slasaWa til aW afla tekna meW vinnu, sj nnar 5. gr. +>rorkumat, sem nC er miWaW viW 1 skaWab;tamlum, hefur eing?ngu veriW gert af l%knum. Xessari skipan er breytt og hefur einn aWili, ??rorkunefnd , meW h?ndum mat  ?rorku, sj nnar 10. gr. 6.2.B%tur fyrir varanlegt ;fjrhagslegt tj;n.Ʒ +Breyting  grundvelli ?rorkumats veldur Yv1 aW margir tj;nYolar, sem hefWu eftir nCgildandi reglum fengiW ?rorkub%tur, eiga ekki r)tt  Yeim. 0 staW Yess koma reglur um staWlaWar miskab%tur, b%tur fyrir varanlegan miska. Eru Y%r kveWnar  grundvelli taflna er l1kjast t?flum sem nC eru hafWar til hliWsj;nar viW svonefnt l%knisfr%Wilegt ?rorkumat. >rorkunefnd semur t?flur Yessar og kveWur miskastig. R)ttur til b;ta fyrir varanlegan miska stofnast n tillits til Yess hvort tj;nYoli  r)tt til b;ta fyrir varanlega ?rorku, sj nnar 4. gr. 6.3.Btreikningur ?rorkub;ta.Ʒ +Reglur frumvarpsins um kv?rWun b;ta fyrir varanlega ?rorku eru miklu einfaldari en nC. Gert er rW fyrir aW ?rorkub%tur fyrir minni httar ?l%knisfr%Wilega  ?rorku l%kki almennt eWa falli niWur, en b%tur fyrir mikla ?rorku h%kka. B%tur skal almennt miWa viW rslaun, Y.e. heildarvinnutekjur tj;nYola  n%stliWnu ri fyrir Yann dag sem tj;n varW. rslaun tj;nYola eru margf?lduW meW 7,5 og s1Wan meW ?rorkustigi. Xess vegna verWur ekki Y?rf  Ctreikningi tryggingast%rWfr%Wings. Ekki skal miWa viW h%rri rslaun en 4.500.000 kr. +S)rstakar staWlaWar reglur eru um grundv?ll Ctreiknings b;ta Yegar tj;nYoli hafWi engar eWa takmarkaWar vinnutekjur fyrir slys eWa annaW tj;nsatvik. +Enginn frdrttur er gerWur vegna skattfrelsis b;ta eWa ?hagr%Wis af eingreiWslu . Deilur um YaW efni verWa Yv1 Cr s?gunni. GreiWslur, sem tj;nYoli f%r fr YriWja manni vegna l1kamstj;ns, skal almennt ekki draga fr skaWab;takr?fu. Fr Yv1 eru tv%r undantekningar, sbr. 2.! P 4. mlsl. 4. mgr. 5. gr. +Aldur tj;nYola skiptir mli hvaW snertir fjrh%W ?rorkub;ta, sbr. kv%Wi 9. gr. Um z$ ?rorkub%tur sj aW ?Wru leyti 5.!   9. gr. 6.4.Xjningab%tur.Ʒ +B%tur fyrir t1mabundiW ;fjrhagslegt tj;n, ?Yjningar , eru staWlaWar eftir frumvarpinu. Viss fjrh%W reiknast fyrir hvern dag sem tj;nYoli er rCmfastur og l%gri fjrh%W fyrir hvern dag sem hann er veikur n Yess aW vera rCmfastur. Fr Yessum meginreglum eru tv%r undantekningar, sj nnar 3. gr. 6.5.Dnarb%tur.Ʒ +Reglur um dnarb%tur eru skUrari og einfaldari en Y%r ;l?gfestu reglur sem fariW hefur veriW eftir. Reglur um b%tur fyrir CtfararkostnaW breytast Y; eigi. R)ttur til b;ta fyrir r?skun  st?Wu og h?gum er felldur niWur. Hins vegar eru b%tur fyrir missi framf%randa samkv%mt frumvarpinu almennt mun h%rri en nC gerist eftir d;mvenju. Um greiWslur, sem tj;nYoli f%r fr YriWja manni fyrir l1kamstj;n, gildir sama meginregla og um ?rorkub;takr?fur, Y.e. aW tj;nYoli heldur almennt ;skertum r)tti  hendur hinum b;taskylda Yrtt fyrir greiWslur fr ?Wrum. +B%tur fyrir missi framf%randa eru aW mestu staWlaWar. B%tur til eftirlifandi maka eWa sambCWarmaka eru 30% af b;tum sem %tla m aW hinn ltni hefWi tt r)tt  fyrir algera (100%) ?rorku. +B%tur til barns sem er yngra en 18 ra og hinum ltna var l?gskylt aW framf%ra skulu vera jafnhar heildarverWm%ti barnal1feyris sem barniW  r)tt  fr Yv1 aW tj;n varW til 18 ra aldurs samkv%mt l?gum um almannatryggingar. Hafi hinn ltni veriW eini framf%randi barns h%kka b%tur um 100%. +Lgmark b;ta til maka eWa sambCWarmaka fyrir missi framf%randa er 3.000.000 kr. Um l%kkun b;ta vegna aldurs gilda s?mu kv%Wi og um ?rorkub%tur, sj nnar 12.!  14. gr. 6.6.hrif verWlagsbreytinga  b;takr?fu.Ʒ +B%tur fyrir Yjningar og varanlegan miska skal kveWa  grundvelli fjrh%Wa sem gilda Yegar b;tafjrh%W er kveWin eftir Yv1 sem nnar segir 1 frumvarpinu. +Fjrh%Wir Yessara b;ta breytast mnaWarlega 1 hlutfalli viW breytingar sem verWa  lnskjarav1sit?lu fr gildist?ku laganna. Sama  viW um aWrar fjrh%Wir sem nefndar eru 1 frumvarpinu, Y.e. h%stu rslaun sem ?rorkub%tur miWast viW og lgmark b;ta til maka fyrir missi framf%randa. >rorkub%tur skal umreikna miWaW viW breytingar  lnskjarav1sit?lu fr Yv1 aW tj;n varW og Yar til b;tafjrh%W er kveWin meW samningi eWa d;mi, sj nnar 15. gr. +AWrar b%tur eru kveWnar einstaklingsbundiW og Yarf Yv1 ekki s)rstaka reglu um uppf%rslu Yeirra eftir verWlagsbreytingum. 6.7.Vextir.Ʒ z$Ԍ +B%tur fyrir Yjningar, varanlegan miska, ?rorku og missi framf%randa bera fastkveWna vexti fr Yv1 aW tj;n varW. Um vexti af ?Wrum b;tum fer eftir almennum reglum, sbr. vaxtal?g, nr. 25/1987, meW s1Wari breytingum. Engar s)rstakar reglur um drttarvexti eru 1 frumvarpinu, sj nnar 15. og 16. gr. 6.8.Reglur um tilhliWrun vegna hagsmuna tj;nvalds.Ʒ +Reglur Yessa efnis eru aWallega tvenns konar. Annars vegar er l%kkunarregla 1 24. gr. Samkv%mt henni er heimilt aW l%kka b;tafjrh%W eWa fella niWur skaWab;tabyrgW ef byrgW yrWi hinum b;taskylda svo Yungb%r aW ;sanngjarnt m telja eWa l1ta verWur skerWingu eWa niWurfellingu sanngjarna vegna mj?g ;venjulegra aWst%Wna. Heimild Yessi er nUm%li 1 1slenskum l?gum. AW v1su Yekkjast s)rstakar l%kkunarheimildir h)r, en gildissviW Yeirra er afar takmarkaW. +Hin reglan, sem h)r um r%Wir, er 1 23. gr. HCn dregur mj?g Cr skaWab;tabyrgW starfsmanns sem veldur tj;ni viW starf 1 Ygu vinnuveitanda s1ns. Regla Yessi kemur 1 staW nCgildandi heimilda 1 siglingal?gum og fleiri l?gum til aW l%kka eWa fella niWur skaWab%tur vegna tj;ns sem launYegi veldur 1 starfi. 6.9.Brottfall skaWab;tar)ttar vegna tj;ns  vtryggWum hagsmunum o.fl. Endurkr?fur)ttur vtryggingaf)lags o.fl.Ʒ 6.9.1.Tj;n sem b%tt er af l1ftryggingu, slysa- eWa sjCkratryggingu, almannatryggingum eWa l1feyrissj;Wi (1. mgr. 17. gr. og 2. mgr. 22. gr.).Ʒ +Hvorki tj;nYoli n) vtryggingaf)lag (Tryggingastofnun r1kisins eWa l1feyrissj;Wur) getur krafiW hinn b;taskylda. 6.9.2.Tj;n sem b%tt er af munatryggingu eWa vtryggingu gegn rekstrarst?Wvun (19.! B 21. gr.).Ʒ +Hvorki tj;nYoli n) vtryggingaf)lag getur krafiW hinn b;taskylda. +Undantekningar: SkaWab;takrafa og endurkrafa stofnast, ef (1) tj;ni er valdiW af setningi eWa st;rfelldu gleysi eWa (2) 1 opinberri starfsemi eWa einkaatvinnurekstri eWa samb%rilegum rekstri (s)rregla um skaWab;tabyrgW starfsmanns er 1 3. mgr. 19. gr.) eWa (3) Yegar b;tareglur umferWarlaga, loftferWalaga, siglingalaga, laga um byrgW viW v?ruflutninga  landi eWa alYj;Wasamnings um ol1umengun eiga viW. 6.9.3.Tj;n  ;tryggWum hagsmunum sem hiW opinbera hefur 1 eigin h%ttu (19.!  21. gr.).Ʒ +Tj;nYoli (r1kissj;Wur, sveitarf)lag eWa aWrir opinberir aWilar) getur ekki krafiW hinn b;taskylda. z$Ԍ+Undantekningar: SkaWab;takrafa og endurkrafa stofnast ef (1) tj;ni er valdiW af setningi eWa st;rfelldu gleysi eWa (2) 1 opinberri starfsemi eWa einkaatvinnurekstri eWa samb%rilegum rekstri (s)rregla um skaWab;tabyrgW starfsmanns er 1 3. mgr. 19. gr.) eWa (3) Yegar b;tareglur umferWarlaga, loftferWalaga, siglingalaga, laga um byrgW viW v?ruflutninga  landi eWa alYj;Wasamnings um ol1umengun eiga viW. 6.9.4.Tj;n sem byrgWartrygging tekur til (2. mgr. 25. gr. og 3. mgr. 19. gr.).Ʒ +Ef einn eWa fleiri Yeirra, sem bera ;skipta b;tabyrgW, hafa byrgWartryggingu sem tekur til tj;nsins fer um r)ttarst?Wu tj;nvalda innbyrWis eftir reglum 1. og 2. mgr. 19. og 21. gr. Xetta getur haft Yau hrif aW byrgWartryggWur tj;nvaldur (eWa vtryggjandi hans) geti ekki krafiW tj;nvald, sem ekki er byrgWartryggWur, um neinn hluta tj;nsins. +Heimilt er aW skerWa r)tt byrgWartryggWs tj;nvalds enn frekar en aW framan segir, sj 2. og 3. mlsl. 2. mgr. 25. gr. +Hvorki tj;nYoli n) vtryggingaf)lag getur krafiW starfsmann er veldur tj;ni sem byrgWartrygging vinnuveitanda hans tekur til, nema hann hafi valdiW tj;ninu af setningi eWa st;rfelldu gleysi. 6.9.5.Tj;n, sem ?nnur skaWatrygging en munatrygging, vtrygging gegn rekstrarst?Wvun eWa byrgWartrygging tekur til (1. mgr. 22. gr.).Ʒ +Tj;nYoli og vtryggingaf)lag geta krafiW hinn b;taskylda. +Regla Yessi er undantekningarlaus. Engin heimild er til aW l%kka eWa fella niWur skaWab;takr?fu tj;nYola eWa endurkr?fu vtryggingaf)lags. +Xess ber aW g%ta aW reglan  ekki viW um mikilv%gustu flokka skaWatrygginga, Y.e. munatryggingar, vtryggingar gegn rekstrarst?Wvun eWa byrgWartryggingar. 2Athugasemdir viW einstakar greinar frumvarpsins. ă DUm I. kafla. +0 Yessum kafla eru reglur um skaWab%tur fyrir tj;n af v?ldum l1kamstj;ns. FUm 1. gr. +H)r greinir fr Yeim liWum sem b;ta verWur krafist fyrir vegna l1kamstj;ns sem veldur ekki dauWa. 0 framkv%md eru b%tur nC alloft kveWnar 1 einu lagi fyrir tvo eWa jafnvel fleiri kr?fuliWi. T.d. er algengt aW b%tur fyrir t1mabundna og varanlega ?rorku s)u d%mdar meW einni fjrh%W. Eins eru b%tur nokkuW oft d%mdar 1 einu lagi fyrir ?rorku og miska. MeW frumvarpinu er stefnt aW Yv1 aW breyta Yessu Yannig aW 1 d;mum og viW uppgj?r utan r)ttar verWi hverju sinni tilgreindur s)rstaklega hver liWur tj;ns sem b%ta skal. LiWirnir eru Yessir: T 1. a. a. 1. 1.(a) i) a) 1. a. a. 1. 1.(a) i) a)T /I1 @+1.؃Tatvinnutj;n,Ʒ  /I1 @+2.؃TsjCkrakostnaWur,Ʒ  /I1 @+3.؃TannaW fjrtj;n,Ʒ  /I1 @+4.؃TYjningar,Ʒ  /I1 @+5.؃Tvaranlegur miski ogƷ z$Ԍ /I1 @+6.؃T?rorka (varanlegur missir eWa varanleg skerWing getu til aW afla vinnutekna).Ʒ +MeW sjCkrakostnaWi er 1 fyrsta lagi tt viW Ctgj?ld vegna eWlilegra og nauWsynlegra rWstafana viW l%kningu tj;nYola. H)r kemur einkum til kostnaWur viW l%knishjlp, dv?l  sjCkrahCsi, endurh%fingu og sjCkraflutning. Einnig m nefna t.d. hj;last;l, sm1Wi  s)rst?kum sk;m og Ctgj?ld vegna Yess aW tj;nYoli Yarf aW breyta um starf eftir slys. Tj;nYoli getur Y; ekki krafist b;ta vegna s1Wastgreindra Ctgjalda ef b%tur fyrir varanlega ?rorku eru kveWnar n tillits til Yess hvort hann  kost  aW skipta um starf. +MeW orWunum ?annaW fjrtj;n  1 1. mgr. er tt viW Ctgj?ld sem falla  tj;nYola strax eWa flj;tlega eftir aW tj;nsatvik bar aW h?ndum en erfitt er aW f%ra s?nnur , t.d. meW Yv1 aW leggja fram reikninga. Nmsm?nnum hafa veriW d%mdar b%tur fyrir r?skun  st?Wu og h?gum vegna tafa sem orWiW hafa  nmi vegna slyss, sbr. 1. mgr. 264. gr. hegningarlaga, nr. 19/1940, sem nC er lagt til aW felld verWi niWur, sj athugasemdir viW 26. og 29. gr. h)r  eftir. (Um b%tur fyrir r?skun  st?Wu og h?gum 1 dnarb;tamlum sj athugasemdir viW 12. gr.) H)r er ekki gert rW fyrir neinni efnisbreytingu  Yessu og yrWi Yv1 heimilt aW b%ta sl1kt sem ?annaW fjrtj;n  (en ekki undir heitinu ?r?skun  st?Wu og h?gum ) ef frumvarpiW verWur aW l?gum. +kv%WiW um b%tur fyrir ?annaW fjrtj;n  er einnig sett til Yess aW veita svigrCm til Yess aW kvarWa b%tur fyrir tj;n sem ekki telst til sjCkrakostnaWar 1 Yr?ngri merkingu Yess orWs. +Fr skaWab;tum til tj;nYola skal draga b%tur almannatrygginga og aWrar b;tagreiWslur fr YriWja manni vegna framangreindra Ctgjalda hans, t.d. b%tur Cr slysatryggingu ?kumanns eftir umferWarl?gum og b%tur fr vtryggingaf)lagi sem selt hefur vtryggingu gegn sjCkrakostnaWi. +kv%Wi 3. mgr. um aW verWm%ti vinnu viW heimilisst?rf skuli leggja aW j?fnu viW launatekjur skiptir mli Yegar kveWa skal b%tur fyrir atvinnutj;n skv. 2. gr. eWa varanlega ?rorku skv. 2. mgr. 7. gr. H)r er einnig v1saW til reglna 8. gr. um b%tur vegna varanlegrar ?rorku tj;nYola sem nUtir starfsgetu s1na aW verulegu leyti til annars en aW afla vinnutekna. FUm 2. gr. +kv%Wi 1. mgr. 2. gr. er 1 samr%mi viW YaW sem nC er almennt taliW gilda um b%tur fyrir t1mabundiW atvinnutj;n. H)r skal Y; vakin athygli  Yv1 aW nUm%liW 1 3. mgr. 1. gr. um verWm%ti vinnu viW heimilisst?rf getur haft veruleg hrif Yegar b%tur eru kvarWaWar fyrir atvinnutj;n. Um b%tur fyrir Ctgj?ld vegna s)rstakrar aWstoWar  heimili, Yegar heimavinnandi maki eWa sambCWarmaki slasast, fer eftir reglunum um atvinnutj;n. Tj;nYoli getur Y; aWeins krafist greiWslu  Ctl?gWum kostnaWi. +MeW orWunum ?getur hafiW vinnu aW nUju  er tt viW aW tj;nYoli geti byrjaW aftur starf aW verulegu leyti 1 sama m%li og Wur. +Venjulega er ekki aW v%nta frekari bata Yegar svo er komiW aW liti l%kna aW ;l1klegt er aW tj;nYoli l%knist frekar af afleiWingum l1kamstj;ns. +MeW 2. mgr. eru ekki gerWar breytingar fr gildandi r)tti. F?st d;mvenja er um aW draga hvers kyns laun og dagpeninga, sem tj;nYoli f%r fr YriWja manni vegna slyss, fr skaWab;takr?fu hans  hendur hinum b;taskylda. Sama regla er talin gilda um vtryggingab%tur ef Y%r teljast ?raunveruleg skaWab;t , sbr. 3. mlsl. 2. mgr. 25. gr. laga nr. 20/1954, um vtryggingarsamninga. Dagpeningar, sem vtryggingaf)lag skal greiWa af samnings- eWa l?gbundinni atvinnuslysatryggingu launYega, nema venjulega fjrh%Wum sem nnar eru tilteknar 1 vtryggingarsamningi n tillits til Yess hve mikil daglaun tj;n z$ԮYola eru  Yv1 t1mabili sem hann er ;vinnuf%r. X;tt vera kunni aW sl1kir dagpeningar verWi strangt tekiW ekki taldir ?raunveruleg skaWab;t  1 merkingu greinds kv%Wis laga um vtryggingarsamninga er ekki stefnt aW Yv1 meW frumvarpinu aW breyta Yeirri almennu reglu aW dagpeninga Yessa skuli draga fr skaWab;takr?fu  hendur Yeim sem ber byrgW  slysi. Telja verWur aW dagpeningar samnings- og l?gbundinna atvinnuslysatrygginga launYega s)u ?samb%rilegar greiWslur sem tj;nYoli f%r vegna Yess aW hann er ekki fullvinnuf%r . Samkv%mt Yessu  reglan um frdrtt vtryggingab;ta, sem eru raunveruleg skaWab;t, nnast eing?ngu viW um greiWslur Cr slysatryggingu ?kumanns skv. 92. gr. umferWarlaga, nr. 50/1987, og hliWst%Wri slysatryggingu farYega 1 ?kut%ki. +R)tt er aW taka s)rstaklega fram aW meW frumvarpinu er ekki stefnt aW neinum breytingum  r)ttarreglum sem d;mst;lar hafa myndaW um hvernig haga beri frdr%tti slysatryggingarfjr o.fl. greiWslna fr YriWja manni Yegar s?k er skipt 1 skaWab;tamli. +Um aWrar slysatryggingar og sjCkratryggingar gildir nC regla 2. mlsl. 2. mgr. 25. gr. laga nr. 20/1954, um vtryggingarsamninga. Samkv%mt henni hefur greiWsla, sem tj;nYoli f%r fr slysa- eWa sjCkratryggingu, engin hrif  r)tt hans gegn hinum skaWab;taskylda. Tj;nYoli getur meW ?Wrum orWum krafist fullra og ;skertra skaWab;ta fyrir l1kamstj;n Y;tt slysatryggjandi hafi greitt honum vtryggingarf) vegna tj;nsins. Xetta  Y; ekki viW ef greiWsla vtryggingaf)lags er raunveruleg skaWab;t, sbr. 3. mlsl. 2. mgr. 25. gr. laga nr. 20/1954, en h)r  landi er helsta d%mi Yess Wurnefnd slysatrygging ?kumanns og sams konar slysatrygging farYega 1 ?kut%ki. Eftir 2. mgr. 2. gr. frumvarpsins verWa engar efnislegar breytingar  greindum reglum. +kv%Wi 2. mgr. um laun 1 veikinda- eWa slysaforf?llum tengist 2. mgr. 17. gr., en Yar er kveWiW  um aW vinnuveitandi eigi endurkr?fur)tt  hendur hinum skaWab;taskylda vegna launa eWa annarra greiWslna  forfallat1mabili. FUm 3. gr. +kv%Wi um b%tur fyrir ;fjrhagslegt tj;n eru nC 1 264. gr. hegningarlaga, nr. 19/1940. Samkv%mt henni m m.a. d%ma b%tur fyrir Yjningar og ;Y%gindi Yegar maWur  aW l?gum aW svara b;tum fyrir spj?ll  l1kama. kv?rWun um b%tur fer eftir mati d;mara. +0 frumvarpinu er orWiW ?f)gjald  ekki notaW um b%tur fyrir ;fjrhagslegt tj;n. OrWiW f)gjald er aW v1su notaW 1 Yeirri merkingu 1 264. gr. hegningarlaga, en hefur ekki nW festu 1 1slensku lagamli. 0 frumvarpinu er orWiW b%tur Yv1 notaW hvort sem um er aW r%Wa fjrtj;n eWa ;fjrhagslegt tj;n. +FrumvarpiW gerir ekki rW fyrir s)rst?kum b;tum fyrir ;Y%gindi, enda virWast d;mst;lar nnast l1ta  Yjningar og ;Y%gindi sem samnefni, a.m.k. munu ekki vera skUr d%mi um ;Y%gindi sem s)rstakt tilefni b;ta fyrir t1mabundiW ;fjrhagslegt tj;n. Eftir frumvarpinu koma Yjningab%tur Yv1 1 staW Yess sem nC er nefnt b%tur fyrir Yjningar og ;Y%gindi. +Reglur Yessarar greinar eru nUm%li. H)r er lagt til aW b%tur fyrir t1mabundiW ;fjrhagslegt tj;n, Y.e. Yjningar, verWi staWlaWar, Yannig aW nnar tiltekin fjrh%W verWi greidd fyrir hvern dag sem tj;nYoli er rCmfastur, en l%gri fjrh%W fyrir hvern dag sem hann er veikur n Yess aW vera rCmliggjandi. Fyrir tj;nYola skiptir miklu aW einf?ld og skUr regla s) til um kv?rWun b;ta fyrir ;fjrhagslegt tj;n. 0 Yessu felst einnig veruleg hagr%Wing fyrir d;mara, l?gmenn og aWra sem vinna aW mlum um kv?rWun f)b;ta fyrir l1kamstj;n. +Xjningab%tur eru f)gjald fyrir Yjningar 1 kj?lfar l1kamstj;ns. B%tur greiWast aWeins fyrir tiltekiW t1mabil, Y.e. Yar til ekki er aW v%nta Yess aW tj;nYoli hlj;ti frekari bata. Sam z$Ԯkv%mt frumvarpinu er almennt ekki heimilt aW d%ma Yjningab%tur, nema tj;nYoli s) veikur. Eftir YaW getur tj;nYoli eftir atvikum tt r)tt  b;tum fyrir varanlegt ;fjrhagslegt tj;n, Y.e. varanlegan miska, sbr. 4. gr. +kv%Wi frumvarpsins breyta 1 engu Yeirri reglu sem nC gildir aW r)ttur til Yjningab;ta stofnast n tillits til Yess hvort tj;nYoli hefur orWiW fyrir fjrtj;ni. +0 greininni eru tv%r undantekningar fr meginreglunni um staWlaWar b%tur. >nnur er sC aW Yegar s)rstaklega stendur  er heimilt aW greiWa Yjningab%tur Y;tt tj;nYoli s) ekki veikur. D%mi um sl1k tilvik er YaW aW l1kamstj;n valdi t1mabundnum l1kamlegum ;Y%gindum eWa trufli eWlilega l1kamsstarfsemi n Yess aW sagt verWi aW tj;nYoli s) veikur. Hin er Yess efnis aW ef b%tur nema meira en 200.000 kr. m v1kja fr kv%Wum um fastan taxta fyrir veikindadag. Undantekningarregla Yessi veitir svigrCm til aW kveWa aW litum l%gri Yjningab%tur til tj;nYola ef veikindat1mabil eftir l1kamstj;n er langt. R?k fyrir Yessum undantekningum eru Yau aW ekki Yykir r)tt aW binda hendur d;mara um of 1 Yessu efni vegna Yess aW s)rst?k tilvik kunna aW koma upp Yar sem staWlaWa reglan leiWir til ;eWlilegrar niWurst?Wu. +kv%Wi 2. mgr. eru sett til Yess aW taka af ?ll tv1m%li um aW greiWsla, sem tj;nYoli f%r fr almannatryggingum, l1feyrissj;Wi, vtryggingaf)lagi eWa ?Wrum YriWja manni vegna l1kamstj;ns, hefur engin hrif  Yjningab;takr?fu hans  hendur hinum b;taskylda. SC undantekning felst Y; 1 2. mgr. aW draga skal fr skaWab;takr?fu Yjningab%tur sem slysatrygging ?kumanns eftir umferWarl?gum eWa samb%rileg slysatrygging farYega greiWir, sbr. 3. og 4. mlsl. 4. mgr. 5. gr. frumvarpsins. st%Wan fyrir Yessari undantekningu er sC aW greindum slysatryggingum ?kumanns og farYega er %tlaW aW greiWa aW fullu b%tur fyrir ;fjrhagslegt tj;n eftir Yeim almennu reglum sem  hverjum t1ma gilda um kv?rWun b;tafjrh%War fyrir l1kamstj;n. Undantekningarreglan, sem h)r um r%Wir,  Yv1 aW koma 1 veg fyrir aW tj;nYoli fi h%rri b%tur fyrir Yjningar en kveWiW er  um 1 1. mgr. Yessarar greinar. 