WPC@ 2BJ WQ 3|="2CRddCCCdq2C28dddddddddd88qqqYzoCNzoozzC8C^dCYdYdYCdd88d8ddddCN8ddddY`(`lC2CC!CCCCCCCCCCd8YYYYYYzYzYzYzYC8C8C8C8ddddddddddYdddddodYYYYYYYdzYzYzYzYddddddddCCC8CNdz8z8z8z8z8ddddddCCCoNoNoNoNz8z8z8dddddddzYzYzYdz8dCoNz8dddddF2[dCYddddd7>d<d<$YYdCCddooCY<qqnn!8qBBnnnqyyPq7c1RyyXyycnnn~nyRzcXcyhFBnndhcnntnvyX~Xsyn~yVon 8 - Skjalap. (1.h) - HP LJ IIIISKJALAP.PRSo4 PCs*@20   ",;HXX;;;Xd,;,1XXXXXXXXXX11dddNvvlb;Elbvbll;1;SX;NXNXN;XX11X1XXXX;E1XXXXNU#U`;,;;;;;;;;;;;;X1NNNNNvvNlNlNlNlN;1;1;1;1XXXXXXXXXXNXXXXXbXNNNvNvNvNvNXlNlNlNlNXXXXXXXX;;;1;EXl1l1l1l1l1XXXXXXv;v;v;bEbEbEbEl1l1l1XXXXXXXlNlNlNXl1Xv;bEl1XXXXX>,PX;NXXXXX17X5X5 NNX;;XXbb;N5ddaa~1d::aaa~~~dkkGd0~W,Iykk~~~~NkktWaaa~~~{ouakIlWsNsWk\>:ayaX\rWaafaikNpNzfk}ayyozk~Times RomanTimes Roman BoldTimes Roman ItalicUSIS 3'3'Standard6&dis J. - HP LJ III3&Standard | ISIS 6&dis J. - HP LJ III6&Standard(1.h) - HP LJ IIIISKJALAP.PRS6&6&Standard(1.h) - HP LJ IIIISKJALAP.PRS*@ ":N_uu¶NNNu:N:AuuuuuuuuuuAAhרN[ϨܨNANmuNhuhuhNuuAAuAuuuuN[Auuuuhp/p~N:NN'NNNNNNNNNNuAhhhhhϜhhhhhNANANANAuuuuuuuuuuhuuuuuuhhhhhhhuhhhhuuuuuuuuNNNAN[uAAAAAuuuuuuϨNNN[[[[AAAuuuuuuܨuhhhuAuN[AuuuuuR:juNhuuuuu@HuFuF*hhuNNuuNhF'AMM捍]@s:`捍fs`sfszRMuzsff2& !":NuuNNNu:N:AuuuuuuuuuuNNu٨[uܨ騨NANuNuhhNuANA‚uh[Nuuuh\3\yN:NN'NNNNNNNNNNAuuuuu騨hhhhh[A[A[A[Auuuuuuuuuuuuuhhhhhhhhuuuuuu[[[A[uAAAAAuu騨hhh[[[[NNN騨uhhhAh[NuuuR:~uNuuuuuuFMuFuFAuuuNNuuNuF'AMM捍]@s:`捍fs`sfszRMւzsff",;bXX;;;Xe,;,1XXXXXXXXXX;;eeeXvvlEXvlbvv;1;gX;XbNbN;Xb1;b1bXbbNE;bXXXNF'F\;,;;;;;;;;;;;;b1XXXXXNvNvNvNvNE1E1E1E1bXXXXbbbbXXbXXXXlbXXXNNNNbvNvNvNvNXXXXXXbbEEE1EXbv1v1v1v1v1bbbbXXNNNbEbEbEbEv;v;v;bbbbbbXvNvNvNbv1bNbEv;XXbXb>,_X;XXXXXX5:X5X51XXX;;XXbb;X5eeaa~1e::aaa~~~ekkGe0~W,Iykk~~~~NkktWaaa~~~{ouakIlWsNsWk\>:ayab\rWaafaikNpNzfk}ayyozk~",;JXX;;;Xw,;,1XXXXXXXXXX;;wwwXllvll;NvbvllXbllbbE1EKX;XXNXN1XX11N1XXXXEE1XNvNNEG1G`;,;;;;;;;;;;;;X1lXlXlXlXlXvvNlNlNlNlN;1;1;1;1vXXXXXXXXXbNlXXXXbNXlXlXlXlXvNvNvNvNXlNlNlNlNXXXXXXXX;;;1;NvNb1b1b1b1b1vXvXvXvXXXvlElElEXEXEXEXEb1b1b1XXXXXXvbNbEbEbEXb1vXlEXEb1bNbNXXX>,\XEXXXXXX17X5X5&bbX;;XXXX;b5wwaa~1w::aaa~~~wkkGw0~W,Iykk~~~~NkktWaaa~~~{ouakIlWsNsWk\>:ayaX\rWaafaikNpNzfk}ayyozk~"!,6CCoh,,,CK!,!%CCCCCCCCCC%%KKK;{`YY`QJ``,4`Qw``J`YJQ``~``Q,%,?C,;C;C;,CC%%C%hCCCC,4%CC`CC;@@H,!,,,,,,,,,,,,C%`;`;`;`;`;wYY;Q;Q;Q;Q;,%,%,%,%`C`C`C`C`C`C`C`C`C`C`;`C`C`C`C`CJC`;`;`;Y;Y;Y;Y;`CQ;Q;Q;Q;`C`C`C`C`C`C`C`C,,,%,4`CQ%Q%Q%Q%Q%`C`C`C`C`C`Cw`Y,Y,Y,J4J4J4J4Q%Q%Q%`C`C`C`C`C`C~``CQ;Q;Q;`CQ%`CY,J4Q%`C`C`C`C`C/!0I5J5859:*=*C8J:E5MBJB=C:E"!,8CCoh,,,CZ!,!%CCCCCCCCCC,,ZZZC{QQY`QQ``,;YJoY`Q`QCJ`QoQJJ4%48C,CC;C;%CC%%;%`CCCC44%C;Y;;45%5H,!,,w,,,,,,,,,,C%QCQCQCQCQCwYY;Q;Q;Q;Q;,%,%,%,%YC`C`C`C`C`C`C`C`CJ;QC`C`C`CJ;`CQCQCQCQCY;Y;Y;Y;`CQ;Q;Q;Q;`C`C`C`C`C`C`C`C,,,%,;Y;J%J%J%J%J%YCYCYCYC`C`C~YQ4Q4Q4C4C4C4C4J%J%J%`C`C`C`C`C`CoYJ;J4J4J4`CJ%YCQ4C4J%J;J;`C`C`C/!FC4CCCCCC%)ddC(eeCd(JJCw,,CCCCw,J(ZZII_%Z,,III_f__ZPP5Z%n_B!7[jPPf____;nfffPPXBIsII___]TXIP7RBW;WBfPcE/,aI[IzCcEVBdIfIMIOP;T;\MfP_Ij[f[T\P_"%%=9%)%%%%%%%%%%)))!D5115-)555-A55)51)-55E55-"%!%!%!%%%9%%%%%%5%%!##(I %5!5!5!5!5!A11!-!-!-!-!5%5%5%5%5%5%5%5%5%5%5!5%5%5%5%5%)%5!5!5!1!1!1!1!5%-!-!-!-!5%5%5%5%5%5%5%5%5%-----5%5%5%5%5%5%A5111))))---5%5%5%5%5%5%E55%-!-!-!5%-5%1)-5%5%5%5%5%!%!%%%%%77%88%7 !!%I%%H))I!I))((4 )(((4844)HH,,L)<4$2:HHH,,L84444 <888,,0$(?((4443.0(,-$0 0$8,6&5(2(C%6&/$7(8(+(+, . 3*8,4(:282.3,42?:D>#b>&xF?MoS2X$To4 PC|DbI,'b4 PCZa:%p4 PCZe: vp4 p(AC|DfM, tf4 p(AC|DaI,a4 XC^3J7!'mdJ4 PC ^3M:! tudM4 p(ACD%6("'64 PC^3I7!bdI4 XC4)& )4 PCLET6Venjulegt 4 (Times Roman 14,0 pt).$a,q,$ p4 PC%  p4 PC% /GNGreinarnCmer.f greinarnCmeri.# x -X(T2X)ttir Yrj punkta fyrir skjalaritun.& ddUP UPUP 2@?@b>xF?HAU3Haus #2 fyrir skjalaritun.Zã j 1992!93. ! 1062 r fr stofnun AlYingis. 116. l?ggjafarYing. ! . ml.  SiLET2  b4 PC'  DHAU2  6&Plus/IINT/IINTXp`S" .6&StandardPapp1rstegund A4 (210 x 6&>6&Standard/&U("Von `*@  ? ?    X` hp x (#%'0*,.8135@8:#x /GNۃ%#/UF 6Um sambandiW milli fleiri veWr)tta.Z>%2/UFۃ +Xegar tveir eWa fleiri eiga veWr)tt 1 sama fjrverWm%ti gengur eldri r)ttur fyrir yngri r)tti nema annaW leiWi af samningi eWa reglum er skilja tilteknar tryggingarWstafanir til verndar r)tti. #/GND14. gr.?#x /GNۃ%#/UF CBtlausn.N@%2/UFۃ +1. Xegar veWhafi hefur sett fram beiWni um nauWungars?lu geta aWrir veWhafar krafist Yess aW f aW leysa til s1n veWr)tt hans gegn greiWslu veWkr?funnar allrar 1 reiWuf). +2. Ef fleiri veWhafar en einn vilja neyta Ctlausnarr)ttar gengur s fyrir sem fremstur er 1 forgangsr?W. S1Wari veWhafi getur ekki krafist Yess aW f aW leysa til s1n veWr)tt fyrri veWhafa ef fyrri veWhafi vill beita Ctlausnarr)tti gagnvart s1Wari veWhafa. /KACII. KAFLICn /KAۃ X/KH9 Um samningsveW 1 fasteignum.{Ct3/KHۃ  !/KGD15. gr.C!z /KGۃ%#/UF <XaW sem veWsett verWur.TD%2/UFۃ +1. Eignarr)ttur yfir fasteign, s)rst?k r)ttindi yfir fasteign og eignarhlutdeild 1 fasteign verWa veWsett eftir reglum Yessa kafla. +2. NC er skipting fasteignar hW samYykki tiltekins stj;rnvalds og verWur afmarkaWur hluti fasteignarinnar Y ekki veWsettur s)rstaklega fyrr en viWkomandi stj;rnvald hefur veitt samYykki til skiptingar eignarinnar. #/GND16. gr.F#x /GNۃ%#/UF 8Afm?rkun veWr)ttar 1 fasteign.G%2/UFۃ +1. Ef annaW leiWir ekki af samningi n%r veWr)ttur 1 fasteign til: T a. 1. 1. 1. 1.(a) i) a) a. 1. 1. 1. 1.(a) i) a)T /I1 @+a.؃Tlands eWa l;War,Ʒ  /I1 @+b.؃ThCsa og annarra bygginga og mannvirkja sem reist hafa veriW eWa verWa  landi eWa l;W,Ʒ  /I1 @+c.؃Tlausafjr sem viW kaup og s?lu telst venjulegt fylgif) Yeirrar fasteignar sem veWsetningin n%r til ogƷ  /I1 @+d.؃Tsameignarr)ttinda, afnotar)ttinda, f)lagsr)ttinda og annarra r)ttinda sem heyra til hinni veWsettu eign.Ʒ +2. Um veWsetningu rekstrart%kja samt fasteign 1 atvinnurekstri gilda kv%Wi III. kafla laga Yessara. #/GND17. gr.K#x /GNۃ%#/UF 8Afm?rkun veWr)ttar 1 varanlegum z$Ԍ/afnotar)tti lands og hCsa o.fl. sem  landi eru.L%2/UFۃ +1. VeWsetning  varanlegum afnotar)tti til lands og hCsa o.fl., sem  landinu eru, n%r til allra Yeirra r)ttinda sem veWsali nUtur samkv%mt afnotasamningi. +2. Reglur b- og c-liWa 1. mgr. 16. gr. og 2. mgr. 16. gr. eiga h)r einnig viW. #/GND18. gr.&N#x /GNۃ%#/UF 6VeWsetning aWgreindra eignarhluta.N%2/UFۃ +1. VeWr)ttur 1 eignarhluta 1 fj?lbUlishCsi n%r til: T a. 1. 1. 1. 1.(a) i) a) a. 1. 1. 1. 1.(a) i) a)T /I1 @+a.؃TYeirrar einingar sem veWsali  eignarr)tt aW, Y.e. s)reignar hans, ogƷ  /I1 @+b.؃Ttilheyrandi hlutdeildar 1 sameign, Yar meW talin eignarl;W eWa leigul;Warr)ttindi.Ʒ +2. kv%Wi 1. mgr. eiga einnig viW um annaW hCsn%Wi en 1bCWarhCsn%Wi, svo sem atvinnu og verslunarhCsn%Wi, eftir Yv1 sem viW getur tt. #/GND19. gr.R#x /GNۃ%#/UF AR)ttarvernd.iR%2/UFۃ +VeWr)ttur samkv%mt kafla Yessum ?Wlast r)ttarvernd viW YinglUsingu 1 fasteignab;k 1 samr%mi viW kv%Wi YinglUsingalaga. HiW veWsetta verWur fram 1 umrWum veWsala nema um annaW hafi veriW samiW. #/GND20. gr.T#x /GNۃ%#/UF =Yfirtaka veWskuldar.oT%2/UFۃ +1. NC tekur kaupandi fasteignar 1 samningi viW seljanda aW s)r greiWslu veWskuldar sem hv1lir  hinni seldu eign. VerWur kaupandi Y viW YinglUsingu afsals skuldbundinn gagnvart veWhafa og seljandi Y jafnframt laus undan skuldbindingu sinni ef kv%Wi er Yess efnis 1 veWbr)finu aW skuldin gjaldfalli ekki Yrtt fyrir eigendaskipti aW veWinu. X; er veWhafa heimilt aW krefja fyrri eiganda um allar greiWslur samkv%mt veWbr)finu meWan veWhafi hefur ekki fengiW tilkynningu um skuldskeytinguna og YinglUsingu afsals kaupanda samt nauWsynlegum g?gnum Yessu til s?nnunar. Seljandi  r)tt til Yess aW veWhafi riti veWbr)fiW um skuldskeytinguna. +2. 0 ?Wrum tilvikum en Yeim sem greinir 1 1. mgr. verWa skuldaraskipti Yv1 aWeins skuldbindandi fyrir veWhafa aW hann samYykki skuldaraskiptin 1 samningi viW hinn nUja eiganda veWsins. /KABIII. KAFLIhYn /KAۃ X/KH; Um samningsveW 1 lausaf).Yt3/KHۃ  ?A. Almenn kv%Wi. ă !/KGD21. gr.oZ!z /KGۃ%#/UF :Meginregla um r)ttarvernd.Z%2/UFۃ +Um stofnun og r)ttarvernd samningsveWs 1 lausaf) fer eftir kv%Wum laga Yessara og eftir Yv1 sem kveWiW er 1 ?Wrum l?gum. #/GND22. gr.\#x /GNۃ%#/UF CHandveW.a\%2/UFۃ +1. Heimilt er aW stofna til handveWr)ttar 1 lausaf). +2. HandveWr)ttur ?Wlast r)ttarvernd viW afhendingu veWsins til veWhafa eWa aWila sem tekiW hefur aW s)r aW hafa umrW veWsins fyrir veWhafa Yannig aW eigandinn s) sviptur m?guleikanum  Yv1 aW hafa veWiW undir h?ndum. XaW jafngildir afhendingu 1 Yessu sam z$Ԯbandi Yegar afhentur hefur veriW lykill aW hCsn%Wi Yar sem veWiW er geymt eWa gerWar hafa veriW aWrar samb%rilegar rWstafanir sem leiWa til Yess aW eigandinn glatar m?guleikanum til Yess aW geta rWiW yfir veWinu. +3. Ef veWiW er 1 umrWum annars en eiganda  gildist1ma veWsetningarinnar ?Wlast handveWr)ttur einnig r)ttarvernd Yegar umrWamaWur hefur fengiW tilkynningu um veWsetninguna og um YaW aW eigandinn rWi ekki yfir veWinu. Ef umrWamaWur neitar aW hafa umrW hins veWsetta fyrir veWhafa ?Wlast veWr)tturinn ekki r)ttarvernd viW tilkynninguna. +4. VeWsetning  handveWr)tti ?Wlast r)ttarvernd viW YaW aW hiW veWsetta lausaf) er afhent framveWhafa. Reglur 2. og 3. mgr. eiga h)r einnig viW. #/GND23. gr.b#x /GNۃ%#/UF :Sjlfsv?rsluveW 1 lausaf)..c%2/UFۃ +1. Heimilt er aW stofna til sjlfsv?rsluveWr)ttar 1 einst?kum lausafjrmunum. +2. Um stofnun sjlfsv?rsluveWr)ttar 1 lausaf) skal gera br)flegan gerning. Um r)ttarvernd sl1ks veWr)ttar gilda kv%Wi YinglUsingalaga um r)ttarvernd sjlfsv?rsluveWs 1 lausaf). +3. Reglur 20. gr. um yfirt?ku veWskuldar eiga viW meW sama h%tti Yegar skrningarskyldu lausaf) er afsalaW. 5B. VeW 1 rekstrart%kjum, rekstrarveW. ă #/GND24. gr.%f#x /GNۃ%#/UF < Afm?rkun veWr)ttarins.~f%2/UFۃ +1. Xegar rekstraraWili veWsetur fasteign sem er varanlega CtbCin meW Yarfir tiltekins atvinnurekstrar 1 huga n%r veWr)ttur 1 fasteigninni, ef um YaW hefur veriW samiW, einnig til rekstrart%kja sem heyra rekstrinum til. VeWsetningin gerist samt1mis veWsetningu Yeirrar eWa Yeirra fasteigna Yar sem reksturinn fer fram. +2. MeW rekstrart%kjum er tt viW v)lar, t%ki, h?ld, innr)ttingar, innbC og annan CtbCnaW. +3. VeWr)ttur 1 rekstrart%kjum, sem  hv1lir s?luveW, n%r til Yess r)ttar sem veWsali  hverju sinni 1 viWkomandi hlut. +4. VeWr)ttur 1 rekstrart%kjum samkv%mt Yessari grein n%r hvorki til skrningarskylds lausafjr n) heldur Yeirra verWm%ta sem verWa veWsett samkv%mt kv%Wum 28., 29., 30., 31. og 32. gr. +5. VeWr)tturinn n%r til rekstrart%kjanna 1 heild eins og Yau eru  hverjum t1ma. Ef rekstur veWsala skiptist 1 fleiri einingar sem rekstrarlega s)W eru aWskildar og Yar sem atvinnureksturinn fer fram 1 fleiri fasteignum en einni er heimilt aW veWsetja rekstrart%ki hverrar einingar s)rstaklega. +6. Eftir aW fasteign hefur veriW veWsett meW rekstrart%kjum verWur ekki stofnaW til veWr)ttar 1 rekstrart%kjunum einum meWan rekstrarveWsamningur er 1 gildi. #/GND25. gr.m#x /GNۃ%#/UF @RekstraraWili.m%2/UFۃ +MeW rekstraraWila er tt viW: T a. 1. 1. 1. 1.(a) i) a) a. 1. 1. 1. 1.(a) i) a)T /I1 @+a.؃Ts)rhvern Yann aWila sem hefur meW h?ndum einhvers konar atvinnurekstur, svo sem hlutaf)lag, samvinnuf)lag, sameignarf)lag, samlagsf)lag eWa firma einstaks manns, Ʒ  /I1 @+b.؃TaWra aWila sem hafa atvinnurekstur meW h?ndum Y;tt eigi s) reksturinn 1 hagnaWar z$Ԯskyni, svo sem sjCkrahCs, barnaheimili, sk;la, s?fn, 1Yr;tta og afYreyingarstofnanir, f)lagsmla, mannCWarstofnanir og aWrar l1ka stofnanir.Ʒ #/GND26. gr.q#x /GNۃ%/UF A R)ttarvernd.q%2/UFۃ +RekstrarveW ?Wlast r)ttarvernd Yegar r)ttinum er YinglUst samt veWr)tti 1 viWkomandi fasteign eWa fasteignum. #/GND27. gr.s#x /GNۃ%#/UF 7 Framsal veWsettra rekstrart%kja.qs%2/UFۃ +1. VeWsali getur skipt Ct eWa framselt veWsett rekstrart%ki svo lengi sem sl1kt er 1 samr%mi viW eWli rekstrarins eWa skerWir ekki aW mun tryggingu veWhafa. +2. Eftir aW veWhafi hefur komiW fram greiWsluskorun til undirbCnings fullnustugerWar til innheimtu veWkr?fu hefur veWsali ekki lengur r)tt til Yess aW skipta Ct eWa framselja rekstrart%kin nema fyrir liggi samYykki veWhafa. +3. Xegar rekstrart%ki hafa veriW seld 1 samr%mi viW kv%Wi 1. og 2. mgr. Yessarar greinar og seljandinn hefur ekki lengur umrW Yeirra fellur veWr)tturinn 1 t%kjunum brott. +4. Ef eigandi veWsettra rekstrart%kja hefur umfram Y heimild, sem greinir 1 1. og 2. mgr., framselt ?Wrum hiW veWsetta ?Wlast veWhafinn veWr)tt, sams konar og hann tti 1 veWandlaginu, 1 kr?fu fyrri eiganda  hendur Yeim sem viW hinu veWsetta t;k um endurgjald af hans hlfu fyrir YaW sem af hendi var ltiW. S sem viW hinu veWsetta t;k bakar s)r gagnvart veWhafa byrgW  kr?fu Yessari ef hann hefur greitt hana veWsala Wur en veWr)ttur 1 henni var niWur fallinn, enda hafi hann vitaW eWa mtt vita aW veWsali hafi fariW Ct fyrir heimild skv. 1. mgr. meW rWst?fun sinni. +5. Um fjrnm 1 fasteign og rekstrart%kjum skv. 24. gr. laga Yessara gilda kv%Wi 42. gr. laga um aWf?r, nr. 90/1989. .C. VeW 1 f%ranlegum v)lbCnaWi 1 verktakastarfsemi. ă #/GND28. gr./{#x /GNۃ +1. RekstraraWila, sem stundar verktakastarfsemi, er heimilt aW setja aW sjlfsv?rsluveWi einu nafni f%ranlegan v)lbCnaW sem heyrir atvinnurekstri hans til og ekki er skrningarskyldur sem ?kut%ki samkv%mt umferWarl?gum. +2. VeWr)ttur 1 v)lbCnaWi skv. 1. mgr. ?Wlast r)ttarvernd meW YinglUsingu  blaW eiganda 1 lausafjrb;k 1 samr%mi viW kv%Wi YinglUsingalaga. +3. kv%Wi 3. og 5. mgr. 24. gr., 25. gr., 26. gr. og kv%Wi 1.! O 4. mgr. 27. gr. um framsal eiga h)r viW, eftir Yv1 sem viW getur tt. -D. VeW 1 rekstrart%kjum landbCnaWar, bCf) og afurWum. ă #/GND29. gr.~#x /GNۃ%#/UF 8 Rekstrart%ki og greiWslumark.2%2/UFۃ +1. ViW veWsetningu jarWar er heimilt aW semja svo um aW j?rWinni skuli fylgja rekstrart%ki Yau sem notuW eru viW atvinnurekstur 1 landbCnaWi. VeWsetning rekstrart%kjanna gerist Y samt1mis veWsetningu jarWarinnar. +2. MeW rekstrart%kjum samkv%mt framans?gWu er tt viW h?ld, v)lar og t%ki, ?nnur en ?kut%ki sem skrningarskyld eru samkv%mt umferWarl?gum. +3. VeWr)ttur 1 rekstrart%kjum landbCnaWar ?Wlast r)ttarvernd Yegar r)ttinum er YinglUst samt veWr)tti 1 viWkomandi j?rW. z$Ԍ+4. Xegar j?rW er sett aW veWi er heimilt aW semja 1 veWbr)fi aW veWr)tturinn ni einnig til greiWslumarks jarWar. +5. kv%Wi 3., 5. og 6. mgr. 24. gr. og 1.! Y 5. mgr. 27. gr. eiga h)r viW meW sama h%tti Yegar veWsett eru rekstrart%ki landbCnaWar. #/GND30. gr.%#x /GNۃ%#/UF 1BCstofn, rekstrarv?rur, afurWir og uppskera.