0 3. mgr. 4. gr. er kv%Wi sem er samhlj;Wa Yessari 2. mgr. 3. gr. FUm 4. gr. +B%tur fyrir varanlegan miska er fjrgreiWsla er inna skal af hendi vegna ;fjrhagslegs tj;ns sem tj;nYoli verWur fyrir til frambCWar af v?ldum l1kamsspjalla. R)ttur til b;ta fyrir varanlegan miska stofnast n tillits til Yess hvort tj;nYoli  r)tt  b;tum fyrir fjrtj;n. +Meginreglan um kv?rWun b;ta fyrir varanlegan miska er 1 1. mgr. Yessarar greinar. Samkv%mt henni skal viW kv?rWunina l1ta til Yess hvert eWli og umfang l1kamstj;nsins er fr l%knisfr%Wilegu sj;narmiWi, svo og erfiWleika sem afleiWingar tj;nsatviks valda 1 l1fi tj;nYola. +kv?rWun b;tafjrh%War fer fram  grundvelli miskastigs. >rorkunefnd, sbr. 10. gr., skal semja t?flur Yar sem algengustu tegundir varanlegs miska eru ltnar jafngilda tilteknum hundraWshlutum hliWst%tt Yv1 sem gerist 1 ?rorkut?flum sem nC eru notaWar viW ?rorkumat 1 skaWab;tamlum og slysatryggingum. ViW gerW taflnanna skal lagt til grundvallar aW tiltekinn varanlegur miski bitni jafnYungt  hverjum Yeim sem fyrir henni verWur Yannig aW sami verki eWa sams konar l1kamsspj?ll leiWi aW jafnaWi til sama miskastigs. T?flurnar eiga Yv1 aW sUna ?l%knisfr%Wilega  orkuskerWingu eWa miska, en ekki skerWingu  getu til aW afla tekna. Eftir 10. gr. frumvarpsins er tj;nYola eWa hinum b;taskylda veitt heimild til aW bera greiningsefni undir ?rorkunefnd. Til greinings kann einkum aW koma ef ekki er unnt aW heimf%ra tiltekin l1kamsspj?ll undir kveWinn liW 1 miskat?flu. z$Ԍ+Samkv%mt 1. mgr. skulu b%tur nema 4.000.000 kr. Yegar varanlegur miski er metinn 100% og hlutfallslega l%gri fjrh%W Yegar skerWing er minni. T.d. verWa b%tur vegna 40% skerWingar 1.600.000 kr. B%tur skal Y; aldrei greiWa ef varanlegur miski er minni en 5%. +0 undantekningartilvikum kann fjrh%W b;ta eftir 4.000.000 kr. markinu aW Yykja ;fulln%gjandi, einkum Yegar tj;nYoli hefur orWiW fyrir margv1slegum l1kamsspj?llum, t.d. b%Wi orWiW fyrir mikilli sk?ddun  Ctlimum og misst sj;n  bWum augum. Heimildin 1 n%sts1Wasta mlsliW 1. mgr. til aW kv%Wa h%rri b%tur, Yegar s)rstaklega stendur , er sett 1 Yv1 skyni aW unnt verWi aW veita h%rri b%tur 1 sl1kum tilvikum. +H)r  eftir fara ?rf d%mi um stigamat  varanlegum miska Cr t?flu sem l?gW er til grundvallar 1 skaWab;tamlum 1 Danm?rku, sbr. Anders Vinding Kruse og Jens MQller: Erstatningsansvarsloven. 2. Ctg. Kh?fn 1989, bls. 87 og fram: +Fingur og h?nd. +Missir Yumalfingurs 25%. +Missir fremstu kjCku Yumalfingurs 12%. +Missir hlfrar fremstu kjCku Yumalfingurs 8%. +Missir v1sifingurs 10%. +Missir tveggja fremstu kjCkna v1sifingurs 10%. +Missir fremstu kjCku v1sifingurs 5%. +Missir handar 60% (h%gri), 55% (vinstri). +StaurliWur 1 ClnliW 10%. +Btlimir. +Missir handleggs 70% (h%gri), 65% (vinstri). +Aflimun  upphandlegg 65% (h%gri), 60% (vinstri). +Alger l?mun ?lnartaugar 30% (h%gri), 25% (vinstri). +Missir f;tar 30!   40%. +Missir f;tleggs 65%. +Aflimun viW hn) eWa  l%ri 50! a 65%. +Alger l?mun dlkstaugar (nervus fibularis) 10!  15%. +Alger l?mun l%rtaugar 20%. +StaurliWur 1 hn) (hentug staWa) 25%. +StaurliWur 1 mj?Wm (hentug staWa) 30%. +H?fuW. +Missir lyktarskyns 10%. +Einkenni eftir heilahristing (postcommot. syndrom) 8!  10%. +Missir annars auga eWa sj;nar  ?Wru auga 20%. +Missir beggja augna eWa sj;nar  bWum augum 100%. +Missir heyrnar  ?Wru eyra 10%. +Alger missir heyrnar 75%. +Hls og hryggur. +AfleiWingar hryggY;fahlaups (dicus prolaps) 12! Z 40%. +Hreyfingarhindranir og/eWa srsauki 1 hlsi 8%. +Hreyfingarhindranir og/eWa srsauki 1 hlsi Y; aW hlskragi s) notaWur, z$ Ԍ+allt aW 15%. +TaugaleiWniverkir vegna r;tarertingar 12! V 15%. +Srsauki 1 hrygg 5!   25%. +KviWarhol. +Missir milta 5%. +Missir annars nUra 10%. +Samkv%mt 6. mlsl. 1. mgr. skal engar b%tur greiWa fyrir varanlegt mein Yegar miskastig er minna en 5%. Samhlj;Wa regla er 1 d?nsku skaWab;tal?gunum. +MeW reglunni 1 6. mlsl. er stefnt aW Yv1 aW koma 1 veg fyrir aW fjalla Yurfi s)rstaklega um mj?g ;verulegar afleiWingar slyss, Y.e. afleiWingar sem eru vart m%lanlegar. Telja verWur marklaust aW meta varanlegan miska allt niWur 1 1% eWa 1,5% eins og d%mi munu vera um 1 l%knisfr%Wilegum ?rorkumatsgerWum. H)r eiga aW nokkru viW s?mu sj;narmiW og um lgmark ?rorkub;ta sem vikiW er aW 1 athugasemdum viW 5. gr. Ef varanlegur miski skiptir einhverju mli yrWi hann metinn til a.m.k. fimm miskastiga. Sem d%mi um varanlegan miska, sem ekki yrWi talinn n 5% lgmarkinu, m nefna minni httar lUti, svo sem l1tiW andlits?r sem ekki er berandi. +Yfirleitt munu fimm miskastig eftir frumvarpinu svara til 5% varanlegrar l%knisfr%Wilegrar ?rorku, en svo Yarf ekki alltaf aW vera. T.d. kunna fingurmeiWsli, sem nC eru metin til minni en 5% l%knisfr%Wilegrar ?rorku, 1 undantekningartilvikum aW verWa metin til fimm eWa fleiri miskastiga. D%mi: Minni httar tilfinningatruflanir 1 fingrum hlj;mlistarmanns geta ekki aWeins skert tekjur hans til frambCWar heldur einnig valdiW honum varanlegum missi l1fsn%gju. +Eftir norskum og s%nskum skaWab;tar)tti eru einnig takm?rk fyrir Yv1 hve l1till varanlegur miski f%st b%ttur meW f). Norsku skaWab;tal?gin gera YaW t.d. aW skilyrWi fyrir r)tti til b;ta vegna varanlegs miska aW hann s) verulegur. kv%Wi Yetta er skUrt svo aW almennt verWi sl1kar b%tur ekki greiddar nema varanlegur miski s) a.m.k. 15%. +0 2. mgr. er kveWiW  um l%gri b%tur til Yeirra sem orWnir eru 60 ra gamlir Yegar Yeir verWa fyrir l1kamstj;ni. kv%Wi 2. mgr. Yarfnast ekki skUringa. +0 3. mgr. er regla sem er samhlj;Wa kv%Wi 2. mgr. 3. gr. um hrif greiWslna fr YriWja manni. Samkv%mt Yv1 er meginreglan sC aW greiWslur, sem tj;nYoli kann aW f fr YriWja manni, hafa ekki hrif  r)tt tj;nYola til b;ta fyrir varanlegan miska. S sem skaWab;tabyrgW ber verWur Yv1 aW greiWa b%tur ;skertar, enda Y;tt tj;nYoli hafi t.d. fengiW ?rorkub%tur fr Tryggingastofnun r1kisins, l1feyrissj;Wi eWa vtryggingaf)lagi sem selt hefur frjlsa, samnings- eWa l?gbundna slysatryggingu er tekur til slyss tj;nYola, en nefndir aWilar greiWa ekki b%tur fyrir ;fjrhagslegt tj;n. Slysatrygging ?kumanns eftir umferWarl?gum og sams konar slysatrygging farYega 1 ?kut%ki hafa Y; Y s)rst?Wu aW Y%r greiWa b%tur fyrir ;fjrhagslegt tj;n. Eiga Y%r YaW sammerkt meW byrgWartryggingu. Xykir Yv1 r)tt aW b%tur, sem tj;nYoli f%r fyrir varanlegan miska fr Yessum slysatryggingum, dragist aW fullu fr skaWab;takr?fu hans  hendur hinum b;taskylda. AW ?Wru leyti v1sast til athugasemda meW 2. mgr. 3. gr. frumvarpsins. FUm 5. gr. +S grundvallarmunur er  4. og 5. gr. aW hin s1Warnefnda varWar b%tur fyrir fjrtj;n, en sC fyrrnefnda b%tur vegna ;fjrhagslegra afleiWinga l1kamstj;ns. +B%tur eftir 5. gr. greiWast ekki nema eigi s) lengur aW v%nta frekari bata eftir tj;ns z$!Ԯatvik og aW fyrir liggi aW geta tj;nYola til Yess aW afla s)r tekna meW vinnu s) varanlega skert. Mat  Yv1 fer eftir fjrhagslegum m%likvarWa. Samkv%mt Yessu hefur YaW ekki sjlfst%W hrif  r)tt tj;nYola til b;ta hve miklar afleiWingar l1kamstj;ns hans eru metnar eftir hreinum l%knisfr%Wilegum m%likvarWa, sbr. Y; s)rreglu um b?rn o.fl. 1 8. gr. Hins vegar skal fara eftir l%knisfr%Wilegum sj;narmiWum Yegar fjrh%W b;ta fyrir varanlegan miska er kveWin. +XaW sem r%Wur Crslitum viW kv?rWun b;ta fyrir varanlega ?rorku samkv%mt Yessari grein er hvort tj;nYoli tapar tekjum til frambCWar. +0 2. mgr. segir 1 almennum orWum viW hvaW eigi aW miWa Yegar tj;n vegna varanlegrar ?rorku er metiW. Annars vegar verWur aW meta hvaWa atvinnut%kif%ri tj;nYoli hefWi tt ef hann hefWi ekki orWiW fyrir tj;ni og hins vegar atvinnut%kif%ri eftir l1kamstj;n. 0 Yv1 skyni verWur hverju sinni aW afla upplUsinga um atvinnu hans og tekjur fyrir og eftir tj;nsatvik. AW Yv1 er varWar atvinnut%kif%ri eftir YaW skal vakin athygli  Yv1 aW 1 2. mgr. er berum orWum vikiW aW Yv1 aW l1ta skuli til Yess hvort %tla megi aW tj;nYoli eigi kost  vinnu sem sanngjarnt er aW %tlast til aW hann starfi viW. ViW sl1kt sanngirnismat koma einkum til lita andlegir og l1kamlegir h%fileikar tj;nYola, verkkunntta hans, menntun og aldur. +Mat  getu tj;nYola til aW afla tekna til frambCWar tekur oftast n%r til margra ra. Sl1kt mat er venjulega Yv1 auWveldara Yeim mun lengra sem liWiW er fr slysi eWa ?Wru tj;nsatviki. 0 Umsum tilvikum er ekki unnt aW gera mj?g nkv%mt mat  tj;ni vegna missis eWa skerWingar getu til tekju?flunar fyrr en m?rgum rum eftir aW tj;nsatvik bar aW h?ndum. Til Yess aW endanleg kv?rWun b;tafjrh%War dragist ekki von Cr viti af Yessum s?kum er lagt til 1 1. mgr. aW krafa um b%tur fyrir ?rorku stofnist Yegar tj;nYoli getur ekki nW frekari bata. Af Yv1 leiWir aW tj;nYoli eWa hinn b;taskyldi geta Y krafist ?rorkumats. ViW ?rorkumat verWur fyrst og fremst aW leggja til grundvallar upplUsingar sem eru fyrir hendi Yegar lj;st Yykir aW tj;nYoli geti ekki nW frekari bata. Einnig er unnt aW l1ta til upplUsinga sem s1War koma fram en Wur en mlinu er endanlega lokiW. Hins vegar mundi ekki unnt aW fresta mli til Yess aW b1Wa eftir rangri endurh%fingar eWa Yv1 hvernig tj;nYola gangi aW afla s)r tekna Yegar hann hefur hafiW st?rf aW nUju eftir slys. Xegar ?rorka er metin ber Yv1 almennt ekki aW l1ta til Yess hvort unnt s) aW koma viW endurmenntun eWa endurYjlfun er komi tj;nYola aW gagni. Hins vegar skal l1ta til endurh%fingar (endurmenntunar og endurYjlfunar) sem Yegar hefur fariW fram og enn fremur til Yess ef telja m v1st aW fyrirhuguW endurh%fing beri rangur. +H)r skal vakin athygli  10. gr. frumvarpsins, en samkv%mt henni getur tj;nYoli eWa hinn b;taskyldi krafist lits ?rorkunefndar um kv?rWun miskastigs og ?rorkustigs. Samkv%mt 3. mgr. reiknast ?rorka 1 hundraWshlutum (?rorkustigum). +H)r er fellt niWur kv%Wi sem var 1 2. mlsl. 3. mgr. 5. gr. fyrri gerWar frumvarpsins Yess efnis aW ?rorkub%tur skyldi ekki greiWa v%ri varanleg skerWing  getu tj;nYola til aW afla vinnutekna minni en 15%. kv%WiW var tekiW ;breytt Cr d?nsku l?gunum sem eru fyrirmynd frumvarpsins. 0 greinargerW meW Yeim segir aW tilgangur kv%Wisins s) eing?ngu s aW koma 1 veg fyrir aW fjalla Yurfi um tilvik sem yfirleitt eru smv%gileg og Yar sem erfitt er aW f%ra s?nnur  aW tj;n hafi orWiW. 0 d?nskum l?gskUringarg?gnum kemur fram aW reynslan sUnir aW varanlegur tekjumissir af v?ldum ?rorku er sjaldnast minni en 15! 6 20% ef fjrtj;n hefur orWiW  annaW borW. Auk Yess kemur fram aW meW 15% lgmarkinu er ekki stefnt aW Yv1 aW girWa fyrir b;tar)tt tj;nYola Y;tt fyrir liggi aW varanlegur tekjumissir s) minni en 15%. 0 samr%mi viW Yetta er samsvarandi regla 1 d?nsku skaWab;tal?gunum skilin og framkv%md Yannig aW ef leitt er 1 lj;s aW tj;nYoli hefur 1 z$" raun beWiW varanlegt tekjutj;n er ?rorka hans metin a.m.k. 15% Y;tt tekjutj;niW ni ekki 15%. +Samkv%mt Yv1 sem nC hefur veriW rakiW er lj;st aW neWri m?rk b%tanlegs tj;ns vegna varanlegrar ?rorku voru samkv%mt fyrri gerW frumvarpsins ekki eins ;sveigjanleg og %tla mtti af orWalagi kv%Wis Yess sem h)r um r%Wir. Lengi m deila um hve mikiW varanlegt vinnutekjutap Yurfi aW vera til Yess aW geta talist m%lanlegt 1 hundraWshlutum. 0 fyrri gerW frumvarpsins er  Yv1 byggt aW ekki s) st%Wa til aW nota nkv%mari m%likvarWa en umr%dd regla gerir rW fyrir. 0 Yessu frumvarpi er hins vegar taliW r)tt aW fella neWri m?rkin alveg niWur 1 samr%mi viW bendingar sem fram komu 1 nokkrum ums?gnum um frumvarpiW. +Oft er miklum erfiWleikum bundiW aW meta vinnutekjutj;n vissra h;pa tj;nYola, Y.e. barna, ungs f;lks 1 sk;la og Yeirra sem vinna heimilisst?rf. Er Yv1 lagt til 1 8. gr. frumvarpsins aW ?rorkub%tur til tj;nYola, sem nUta starfsgetu s1na aW verulegu leyti til annars en aW afla vinnutekna, skuli kveWnar eftir miskastigi skv. 4. gr. Xess vegna skal ekki meta ?rorku Yessara tj;nYola  grundvelli ?rorkustigs skv. 5. gr. +0 4. mgr. er kveWiW  um hrif Yess aW tj;nYoli f%r greiWslur fr YriWja manni vegna l1kamstj;ns. AWalreglan er sC aW fr skaWab;takr?fu skal ekki draga greiWslur er tj;nYoli f%r fr ?Wrum, t.d. b%tur fr almannatryggingum eWa slysatryggingu sem tj;nYoli eWa annar hefur keypt hj vtryggingaf)lagi. Fr Yessari aWalreglu eru Y; undantekningar, sbr. 2.!  4. mlsl. 4. mgr. Um Yetta sj nnar kafla 4.8. 1 almennum athugasemdum h)r aW framan. +H)r skal r)ttaW aW 4. mlsl. 4. mgr.  aWeins viW um slysatryggingu er tryggir ?kut%kiseiganda eWa aWstandendum hans b%tur sem kveWnar eru eftir skaWab;tareglum, Y.e. meW sama h%tti og b%tur slysatryggingar ?kumanns eftir umferWarl?gum, sbr. 3. mlsl. 4. mgr. B%tur annarra vtrygginga, er taka til slyss sem maWur verWur fyrir sem farYegi 1 eigin ?kut%ki, t.d. l1ftrygginga eWa almennra slysatrygginga, hafa samkv%mt frumvarpinu engin hrif  skaWab;takr?fu, sj 1. mlsl. 4. mgr. Yessarar greinar, sbr. 2. mgr. 12. gr. Um r?k fyrir kv%Wum 3. og 4. mlsl. 4. gr. um s)rst?Wu b;ta fr slysatryggingu ?kumanns og eiganda ?kut%kis v1sast til kafla 4.8. 1 almennum athugasemdum. +0 athugasemdum viW 2. gr. kemur fram aW meW frumvarpinu er ekki stefnt aW breytingum  r)ttarreglum um hvernig haga beri frdr%tti slysatryggingarfjr eWa annarra greiWslna fr YriWja manni Yegar s?k er skipt 1 skaWab;tamli. Sama  viW um frdrtt greiWslna YriWja manns 1 Yeim undantekningartilvikum Yegar Y%r koma samkv%mt 3. og 4. mlsl. 4. mgr. til frdrttar skaWab;takr?fu, sbr. og 2. mgr. 12. gr. FUm 6. gr. +0 Yessari grein er almenn regla um Ctreikning b;ta fyrir varanlega ?rorku. Gildir reglan um alla h;pa tj;nYola, nema Y sem greinir 1 8. gr. +AWferW viW Ctreikning er einf?ld. HCn er sC aW rslaun tj;nYola, sbr. 7. gr., eru margf?lduW meW 7,5 og sC fjrh%W s1Wan margf?lduW meW ?rorkustigi. +Ein breyting er gerW  Yessari grein fr fyrri gerW frumvarpsins. HCn er sC aW margf?ldunarstuWull verWur 7,5 1 staW 6. Breyting Yessi Yykir ;hjkv%mileg vegna Yeirrar grundvallarbreytingar sem leiWir af 1. mgr. 9. gr. Yess efnis aW b%tur h%kka samkv%mt kveWinni Yrepaskiptingu eftir Yv1 sem tj;nYoli er yngri, sbr. athugasemdir viW 9. gr. +Um r?k fyrir Yv1 aW h)r er lagt til aW miWa b%tur viW 7,5-f?ld rslaun v1sast til kafla 4.2. 1 almennum athugasemdum viW frumvarpiW. FUm 7. gr. z$#Ԍ+0 Yessu kv%Wi eru reglur um kv?rWun rslauna sem eru skv. 6. gr. grundv?llur Ctreiknings b;ta fyrir varanlega ?rorku. +Meginreglan um rslaun er 1 1. mgr., en eftir henni teljast Yau vera heildarvinnutekjur sem tj;nYoli hafWi  n%stliWnu ri fyrir Yann dag sem tj;n bar aW h?ndum. H)r skal Yv1 ekki leggja til grundvallar almanaksr, heldur tekjur  s1Wustu 12 mnuWum fyrir Yann dag sem tj;n varW. MeW rslaunum er tt viW brCtt;rstekjur, Y.e. tekjur eins og Y%r eru Wur en skattur er dreginn fr Yeim. MeW tekjum skal b%Wi telja venjulegt framlag vinnuveitanda og launYega til l1feyrissj;Ws. Til tekna teljast einnig hlunnindi, t.d. endurgjaldslaus bifreiWarafnot sem fylgdu starfi tj;nYola Wur en hann varW fyrir l1kamstj;ni. +Regla 1. mgr.  fyrst og fremst viW um launYega. Xegar ;venjulegar aWst%Wur eru fyrir hendi hj tj;nYola aW Yv1 er varWar tekjur eWa starf eWa annars stendur s)rstaklega  skal kveWa rslaun eftir mati, sj 2. mgr. kv%Wi 2. mgr. mundi t.d. beitt um sjlfst%Wa atvinnurekendur er hafa tekjur sem undirorpnar eru t1Wum breytingum. rslaun manna 1 Yessum h;pi er almennt ekki unnt aW kveWa  grundvelli tekna  n%stliWnu 12 mnuWum fyrir tj;nsdag. Tekjur Yeirra eru venjulega ekki bundnar kveWnum t1mabilum eins og gerist um launYega sem f mnaWar- eWa vikulaun. rslaun sjlfst%Wra atvinnurekenda eWa annarra manna meW sveiflukenndar tekjur er r)tt aW kveWa  grundvelli meWaltekna sem tj;nYoli hefur haft  s1Wustu rum fyrir tj;n. VarWandi sjlfst%Wa atvinnurekendur skal Yess einnig getiW aW 1 Umsum tilvikum n%gir ekki aW meta sjlfar tekjurnar. Ef tj;nYoli rekur t.d. st;rt fyrirt%ki meW m?rgum starfsm?nnum er oft unnt aW reka fyrirt%kiW n skerWingar  tekjum Y;tt tj;nYoli s) ;vinnuf%r, en 1 m?rgum tilvikum Yyrfti fyrirt%kiW Y;  einhverjum hjlparmanni eWa m?nnum aW halda 1 staW tj;nYola. Xegar Yannig stendur  getur veriW r)ttara aW leggja til grundvallar kostnaW viW aWkeypta hjlp fremur en rlegan hagnaW tj;nYola. +Hafi tj;nYoli veriW 1 hlutastarfi mundi fjrh%W rslauna einnig verWa kveWin meW mati. Ef kona eWa karl hefur t.d. unniW hlfan daginn utan heimilis, en aW ?Wru leyti notaW starfsorku s1na til Yess aW sinna b?rnum s1num og ?Wrum heimilisst?rfum, skal kveWa rslaun eins og Yau mundu hafa orWiW ef tj;nYoli hefWi veriW 1 fullu launuWu starfi utan heimilis, sbr. 3. mgr. 1. gr. frumvarpsins. 