~%2/UFۃ +1. Xeim sem stunda atvinnurekstur 1 landbCnaWi er heimilt aW setja aW sjlfsv?rsluveWi einu nafni tiltekna flokka bCstofns s1ns. MeW bCstofni 1 Yessu sambandi er t.d. tt viW sauWf), hross og nautgripi; alifugla, sv1n og loWdUr; seiWi, eldisfisk og hafbeitarfisk. +2. FramleiWendum landbCnaWarvara og ?Wrum, sem eignast v?rur Yessar til vinnslu eWa endurs?lu til annarra en neytenda, er heimilt aW setja aW sjlfsv?rsluveWi einu nafni rekstrarv?rur, afurWir og uppskeru sem veWsali  eWa eignast kann. +3. ViW veWsetningu skv. 1. og 2. mgr. skiptir verkunar eWa framleiWslustig ekki mli. +4. VeWr)ttur 1 afurWum og bCstofni ?Wlast r)ttarvernd meW YinglUsingu  blaW veWsala 1 lausafjrb;k 1 samr%mi viW kv%Wi YinglUsingalaga. +5. Um framsal  bCstofni, rekstrarv?rum, afurWum og uppskeru, sem veWsett hefur veriW samkv%mt kv%Wum 1. og 2. mgr., gilda einnig, eftir Yv1 sem viW geta tt, kv%Wi 1.! $ 4. mgr. 27. gr. laga Yessara. #E. VeW 1 bCnaWi skipa, afla, sjvarafurWum og rekstrarv?rum sjvarCtvegs. ă #/GND31. gr.׊#x /GNۃ%#/UF 7BCnaWur skipa og veiWiheimildir.0%2/UFۃ +1. Xeim er veWsetur skip er r)tt aW semja svo um aW skipinu skuli fylgja, auk venjulegs fylgifjr, annaW lausaf) sem %tlaW er til nota  skipinu, svo sem ol1ubirgWir Y%r sem 1 skipinu eru hverju sinni, veiWarf%ri, skipsbCnaWur og ?nnur h?ld. +2. VeWsetningin gerist samt1mis veWsetningu viWkomandi skips. VeWr)tturinn ?Wlast r)ttarvernd meW skrningu  blaW veWsala 1 skipab;k 1 samr%mi viW kv%Wi YinglUsingalaga. +3. Xegar skip er sett aW veWi er heimilt aW semja 1 veWbr)fi aW veWr)tturinn ni einnig til veiWiheimilda skips. +4. kv%Wi 3., 5. og 6. mgr. 24. gr. og 1.! Y 4. mgr. 27. gr. eiga h)r viW, eftir Yv1 sem viW getur tt. #/GND32. gr.d#x /GNۃ%#/UF 8Afli, afurWir og rekstrarv?rur.%2/UFۃ +1. BtgerWarm?nnum, framleiWendum sjvarafurWa og Yeim sem eignast v?rur Yessar til vinnslu eWa endurs?lu til annarra en neytenda er heimilt aW setja aW sjlfsv?rsluveWi einu nafni afla, tilgreindar tegundir afurWa og rekstrarv?rur sem veWsali  eWa eignast kann eWa hefur til s?lumeWferWar. +2. ViW veWsetningu skv. 1. mgr. skiptir verkunar eWa framleiWslustig ekki mli. +3. VeWr)ttur 1 afla, rekstrarv?rum og afurWum ?Wlast r)ttarvernd meW YinglUsingu  blaW r)ttsala 1 lausafjrb;k 1 samr%mi viW kv%Wi YinglUsingalaga. +4. ViW veWsetningu skv. 1. mgr. gilda um framsal kv%Wi 1.!  4. mgr. 27. gr. laga Yessara. =F. VeW 1 v?rubirgWum. ă #/GND33. gr.#x /GNۃ%#/UF z$Ԍ< Afm?rkun veWr)ttarins.\%2/UFۃ +1. RekstraraWilum er heimilt aW setja aW sjlfsv?rsluveWi v?rubirgWir atvinnurekstrar s1ns. +2. MeW v?rubirgWum er tt viW YaW sem rekstraraWilinn  eWa eignast kann af: T a. 1. 1. 1. 1.(a) i) a) a. 1. 1. 1. 1.(a) i) a)T /I1 @+a.؃Threfni, v?rum 1 vinnslu, fullunnum v?rum og verslunarv?rum,Ʒ  /I1 @+b.؃Trekstrarv?rum og ?Wrum v?rum sem notaWar eru 1 atvinnurekstrinum,Ʒ  /I1 @+c.؃TbCnaW utan um framleiWsluv?rur rekstrarins.Ʒ +3. VeWr)tturinn m n til v?rubirgWa veWsala 1 heild eWa til nnar tilgreinds hluta birgWanna sem rekstrarlega s)W er aWskilinn fr ?Wrum hlutum Yeirra og telja m sjlfst%Wa heild. N%r veWr)tturinn Y til v?rubirgWanna eWa hluta Yeirra eins og Y%r eru  hverjum t1ma. +4. VeWr)ttur 1 v?rubirgWum n%r ekki til Yeirra verWm%ta sem kv%Wi 28.!  32. gr. taka til. #/GND34. gr.]#x /GNۃ%#/UF A R)ttarvernd.%2/UFۃ +1. VeWr)ttur 1 v?rubirgWum skv. 33. gr. ?Wlast r)ttarvernd meW YinglUsingu  blaW veWsala 1 lausafjrb;k 1 samr%mi viW kv%Wi YinglUsingalaga. +2. Um veWr)tt 1 v?rubirgWum gilda kv%Wi 1.!  4. mgr. 27. gr. BG. S?luveW. ă #/GND35. gr.#x /GNۃ%#/UF 6 Hverjar kr?fur unnt er aW tryggja.%2/UFۃ +0 tengslum viW s?lu lausafjr er heimilt aW semja um veWr)tt 1 hinu selda (s?luveW) til tryggingar: T a. 1. 1. 1. 1.(a) i) a) a. 1. 1. 1. 1.(a) i) a)T /I1 @+a.؃Tkr?fu seljanda til endurgjaldsins samt v?xtum og kostnaWi eWaƷ  /I1 @+b.؃Tlni sem YriWji maWur hefur veitt kaupanda til greiWslu kr?fu Yeirrar sem nefnd er 1 stafliW a, 1 heild eWa aW hluta, enda hafi lnveitandi greitt lnsfjrh%Wina beint til seljanda.Ʒ #/GND36. gr.W#x /GNۃ%#/UF 2 Hver verWm%ti verWa ekki sett aW s?luveWi.%2/UFۃ +S?luveW verWur ekki stofnaW 1 hlutum sem %tlaWir eru til endurs?lu Y;tt kaupverWiW hafi ekki veriW greitt. Xetta tekur Y; ekki til Yeirra tilvika Yar sem heimilt er aW selja hlut eftir aW  honum hafa veriW gerWar endurb%tur eWa Yar sem um er aW r%Wa fylgif) eWa hluta aWalhlutarins. #/GND37. gr.#x /GNۃ%#/UF 6 Bann viW framsali og veWsetningu.C%2/UFۃ +Hlut, sem  hv1lir s?luveW, m hvorki selja n) veWsetja n samYykkis Yess veWhafa sem s?luveW , sbr. Y; 36. gr. #/GND38. gr.z#x /GNۃ%#/UF : R)ttarvernd og fullnusta.Ӥ%2/UFۃ +1. XaW er skilyrWi fyrir r)ttarvernd samnings um s?luveW aW samningurinn s) gerWur skriflega og 1 s1Wasta lagi samt1mis afhendingu s?luhlutarins til kaupanda. +2. Til Yess aW s?luveW 1 skrningarskyldum lausafjrmunum ?Wlist r)ttarvernd verW z$ Ԯur aW auki aW YinglUsa veWinu  blaW veWsala 1 YinglUsingab;k, sbr. kv%Wi 2. mgr. 23. gr. laga Yessara. Xetta gildir Y; ekki um fylgif) sl1ks lausafjr. +3. 0 samningi verWur aW greina s)rstaklega Yau verWm%ti sem veWr)tturinn skal n til og YaW kaupverW eWa Y lnsfjrh%W sem tryggja skal. Ef fleiri hlutir en einn eru keyptir meW s?luveWi 1 einu lagi n%r veWr)tturinn til allra hlutanna til tryggingar allri Yeirri fjrh%W sem kaupandinn skuldar. +4. Ef samiW er um s?luveW b%Wi til tryggingar kr?fu seljanda og til tryggingar lni sem YriWji maWur hefur veitt skal l1ta svo  aW veWr)ttir Yessir s)u jafnst%Wir nema annaW leiWi af samningi. +5. Xegar vanskil verWa  greiWslu krafna Yeirra sem greinir 1 35. gr. getur veWhafi leitaW fullnustu kr?fu sinnar meW Yv1 aW krefjast nauWungars?lu, enda hafi hann skiliW s)r Y heimild 1 s?luveWssamningi. Rifti veWhafi s?luveWssamningi samkv%mt heimild 1 veWsamningnum eWa  grundvelli almennra reglna getur hann krafist afhendingar hins veWsetta Cr hendi veWsala. #/GND39. gr.v#x /GNۃ%#/UF A ViWskeyting.Ϭ%2/UFۃ +S?luveW fellur brott ef s?luhlutur er skeyttur viW fasteign eWa annan aWalhlut  Yann htt aW aWskilnaWur mundi leiWa til ;h;flega mikils kostnaWar eWa ;sanngjarnrar verWm%tisrUrnunar. #/GND40. gr.U#x /GNۃ%#/UF C Umb%tur.%2/UFۃ +S?luveW fellur brott ef endurb%tur eWa tilkostnaWur hafa 1 verulegum atriWum breytt eWli s?luhlutarins eWa verWm%ti eftir aW hann var afhentur kaupanda. #/GND41. gr.#x /GNۃ%#/UF CFyrning.N%2/UFۃ +Krafa sC, sem tryggW er meW s?luveWi, fyrnist  fj;rum rum fr Yeim degi er hCn varW gjaldkr%f. :YinglUst s?luveW til tryggingar sl1kri kr?fu fellur Cr gildi um leiW og krafan fyrnist. #/GND42. gr.±#x /GNۃ%#/UF 6Um r)tt sem jafna m til s?luveWs.%2/UFۃ +1. Ef seljandi eWa s sem veitt hefur ln til kaupa  hlut hefur skiliW s)r eignarr)tt 1 hinu selda Yar til kaupverWiW eWa lniW er aW fullu greitt eWa hann hefur skiliW s)r r)tt til Yess aW taka hlutinn viW greiWslufall skal meW sl1kan samning fariW sem Yar s) um s?luveWssamning aW r%Wa. +2. Leigusamninga eWa svipaWa samninga, sem 1 raun hafa YaW aW markmiWi aW tryggja greiWslu endurgjalds, ber aW skoWa sem samninga um s?lu og s?luveW ef YaW er %tlunin aW leigjandinn verWi eigandi hlutarins eftir aW hafa greitt kveWinn fj?lda leigugreiWslna. +3. X;tt eigi s) YaW %tlunin aW leigjandinn verWi eigandi eWa hafi r)tt til Yess aW verWa eigandi gilda meW sama h%tti kv%Wi 35. og 37.!  40. gr. HvaW varWar skilyrWi 3. mgr. 38. gr. er n%gjanlegt aW tilgreindur s) leiguhlutur, leigut1mi og einstakar leigugreiWslur. /KACIV. KAFLI;n /KAۃ X/KH$ SamningsveW 1 viWskiptabr)fum, innlausnarbr)fum og almennum fjrkr?fum.t3/KHۃ  z$ Ԍ? A. ViWskiptabr)f. ă !/KGD43. gr.!z /KGۃ +ViWskiptabr)f m setja aW handveWi eWa sjlfsv?rsluveWi. Ef viWskiptabr)f er sett aW handveWi gilda um r)ttarvernd veWsetningarinnar, eftir Yv1 sem viW geta tt, kv%Wi 2.!  4. mgr. 22. gr. Til Yess aW sjlfsv?rsluveWr)ttur 1 viWskiptabr)fi ?Wlist r)ttarvernd verWur aW rita br)fiW sjlft um veWsetninguna. > B. Innlausnarbr)f. ă #/GND44. gr. #x /GNۃ +1. Heimilt er aW veWsetja kr?fur eWa r)ttindi samkv%mt innlausnarbr)fi Y;tt eigi s) YaW viWskiptabr)f. +2. VeWr)ttur skv. 1. mgr. ?Wlast r)ttarvernd 1 samr%mi viW reglur um handveW, sbr. kv%Wi 2.! m 4. mgr. 22. gr. VeWsetning veWr)ttar ?Wlast r)ttarvernd meW sama h%tti. < C. Almennar fjrkr?fur. ă #/GND45. gr.E#x /GNۃ%#/UF 1Hverjar almennar fjrkr?fur verWa veWsettar.%2/UFۃ +1. Almenna fjrkr?fu, sem maWur   hendur nafngreindum skuldara, er heimilt aW veWsetja. HiW sama  viW um almenna fjrkr?fu sem tiltekinn aWili kemur til meW aW eignast  hendur nafngreindum skuldara 1 s)rst?ku r)ttarsambandi. +2. MeW almennri fjrkr?fu er tt viW fjrkr?fu sem hvorki er viWskiptabr)fskrafa n) krafa samkv%mt innlausnarbr)fi. #/GND46. gr.+#x /GNۃ%#/UF AR)ttarvernd.%2/UFۃ +1. VeWr)ttur 1 almennum kr?fum ?Wlast r)ttarvernd viW YaW aW skuldarinn f%r tilkynningu um veWsetninguna, annaWhvort fr veWsala eWa veWhafa. +2. VeWsetning sl1ks veWr)ttar ?Wlast r)ttarvernd meW sama h%tti. = D. V?rureikningsveW. ă #/GND47. gr.j#x /GNۃ +1. RekstraraWila er heimilt aW veWsetja Y%r almennu kr?fur sem hann  eWa f%r 1 rekstri s1num eWa aWgreindum hluta rekstrarins. Er Y eigi nauWsynlegt aW skuldari s) nafngreindur. +2. Skuldari samkv%mt v?rureikningi leysist undan greiWsluskyldu sinni meW greiWslu til kr?fuhafa ef hann hefur ekki fengiW tilkynningu um annan viWtakanda greiWslu. +3. Samningur s, sem nefndur er 1 1. mgr., ?Wlast r)ttarvernd gagnvart YriWja manni viW YinglUsingu  blaW rekstraraWila 1 lausafjrb;k. +4. kv%Wi 25. gr. eiga viW um samninga samkv%mt Yessari grein. kv%Wi 4. gr. eiga h)r ekki viW. /KACV. KAFLIn /KAۃ X/KH5 Um gildist?ku, brottfallin l?g o.fl.Zt3/KHۃ  !/KGD48. gr.!z /KGۃ +1. L?g Yessi ?Wlast gildi 1. okt;ber 1993 og eiga viW um Y veWsamninga sem til er stofnaW eftir gildist?ku laganna. +2. ViW gildist?ku laga Yessara falla Cr gildi l?g um veW, nr. 18 4. n;vember 1887, z$  l?g um forgangsr)tt veWhafa fyrir v?xtum, nr. 23 13. september 1901, og l?g um veWtryggingu iWnrekstrarlna, nr. 47 26. ma1 1972. +3. Framkv%md laga Yessara heyrir undir d;msmlarWherra. 5"GLEI gPd Athugasemdir viW lagafrumvarp Yetta.~"GLEI ddF ۃ F I. BInngangur. ă +Frumvarp Yetta er flutt af d;msmlarWherra. Upphafleg dr?g aW frumvarpinu voru samin af Xorgeiri >rlygssyni pr;fessor. Af hlfu d;msmlarWuneytisins hefur veriW leitaW umsagnar m.a. eftirtalinna aWila: L?gmannaf)lags 0slands, sUslumannsins 1 Reykjav1k, sjvarCtvegsrWuneytisins, landbCnaWarrWuneytisins, viWskiptarWuneytisins, r)ttarfarsnefndar, VerslunarrWs 0slands, Landssambands 1slenskra Ctvegsmanna, St)ttarsambands b%nda, Verktakasambands 0slands og F)lags 1slenskra iWnrekenda. FrumvarpiW hefur s1Wan veriW yfirfariW af Yeim pr;fessor Xorgeiri og MarkCsi Sigurbj?rnssyni pr;fessor, m.a. meW hliWsj;n af athugasemdum sem fram hafa komiW. +ViW samningu frumvarpsins var nokkur hliWsj;n h?fW af Yeirri endurskoWun sem NorWmenn gerWu  s1num veWl?gum riW 1980, b%Wi hvaW varWar efni r)ttarreglnanna og framsetningu Yeirra. X hefur og veriW litiW til Yeirra breytinga sem Danir hafa  undanf?rnum rum gert  r)ttarreglum Yeim um veWsetningar sem fram koma 1 d?nsku YinglUsingal?gunum. AW ?Wru leyti er frumvarpiW sniWiW aW 1slenskum aWst%Wum og er nnari grein gerW fyrir Yv1 1 skUringum viW einstakar frumvarpsgreinar. +Frumvarpi Yessu fylgir frumvarp til breytinga  YinglUsingal?gum, nr. 39/1978, sbr. l?g nr. 63/1988. M%lir YaW frumvarp fyrir um stofnun s)rstakrar lausafjrskrr sem n%r til landsins alls og halda skal viW emb%tti sUslumannsins 1 Reykjav1k. Eru st%Wur Yess nnar raktar 1 athugasemdum meW Yv1 frumvarpi og 1 athugasemdum viW 1. gr. frumvarps Yessa og v1sast YangaW. F II. ă /0slensku veWl?gin fr 1887 og breytingar  Yeim. ă +Gildandi 1slensk l?g um veW eru aW stofni til fr rinu 1887, Y.e. l?g nr. 18 fr 4. n;vember 1887. Fr setningu veWlaganna hafa veriW gerWar Umsar breytingar  Yeim, b%Wi til Yess aW svara nUjum Y?rfum sem til hafa komiW  s1Wustu ratugum vegna breyttra atvinnuhtta og af ?Wrum st%Wum. M h)r t.d. v1sa til Yeirra breytinga sem gerWar voru  l?gunum 1927, 1929, 1930, 1933, 1953, 1960, 1986 og 1989. Enn fremur hafa eftir gildist?ku veWlaganna veriW sett s)rl?g sem m%lt hafa fyrir um s)rstakar veWsetningarheimildir kveWnum atvinnugreinum til handa, sbr. t.d. l?g nr. 47/1972, um veWtryggingu iWnrekstrarlna. +Flestir, sem til Yekkja, munu sammla um aW hvorki veWl?gin 1 upphaflegri mynd sinni n) heldur framangreindar breytingar, sem gerWar hafa veriW  Yeim, n%gi til Yess aW svara nCt1maY?rfum. Er Y einkanlega tt viW YaW aW gildandi 1slenskar r)ttarreglur  sviWi veWr)ttar svari hvorki Y?rfum atvinnuveganna til aukinna veWsetningarheimilda og Yar meW eftirspurn Yeirra eftir lnsf), n) heldur veiti reglurnar lnastofnunum og ?Wrum lnveitendum n%gjanlegt ?ryggi viW lnveitingar. +Frumvarp YaW til nUrra 1slenskra laga um samningsveW, sem h)r liggur fyrir, hefur YaW aW meginmarkmiWi aW b%ta Cr framangreindum annm?rkum meW Yv1 aW laga 1slensk veWl?g aW nCt1ma atvinnu og viWskiptahttum. X m og segja aW gildistaka nUrra laga um aWf?r og nauWungars?lu 1. jCl1 1992, Y.e. laga nr. 90/1989 og laga nr. 90/1991, kalli  z$  Umsar breytingar  reglum um samningsveWsetningar eins og nnar er rakiW 1 skUringum viW einstakar frumvarpsgreinar. E III. 8Meginefni veWlaganna fr 1887. ă +0 raun er efni 1slensku veWlaganna fr 1887 afar fbrotiW, b%Wi hvaW varWar efnisreglur um veWsetningar og reglur um fullnustu veWkrafna. Xegar fr eru talin kv%Wi 6.!  8. mgr. 4. gr. laganna um heimild til l%kkunar Yinglestrar og stimpilgjalda og um undanYgur fr sl1kum gj?ldum m flokka efni laganna meW eftirfarandi h%tti: +a. Fyrst er aW geta kv%Wa laganna um handveW . Er Yar annars vegar um aW r%Wa Y r)ttarfarsreglu 1. gr. laganna sem veitir handveWhafa beina uppboWsheimild, en lagakv%Wi Yetta f)ll reyndar Cr gildi 1. jCl1 1992 viW gildist?ku laga nr. 90/1991, um nauWungars?lu. Hins vegar er hvaW handveW varWar YaW efniskv%Wi 2. gr. aW lnardrottinn missi eigi kr?fu s1na Y;tt handveW glatist nema vang%slu hans s) um aW kenna. +b. 0 annan staW hafa veWl?gin aW geyma reglur um bann viW allsherjarveWsetningu , sbr. kv%Wi 1. mgr. 4. gr., og reglur um bann viW sjlfsv?rsluveWsetningu 1 heildarsafni muna , sbr. 2. mgr. 4. gr. +c. 0 YriWja lagi hafa l?gin aW geyma Umsar undantekningar fr reglu 2. mgr. 4. gr. um bann viW sjlfsv?rsluveWsetningu 1 heildarsafni muna . Er h)r annars vegar um aW r%Wa kv%Wi 3.!   4. mgr. 4. gr. og 9. gr. og hins vegar kv%Wi 5. og 6. gr. +Um ?nnur atriWi en Yau sem greind eru 1 a!  c-liWum h)r aW framan fjalla 1slensku veWl?gin ekki, en r)tt er aW taka fram aW mikilv%gar veWsetningarheimildir er aW finna 1 s)rl?gum, t.d. l?gum nr. 47/1972, um veWtryggingu iWnrekstrarlna, og l?gum nr. 21/1966, um skrsetningu r)ttinda 1 loftf?rum. F IV. 2Um Y?rfina fyrir endurskoWun gildandi laga. ă +Auk Yeirra almennu atriWa, sem nefnd voru 1 I!  