0 ?Wrum tilvikum verWur viW matiW m.a. aW l1ta til Yess hvort l1klegt er aW tj;nYoli hefWi fariW 1 fullt starf. +B%tur fara enn fremur eftir mati Yegar tj;nYoli var atvinnulaus er hann varW fyrir l1kamstj;ni. Hafi tj;nYoli Y notiW b;ta fr atvinnuleysistryggingum skal %t1W lagt til grundvallar aW tj;nYoli hefWi s1War fengiW vinnu. rslaun skulu Y vera talin j?fn venjulegum rslaunum sem greidd voru 1 starfsgrein tj;nYola  s1Wustu 12 mnuWum fyrir tj;n. 0 ?Wrum tilvikum getur veriW erfitt aW meta hvort tj;nYoli hefWi fengiW vinnu ef hann hefWi ekki slasast. H)r verWur t.d. aW l1ta til aldurs tj;nYola og Yess hvort horfur voru  aW tj;nYoli hefWi, ef tj;nsatvik hefWi ekki komiW til, nUtt s)r endurmenntun eWa endurYjlfun 1 Yv1 skyni aW f vinnu 1 annarri starfsgrein. +Ef tj;nYoli hefur fyrir tj;n ekki eWa aWeins aW hluta notaW getu s1na til Yess aW afla s)r tekna meW vinnu ber einnig aW kveWa rslaun eftir mati. H)r er m.a. tt viW menn sem eru 1 ranns;knarleyfi eWa hafa tekiW s)r leyfi n launa til aW auka Yekkingu s1na eWa verklega starfsf%rni. Oft mundi r)tt aW miWa rslaun viW venjulegar tekjur manna sem gegna starfi samb%rilegu fyrra starfi tj;nYola. Stundi tj;nYoli nm Yegar l1kamstj;n ber aW h?ndum og Yiggi laun 1 tengslum viW YaW, t.d. iWnnm, verWur venjulega aW miWa rslaun viW tekjur sem tj;nYoli mundi hafa haft ef hann hefWi veriW nUbCinn aW ljCka nmi. +Um tj;nYola, sem ekki f laun 1 tengslum viW nm, fer eftir kv%Wum 8. gr. frumvarpsins. Xar eru s)rstakar reglur um Ctreikning b;ta til barna, unglinga 1 sk;la og Yeirra z$$ sem vinna heimilisst?rf. X?rf er  Yeim vegna Yess aW ekki er unnt aW miWa viW rslaun Yegar Yessir tj;nYolar eiga hlut aW mli. +Samkv%mt 3. mgr. skal ekki miWa viW h%rri rslaun en 4.500.000 kr. Yegar fjrh%W b;ta er kveWin. Xetta hmark  viW hvort sem rslaun eru kveWin eftir reglu 1. mgr. eWa eftir mati skv. 2. mgr. FUm 8. gr. + 0 Yessari grein eru reglur um kv?rWun b;ta til tj;nYola sem nUta starfsgetu s1na Yannig aW 1 m?rgum tilvikum er ekki um neinar atvinnutekjur aW r%Wa og Yess vegna er ekki unnt aW nota rslaun til Yess aW kveWa b%tur skv. 6. og 7. gr. +Xeir sem 8. gr. tekur til eru b?rn og tj;nYolar sem aW verulegu leyti nUta starfsgetu s1na Yannig aW Yeir hafa engar eWa takmarkaWar vinnutekjur. B%tur til Yeirra skulu kveWnar  grundvelli miskastigs skv. 4. gr. Auk barna  8. gr. viW um maka eWa sambCWarmaka sem vinna heimilisst?rf, sbr. 3. mgr. 1. gr., og ungt f;lk sem stundar nm. Maki eWa sambCWarmaki, sem hefur meW h?ndum hlutastarf auk vinnu  heimili, getur falliW undir 2. mgr. 7. gr., sbr. athugasemdir viW hana. S1Wastgreint kv%Wi tekur Y; ekki til hverra hlutastarfa sem er. Xegar draga skal m?rkin milli 2. mgr. 7. gr. og 8. gr. verWur almennt aW telja aW 2. mgr. 7. gr. verWi beitt um Yann sem vinnur hlft launaW starf eWa meira utan heimilis en 8. gr. um Yann sem vinnur minna en hlft starf utan heimilis. Reglum 8. gr. skal beitt um ungt nmsf;lk Y;tt YaW afli tekna 1 vinnu meW nmi og n tillits til tekna af Yess konar vinnu, svo framarlega sem nemandinn stundar 1 reynd nm meW eWlilegum h%tti. B%tur til nmsmanna sem Yiggja laun 1 tengslum viW nm, svo sem iWnnema eWa l%knastCdenta, skal kveWa eftir 2. mgr. 7. gr. eins og vikiW er aW 1 athugasemdum viW 7. gr. Reglum 2. mgr. 7. gr., en ekki 8. gr., verWur beitt um Y sem eru atvinnulausir Yegar tj;n verWur. +B?rn eru nefnd berum orWum 1 8. gr. til Yess aW taka af ?ll tv1m%li um aW kv%WiW eigi viW um Yau. B%tur til barna ber aW kveWa eftir 8. gr. hvort sem Yau hafa vinnutekjur eWa ekki. +0 2.!  4. mgr. eru t%mandi reglur um fjrh%W b;ta fyrir varanlega ?rorku Yeirra tj;nYola sem 8. gr. tekur til. Fjrh%W ?rorkub;ta fer eftir miskastigi og reiknast eftir nnar tilteknum hlutfallst?lum af Yv1 (fr 130% til 400%). +Reglur 8. gr. taka, eins og Wur segir, einkum til barna, nmsmanna og Yeirra sem vinna viW heimilisst?rf. NCgildandi r)ttarreglur um mat  varanlegu fjrtj;ni tj;nYola Cr Yessum h;pum eru um margt ;lj;sar. SkoWanir manna eru einnig mj?g skiptar um hvernig eWlilegt eWa sanngjarnt s) aW haga reglum um mat  tj;ni Yeirra. H)r er valin sC leiW aW taka upp staWlaWar b%tur til Yeirra tj;nYola sem 8. gr. tekur til. Er YaW gert aW fyrirmynd nUjustu lagareglna er settar hafa veriW um Yetta efni annars staWar  NorWurl?ndum. +kv%Wi 8. gr., sbr. 4. gr. frumvarpsins, munu 1 einhverjum tilvikum geta leitt til Yess aW tj;nYolar, sem vinna heimilisst?rf, fi h%rri skaWab%tur fyrir sama ?rorkustig en tj;nYolar er afla launatekna utan heimilis. Reynsla undanfarinna ra og ratuga er hins vegar sC aW d%mdar ?rorkub%tur til heimavinnandi hCsm%Wra hafa veriW lgar. Tilraunir til Yess aW b%ta hlut Yeirra hafa ekki boriW mikinn rangur. Reglum frumvarpsins um Yetta efni er %tlaW aW tryggja, eftir Yv1 sem frekast er unnt, aW r)ttur Yeirra sem vinna heimilisst?rf n verulegra tekna af vinnu utan heimilis verWi almennt ekki lakari en tj;nYola sem hafa launatekjur. Telja m hagr%WiW af st?Wlun b;tareglna svo mikiW aW ekki s) til vinnandi aW l?gfesta fl;knari reglur 1 Yv1 skyni aW koma 1 veg fyrir aW hCsm%Wur og aWr z$%Ԯir, sem vinna heimilisst?rf n eiginlegra launatekna, fi 1 einhverjum tilvikum b%tur sem l1ta m hagst%Wari en ?rorkub%tur til tj;nYola sem starfaW hafa 1 atvinnul1finu. +H)r er einnig  YaW aW l1ta aW Yeir sem stunda heimilisst?rf aW aWalstarfi nj;ta almennt miklu sjaldnar en aWrir b;ta fr slysatryggingu eWa ?Wrum b;takerfum utan skaWab;tar)ttar og verWa Yv1 1 r1kara m%li en aWrir tj;nYolar hWir b;tum fr hinum skaWab;taskylda eWa byrgWartryggingu hans. T.d. standa hCsm%Wur utan l1feyrissj;Wa og geta Yv1 ekki v%nst ?rorkul1feyris vegna slyss fr ?Wrum en Tryggingastofnun r1kisins. Ef frumvarpiW gerWi ekki rW fyrir allr1flegum skaWab;tum til Yeirra er stunda heimilisst?rf aW aWalstarfi mundi biliW milli Yeirra og tj;nYola, sem vinna fyrir beinum launatekjum, enn breikka vegna Yeirrar grundvallarbreytingar aW eftir frumvarpinu heldur tj;nYoli ;skertum r)tti til b;ta fr almannatryggingum, l1feyrissj;Wi, frjlsum slysatryggingum o.fl. jafnframt fullum skaWab;tar)tti  hendur hinum skaWab;taskylda. Xetta hefur m.a. Yau hrif aW launYegi, sem samkv%mt frumvarpinu  r)tt  l%gri ?rorkub;tum en heimavinnandi hCsm;Wir eWa annar er 8. gr. tekur til, kann 1 Umsum tilvikum aW hlj;ta h%rri heildarb%tur en hinn s1Warnefndi ef launYeginn  samhliWa skaWab;takr?fu r)tt  b;tum fr YriWja manni, t.d. eingreiWslu ?rorkub;ta eftir l?gum um almannatryggingar. FUm 9. gr. +H)r eru kv%Wi um hrif aldurs tj;nYola  b;tafjrh%W. Hafi hann nW 26 ra aldri Yegar tj;n verWur l%kka ?rorkub%tur um 1% af grunnfjrh%W, sem kveWin er eftir reglum 6. eWa 8. gr., fyrir hvert r umfram 25 r til 45 ra, en 2% fyrir hvert r umfram 45 r til 55 ra og s1Wan um 4% fyrir hvert r umfram 55 r til 70 ra. +0 fyrri gerW frumvarpsins var ekki gerWur greinarmunur  b;tum til manna fyrir varanlega ?rorku eftir aldri nema tj;nYoli v%ri 56 ra eWa eldri Yegar tj;n varW. Var Yar gengiW langt 1 aW einfalda reglur um kv?rWun b;ta. Lj;st er aW sC einf?ldun eWa st?Wlun b;ta, sem l?gW var til grundvallar 1 fyrri gerW frumvarpsins, hefWi almennt leitt til Yess aW ungur maWur hefWi aW ?Wru j?fnu fengiW sama h?fuWst;l b;ta og eldri maWur sem ekki hafWi nW 56 ra markinu. Alltaf er litaml hve langt skuli ganga 1 aW staWla b%tur. H)r vegast  tv? andst%W sj;narmiW, annars vegar hagr%Wing og einf?ldun og hins vegar sC meginregla skaWab;tar)ttar aW b%tur skuli sn1Wa eftir tj;ni hvers einstaklings fyrir sig. +Breyting sC, sem h)r er l?gW til  reglum 1. mgr. um kv?rWun b;ta eftir aldri tj;nYola, er komin til vegna bendinga 1 ums?gnum um eldri gerW frumvarpsins. Hin nUju kv%Wi 1. mgr. draga mj?g Cr st?Wlun b;ta og leiWa til Yess aW ?rorkub%tur h%kka eftir kveWinni Yrepaskiptingu eftir Yv1 sem tj;nYoli er yngri. +Eftir 2. mgr. m v1kja fr reglum 1. mgr. ef %tla m aW tj;nYoli hefWi veriW vinnuf%r og stundaW vinnu eftir aW hann nWi 70 ra aldri. +Efni Yessarar greinar er 1 samr%mi viW hina almennu reglu um aW aWeins skuli greiWa ?rorkub%tur fyrir Yann t1ma sem taliW er aW tj;nYoli hefWi stundaW vinnu  ef l1kamstj;n hefWi ekki komiW til. R)tt Yykir aW miWa viW aW ?rorkub%tur reiknist almennt eing?ngu til 70 ra aldurs tj;nYola. H)r  landi halda Y; Umsir st?rfum s1num fram eftir YaW. Xegar allar l1kur benda til Yess aW svo verWi mundi skv. 2. mgr. vera heimilt aW v1kja fr meginreglunni 1 1. mgr. D%mi: Sjlfst%Wur atvinnurekandi slasast Yegar hann er 69 ra gamall. Ef ekkert bendir til aW hann hafi %tlaW s)r aW setjast 1 helgan stein 1 nnustu framt1W g%ti hann krafist b;ta fyrir lengri t1ma en eitt r. Sama  t.d. viW um starfsmann sem ekki er skylt samkv%mt l?gum eWa vinnusamningi aW lta af starfi Yegar hann verWur sj?tugur. H)r r%Wur Crslitum hvort telja megi sennilegt aW tj;nYoli haldi fram aW vinna eftir aW hann n%r 70 ra aldri. z$&Ԍ+Xegar ungir eWa miWaldra menn slasast verWur almennt aW leggja til grundvallar aW tj;nYoli hefWi ltiW af starfi fyrir aldurs sakir 70 ra gamall og Yess vegna mundu sjaldan vera r?k til aW beita 2. mgr. um Y. +kv%Wi Yessarar greinar hafa einnig hrif  fjrh%W dnarb;ta sem kveWnar eru eftir 13. gr., sbr. 2. mgr. 13. gr. EUm 10. gr. +Eftir gildandi r)tti er ?rorkumat gert af l%knum. Venja er aW einn l%knir meti ?rorku tj;nYola hverju sinni. M?rg ?rorkum?t, sem stuWst er viW 1 skaWab;tamlum, eru gerW af l%knum Tryggingastofnunar r1kisins, m.a. tryggingayfirl%kni, en hann er aWall%knir stofnunarinnar. Feinir l%knar aWrir gera ?rorkum?t sem notuW eru 1 skaWab;tamlum innan r)ttar eWa utan. S) ?rorkumat l%knis vefengt er unnt aW bera YaW undir d;mkvadda matsmenn (l%kna) eWa l%knarW, sbr. l?g nr. 14/1942. +Ef frumvarpiW verWur aW l?gum verWur gerbreyting  forsendum og grunni ?rorkumats. HorfiW verWur fr mati sem 1 aWalatriWum er taliW l%knisfr%Wilegt. 0 staW Yess kemur svonefnt fjrhagslegt ?rorkumat sem felur 1 s)r lit  Yv1 hvort og aW hve miklu leyti geta tj;nYola til aW afla vinnutekna hefur skerst varanlega. Vegna Yess er nauWsynlegt aW ?rorkumat verWi ekki einungis 1 h?ndum l%kna. Einnig Yykir sjlfsagt aW h)r  landi s) aWeins einn aWili sem hefur meW h?ndum mat  varanlegri ?rorku. H)r er Yv1 lagt til aW Yriggja manna nefnd, ??rorkunefnd , verWi faliW aW meta ?rorku Yeirra sem hafa uppi skaWab;takr?fur fyrir varanlegt fjrtj;n vegna l1kamsspjalla. SC skipan, sem h)r er gerW tillaga um, er 1 grundvallaratriWum 1 samr%mi viW YaW sem gerist 1 ngrannar1kjunum. +Xessi grein frumvarpsins veitir aWilum b;tamls vegna l1kamstj;ns r)tt til aW leita lits ?rorkunefndar um miskastig eWa ?rorkustig. Hvor aWila um sig  sl1kan r)tt og getur hinn aWilinn Yv1 ekki komiW 1 veg fyrir aW nefndin fjalli um mliW. BCast m viW aW framkv%mdin verWi sC aW mj?g m?rgum mlum verWi skotiW til ?rorkunefndar. +NiWurstaWa ?rorkunefndar er ekki bindandi, en gera m rW fyrir aW mlsaWilar s%tti sig yfirleitt viW hana. Uni aWili eWa aWilar ekki niWurst?Wunni verWur s sem vill f henni breytt eWa hrundiW aW leita til d;mst;la. +MeW kv%Wi 2. mgr. um sex ra skipunart1ma manna 1 ?rorkunefnd er stefnt aW Yv1 aW ekki verWi of ?rar breytingar  skipun nefndarmanna. Xykir YaW nauWsynlegt vegna Yess aW verkefni nefndarinnar er mj?g s)rh%ft og tryggja verWur festu og samr%mi 1 kv?rWunum hennar. +0 2. mgr. er s)rstaklega tekiW fram aW um h%fi nefndarmanna til aW fara meW ml fari eftir reglum laga um s)rstakt h%fi d;mara. kv%Wi um YaW eru nC 1 l?gum um meWferW einkamla. +>rorkunefnd er %tlaW mikilv%gt hlutverk 1 mlum um skaWab%tur fyrir l1kamstj;n. Er Yv1 Y?rf  aW settar verWi nnari reglur um starfshttu nefndarinnar, sbr. 4. mgr. +Torvelt er aW %tla hve m?rg ml komi rlega til kasta nefndarinnar ef frumvarpiW verWur aW l?gum. Er Yv1 erfitt aW fullyrWa um umfang nefndarstarfa. Xess vegna Yykir r)tt aW taka fram 1 Yessari grein frumvarpsins aW 1 reglugerW skuli vera heimild fyrir nefndina til Yess aW kveWja l%kna og aWra s)rfr;Wa menn til starfa 1 Ygu nefndarinnar. R?k fyrir heimild Yessari eru ekki s1Wur Yau aW 1 Umsum tilvikum getur nefndinni veriW nauWsynlegt aW leita til manna meW Yekkingu  Umsum s)rsviWum l%knisfr%Wi eWa aWra s)rfr%WiYekkingu, t.d.  sviWi hagfr%Wi eWa tryggingast%rWfr%Wi. +Auk kv%Wa v%ntanlegrar reglugerWar mundu almennar reglur stj;rnarfarsr)ttar aW sjlfs?gWu eiga viW um mlsmeWferW fyrir nefndinni. z$'Ԍ EUm 11. gr. +Eftir frumvarpinu m aW kr?fu tj;nYola taka upp aW nUju kv?rWun um b%tur fyrir varanlegan miska eWa ?rorkub%tur ef ;fyrirsjanlegar breytingar verWa  heilsu tj;nYola, Yannig aW %tla m aW miskastig eWa ?rorkustig s) verulega h%rra en Wur var taliW. Xessi skilyrWi fyrir enduruppt?ku eru 1 samr%mi viW almennar reglur fjrmunar)ttar. ViW enduruppt?ku m aftur leita lits ?rorkunefndar, sbr. 10. gr. kv%Wi 11. gr. verWur aWeins beitt um ml sem lokiW er meW endanlegum d;mi eWa samningi mlsaWila. kv%Winu er ekki %tlaW aW takmarka Crr%Wi sem beita m samkv%mt r)ttarfarsreglum til enduruppt?ku d%mdra mla Yegar s)rstaklega stendur . +Xessi grein veitir aWeins heimild til enduruppt?ku ef tj;nYoli krefst Yess. Hinn b;taskyldi  ekki r)tt  aW krefjast Yess aW ml s) tekiW upp til nUrrar kv?rWunar. Xess vegna er ekki heimilt aW taka ml upp aftur aW kr?fu tj;nvalds Y;tt s1War komi 1 lj;s aW heilsa tj;nYola reynist betri en gert var rW fyrir Yegar mli var endanlega lokiW. +Svo sem fyrr segir er skilyrWi enduruppt?ku eftir frumvarpinu aW ;fyrirsjanlegar breytingar hafi orWiW  heilsu tj;nYola. Ekki er Yv1 heimilt aW beita kv%Wi Yessu Y;tt ?rorkustig reynist h%rra en Wur var gert rW fyrir ef st%Wa Yess er ekki breytingar  heilsu tj;nYola. EUm 12. gr. +0 Yessari grein eru meginreglur um dnarb%tur, Y.e. b%tur fyrir missi framf%randa og kostnaW viW Ctf?r. Ekki verWur heimilt aW d%ma s)rstakar b%tur fyrir r?skun  st?Wu og h?gum vegna andlts ef frumvarpiW verWur aW l?gum. Hins vegar verWur fram  valdi d;mst;la aW d%ma b%tur fyrir annaW fjrtj;n en missi framf%randa og CtfararkostnaW ef efnisleg r?k eru til Yess. +0 13. og 14. gr. eru nnari reglur um kv?rWun b;ta fyrir missi framf%randa. Eftir Yeim greinum eru b%tur aW nokkru staWlaWar, en samkv%mt Yessari grein skal sn1Wa b%tur eftir mati  tj;ni hvers einstaks tj;nYola. +D;mst;lar hafa lengi d%mt b%tur fyrir kostnaW viW Ctf?r Y;tt ekki hafi veriW til Yess s)rst?k heimild 1 settum l?gum. H)r er lagt til aW l?gfestur verWi r)ttur til Yess aW krefja Yann sem byrgW ber  dauWa annars manns um CtfararkostnaW. Ekki er Y; %tlast til aW af Yv1 hlj;tist breyting  nCgildandi reglum um kv?rWun b;ta vegna kostnaWar af Ctf?r. R)ttur til sl1kra b;ta stofnast n tillits til Yess hvort einhver missir framf%randa viW frfall hins ltna. +Kr?fuhafar 1 langflestum dnarb;tamlum eru maki (sambCWarmaki) eWa b?rn eWa hvor tveggja. Mestu mli Yykir skipta aW koma  st?WluWum reglum um Y flokka tj;nYola sem fj?lmennastir eru. Reglur 13. og 14. gr. taka Yv1 einungis til framf%rslutj;nsb;ta til maka eWa sambCWarmaka, svo og barna sem hinum ltna var l?gskylt aW framf%ra. Auk Yess er 1 14. gr. aWeins gert rW fyrir b;tum Yar til barn n%r 18 ra aW aldri. Fr 13. og 14. gr. ber ekki aW gagnlykta Yannig aW aWrir en Yeir sem Yar eru nefndir teljist ekki geta tt b;takr?fu fyrir missi framf%randa. VerWi frumvarpiW aW l?gum yrWi YaW fram  valdi d;mst;la aW d%ma sl1kar b%tur til annarra  grundvelli 12. gr. ef n%gilega r?kstuddar kr?fur koma fram. T.d. mundi, eins og nC, vera unnt 1 s)rst?kum tilvikum aW d%ma b%tur til foreldra sem notiW hafa fjrhagslegs stuWnings fr barni. Einnig mundi vera heimilt sem fyrr aW d%ma b%tur fyrir missi framf%randa til barna er hinum ltna var ekki skylt aW framf%ra. XaW mundi eiga viW ef leitt er 1 lj;s aW hinn ltni hafi 1 raun framf%rt barn aW ?llu eWa nokkru leyti og skiptir aldur Yess Y ekki mli. Enn z$( fremur mundi eftir atvikum koma til greina aW d%ma b%tur til fyrrverandi maka hins ltna ef sUnt er fram  aW hann hafi beWiW fjrtj;n vegna andltsins. +0 3. mlsl. 1. mgr. er berum orWum tekiW fram aW framf%rsla taki einnig til verWm%tis vinnu hins ltna viW heimilisst?rf. Er kv%WiW 1 samr%mi viW meginstefnu laganna um aW meta heimilisst?rf til jafns viW ?nnur st?rf, sbr. 3. mgr. 1. gr. frumvarpsins. +0 2. mgr. segir aW um greiWslur fr YriWja manni fari eftir kv%Wum 4. mgr. 5. gr. frumvarpsins. kv%Wi 2. mgr. eiga viW um allar tegundir dnarb;ta, Yar  meWal CtfararkostnaW. Ekki skiptir mli um frdrtt hvort b%tur fyrir missi framf%randa eru staWlaWar, t.d. b%tur til maka, eWa ekki, t.d. b%tur til foreldra. Skv. 2. mgr. skal almennt ekki draga fr skaWab;tum greiWslur sem tj;nYoli f%r fr ?Wrum vegna tj;nsins. GreiWsla fr l1f- eWa slysatryggingu, barnal1feyrir o.s.frv. hefur Yv1 ekki nein hrif  fjrh%W skaWab;ta. Sama  viW um arf. Tilteknar greiWslur YriWja manns ber Y; aW draga fr skaWab;takr?fu, sbr. 2.! $ 4. mlsl. 4. mgr. 5. gr. Um frdrtt greiWslna YriWja manns v1sast aW ?Wru leyti til athugasemda meW 5. gr. og kafla 4.8. 1 almennum athugasemdum viW frumvarpiW. EUm 13. gr. +kv%Wi Yessarar greinar um kv?rWun b;ta til maka eWa sambCWarmaka gera ekki mun  Yv1 hvort hinn ltni er karl eWa kona. Ekkjur og ekklar eru Yv1 jafnr)tth. +0 3. mlsl. 1. mgr. 12. gr. segir berum orWum, aW til framf%rslu teljist verWm%ti vinnu hins ltna viW heimilisst?rf.  YaW einnig viW Yegar hinn ltni hefur b%Wi unniW heimilisst?rf og haft meW h?ndum hlutastarf utan heimilis, sbr. athugasemdir viW 8. gr. +Xeir er bjuggu 1 ;v1gWri sambCW meW Yeim sem krafist er b;ta eftir nj;ta samkv%mt frumvarpinu r)ttarst?Wu eins og um hjCskap v%ri aW r%Wa. Eigi er YaW skilyrWi b;tar)ttar sambCWarmaka aW sambCW hafi staWiW tiltekinn lgmarkst1ma eWa sambCWarmaki hafi tt barn meW hinum ltna, sbr. hins vegar 52. gr. laga nr. 67/1971, um almannatryggingar. AW Yv1 leyti er ekki um aW r%Wa breytingu  gildandi r)tti. D;mst;lar meta sjlfst%tt hvort um framf%randa hafi veriW aW r%Wa. Lj;st er t.d. aW um framf%rslu getur veriW aW r%Wa eftir nCgildandi b;tareglum og frumvarpinu Y;tt skilyrWi almannatryggingalaga um ;v1gWa sambCW s)u ekki fyrir hendi. Ekki Yykir gerlegt aW m;ta skUra lagareglu sem leysir Yann vanda er fylgir Yv1 aW d%ma um hvort sambCWarmaki hafi 1 reynd misst framf%randa. VirWist Yv1 ekki komist hj Yv1 aW Yetta atriWi verWi, eins og Wur, hW mati 1 hverju tilviki fyrir sig. XaW sem skiptir sk?pum 1 Yessu efni er hins vegar hvort sambCW hins ltna og b;takrefjanda  Yeim t1ma, er tj;n bar aW h?ndum, var Yess eWlis aW r?k s)u til aW jafna henni til hjCskapar. +XaW er skilyrWi r)ttar til b;ta aW hinn ltni hafi veriW framf%randi b;takrefjanda. H)r r%Wur almennt Crslitum hvort s sem krefst b;ta hafi raunverulega veriW  framf%ri hins ltna. H)r skiptir minna mli hvort hinn ltni var aW l?gum framf%rsluskyldur. Xess verWur ekki fortakslaust krafist aW um framf%rslu hafi veriW aW r%Wa  tj;nsdegi. Ef verulegar l1kur eru  aW b;takrefjandi hefWi s1War notiW fjr til framf%rslu Cr hendi hins ltna mundi hann geta tt kr?fu til b;ta fyrir missi framf%randa. AW Yessu leyti er ekki um aW r%Wa breytingu fr gildandi r)tti. +Samkv%mt Yessari grein og 14. gr. skiptir ekki mli hversu mikil framf%rsla er. 0 greinum Yessum eru staWlaWar reglur um b;tafjrh%W Yannig aW ekki Yarf aW taka afst?Wu til Yess hve mikiW framf%randi hefur stutt b;takrefjanda. +Samkv%mt 1. mlsl. 1. mgr. skulu b%tur til maka eWa sambCWarmaka nema 30% af b;tum Yeim sem %tla m aW hinn ltni hefWi fengiW ef hann hefWi veriW 100% varanlegur ?ryrki. Almennt skal Y; lgmark b;ta vera 3.000.000 kr., sbr. 2. mlsl. 1. mgr. z$) GreiWsla  lgmarksb;tum eftir Yessu kv%Wi kemur Y; aW sjlfs?gWu ekki til lita, nema fjrtj;n s) sannaW samkv%mt framans?gWu. Xegar reikna skal Ct b%tur fyrir missi framf%randa verWur samkv%mt Yessu aW kanna hve miklar b%tur hinn ltni hefWi fengiW ef hann hefWi lifaW en veriW metinn alger ?ryrki til frambCWar. D%mi: Ef hinn ltni var 25 ra eWa yngri og hafWi 2.000.000 kr. 1 rslaun fyrir slys hefWu b%tur til hans fyrir 100% varanlega ?rorku tt aW vera 7,5 x 2.000.000 eWa 15.000.000 kr., sbr. 6. gr. B%tur fyrir missi framf%randa verWa 30% af 15.000.000 kr. eWa 4.500.000 kr. Hafi rslaun hins ltna hins vegar veriW 1.000.000 kr. %ttu b%tur fyrir missi framf%randa aW vera 30% af 7.500.000 kr. eWa 2.250.000 kr., sbr. 1. mlsl. 1. mgr. 0 s1Wara d%minu leiWir kv%Wi 2. mlsl. 1. mgr. um lgmark b;ta Y; til Yess aW b%tur verWa 3.000.000 kr., nema s)rstakar st%Wur s)u til aW v1kja fr lgmarkinu. S1Wastgreint kv%Wi skiptir mli Yegar hinn ltni hefur haft rslaun undir 1.666.667 kr. MeW kv%Winu er %tlaW aW tryggja tj;nYola sanngjarnar b%tur fyrir missi framf%randa sem innti af hendi framf%rslu en hafWi Y; litlar eWa jafnvel engar vinnutekjur (rslaun, sbr. 7. gr.), t.d. af Yv1 aW framf%rslan var ltin 1 t) meW tekjum af ?Wru en vinnu. $tlast er til aW Yegar fjrtj;n verWur skuli b%tur jafnan vera a.m.k. 3.000.000 kr., nema ekki hafi veriW um neina framf%rslu aW r%Wa eWa aWeins ;verulega framf%rslu. S) svo er heimilt skv. 2. mlsl. 1. mgr. aW kveWa l%gri b%tur en 3.000.000 kr. Um l%kkun vegna aldurs samkv%mt 9. gr. sj h)r  eftir. +Fjrh%W b;ta mundi miWast viW dnard%gur framf%randa, sbr. 3. mgr. 15. gr. og athugasemdir viW 28. gr. +Um greiWslur, sem tj;nYoli f%r fr YriWja manni, sj athugasemdir viW 12. gr. +0 2. mgr. er kveWiW svo  aW l%kka skuli b%tur eftir reglum 9. gr. ef framf%randi var orWinn 26 ra. Regla Yessi tekur einnig til b;ta sem kveWnar eru 3.000.000 kr. eftir 2. mlsl. 1. mgr. kv%Wi 9. gr. hafa Yv1 hrif  fjrh%W dnarb;ta sem kveWnar eru eftir 13. gr. Um YaW v1sast nnar til athugasemda meW 9. gr. EUm 14. gr. +H)r er m%lt fyrir um r)tt eftirlifandi barna til b;ta fyrir missi framf%randa. +Greinin tekur til allra barna sem hinum ltna var l?gskylt aW framf%ra. Samkv%mt orWanna hlj;Wan verWur kv%Winu ekki beitt um b?rn sem hinum ltna bar ekki samkv%mt l?gum aW framf%ra en voru 1 raun  framf%ri hans. Xau geta tt b;tar)tt eftir 12. gr. aW sama marki og nC t1Wkast eftir d;mvenju, sbr. athugasemdir viW 12. gr. +Ekki Yykir st%Wa til aW v1kja fr nCgildandi reglu um aW meta skuli einstaklingsbundiW b%tur til barna sem hinum ltna var eigi skylt aW l?gum aW framf%ra. AWst%Wur sl1kra barna, t.d. f;sturbarna, geta veriW afar misjafnar. M.a. verWur aW taka tillit til Yess hvort barn hefur auk framf%rslu fr hinum ltna notiW eWa  1 v%ndum framf%rslu fr Yeim sem l?gskylt er aW framf%ra YaW. Hins vegar er ekkert 1 frumvarpinu sem girWir fyrir aW b%tur verWi kveWnar meW sama h%tti og 1 14. gr. Yegar sannaW Yykir aW barn hafi 1 raun veriW aW ?llu leyti  framf%ri hins ltna Y;tt  honum hafi ekki hv1lt framf%rsluskylda aW l?gum. Samkv%mt Yv1 sem nC hefur veriW rakiW geta b%tur samkv%mt 12. gr. til barns, sem ekki tti l?gvarWa kr?fu til framf%rslu Cr hendi hins ltna, Umist orWiW h%rri, l%gri eWa jafnhar Yeim b;tum sem kveWa skal Yegar skilyrWi 14. gr. eru fyrir hendi. +Samkv%mt 14. gr. eru b%tur til eftirlifandi barna staWlaWar og skiptir Yv1 ekki mli hve mikil framf%rsla var. H)r Yykir r)tt aW miWa viW aW b%tur verWi jafnhar heildarfjrh%W barnal1feyris sem tj;nYoli  r)tt  eftir almannatryggingal?gum. B;tafjrh%W eftir Yessari reglu er fundin meW einfaldri samlagningu, en ekki meW Yv1 aW reikna h?fuWst;ls z$*ԮverWm%ti greiWslna. +Reglur Yessarar greinar m%la fyrir um staWlaWar b%tur Yar til barn n%r 18 ra aldri. Xegar taliW er aW barn verWi fyrir framf%rslutj;ni eftir aW YaW er orWiW 18 ra er heimilt eftir frumvarpinu aW kveWa barninu b%tur samkv%mt 12. gr. VerWur b;tafjrh%W Yv1 metin einstaklingsbundiW eins og veriW hefur. kv%Wum 14. gr. er Yv1 ekki %tlaW aW skerWa aW neinu leyti Yann r)tt sem eldri b?rn en 17 ra geta tt til b;ta fyrir missi framf%randa eftir nCgildandi reglum. +Ef frumvarpiW verWur aW l?gum nUtur barn ;skerts barnal1feyris fr Tryggingastofnun r1kisins og auk Yess skaWab;ta eftir Yessari grein. Munurinn  Yessum b;tum er s aW tryggingab%turnar greiWast mnaWarlega Yar til barn n%r 18 ra aldri, en b%tur fyrir missi framf%randa eftir Yessari grein eru greiddar 1 einu lagi (meW eingreiWslu sem svo er k?lluW). Auk greindra b;ta getur barn tt r)tt  b;tum Cr l1feyrissj;Wi og koma Y%r ekki til frdrttar skaWab;ta eftir Yessari grein. Samkv%mt Yessu verWa b%tur til barns vegna missis framf%randa eftir 14. gr. almennt mun h%rri en nC er. +0 greininni segir aW reikna skuli b%tur fr Yeim degi er tj;n varW. H)r er tt viW dnard%gur, en ekki slysdag. Sjaldnast mundi Yetta Y; skipta mli. Deyi hinn ltni framf%randi hins vegar l?ngu eftir aW atvik YaW, sem olli dauWa hans, bar aW h?ndum getur YaW breytt miklu um b;tafjrh%W viW hvort t1mamarkiW er miWaW. Fjrh%W b;ta miWast samkv%mt Yessu viW andlt framf%randa, sbr. 2. mgr. 15. gr. og athugasemdir viW 28. gr. +Um greiWslur sem tj;nYoli f%r fr YriWja manni, sj athugasemdir viW 12. gr. +0 2. mlsl. 1. mgr. 14. gr. er kveWiW svo  aW b%tur skuli tv?falda ef hinn ltni var eini framf%randi barns Yess sem hlut  aW mli. kv%WiW er 1 samr%mi viW eWli mls og Yarfnast vart s)rstaks r?kstuWnings. EUm 15. gr. +H)r er kveWiW  um hrif verWlagsbreytinga  b%tur. 0 1. mgr. er fjallaW um breytingar  fjrh%Wum sem s)rstaklega eru greindar 1 frumvarpinu. Fjrh%Wir Yessar varWa b%tur fyrir Yjningar (3. gr.) og varanlegan miska (1. mgr. 4. gr.), h%stu rslaun (3. mgr. 7. gr.) og minnstu b%tur fyrir missi framf%randa (2. mlsl. 1. mgr. 13. gr.). Breytingar  fjrh%W b;ta fyrir varanlegan miska, sbr. 1. mgr. 4. gr., valda skv. 8. gr. hliWst%Wum breytingum  ?rorkub;tum  grundvelli miskastigs og b;tum fyrir missi framf%randa til maka eWa sambCWarmaka vegna ltins manns sem 8. gr. tekur til, sbr. 13. gr. +B%tur fyrir varanlega ?rorku eftir reglum 5.! ] 6. gr. og 1. og 2. mgr. 7. gr. eru kveWnar einstaklingsbundiW  grundvelli rslauna tj;nYola og taka kv%Wi 1. mgr. ekki til Yeirra. XaW er hins vegar sameiginlegt Yessum b;tum fyrir varanlega ?rorku og b;tum sem greindar eru 1 1. mgr. aW Y%r breytast 1 hlutfalli viW breytingar sem verWa  lnskjarav1sit?lu. H)r Yykir eWlilegt aW miWa viW lnskjarav1sit?lu sem er nC almennur m%likvarWi sem fariW er eftir Yegar verWtryggja skal fjrskuldbindingar. +kv%Wi 15. gr. um breytingar eftir verWlagi gilda ekki um b%tur fyrir t1mabundiW atvinnutj;n, sjCkrakostnaW og annaW tj;n, sbr. 1. mgr. 1. gr. og 2. gr. B%tur til barna vegna missis framf%randa reiknast skv. 14. gr.  grundvelli barnal1feyris almannatrygginga og  15. gr. Yv1 ekki viW um Y%r. +0 1. mlsl. 2. mgr. er sC regla aW b%tur skal kveWa  grundvelli fjrh%Wa sem gilda skv. 1. mgr. Yegar b;tafjrh%W er kveWin. HliWst%W regla er 1 2. mlsl. 2. mgr. um b%tur fyrir varanlega ?rorku eftir reglum 5.! K 6. gr. og 1. og 2. mgr. 7. gr. kv%Wum 2. mgr. er %tlaW aW tryggja aW b%tur rUrni ekki aW verWgildi fr Yv1 aW tj;n varW Yar til b;tafjrh%W er kveWin meW samningi eWa d;mi. H)r skal vakin athygli  16. gr., en samkv%mt z$+ henni  tj;nYoli kr?fu til vaxta af b;tum fr Yv1 aW tj;n varW. EUm 16. gr. +Xessi grein tekur aWeins til vaxta af b;tum fyrir Yjningar, varanlegan miska, ?rorku og missi framf%randa. X%r b%tur bera vexti fr Yv1 aW tj;n varW. Xetta  viW Y;tt ekki s) unnt aW gera b;takr?fu aW fullu upp fyrr en s1War, t.d. vegna Yess aW tj;nYoli er enn undir l%knishendi og ;v1st er hve langan t1ma meWferW tekur. 0 sl1kum tilvikum er fyrst unnt aW kveWa endanlega b;tafjrh%W Yegar ekki er lengur aW v%nta breytinga  heilsu tj;nYola, sbr. 2.!  5. gr. frumvarpsins. MeW reglu 16. gr. er annars vegar stefnt aW Yv1 aW tj;nvaldur hagnist ekki  Yv1 aW ml dregst  langinn og hins vegar aW vextir b%ti tj;nYola YaW upp aW einhverju eWa ?llu leyti aW hann f%r ekki h?fuWst;l skaWab;tanna fyrr en nokkur t1mi er liWinn fr Yv1 aW tj;n varW. Lj;st er samkv%mt framans?gWu aW samkv%mt Yessari grein skiptir ekki mli um upphafst1ma vaxta hven%r b;takrafa telst falla 1 gjalddaga. +Vextir skv. 1. mgr. Yessarar greinar reiknast fr Yv1 aW ?tj;n varW . Oftast hlUst tj;n af einst?kum skyndilegum atburWi. Ef svo er eiga hin auWkenndu orW viW sjlft slysiW eWa annaW YaW atvik sem orsakar tj;n, en ekki t1mamarkiW Yegar allar afleiWingar slyssins eru komnar fram. S) hins vegar um aW r%Wa atvinnusjCkd;m eWa annaW tj;n sem rakiW verWur til orsaka er valda skaWa smm saman, t.d. mengunar, verWur aW telja aW tj;n 1 merkingu 16. gr. hafi ekki orWiW fyrr en hinar skaWlegu afleiWingar koma 1 lj;s, sbr. athugasemdir viW 28. gr. Ef slys veldur Yv1 aW slasaWi deyr nokkru s1War ber krafa um b%tur fyrir missi framf%randa vexti fr Yv1 aW andlt bar aW h?ndum, en ekki fr slysdegi. +kv%Wi 16. gr. frumvarpsins um upphafst1ma vaxta er ekki sama efnis og regla 1. mlsl. 7. gr. vaxtalaga, nr. 25/1987, sbr. l?g nr. 67/1989, en Yar segir aW skaWab;takr?fur skuli bera vexti ?fr og meW Yeim degi er hiW b;taskylda atvik tti s)r staW . Yfirleitt mundi upphafst1mi vaxta Y; vera hinn sami eftir 16. gr. og greindu kv%Wi vaxtalaga, t.d. Yegar maWur verWur ?rkumla af einst?kum skyndilegum atburWi. +B%tur fyrir Yjningar, varanlegan miska, ?rorku og missi framf%randa eru verWtryggWar eftir Yv1 sem nnar segir 1 15. gr. frumvarpsins. Regla 1. mlsl. 1. mgr. 16. gr. leiWir til Yess aW vextir leggjast  verWb%ttan h?fuWst;l Yessara b;ta fr Yeim t1ma aW tj;n varW. R)tt Yykir aW miWa vexti af verWtryggWum b;tum viW 2% rsvexti. Eru YaW heldur l%gri vextir en nCverandi meWalvextir af 6 mnaWa verWtryggWum reikningum 1 innlnsstofnunum. Eftir vaxtal?gum, nr. 25/1987, bera skaWab%tur vexti sem miWast viW ;bundna ;verWtryggWa innlnsreikninga. Samkv%mt frumvarpinu eru b%tur Y%r, sem 16. gr. tekur til, verWtryggWar og er greindur vaxtaf;tur valinn meW hliWsj;n af Yv1. Gert er rW fyrir aW tj;nYoli eigi r)tt  vaxtav?xtum Yegar vextir eru reiknaWir eftir Yessari grein. +Eins og fyrr segir  tj;nYoli r)tt  v?xtum skv. 1. mgr. n tillits til Yess hven%r b;takrafa fellur 1 gjalddaga. Ekki er lagt til aW gerWar verWi breytingar  reglum um upphafst1ma drttarvaxta eWa ?Wrum kv%Wum vaxtalaga um drttarvexti, sbr. 2. mgr. kv%Wi 15. gr. vaxtalaga um aW skaWab;takr?fur beri drttarvexti aW liWnum mnuWi fr gjalddaga, Y.e. Yeim degi er kr?fuhafi lagWi fram upplUsingar sem Y?rf var  til Yess aW meta tj;nsatvik og fjrh%W b;ta, gildir Yv1 fullum fetum um b%tur fyrir Yjningar, varanlegan miska, ?rorku og missi framf%randa Y; aW frumvarpiW verWi aW l?gum. Af Yv1 leiWir aW krafa um sl1kar b%tur ber vexti eftir reglum 1. mgr. 16. gr. frumvarpsins til gjalddaga, en fr Yeim degi getur tj;nYoli krafist drttarvaxta eftir vaxtal?gum. Eftir 2. mlsl. 15. gr. vaxtalaga geta d;mst;lar Y; kveWiW annan upphafst1ma drttarvaxta. X m og minna  13. gr. vaxtalaga um t1mabundiW brottfall skyldu til aW greiWa drttarvexti ef atvik, sem z$, varWa kr?fuhafa og skuldara verWur ekki um kennt, valda Yv1 aW greiWsla fer ekki fram. +Ekki Yykir st%Wa til aW hafa 1 skaWab;tal?gum s)rstakar reglur um upphafst1ma vaxta af ?Wrum b;tum en h)r greinir, t.d. b;tum fyrir atvinnutj;n skv. 2. gr. eWa l%knishjlp og annan kostnaW, sbr. 1. mgr. 1. gr., enda ber aW kveWa fjrh%W b;ta fyrir sl1kt tj;n  grundvelli verWlags eins og YaW var  hverjum t1ma eftir tj;nsatvikiW. Regla 16. gr. tekur ekki heldur til b;ta fyrir miska skv. 26. gr., en fjrh%W Yeirra fer eftir mati d;mst;la. Um upphafst1ma vaxta af b;tum Yeim, sem 16. gr. tekur ekki til, fer eftir almennum reglum um vexti, sbr. eftir atvikum 2. mlsl. 7. gr. vaxtalaga. Drttarvaxtareglur vaxtalaga eiga aW sjlfs?gWu einnig viW um b;takr?fur sem 16. gr. frumvarpsins tekur ekki til. +0 frumvarpinu eru ekki heldur s)rst?k kv%Wi um ?nnur atriWi varWandi vexti af ?Wrum b;takr?fum en Yeim sem 1. mgr. tekur til. Um Y%r fer Yv1 eftir almennum reglum um vexti. EUm 17. gr. +0 17. gr. eru reglur um endurkr?fur)tt  hendur hinum skaWab;taskylda ef tj;nYoli f%r greiWslur fr YriWja manni vegna l1kamstj;ns. +0 1. mgr. segir aW endurkrafa verWi ekki gerW vegna b;ta fr almannatryggingum, hverju nafni sem Y%r nefnast. Skv. 59. gr. laga nr. 67/1971, um almannatryggingar,  Tryggingastofnun r1kisins nC allv1Wt%kan endurkr?fur)tt  hendur Yeim sem skaWab;tabyrgW ber vegna atviks sem leitt hefur til greiWslu b;ta fr almannatryggingum. 0 reynd er Yessum endurkr?fur)tti Y; aWeins beitt Yegar almannatryggingar greiWa b%tur fyrir umferWarslys sem skylt er aW b%ta af l?gm%ltri byrgWartryggingu bifreiWar. Telja m aW endurkr?fur)ttur Yessi skipti litlu mli og Yess vegna er h)r lagt til aW hann verWi afnuminn. 