III h)r aW framan, eru YaW eftirtalin atriWi sem einkum gera YaW aWkallandi aW sett verWi nU veWl?g h)r  landi: +0 fyrsta lagi er YaW svo aW kv%Wi 1slenskrar l?ggjafar um samningsveW er aW finna  v1W og dreif 1 l?ggj?finni og eru kv%Wi Yessi fr Umsum t1mum. HiW elsta Yessara kv%Wa var lengi opiW br)f fr 11. desember 1869 handa 0slandi er nkv%mar kveWur  um innheimtu  kr?fum meW forgangsr)ttindi hj Yeim m?nnum sem hafa ltiW aWra f sjlfsv?rsluveW 1 lausaf) s1nu, en kv%Wi Yetta f)ll reyndar Cr gildi 1. jCl1 1992 viW gildist?ku laga nr. 90/1989. NUjasta breyting, sem gerW hefur veriW  veWl?gunum, er hins vegar fr rinu 1989, sbr. l?g nr. 9/1989. M telja af Yv1 r)ttarb;t ef helstu kv%Wum 1slenskrar l?ggjafar um samningsveW verWur safnaW saman 1 einn lagablk. +0 ?Wru lagi ber aW hafa 1 huga aW 1slensku veWl?gin verWa t%past talin almenn veWl?g 1 eiginlegum skilningi, svo sem yfirlitiW 1 kafla III ber meW s)r, Yv1 l?gin lta ;svaraW m?rgum helstu litaefnum  sviWi veWr)ttarins. Er 1 nUjum veWl?gum full Y?rf  aW taka til Crlausnar Umis veWr)ttarleg litaefni sem r)ttarframkv%mdinni einni hefur veriW ltiW eftir aW m;ta. +0 YriWja lagi er YaW svo aW breytingar Y%r, sem gerWar hafa veriW  veWl?gunum fr setningu Yeirra og Wur eru nefndar, eru margar til komnar vegna YrUstings fr einst?ku atvinnugreinum sem hafa mikla Y?rf fyrir rekstrarf), t.d. sjvarCtvegi, iWnaWi og landbCnaWi, og ;skaW hafa eftir auknum heimildum til Yess aW veWsetja rekstrart%ki s1n og v?rubirgWir. Hefur l?ggjafinn meW breytingum Yessum smtt og smtt veriW aW rUmka z$  undanYgurnar fr kv%Wum 2. mgr. 4. gr. um bann viW sjlfsv?rsluveWsetningu 1 heildarsafni muna. +X;tt lagabreytingar Yessar hafi n efa komiW Yeim atvinnugreinum til g;Wa sem breytingarnar gagngert varWa og Y%r Yv1 veriW r)ttl%tanlegar  s1num t1ma verWur ekki fram hj Yv1 horft aW Y%r hafa, Yegar til lengri t1ma er litiW, leitt til Yess aW einstakar atvinnugreinar 1 landinu bCa viW ;l1k kj?r hvaW varWar veWsetningarheimildir. VerWur s munur, sem nC er  aWst?Wu atvinnugreinanna aW Yessu leyti, t%past r)ttl%ttur. M og benda  d%mi Yess Cr r)ttarframkv%mdinni aW ;lj;sar heimildir 1 Yessum efnum hafa haft ;heppilegar afleiWingar 1 f?r meW s)r. VirWist viW framangreindar breytingar  veWl?gunum meira hafa veriW hugsaW um aW leysa brWan vanda tiltekinna atvinnugreina eWa veita kveWnum lnveitendum aukiW ?ryggi 1 staW Yess aW huga aW heildst%Wum lausnum er k%mu ?llum jafnt til g;Wa. +0 fj;rWa lagi er YaW svo aW meW breyttum atvinnu og viWskiptahttum hafa skapast nUjar aWst%Wur og Yarfir sem gildandi l?g svara ekki. X hafa orWiW til r)ttindi sem h?fundar veWlaganna riW 1887 leiddu eWlilega ekki hugann aW, hvort og Y jafnframt aW hvaWa marki unnt v%ri aW veWsetja, eins og t.d. greiWslumark 1 landbCnaWi og veiWiheimildir 1 sjvarCtvegi. Er full Y?rf  Yv1 aW bregWast viW sl1kum nUjum aWst%Wum og setja reglur um veWsetningu sl1kra r)ttinda sem ekki Yekktust Wur. F V. ă 1 Almenn sj;narmiW viW endurskoWun veWlaganna. ă +Eins og rakiW er 1 upphafi almennra athugasemda hefur frumvarp Yetta YaW aW markmiWi aW b%ta Cr vank?ntum Yeim sem eru  gildandi 1slenskum veWl?gum og laga veWreglurnar aW breyttum atvinnu og viWskiptahttum. Var sC leiW farin, eins og frumvarpiW ber meW s)r, aW semja fr grunni nU l?g 1 staW Yess aW semja viWb%tur viW gildandi l?g. +ViW Y endurskoWun gildandi veWlaga, sem er grundv?llur frumvarps Yessa, hefur veriW til margra atriWa aW l1ta: +1. Fyrsta atriWiW, sem taka Yurfti afst?Wu til, var YaW hvert skyldi verWa gildissviW nUrra 1slenskra veWlaga, Y.e. hvort l?gin skyldu fjalla um samningsveW einv?rWungu eWa um samningsveW, d;mveW og l?gveW. Norsku veWl?gin fr 1980 fjalla ekki einungis um samningsveW, heldur einnig um d;mveW og l?gveW. +Frumvarp Yetta hefur einungis aW geyma reglur um samningsveWsetningar, enda Y?rfin fyrir endurskoWun lagareglna um samningsveWsetningar mun brUnni en setning almennra reglna um l?gveW og d;mveW. X m og benda  aW Umis kv%Wi 1slensku YinglUsingalaganna og nUju l?gin um aWf?r og nauWungars?lu, sem t;ku gildi 1. jCl1 1992, draga Cr Y?rf Yess aW settar verWi almennar reglur um aWfararveW og l?gveW 1 1slensk veWl?g. +2. ViW samningu frumvarpsins hefur veriW leitast viW aW skoWa veWr)ttindi 1 samhengi viW ?nnur tryggingarr)ttindi, en einskorWa ekki athugunina viW Yau r)ttindi ein sem hefWbundiW er aW kalla veWr)ttindi. Hefur 1 Yessu samhengi veriW hugaW aW Yv1 hvort ekki s) r)tt aW skipa Umsum tryggingarr)ttindum, sem samst?Wu eiga meW veWr)ttindum,  borW meW Yeim. Bera Yessa merki t.d. kv%Wi III. kafla frumvarpsins um s?luveW. +3. X verWur viW endurskoWun sem Yessa aW taka afst?Wu til Yess hversu rCmar veWsetningarheimildirnar eiga almennt s)W aW vera.  YaW viW b%Wi gagnvart veWsala sjlfum og gagnvart ?Wrum kr?fuh?fum hans en veWh?fum. Gagnvart veWsala er spurningin 1 Yessum efnum fyrst og fremst sC hversu langt er forsvaranlegt aW teygja veWsetningarheimildirnar Yegar miW er tekiW af Yeim fullnustum?guleikum sem fyrir hendi eru hverju z$ sinni. Geta of rCmar veWsetningarheimildir veriW hskalegar fyrir skuldara og fj?lskyldu hans. LeiWa hagsmunir Yessara aWila til Yess aW einhverjum takm?rkunum verWa veWsetningarheimildirnar aW s%ta. Xetta sj;narmiW leiWir Y; fremur til takmarkana  Yv1 meW hvaWa h%tti verWm%ti verWa veWsett en til takmarkana  Yv1 hversu mikiW verWi veWsett. S)r Yessa sj;narmiWs staW 1 kv%Wum 1. og 3. mgr. 3. gr. frumvarpsins. +4. Gagnvart kr?fuh?fum er litaefniW um veWsetningarheimildir fyrst og fremst YaW, hversu v1Wt%kar heimildir skuldari eigi aW hafa til Yess aW binda eignir s1nar til tryggingar skuldum sem hann stendur 1 viW kveWna kr?fuhafa. Er eWlilegt aW sC spurning vakni, hvort Yeir kr?fuhafar, sem ekki hafa aflaW s)r eWa ekki hafa tt Yess kost aW afla s)r s)rstakrar tryggingar fyrir kr?fum s1num, eigi ekki l1ka aW eiga einhverja m?guleika til Yess aW f fullnustu krafna sinna. Ber 1 Yessu sambandi aW hafa 1 huga, aW veWsamningur hefur ekki einungis hrif  hagsmuni samningsaWilanna, Y.e. veWhafa og veWsala, heldur getur samningurinn haft afgerandi hrif  hagsmuni YriWja manns, Y.e. b%Wi annarra veWhafa og Yeirra kr?fuhafa skuldara sem ekki eiga veWr)ttindi til tryggingar kr?fu sinni. +Hafa 1 Yessu sambandi komiW upp vangaveltur um YaW aW e.t.v. s) r)tt aW takmarka veWsetningarheimildirnar Yannig aW veWr)ttur geti einungis nW til kveWins hluta af verWm%ti veWsins svo tiltekinn hundraWshluti Yess geti jafnan runniW til almennra kr?fuhafa. +Tmis vandkv%Wi eru Yessu Y; samfara, t.d. Yau aW Yar meW er dregiW Cr verWm%ti veWsins sem tryggingar s)W fr sj;narh;li veWhafa, en sl1kt skerWir aW sjlfs?gWu m?guleika eiganda veWsins til Yess aW f ln meW tryggingu 1 veWandlaginu. Hefur sj;narmiWum 1 Yessa tt Yv1 yfirleitt veriW hafnaW, t.d. nC s1Wast viW endurskoWun norsku veWlaganna. (Ot. prp. nr. 39 1977! t  78, bls. 19). Hagsmuni Yeirra sem ekki eiga Yess kost aW afla kr?fum s1num verndar, t.d. launYega, verWur aW verja meW ?Wrum h%tti. M 1 Yv1 sambandi benda  l?g nr. 52/1992, um byrgWasj;W launa vegna gjaldYrota. F VI. /Helstu breytingar sem frumvarpiW gerir rW fyrir. +Ef frumvarp Yetta verWur ;breytt aW l?gum munu helstu breytingar  1slenskum reglum um samningsveWsetningar verWa Yessar: +1. Gildi taka almenn l?g sem aW meginstefnu til n til allra samningsveWsetninga, en lagakv%Wi um samningsveWsetningar er nC aW finna dreifW 1 Umsum l?gum eins og Wur er rakiW og eru Yau fr Umsum t1mum. Xannig er viW YaW miWaW aW Cr gildi falli l?g nr. 47/1972, um veWtryggingu iWnrekstrarlna. FrumvarpiW gerir Y; rW fyrir Yv1 aW l?g um skrsetningu r)ttinda 1 loftf?rum, nr. 21/1966, haldi ;breytt gildi s1nu og eru st%Wur Yess nnar raktar 1 skUringum viW 2. gr. +2. Heimildir til veWsetninga 1 Ygu atvinnuveganna verWa rUmkaWar til mikilla muna ef frumvarpiW verWur aW l?gum. Felast breytingarnar annars vegar 1 Yv1 aW heimildin til Yess aW veWsetja lausaf) meW fasteignum atvinnurekstrar sem s)rstakt fylgif) verWur gerW almenn og tekur til allra Yeirra sem atvinnurekstur stunda, sbr. kv%Wi 24. gr., en n%r ekki einungis til tiltekinna rekstraraWila, eins og nC er. VerWur meW Yessu eytt Yv1 mikla misr%mi, sem nC r1kir 1 Yessum efnum milli einstakra atvinnugreina. Hins vegar felst breytingin 1 Yv1 aW fleiri lausafjrverWm%ti verWa sett aW sjlfsv?rsluveWi sem heildars?fn muna en gildandi r)ttarreglur heimila. X verWur og heimild til sl1kra veWsetninga hvorki t1mabundin n) einskorWuW viW YaW aW bankar og aWrar lnastofnanir eigi 1 hlut, heldur  hCn viW hver svo sem lnveitandinn er. +3. L?gfestar verWa reglur um stofnun, r)ttarvernd og framsal handveWr)ttinda, en z$ skrW efniskv%Wi hefur skort 1 1slenskan r)tt um handveW ef fr er taliW kv%Wi 2. gr. veWlaganna sem Wur er getiW. +4. L?gfestar verWa reglur um Umis YUWingarmikil almenn atriWi sem sett kv%Wi skortir um 1 gildandi r)tt. Skal 1 Yv1 sambandi t.d. bent  kv%Wi frumvarpsins um t?ku arWs af veWi, afnotar)tt, viWhalds og vtryggingarskyldu, h%ttu og byrgW vegna tj;ns  hinu veWsetta, eind?gun veWkr?fu, framsal og veWsetningu  veWr)tti, framsal veWandlags, sameiginlegt veW, Ctlausnarr)tt og afm?rkun veWr)ttar. +5. Eytt verWur ;vissu um YaW, hver er gildandi r)ttur 1 dag varWandi Umis veWr)ttarleg litaefni sem gildandi l?ggj?f l%tur ;svaraW. Skal 1 Yv1 sambandi t.d. bent  kv%Wi 20. gr. frumvarpsins um yfirt?ku veWskulda 1 fasteignakaupum, en 1 Yeim efnum hefur 1slensk d;maframkv%md veriW  reiki eins og nnar er rakiW 1 skUringum viW 20. gr. frumvarpsins. +6. L?gfestar verWa r)ttarreglur um eignarr)ttarfyrirvara sem 1 frumvarpinu er kallaWur s?luveW , en skrWar r)ttarreglur skortir h)r  landi um Yess httar tryggingarr)ttindi. H)r er um YUWingarmikil tryggingarr)ttindi aW r%Wa sem mikiW er t1WkaW aW nota 1 viWskiptum meW Umsar algengar verslunarv?rur og Yv1 full Y?rf  aW setja skUrar reglur um. Skipar frumvarpiW s?luveWi (eignarr)ttarfyrirvara) 1 flokk ?venjulegra  veWr)ttinda, meW kveWnum frvikum Y;. Eins er 1 frumvarpinu leyst Cr Umsum veWr)ttarlegum litaefnum sem upp geta komiW 1 tengslum viW leigusamninga og aWra samninga sem 1 raun hafa YaW aW markmiWi aW tryggja greiWslu endurgjalds. +7. L?gfestar verWa almennar reglur um stofnun og r)ttarvernd samningsveWs 1 viWskiptabr)fum, almennum fjrkr?fum og innlausnarbr)fum, en viW skrWar r)ttarreglur 1 Yeim efnum er ekki aW styWjast h)r  landi nema aW takm?rkuWu leyti. Er 1 frumvarpinu m.a. tekin afstaWa til Yess, hverra tryggingarWstafana er Y?rf Yegar kr?fur)ttindi eru veWsett, en full Y?rf er  aW eyWa ;vissu 1 Yeim efnum. +8. X gerir frumvarpiW rW fyrir Yv1 aW l?gfestar verWi r)ttarreglur um svokallaW ?factoring  eWa v?rureikningsveW sem svo er nefnt 1 frumvarpinu, en Yar er um YaW tilvik aW r%Wa, Yegar rekstraraWili framselur, framselur 1 tryggingarskyni eWa veWsetur Y%r almennu fjrkr?fur sem hann f%r 1 rekstri s1num eWa aWgreindum hluta rekstrarins. +9. Enn m nefna aW 1 gildandi r)ttarreglur skortir kv%Wi um YaW aW hvaWa marki veWYola er heimilt aW rWstafa einst?kum munum Ct Cr heildars?fnum sem l?glega hafa veriW sett aW sjlfsv?rsluveWi. Xar sem frumvarp Yetta gerir rW fyrir auknum heimildum til Yess aW setja heildars?fn muna aW sjlfsv?rsluveWi er nauWsynlegt aW byggja  samr%mdum reglum 1 Yeim efnum. S)r Yess staW 1 kv%Wum 27. gr. frumvarpsins. w[|Ʒ +10. Loks er Yess aW geta aW 1 s)rst?kum kafla frumvarpsins, Y.e. II. kafla, er fjallaW um samningsveW 1 fasteignum. Fasteignir eru n efa YaW verWm%ti sem mesta YUWingu hefur viW veWsetningar 1 dag, en Yrtt fyrir YaW skortir aW mestu skrW efniskv%Wi um veWsetningar Yeirra ef fr eru talin kv%Wi YinglUsingalaga um r)ttarvernd. Er 1 frumvarpinu tekin afstaWa til Yess, hver r)ttindi yfir fasteignum verWa veWsett; hvernig afmarka beri veWr)ttinn; fjallaW er um veWsetningu 1 varanlegum afnotar)tti lands og hCsa; um veWsetningu aWgreindra eignarhluta, r)ttarvernd; auk Yess sem almenn kv%Wi I. kafla um t.d. Ctlausnarr)tt og skipti  veWskuldum eiga viW um fasteignir. +Nnari grein fyrir Yeim atriWum, sem h)r hafa veriW nefnd, er gerW 1 athugasemdum viW einstakar greinar frumvarpsins og v1sast til Yeirra. E VII. 5Um nokkrar meginreglur frumvarpsins.  z$Ԍ+H)r verWur 1 stuttu mli gerW grein fyrir nokkrum meginreglum og meginsj;narmiWum sem frumvarp Yetta byggir . 1. Formkr?fur viW kveWnar veWsetningar. +EWlilegt er aW Yeirri spurningu s) varpaW fram, hvort ekki s) r)tt 1 nUjum veWl?gum aW gera YaW aW skilyrWi fyrir gildi sjlfsv?rsluveWsamninga aW Yeir skuli jafnan vera skriflegir. M f%ra YaW fram til stuWnings sl1kri reglu aW hCn s) til Yess fallin aW skapa aukiW ?ryggi 1 samskiptum veWhafa og veWYola og gagnvart YriWja manni. +Gegn sl1kri reglu m%la hins vegar Yau r?k aW YaW er almennt s)W ekki skilyrWi fyrir gildi samninga milli aWila aW 1slenskum r)tti aW Yeir s)u skriflegir. B%Wi fasteignum, lausaf) og Umiss konar r)ttindum, eins og t.d. kr?fur)ttindum, verWur afsalaW meW munnlegum samningi og h%gt er aW stofna til afnotar)ttinda yfir fasteignum og lausaf) Y;tt eigi s)u samningar um YaW efni skriflegir. Eru Y vands)W r?k Yess aW krafan um skriflegan gerning gildi um veWr)ttindi ein ;beinna eignarr)ttinda. +X m og til viWb;tar benda  aW YaW aW afla veWsamningi r)ttarverndar er einn mikilv%gasti Ytturinn 1 Yv1 aW veita veWhafa YaW ?ryggi sem veWsetningum er almennt %tlaW aW tryggja, einkanlega gagnvart skuldheimtum?nnum veWsala. Xegar um sjlfsv?rsluveWr)ttindi er aW r%Wa verWur r)ttarvernd yfirleitt ekki nW, nema veWsamningur s) skjalfestur, sbr. reglur um YinglUsingar. M Yv1 segja aW meW skilnaWi um tiltekna r)ttarvernd er h%gt aW n sama rangri og kr?funni um skriflegan gerning er %tlaW aW tryggja. +MeW framangreind r?k 1 huga byggir frumvarpiW  Yeirri meginreglu aW YaW s) ekki skilyrWi fyrir gildi veWgernings 1 millum aWila aW gerningurinn s) skriflegur. +0 23. gr. frumvarpsins r%Wir um stofnun sjlfsv?rsluveWs 1 lausaf), en um sl1kan veWr)tt skal gera skriflegan gerning. Um r?k fyrir reglunni v1sast til athugasemda viW 23. gr., en Yar er 1 raun veriW aW v1sa til Yeirrar reglu sem fram kemur 1 22. gr. YinglUsingalaga, nr. 39/1978, sbr. 5. mgr. 47. gr. s?mu laga. 0 1. mgr. 38. gr. frumvarpsins er YaW og gert aW skilyrWi fyrir r)ttarvernd samnings um s?luveW aW samningurinn s) gerWur skriflega, og 1 s1Wasta lagi samt1mis afhendingu s?luhlutarins til kaupanda. Um YUWingu Yessa skilyrWis v1sast til athugasemda viW 38. gr. 2. S)rgreiningarreglan. +ViW setningu veWlaganna riW 1887 var s)rstaklega aW Yv1 stefnt aW reisa skorWur viW mistnotkun  almennri veWsetningu (generalpant) sem svo var k?lluW, sbr. kv%Wi 1. mgr. 4. gr. laganna. AfleiWing reglunnar er sC aW veWr)ttur verWur ekki stofnaWur 1 ?llu Yv1 sem veWsali  eWa eignast kann, en sl1kar veWsetningar voru t1WkaWar fyrir gildist?ku laganna. X;ttu veWsetningar Yessar hskalegar fyrir aWra skuldheimtumenn veWYola Yar sem Y%r l?gWu tilt?lulega l1tiW haft  veWYolann og honum var eftir sem Wur heimilt aW rWstafa einst?kum eignum s1num. XUWing veWr)ttarins kom hins vegar ekki 1 lj;s fyrr en viW gjaldYrot og skapaWi Y veWhafanum forr)ttindaaWst?Wu viW bCskiptin. +X var aW Yv1 stefnt viW setningu veWlaganna riW 1887 aW reisa skorWur viW sjlfsv?rsluveWsetningu 1 heildarsafni muna, sbr. kv%Wi 2. mgr. 4. gr. Xj;nar regla Yessi sama tilgangi og regla 1. mgr. 4. gr. (:lafur Lrusson, Fyrirlestrar um veWr)ttindi, bls. 31). +MeW kv%Wum 1. og 2. mgr. 4. gr. veWlaganna var l?gfest hin svokallaWa s)rgreiningarregla 1 1slenskum veWr)tti (specialitetsprinsipp). AfleiWing af l?gfestingu reglunnar er sC aW sjlfsv?rsluveW verWur einungis stofnaW 1 einstaklega tilteknum eignum og verWur aW gera n%gilega skUra grein fyrir Yv1 1 veWbr)finu hver hin veWsetta eign er og s) um fleiri eignir aW r%Wa verWur aW telja Y%r allar upp 1 veWbr)fi og auWkenna hverja z$ einstaka n%gilega. Misbrestur Yessa hefur veriW talinn hafa Y%r afleiWingar 1 f?r meW s)r aW veWsetningin s) ;gild. (:lafur Lrusson, Fyrirlestrar um veWr)ttindi, bls. 31!  32 og bls. 83! P 84, og Gaukur J?rundsson, Um veWr)ttindi, bls. 26!  27). +VeWl?gin gerWu Y; fr upphafi kveWnar undantekningar fr framangreindri meginreglu um bann viW sjlfsv?rsluveWsetningu 1 heildarsafni muna. Annars vegar er heimilt aW setja aW sjlfsv?rsluveWi tiltekin heildars?fn muna sem fylgif) fasteignar, skips eWa loftfars sem stofnaW er til sjlfsv?rsluveWr)ttar yfir enda Y;tt ekki s) um fylgif) aW r%Wa samkv%mt almennum reglum, sbr. t.d. kv%Wi 5. gr. og kv%Wi 1. og 2. mgr. 6. gr. Hins vegar er heimilt 1 nokkrum tilvikum aW setja aW sjlfsv?rsluveWi Ct af fyrir sig, Y.e. n Yess aW jafnframt s)u veWsett r)ttindi yfir fasteign, skipi eWa loftfari, kveWin heildars?fn, sbr. 3. og 4. mgr. 4. gr. og 9. gr. veWlaganna. +:h%tt er aW segja aW s)rgreiningarreglan 1 nCverandi mynd sinni Yj;ni vel tilgangi s1num. HCn getur Y; aldrei meW ?llu komiW 1 veg fyrir aW veWsali setji aW veWi allt YaW sem hann . Reglan kemur hins vegar 1 veg fyrir aW sl1kt gerist ;sundurgreint 1 einum og sama veWgerningnum. Xykja Yetta n%gjanleg r?k til Yess aW haldiW er 1 regluna 1 frumvarpi Yessu, sbr. kv%Wi 1. og 3. mgr. 3. gr. frumvarpsins. Eins og fram kemur 1 athugasemdum viW Y grein, er h)r um skilyrWi fyrir gildri veWstofnun aW r%Wa. 3. Tilgreiningarreglan. +>nnur hliW s)rgreiningarreglunnar er sC, hvort setja eigi YaW skilyrWi aW upph%W veWkr?fu Yurfi jafnan aW koma fram 1 veWbr)fi. V1Wa erlendis gildir sC regla, a.m.k. hvaW varWar veW 1 fasteignum, aW upph%W veWkr?fu eWa a.m.k. hmark hennar verWur aW vera kveWin. Hefur regla Yessi 1 1slenskum fr%Wiritum Umist veriW nefnd s)rgreiningarregla (:lafur Lrusson, Fyrirlestrar um veWr)ttindi, bls. 20) eWa tilgreiningarregla (Gaukur J?rundsson, Um veWr)ttindi, bls. 24). 0 Noregi er reglan nefnd s)rgreiningarregla (specialitetsprinsipp) (Sandvik, Kruger og Giertsen, Norsk Panterett, bls. 56), en 1 d?nskum r)tti er talaW um ?individualisering af pantekravet  (W.E. von Eyben, Panterettigheder, bls. 122). +0 reglu Yessari, sem 1 frumvarpinu er nefnd tilgreiningarregla, sbr. 4. gr. frumvarpsins, felst eins og Wur segir aW tilgreina verWur 1 veWskjali upph%W veWkr?fu. StyWst reglan viW Yau r?k aW %skilegt s) aW menn geti fengiW vissu um YaW hversu har veWskuldir hv1li  eignum, einkum Yeir sem veW taka 1 eign. Fyrir setningu YinglUsingalaga, nr. 39/1978, var ekki taliW aW sl1k regla gilti aW 1slenskum r)tti. (:lafur Lrusson, Fyrirlestrar um veWr)ttindi, bls. 20). Sl1k regla var hins vegar aW nokkru tekin 1 l?g viW gildist?ku YinglUsingalaga, nr. 39/1978, sbr. 23. gr. Yeirra laga. Hefur YaW kv%Wi veriW skUrt svo aW tilgreina verWi, Yegar veWbr)f eiga 1 hlut, 1 gjaldgengri mynt, 1slenskri eWa erlendri, hvert s) verWm%ti Yeirrar aWalgreiWslu sem veWiW  aW tryggja, en 1 tryggingarbr)fum megi lta sitja viW hmarksfjrh%W greiWslu. (Gaukur J?rundsson, Um veWr)ttindi, bls. 24). +Tilgreiningarreglan er 1 sjlfu s)r ekki trygging fyrir Yv1 aW skuldbinding sC, sem veWiW  aW tryggja, s) 1 raun og veru til. X kemur reglan heldur ekki 1 veg fyrir aW raunveruleg skuld s) l%gri en tilgreind veWkrafa. Reglan er Y; almennt til Yess fallin aW stuWla aW fastari skipan veWlna og hCn spornar aW vissu marki viW Yv1 aW lnardrottnum s) 1vilnaW sviksamlega. ErfiWara er aW koma viW svikum ef kveWinni hmarksfjrh%W er til aW dreifa. Viss viWv?run fyrir lnardrottna felst 1 Yv1 aW YinglUst hefur veriW mj?g hrri hmarksupph%W, Y.e. upph%W sem eftir atvikum og fjrhag veWYola er ;eWlilega h. z$ (Gaukur J?rundsson, Um veWr)ttindi, bls. 25). +MeW Yessi r?k 1 huga er 1 4. gr. frumvarpsins lagt til aW reglan verWi tekin upp 1 veWl?g, en regla frumvarpsins er aW nokkru sama efnis og 23. gr. YinglUsingalaga. Er 1 sjlfu s)r ekkert athugavert viW YaW aW reglan komi b%Wi fram 1 veWl?gum og YinglUsingal?gum. Um skUringu  nnara inntaki reglunnar v1sast til athugasemda viW 4. gr. Fr meginreglu 4. gr. eru gerWar Umsar undantekningar sem fram koma 1 5. gr. +Krafan um tilgreiningu fjrh%War veWkr?fu beinist aW r)ttarverndinni , Y.e. um er aW r%Wa skilyrWi fyrir r)ttarvernd. Samningurinn er gildur milli aWila Y;tt kr?funni s) ekki fulln%gt, en hann veitir takmarkaWa r)ttarvernd. 4. h%ttusj;narmiW. +XaW liggur 1 eWli veWr)ttarins sem tryggingarr)ttar aW verWm%ti veWsins  Yv1 t1mamarki, Yegar til fullnustu kemur, er YaW sem skiptir ?llu mli fyrir veWhafa. Atvik, sem leiWa til Yess aW verWm%ti veWsins rUrnar, geta Yv1 haft afdrifar1kar afleiWingar fyrir veWhafa. +Tmis atvik geta leitt til Yess aW verWm%ti veWsins rUrnar eWa verWur aW engu. M Yar b%Wi nefna tilviljunarkennda atburWi og atvik sem rekja m til htternis veWYola, veWhafa eWa YriWja manns. X m og 1 Yessu samhengi nefna YaW aW verWm%ti veWsettrar eignar getur rUrnaW smtt og smtt viW venjubundna notkun eignar. +Sett kv%Wi hefur skort 1 1slenskan r)tt um YaW hver eigi aW bera h%ttuna af eyWileggingu eWa rUrnun veWsins ef fr er taliW YaW kv%Wi 2. gr. veWlaganna aW eigi missi lnardrottinn kr?fu s1na Y;tt handveW glatist nema vang%slu hans s) um aW kenna. Nokkur h?ld hafa veriW um YaW hvernig skilja beri kv%Wi Yetta. +:lafur Lrusson taldi (Fyrirlestrar um veWr)ttindi, bls. 48) aW ekki yrWi hj Yv1 komist aW beita reglunni Yannig aW vang%sla veWhafa  varWveislu veWsins hefWi Y%r afleiWingar aW veWkrafan f)lli niWur ef hCn leiddi til Yess aW veWiW glataWist. Gaukur J?rundsson telur (Um veWr)ttindi, bls. 40) aW Yrtt fyrir orWalag 2. gr. veWlaganna ni byrgW veWhafa  skyldu til varWveislu veWsins t%past lengra en svo aW hann verWi aW b%ta YaW tj;n, sem af hefur hlotist, eftir atvikum meW Yv1 aW veWkrafan verWi l%kkuW sem Yv1 nemur. +TaliW hefur veriW samkv%mt 1slenskum r)tti aW handveWhafa beri aW g%ta Yess aW vinna ekki spj?ll  veWinu. Skylda hans er Y; talin n lengra Yar sem hann verWur einnig aW gera Y%r rWstafanir sem nauWsynlegar eru til varWveislu Yess. AW ?Wrum kosti getur hann bakaW s)r b;tabyrgW gagnvart veWYola. Xegar um sjlfsv?rsluveW 1 fasteign og lausaf) er aW r%Wa verWur veWYoli aW annast viWhald veWsins. Hann m ekki haga notum s1num Yannig aW veWiW hlj;ti tj;n af eWa verWi fyrir eyWileggingu eWa sliti sem fer fram Cr Yv1 sem eWlilegt er. X m hann heldur ekki rUra verWgildi veWsins. (Gaukur J?rundsson, Um veWr)ttindi, bls. 42 og bls. 68). Reglur 2. og 3. mgr. 7. gr. frumvarpsins byggja  s?mu sj;narmiWum og h)r hafa veriW rakin. +0 8. gr. frumvarpsins er reynt aW marka skUrar l1nur um h%ttuna af eyWileggingu eWa rUrnun veWandlagsins. Af kv%Wum 1. mgr. 8. gr. leiWir aW YaW er veWtryggingin sem tapast en ekki veWkrafan, sj nnar skUringar viW 8. gr. +0 tengslum viW reglur um h%ttuskipti hefur 2. mgr. 8. gr. aW geyma kv%Wi um b;taskyldu veWhafa og veWsala  ?grundvelli almennra skaWab;tareglna eWa  s)rst?kum grundvelli . HandveWhafi getur t.d. orWiW b;taskyldur gagnvart veWYola ef hann vanr%kir varWveisluskyldu s1na skv. 3. mgr. 8. gr. (Sandvik, Kruger og Giertsen, bls. 274).  z$Ԍ 5. Framsal og veWsetning  veWr)tti. +Framsal veWr)ttar hefur 1 f?r meW s)r skipti  kr?fuh?fum 1 veWr)ttarsambandinu. Sl1k aWilaskipti verWur skuldari almennt aW s%tta sig viW Y;tt Yau geti veriW honum til ;hagr%Wis. FrumvarpiW byggir  Yeirri meginreglu sem fram kemur 1 10. gr. aW gagnvart veWsala geti veWhafi framselt veWr)tt sinn eWa sett hann aW veWi, framveWsett, nema um annaW hafi veriW samiW eWa sl1kar takmarkanir megi leiWa af atvikum. Um skUringar  reglunni v1sast til athugasemda viW 10. gr. frumvarpsins. 6. Sjlfsv?rsluveWsetningar 1 lausaf). +Xess var Wur getiW aW viW samningu frumvarps Yessa var h?fW hliWsj;n af Yeim breytingum sem gerWar hafa veriW  undanf?rnum rum  d?nskum og norskum veWr)ttarreglum, einkum breytingum 1 Noregi. AW einu leyti er Y; verulegur munur  frumvarpinu og norsku l?gunum, en YaW er varWandi samningsveWsetningar 1 lausaf). +R)ttarreglum um samningsveW er misjanlega skipaW meWal einstakra Yj;Wa. Stafar YaW af Yv1 aW ;heft heimild til veWsetninga og kv?rWunar um fyrirkomulag Yeirra hefur ;hjkv%milega 1 f?r meW s)r ?ryggisleysi 1 fjrhagslegum samskiptum manna. Hefur Yetta sj;narmiW leitt til Yess aW heimildin til veWsetninga er v1Wast hvar bundin Umiss konar takm?rkunum og  YaW ekki hvaW s1st viW um sjlfsv?rsluveW 1 lausaf), en v1Wt%k heimild til sl1kra veWsetninga hefur Y;tt mj?g hskaleg eins og nnar er rakiW 1 almennum athugasemdum viW III. kafla frumvarpsins. +0 1slenskum r)tti hefur sC meginregla gilt aW sjlfsv?rsluveWsetningar 1 lausaf) eru heimilar, en leitast hefur veriW viW aW haga Yeim veWsetningum Yannig aW af Yeim stafi ekki h%tta. SvipuW viWhorf hafa veriW r1kjandi 1 Danm?rku. 0 Noregi og Umsum ?Wrum r1kjum hefur hins vegar veriW byggt  Yv1 sem meginreglu aW sjlfsv?rsluveWsetningar 1 lausaf) s)u ;heimilar. Xessari meginreglu var haldiW 1 Noregi viW endurskoWun veWlaganna riW 1980, Y.e. lausaf) verWur aW meginstefnu til einungis sett aW handveWi, Y;tt fr Yv1 s)u gerWar nokkrar undantekningar varWandi veWsetningarheimildir atvinnuveganna. +Xar sem s1st virWist st%Wa til Yess aW 1slenskum r)tti aW Yrengja heimildir til Yess aW setja lausaf) aW sjlfsv?rsluveWi er viW YaW miWaW 1 frumvarpinu aW lausaf) verWi hvort heldur sem er handveWsett eWa YaW sett aW sjlfsv?rsluveWi, sbr. 21.! 2 23. gr. frumvarpsins. X; er leitast viW sem fyrr aW haga reglunum Yannig aW af sjlfsv?rsluveWsetningum 1 lausaf) stafi ekki h%tta og Y einkum fyrir almenna kr?fuhafa veWsala. Er nnari grein gerW fyrir Yv1 1 almennum athugasemdum viW III. kafla og 1 skUringum viW einstakar greinar Yess kafla. 7. Um veWsetningar 1 heildarsafni muna. +X;tt frumvarpiW miWi viW YaW aW sjlfsv?rsluveWsetningar 1 lausaf) s)u heimilar byggir frumvarpiW eigi aW s1Wur  Yv1 eins og gert er 1 gildandi r)tti aW ;heimilt s) aW setja aW sjlfsv?rsluveWi safn af munum sem eru samkynja eWa %tlaWir eru til samkynja notkunar og einkenndir eru einu almennu nafni. Hefur sl1kt veriW nefnt veWsetning 1 heildarsafni muna (:lafur Lrusson, Fyrirlestrar um veWr)ttindi, bls. 31). Regla Yessi kemur fram 1 2. mgr. 4. gr. gildandi laga. Fr 2. mgr. 4. gr. gildandi veWlaga eru Umsar undantekningar, sbr. t.d. kv%Wi 3. og 4. mgr. 4. gr. og kv%Wi 9. gr. um veWsetningu bCfjr til tryggingar rekstrarlnum. Af l1kum toga eru og kv%Wi 5. og 6. gr. um veWsetningu lausafjr meW fasteignum og skipum. +Regla 2. mgr. 4. gr. gildandi veWlaga kemur ;breytt fram 1 3. mgr. 3. gr. frumvarpsins. Er Yar viW YaW miWaW aW ;heimilt s), umfram YaW sem veWl?g eWa ?nnur l?g heim z$Ԯila, aW setja aW sjlfsv?rsluveWi safn af munum sem eru samkynja eWa %tlaWir til samkynja notkunar og einkenndir eru einu almennu nafni. +Fr meginreglu Yessari eru Y; gerWar Umsar veigamiklar undantekningar 1 frumvarpinu. Koma Yessar undantekningar annars vegar fram 1 24., 29. gr. og 31. gr., Yar sem heimilaW er aW setja aW sjlfsv?rsluveWi tiltekin lausafjrverWm%ti samt fasteign eWa skipi. Fjallar 24. gr. almennt um svokallaW rekstrarveW, Y.e. veWsetningu lausafjrmuna, sem notaWir eru 1 atvinnurekstri, samt fasteign Yeirri, Yar sem atvinnureksturinn fer fram. 0 29. gr. er fjallaW um sl1kar veWsetningar 1 landbCnaWi og 1 31. gr. um tilteknar veWsetningarheimildir 1 sjvarCtvegi. +Hins vegar koma Yessar undantekningar fram 1 28., 30., 32. og 33. gr. frumvarpsins Yar sem heimilaW er aW setja aW sjlfsv?rsluveWi safn muna, en Y; n Yess aW samt1mis s)u veWsett r)ttindi yfir fasteign. Er 1 28. gr. heimilaW aW veWsetja saman f%ranlegan v)lbCnaW sem notaWur er 1 verktakastarfsemi. 0 30. gr. r%Wir um veWsetningu bCstofns, rekstrarvara, afurWa og uppskeru 1 landbCnaWi, en 1 32. gr. r%Wir um veWsetningu  afla, afurWum og rekstrarv?rum sjvarCtvegs. 0 33. gr. er rekstraraWilum hins vegar veitt almenn heimild til Yess aW veWsetja v?rubirgWir rekstrar s1ns. 8. Um uppf%rslur)tt og Ctlausnarr)tt. +ViW setningu veWlaganna 1 Noregi riW 1980 var 1 sjlfu s)r viWurkennt aW Y?rf v%ri  Yv1 aW setja 1 l?g reglur um uppf%rslur)tt r)ttl%gri samningsveWhafa 1 fasteign. AW liti nefndar Yeirrar, sem samdi frumvarp til veWlaganna, var hins vegar taliW eWlilegra aW sl1kum kv%Wum yrWi skipaW 1 YinglUsingal?g og Yar sem s)rst?k nefnd hafWi veriW sett  laggirnar til Yess aW endurskoWa norsku YinglUsingal?gin voru ekki sett kv%Wi um sl1kan uppf%rslur)tt 1 veWl?gin. +XaW Yykir af Umsum st%Wum ekki eWlilegt aW skipa lagareglum um uppf%rslur)tt 1 veWl?g. Fyrst er Yess aW geta aW  reglur um uppf%rslur)tt getur reynt gagnvart fleiri ;beinum eignarr)ttindum en veWr)ttindum einum. X ber og aW hafa 1 huga aW reglur um uppf%rslur)tt eru 1 raun spurning um forgangsvernd s1Wari r)tthafa Yegar ?nnur r)ttindi fyrri r)tthafa, eins og t.d. veWr)ttindi, falla brott eWa Yrengjast. Xv1 Yykir eWlilegra aW miWa viW aW reglum um uppf%rslur)ttindi s1Wari veWhafa verWi skipaW 1 YinglUsingal?g og verWur YaW Yv1 aW b1Wa endurskoWunar Yeirra laga. Er nnar aW Yessu vikiW 1 almennum athugasemdum viW I. kafla frumvarpsins og v1sast YangaW. +Hins vegar hefur frumvarpiW aW geyma 1 14. gr. kv%Wi um Ctlausnarr)tt veWhafa og v1sast til athugasemda viW 14. gr. um efni Yess r)ttar og skilyrWin fyrir beitingu hans. 9. Framsal einstakra muna Ct Cr l?glega veWsettu heildarsafni. +Xess er Wur getiW 1 almennum athugasemdum aW m?guleikar manna til Yess l?glega aW veWsetja heildars?fn muna aukast verulega ef frumvarp Yetta verWur aW l?gum. :lj;st er samkv%mt gildandi r)tti, hver h?ft sl1k veWsetning setur  heimildir veWYola til Yess aW rWstafa meW l?ggerningi einst?kum munum Ct Cr heildarsafninu. Er nauWsynlegt 1 frumvarpi Yessu aW marka meW skUrum h%tti reglur 1 Yessum efnum. +SC meginregla, sem frumvarpiW byggir , kemur fram 1 1. mgr. 27. gr. Yess. Xar er meginreglan sC aW veWsali geti skipt Ct eWa framselt veWsett rekstrart%ki svo lengi sem sl1kt er 1 samr%mi viW eWli rekstrarins eWa skerWir ekki aW mun veWtryggingu veWhafa. Er Y viW YaW miWaW 1 3. mgr. 27. gr. aW veWr)tturinn falli brott Yegar veWhafi hefur ekki lengur umrW hins veWsetta. Heimild veWsala til Yess aW skipta Ct eWa framselja einst?k verWm%ti fellur niWur eftir aW veWhafi hefur komiW fram greiWsluskorun til undirbCn z$Ԯings fullnustugerWa til innheimtu veWkr?fu, sbr. 2. mgr. 27. gr. +0 4. mgr. 27. gr. r%Wir um afleiWingar Yess aW veWsali hefur umfram Y heimild, sem greinir 1 1. og 2. mgr., framselt ?Wrum hiW veWsetta. >Wlast veWhafi Y veWr)tt, sams konar og hann tti 1 veWandlaginu, 1 kr?fu fyrri eiganda  hendur Yeim, sem viW hinu veWsetta t;k, um endurgjald af hans hlfu fyrir YaW sem af hendi var ltiW. S sem viW hinu veWsetta t;k bakar s)r gagnvart veWhafa byrgW  kr?fu Yessari ef hann hefur greitt hana veWsala Wur en veWr)ttur 1 henni var niWur fallinn, enda hafi hann vitaW eWa mtt vita aW veWsali hafi fariW Ct fyrir heimild skv. 1. mgr. 27. gr. meW rWst?fun sinni. +S?mu reglur og h)r voru raktar eiga jafnan viW Yegar heildars?fn hafa samkv%mt frumvarpinu veriW l?glega sett aW sjlfsv?rsluveWi, sbr. kv%Wi 28.!  