0 samr%mi viW Yetta segir 1 29. gr. frumvarpsins aW 59. gr. laga nr. 67/1971 falli niWur. +0 1. mgr. er einnig kveWiW svo  aW l1feyrissj;Wir eWa vtryggingaf)l?g eigi ekki endurkr?fur)tt gagnvart hinum b;taskylda vegna greiWslu b;ta fyrir l1kamstj;n. Er YaW kv%Wi 1 samr%mi viW almennar reglur sem fariW hefur veriW eftir h)r  landi. AW einu leyti er Y; um breytingu aW r%Wa fr gildandi r)ttarreglum. TekiW er fram 1 1. mgr. aW endurkrafa verWi ekki gerW vegna vtryggingab;ta og skipti ekki mli hvers eWlis vtryggingin s). H)r er tt viW aW eftir gildist?ku laganna skuli sama regla gilda um allar slysa- og sjCkratryggingar hvort sem greiWsla f)lagsins er ?raunveruleg skaWab;t  1 merkingu 3. mlsl. 2. mgr. 25. gr. laga nr. 20/1954, um vtryggingarsamninga, eWa ekki. NC gildir sC undantekningarregla eftir s1Wastgreindu lagakv%Wi aW vtryggingaf)lag  endurkr?fur)tt  hendur hinum skaWab;taskylda vegna greiWslna Cr slysa- eWa sjCkratryggingu  beinum kostnaWi o.fl. vegna vtryggingaratburWar. Undantekning Yessi skiptir litlu sem engu mli 1 reynd og er Yv1 lagt til aW hCn verWi afnumin. Um greiWslur vtryggingab;ta sj nnar athugasemdir viW 22. gr. +Samkv%mt 2. mgr. getur vinnuveitandi endurkrafiW hinn skaWab;taskylda um laun eWa aWrar launatengdar greiWslur sem s fyrrnefndi hefur innt af hendi vegna l1kamstj;ns. Endurkr?fur)tturinn n%r samkv%mt orWanna hlj;Wan b%Wi til beinna launa og annarra gjalda sem vinnuveitanda ber aW greiWa 1 tengslum viW forf?ll vegna l1kamstj;ns, t.d. orlofsfjr, framlags 1 l1feyrissj;W og skatts af launum (tryggingagjalds). Endurkrafa stofnast aWeins aW Yv1 leyti sem vinnuveitandi hefur beWiW tj;n vegna sl1kra greiWslna. Krafa vinnuveitanda getur heldur ekki orWiW h%rri en krafa sC sem tj;nYoli (launYegi) tti  hendur hinum skaWab;taskylda. Hinn s1Warnefndi getur boriW fyrir sig s?mu m;tbrur gegn endurkr?funni og hann tti gagnvart tj;nYola sjlfum, t.d. vegna eigin sakar tj;n z$-ԮYola. kv%Wi 2. mgr. eru 1 samr%mi viW reglur Y%r sem nC gilda. Endurkr?fur)ttur samkv%mt Yessari mlsgrein getur skipt verulegu mli fyrir atvinnurekendur, ekki s1st Y sem reka l1til fyrirt%ki og hafa ekki fjrhagslegt bolmagn til aW dreifa Yessari h%ttu. kv%Wi 2. mgr. um endurkr?fur)tt taka ekki til Yess er tj;nYoli f%r b%tur Cr l1feyrissj;Wi vegna l1kamstj;ns, t.d. ?rorkul1feyri, sj 2. mlsl. 1. mgr. EUm 18. gr. +kv%Wi Yessarar greinar fjalla um aW hve miklu leyti aWrir en tj;nYoli sjlfur geti eignast skaWab;takr?fu fyrir l1kamstj;n meW samningi eWa aW arfi. Einnig fjallar greinin um st?Wu Yessara krafna hj;na  milli. +Um 1. mgr. +0 1. mgr. segir aW ;heimilt s) aW framselja kr?fu um b%tur vegna l1kamstj;ns, nema hCn s) viWurkennd eWa d%md. kv%Wi Yetta tekur b%Wi til fjrtj;ns og ;fjrhagslegs tj;ns og er Yv1 v1Wt%kara en nCgildandi regla 1 2. mlsl. 3. mgr. 264. gr. hegningarlaga, nr. 19/1940, sem aWeins tekur til ;fjrhagslegs tj;ns. +0 frumvarpinu eru ekki bein kv%Wi um heimild skuldheimtumanna til aW leita fullnustu 1 b;takr?fum eWa b;taf). Um YaW efni eru reglur 1 r)ttarfarsl?gum sem nC verWa raktar 1 ?rstuttu mli. Um aWf?r 1 skaWab;takr?fum til fullnustu peningakr?fu eiga viW kv%Wi laga um aWf?r, nr. 90/1989, en Yau ?Wlast gildi 1. jCl1 1992. Skv. 46. gr. Yeirra verWur fjrnm ekki gert 1 b;takr?fu vegna ?rorku eWa missis framf%randa eWa kr?fu um b%tur fyrir ;fjrhagslegt tj;n sem sl1kum kr?fum tengist ef b;takrafan tilheyrir tj;nYola sjlfum. SkUra verWur kv%Wi 46. gr. svo aW YaW taki b%Wi til kr?fu um b%tur fyrir t1mabundna og varanlega ?rorku. Ef frumvarpiW verWur aW l?gum mun kv%Wi Yetta Yv1 taka til b;takr?fu fyrir atvinnutj;n og varanlega ?rorku, svo og kr?fu um b%tur fyrir varanlegan miska skv. 4. gr. og Yjningab;ta skv. 3. gr. +Hafi tj;nYola veriW greidd skaWab;takrafa er almenna reglan sC, sbr. upphafskv%Wi 41. gr. laga nr. 90/1989, aW taka m f)W fjrnmi, nema um s) aW r%Wa eingreiWslu b;ta fyrir varanlega ?rorku gerWarYola eWa fyrir missi hans  framf%randa ef f)W er s)rgreint 1 v?rslum hans og s t1mi ;kominn sem b;taf)nu er %tlaW aW b%ta tj;n hans fyrir, sbr. 2. t?lul. 41. gr. Skv. 3. t?lul. 41. gr. er peningaeign undanYegin fjrnmi ef hCn er ?nauWsynleg til aW standa straum af kostnaWi um skamman t1ma af framf%rslu gerWarYola og Yeirra, sem hann er framf%rsluskyldur viW . kv%Wi Yetta getur eftir atvikum tt viW um greiddar b%tur fyrir atvinnutj;n. +Um 2. mgr. +kv%Wi 2. mgr. er sama efnis og nCgildandi regla 3. mgr. 264. gr. hegningarlaga, nr. 19/1940. kv%WiW tekur aWeins til skilyrWa Yess aW krafa um Yjningab%tur eWa b%tur fyrir varanlegan miska gangi 1 arf. kv%WiW varWar Yv1 ekki skilyrWi Yess aW b;takrafa fyrir fjrtj;n vegna l1kamsspjalla erfist. 0 frumvarpinu er ekki gert rW fyrir breytingu  gildandi reglum um YaW. Samkv%mt d;mum, sem gengiW hafa, erfist sl1k krafa a.m.k. ef hCn hefur veriW gerW fyrir d;mi Wur en slasaWi l)st, sbr. t.d. H 1961, 432, og H 1989, 131. +Um 3. mgr. +0 3. mgr. eru s)rreglur sem ekki eru til nC 1 settum 1slenskum l?gum. Almennt m telja ;eWlilegt aW skaWab;taf) vegna l1kamstj;ns, fjrhagslegs og ;fjrhagslegs, skiptist viW fjrslit milli hj;na, sbr. 2. mgr. 17. gr. laga nr. 20/1923, um r)ttindi og skyldur hj;na.  Yetta s)rstaklega viW um ?rorkub%tur sem %tlaW er aW b%ta tj;nYola tekjumissi eWa skerWingu tekna til frambCWar. Sama gildir um b%tur fyrir ;fjrhagslegt tj;n, en Y%r eru mj?g pers;nulegs eWlis. 0 samr%mi viW Yetta er kveWiW svo  1 3. mgr. aW b%tur vegna l1kams z$.Ԯtj;ns komi ekki til skipta viW fjrslit milli hj;na. H)r er eing?ngu tt viW b%turnar sjlfar, en ekki s1Wari t1ma vexti eWa annan arW af f)nu eWa verWaukningu Yess. Hafi tj;nYoli t.d. keypt fasteign fyrir b%turnar og verWm%ti fasteignarinnar eykst s1War skal skipta verWaukningunni eftir almennum reglum um fjrskipti milli hj;na. SkilyrWi Yess aW 3. mgr. eigi viW er aW b;tum hafi ekki veriW eytt. Ef f)W hefur runniW til almennrar neyslu hj;nanna getur tj;nYoli ekki krafist Yess viW skipti aW f af ;skiptu f) sem svarar til skaWab;tanna. Til Yess aW tryggja aW 1 Yessu efni komi ekki upp deilur um s?nnun getur tj;nYoli t.d. lagt b%turnar inn  s)rstakan reikning 1 innlnsstofnun. Verji hann skaWab;tum til kaupa  verWbr)fum eWa fasteign m geta Yess meW ritun  br)f eWa afsal aW eignin s) keypt fyrir b%turnar. +Umr%dd regla 1 1. mlsl. 3. mgr. varWar einungis hvernig fara skuli meW b%tur viW skipti vegna fjrslita. Ef eftirlifandi maki, sem fengiW hefur b%tur vegna missis framf%randa, stofnar aW nUju til hjCskapar ?Wlast s1Wari maki heldur ekki r)tt til b;tafjrins. Sama  viW um b?rn sem fengiW hafa b%tur og eru 1 hjCskap eWa stofna til hjCskapar. OrWin ?viW fjrslit  taka til skipta  ;skiptu bCi Y;tt skiptin fari ekki fram fyrr eftir aW langl1fari maki hefur um t1ma setiW 1 ;skiptu bCi eftir andlt skamml1fari maka. +Deyi eigandi b;tanna (Y.e. slasaWi sjlfur eWa maki eWa b?rn sem fengiW hafa b%tur fyrir missi framf%randa) koma b%tur til skipta eftir almennum reglum eins og hjCskapareign dnarbCs hans, sbr. 2. mlsl. 3. mgr. st%Wa Yess er sC aW ekki eru lengur r?k fyrir Yv1 aW halda b;tum s)rgreindum Yegar tj;nYoli, sem b%turnar f)kk, er ltinn. H)r koma einnig til hagsmunir eftirlifandi maka tj;nYola af Yv1 aW makinn f%r samkv%mt kv%Wi Yessu t%kif%ri til Yess aW sitja 1 ;skiptu bCi sem skaWab;taf) rennur Y til eftir almennum reglum. Umr%tt kv%Wi 1 2. mlsl. 3. mgr.  Y; ekki viW ef b%tur hafa veriW gerWar aW s)reign meW kaupmla. +Fyrsti kafli frumvarpsins fjallar eing?ngu um b%tur sem greiWa skal Yegar skaWab;tabyrgW er fyrir hendi. Ekki Yykir st%Wa til aW fara Ct fyrir gildissviW kaflans og leggja til aW kv%Wi 3. mgr. verWi v1Wt%kara en nC hefur veriW rakiW, t.d. Yannig aW kv%WiW taki til annarra greiWslna en skaWab;ta, svo sem vtryggingarfjr. Hins vegar verWur ekki gagnlyktaW fr 3. mgr. um sl1kar greiWslur fr YriWja manni. DUm II. kafla. +Xessi kafli fjallar um skaWab;tabyrgW vegna tj;ns sem vtrygging tekur til, Yar  meWal endurkr?fu vtryggingaf)lags gegn Yeim sem er skaWab;taskyldur. EUm 19. gr. +Um r?k fyrir reglum Yessarar greinar v1sast til almennra athugasemda 1 k?flum 2.2. og 4.9. h)r aW framan. +Um 1. mgr. +Samkv%mt 1. mgr. fellur skaWab;tabyrgW niWur ef munatrygging eWa rekstrarst?Wvunartrygging tekur til tj;nsins. MeW munatryggingu er tt viW vtryggingu  hlut, sbr. 54. gr. laga nr. 20/1954, um vtryggingarsamninga. Munatrygging er skaWatrygging Yar sem fjrh%W vtryggingab;ta kvarWast af verWm%ti hlutarins sjlfs. Rekstrarst?Wvunartrygging er skaWatrygging sem greiWir b%tur fyrir tj;n er hlUst af Yv1 aW hlutur eWa hlutir verWa ekki notaWir  Yeim t1ma eWa meW Yeim h%tti sem til var %tlast, t.d. vegna missis leigu af hlut sem skemmist 1 eldsvoWa. +Beri tveir eWa fleiri skaWab;tabyrgW  sama tj;ni og s) einn eWa fleiri hinna b;taskyldu byrgWartryggWur skal fara eftir kv%Wum 1. og 2. mgr. 19. gr., sbr. 2. mgr. 25. z$/ gr. frumvarpsins, sj nnar athugasemdir viW s1Warnefnda grein. +kv%Wi 1. mgr. eiga einnig viW ef vtryggingaf)lag greiWir b%tur fyrir tj;n Y;tt Yv1 s) ekki skylt aW gera YaW eftir reglum vtryggingarsamningsins. Beri vtryggWur einhvern hluta tj;ns sjlfur samkv%mt skilmlum um eigin h%ttu vtryggWs stofnast skaWab;tar)ttur fyrir Yeirri fjrh%W sem eigin h%ttu nemur. Ef vtryggt er undir verWi ber hinn b;taskyldi skaWab;tabyrgW vegna Yess hluta tj;nsins sem ekki f%st b%tt vegna undirtryggingar. Eigi vtryggingartaki r)tt  iWgjaldsafsl%tti (b;nus) vegna Yess aW vtryggingaf)lag hefur ekki Yurft aW greiWa tj;nsb%tur vegna vtryggingar hans um tiltekinn t1ma tekur vtryggingin til tj;nsins. 0 sl1ku tilviki stofnast Yv1 ekki skaWab;tar)ttur Y; aW missir iWgjaldsafslttarins kunni aW vera meiri en fjrh%W tj;nsins. H)r er Yess aW geta aW reglur um iWgjaldsafsltt eru Yannig aW r)ttur vtryggingartaka til hans miWast viW tj;nareynslu  ?llu vtryggingart1mabilinu, sem venjulega er eitt r, Yannig aW Y; aW 1 gildi v%ri regla andst%W Yeirri sem h)r er byggt  g%tu s1Wari tj;nstilvik  sama vtryggingart1mabili firrt vtryggingartaka r)tti til iWgjaldsafslttar. Skiptir h)r ekki mli hvort hin s1Wari tj;nstilvik verWa rakin til sakn%mrar httsemi eWa atvika sem enginn verWur gerWur b;taskyldur fyrir eftir skaWab;tareglum. +kv%Wi 1. mgr.  b%Wi viW um skaWab;tabyrgW innan samninga og utan, en vegna reglunnar 1 2. t?lul. 2. mgr. mundi oftar reyna  1. mgr. um b%tur utan samninga. +Ekki skiptir mli um gildi kv%Wisins hvort b;tabyrgW er reist  sakarreglunni eWa v1Wt%kari b;tareglu. Reglur 2. t?lul. 2. mgr. 19. gr. og 21. gr. leiWa Y; til Yess aW 1. mgr. 19. gr. mundi 1 reynd ekki verWa beitt um Umis tj;nstilvik sem v1Wt%kar b;tareglur eiga viW um. +Af 1. mgr. leiWir aW ef munatrygging eWa rekstrarst?Wvunartrygging tekur til tj;ns stofnast hvorki skaWab;tar)ttur til handa tj;nYola n) endurkr?fur)ttur vtryggingaf)lags. Tj;nYoli verWur Yv1 aW beina kr?fu sinni aW vtryggingaf)lagi, en getur ekki valiW Yann kost aW krefja hinn b;taskylda. +Xegar skaWab;taml varWar hagsmuni, sem tengdir eru fleiri en einu r1ki, fer um r)ttarsamband aWila mlsins eftir l?gum Yess r1kis er d%ma skal eftir um skaWab;tabyrgW, Y;tt l?g annars r1kis eigi viW um r)ttarst?Wu aWila vtryggingarsamnings. kv%Winu ber Yv1 aW beita 1 ?llum tilvikum Yar sem um sjlfa skaWab;tabyrgWina skal d%ma eftir 1slenskum r)tti, jafnvel Y;tt um r)ttarsamband tj;nYola og vtryggingaf)lags hans fari eftir erlendum r)tti. Beri tj;nsatvik aW h?ndum  0slandi er almenna reglan sC aW skaWab;tabyrgW r%Wst af 1slenskum r)tti hvort sem vtrygging sC, sem greiWir b%tur vegna tj;nsins, er keypt hj 1slensku eWa erlendu f)lagi. X%r takmarkanir  skaWab;tabyrgW og Yar meW endurkr?fur)tti vtryggingaf)laga, sem h)r er gerW tillaga um, munu Yv1 eiga jafnt viW um innlenda og erlenda vtryggjendur. Reglur Yessar veita Yv1 erlendum f)l?gum ekki betri r)tt en 1slenskum. +Vtryggingaf)lag getur ekki meW Yv1 aW semja viW vtryggingartaka ?Wlast betri r)tt en leiWir af reglum 19. gr., sbr. 2. mgr. 27. gr. og athugasemdir viW Y grein. Samningur vtryggingartaka og vtryggingaf)lags Yess efnis aW vtrygging  hlut eWa rekstrarst?Wvunartrygging taki ekki til tj;ns ef hinn b;taskyldi hefur fjrhagslegt bolmagn til aW b%ta YaW, er Yv1 ;gildur. Hugsanlegt er aW undanYgukv%Wi 1 vtryggingarsamningi v%ri orWaW svo aW vtryggingin ?taki ekki til  tj;ns sem h)r um r%Wir, Yannig aW undanYgukv%WiW v%ri formlega ekki andst%tt 1. mgr. 19. gr. Xannig orWaW samningskv%Wi teldist ;gilt eftir kv%Wum 2. mgr. 27. gr. +Um 2. mgr. +Samkv%mt 1. t?lul. 2. mgr. 19. gr.  regla 1. mgr. ekki viW ef hinn skaWab;taskyldi z$0 hefur valdiW tj;ni af setningi eWa st;rfelldu gleysi. D;mst;lar skera Cr um hvort gleysi teljist st;rfellt. Gleysi getur veriW st;rfellt Y;tt YaW s) ekki v1svitandi. Ekki er gert rW fyrir aW hugtakiW st;rfellt gleysi 1 kv%Wi Yessu verWi skUrt  annan htt en samsvarandi hugtak 1 nCgildandi endurkr?fukv%Wi 25. gr. laga nr. 20/1954, um vtryggingarsamninga. +Eftir 2. t?lul. 2. mgr.  1. mgr. 19. gr. ekki viW ef tj;ni er valdiW 1 opinberri starfsemi eWa einkaatvinnurekstri eWa samb%rilegum rekstri. Xessi takm?rkun veldur Yv1 aW gildissviW 1. mgr. er einskorWaW viW tj;n sem valdiW er 1 einkal1fi. +kv%Wi 2. t?lul. 2. mgr. n%r til alls kyns starfsemi 1 opinberri sUslu eWa einkaatvinnurekstri, n tillits til Yess hvort starfsemin er rekin af r1ki, sveitarf)l?gum, einkaaWilum eWa ?Wrum. Tilgangur kv%Wisins er s aW binda gildissviW 1. mgr. viW skaWaverk 1 einkal1fi. Til aW taka af ?ll tv1m%li um YaW Yykir heppilegt aW nefna einnig berum orWum rekstur sem er samb%rilegur viW opinbera starfsemi eWa einkaatvinnurekstur. $tlast er til aW kv%WiW ni til athafna manna sem vinnuveitandi ber byrgW  eftir hinni almennu reglu skaWab;tar)ttar um vinnuveitandabyrgW. kv%WiW tekur Y; ekki til starfa sem unnin eru utan eiginlegs atvinnurekstrar. Xess vegna mundi kv%Winu t.d. ekki verWa beitt um byrgW foreldra sem eru b;taskyldir vegna Yess aW stClka, sem fengin er til Yess aW g%ta barns Yeirra, veldur YriWja manni tj;ni viW YaW starf. B;tabyrgW vinnuveitanda er eftir 1slenskum r)tti takm?rkuW viW tj;n sem starfsmaWur veldur viW framkv%md Yess starfs sem hann gegnir 1 Ygu vinnuveitandans eWa 1 nnum tengslum viW YaW. byrgW utan samninga fellur Yv1 ekki  vinnuveitanda vegna tj;ns sem starfsmaWur veldur meW svo ;venjulegum eWa afbrigWilegum h%tti aW almennt verWi ekki gert rW fyrir aW menn hegWi s)r Yannig viW vinnu s1na. 0 sl1kum undantekningartilfellum getur tj;nvaldur notiW g;Ws af 1. mgr. 19. gr., nema skaWaverkiW verWi metiW honum til setnings eWa st;rfellds gleysis, sbr. 1. t?lul. 2. mgr. +Um 3. mgr. +Regla 3. mgr. um aW starfsmaWur beri ekki byrgW  tj;ni ef vtrygging tekur til tj;nsins varWar menn sem vinnuveitandi ber byrgW  eftir reglunni um vinnuveitandabyrgW. Ef starfsmaWur veldur tj;ni meW svo ;venjulegum eWa afbrigWilegum h%tti aW almennt verWi ekki gert rW fyrir aW menn hegWi s)r Yannig viW vinnu s1na verWur 3. mgr. ekki beitt. Xess 1 staW verWur aW d%ma um atvikiW eftir 1. og 2. mgr. +Til Yess aW 3. mgr. eigi viW verWur munatrygging eWa rekstrarst?Wvunartrygging tj;nYola aW taka til tj;nsins. SkilyrWiW um munatryggingu eWa rekstrarst?Wvunartryggingu er samhlj;Wa Yv1 sem greinir 1 1. mgr. B;tabyrgW gagnvart tj;nYola fellur einnig niWur skv. 3. mgr. ef vinnuveitandi tj;nvalds er b;taskyldur og byrgWartrygging vinnuveitandans tekur til tj;nsins. StarfsmaWur er Y hvorki b;taskyldur gagnvart tj;nYola n) vinnuveitanda nema tj;n verWi rakiW til setnings eWa st;rfellds gleysis starfsmannsins. Valdi starfsmaWur tj;ni af einf?ldu gleysi felur regla 3. mgr., sbr. 2. t?lul. 2. mgr., 1 s)r aW hann ber ekki b;tabyrgW ef munatrygging eWa rekstrarst?Wvunartrygging tekur til tj;nsins. X skiptir ekki mli hvort vinnuveitandinn er byrgWartryggWur. StarfsmaWur er ekki heldur b;taskyldur Y;tt tj;nYoli s) ekki vtryggWur ef vinnuveitandi hefur byrgWartryggingu er tekur til tj;nsins, sbr. YaW sem Wur segir. Loks er launYegi ekki skaWab;taskyldur Y;tt hann valdi 1 starfi vinnuveitanda s1num tj;ni 1 ?Wrum tilvikum ef munatrygging eWa rekstrarst?Wvunartrygging hins s1Warnefnda tekur til tj;nsins. Ef vtrygging er ekki fyrir hendi  kv%Wi Yetta ekki viW. Um byrgW launYega fer Y eftir 23. gr. +Eins og vikiW er aW 1 kafla 4.9. h)r aW framan er kveWiW svo  1 almennum skilmlum byrgWartryggingar fyrir atvinnurekstur aW starfsmenn vtryggingartaka s)u byrgWar z$1ԮtryggWir meW sama h%tti og vtryggWur vinnuveitandi Yeirra. byrgWartryggWur launYegi glatar Y; r)tti s1num  hendur vtryggingaf)lagi Yegar vtryggingaratburWur verWur rakinn til setnings, st;rfellds gleysis, ?lvunar hans eWa neyslu hans  vana- eWa f1kniefnum. Umr%tt kv%Wi 3. mgr. samrUmist vel Yessum skilmlum byrgWartryggingar aW ?Wru leyti en Yv1 aW 1 Umsum tilvikum verWur vtryggingaratburWur ekki metinn manni til st;rfellds gleysis Y;tt hann hafi veriW ?lvaWur er hann olli tj;ninu. Einnig er hugsanlegt aW skaWaverk, sem maWur veldur undir hrifum vana- eWa f1kniefna, teljist 1 einhverjum tilvikum ekki vera af v?ldum st;rfellds gleysis hans. +XaW leiWir af 3. mgr. 19. gr. og 20. gr. aW launYegi 1 Yj;nustu opinbers aWila, sem ekki hefur keypt vtryggingu og ber Yv1 sjlfur alla h%ttu af hinum ;vtryggWu hagsmunum s1num, er Yv1 aWeins skaWab;taskyldur aW hann hafi valdiW tj;ni af setningi eWa st;rfelldu gleysi. EUm 20. gr. +Reglur 19. gr. eiga Yv1 aWeins viW aW vtrygging hafi 1 raun veriW keypt. Ef starfsemi er svo umfangsmikil aW unnt er, Yegar til lengdar l%tur, aW dreifa h%ttu af tj;ni  hliWst%Wan htt og gerist 1 vtryggingum kann aW vera hagkv%mt fyrir Yann sem starfsemina rekur aW vtryggja ekki hagsmuni s1na. 0 sl1kum tilvikum eru r?k til Yess aW lta s?mu reglu gilda um tj;n sem verWur  ;vtryggWum hagsmunum. +kv%Wi 20. gr. varWa tilvik Yar sem vtrygging tekur ekki til tj;ns, en staWa tj;nYola verWur sC sama og vtrygging hefWi veriW keypt. Samkv%mt grein Yessari er r)ttarstaWa r1kissj;Ws, sveitarf)laga og annarra opinberra aWila gagnvart tj;nvaldi sC sama og eftir 19. gr. ef tj;nYoli kaupir almennt ekki vtryggingu og hefur Yv1 hagsmuni s1na 1 eigin h%ttu. Xegar skilyrWi Yessarar greinar eru fyrir hendi ?Wlast hiW opinbera Yv1 engan skaWab;tar)tt  hendur tj;nvaldi. +NCgildandi l%kkunarregla 1 2. mlsl. 1. mgr. 25. gr. laga nr. 20/1954, um vtryggingarsamninga, hefur veriW skUrW svo aW henni verWi einungis beitt ef vtrygging tekur til tj;ns. Xessu kv%Wi 25. gr. laga um vtryggingarsamninga verWur Yv1 t.d. ekki beitt um tj;n sem r1kissj;Wur verWur fyrir, en r1kiW kaupir almennt ekki vtryggingar  hagsmunum s1num, sbr. reglur nr. 74/1974.  