32. gr. og kv%Wi 33. gr. V1sast um r?ksemdir fyrir reglunum til athugasemda viW greinar Yessar. 10. S)rgreining einstakra muna Yegar veWsett eru heildars?fn. +Af kv%Wum 1. og 3. mgr. 3. gr. frumvarpsins leiWir aW haldiW er 1 Y meginreglu 1slensks r)ttar aW sjlfsv?rsluveW verWi einungis sett 1 einstaklega kveWnum munum. VerWur Yv1 1 veWbr)fi aW gera n%gilega grein fyrir Yv1, hver hin veWsetta eign er, og s) um fleiri eignir aW r%Wa verWur almennt aW telja Y%r allar upp 1 veWbr)finu og auWkenna hverja einstaka Yeirra n%gilega. +Xess er hins vegar Wur getiW aW frumvarp Yetta mun, ef aW l?gum verWur, auka mj?g m?guleika manna til Yess aW veWsetja heildars?fn muna, Umist ein s)r eWa saman meW fasteign. Xegar svo hagar til er viW YaW miWaW 1 frumvarpinu aW slaka megi  framangreindri kr?fu um s)rgreiningu hvers einstaks munar. StyWst Yetta sj;narmiW annars vegar viW Yau r?k aW eWlilegt s) aW slaka  kr?funni um s)rgreiningu hvers einstaks munar samfara auknum heimildum til Yess aW veWsetja heildars?fn og hins vegar aW erfitt geti veriW og til trafala aW koma n%gjanlegri s)rgreiningu viW hverju sinni. +Xannig kemur fram 1 athugasemdum viW 26. gr. frumvarpsins aW Yegar veWsett eru rekstrart%ki samt fasteign samkv%mt heimild 24. gr. Yurfi ekki aW s)rgreina rekstrart%kin nkv%mlega 1 viWkomandi veWbr)fi, heldur n%gi aW taka fram 1 veWbr)finu aW veWsett s) tiltekin fasteign, Yar sem atvinnureksturinn fer fram, samt rekstrart%kjum 1 heild, eins og Yau eru  hverjum t1ma. Um nnari skUringar  reglunni og r?k fyrir henni v1sast til athugasemda viW 26. gr. frumvarpsins og auk Yess til skUringa viW 28., 29., 30. og 34. gr. E VIII. ă 5Tengsl veWreglna viW reglur um aWf?r. ă +Xess er Wur getiW aW kveWiW samspil er  milli efnisreglna um veWr)ttindi og reglna um aWf?r. Xarf t.d. aW samr%ma reglur veWlaganna og reglur aWfararlaganna varWandi framkv%md aWfarar 1 fasteignum sem veWsettar verWa samt rekstrart%kjum, sbr. 24. gr. frumvarpsins. Er 1 5. mgr. 27. gr. frumvarpsins v1saW til reglna 42. gr. laga um aWf?r, nr. 90/1989, um fjrnm 1 fasteign og rekstrart%kjum skv. 24. gr. Skulu reglur Y%r ekki raktar frekar h)r, en v1saW er til athugasemda viW 24. og 27. gr. frumvarpsins. /Athugasemdir viW einstakar greinar frumvarpsins. ă AUm I. kafla. +0 I. kafla frumvarpsins, Y.e. 1.! L 14. gr. er gert rW fyrir l?gfestingu Umissa almennra reglna  sviWi veWr)ttar. Eiga reglur kaflans viW um allar samningsveWsetningar, hvert svo sem veWandlagiW er. Sumar Yessara reglna hafa gilt h)r  landi l?gfestar, t.d. 1. mgr. 3. z$ gr. frumvarpsins um bann viW allsherjarveWsetningu (svokallaW generalpant), sem er sama efnis og 1. mgr. 4. gr. veWlaganna fr 1887 og 3. mgr. 3. gr. frumvarpsins um bann viW Yv1 aW setja aW sjlfsv?rsluveWi safn samkynja muna (heildars?fn muna), en sC grein er sama efnis og 2. mgr. 4. gr. gildandi laga. +X hafa aWrar reglur I. kafla veriW taldar gilda h)r  landi ;l?gfestar, t.d. aW nokkru leyti kv%Wi 7. gr. um afnotar)tt, viWhalds og vtryggingarskyldu, og kv%Wi 8. gr. frumvarpsins um h%ttu og byrgW vegna tj;ns  hinu veWsetta. Enn eru 1 kaflanum settar fram reglur, sem ;lj;st er, aW hve miklu leyti hafa gilt h)r  landi, sbr. t.d. 14. gr. frumvarpsins um Ctlausnarr)tt. +0 1slenskum r)tti er ekki til aW dreifa settum lagakv%Wum um skipti  veWskuldum og um uppf%rslur)tt r)ttl%gri samningsveWhafa, Yegar veWr)ttindi r)tth%rri veWhafa falla niWur eWa Yrengjast. Xegar samningskv%Wum sleppir, hefur veriW taliW, aW r)ttarstaWan hvaW uppf%rslur)ttinn varWar rWist fyrst og fremst af eWli mls og meginreglum laga, Y.e. hvaW best verWi taliW henta hagsmunum Yeirra aWila, sem 1 hlut eiga, svo og veWsetningum 1 heild sinni, auk meginsj;narmiWa laga og l?gfr%Wi. (Gaukur J?rundsson, Um veWr)ttindi, bls. 46). +Heppilegra er, aW reglur um svo YUWingarmikiW atriWi s) aW finna 1 settum l?gum, og m segja, aW reglur um uppf%rslur)tt og skipti  veWskuldum eigi Y heima meW kv%Wum um Ctlausnarr)tt. Um Yau efni er Y; ekki aW finna reglur 1 frumvarpi Yessu, og liggja til Yess tvenns konar r?k. 0 fyrsta lagi Yau, aW reglur um skipti  veWskuldum og uppf%rslur)tt varWa fyrst og fremst forgangsvernd r)ttinda, og er Yv1 eWlilegt, aW reglum um sl1k atriWi s) fremur skipaW 1 YinglUsingal?g en almenn veWl?g. 0 ?Wru lagi eru Yau r?k, aW reglur um uppf%rslur)tt varWa ekki einv?rWungu veWr)ttindi heldur og fleiri kvaWir og eignah?ft en veWr)ttindi. M%lir YaW einnig meW Yv1, aW reglum um YaW efni s) skipaW 1 YinglUsingal?g fremur en almenn veWl?g. MeW Yessi r?k 1 huga hefur frumvarpiW ekki aW geyma reglur um uppf%rslur)tt og skipti  veWskuldum, og munu Yv1 um YaW efni fram gilda ;l?gfestar reglur. #/GNBUm 1. gr. ά#/GN+0 1. gr. er aW finna skilgreiningar  nokkrum grundvallarhugt?kum, sem fyrir koma 1 frumvarpinu. Skilgreiningarnar hafa YaW fyrst og fremst aW markmiWi aW lUsa almennum einkennum frumvarpsins og gildissviWi Yess. X s)st og af skilgreiningunum, hvert er samhengiW milli helstu hugtaka, sem  er byggt 1 frumvarpinu. Auk skilgreininga Yeirra, sem fram koma 1 1. gr. frumvarpsins eru Umis ?nnur hugt?k, sem hafa s)rh%fWari merkingu, skUrW 1 ?Wrum greinum, t.d. 1 2. mgr. 24. gr., Yar sem skUrt er hugtakiW rekstrart%ki; 25. gr., Yar sem skUrt er hugtakiW rekstraraWili; 2. mgr. 29. gr., Yar sem skilgreint er hugtakiW rekstrart%ki 1 skilningi Yess kv%Wis og 2. mgr. 33. gr., Yar sem skilgreint er hugtakiW v?rubirgWir. +0 veWl?gunum fr 1887 er ekki aW finna skilgreiningu  hugtakinu veWr)ttur. 0 fr%Wiritum (t.d. Gaukur J?rundsson, Um veWr)ttindi, bls. 13) eru YaW talin megineinkenni veWr)ttinda, aW Yau heimili veWhafa aW krefja veWYola um fjrgreiWslu og forgangsr)tt til Yess aW taka fullnustu Yeirrar greiWslu, s) hCn ekki innt af hendi, af verWm%ti tiltekinnar eignar, veWsins. :lafur Lrusson (Fyrirlestrar um veWr)ttindi, bls. 16) skilgreinir hugtakiW  svipaWan htt. Hann segir, aW veWr)ttindi s)u r)ttindi, sem veiti heimild til Yess aW krefja um fjrgreiWslu og til Yess aW taka fullnustu Yeirrar greiWslu, s) hCn ekki innt af hendi, af peningaverWi kveWinnar eignar, og gangi Yessi r)ttur veWhafa fyrir r)tti almennra kr?fuhafa. z$Ԍ+HugtakiW veWr)ttur 1 1. mgr. 1. gr. frumvarpsins er skilgreint meW svipuWum h%tti. Xar kemur fram, aW meW veWr)tti 1 frumvarpinu s) tt viW forgangsr)tt til Yess aW leita fullnustu fyrir kr?fu (veWkr?fu) 1 tilteknu fjrverWm%ti eWa fjrverWm%tum (veWinu). Hugtaksskilgreining Yessi n%r 1 sjlfu s)r yfir ?ll veWr)ttindi, en 1 Yessu sambandi skal minnt , aW frumvarp Yetta fjallar einv?rWungu um samningsveWsetningar, svo sem nnar er rakiW 1 almennum athugasemdum h)r aW framan. +VeWsetning fasteignar, Yar sem eigandi (veWYoli) bUr  eigninni og hefur fram not hennar, er d%mi um sjlfsv?rsluveWsetningu, sbr. s1Wari mlsliWur 1. mgr. 19. gr. frumvarpsins. VeW 1 v?rubirgWum skv. 33. gr. frumvarpsins er einnig d%mi um sjlfsv?rsluveWsetningu samkv%mt frumvarpinu, og hinu sama gegnir um s?luveW, sbr. 38. gr. frumvarpsins, en Y veWsetningu verWur 1 eWli s1nu aW telja sjlfsv?rsluveWsetningu (Norsk Panterett, bls. 325). +D%mi um handveWsetningu er YaW hins vegar, Yegar einstakir lausafjrmunir eru afhentir veWhafa til umrWa, sbr. 2. mgr. 22. gr. frumvarpsins. Einnig Yegar viWskiptabr)f er afhent banka til tryggingar endurgreiWslu lns, sbr. kv%Wi 43. gr. frumvarpsins. XaW einkennir veWr)tt Yennan, aW veWsali er sviptur umrWum veWsins  virkan htt, Y.e. hann missir umrW hins veWsetta. Er meW Yv1 l?gW hersla , aW girt s) fyrir, aW veWYoli geti rWiW yfir veWinu, og er Yar fyrst og fremst tt viW umrW og hagnUtingu n l?ggernings. R)tt er aW hafa 1 huga, aW umrWasvipting getur samkv%mt frumvarpinu gerst n Yess aW veWandlagiW s) beinl1nis afhent veWhafa, sbr. nnar kv%Wi 22. gr. UmrWasvipting er Yv1 YaW, sem einkennir handveWiW. Xegar veWsettar eru almennar fjrkr?fur, ?Wlast veWhafi r)ttarvernd viW YaW, aW skuldara kr?funnar er tilkynnt um veWsetninguna, sbr. 46. gr. +Ef frumvarp Yetta verWur aW l?gum, aukast aW miklum mun m?guleikar manna til Yess aW setja lausafjrverWm%ti aW sjlfsv?rsluveWi, og  YaW s)rstaklega viW um sjlfsv?rsluveW 1 hinum svok?lluWu heildars?fnum muna, sbr. 28., 30., 32. og 33. gr. frumvarpsins. Xar sem Umsar h%ttur geta veriW sl1kum veWsetningum samfara, er nauWsynlegt aW bCa svo um hnCtana, aW lnardrottnar eigi auWvelt meW aW ganga Cr skugga um hv1landi lausafjrveWsetningar v%ntanlegra viWsemjenda sinna. Til Yess aW auka ?ryggi viW sjlfsv?rsluveWsetningar 1 lausaf) og reyna Yannig aW koma 1 veg fyrir mist?k og misferli viW veWsetningu sl1kra r)ttinda, er samhliWa frumvarpi Yessu flutt frumvarp til breytinga  YinglUsingal?gum, nr. 39/1978, meW s1Wari breytingum. +Meginefni Yess frumvarps er YaW, aW viW emb%tti sUslumannsins 1 Reykjav1k, sbr. l?g nr. 92/1989, verWi haldin s)rst?k landsskr yfir YinglUstar sjlfsv?rsluveWsetningar og aWfarargerWir 1 lausaf), hvort sem umr%tt lausaf) er skrningarskylt eWa ekki. Xegar skjal, sem varWar veW 1 lausaf), er afhent til YinglUsingar, skulu YinglUsingarstj;rar senda landsskrnni tilkynningu um m;tt?ku sl1ks skjals og allar nauWsynlegar upplUsingar, er skjaliW varWa. +D;msmlarWuneytinu er %tlaW aW setja reglur um nnari tilh?gun Yessara tilkynninga, f%rslu Yeirra 1 landsskrna og upplUsingagj?f Cr henni, en haga skal f%rslu 1 skrna Yannig, aW h%gt s) aW gefa veWb;karvottorW meW afhendingu lj;srits Cr skrnni. Tilkoma landsskrr Yessarar breytir ekki gildandi reglum YinglUsingalaga um YaW, hvar skj?lum, er varWa r)ttindi yfir lausaf), skal YinglUst, sbr. 40., 43. og 47. gr. YinglUsingalaga. Fer Yv1 YinglUsing ekki fram viW landsskrna, nema hvaW varWar skj?l, sem afhenda ber til YinglUsingar 1 Reykjav1k. Xykir hagkv%mt, aW sUslumaWurinn 1 Reykjav1k haldi skr Yessa og veiti upplUsingar Cr henni. Er h)r 1 raun veriW aW l?gm%la svipaW fyrirkomulag og gilt hefur samkv%mt l?gum nr. 63/1988 um tilkynningarskyldu YinglUsingarstj;ra til BifreiWaskoWunar 0slands aW Yv1 viWb%ttu, aW h)r getur skrrhaldari gefiW Ct veWb;karvott z$ԮorW, og YaW Y;tt skjali hafi ekki veriW YinglUst 1 umd%mi hans. Ef framangreint frumvarp til breytinga  YinglUsingal?gum verWur aW l?gum, falla Cr gildi l?g nr. 63/1988. + BUm 2. gr. +0 2. gr. eru almenn kv%Wi um gildissviW frumvarpsins, Y.e. aW hvaWa marki kv%Wi Yess, ef aW l?gum verWa, eru frv1kjanleg og um st?Wu Yeirra gagnvart s)rl?gum. +R)tt Yykir, aW YaW komi fram 1 almennu veWl?gunum, hvort og aW hvaWa marki l?gin eru frv1kjanleg. Samkv%mt 1. mgr. 2. gr. er heimilt aW v1kja fr kv%Wum laganna meW samningi ? ...nema annaW s) tekiW fram eWa megi leiWa af atvikum . :frv1kjanleg kv%Wi 1 frumvarpinu eru t.d. 2. mgr. 2. gr.; 3. gr.; 3. mgr. 9. gr.; 2. mgr. 15. gr.; 18. gr. og aW auki allar reglur frumvarpsins um r)ttarvernd. D%mi um kv%Wi frumvarpsins, sem berum orWum eru frv1kjanleg, er t.d. kv%Wi 3. mgr. 6. gr.; 1. mgr. 11. gr. og 1. mgr. 16. gr. +Samkv%mt 2. mgr. 2. gr. verWur veWr)ttur einungis stofnaWur, Yannig aW gildi hafi aW l?gum, aW sl1k veWstofnun s) heimiluW 1 l?gum Yessum eWa ?Wrum l?gum. skilnaWur Yessi l1tur b%Wi aW Yv1, hver verWm%ti verWa veWsett og meW hvaWa h%tti. Af kv%Winu leiWir 1 fyrsta lagi, aW samningar um veW 1 ?Wrum fjrverWm%tum en Yeim, sem nefnd eru 1 veWl?gum eWa ?Wrum l?gum, eru ;gildir, einnig milli aWilanna. X felst YaW 1 skilnaWi 2. mgr. 2. gr., aW veWr)ttur verWur einungis stofnaWur meW Yeim h%tti, sem l?g leyfa. Er reyndar s)rstaklega tekiW fram 1 3. mgr. 3. gr., aW sjlfsv?rsluveWsetningar 1 heildarsafni muna s)u aWeins heimilar aW Yv1 marki, sem veWl?g eWa s)rl?g heimila. +0 3. mgr. 2. gr. frumvarpsins segir, aW kv%Wi laganna v1ki fyrir s)rkv%Wum um samningsveWsetningar 1 ?Wrum l?gum. Eins og rakiW er 1 almennum athugasemdum gerir frumvarp Yetta t.d. rW fyrir Yv1, aW l?g um skrsetningu r)ttinda 1 loftf?rum, nr. 21/1966, haldi ;breytt gildi s1nu. FrumvarpiW byggir  Yeirri forsendu, aW kv%Wi veWlaganna eigi 1 sjlfu s)r viW um allar veWsetningar, Yar meW talin veWsetningu loftfara. kv%Wi s)rlaga geti hins vegar m%lt  annan veg um einst?k atriWi, t.d. um stofnun, skrningu, r)ttarvernd og forgangshrif veWs. Ganga Y kv%Wi sl1kra s)rlaga hvaW Yau atriWi varWar framar almennum kv%Wum frumvarpsins. XaW hlUtur Y; jafnan aW vera l?gskUringaratriWi hverju sinni, sem  reynir, hversu langt s)rl?g ganga og hven%r almenn kv%Wi veWlaga gr1pa inn 1. BUm 3. gr. à + 0 1. og 3. mgr. 3. gr. frumvarpsins kemur fram hin svokallaWa s)rgreiningarregla, sem nnar er vikiW aW 1 almennum athugasemdum meW frumvarpinu. +Regla 1. mgr. er sama efnis og regla 1. mgr. 4. gr. gildandi laga um bann viW allsherjarveWsetningu, Y.e. bann viW veWetningu 1 ?llu Yv1, sem maWur  eWa eignast kann. Er h)r m%lt fyrir um tiltekiW gildisskilyrWi veWsetningar, Y.e. meW kv%Winu er veriW aW setja samningsfrelsi um veWsetningar vissar skorWur. Gegnir hinu sama um kv%Wi 3. mgr. 3. gr. um bann viW sjlfsv?rsluveWsetningu 1 heildarsafni muna, en sC frumvarpsgrein er aW mestu sama efnis og 2. mgr. 4. gr. gildandi laga. +X;tt segja megi, aW efni 2. mgr. 3. gr. leiWi af almennum reglum, Yykir r)tt aW orWa sl1ka reglu 1 veWl?gum. VeWsetning, sem brUtur gegn kv%Winu, getur veriW ;gildanleg 1 heild eWa aW hluta, en niWurstaWa 1 Yeim efnum r%Wst af efni Yeirrar lagareglu eWa Yess samningskv%Wis, sem takmarkar r)ttinn til Yess aW rWstafa viWkomandi r)ttindum. d| +Regla 3. gr. frumvarpsins hefur, eins og Wur segir, aW geyma fyrirm%li, er varWa gildisskilyrWi veWsetninga. Tilgreiningarreglan, sem fram kemur 1 4. og 5. gr., hefur  z$ hinn b;ginn ekki aW geyma reglur um gildisskilyrWi, heldur varWa Yau kv%Wi r)ttarvernd, svo sem nnar verWur skUrt 1 athugasemdum viW Y%r greinar. BUm 4. gr. +MeW frumvarpsgrein Yessari, sem er aW nokkru sama efnis og 23. gr. YinglUsingalaga, nr. 39/1978, er lagt til, aW l?gfest verWi 1 1slenskum r)tti hin svokallaWa tilgreiningarregla, sem nnar er vikiW aW 1 almennum athugasemdum. +kv%Wi 23. gr. laga nr. 39/1978 hafa veriW skilin Yannig, aW tilgreina verWi, Yegar um veWskj?l er aW r%Wa, 1 kveWinni gjaldgengri mynt, hvert s) verWm%ti aWalgreiWslu samkv%mt Yeirri skuldbindingu, sem veWiW  aW tryggja, en 1 tryggingarbr)fum megi Y; lta sitja viW hmarksfjrh%W greiWslu. Hins vegar er ekki fyllilega lj;st samkv%mt 1slenskum r)tti, hvort hmarksfjrh%W sC, sem tilgreind er 1 tryggingarbr)fi, er heildargreiWsla, Yannig aW t.d. kostnaWur viW innheimtu kr?fu og vextir falli Yar undir. Gaukur J?rundsson (Um veWr)ttindi, bls. 24) telur l1klegra, aW tilgreining hmarksfjrh%War 1 tryggingarbr)fum feli 1 s)r heildargreiWslu. AllmikiW er t1WkaW h)r  landi 1 tryggingarbr)fum, aW til viWb;tar tryggingu fyrir tiltekinni hmarksfjrh%W kr?fu skilji veWhafar s)r aW auki tryggingu fyrir v?xtum og kostnaWi. VirWist ekki amast viW Yv1 1 r)ttarframkv%mdinni, Yv1 sl1kum br)fum er YinglUst athugasemdalaust og fariW virWist eftir sl1kum skilnaWi br)fa viW Cthlutun uppboWsandvirWis. +0 Danm?rku hefur 3. mgr. 10. gr. YinglUsingalaganna, sem er fyrirmynd 23. gr. 1slensku YinglUsingalaganna, veriW tClkuW svo, aW hmarksfjrh%W 1 tryggingarbr)fi s) heildargreiWsla (sj t.d. Lene Pagter Kristensen. Tinglysningsloven, bls. 150). Til Yess aW veWbr)fi verWi YinglUst Yar 1 landi, verWur veWbr)fiW annaWhvort aW greina kveWna fjrh%W eWa byrgWin aW vera takm?rkuW viW kveWiW hmark. 