Yessu verWur breyting ef frumvarpiW verWur aW l?gum. Breytingin mun v%ntanlega fyrst og fremst snerta r1kissj;W og r1kisstofnanir Yv1 aW sveitarf)l?g, a.m.k. ekki hin st%rri, fylgja yfirleitt ekki Yeirri stefnu r1kissj;Ws aW hafa hagsmuni s1na 1 eigin h%ttu. +H)r er farin sC leiW aW takmarka gildissviW hinnar nUju reglu viW opinbera aWila. Tilt?lulega fir einkaaWilar reka svo mikla starfsemi aW Yeir geti dreift h%ttu n%gilega Yannig aW Yeir hafi hag af Yv1 aW vera s1nir eigin vtryggjendur. Mun Yv1 vera sjaldg%ft aW einkafyrirt%ki fylgi 1 Yessu efni s?mu stefnu og r1kissj;Wur. +Til Yess aW 20. gr. verWi beitt verWur aW sUna fram  aW tj;nYoli kaupi ?almennt  ekki vtryggingu. H)r r%Wur Crslitum hvort s opinberi aWili, sem hlut  aW mli, fylgir 1 reynd Yeirri stefnu aW dreifa tj;nsh%ttu sinni n vtrygginga. Hitt skiptir ekki mli hvort formleg kv?rWun hefur veriW tekin um Yetta. kv%WiW tekur ekki til tj;nYola sem aWeins hefur hluta af hagsmunum s1num 1 eigin ?vtryggingu , t.d. Yannig aW hann kaupir vtryggingar  munum en ekki rekstrarst?Wvunartryggingu. kv%WiW n%r heldur ekki til tj;nYola sem kaupir vtryggingu meW Yeim skilmlum aW hann beri mj?g mikla h%ttu sjlfur. XaW leiWir enn fremur af orWinu ?almennt  aW kv%Winu verWur beitt Y;tt tj;nYoli, sem dreifir h%ttu sinni n vtrygginga, kaupi vtryggingu 1 einstakt skipti ef um er aW r%Wa s)rstakt undantekningartilvik. z$2Ԍ+Reglu 20. gr. verWur ekki beitt nema aW uppfylltu Yv1 skilyrWi 19. gr. aW tj;n hafi orWiW  hlut eWa vegna rekstrarst?Wvunar eWa hinn opinberi aWili hafi greitt skaWab%tur vegna tj;ns sem starfsmaWur hans olli meW sakn%mri og ;l?gm%tri hegWun. EUm 21. gr. +0 grein Yessari eru veigamiklar undantekningar fr reglum 19. og 20. gr. um aW skaWab;tar)ttur stofnist ekki vegna tj;ns sem nnar tilteknar vtryggingar taka til. Undantekningarnar varWa hinar s)rst?ku skaWab;tareglur sem gilda  sviWi umferWar, loftferWa og siglinga. Um r?k fyrir undantekningum Yessum v1sast til almennra athugasemda 1 kafla 4.9. h)r aW framan. +AW b;tareglum umferWarlaganna undanskildum eru lagakv%Wi Yau, sem h)r um r%Wir, reist  alYj;Wasamningum aW meira eWa minna leyti. VerWur aW telja ;%skilegt aW 0sland l?gfesti s)rreglur sem v1kja 1 grundvallaratriWum fr samr%mdum alYj;Wlegum b;tareglum  sviWi flutningar)ttar. +SkaWab;tareglur umferWarlaga, nr. 50/1987, er aW finna 1 88.!  90. gr. Yeirra. H)r er ekki eing?ngu um aW r%Wa Y%r reglur umferWarlaga sem eru frbrugWnar almennum b;tareglum. kv%Wi 21. gr. tekur einnig til tj;ns sem ber aW greiWa b%tur fyrir eftir almennum skaWab;tareglum, sbr. 3. mgr. 90. gr. umferWarlaga. +B;tareglur laga um loftferWir, nr. 34/1964, eru tv1Y%ttar. 0 fyrsta lagi eru reglur 1 IX. kafla laganna um b;taskyldu flytjanda farYega, farangurs og farms. 0 ?Wru lagi eru reglur X. kafla um b;taskyldu utan samninga, en Y%r taka til tj;ns  m?nnum eWa munum sem eru utan loftfars. +Reglur siglingalaga um skaWab%tur varWa sumar b;taskyldu utan samninga en aWrar skaWab;taskyldu sem stofnast  grundvelli samnings. Helstu b;tareglur siglingalaga eru 1 68.!  73. gr. Yeirra, sbr. 118. gr. (um byrgW farmflytjanda), 137.!  150. gr. (um byrgW farsala  farYegum og farangri), 158.! \ 162. gr. (um byrgW vegna tj;ns af rekstri skipa) og 171.!  183. gr. (um byrgW CtgerWarmanns). +AlYj;Wasamningur um byrgW vegna tj;ns af v?ldum ol1umengunar, sem gerWur var 1 Brussel 29. n;vember 1969, hefur lagagildi  0slandi, sbr. l?g nr. 14/1979 og auglUsingu nr. 10/1980 sem birt er 1 C-deild Stj;rnart1Winda. Samkv%mt 3. gr., sbr. 1. gr. samningsins, er meginreglan sC aW eigandi skips, er flytur umbCWalausa ol1u sem farm, ber hlutl%ga byrgW  mengunartj;ni af v?ldum ol1u er hefur lekiW eWa veriW losuW Cr skipi. +MeW kv%Wum 21. gr. frumvarpsins er stefnt aW Yv1 aW breyta ekki skaWab;tareglum Yeim sem nC gilda  sviWi samgangna og flutninga. Endurkr?fur)ttur helst Yv1 alltaf n tillits til Yess hvort um er aW r%Wa byrgW  sakargrundvelli eWa v1Wt%ka b;tabyrgW. Getur tj;nYoli Yv1 gert b;takr?fu og vtryggingaf)lag endurkr?fu vegna alls tj;ns sem skaWab;tareglur greindra laga taka til. EUm 22. gr. +0 Yessari grein er almennt kv%Wi um endurkr?fur vtryggingaf)lags  hendur YriWja manni sem skaWab;taskyldur er viW vtryggWan tj;nYola. Greininni er %tlaW aW koma 1 staW 1. mlsl. 1. mgr. og 2. mgr. 25. gr. laga nr. 20/1954, um vtryggingarsamninga. Endurkr?furegla 1. mgr. 22. gr. frumvarpsins takmarkast Y; verulega af reglum 19. og 20. gr. Ef frumvarpiW verWur aW l?gum stofnast endurkr?fur)ttur Yess vegna 1 miklu f%rri tilvikum en nC. Endurkr?fur)ttur verWur Y; fram fyrir hendi  nokkrum mikilv%gum sviWum, sbr. 21. gr. frumvarpsins sem gerir rW fyrir fullum endurkr?fur)tti  hendur Yeim sem bera b;tabyrgW eftir reglum umferWarlaga, siglingalaga o.fl. z$3Ԍ+kv%Wi 1. mgr. tekur almennt til skaWatrygginga. AW Yv1 er varWar vtryggingar  hlut eWa rekstrarst?Wvunartryggingar kemur 22. gr. Y; aWeins til lita Yegar skaWab;tabyrgW fellur ekki niWur vegna kv%Wa 1. mgr. 19. gr., sbr. 20. gr. 0 1. mlsl. 2. mgr. 25. gr. frumvarpsins er hliWst%W regla um byrgWartryggingar. Falli b;tabyrgW ekki niWur eftir reglum II. kafla frumvarpsins ?Wlast vtryggingaf)lag endurkr?fur)tt  hendur hinum b;taskylda skv. 1. mgr. 22. gr. Langflestar skaWatryggingar eru munatryggingar, byrgWartryggingar eWa rekstrarst?Wvunartryggingar, Yannig aW endurkr?fur)ttur skv. 1. mgr. verWur 1 raun mj?g takmarkaWur. SkaWatryggingar, sem 1. mgr. tekur til, eru t.d. mlskostnaWartrygging, vanskilatrygging og vtrygging gegn fjrdr%tti. +0 2. mgr. 22. gr. er undantekning fr almennu reglunni 1 1. mgr. um endurkr?fur)tt. Undantekningin kemur einnig fram 1 2. mlsl. 1. mgr. 17. gr. frumvarpsins, en samkv%mt s1Warnefndu kv%Wi verWur s sem ber b;tabyrgW  l1kamstj;ni ekki endurkrafinn um vtryggingab%tur sem greiddar hafa veriW vegna Yess. M Yv1 segja aW 2. mgr. 22. gr. s) ofaukiW. R)tt Yykir Y; aW taka umr%dda reglu einnig upp h)r til Yess aW hCn s) meW ?Wrum kv%Wum sem varWa endurkr?fu 1 II. kafla frumvarpsins. Kemur Y skUrt og greinilega fram aW 1. mgr. 22. gr.  ekki viW um l1ftryggingu, slysa- eWa sjCkratryggingu. +0 2. mlsl. 1. mgr. 17. gr. og 2. mgr. 22. gr. segir aW ekki skipti mli ?hvers eWlis vtryggingin er . H)r er tt viW aW eftir kv%Wum Yessum skiptir engu hvort b%tur vtryggingaf)lagsins eru kveWnar eftir reglum um skaWatryggingar eWa svonefndar summutryggingar. Endurkr?fur)ttur f)lags, er greitt hefur slysatryggingab%tur sem teljast ?raunveruleg skaWab;t , sbr. 3. mlsl. 2. mgr. 25. gr. laga nr. 20/1954, verWur Yv1 ekki lengur fyrir hendi ef frumvarpiW n%r fram aW ganga. Helstu d%mi um slysatryggingar, er nC greiWa b%tur sem eru ?raunveruleg skaWab;t , eru slysatrygging ?kumanns samkv%mt umferWarl?gum og sams konar slysatrygging farYega 1 ?kut%ki. Vtryggingaf)l?g, sem annast slysatryggingar Yessar, hafa til Yessa ekki beitt endurkr?fur)tti Yeim sem Yau eiga eftir nCgildandi l?gum. +Skilja ber 1. og 2. mgr. 22. gr. Yannig aW Y%r eigi eing?ngu viW um vtryggingar 1 skilningi laga nr. 20/1954. CUm III. kafla. +0 Yessum kafla eru reglur um byrgW starfsmanna, almenn heimild til aW l%kka skaWab%tur eftir sanngirnis- og velferWarsj;narmiWum, svo og regla um heimild til Yess aW l1ta 1 s)rst?kum tilvikum fram hj Yv1 aW tj;nYoli er sjlfur meWvaldur aW tj;ni. Enn fremur eru 1 kaflanum reglur um hvernig skipta ber byrgW innbyrWis milli tveggja eWa fleiri aWila sem b;taskyldir eru vegna sama tj;ns. Loks er 1 kafla Yessum regla um b%tur fyrir miska og kv%Wi um aW hve miklu leyti semja megi um aW v1kja fr reglum laganna. EUm 23. gr. +Greinin varWar skaWab;tabyrgW starfsmanns, annars vegar gagnvart YriWja manni og hins vegar gagnvart vinnuveitanda. +Yfirleitt mun aWeins reyna  grein Yessa Yegar munatrygging, rekstrarst?Wvunartrygging eWa byrgWartrygging vinnuveitanda tekur ekki til tj;ns Yess sem starfsmaWur hans veldur. GreiWi hins vegar einhver Yessara vtrygginga b%tur gildir regla 3. mgr. 19. gr., sbr. 21. gr., Yannig aW starfsmaWur ber almennt ekki b;tabyrgW, nema hann hafi valdiW tj;ni af setningi eWa st;rfelldu gleysi. Um Yetta v1sast til athugasemda viW 3. mgr. 19. gr. z$4Ԍ+kv%Wi 1. mgr. varWar Y st?Wu sem oftast reynir  h)r, Y.e. Yegar tj;nYoli tekur Yann kost aW krefja vinnuveitanda tj;nvalds. Samkv%mt kv%Winu  vinnuveitandi einungis endurkr?fu  hendur launYega ef telja m Y niWurst?Wu sanngjarna Yegar litiW er til sakar og st?Wu starfsmannsins og atvika aW ?Wru leyti. +0 2. mgr. er regla um Yau fremur ft1Wu tilvik er tj;nYoli fer Y leiW aW krefjast b;ta Cr hendi starfsmannsins. Skv. 1. mlsl. 2. mgr. m skerWa eWa fella niWur byrgW launYega gagnvart tj;nYola. Xegar kv?rWun er tekin um hvort svo skuli gert skal ekki aWeins l1ta til aWst%Wna tj;nvalds heldur einnig til hagsmuna tj;nYola. Xessi regla 1 1. mlsl. 2. mgr. g%ti orWiW til Yess aW starfsmaWur verWi aW greiWa tj;nYola h%rri fjrh%W en hann hefWi tt aW greiWa ef vinnuveitandi hefWi greitt tj;nYola og s1Wan endurkrafiW starfsmanninn eftir 1. mgr. Reglunni 1 2. mlsl. 2. mgr. er %tlaW aW koma 1 veg fyrir aW starfsmaWur skaWist meW Yessum h%tti. Samkv%mt henni getur starfsmaWur krafiW vinnuveitanda um b%tur, er hann hefur greitt, aW Yv1 marki sem b;tabyrgW hv1lir endanlega  vinnuveitanda eftir reglu 1. mgr. +0 3. mgr. er almenn regla um b;tabyrgW starfsmanns gagnvart vinnuveitanda Yegar s s1Warnefndi hefur orWiW fyrir tj;ni n Yess aW b;tabyrgW hafi stofnast gagnvart YriWja manni. byrgW starfsmanns er h)r takm?rkuW 1 sama m%li og endurkr?fur)ttur eftir 1. mgr. +L%kkunarreglur 23. gr. gilda, eins og fram hefur komiW, um byrgW starfsmanns. Xeim og reglu 3. mgr. 19. gr. verWur beitt um menn sem vinnuveitandi ber byrgW  eftir hinni almennu reglu um byrgW vinnuveitanda  skaWaverkum starfsmanna. HugtakiW starfsmaWur er Yv1 notaW 1 v1Wt%kri merkingu 1 frumvarpinu. L%kkunarreglurnar eiga m.a. viW um opinbera starfsmenn. +Eins og getiW er 1 almennu athugasemdunum h)r aW framan getur kv%Wi 2. mgr. valdiW Yv1 aW starfsmaWur geti, ef vinnuveitandi er ;gjaldf%r, Yurft aW greiWa YriWja manni b%tur n Yess aW reglur 23. gr. um endurkr?fur)tt starfsmanns  hendur atvinnurekanda komi starfsmanni aW haldi. Um YaW er fjallaW nnar 1 kafla 4.10. h)r aW framan. +kv%Wi 3. mgr. varWar tj;n sem starfsmaWur veldur 1 starfi s1nu  hagsmunum vinnuveitanda. H)r er fyrst og fremst haft 1 huga aW starfsmaWur skemmi eWa eyWileggi hluti 1 eigu vinnuveitanda, t.d. verkf%ri eWa v?rur. OrWalag kv%Wisins er hins vegar almennt og tekur einnig til byrgWar sem stofnast ef starfsmaWur vanefnir vinnusamning, t.d. meW Yv1 aW hverfa  brott n Yess aW g%ta kv%Wa um uppsagnarfrest. H)r er um aW r%Wa v%gari b;tareglu en nC gildir um byrgW starfsmanna eftir almennum b;tareglum. Ekki er Y; l1klegt aW kv%WiW leiWi til verulegra breytinga Yv1 aW 1 reynd skiptir skaWab;tar)ttur vinnuveitenda  hendur starfsm?nnum litlu mli. +H)r er ekki gerW tillaga um aW breyta l%kkunarheimildum 1 2. mgr. 132. gr. laga nr. 32/1978, um hlutaf)l?g, eWa 96. gr. laga nr. 22/1991, um samvinnuf)l?g. Haldast Y%r Yv1 ;breyttar. EUm 24. gr. +0 Yessari grein er almenn l%kkunarheimild, Y.e. heimild til aW skerWa eWa fella niWur skaWab;tar)tt ef s)rstakar st%Wur eru fyrir hendi. Greinin  viW um alls konar tj;n: tj;n  m?nnum (Yar  meWal ;fjrhagslegt tj;n), munum og almennt fjrtj;n. Ekki skiptir mli hvort b;taskylda hv1lir  almennum reglum eWa s)rreglum 1 l?gum eWa hvort hCn er reist  sakarreglunni eWa v1Wt%kari b;tareglum, t.d. reglunni um ;Ws manns v1g 1 8. kap. Mannhelgisblks J;nsb;kar. Reglan gildir jafnt um skaWab;taskyldu utan samninga og b;tabyrgW sem styWst viW samning. z$5Ԍ+GildissviW Yessa kv%Wis er samkv%mt framans?gWu svo v1Wt%kt aW YaW verWur meW r)ttu nefnt ?almenn  l%kkunarheimild. Jafnframt verWur aW leggja herslu  aW heimildin er ?s)rst?k  1 Yeim skilningi aW %tlast er til aW henni verWi eing?ngu beitt Yegar skaWab;tareglur mundu annars leiWa til ;sanngjarnrar niWurst?Wu. kv%WiW er meW ?Wrum orWum eins konar ?ryggisregla sem notuW verWur 1 s)rst?kum undantekningartilvikum. +Fyrsta mlsgrein er tv1Y%tt. 0 fyrsta lagi felst 1 henni regla Yess efnis aW Cr byrgW m draga eWa fella hana niWur ef b;tabyrgW yrWi hinum b;taskylda svo Yungb%r aW ;sanngjarnt m telja aW hann greiddi fullar b%tur. Xessari reglu yrWi beitt Yegar taliW yrWi ;viWunandi, 1 lj;si f)lagslegra viWhorfa og mannCWarsj;narmiWa, aW leggja Y byrWi  tj;nvald aW gera honum aW greiWa fullar b%tur. Eftir Yessu er YaW fyrst og fremst fjrhagur tj;nvalds sem skiptir mli Yegar meta skal hvort beita eigi heimildinni. >nnur atriWi, sem talin eru 1 greininni: st%rW (fjrh%W) tj;ns, eWli b;tabyrgWar, hagsmunir tj;nYola og vtryggingar sem fyrir hendi voru, hafa einnig hrif Yegar meta skal hvort ;sanngjarnt s) aW leggja tj;nsbyrWina  tj;nvald. Xar sem reglu Yessari er %tlaW aW vera ?ryggisCrr%Wi ef f)lagsleg viWhorf og mannCWarsj;narmiW gera nauWsynlegt aW v1kja fr almennum reglum  Y; ekki aW vera alveg girt fyrir aW b%tur verWi l%kkaWar Y;tt tj;n verWi rakiW til st;rfellds gleysis tj;nvalds eWa jafnvel setnings hans. Xegar efni Yykja til aW beita heimildinni mundi yfirleitt vera litiW r)tt aW fella ekki alveg niWur b%tur, heldur l%kka Y%r og d%ma greiWslu sem ekki telst svo Yungb%r aW ;sanngjarnt yrWi taliW. +0 ?Wru lagi felur 1. mgr. 1 s)r reglu um aW skerWa megi eWa fella niWur b;taskyldu ef YaW Yykir sanngjarnt vegna mj?g ;venjulegra aWst%Wna. Xessari reglu verWur Yv1 beitt Y;tt ekki s) fyrir hendi umr%tt skilyrWi um b;tabyrgW sem yrWi tj;nvaldi ;eWlilega Yungb%r ef YaW telst af ?Wrum st%Wum ;sanngjarnt aW hann greiWi nokkrar eWa fullar b%tur. MeW orWalaginu ?vegna mj?g ;venjulegra aWst%Wna  er hersla l?gW  aW reglan kemur aWeins til lita 1 sjaldg%fum undantekningartilvikum. +Sem d%mi um tilvik, Yar sem beita m%tti l%kkunar- og niWurfellingarheimildinni, m nefna aW slasaWur maWur eWa Yeir sem misst hafa framf%randa s)u jafn vel settir fjrhagslega og Yeir voru Wur en tj;nsatvik bar aW h?ndum, t.d. vegna arfs eWa greiWslu vtryggingarfjr. S) tj;nvaldur byrgWartryggWur mundi b;taskylda ekki vera Yungb%r og v%ri Y ekki unnt aW beita heimildinni. +Svo sem fram kemur 1 kafla 4.11. 1 almennu athugasemdunum h)r aW framan er gert rW fyrir aW l%kkunarheimildinni yrWi fyrst og fremst beitt um skaWab%tur utan samninga. 0 36. gr. laga nr. 7/1936, um samningsgerW, umboW og ;gilda l?ggerninga, sbr. l?g nr. 11/1986, felst hliWrunarregla sem heimilar aW efni samnings eWa samningskv%Wis s) breytt 1 Y tt aW samningurinn verWi 1 heild ekki ;sanngjarn. Heimild frumvarpsins til aW l%kka eWa fella niWur b;tabyrgW kemur ekki 1 staW hliWrunarreglu samningalaga. Ekki er %tlast til aW heimildin verWi notuW til aW v1kja kv%Wum samnings til hliWar. Xetta  ekki s1st viW um skaWab;tabyrgW sem stofnast af Yv1 aW aWili samnings v%nr%kir aW inna af hendi umsamda greiWslu.  hinn b;ginn er ekki fyrir YaW girt aW b%tur verWi l%kkaWar Yegar svo stendur , t.d. ef tj;nsbyrWi er ;venjumikil og Yungb%r Yegar litiW er til b;tagrundvallar sem byrgW vegna vanefnda hv1lir . +Samkv%mt 24. gr. skal l1ta til vtrygginga sem aWilar h?fWu. XaW aW tj;nYoli var ekki vtryggWur, Y;tt hann hefWi tt kost  aW vtryggja hagsmuni s1na, hefur ekki hrif  r)ttarst?Wu aWila samkv%mt Yessari grein. +Eftir 2. mgr. m, aW fulln%gWum skilyrWum 1. mgr., l1ta alveg eWa aW nokkru fram hj Yv1 aW tj;nYoli var meWvaldur aW tj;ni. Sama  viW 1 dnarb;tamlum Yegar hinn ltni tti sjlfur s?k. z$6Ԍ+kv%Wi Yetta veldur Yv1 aW reglum 1. mgr. um skerWingu eWa brottfall b;tar)ttar m einnig beita um eigin s?k tj;nYola. D;mari getur Yv1 kveWiW aW l%kka ekki b%tur eftir Yeim reglum sem ella gilda um eigin s?k tj;nYola. Tj;nYoli getur Yannig annaWhvort fengiW fullar b%tur eWa st%rri hlut b;ta en hann hefWi fengiW eftir almennum reglum um eigin s?k. SkilyrWi Yess er, sbr. 1. mgr., aW YaW mundi annaWhvort vera tj;nYola of Yungb%rt aW beita reglum um eigin s?k eWa YaW Y%tti aW ?Wru leyti sanngjarnt vegna mj?g ;venjulegra aWst%Wna aW veita tj;nYola h%rri b%tur Yrtt fyrir eigin s?k. Heimild 2. mgr. verWur eins og reglu 1. mgr. aWeins beitt 1 undantekningartilvikum. +OrWiW ?meWvaldur  1 2. mgr. tekur ekki aWeins til eigin sakar 1 Yrengstu merkingu heldur einnig til tilvika Yar sem maWur fyrirgerir skaWab;tar)tti meW h%ttut?ku, Y.e. Yv1 aW taka Ytt 1 httsemi sem hefur mj?g mikla h%ttu 1 f?r meW s)r. +Xegar tveir valda hvor ?Wrum tj;ni viW sama atvik og byrgWartrygging tekur til tj;ns getur Yurft aW beita svonefndri tveggja kr?fu (brCtt;) aWferW til Yess aW heimildarkv%Wi 1. og 2. mgr. gagnist tj;nvaldi. Uppgj?r eftir tveggja kr?fu aWferWinni fer Yannig fram aW kr?furnar eru greiddar ;hW hvor annarri. 0 sl1ku tilviki getur vtryggingaf)lag Yv1 ekki notaW einnar kr?fu (nett;) aWferWina og boriW fyrir sig skuldaj?fnuW gagnvart kr?fu tj;nYola meW Yeim r?kum aW vtryggWur (tj;nvaldur) eigi kr?fu  tj;nYola. EUm 25. gr. +Grein Yessi fjallar um hvernig skipta skal tj;nsbyrWi endanlega milli hinna skaWab;taskyldu Yegar fleiri en einn bera ;skipta byrgW vegna sama tj;ns. Hins vegar leysir greinin ekki YaW litaml hvort hinir skaWab;taskyldu beri ;skipta byrgW eWa  hvaWa grundvelli. kv%Wi Yetta varWar Yv1 ekki r)ttarst?Wu tj;nYola gagnvart hinum b;taskyldu. Reglur greinarinnar eiga b%Wi viW um skaWab;taskyldu innan samninga og utan. +0 1. mgr. er sC meginregla aW byrgW skal endanlega skipta  hina b;taskyldu eftir Yv1 sem sanngjarnt Yykir. MeW 1. mgr. er %tlaW aW sl Yv1 f?stu berum orWum 1 settum l?gum aW l1ta skuli til fleiri atriWa en sakarstigs Yegar tj;ni er jafnaW niWur  fleiri en einn b;taskyldan aWila. Xegar annar (einn) hinna b;taskyldu ber byrgW eftir sakarreglunni en hinn (hinir) eftir reglu um byrgW n sakar er ekki alltaf eWlilegt aW hinn (hinir) s1Warnefndi eigi fortakslaust (fulla) endurkr?fu  Yann sem b;tabyrgW ber eftir sakarreglunni. 0 sl1kum tilvikum getur veriW st%Wa til aW l1ta til ?eWlis skaWab;tabyrgWar . OrWin ?atvika aW ?Wru leyti  veita m.a. svigrCm til aW l1ta til h%ttusj;narmiWa og f)lagslegra viWhorfa Yegar skipting b;tabyrgWar er kveWin. +kv%Wi 1. mgr. eiga viW Yegar annaWhvort enginn (annar) eWa allir (bWir) hinna b;taskyldu eru byrgWartryggWir.  opinbera aWila, sem dreifa h%ttu sinni n vtrygginga, ber h)r aW l1ta eins og byrgWartryggWir v%ru, sbr. 20. gr. Um skiptingu byrgWar milli hinna skaWab;taskyldu Yegar einn eWa fleiri, en ekki allir Yeirra, eru byrgWartryggWir eWa opinberir aWilar er dreifa h%ttu sinni n vtrygginga, fer eftir tveimur reglum sem eru 1 2. mgr. +0 2. mgr. felst aW viW skiptingu tj;nsbyrWar skal taka tillit til Yess hvort einn eWa fleiri hinna b;taskyldu voru byrgWartryggWir. Skv. 1. mlsl. 2. mgr. eiga kv%Wi 1. og 2. mgr. 19. gr. og 21. gr. beint viW ef annar eWa einn tj;nvalda er byrgWartryggWur. Regla Yessi felur 1 s)r mun v1Wt%kara brottfall skaWab;taskyldu en nC er gert rW fyrir 1 2. mlsl. 1. mgr. 25. gr. laga nr. 20/1954, um vtryggingarsamninga. Ef tveir bera b;tabyrgW vegna sama tj;ns og aWeins annar Yeirra hefur byrgWartryggingu sem greiWir tj;nYola b;takr?funa tekur 1. mgr. 19. gr. til endurkr?fu byrgWartryggingaf)lagsins. LeiWir YaW til Yess aW b;tabyrgW hins tj;nvaldsins fellur niWur nema hann s) byrgur eftir einhverri b;ta z$7Ԯreglu sem getiW er 1 21. gr. eWa eitthvert skilyrWa 2. mgr. 19. gr. s) fyrir hendi, Y.e. aW tj;ni s) valdiW af setningi eWa st;rfelldu gleysi eWa 1 opinberri starfsemi, einkarekstri eWa Yess httar. Hafi s tj;nvaldur, sem ekki er byrgWartryggWur, greitt tj;nYola b%tur  hinn fyrrnefndi almennt fullan endurkr?fur)tt  hendur byrgWartryggjanda Yess tj;nvalds sem byrgWartryggWur er. S)u bWir (allir) tj;nvaldar byrgWartryggWir skal ekki beita 1. mgr. 19. gr. +Ef 1. mgr. 19. gr.  ekki viW vegna reglna 1 2. mgr. 19. gr. eWa 21. gr. er heimilt aW taka tillit til byrgWartrygginga Yegar tj;nsbyrWi er skipt milli hinna b;taskyldu, sbr. 2. mlsl. 2. mgr. 25. gr. 0 Yessu felst aW Y; aW byrgW tj;nvalds, sem ekki er byrgWartryggWur, falli ekki niWur, sbr. kv%Wi 2. mgr. 19. gr. og 21. gr., er samt sem Wur heimilt aW l1ta til byrgWartrygginga(r) sem taka (tekur) til tj;nsins. Skv. 2. mlsl. 2. mgr. 25. gr. mundi t.d. mega fella tj;nsbyrWi endanlega  byrgWartryggWan atvinnurekanda 1 einkarekstri eWa  opinberan aWila nema r)tt Yyki vegna varnaWarsj;narmiWa aW d%ma tj;nvald Yann, sem ekki hefur byrgWartryggingu, b;taskyldan. Xessi regla 1 2. mlsl. getur Yv1 1 m?rgum tilvikum orWiW til Yess aW skaWab;takrafan greiWist endanlega af byrgWartryggingunni. +0 3. mlsl. 2. mgr. kemur fram aW reglur 2. mgr. (b%Wi 1. og 2. mlsl.) eiga einnig viW ef svo stendur  sem lUst er 1 20. gr., Y.e. Yegar tj;nvaldur (opinber aWili) er ekki byrgWartryggWur en dreifir h%ttu sinni n vtrygginga. +Xegar vinnuveitandi og starfsmaWur bera ;skipta byrgW skal fara eftir reglum 3. mgr. 19. gr. og 23. gr. Xau kv%Wi eiga hins vegar ekki einungis viW um r)ttarst?Wu tj;nYola gagnvart hinum b;taskyldu heldur einnig r)ttarst?Wu tj;nvalda innbyrWis. +Til eru 1 einst?kum l?gum s)rstakar reglur um hvernig skipta beri skaWab;tum milli Yeirra sem bera ;skipta byrgW, sj einkum 3. mgr. 158. gr. siglingalaga, nr. 34/1985. Frumvarp Yetta haggar ekki sl1kum s)rkv%Wum. EUm 26. gr. +AWalregla 1slensks r)ttar um b%tur fyrir (1) spj?ll  l1kama eWa frelsi manna, (2) refsiverWa meingerW gegn pers;nu, friWi eWa %ru og (3) aWra meingerW, sem telja m drUgWa af illfUsi, er 1 1. mgr. 264. gr. hegningarlaga, nr. 19/1940. 0 s?mu grein er einnig meginregla um dnarb%tur, sbr. 2. mgr. kv%Wum 1., 2., 5.! > 9. og 12.! D 14. gr. frumvarpsins er %tlaW aW koma 1 staW Yeirra r)ttarreglna sem nC gilda um fjrtj;n vegna l1kamsspjalla, Yar  meWal dauWa, en 3. og 4. gr. frumvarpsins 1 staW kv%Wa 264. gr. um ;fjrhagslegt tj;n vegna l1kamsspjalla. +MeW 26. gr. er stefnt aW Yv1 leysa af h;lmi reglur 264. gr. hegningarlaga um b%tur fyrir ;fjrhagslegt tj;n vegna meingerWar gegn frelsi, pers;nu, friWi eWa %ru. Auk b;ta fyrir ;fjrhagslegt tj;n eftir 26. gr. yrWi fram unnt samkv%mt almennum skaWab;tareglum aW d%ma b%tur fyrir fjrtj;n af sl1kum r)ttarbrotum. +0 greininni er ekki kv%Wi er svarar til nCverandi heimildar til aW d%ma b%tur fyrir ?aWra meingerW sem telja m drUgWa af illfUsi . Hlfrar aldar reynsla af heimildinni bendir ekki til aW mikil Y?rf s)  s)rstakri reglu 1 skaWab;tal?gum um b%tur fyrir ;fjrhagslegt tj;n af sl1kum atvikum. N%gilegt Yykir aW setja kv%Wi um skyldu til aW greiWa miskab%tur fyrir meingerW sem telst ;l?gm%t. Um aukna r)ttarvernd sem leiWir af 26. gr. frumvarpsins sj h)r  eftir. Brottfall heimildar til aW d%ma miskab%tur fyrir meingerW, sem l1ta m drUgWa af illfUsi, mundi aW sjlfs?gWu ekki girWa fyrir r)tt til b;ta eftir almennum skaWab;tareglum vegna fjrtj;ns sem rekja m%tti til sl1krar meingerWar. +1. og 2. mgr. 264. gr. hegningarlaga eru heimildarkv%Wi, en eftir 26. gr. er skylt aW z$8 d%ma b%tur ef b;taskilyrWi eru aW ?Wru leyti fyrir hendi. +Samkv%mt 264. gr. skal meingerW vera refsiverW til Yess aW r)ttur stofnist til b;ta fyrir ;fjrhagslegt tj;n vegna meingerWar gegn pers;nu, friWi eWa %ru. SC mikilv%ga breyting felst 1 26. gr. aW falliW er fr Yv1 skilyrWi. N%gilegt er aW meingerWin s) ;l?gm%t. Ef frumvarpiW verWur aW l?gum veitir breyting Yessi st;raukna r)ttarvernd gegn brotum af Yessu tagi, t.d. brotum gegn friWhelgi einkal1fs. + hinn b;ginn er b;tar)ttur aW formi til Yrengdur aW Yv1 er varWar b%tur fyrir ;fjrhagslegt tj;n vegna skerWingar  frelsi. Eftir 264. gr. n%gir aW spj?ll  frelsi verWi rakin til atviks sem hefur skaWab;taskyldu 1 f?r meW s)r eftir einhverri skaWab;tareglu, Yar  meWal reglum um b;taskyldu n sakar. Samkv%mt 264. gr. er YaW Yv1 ekki skilyrWi kv?rWunar miskab;ta fyrir frelsisskerWingu aW tj;nsatvik s) ;l?gm%tt. $tla verWur aW Yessi Yrenging  b;taskilyrWum skipti Y; ekki mli 1 raun Yv1 aW vandfundin munu tilvik frelsiskerWingar sem b;ta verWur krafist fyrir eftir 264. gr. hegningarlaga en ekki eftir reglum frumvarpsins. H)r verWur og aW hafa 1 huga aW 1 frumvarpinu er ekki gert rW fyrir breytingu  s)rst?kum kv%Wum 1 r)ttarfarsl?gum um heimild til greiWslu miskab;ta, sbr. YaW sem greinir 1 lok athugasemda meW Yessari grein. +Xeim sem valdiW hefur l1kamsmeiWingum, framiW kynferWisbrot eWa ?nnur l1ka afbrot getur eftir atvikum veriW skylt aW greiWa Yeim sem misgert er viW miskab%tur eftir 26. gr. frumvarpsins auk b;ta fyrir l1kamstj;n. +0 skilyrWi 26. gr. um ;l?gm%ta meingerW felst aW um sakn%ma hegWun s) aW r%Wa. Gleysi mundi Y; Yurfa aW vera verulegt til Yess tj;nsatvik yrWi taliW ;l?gm%t meingerW. Hugtak Yetta mundi t.d. ekki taka til smv%gilegra hrekkja eWa str1Wni. +Eftir kv%Wi Yessu fellur skylda til greiWslu miskab;ta  Yann sem byrgW ber  ;l?gm%tri meingerW. Ekki er nauWsynlegt aW viWkomandi s) sjlfur sekur um meingerWina. T.d. mundi unnt aW s%kja b%tur fyrir ;fjrhagslegt tj;n Cr hendi vinnuveitanda starfsmanns sem gerist sekur um ;l?gm%ta meingerW Y;tt vinnuveitandinn eigi sjlfur enga s?k, enda s)u fyrir hendi ?ll skilyrWi reglunnar um vinnuveitandabyrgW. Hins vegar mundi b;ta eftir 26. gr. ekki verWa krafist  grundvelli reglna um b;taskyldu n sakar (hreina hlutl%ga byrgW). +Ekki er stefnt aW Yv1 aW greinin leiWi til breytinga  reglum um kv?rWun fjrh%War b;ta. +kv%Wi 2. mlsl. er sett til Yess aW skUrt komi fram aW reglur 1. og 2. mgr. 18. gr. um aWilaskipti aW kr?fum um b%tur fyrir l1kamstj;n eigi einnig viW um b;takr?fur vegna meingerWa Yeirra sem h)r um r%Wir. +0 nokkrum l?gum eru s)rkv%Wi um b%tur fyrir miska, sbr. t.d. 38. gr. laga nr. 47/1968, um v?rumerki, 2. mgr. 56. gr. h?fundalaga, nr. 73/1972, 58. gr. laga nr. 17/1991, um einkaleyfi, 22. gr. laga nr. 28/1991, um jafna st?Wu og jafnan r)tt kvenna og karla, og Umis kv%Wi 1 l?gum  sviWi r)ttarfars. kv%Wi Yessi breytast ekki Y;tt frumvarpiW verWi aW l?gum. EUm 27. gr. +Greinin felur 1 s)r reglur um aW hve miklu leyti v1kja megi meW samningi fr kv%Wum laganna. kv%Wi greinarinnar takmarka aW verulegu leyti r)tt manna til semja sig fr reglum laganna Wur en tj;n verWur. Tekur 1. mgr. til samninga sem eru 1 ;hag tj;nYola en 2. mgr. samninga sem eru 1 ;hag hinum b;taskylda. +X?rf Yykir vera  sl1kri takm?rkun vegna Yess aW n hennar verWur tilgangi margra af reglum laganna naumast nW. H%tt er viW aW s sem kann aW verWa fyrir tj;ni og s sem z$9 hugsanlega getur orWiW b;taskyldur geti oft ekki gert s)r grein fyrir afleiWingum samnings sem gerWur er fyrir fram, jafnvel l?ngu Wur en tj;n ber aW h?ndum. Yfirleitt gegnir allt ?Wru mli um samning sem gerWur er eftir aW tj;n er orWiW. X eiga menn Yess almennt kost aW kanna allr%kilega fjrhagslegar afleiWingar sem samningskv%Wi um skaWab%tur hafa fyrir bWa aWila. Ef sl1kur samningur telst ;sanngjarn er Y; heimilt aW v1kja honum til hliWar 1 heild eWa aW hluta eWa breyta honum skv. 36. gr. laga nr. 7/1936, sbr. 6. gr. laga nr. 11/1986. +Samkv%mt 1. mgr. er ekki heimilt, Wur en tj;n verWur, aW v1kja 1 ;hag tj;nYola fr reglum 1.! c 16. gr. (um b%tur fyrir tj;n  m?nnum), 2. mgr. 24. gr. (um tilhliWrun Yegar tj;nYoli er meWvaldur) og 26. gr. (um b%tur fyrir miska). Samningur um lakari r)ttarst?Wu tj;nYola um efni, sem Yessi kv%Wi taka til, er Yv1 ;gildur. :Yarft er aW nefna h)r 18. gr. af Yv1 aW 18. gr. er samkv%mt efni s1nu ;frv1kjanleg, hvort heldur er Wur en eWa eftir aW tj;n ber aW h?ndum. +kv%Wi 1. mgr. 27. gr. breyta engu um gildi s)rstakra kv%Wa 1 l?gum um takmarkaWa byrgW, t.d. reglna siglingalaga og laga um loftferWir. +Fyrsta mlsgrein 27. gr. tekur ekki til undanYgukv%Wa 1 samningi ef Yau snerta byrgWargrundv?llinn. Um samningsskilmla Yess efnis fer eftir reglum Yeim sem nC gilda. H)r m nefna aW nC r1kir almennt sC skoWun aW m?nnum s) ;heimilt aW undanYiggja sig b;tabyrgW  tj;ni sem rakiW verWur til st;rfellds gleysis. S sem veldur l1kamstj;ni meW Yeim h%tti mundi Yv1 ekki geta boriW fyrir sig sl1kt undanYgukv%Wi. +kv%Wi 2. mgr. eru, svo sem Wur er vikiW aW, gerW til Yess aW tryggja hagsmuni hins b;taskylda. XaW aW 1. og 3. mgr. 19. gr. og 20. gr. eru ekki frv1kjanlegar hefur t.d. 1 f?r meW s)r aW Wur en tj;n verWur m eigi semja svo um aW skaWab;taskylda stofnist ef vtrygging er fyrir hendi og aW s sem dreifir h%ttu sinni n vtrygginga geti ekki meW samningi skiliW s)r betri r)tt en tj;nYoli sem keypt hefur vtryggingu. S) samningur af Yessu tagi gerWur eftir aW tj;n er orWiW hefur hann aW sjlfs?gWu aWeins hrif gagnvart hinum skaWab;taskylda aW hann s) aWili aW samningnum. +Engar skorWur eru settar viW Yv1 aW vikiW s) meW samningi fr reglum 1. mgr. 22. gr., enda Yurfa hagsmunir tj;nvalds eWa tj;nYola ekki neinnar s)rstakrar verndar Yegar sC grein  viW. +Hin almenna l%kkunarregla er 1 1. mgr. 24. gr. st%Wa Yess aW ekki m v1kja fr henni meW samningi er sC aW hlutverk hennar er aW vernda hinn b;taskylda fyrir kr?fum sem leiWa til ;sanngjarnrar niWurst?Wu. +0 2. mlsl. 2. mgr. 27. gr. segir aW v1kja megi fr 25. gr. aW Yv1 er varWar tj;n sem valdiW er 1 opinberri starfsemi eWa 1 einkaatvinnurekstri eWa samb%rilegum rekstri. st%Wa Yessarar undanYgu fr reglu 1. mlsl. er m.a. sC aW 25. gr.  einnig viW um b;taskyldu innan samninga, en Yar kann aW vera sanngjarnt og hagnUtt aW kveWa fyrir fram meW samningi hvernig b;taskylda skuli skiptast milli aWila sem bera ;skipta byrgW  tj;ni. DUm IV. kafla. +0 kaflanum segir hven%r l?gin taki gildi. Xar er og kveWiW  um brottfall nokkurra lagakv%Wa sem frumvarpiW leysir af h;lmi. EUm 28. gr. +H)r er lagt til aW l?gin ?Wlist gildi 1. jCl1 1992 og aW hinar nUju reglur taki til skaWab;tabyrgWar vegna tj;ns sem verWur eftir gildist?ku laganna. +FrumvarpiW hefur ekki hrif  skaWab;tar)tt vegna tj;ns sem verWur Wur en l?gin ?Wl z$:Ԯast gildi. Um tj;n, sem ber aW h?ndum fyrir 1. jCl1 1992, fer Yv1 eftir nCgildandi reglum. Skipt getur verulegu mli hven%r tj;n er taliW hafa orWiW. Ekki verWur deilt um hven%r tj;n varW Yegar tj;nsatvik er skUrt afmarkaWur skyndilegur atburWur og skaWv%nar afleiWingar hans koma strax 1 lj;s. +Hins vegar getur YaW orkaW tv1m%lis ef ors?k tj;ns er langvarandi hrif eWa stand sem stendur nokkra hr1W. Sama  t.d. viW ef afleiWingar tj;nsatviks koma ekki strax fram og nokkurn t1ma tekur aW staWreyna eftirk?st Yess. 0 sl1kum tilvikum ber aW skilja kv%Wi Yessarar greinar svo aW reglur frumvarpsins um kv?rWun b;ta fyrir l1kamstj;n eigi viW Yegar skaWlegar afleiWingar ber aW h?ndum 1. jCl1 1992 eWa s1War, n tillits til Yess hven%r hin skaWv%na hegWun hefst eWa gerist eWa hve lengi hCn hefur staWiW. Hafi t.d. ;l?gm%tt stand varaW langa hr1W og smm saman valdiW heilsutj;ni skal hinn b;taskyldi greiWa b%tur eftir reglum frumvarpsins ef l1kamlegar afleiWingar koma ekki fram fyrr en 1. jCl1 1992 eWa s1War. Sama  viW Y;tt hinu ;l?gm%ta standi s) lokiW fyrir 1. jCl1 1992 og hrifa Yess g%ti Y ekki lengur. Tj;n, sem gerist h%gt eWa smm saman, verWur almennt taliW hafa orWiW Yegar skaWlegar afleiWingar verWa greinilega sannreyndar. Ekki verWur taliW aW tj;n, sem rakiW verWur til vanr%kslu  aW gera l?gm%ltar ?ryggisrWstafanir eWa Yess httar, hafi orWiW strax og vanr%kslan h;fst, heldur Yegar skaWlegar afleiWingar vanr%kslunnar koma 1 lj;s. +0 sumum tilvikum verWur aW telja aW tj;nYoli hafi orWiW fyrir tj;ni s1nu viW kveWinn skyndilegan atburW Y;tt skaWlegar afleiWingar hans verWi eWa komi 1 lj;s aW einhverju eWa ?llu leyti s1War. Til d%mis kann aW vera aW aWeins sjist minni httar verkar  farYega strax eftir rekstur bifreiWa, en s1War kemur fram aW hann hefur orWiW fyrir miklu varanlegu l1kamstj;ni. H)r mundi tj;niW verWa taliW hafa orWiW viW reksturinn. +Xegar hins vegar er um aW r%Wa kr?fu um b%tur fyrir missi framf%randa vegna andlts sem ber ekki aW h?ndum fyrr en nokkru eftir slys m telja aW tj;niW hafi orWiW viW andltiW, sbr. athugasemdir viW 13. og 14. gr. +L%kkunarreglu 24. gr. verWur beitt um tj;n sem verWur eftir gildist?ku laganna Y;tt YaW s) afleiWing skaWaverks sem unniW er Wur en Yau ?WluWust gildi. EUm 29. gr. +Samkv%mt Yessari grein falla Cr gildi nokkur lagakv%Wi sem frumvarpinu er %tlaW aW leysa af h;lmi. +Tmis kv%Wi I. kafla og reglur 26. gr. frumvarpsins koma 1 staW 264. gr. almennra hegningarlaga, nr. 19/1940. +Reglur 19. og 22. gr. frumvarpsins, sbr. 2. mlsl. 1. mgr. 17. gr., koma 1 staW 25. gr. laga um vtryggingarsamninga, nr. 20/1954. +kv%Wi 1. mlsl. 1. mgr. 17. gr. kemur 1 staW 59. gr. laga nr. 67/1971, um almannatryggingar. +0 3. og 4. mgr. 133. gr. loftferWalaga, nr. 34/1964, eru kv%Wi um b%tur fyrir Yjningar og lUti, varanlega ?rorku, missi framf%randa og CtfararkostnaW. Eru kv%Wi Yessi 1 samr%mi viW 264. gr. hegningarlaga, nr. 19/1940, og almennar ;l?gfestar reglur skaWab;tar)ttar og hafa Yv1 l1tiW sem ekkert sjlfst%tt gildi. Er Yv1 lagt til aW Yessi kv%Wi loftferWalaga verWi felld niWur. +kv%Wi 23. gr. frumvarpsins um b;tabyrgW starfsmanna koma 1 staW l%kkunarheimilda 1 l?gum um loftferWir, siglingal?gum, sj;mannal?gum og l?gum um l?greglumenn. +L%kkunarheimildir 1 2. mgr. 24. gr. l?gr%Wislaga, nr. 68/1984, 2. mgr. 132. gr. laga nr. 32/1978, um hlutaf)l?g, og 96. gr. laga nr. 22/1991, um samvinnuf)l?g, fela 1 s)r regl z$;Ԯur sem l%kkunarheimildir frumvarpsins koma ekki 1 staWinn fyrir. Eru Yv1 ekki efni til aW hagga viW Yeim Y;tt frumvarpiW verWi aW l?gum. +0 2. og 3. mgr. 95. gr. umferWarlaga, nr. 50/1987, er kveWiW  um s)rstakan endurkr?fur)tt vtryggingaf)lags  hendur hverjum Yeim sem af setningi eWa st;rfelldu gleysi veldur tj;ni er l?gboWin byrgWartrygging ?kut%kis greiWir b%tur fyrir. Heimilt er aW l%kka endurkr?fu meW hliWsj;n af s?k tj;nvalds, efnahag hans, fjrh%W tj;ns eWa ?Wrum atvikum. Skv. 96. gr. s?mu laga kveWur s)rst?k nefnd  um hvort beita skuli endurkr?fur)tti Yessum. Greind kv%Wi eru meWal lagaCrr%Wa sem %tlaW er aW hafa varnaWarhrif  vettvangi umferWarslysa. Xykir ekki r)tt aW leggja til aW Yeim verWi breytt. Fylgiskjal I.  O y?dddy ^  4I. SAMANBURVUR VIV DANSKAR OG S$NSKAR REGLUR +0 Yessum kafla eru skaWab%tur 1 Sv1Yj;W og Danm?rku bornar saman viW b%tur sem %tla m aW greiddar hefWu veriW fyrir l1kamstj;n eftir nCgildandi 1slenskum reglum, svo og b%tur sem frumvarpiW gerir rW fyrir aW greiddar verWi. D%mi eru valin Cr norr%nni skUrslu fr apr1l 1989, en Yar var sl1kur samanburWur gerWur 1 Yv1 skyni aW lUsa muninum  b;takv?rWunum annars staWar  NorWurl?ndunum (Bergs#ker, von Eyben, Roos og Wilhelmsson: Udviklingen af reglerne om erstatning for personskade. Rapport afgivet til den nordiske embedsmandskomit) for lovgivningsspQrgsm#l). Fjrh%Wum staWlaWra b;ta 1 Sv1Yj;W og Danm?rku hefur veriW breytt til samr%mis viW b;tafjrh%Wir sem nC gilda Yar, en Y%r b%tur, sem miWast viW kauplag, eru ;breyttar. Xessar fjrh%Wir eru umreiknaWar 1 1slenskar kr;nur miWaW viW gengi 1 byrjun n;vember 1991. Xegar v1saW er til kr;nut?lu er tt viW 1slenskar kr;nur, nema annaW s) tekiW fram. +1. d%mi. +0 fyrsta d%minu er um aW r%Wa 52 ra gamlan fulltrCa sem slasaWist mj?g alvarlega 1 umferWarslysi. Hann skaddaWist  heila, en YaW leiddi til l?munar ganglima, auk Yess sem hann er verulega skertur andlega. Hann l  sjCkrahCsi 1 Yrj mnuWi og s1Wan var hann 1 meWferW og endurYjlfun 1 rCma n1u mnuWi. >rorka hans var metin 100% til frambCWar. Vinnutekjur  slysdegi nmu 2.102.000 kr. en gert var rW fyrir aW Y%r mundu h%kka 1 2.285.000 kr.  n%sta ri. Hann f)kk greiddar um 1.005.000 kr.  fyrsta ri eftir slysiW og s1Wan nam heildarl1feyrir hans 868.000 kr.  ri 1 Danm?rku og Sv1Yj;W, en h)r  landi er miWaW viW aW tj;nYoli fengi greiddan ?rorkul1feyri meW fullri tekjutryggingu. +B%tur 1 Danm?rku mundu nema eftirfarandi fjrh%Wum: K#TH01 dJ4 PC'm  .,,. yx?f#dddy  }^ +l2 @@L  Xjningab%turqHq{260.000 Varanlegur miski $qHqy2.459.000 T1mabundiW atvinnutj;n(qHqy1.280.000 Varanleg ?rorka!qHqx12.612.000  "/  Samtals qHqx 16.611.000  >5TAFS  " yx?3'dddy "% WK#ɓTH01 b4 PC' L  X` hp x (#%'0*,.8135@8:5TAFS  yx? dddy e % `K#ɓTH01 b4 PC' L  X` hp x (#%'0*,.8135@8:5TAFS   yx?dddy % iK#ɓTH01 b4 PC' L  X` hp x (#%'0*,.8135@8:5TAFS  2 yx? dddy % |qK#ɓTH01 b4 PC' L  X` hp x (#%'0*,.8135@8:5TAFS  2 yx? dddy % {K#ɓTH01 b4 PC' L  X` hp x (#%'0*,.8135@8:5TAFS  R yx?dddy ,% K#ɓTH01 b4 PC' L  X` hp x (#%'0*,.8135@8:5TAFS   yx?dddy % K#ɓTH01 b4 PC' L  X` hp x (#%'0*,.8135@8:5TAFS  ! yx?