0 s1Wastnefnda tilvikinu er ekki h%gt aW skilja s)r tryggingu fram yfir hmarksfjrh%Wina, hvorki fyrir v?xtum n) kostnaWi viW innheimtu kr?fu (sj t.d. Knud Illum, Tinglysning, bls. 100, og W.E. von Eyben, Panterettigheder, bls. 124). +0 Noregi gildir  hinn b;ginn sC regla, aW Y;tt tryggingarbr)f greini hmarksfjrh%W, er ekkert Yv1 til fyrirst?Wu, aW veWiW standi aW auki til fullnustu v?xtum og kostnaWi viW innheimtu kr?fu (sj t.d. Sjur Br%khus, Omsetning og kreditt 2, bls. 230 og 232). +SC tilh?gun, sem gildir 1 Danm?rku og h)r var lUst, hefur Umsa kosti og helstan Yann, aW viWsemjendur veWYola geta Y treyst Yv1, Yegar um tryggingarbr)f meW hmarksfjrh%W er aW r%Wa, aW veWiW standi einv?rWungu til fullnustu Yeirri hmarksfjrh%W, sem tilgreind er, og ekki ?Wrum greiWslum. Til Yess er hins vegar aW l1ta, aW framkv%md h)r  landi virWist hafa veriW meW ?Wrum h%tti, og verWur ekki s)W, aW af Yeirri framkv%md hafi skapast vandkv%Wi. M og segja, m.a. meW hliWsj;n af reglu b-liWar 1. mgr. 5. gr. frumvarpsins, aW YaW eigi aW vera tilt?lulega auWvelt fyrir v%ntanlega viWsemjendur veWYola aW ganga Cr skugga um, hverjir vextir og kostnaWur geti falliW  skuld til viWb;tar tilgreindri hmarksfjrh%W 1 tryggingarbr)fi. Xv1 er viW YaW miWaW 1 frumvarpi Yessu, aW skilnaW 1. mgr. 4. gr. um tilgreiningu hmarksfjrh%War beri aW skilja  Yann veg, aW til viWb;tar tilgreindri hmarksfjrh%W 1 tryggingarbr)fum standi veWsett eign til fullnustu v?xtum og kostnaWi, sbr. a- og b-liWi 1. mgr. 5. gr. +skilnaWur 1. mgr. 4. gr. um, aW geta verWi fjrh%War aWalkr?fu 1 veWsamningi eWa hmarks hennar, lUtur aW skilyrWum Yess, aW afla veWsamningi r)ttarverndar gagnvart YriWja manni. Samningur, sem fulln%gir ekki skilyrWi 1. mgr. 4. gr., getur 1 sjlfu s)r veriW gildur milli aWilanna, en samningurinn nUtur hins vegar takmarkaWrar r)ttarverndar gagnvart YriWja manni.  z$Ԍ+Regla 1. mgr. 4. gr.  einungis viW, Yegar um er aW r%Wa samningsveW, sem ?Wlast r)ttarvernd viW YinglUsingu. kv%Wi  Yv1 ekki viW um handveW. X  kv%WiW hvorki viW um veW 1 almennum fjrkr?fum, sbr. 45. gr., n) heldur s?luveW, ef fr er taliW s?luveW 1 skrningarskyldu lausaf), sbr. 2. mgr. 38. gr. Xegar um s?luveW er aW r%Wa, eiga viW kv%Wi 3. mgr. 38. gr., og Yj;nar YaW kv%Wi sama tilgangi og kv%Wi 4. gr. +0 2. mgr. 4. gr. er lagt til, aW fjrh%W veWkr?fu megi tilgreina hvor heldur sem er 1 1slenskum kr;num, erlendri mynt eWa reiknieiningu, sem hefur skrW gengi 1 1slenskum b?nkum og sparisj;Wum, eWa reiknieiningu sem tekur miW af skrWu gengi erlendra gjaldmiWla. +Fr%Wimenn hafa skUrt 23. gr. YinglUsingalaga, nr. 39/1978, sem vikiW er aW h)r aW framan, svo, aW tilgreina verWi a.m.k. hmarksfjrh%W aWalgreiWslu 1 kveWinni gjaldgengri mynt (Gaukur J?rundsson, Um veWr)ttindi, bls. 24). Xegar tekiW er tillit til Yess, aW  s1Wari rum hafa veriW teknar upp Umsar reiknieiningar, sem miWast viW gengi margra gjaldmiWla, svo sem eins og SDR (s)rst?k drttarr)ttindi) og ECU (European Currency Unit), og aW ekki er ;algengt, aW ln s)u veitt, sem miWast viW sl1kar reiknieiningar, Yykir nauWsynlegt aW gera rW fyrir Yv1 1 l?gum, aW veWkr?fur megi tilgreina 1 sl1kum reiknieiningum. VerWur aW telja, aW YaW s) hvorki 1 ;samr%mi viW 23. gr. YinglUsingalaga n) heldur kv%Wi laga um nauWungars?lu varWandi uppboWsheimildir og kv%Wi laga um aWf?r varWandi aWfararheimildir. +0 3. mgr. 4. gr. er lagt til, aW s)rstaklega verWi tiltekiW, aW heimilt s) 1 veWbr)fi aW binda fjrh%Wir viW h%kkun samkv%mt v1sit?lu eWa gengi, enda s) fyrirm%lum um tilgreiningu  gengi eWa tegund og grunnt?lu verWtryggingar fylgt. +TaliW hefur veriW 1 1slenskum r)tti, aW sl1k ;l?gfest heimild s) fyrir hendi (Gaukur J?rundsson, Um veWr)ttindi, bls. 24), enda hefur YaW veriW t1WkaW 1 r)ttarframkv%mdinni. EWlilegt Yykir hins vegar, aW YaW s) beinl1nis tekiW fram 1 l?gum, aW sl1k heimild s) fyrir hendi. BUm 5. gr. +0 Yessari frumvarpsgrein er gert rW fyrir Yv1, aW l?gfestar verWi kveWnar undantekningar fr Yeirri meginreglu 4. gr. frumvarpsins, aW YaW s) skilyrWi r)ttarverndar veWr)ttinda, aW fjrh%W veWkr?fu Yurfi aW vera tilgreind eWa hmark Yeirrar kr?fu, sem veWiW  aW tryggja. +Sj;narmiW Yau, sem bCa Yv1 aW baki aW undanskilja kveWnar kr?fur fr skilnaWi 1. mgr. 4. gr. um tilgreiningu fjrh%War eWa hmarksfjrh%War, eru mismunandi. 0 fyrsta lagi m nefna, aW um er aW r%Wa kr?fur, sem aW jafnaWi fylgja aWalkr?fu sem viWb;t, eins og t.d. vextir og kostnaWur. 0 ?Wru lagi er um aW r%Wa kr?fur, sem hagkv%mt er, Yegar litiW er til veWandlagsins sjlfs og hagsmuna veWhafa, aW viWurkenna forgangsr)tt fyrir, eins og t.d. kr?fur vegna greiWslu vtryggingariWgjalda. Um Yessi tilvik gildir, aW erfitt getur veriW aW afmarka fjrh%W kr?fu nkv%mlega  Yv1 t1mamarki, sem mli skiptir skv. 4. gr. +XUWing 5. gr. felst ekki 1 Yv1, aW hCn s) heimild Yess, aW veWr)tturinn ni til Yeirra krafna, sem Yar eru upptaldar, heldur 1 hinu, aW Yegar umr%ddar kr?fur fylgja tiltekinni aWalkr?fu, er YaW ekki nauWsynlegt skilyrWi r)ttarverndar aW tilgreina tiltekna fjrh%W eWa tiltekna hmarksfjrh%W. Engar reglur eru settar fram um YaW 1 frumvarpinu, hven%r umr%ddar kr?fur skulu fylgja aWalkr?fu. kv?rWun um YaW efni byggir  tClkun  veWsamningi aWila. 0 5. gr. kemur fram, aW kr?fur Y%r, sem Yar getur, fylgi aWalkr?fu, nema annaW leiWi af samningi. z$Ԍ+Um a-liW. +0 a-liW 5. gr. kemur fram, aW krafa veWhafa vegna kostnaWar viW innheimtu veWkr?fu fellur utan skilnaWar 1. mgr. 4. gr. um tilgreiningu fjrh%War eWa hmarksfjrh%War. Skal 1 Yessum efnum minnt  Y reglu 2. mgr. 1. gr. aWfararlaga, nr. 90/1989, aW aWf?r til fullnustu Yeim kr?fum, sem um getur 1 1. mgr. 1. gr. aWfararlaga, verWur, eftir Yv1 sem viW , einnig gerW fyrir kostnaWi af kr?fu, mlskostnaWi eWa innheimtukostnaWi, endurgjaldi kostnaWar af gerWinni sjlfri og v%ntanlegum kostnaWi af frekari fullnustugerWum. +0 Yv1 orWalagi a-liWar, aW um s) aW r%Wa kostnaW af innheimtu veWkr?fu, felst kveWin takm?rkun. MeW Yv1 er fyrst og fremst tt viW l?gboWin gj?ld og annan kostnaW, sem jafnan fylgir aWfarargerW og nauWungars?lu eignar og kr?fuhafi hefur greitt og getur endurkrafiW skuldara um. H)r m sem d%mi nefna r)ttargj?ld, kostnaW af ?flun d;msendurrita og birtingarkostnaW. X tekur umr%tt orWalag og til mlskostnaWar 1 mli, sem veWhafa er nauWsynlegt aW h?fWa til Yess aW afla s)r aWfararheimildar og innheimtukostnaWar, 1 Yeim tilvikum Yar sem ekki er um aW r%Wa veWbr)f meW beinni uppboWsheimild. +Um b-liW. +Samkv%mt reglum, sem taldar eru gilda h)r  landi ;l?gfestar, er veWr)ttur talinn n til aukagreiWslna eins og vaxta og drttarvaxta, Y;tt ekki s) viW samningskv%Wi aW styWjast (Gaukur J?rundsson, Um veWr)ttindi, bls. 28, og :lafur Lrusson, Fyrirlestrar um veWr)ttindi, bls. 21). +X;tt YaW s) meginregla samkv%mt gildandi r)tti, aW veWr)ttur ni til aukagreiWslna eins og vaxta, s%tir s veWr)ttur kveWnum takm?rkunum hvaW forgangsr)tt varWar. 0 l?gum nr. 23/1901, um forgangsr)tt veWhafa fyrir v?xtum, segir aW s) skuldunauti veittur gjaldfrestur  v?xtum af skuld, sem fasteignaveW er fyrir, eftir aW Yeir eru komnir 1 gjalddaga, Y haldist ekki forgangsr)ttur veWhafa fyrir v?xtunum gagnvart s1Wari veWh?fum lengur en 1 eitt r fr Yv1 Yeir komu 1 gjalddaga. Er tilgangur reglu Yessarar s aW koma 1 veg fyrir, aW veWhafi geti veitt skuldara ;h%filega gjaldfresti  kostnaW annarra veWhafa. Xeir vextir, sem umfram eru riW, f%rast aftar 1 veWr?Winni. +Samkv%mt fors?gu sinni og upphaflegum tilgangi tekur umr%tt lagakv%Wi til samningsvaxta, en YaW hefur 1 framkv%md einnig veriW ltiW n til drttarvaxta. Er ekki taliW skipta mli, hvort gjaldfrestur hefur veriW veittur berum orWum eWa meW aWgerWarleysi. Hafa l?gin 1 framkv%md (t.d. 1 CrskurWum varWandi nauWungars?lu) veriW tClkuW Yannig, aW forgangsr)ttur til vaxtanna ni til Yeirra vaxta, sem falla 1 gjalddaga  einu ri fram aW Yv1 t1mamarki, aW beiWni um nauWungars?lu er m;ttekin. Xetta YUWir meW ?Wrum orWum, svo d%mi s) nefnt, aW s) beiWni um nauWungars?lu m;ttekin 15. ma1 1992, n%r forgangsr)ttur veWhafa til Yeirra vaxta, sem falla 1 gjalddaga fr 15. ma1 1991 og s1War. Eins og Wur segir, er tilgangur reglu laga nr. 23/1901 s aW koma 1 veg fyrir, aW veWhafi geti veitt skuldara ;h%filega gjaldfresti  kostnaW annarra veWhafa. Regla laganna auWveldar m?nnum aW ganga Cr skugga um, hverjar skuldbindingar hv1la  tilteknum veWr)ttum eignar, og hCn veitir 1 raun tryggingu fyrir Yv1, aW ekki hv1li  eignum aWrar skuldir en Y%r, sem h%gt er aW ganga Cr skugga um meW nokkurri vissu, hve miklar eru. VerWur ekki annaW s)W, en regla laga nr. 23/1901 hafi aW Yessu leyti gefist vel 1 framkv%md, og Yykir Yv1 ekki 1 frumvarpi Yessu st%Wa til aW leggja til breytingu Yar , aW ?Wru leyti en Yv1, aW ekki Yykir r)tt aW einskorWa regluna viW Yau veWr)ttarsamb?nd, Yar sem fasteignaveW er fyrir skuld.  reglan Yv1 viW, hvert svo sem veWandlagiW er. 0 48. gr. frumvarpsins er lagt til, aW l?g nr. 23/1901 falli Cr gildi, Yar sem reglu b-liWar 5. gr. er %tlaW aW koma 1 hennar staW. +Um c-liW. z$Ԍ+0 c-liW 5. gr. kemur fram, aW skilnaWur 1. mgr. 4. gr. n%r ekki til kr?fu, sem Yannig er til komin, aW veWhafi hefur samkv%mt heimild 1 veWbr)fi greitt iWgj?ld brunatryggingar eWa annarrar skaWatryggingar af veWsettri eign, og um er aW r%Wa iWgjald, sem falliW hefur 1 gjaldaga  einu ri fyrir YaW t1mamark, sem nefnt er 1 b-liW, Y.e.  einu ri Wur en beiWni um nauWungars?lu eignar var sett fram. +Brunatryggingar og aWrar skaWatryggingar gegna YUWingarmiklu hlutverki 1 flestum veWr)ttarsamb?ndum, Yar sem Y%r draga aW mun Cr h%ttu veWhafa. Til Yess aW tryggja hagsmuni s1na og forWast tj;n, getur veWhafi Yurft aW gr1pa til Yess rWs aW greiWa vtryggingariWgj?ldin, ef veWsali gerir YaW ekki sjlfur. Xar sem greiWsla vtryggingariWgjaldsins kemur ekki bara Yeim veWhafa til g;Wa, sem iWgjaldiW greiWir, heldur og ?Wrum, sem veW eiga 1 s?mu eign, er lj;st, aW s veWhafi, sem greitt hefur iWgjaldiW, verWur aW nj;ta einhverra tryggingarr)ttinda hvaW endurkr?fu hans varWar. +Af kv%Wum c-liWar leiWir, aW veWhafi, sem greitt hefur vtryggingariWgjald, nUtur sama forgangsr)ttar hvaW varWar Y fjrh%W, sem hann hefur greitt 1 iWgjald, og veWr)ttur hans varWandi aWalkr?fu nUtur. Xetta getur aW sjlfs?gWu leitt til Yess, aW tryggingarr)ttindi annarra veWhafa skerWast, og af Yeirri st%Wu m.a. verWur undantekningarregla c-liWar aW s%ta kveWnum takm?rkunum.  undantekningarregla Yessi fyrst og fremst viW um brunatryggingu og aWra skaWatryggingu, sem er nauWsynleg til Yess aW vernda hagsmuni veWhafa 1 veWandlaginu. XaW verWur hW mati hverju sinni, hvaW h)r fellur undir. +:eWlilegt er, aW unnt s) aW safna upp iWgjaldagreiWslum Yeim, sem um r%Wir 1 c-liW. Xv1 gildir sC takm?rkun, aW undanYguheimildin n%r til iWgjaldagreiWslna fyrir eitt r fram aW Yv1 t1mamarki, sem nefnt er 1 b-liW. 0 Yv1 felst, aW YaW eru aWeins iWgj?ld 1 eitt r, reiknaW fram aW Yv1 t1mamarki, sem um r%Wir 1 b-liW, sem nj;ta forgangsr)ttar n s)rstaks skilnaWar eWa tilgreiningar. +0 5. gr. frumvarpsins kemur fram sC skUringarregla, aW kr?fur Y%r, sem nefndar eru 1 kv%Winu, fylgja aWalkr?fu og nj;ta sama forgangsr)ttar og hCn, svo fremi sem ?nnur niWurstaWa verWur ekki leidd af samningi Yeim, sem stofnaWi til veWr)ttarins. Er Yetta 1 samr%mi viW gildandi r)tt, a.m.k. hvaW varWar Y%r kr?fur, sem greinir 1 a- og b-liWum. 0 Yv1 orWalagi frumvarpsgreinarinnar, ? &X(T2 gPUP ...!(&X(T2! UPdF nema annaW leiWi af samningi &X(T2 gPUP ...!y)&X(T2! UPdF   felst, aW YaW Yarf ekki aW koma fram 1 veWsamningi berum orWum, aW umr%ddar viWb;tarkr?fur fylgi ekki aWalkr?fu, heldur n%gir, aW Ct fr Yv1 hafi veriW gengiW 1 millum aWila, aW veWandlagiW standi einv?rWungu til fullnustu aWalkr?funni, Y;tt ekki hafi YaW veriW orWaW s)rstaklega. CUm 6. gr. +TaliW er samkv%mt gildandi r)tti, aW YaW fari fyrst og fremst eftir samningi aWila, hvernig httaW s) afst?Wu veWr)ttinda til arWs af veWsettri eign, og gildir YaW b%Wi um borgaralegan arW og nttCrulegan arW. MeW borgaralegum arWi er venjulega tt viW endurgjald fyrir afnot og hagnUtingu, sem eigandi hefur heimilaW ?Wrum af veWsettri eign, t.d. leigugjald og vextir. MeW nttCrulegum arWi er venjulega tt viW verWm%ti, sem viW hagnUtingu eignar eru fr henni skilin, svo sem ull af f), hey af tCni, m?l Cr nmu, svo nokkur d%mi s)u nefnd. +Ekki er vallt unnt aW komast aW niWurst?Wu um YaW  grundvelli skUringa  veWsamningi, hvernig httaW s) afst?Wu veWr)ttinda til arWs af veWsettri eign. Hafa 1 Yv1 sambandi Umsar viWmiWunarrreglur veriW orWaWar, b%Wi hvaW varWar sjlfsv?rsluveWsetningar og handveWsetningar, sj t.d. Gaukur J?rundsson, Um veWr)ttindi, bls. 30!  