%dddy w!% K#ɓTH01 b4 PC' L  X` hp x (#%'0*,.8135@8: varanlegrar ?rorku mundu Yv1 verWa kveWnar sem 20% af rslaunum fyrir slysiW margf?lduW meW 7,5. +3. d%mi. +Um er aW r%Wa laganema sem er um YaW bil hlfnaWur 1 nmi Yegar hann missir annan f;t r)tt fyrir ofan hn) 1 umferWarslysi. Hann notar gervif;t meW g;Wum rangri. Vegna slyssins tefst hann um eitt r 1 nmi en aW Yv1 loknu hefur hann st?rf sem fulltrCi  l?gmannsstofu en hugur hans st;W til Yess. Laun hans  fyrsta starfsri nema 2.056.000 kr. Varanlegur miski yrWi v%ntanlega metinn 55% 1 Danm?rku og  0slandi en aWeins 25% 1 Sv1Yj;W. +B%tur 1 Danm?rku mundu verWa sem h)r segir: K#TH01 dJ4 PC'm  ,.,. yx?h dddy  ^ +l2 @@L  Varanlegur miski #qHqy1.352.000 Varanleg ?rorka!qHqy3.042.000 AnnaW fjrtj;n qHq{300.000  /  Samtals q Hqy4.694.000  >5TAFS  P yx?dddy * % K#ɓTH01 b4 PC' L  X` hp x (#%'0*,.8135@8:5TAFS   yx?dddy % _K#ɓTH01 b4 PC' L  X` hp x (#%'0*,.8135@8:5TAFS  J# yx?'dddy $#% K#ɓTH01 b4 PC' L  X` hp x (#%'0*,.8135@8:5TAFS  $ yx?x dddy % K#ɓTH01 b4 PC' L  X` hp x (#%'0*,.8135@8:5TAFS   yx?dddy % ]TT02L 3 Laun  slysdegi!_@_e230.000@lu2.102.000 Framt1Warlaun_@_e250.000@lu2.285.000 Varanlegur miski: 100%. Varanleg ?rorka: 100%.  >5TAFS  " yx?vdddy %  TH01 dJ4 PC'm  ,.,. yx?dddy  ^ L 3>& `""H& ,H,?DKHA`SSVHUgISHizFrv.  >5TAFS   yx?dddy %  Xjningab%turH& ,H,:260.000HA`L SF 2.580.000HU`1.400.000  Hiw283.000 Varanlegur miskiH"& ,H,82.459.000HA`UHUiHiu4.000.000 T1mabundiW atvinnutj;nH(& ,H,81.280.000HA`L1.280.000 tF HU_11.950.000  Hiu1.280.000 Varanleg ?rorkaH!& ,H,712.612.000HA`K1.417.000GUUPPS1yGFVUPPSۃHUiHit10.405.000 AnnaWH& ,H,AHA`N585.000HUi SamtalsH& ,H,716.611.000HA`UHU_13.350.000Hit15.968.000  >5TAFS   yx? #dddy % GɓTH01 dJ4 PC'm >& `""L 3 UUPPS1[FVUPPSLET1 S4 PC ' rlegur l1feyrir.LET1 dJ4 PC'm   ВDSK2 L 3+l2  SiLET2  b4 PC'  2. d%mi.2[!Sj;maWur, 25 ra, missti annaW augaW og Yess vegna tti hann ekki kost  stUrimannsst?Wu.Ʒ TH02 dJ4 PC'm  ,.,. yx?&dddy  "^ +l2 gDKKjyISK  >5TAFS  # yx? (dddy #% 9TT02L 3 L 3L "Laun  slysdegi!_H_e142.800Hlu1.305.000 I$@ԌFramt1Warlaun_H_e171.360Hlu1.566.000 Varanlegur miski: DK og SV 20%, 0S 25%. Varanleg ?rorka: DK 20%, SV 0%, 0S 25%, frv. 20%.9fTT02 L " >5TAFS  D yx?dddy % 9cTH02 dJ4 PC'm L 3 TH01 dJ4 PC'm  ,.,. yx?dddy  ^ +l2 >& `""H& ,H,?DKHA`SSVHUgISHizFrv.  >5TAFS   yx?dddy h%  Varanlegur miskiH"& ,H,:492.000HA`N630.000HUb200.000Hiw800.000 T1mabundiW atvinnutj;nH(& ,H,AHA`N108.000HUiHiw108.000 H& ,H,AHA`UHU`2.900.000 Varanleg ?rorkaH!& ,H,81.566.000HA`M320.000XUUPPS1HUi XFVUPPSHiu1.958.000 AnnaWH& ,H,AHA`N514.000 SamtalsH& ,H,82.058.000HA`UHU`3.100.000Hiu2.866.000  >5TAFS   yx? dddy ^% XɓTH01 dJ4 PC'm >& `""L 3 UUPPS1FVUPPSLET1 S4 PC ' rlegur l1feyrir.1LET1 dJ4 PC'm  3. d%mi.2[!Laganemi, um YaW bil hlfnaWur 1 nmi, missti annan f;t r)tt fyrir ofan hn). Hann tafWist 1 nmi um eitt r en h;f aW Yv1 loknu st?rf sem fulltrCi l?gmanns.Ʒ TH02 dJ4 PC'm  ,.,. yx?dddy  ^ +l2 gDKKjyISK  >5TAFS   yx?dddy %  L "Laun  slysdegi!_H_k0Hl}0 Framt1Warlaun_H_e225.000Hlu2.056.000 Varanlegur miski: DK 55%, SV 25%, 0S 55%. Varanleg ?rorka: DK og SV 0%, 0S 55%, frv. 0% (b%tur 1 DK og frv. Y; skv. 8. gr.).  >5TAFS  * yx?~dddy %  TH01 dJ4 PC'm  ,.,. yx?4dddy  K^ L ">& `""H& ,H,?DKHA`SSVHUgISHizFrv.  >5TAFS  : yx?dddy %  Varanlegur miskiH"& ,H,81.352.000HA`N698.000HUb400.000Hiu2.200.000 T1mabundiW atvinnutj;nH(& ,H,AHA`L2.056.000HU`1.780.000 Varanleg ?rorkaH!& ,H,83.042.000HA`UHU`8.400.000Hiu4.950.000 AnnaWH& ,H,:300.000HA`N617.000HUiHiw300.000 SamtalsH& ,H,84.694.000HA`L3.371.000HU_10.580.000Hiu7.450.000 ɓTH01 dJ4 PC'm >& `"" >5TAFS   yx?dddy y%   ВDSK2 L "+l2  b4 PC'  6II. SAMANBURVUR  B:TUM EFTIR FRUMVARPINU AOG GILDANDI REGLUM +H)r  eftir verWa sUnd nokkur d%mi um b%tur sem kveWnar hafa veriW h)r  landi fyrir l1kamstj;n annaWhvort meW samningi eWa d;mi og til samanburWar d%mi um b%tur sem %tla m aW tj;nYoli hefWi fengiW greiddar ef frumvarpiW hefWi veriW 1 gildi. B;tafjrh%Wir eru Y; umreiknaWar til Yess t1ma sem b%tur voru kveWnar. +1. d%mi. +Fimmtn ra unglingur slasaWist  hendi 1 jCl1 1988. >rorka hans var metin 1 janCar 1991, 100% 1 tvo mnuWi og s1Wan varanleg 5%. Samkv%mt l%knisvottorWi var hann ;vinnuf%r 1 106 daga. Hann f)kk greidd laun fyrir Yann t1ma. SamiW var um b%tur 1 jCn1 1991. H)r er gert rW fyrir aW varanlegur miski hefWi veriW kveWinn 5%, en samkv%mt kv%Wum frumvarpsins yrWu engar b%tur greiddar fyrir varanlega ?rorku. (H)r hefWi komiW til lita aW beita kv%Wi 8. gr. frumvarpsins en Yar sem ?rorka er minni en 15% greiW k$AԮast engar ?rorkub%tur.) 0 t?flunni eru sUndar annars vegar b%tur Y%r sem kveWnar voru meW samningi og hins vegar b%tur eftir kv%Wum frumvarpsins: TH02 dJ4 PC'm  ,.,. yx?dddy  '^ +l2 eUmsamiWlvFrumvarp  >5TAFS   yx?jdddy % oTT02L 3 Xjningab%tur_@_l@lx72.000 Miskab%tur_@_f50.000 Varanlegur miski #_@_l@lw193.000 Varanleg ?rorka!_@_e545.000@l}0  /  Samtals _ @_e595.000@lw265.000 Vextir_@_e112.000@lx16.000  /  Samtals meW v?xtum $_ @_e707.000@lw281.000 ăofTT02 L 3 >5TAFS   yx? dddy f% ocTH02 dJ4 PC'm   ВDSK2 +l2 +l2  +2. d%mi. +SkrifstofumaWur, 55 ra aW aldri, slasaWist 1 umferWarslysi 1 mars 1990. >rorka hans var metin 1 mars 1991, 100% 1 Yrjr vikur, 50% 1 sex vikur og varanleg ?rorka 10%. H)r er gert rW fyrir aW viW kv?rWun b;ta samkv%mt frumvarpinu hefWi miskastig veriW 10% en ?rorka engin. Laun voru greidd meWan tj;nYoli var ;vinnuf%r og Yv1 ekki um b%tur aW r%Wa vegna t1mabundins atvinnutj;ns. SamiW var um b;tafjrh%W 1 apr1l 1991. H)r  eftir eru sUndar Y%r b%tur sem kveWnar voru, svo og b%tur samkv%mt frumvarpinu: TH02 dJ4 PC'm  ,.,. yx?(dddy  ?^ +l2 eUmsamiWlvFrumvarp  >5TAFS  . yx?dddy % |TT02L 3 Xjningab%tur_@_l@lx14.000 Miskab%tur_@_e100.000 Varanlegur miski"_@_l@lw378.000 Varanleg ?rorka!_@_c1.209.000@l}0  /  Samtals _ @_c1.309.000@lw392.000 Vextir_@_e112.000@ly8.000  /  Samtals meW v?xtum $_ @_c1.421.000@lw400.000 ă|fTT02 L 3 >5TAFS   yx?dddy ~% |cTH02 dJ4 PC'm  +3. d%mi. +21 rs gamall maWur hlaut mj?g sl%mt f;tbrot 1 umferWarslysi 1 jCn1 1988. 0 g?gnum kemur ekkert fram um hvaWa starfi hann gegndi fyrir og eftir slys, en ?rorka hans var metin 100% 1 fj;ra og hlfan mnuW, 50% 1 tvo mnuWi og s1Wan 20% varanleg ?rorka. Um b%tur var samiW 1 apr1l 1991. Tj;nYoli f)kk ekki greidd laun allan Yann t1ma sem hann var ;vinnuf%r og Yv1 voru honum greiddar b%tur vegna t1mabundins atvinnutj;ns. Sama fjrh%W mundi verWa greidd skv. 2. gr. frumvarpsins. Gert er rW fyrir aW varanlegur miski s) metinn 20% en ?rorka s) hins vegar ekki metin. Xessar b%tur eru sUndar h)r  eftir: TH02 dJ4 PC'm  ,.,. yx?#dddy  ^ +l2 eUmsamiWlvFrumvarp  >5TAFS  yx?0%dddy % TT02L 3 Xjningab%tur_@_l@lw101.000 Miskab%tur_@_e200.000 Varanlegur miski #_@_l@lw759.000 T1mabundiW atvinnutj;n(_@_e128.000@lw128.000 Varanleg ?rorka!_@_c2.013.000@l}0  A$/  Samtals _ @_c2.341.000@lw988.000 p$BԌ Vextir_@_e536.000@lx57.000  "/  Samtals meW v?xtum $_ @_c2.877.000@lu1.045.000 ăfTT02 L 3 >5TAFS   yx?6dddy % cTH02 dJ4 PC'm  +4. d%mi. +Fertugur iWnaWarmaWur st;rslasaWist 1 umferWarslysi 1 n;vember 1987. Hlaut hann mikil ?rkuml og var ?rorka hans metin 100% 1 rCm tv? r og s1Wan 75% til frambCWar. Xegar litiW er til Yess sem segir 1 ?rorkumatinu sUnist lj;st aW  grundvelli frumvarpsins mundi varanlegur miski verWa metinn 75% en ?rorka 100% Yar sem l%knirinn telur engin l1kindi til Yess aW tj;nYoli stundi vinnu 1 framt1Winni. Um b%tur var samiW 1 febrCar 1991. Xjningab%tur reiknaWar samkv%mt kv%Wum 3. gr. frumvarpsins eru verulega h%rri en hmarkiW sem Yar er greint og Yv1 eru b%tur l%kkaWar um 12%. H)r er gert rW fyrir greiWslu s?mu fjrh%War samkv%mt frumvarpinu og uppgj?ri vegna t1mabundins atvinnutj;ns ?rorku. B%tur eru sUndar 1 t?flunni h)r  eftir: TH02 dJ4 PC'm  ,.,. yx?dddy  ^ +l2 eUmsamiWlvFrumvarp  >5TAFS  yx?9dddy % TT02L 3 Xjningab%tur_@_l@lw691.000 Miskab%tur_@_c1.500.000 Varanlegur miski"_@_l@lu2.817.000 T1mabundiW atvinnutj;n(_@_c1.423.000@lu1.423.000 Varanleg ?rorka!_@_c6.143.000@lt10.275.000  J/  Samtals _ @_c9.066.000@lt15.206.000 Vextir_@_c4.158.000@lu1.023.000  ,/  Samtals meW v?xtum$_@_b13.224.000@lt16.229.000 ăXfTT02 L 3cTH02 dJ4 PC'm  >5TAFS   yx?ldddy %  +5. d%mi. +Xann 4. desember 1991 var kveWinn upp 1 H%star)tti d;mur um skaWab%tur til manns sem slasaWist  rinu 1984, Y 27 ra aW aldri, og hlaut mikil ?rkuml. Tryggingayfirl%knir mat ?rorku hans 100% 1 tta mnuWi og s1Wan varanlega 75%. MiWaW viW upplUsingar, sem fram koma 1 d;minum, m %tla aW miskastig yrWi 75% og ?rorka 100% eftir kv%Wum frumvarpsins. +Xegar svo langt er um liWiW fr slysdegi og Yar til samiW er um b%tur eWa d;mur kveWinn upp um Y%r vega vextir mj?g Yungt 1 heildarfjrh%W b;ta. Stafar YaW af Yv1 aW b%tur eru miWaWar viW slysdag og vextir reiknast fr Yeim degi til kv?rWunardags. 0 Yessu tilviki f)ll h)raWsd;mur 1 n;vember 1988 og nokkru Wur (29. gCst 1988) var gerWur Ctreikningur  fjrtj;ni hins slasaWa. Ekki kemur fram hvort s Ctreikningur var lagWur til grundvallar 1 d;mi H%star)ttar, en nUr Ctreikningur l fyrir eins og greint er fr h)r  eftir. +0 Ctreikningnum fr gCst 1988 var fjrtj;n  slysdegi metiW 5.507.000 kr. en  m;ti var verWm%ti ?rorkul1feyris almannatrygginga metiW 1.120.000 kr. og verWm%ti tekjutryggingar 1.975.000 kr. 0 ?llum tilvikum eru vaxtaforsendur Y%r aW miWaW er viW 6% vexti eftir Ctreikningsdag en einfalda almenna innlnsvexti fr slysdegi til Ctreikningsdags. +Btreikningur, sem lagWur var fyrir H%star)tt og er dagsettur 27. n;vember 1991, er mun 1tarlegri og samkv%mt honum nemur verWm%ti h?fuWst;ls ?rorkutj;ns 7.605.000 kr.  slysdegi. VerWm%ti ?rorkul1feyris er metiW 1.416.000 kr. og tekjutryggingar 2.588.000 ]$C kr. 0 Yessum Ctreikningi er einnig greint fr Yv1 aW tj;nYoli nj;ti ?rorkul1feyris Cr l1feyrissj;Wi og er verWm%ti Yess l1feyris til 70 ra aldurs reiknaW 3.576.000 kr. Hins vegar er tekiW fram aW s l1feyrir muni skerWa tekjutrygginguna aW einhverju marki en hins vegar liggur ekki fyrir Ctreikningur  skerWingunni. +NiWurstaWa H%star)ttar er sC aW tj;n tj;nYola Yyki h%filega metiW 2.500.000 kr. Hefur Y veriW tekiW tillit til verWm%tis b;ta sem hann nUtur fr Tryggingastofnun r1kisins og h?fW hliWsj;n af skattfrelsi ?rorkub;ta og hagr%Wi af greiWslu Yeirra 1 einu lagi, svo og litiW til verWm%tis l1feyris Cr l1feyrissj;Wi. X er dregiW fr verWm%ti greiWslna sem byrgWartryggingaf)lag hins b;taskylda hafWi Wur innt af hendi (501.000 kr.), svo og laun og sjCkradagpeningar (43.000 kr.). +X d%mir H%stir)ttur tj;nYola 800.000 kr. 1 miskab%tur og tekur fram aW tillit s) tekiW til Yess aW b%turnar bera vexti 1 rCm sj? r, svo og til verWb;taYttar vaxta. 0 d;msorWi er kveWiW  um einfalda vexti til 29. gCst 1988 en um drttarvexti fr Yeim degi til greiWsludags. Xegar vextir eru reiknaWir  b%turnar verWur heildarniWurstaWa samkv%mt h%star)ttard;minum eftirfarandi: TH02 dJ4 PC'm  ,.,. yx?_dddy  v ^ +l2 L "B%tur vegna ?rorku$_2.500.000 Wur greitt fr hinum b;taskylda2_à501.000HklHlu3.001.000 Miskab%tur_H_lHlw800.000 Vextir og drttarvextir)_H_lHlu9.200.000  /  Samtals _ H_lHlt13.001.000  >5TAFS   yx?,dddy % x4cTH02 dJ4 PC'm L "  SiLET2  b4 PC' +B%tur samkv%mt kv%Wum frumvarpsins yrWu v%ntanlega sem h)r segir: TH01 dJ4 PC'm  ,.,. yx?dddy  ^ +l2 L  Xjningab%turqHq{240.000 B%tur vegna varanlegs miska-qHqy3.000.000 >rorkub%tur (7,5 x 0,98 x 315.584 x 3.198 : 929)BqHqy7.985.000  /  Samtals q Hqx11.225.000 VextirqHqy1.700.000  /  B%tur alls meW v?xtum 'q Hqx12.925.000 ă  >5TAFS   yx?dddy % :ɓTH01 dJ4 PC'm L   ВDSK2 +l2 +l2  +Xjningab%tur eru reiknaWar 1 140 daga miWaW viW rCmlegu og 100 daga miWaW viW f;tavist. Xannig reiknaWar nema b%turnar 252.000 kr. og Yar sem Y%r eru 26% umfram viWmiWunarmarkiW 1 3. gr. frumvarpsins eru Y%r l%kkaWar l1tillega. B%tur vegna varanlegs miska nema 75% af 4.000.000 kr. B%tur vegna varanlegrar ?rorku eru 7,5-f?ld launin n%stu t;lf mnuWi fyrir slys, l%kkaWar um 2% vegna aldurs og framreiknaWar miWaW viW breytingu  lnskjarav1sit?lu (v1sitala var 929 stig  slysdegi en 3.198 stig Yegar d;mur var kveWinn upp). +B%tur eftir frumvarpinu eru 1viW l%gri en samkv%mt d;minum og veldur Yar mestu hve mikil hrif drttarvaxta eru 1 Yessu sambandi. Ef b%tur vegna slyss, eins og h)r hefur veriW fjallaW um, v%ru kveWnar meW samningi mj?g flj;tlega eftir slys m %tla aW niWurstaWan yrWi  Yessa lund og er Y gert rW fyrir aW rslaun v%ru 1.086.400 kr. TH02 dJ4 PC'm  ,.,. yx?$dddy  ^ +l2 L " B%tur eftir nCgildandi reglum: Vegna ?rorku_H_lHlt12.395.000 Fr dregst: VerWm%ti ?rorkul1feyris og tekjutryggingar<_@_c6.190.000 GreiWslur Cr l1feyrissj;Wi koma ekki til frdrttar enda skerWa HY%r tekjutryggingu. $DԌVegna skattfrelsis og hagr%Wis af eingreiWslu, 20% af mismunN_H_c1.241.000 B%tur vegna ?rorku$_H_lHlu4.964.000 Miskab%tur_H_lHlu2.000.000 B%tur alls_H_lHlu6.964.000 ă B%tur samkv%mt frumvarpi: Xjningab%tur_H_lHlw240.000 B%tur vegna varanlegs miska-_H_lHlu3.000.000 B%tur vegna ?rorku (1.086.400 x 7,5 x 0,98)=_H_lHlu7.985.000 B%tur alls_H_lHlt11.225.000 ă  >5TAFS  ; yx? dddy % FcTH02 dJ4 PC'm L " +6. d%mi. +T%plega fertugur maWur l)st 1 umferWarslysi 1 gCst 1988. Hann l)t eftir sig ekkju og fj?gurra ra d;ttur. Um b%tur var samiW 1 jCn1 1989 og voru Y kveWnar 1 einu lagi b%tur vegna missis framf%randa og b%tur vegna r?skunar  st?Wu og h?gum. 0 gCst 1988 nam barnal1feyrir almannatrygginga 5.865 kr.  mnuWi. UmreiknaWar meWaltekjur ekkjunnar nmu um 70% af tekjum mannsins. B%tur til ekkjunnar, reiknaWar samkv%mt kv%Wum 1 1. mlsl. 1. mgr. 13. gr. frumvarpsins, nema 1.225.000 kr. Xess vegna gilda kv%Wi 2. mlsl. 1. mgr. um 3.000.000 kr. lgmark b;ta. Samkv%mt 2. mgr. 13. gr. l%kkar b;tafjrh%W Yessi um 14% vegna Yess aW hinn ltni var 39 ra gamall. B%tur eru sUndar h)r  eftir: TH02 dJ4 PC'm  ,.,. yx?8dddy  O^ +l2 eUmsamiWlvFrumvarp  >5TAFS  > yx?dddy % RTT02L 3 Framf%rslutj;n maka%_@_e500.000@lu2.580.000 Framf%rslutj;n barns&_@_e500.000@lu1.093.000  /  Samtals _ @_c1.000.000@lu3.673.000 ă Vextir_@_f86.000@lx63.000 Samtals meW v?xtum$_@_c1.086.000@lu3.736.000 ă  >5TAFS  c yx?dddy =% BURfTT02 L 3RcTH02 dJ4 PC'm  +7. d%mi. +RCmlega fimmtugur maWur l)st af slysf?rum 1 gCst 1990 og l)t eftir sig ekkju sem var ri eldri. UmreiknaWar meWaltekjur ekkjunnar voru t%pur helmingur tekna hans. Um b%tur var samiW 1 n;vember 1990 og eru Y%r sUndar h)r  eftir samt b;tum samkv%mt frumvarpinu. Framf%rslutj;n maka er Y l%kkaW um 32% vegna aldurs hins ltna: TH02 dJ4 PC'm  ,.,. yx?/dddy  F^ +l2 eUmsamiWlvFrumvarp  >5TAFS  5 yx? dddy % [\TT02L 3 Framf%rslutj;n maka%_@_c2.948.000@lu2.809.000 B%tur fyrir r?skun  st?Wu og h?gum5_@_e300.000  /  Samtals _ @_c3.248.000@lu2.809.000 ă Vextir_@_f26.000@lx15.000 Samtals meW v?xtum$_@_c3.274.000@lu2.824.000 ă^[\fTT02 L 3[\cTH02 dJ4 PC'm  >5TAFS  Z yx?$dddy 4 %  Fylgiskjal II.  P$ y?(dddy #^   O$EԌ FjrmlarWuneyti, fjrlagaskrifstofa: 8 Ums?gn um frumvarp til skaWab;talaga. ă +FrumvarpiW fjallar aWallega um greiWslur skaWab;ta vegna l1kamstj;na almennt og miWar aW Yv1 aW setja skUrari, heilsteyptari og r)ttltari reglur um YaW efni en nCverandi l?g gera. +VerWi frumvarpiW aW l?gum munu hrif  r1kissj;W aWallega felast 1 Yv1 aW endurkr?fur)ttur hins opinbera  tj;nvald falla Cr gildi vegna tj;ns  hagsmunum sem hiW opinbera vtryggir ekki (sj 19. og 20. gr.). Fram til Yessa hefur r1kissj;Wur sjlfur aWeins gert sl1kar endurkr?fur 1 undantekningartilvikum. Hins vegar mun endurkr?fur)ttur Tryggingastofnunar r1kisins Yar meW falla Cr gildi, en  rinu 1991 innheimti slysatryggingadeild 64 millj. kr. 1 endurkr?fum.  rinu 1992 er %tlaW aW endurkr?fur slysatrygginga stofnunarinnar verWi nokkuW l%gri og l%kki enn frekar  n%sta ri. H)r er veriW aW innheimta kr?fur fr fyrri rum sem samYykkt frumvarpsins hefur ekki hrif . +XaW hefur einnig mikilv%ga en ;beina YUWingu fyrir kostnaW r1kissj;Ws aW reikna m meW aW heildarCtgj?ld Yj;Warinnar af skaWab;tagreiWslum fyrir l1kamstj;n l%kki verulega samkv%mt frumvarpinu. Stafar YaW af Yv1 aW meginhersla er l?gW  getu tj;nYola til aW afla vinnutekna 1 staW l%knisfr%Wilegs mats  ?rorku. Slys sem hafa 1 f?r meW s)r minni httar ?rorku samkv%mt l%knisfr%Wilegu mati eru svo m?rg aW l%kkun skaWab;ta vegna Yeirra hefur verulega Ctgjaldal%kkun 1 f?r meW s)r. HeildarCtgj?ld munu Yv1 samkv%mt frumvarpinu l%kka Yrtt fyrir h%rri dnarb%tur og ?rorkub%tur til Yeirra sem b1Wa raunverulegt fjrhagslegt tj;n. VerWi frumvarpiW aW l?gum m Yv1 reikna meW aW iWgj?ld vegna bifreiWatrygginga og heimilis- og fj?lskyldutrygginga l%kki meW t1manum.