31. +Um 1. mgr. z$Ԍ+kv%Wi 1. mgr. 6. gr. frumvarpsins byggir  Yv1, aW eigandinn eigi, Yegar um sjlfsv?rsluveW er aW r%Wa, aW hirWa arW af veWinu, nema um annaW hafi veriW samiW. Er YaW 1 samr%mi viW gildandi reglur, og Yarfnast ekki frekar i skUringa. +Ekki Yykir st%Wa til aW setja 1 frumvarpiW s)rstakar reglur um t?ku arWs af handveWsettri eign. Er 1 fyrsta lagi erfitt aW setja fram reglu, sem tt getur viW 1 ?llum tilvikum, auk Yess sem Yau tilvik eru afar ft1W, Yar sem reynir  r)tt til t?ku arWs af handveWsettu lausaf). Er eWlilegast, aW Cr sl1kum litaefnum leysi aWilar 1 samningum s1num, t.d. Yannig aW veWhafi eigi r)tt til arWs af veWsettri eign  meWan hann hefur v?rslur hennar. R)tt er Y; aW vekja  Yv1 athygli, aW kv%Wi 2. mgr. eiga samkv%mt orWalagi s1nu b%Wi viW um sjlfsv?rsluveWsetningar og handveWsetningar, Yegar um kr?fur er aW r%Wa, sbr. orWalagiW: ?S, sem  veWr)tt 1 viWskiptabr)fum, innlausnarbr)fum eWa almennum fjrkr?fum getur krafiW um og m;ttekiW &X(T2 gPUP ... !6&X(T2! UPdF   +Um 2. mgr. +Regla 2. mgr. 6. gr. um veW 1 viWskiptabr)fum, innlausnarbr)fum og almennum fjrkr?fum er s)rregla, sem gengur framar reglu 1. mgr. 1 Yeim tilvikum, Yar sem krafa er sett aW sjlfsv?rsluveWi. Samkv%mt reglu 2. mgr. 6. gr. getur veWhafi, sem  veW 1 viWskiptabr)fum, innlausnarbr)fum eWa almennum fjrkr?fum krafiW um og m;ttekiW, vexti, arW og afborganir, sem falla til  gildist1ma veWsetningar. Xeim fjrh%Wum, sem hann Yannig veitir viWt?ku, getur hann rWstafaW til fullnustu gjaldfallinnar kr?fu til vaxta, afborgunar eWa h?fWust;ls. Hins vegar Yurfa aWilar aW semja um YaW s)rstaklega, ef veWhafi  aW geta haldiW hj s)r t.d. v?xtum fyrir ;gjaldfallinni kr?fu  hendur veWsala. +Ef innleysa ber handveWsett skjal eWa kr?fu, er aWstaWan hins vegar ?nnur. VeWtryggingin fellur brott viW innlausn, og Yv1 verWur veWhafi aW geta haldiW hj s)r innlausnarfjrh%Winni, einnig til tryggingar ;gjaldf?llnum hlutum veWkr?funnar. Xv1 er orWuW s)rregla um innlausnarbr)f 1 4. mlsl. 2. mgr. 6. gr. +H%kkun hlutafjr 1 hlutaf)lagi meW Ctgfu svonefndra j?fnunarhlutabr)fa verWur n Yess aW greitt s) nUtt f) inn til f)lagsins. Xar sem til verWa fleiri hlutir 1 f)laginu en Wur, er sC h%tta fyrir hendi, aW verWm%ti hlutanna minnki. Xv1 getur veriW nauWsynlegt, aW veWr)ttur 1 hlutabr)fum ni einnig til hins h%kkaWa hlutafjr, hvort sem gefin hafa veriW Ct nU hlutabr)f eWa ekki, ef veWhafi  aW nj;ta Yess ?ryggis, sem hann mtti reikna meW 1 upphafi. Xykir eWlilegt, aW veWhafi og veWsali semji um Yetta atriWi 1 veWsamningi. TekiW skal fram, aW meW 5. mlsl. 2. mgr. 6. gr. er ekki veriW aW breyta Yeirri reglu, sem h)r  landi er talin gilda, aW atkv%Wisr)ttur fylgi ekki veWr)tti 1 hlutabr)fum. +HvaW varWar veW 1 kr?fum Y skal h)r til samanburWar minnt  kv%Wi 3. mgr. 44. gr. aWfararlaganna nUju, en Yar kemur fram, aW fjrnm 1 veWbr)fi eWa kr?fu taki til arWs og vaxta, nema annaW s) tekiW fram. CUm 7. gr. +kv%Wi 1. mgr. er 1 samr%mi viW gildandi r)tt, en veWYoli hefur veriW talinn hafa heimild til Yess aW hafa umrW og afnot veWandlagsins, Yrtt fyrir veWsetninguna. ViW YaW er miWaW, aW aWilar geti samiW  annan veg. X geta kv%Wi aWfararlaga takmarkaW heimild veWYola til Yess aW hafa umrW veWsetts verWm%tis, sbr. t.d. 56. og 57. gr. aWfararlaganna nUju, sem takmarkaW geta r)tt gerWarYola til umrWa yfir eign, sem aWf?r hefur veriW gerW 1. +kv%Wi 2. og 3. mgr. eru 1 samr%mi viW ;l?gfestar reglur, sem h)r  landi hafa veriW taldar gilda 1 Yeim efnum, sem Yar er um fjallaW, sj t.d. Gaukur J?rundsson, Um veWr)ttindi, bls. 38. z$Ԍ+0 4. mgr. er l?gW sC skylda  herWar veWsala aW vtryggja veWiW vegna brunatj;ns og annars skaWa  Yann htt, sem l?g skilja eWa venja er til. MeW orWalaginu ?&X(T2 gPUP  ...!F&X(T2! UPdF  Yann htt, sem l?g skilja &X(T2 gPUP ... !SG&X(T2! UPdF   er veriW aW minna , aW 1 vissum tilvikum leiWir skyldu til vtryggingar beint af l?gum. Xannig m sem d%mi nefna 4. gr. laga nr. 25/1954, um brunatryggingar 1 Reykjav1k. Xar segir, aW skylt s) aW hafa ?ll hCs 1 l?gsagnarumd%minu brunatryggW hj Yeim aWila, er tryggingar annast skv. 1. gr. laganna. 0 7. gr. laga nr. 9/1955, um Brunab;taf)lag 0slands, segir aW skylt s) aW tryggja 1 f)laginu allar hCseignir 1 kaupst?Wum og kauptCnum, Yar meW talin hCs 1 sm1Wum, hvort sem Yau eru eign einstakra manna, f)laga eWa opinberar eignir. S?muleiWis er skylt aW tryggja 1 f)laginu ?ll hCs utan kaupstaWa og kauptCna, nema gripahCs, hl?Wur og geymsluhCs  sveitab%jum, enda s)u Yau ekki f?st 1bCWarhCsum. Samkv%mt 18. gr. laga nr. 18/1976, um btabyrgWarf)l?g, eru allir skipaeigendur, sem eiga v)lskip meW Yilfari 100,49 rCmlestir brCtt; aW st%rW eWa minni, sem aWallega eru %tluW til fiskveiWa viW 0sland, skyldir aW vtryggja Yau hj btabyrgWarf)lagi, sem starfar samkv%mt Yeim l?gum innan Yess sv%Wis, sem skipiW er skrsett 1. 0 d-liW 2. gr. laga nr. 37/1978, um SambyrgW 0slands  fiskiskipum, segir m.a. aW skylt s) aW vtryggja hj SambyrgWinni ?ll skip sem r1kissj;Wur  og tryggir  hverjum t1ma. +X;tt ekki s) viW lagaskyldu aW styWjast, hefur sC venja v1Wa myndast 1 kveWnum l?gskiptum, aW veWYoli er skyldur til aW halda hinu veWsetta vtryggWu. Stundum gera st?WluW form veWbr)fa rW fyrir sl1ku, t.d. Yegar um er aW r%Wa veWsetningu afurWa, Yegar ln eru veitt til greiWslu hrefnis og vinnulauna. Lj;st m vera, aW veW 1 rekstrart%kjum og v?rubirgWum koma til meW aW gegna YUWingarmiklu hlutverki 1 lnastarfsemi h)r  landi, ef frumvarp Yetta verWur aW l?gum. Til greina g%ti komiW aW skylda veWsala til Yess aW halda sl1kum veWandl?gum jafnan vtryggWum. Ekki Yykir Y; aW svo st?ddu st%Wa til 1 almennum veWl?gum aW m%la fyrir um sl1kt, og er Yv1 ekki gengiW lengra en aW leggja sl1ka skyldu  veWYola, Yar sem venja er til sl1ks 1 tilteknum l?gskiptum. Eru YaW sl1k tilvik, sem h?fW eru 1 huga meW orWunum ? ... Yann htt, sem &X(T2 gPUP ...!_S&X(T2! UPdF venja stendur til.  0 Yv1 felst, aW 1 ;l?gfestum tilvikum er veWYola almennt s)W ekki skylt aW vtryggja veWiW, nema Yar sem venja hefur myndast 1 Yeim efnum 1 tilteknum l?gskiptum. CUm 8. gr. +Eins og rakiW er 1 almennum athugasemdum, hefur skort skUrar reglur um YaW 1 1slenskan r)tt, hver eigi aW bera h%ttuna af Yv1, aW veWsettur hlutur ferst eWa skemmist af tilviljun. Er, eins og Yar kemur fram, ekki ?Wrum almennum kv%Wum til aW dreifa en 2. gr. veWlaganna, og h?ld hafa veriW um YaW, hvernig skUra ber YaW kv%Wi. MeW kv%Wum 8. gr. frumvarpsins er reynt aW skapa skUrari l1nur 1 Yeim efnum. +0 1. mgr. er fjallaW um skiptingu h%ttu milli eiganda og veWhafa, Yegar veWandlagiW ferst eWa skemmist af tilviljun. Er reglan sC, aW eigandinn ber sitt tj;n, og veWtrygging veWhafa skerWist aW sama skapi. Inntak reglunnar er YaW, aW YaW er veWtryggingin en ekki veWkrafan, sem skerWist eWa fellur brott. Af Yv1 leiWir, aW Y;tt veWsettur hlutur farist eWa skemmist af tilviljun, leiWir YaW eitt samkv%mt frumvarpinu ekki til byrgWar veWYola gagnvart veWhafa, n Yess aW annaW og meira komi til. Hagsmunir veWhafa geta hins vegar veriW tryggWir 1 sl1kum tilvikum meW kv%Wum e-liWar 1. mgr. 9. gr. frumvarpsins, en Yar kemur fram aW veWhafi getur sagt upp veWskuldinni, Y.e. krafist eind?gunar hennar, ef veWiW eyWileggst eWa skemmist af tilviljun. XaW er Y; hW Yv1, aW veWtrygging hans skerWist verulega vegna Yeirra atvika, sem Yar um r%Wir. 0 Yv1 felst, aW Y;tt veWhafi geti ekki krafiW veWYola um skaWab%tur vegna Yess, aW hiW veWsetta hefur farist eWa z$ skemmst af tilviljun, getur hann krafist eind?gunar veWkr?funnar, Y;tt gjalddagi s) ekki kominn, ef Yv1 skilyrWi er fulln%gt, aW veWtryggingin skerWist verulega. +0 2. mgr. r%Wir um YaW, hven%r veWhafi og veWYoli geta orWiW skaWab;taskyldir hvor gagnvart ?Wrum. Samkv%mt kv%Winu geta Yeir 1 fyrsta lagi orWiW b;taskyldir samkv%mt almennum skaWab;tareglum og 1 ?Wru lagi getur skaWab;tabyrgW stofnast  s)rst?kum grundvelli, eins og YaW er orWaW, en meW Yv1 orWalagi er t.d. tt viW byrgW samkv%mt s)rstakri lagareglu eWa samningskv%Wi. HandveWhafi g%ti t.d. orWiW b;taskyldur, ef hann sUnir af s)r aWg%sluleysi viW varWveislu veWsins, eWa 1 Yv1 tilviki, Yar sem hann vanr%kir aW vtryggja veWiW, Y;tt hann hafi skuldbundiW sig til Yess meW samningi. X er og hugsanlegt, aW veWhafinn hafi 1 samningi tekiW  sig v1Wt%kari skyldur til varWveislu veWsins en leiWir af reglu 7. gr. frumvarpsins. CUm 9. gr. +NauWsynlegt er, aW veWl?g hafi aW geyma reglur um YaW, hven%r veWskuld gjaldfellur eWa heimilt er aW l1ta  hana sem gjaldfallna. Er um YaW fjallaW 1 9. gr. frumvarpsins, Y.e. hven%r heimilt er viW kveWnar aWst%Wur aW l1ta svo , aW veWskuld s) gjaldfallin, Y;tt eigi s) kominn gjalddagi kr?fu. +Efni greinarinnar skiptist 1 Yrennt. 0 1. mgr. 9. gr. er aW finna upptalningu atvika, sem leitt geta til Yess, aW heimilt er aW krefjast eind?gunar veWskuldar, Y.e. segja skuldinni upp vegna tiltekinna atvika, Y;tt eigi s) kominn umsaminn gjalddagi kr?fu. 0 2. mgr. kemur fram sC takm?rkun  uppsagnarr)ttinum, aW 1 kveWnu tilviki verWur veWhafi aW beina skorun til veWYola um r)ttar efndir, Wur en heimildarinnar verWur neytt. 0 3. mgr. r%Wir um ;gildingu ;sanngjarnra samningsskilmla um eind?gun veWskuldar, og kemur Yar fram sama regla og gildir skv. III. kafla laga nr. 7/1936, um samningsgerW, umboW og ;gilda l?ggerninga, meW s1Wari breytingum. +0 r)ttarframkv%md h)r  landi hafa myndast kveWnar reglur um eind?gun eftirst?Wva skulda, Yar meW talinna veWskulda, Yegar skuldari eWa veWYoli vanefnir skyldur s1nar. Gjaldfellingarkv%Wi 1 veWskuldabr)fum geta oft veriW mj?g h?rW 1 garW skuldara, og er tilhneiging til Yess aW tClka Yau ekki fortakslaust eftir orWanna hlj;Wan.  YaW einkum viW, Yegar greiWsludrttur er ;verulegur og hefur ekki haft 1 f?r meW s)r tj;n fyrir veWhafa, enda hafi veWYola hvorki brostiW getu n) vilja til greiWslu, sj t.d. Gaukur J?rundsson, Um veWr)ttindi, bls. 51!   52. L?gfesting 9. gr. frumvarpsins kemur ekki til meW aW breyta ;l?gfestum gildandi r)tti aW Yessu leyti. +Um 1. mgr. +Upptalninguna 1 1. mgr. 9. gr. m flokka meW fernum h%tti. 0 fyrsta lagi er um aW r%Wa tilvik, sem flokka m til beinna vanefnda af hlfu lntaka, Y.e. a- og d-liWir, Yar sem skyldan til greiWslu vaxta og afborgana hefur veriW vanefnd verulega, og Yegar eigandi eWa veWsali misnotar 1 verulegum atriWum umrWar)tt sinn yfir veWinu eWa vanefnir meW ?Wrum h%tti skyldur s1nar skv. 7. gr. frumvarpsins. 0 ?Wru lagi eru tilvik, sem l1ta m  sem eins konar forsendubrest, Y.e. b- og e-liWir, Yegar kveWin hefur veriW nauWungarsala hins veWsetta, eWa Yegar veWiW eyWilegst eWa skemmist af tilviljun, og YaW leiWir til Yess, aW veWtryggingin skerWist verulega. 0 YriWja lagi er um aW r%Wa tilvik, sem hefur samst?Wu meW greiWsluYroti, Y.e. c-liWur, Yar sem r%Wir um YaW, aW bC skuldara eWa eiganda veWs er tekiW til gjaldYrotaskipta. 0 fj;rWa lagi (fliWur) er um YaW tilvik aW r%Wa, Yar sem veWiW er selt, enda hafi veWsali skiliW s)r 1 veWbr)fi heimild til eind?gunar af Yv1 tilefni, sbr. til hliWsj;nar 1. mgr. 20. gr. frumvarpsins. +kv%Wi 1. mgr. 9. gr. frumvarpsins hefur 1 raun  s)r einkenni frv1kjanlegrar upp z$ Ԯsagnarreglu, og er efni hennar Yv1 ekki takmarkaW viW YaW eitt aW reisa skorWur viW uppsagnarkv%Wum, sem of langt ganga. 0 Yessu felst, aW Y;tt hefWbundiW uppsagnarkv%Wi skorti 1 veWbr)f, verWur kv%Wum frumvarpsins beitt sem heimild til uppsagnar viW t.d. verulegan greiWsludrtt. +0 a-liW 1. mgr. r%Wir um heimild til uppsagnar, Yegar skyldan til greiWslu vaxta og afborgana hefur veriW vanefnd verulega. XaW eitt n%gir ekki, aW fariW hafi veriW fram Cr ums?mdum gjalddaga, heldur verWur greiWsludrttur aW vera Yannig, aW hann veiti heimild til uppsagnar. Um mat 1 Yeim efnum verWur aW v1sa til almennra riftunarreglna, Yar sem heildarmat  aWst%Wum er ltiW rWa. +0 b-liW 1. mgr. r%Wir um r)tt til uppsagnar, Yegar kveWin hefur veriW nauWungarsala hins veWsetta, eins og YaW er orWaW. 0 veWskuldabr)fum h)r  landi er allmikiW t1WkaW aW hafa kv%Wi Yess efnis, aW heimilt s) aW gjaldfella veWskuld, t.d. ? &X(T2 gPUP ...!v&X(T2! UPdF ef aWrir skuldheimtumenn veWYola ganga aW veWinu &X(T2 gPUP ...!v&X(T2! UPdF   eWa ?&X(T2 gPUP  ...!uw&X(T2! UPdF ef leitaW er fulln%gju 1 veWinu fyrir greiWslu, er gengur fyrir skuld Yessari &X(T2 gPUP ... !cx&X(T2! UPdF  , svo einhver d%mi s)u nefnd. Er veWhafi meW sl1kum kv%Wum 1 raun aW skilja s)r r)tt til uppsagnar gagnvart veWYola vegna vanefnda veWYolans viW annan kr?fuhafa. Xess er fyrst aW geta, aW viWmiWunarm?rk eins og Yau, sem aW framan voru tilgreind, eru ;lj;s og hefur YaW valdiW vafa, hvernig tClka beri sl1k kv%Wi 1 framkv%md. 0 annan staW geta kv%Wi sem Yessi veriW h?rW 1 garW skuldara, ef reynt er aW fylgja Yeim b;kstaflega. 0 b-liW er tekiW af skariW um YaW, aW YaW s) skilyrWi fyrir gjaldfellingu eWa eind?gun veWskuldar 1 sl1kum tilvikum, aW kveWin hafi veriW nauWungarsala hins veWsetta. N%gir Yannig ekki, aW beiWni um nauWungaruppboW hafi komiW fram. +Til samanburWar skal Yess getiW, aW 1 Noregi er heimildin til eind?gunar heldur rUmri 1 Yessu tilviki og miWast viW, aW veWiW hafi veriW ? ...satt til tvangsauksjon&X(T2 gPUP  ... !}&X(T2! UPdF  , en Y er taliW n%gja, aW beiWni um nauWungars?lu hafi veriW samYykkt (Norsk Panterett, bls. 116). +Samkv%mt 42. gr. b) d?nsku YinglUsingalaganna eru skilyrWin hins vegar Yrengri en lagt er til 1 frumvarpi Yessu. Xar segir, aW Yrtt fyrir kv%Wi 1 veWbr)fi, geti veWhafi ekki krafist eind?gunar h?fuWst;ls af Yv1 tilefni, aW 1) ;greiddir eru skattar og gj?ld eWa gjaldfallnar greiWslur til annarra veWhafa; 2) gert er fjrnm 1 eigninni; 3) veWhafi tekur veWiW til afnota samkv%mt s)rstakri heimild (tages til brugeligt pant); 4) tekin er fyrir 1 r)tti beiWni um nauWungars?lu eignarinnar; 5) bC skuldara er tekiW til gjaldYrotaskipta eWa 6) aW bC skuldara er tekiW til opinberra skipta sem skuldafrg?ngubC. Regla Yessi kom inn 1 d?nsku YinglUsingal?gin 1979 samhliWa breytingum, sem gerWar voru  kv%Wum d?nsku r)ttarfarsl?ggjafarinnar um nauWungars?lu. Er markmiWiW meW kv%Winu m.a. aW reyna aW tryggja, aW sem h%st verW fist fyrir eign viW nauWungars?lu, meW Yv1 aW koma 1 veg fyrir, aW har fjrh%Wir gjaldfalli vegna nauWungars?lumeWferWarinnar. Xykir ekki sanngjarnt, aW nauWungarsalan leiWi til Yess, aW skuldir annarra kr?fuhafa, sem ekki eru 1 vanskilum, gjaldfalli. X Yykir Yrenging heimilda til eind?gunar til Yess fallin aW auka l1kur  Yv1, aW komast megi hj nauWungars?lu meW Yv1 aW selja eignir frjlsri s?lu. +0 c-liW 1. mgr. er heimiluW eind?gun skuldar, Yegar bC skuldara eWa eiganda veWs er tekiW til gjaldYrotaskipta. Xykir ekki ;eWlilegt 1 sl1ku tilviki aW heimila veWhafa aW beita vanefndaCrr%Wum, 1 Yessu tilviki eind?gun eftirst?Wva skuldarinnar. M segja, aW h)r bCi aW baki hagkv%mnisj;narmiW. GjaldYrot leiWir til heildaruppgj?rs, Yar sem eigur skuldara ganga til fullnustu Yeirra krafna, er  honum hv1la. Er Y hagkv%mt, aW veWhafi geti einnig fengiW greiWslu allrar kr?fu sinnar, Y;tt umsaminn lnst1mi s) ekki  enda kominn. Xar viW b%tist, aW forsendur fyrir lnveitingu eru brostnar viW gjaldYrot skuldara. Er z$! heimildin 1 c-liW mj?g 1 samr%mi viW t1Wkanleg kv%Wi 1 veWskuldabr)fum h)r  landi. +0 d-liW 1. mgr. r%Wir um heimild til eind?gunar veWskuldar, Yegar eigandi eWa veWsali misnotar 1 verulegum atriWum umrWar)tt sinn yfir veWinu eWa vanefnir meW ?Wrum h%tti verulega skyldur s1nar skv. 7. gr. frumvarpsins. H)r er um aW r%Wa tilvik, sem snUr beint aW ?ryggi veWtryggingarinnar fyrir veWhafa. kv%WiW  viW um sjlfsv?rsluveW, sbr. 1., 2. og 4. mgr. 7. gr. H)r er YaW skilyrWi, aW veWYoli vanefni skyldur s1nar verulega. XaW mundi t.d. teljast veruleg vanefnd, ef veWYoli vanr%kir meW ?llu aW vtryggja hiW veWsetta, og eins g%ti ;n;g vtrygging leitt til s?mu niWurst?Wu. ErfiWara getur hins vegar veriW aW meta YaW 1 ?Wrum tilvikum, hvort skilyrWum d-liWar 1. mgr. 9. gr. er fulln%gt, en Crslitum r%Wur, hvort vanefnd er veruleg. Vanr%kt viWhald veWsettrar eignar til langs t1ma getur talist veruleg vanefnd, ef YaW leiWir til Yess, aW tryggingarr)ttindi veWhafa skerWast verulega. Kemur YaW beint fram 1 2. mgr. 7. gr. auk Yess sem 1. og 4. mgr. 7. gr. hafa YaW aW markmiWi aW vernda veWhafa gegn Yv1, aW veWtrygging hans skerWist. +0 e-liW 1. mgr. kemur fram sC regla, aW veWhafi getur krafist eind?gunar, Yegar veWiW eyWileggst eWa skemmist af tilviljun. H)r er eing?ngu tt viW eyWileggingu eWa skemmd  veWandlaginu sem sl1ku, Yannig aW t.d. verWm%tisrUrnun, sem er aW rekja til breytinga  markaWsverWi veWandlagsins, getur ekki heimilaW eind?gun samkv%mt Yessum stafliW. XaW er skilyrWi eind?gunar, aW veWtryggingin skerWist verulega af Yeim st%Wum, sem h)r eru greindar. Ef veWandlagiW er vtryggt og vtryggingin n%r til umr%dds tj;ns, er eind?gun skv. e-liW 1. mgr. ekki heimil. +0 f-liW 1. mgr. kemur fram, aW veWhafi geti krafist eind?gunar kr?fu sinnar, Yegar veWiW er selt, enda hafi hann skiliW s)r heimild til eind?gunar 1 veWbr)fi. XaW er meginregla, aW kr?fuhafi Yurfi ekki aW s%ta Yv1, aW skuldaraskipti verWi aW kr?funni, nema kr?fuhafi samYykki YaW. Xv1 hefur YaW veriW gildandi r)ttarregla, aW Y; svo aW eigendaskipti verWi aW hinu veWsetta, leiWi YaW ekki til Yess, aW fyrri eigandi leysist undan byrgW  greiWslu skuldarinnar. VeWhafi hefur meW sama h%tti brUna hagsmuni af Yv1, hver er eigandi hins veWsetta. R)tt Yykir Yv1 aW gera till?gu um YaW, aW veWhafi, sem hefur skiliW s)r YaW 1 samningi, hafi heimild til aW gjaldfella veWkr?funa, ef eigendaskipti verWa aW hinu veWsetta. Ekki Yykir Y; st%Wa til Yess aW veita sl1ka gjaldfellingarheimild 1 ?Wrum tilvikum en Yegar s)rstakt samningskv%Wi liggur til grundvallar. +Um 2. mgr. +Lj;st m vera, aW eind?gun veWkr?fu, Wur en kominn er fyrir fram kveWinn gjalddagi kr?fu, getur valdiW skuldara Umiss konar erfiWleikum. Xv1 er svo kveWiW 1 2. mgr., aW eind?gunar verWur ekki krafist skv. d-liW 1. mgr., fyrr en veWhafi hefur meW h%filegum fyrirvara skoraW  eiganda og veWsala aW efna skyldur s1nar r)ttilega. Fyrr verWur eind?gun ekki beitt. Er h)r veriW aW leggja til aW kveWnu marki l?gfestingu  aWv?runarskyldu kr?fuhafa gagnvart skuldara, Wur en vanefndaCrr%Wum verWur beitt (svok?lluW nachfrist-regla). +kv%Wi um aWv?runarskyldu kr?fuhafa gagnvart skuldara 1 tilefni vanefnda sem forsendu fyrir beitingu vanefndaCrr%Wa, eru f 1 1slenskum r)tti, sbr. Y; t.d. kv%Wi hCsaleigulaga um riftun leigusamninga, reglur um riftun vinnusamninga o.s.frv. X skal og 1 Yessu sambandi vakin athygli  kv%Wum 7. gr. aWfararlaganna nUju um greiWsluskorun sem skilyrWi aWfarar. +Um 3. mgr. +Sjlfst%W YUWing 3. mgr. 9. gr. er 1 sjlfu s)r takm?rkuW, en Yj;nar Yeim tilgangi aW minna , aW um ;gildingu ;sanngjarnra samningsskilmla 1 veWbr)fum fari eftir kv%Wum III. kafla laga nr. 7/1936, meW s1Wari breytingum. MeW Yv1 aW taka Yetta fram 1 kv%W z$"Ԯinu er og  YaW minnt, aW koma m fram andm%lum gegn framgangi aWfarar eWa nauWungars?lu  Yessum grundvelli fyrir sUslumanni og eftir atvikum h)raWsd;mi 1 kj?lfariW. + ;gildingu reynir aW l1kindum fyrst og fremst gagnvart uppsagnarkv%Wum 1 veWsamningum, sem v1kja fr eWa ganga lengra en heimilt er samkv%mt l?gunum, og er ;gildingarreglunni Yv1 skipaW 1 9. gr. R)tt er Y; aW minna , aW gildissviW ;gildingarreglunnar er ekki takmarkaW viW gjaldfellingarkv%Win ein s)r. XaW er ekki einv?rWungu almennt efni uppsagnar eWa gjaldfellingarkv%Wisins, sem h)r er haft 1 huga, heldur ekki s1Wur aWstaWan  Yv1 t1mamarki, Yegar lnveitandi (veWhafi) beitir kv%Winu 1 Yeim tilgangi aW n fram fullnustu. XaW leiWir af 1. mgr. 2. gr. frumvarpsins, aW 3. mgr. 9. gr. er ;frv1kjanlegt kv%Wi. BUm 10. gr. +0 11. gr. frumvarpsins r%Wir um heimild veWYola til Yess aW rWstafa veWandlaginu meW l?ggerningi. 0 10. gr. er hins vegar fjallaW um heimild veWhafa til Yess aW rWstafa veWr)ttindunum meW l?ggerningi, Y.e. til Yess aW framselja eWa veWsetja veWr)tt sinn. Samkv%mt 1. mgr. 10. gr. er meginreglan sC, aW gagnvart veWYola er veWhafa sl1kt framsal heimilt, nema annaW leiWi af samningi eWa l?gum. kv%WiW fjallar um heimild veWhafa til framsals gagnvart veWYola, en um r)ttarst?Wu annarra, sem hagsmuni kunna aW eiga 1 veWandlaginu, fer eftir almennum reglum um r)ttarvernd viWkomandi r)ttinda. +Framsal veWr)ttar getur tt s)r staW samt1mis framsali kr?fu Yeirrar, sem veWiW  aW tryggja, og er n efa t1Wast Yannig staWiW aW framsali veWr)ttinda. Einnig getur sl1kt framsal tt s)r staW viW YaW, aW veWr)tturinn er skilinn fr kr?funni, sem aW baki bUr, eftir atvikum Yannig, aW framseld er veWkrafa, sem engin pers;nuleg byrgW fylgir, en Yar er um sjaldg%f tilvik aW r%Wa. Xess m finna d%mi Cr l?ggj?f, aW gert s) rW fyrir Yv1, aW aWilaskipti geti orWiW aW veWr)ttindum, sbr. t.d. 3. gr. laga nr. 21/1966, um skrsetningu r)ttinda 1 loftf?rum. +EWli mlsins samkv%mt getur YaW haft Umiss konar ;hagr%Wi 1 f?r meW s)r fyrir skuldara og eiganda veWandlagsins, Yegar veWhafaskipti verWa.  h)r hiW sama viW eins og Yegar framseldar eru ;veWsettar kr?fur, en aWilaskipti geta orWiW aW sl1kum kr?fur)ttindum. H)r reynir Yv1 mj?g  s?mu sj;narmiW, b%Wi 1 kr?fur)ttarlegu og veWr)ttarlegu tilliti. Xegar um framsal almennra krafna er aW r%Wa, verWur skuldari aW s%ta Yv1, aW einungis hluti kr?fu hans s) framseldur eWa krafa hans framseld m?rgum kr?fuh?fum. Gagnst%tt Yv1 sem fram kemur 1 1. mgr. 11. gr. er  Yv1 byggt 1 1. mgr. 10. gr. frumvarpsins, aW ekkert standi Yv1 1 vegi, aW veWr)tturinn skiptist  fleiri hendur, t.d. 1 tengslum viW framsal  hluta kr?funnar samt tilsvarandi hluta veWtryggingarinnar. +XaW fer eftir kv%Wum l?ggjafarinnar  hverjum t1ma, hverjar takmarkanir eru  heimild kr?fuhafa til Yess aW framselja kr?fu s1na, en um sumar kr?fur gildir sC regla, aW kr?fuhafaskipti geta ekki orWiW aW Yeim. R?k Yau, sem bCa aW baki banni viW framsali  kr?funni sjlfri, m%la Y einnig meW Yv1, aW aWilaskipti geti ekki orWiW aW r)ttinum, sem tryggir kr?funa. Xv1 er 1 2. mgr. 10. gr. orWuW sC regla, aW verWi krafa sC, sem tryggja skal, ekki framseld, gildi hiW sama um veWr)tt til tryggingar kr?funni. +0 kv%Wum 3. mgr. felst, aW framsalshafi eWa framveWhafi ?Wlast ekki meiri r)tt en heimildarmaWur hans tti. Traustfangsreglur geta Y; leitt til annarrar niWurst?Wu. BUm 11. gr. +Efni frumvarpsgreinarinnar er 1 samr%mi viW Y reglu, sem talin er gilda h)r  landi, aW veWsetning s) Yv1 hvorki til fyrirst?Wu, aW hinu veWsetta s) afsalaW, sbr. kv%Wi 1. z$# mgr., n) heldur aW stofnaW s) til annars konar r)ttinda yfir Yv1 meW l?ggerningi, t.d. r)ttl%gri veWr)ttinda eWa afnotar)ttinda, sbr. kv%Wi 2. mgr. Regla Yessi byggir  Yv1 sj;narmiWi, aW veWr)ttur veWhafa fylgi veWandlaginu, hver svo sem eigandi Yess er. Gagnvart veWhafa  YaW Yv1 almennt s)W ekki aW skipta mli, hver er eigandi veWandlagsins. +Heimild til framsals skv. 1. mgr.  viW, ? &X(T2 gPUP ...!&X(T2! UPdF nema annaW leiWi af samningi &X(T2 gPUP ... !2&X(T2! UPdF   eins og segir 1 kv%Winu. Er Yessu orWalagi %tlaW aW n til Yeirra tilvika, Yar sem rWst?funarheimildin meW l?ggerningi er ekki takm?rkuW berum orWum, en sl1ka takm?rkun m t.d. leiWa af forsendum samnings. kv%Wi laga geta takmarkaW r)tt veWYola til Yess aW framselja veWsett verWm%ti. +kv%Wi veWsamnings geta takmarkaW heimild veWYola til Yess aW rWstafa veWandlaginu meW l?ggerningi, t.d. Yannig aW veWiW verWi alls ekki selt eWa YaW ekki selt n samYykkis veWhafa. Sl1kt samningskv%Wi er bindandi 1 millum aWila. Eins kunna kv%Wi laga aW takmarka heimild manns til Yess aW framselja veWsett verWm%ti, eins og Wur er rakiW. +S1Wari mlsliWur 1. mgr. hefur YaW aW markmiWi aW tryggja, aW s)rst?kum hlutum veWandlagsins eWa fylgif) Yess verWi ekki afsalaW, nema samYykki veWhafa komi til. Sl1kt afsal g%ti 1 vissum tilvikum leitt til Yess, aW veWr)ttur veWhafa 1 Yv1, sem fr hefur veriW skiliW, yrWi ekki gerWur gildandi gagnvart nUjum eiganda vegna traustfangsreglna, auk Yess sem sl1k skipting veWandlagsins getur haft Umiss konar ;hagr%Wi 1 f?r meW s)r fyrir veWhafann. Xykir Yv1 r)tt aW skilja samYykki hans 1 Yeim efnum, nema Yegar sl1kt getur gerst n Yess aW Yv1 fylgi h%tta fyrir veWhafa, t.d. Yegar nUr hlutur kemur 1 staWinn fyrir eldri hlut o.s.frv. Er h)r 1 raun ekki um breytingu  gildandi r)tti aW r%Wa, Yv1 taliW hefur veriW, aW t.d. eigandi fasteignar geti ekki skiliW fr eigninni hluta af henni Yannig aW veWr)tturinn ni ekki til Yess hluta eftir sem Wur, t.d. ekki selt byggingarl;W Cr landi veWsettrar jarWar. VeWhafinn mundi halda veWr)tti s1num 1 hinum frskilda hluta eignarinnar eftir sem Wur, sj t.d. :lafur Lrusson, Fyrirlestrar um veWr)ttindi, bls. 57, og Gaukur J?rundsson, Um veWr)ttindi, bls. 29. +kv%Wi Yessarar frumvarpsgreinar hagga ekki viW kv%Wum laga um skipting fasteignaveWslna, nr. 39/1937. BUm 12. gr. +Ekkert er Yv1 til fyrirst?Wu, og er reyndar mj?g algengt, aW margir sjlfst%Wir hlutir eWa m?rg sjlfst%W fjrverWm%ti s)u sett aW veWi til tryggingar einni og s?mu skuldinni.  NorWurlandamlum hefur sl1k veWsetning veriW k?lluW ?sameiginlegt veW  (fellespant, sampant, solidarpant eWa korrealpant). st%Wur sl1krar veWt?ku eru oftast Y%r, aW hvert einstakt veWandlag n%gir ekki til aW tryggja viWkomandi kr?fu, og Yarf Yv1 fleiri verWm%ti saman til Yess aW tryggja endurgreiWslu kr?funnar. Er Y b%Wi til, aW hin mismunandi veWandl?g eru 1 eigu sama veWYola eWa Yau eru 1 eigu fleiri veWYola en eins; Yau geta Umist veriW s?mu eWa ;l1krar tegundar; og um sameiginlegt veW getur veriW aW r%Wa, Y;tt byrgW veWYolanna  veWkr?funni sem sl1kri s) meW ;l1kum h%tti. + Umis litaefni getur reynt, Yegar um sameiginlegt veW er aW r%Wa. Xau helstu eru, hvort veWhafi Yurfi aW ganga aW ?llum veWandl?gunum samt1mis eWa hvort honum s) heimilt aW ganga aW hverju Yeirra fyrir sig og Y eftir atvikum 1 kveWinni r?W; hvernig httaW er endurkr?fur)tti veWYolanna s1n 1 milli; og hvaW verWur um veWr)ttindi annarra kr?fuhafa, Yegar tiltekinn veWhafi leitar fullnustu 1 kveWnu veWandlagi fyrir st%rri hluta kr?fu sinnar en  endanum hefWi tt aW lenda  Yv1 veWandlagi. +Um 1. mgr. z$$Ԍ+0 frumvarpsgreininni er fjallaW um veWt?ku meW framangreindum h%tti, og er hCn Yar k?lluW sameiginlegt veW. Reglan, sem Yar kemur fram, er 1 samr%mi viW gildandi r)tt, Yv1 taliW hefur veriW, aW eigi veWhafi veWr)tt 1 fleiri eignum fyrir s?mu veWskuld, s) honum frjlst aW ganga aW hverri Yeirra, sem hann vill til fullnustu veWskuldinni, sbr. Hrd. 1936. 348. Hann getur Yannig gengiW aW einni eigninni til fullnustu allrar kr?funnar eWa Yeim fleirum saman. (:lafur Lrusson, Fyrirlestrar um veWr)ttindi, bls. 42). +Er h)r 1 raun um sama fyrirkomulag aW r%Wa og Yegar fleiri einstaklingar eru solidariskt byrgir fyrir greiWslu s?mu skuldarinnar. Hefur sl1kt  NorWurlandamlum veriW nefnt ?solidarisk pantheftelse  eWa ?tinglig solidaransvar . VeWkr?funni er meW ?Wrum orWum ekki skipt Yannig, aW veWhafi geti einv?rWungu leitaW fullnustu 1 tilteknu veWandlagi fyrir kveWnum hluta kr?fu sinnar. Skal 1 Yessu sambandi bent  kv%Wi 209. gr. siglinglaganna, en Yar segir, aW s, sem hafi fleiri veW en eitt fyrir kr?fu sinni, geti gengiW aW hverju veWinu sem hann vill fyrir allri kr?funni. +0 reglu frumvarpsgreinarinnar felst, aW YaW er aW meginstefnu til hW kv?rWun veWhafa, hvort hann gengur aW ?llum veWandl?gunum samt1mis eWa aW hverju Yeirra fyrir sig 1 kveWinni r?W. R%Wur Y kv?rWun hans, hvort Yau eru boWin upp ?ll samt1mis eWa hvert fyrir sig, nema Yv1 aWeins aW reglur annarra laga takmarki sl1kan r)tt. kv?rWunarvaldi veWhafa 1 Yessum efnum eru Y; Y%r skorWur settar, aW hann verWur aW kveWnu marki aW taka tillit til hagsmuna annarra, sem r)ttindi eiga yfir sama verWm%ti og beita r)tti s1num Yannig, aW hann valdi ekki ?Wrum ;Yarfa tj;ni. +Regla 1. mgr. 12. gr. er frv1kjanleg. Er aWilum Yv1 heimilt aW semja um takmarkanir 1 Yessum efnum, m.a. meW tilliti til Yess fyrir hversu st;rum hluta kr?fu h%gt er aW leita fullnustu 1 tilteknu veWandlagi; 1 hvaWa r?W veWhafi skal leita fullnustu 1 fleiri veWandl?gum o.s.frv. +Taka verWur afst?Wu til Yess hverju sinni, Yegar  reynir, hvaW telst sjlfst%tt fjrverWm%ti 1 skilningi 1. mgr. 12. gr. Ef rekstrart%ki eru t.d. veWsett meW fasteign Yeirri, Yar sem rekstur fer fram, sbr. t.d. 24. gr. frumvarpsins, eru rekstrart%kin 1 raun ;sjlfst%Wur hluti sama veWandlagsins. Sl1k tilvik falla ekki undir kv%Wi frumvarpsgreinarinnar. Um sameiginlegt veW 1 skilningi greinarinnar er hins vegar aW r%Wa, Yegar veWYoli hefur sett aW sjlfsv?rsluveWi fasteign s1na og aW auki til tryggingar s?mu kr?fu sett aW handveWi veWbr)f. X er og um sameiginlegt veW aW r%Wa, Yegar fleiri aWilar en einn hafa sett aW veWi hver sitt veWandlagiW. +Ekki er 1 frumvarpsgreininni berum orWum fjallaW um endurkr?fur)tt eins veWYola  hendur ?Wrum, Yegar svo hagar til, aW veWhafi neytir valr)ttar s1ns skv. 1. mgr. 12. gr. Xegar kr?fuhafi (C) f%r greiWslu Y, sem honum ber, og veWr)tturinn tti aW tryggja, er tilgangi veWr)ttarins nW, og fellur hann Y niWur. Xetta  fyrst og fremst viW, ef YaW er skuldarinn sjlfur (B) sem greiWir. Ef YriWji maWur (A) greiWir veWskuldina, er taliW samkv%mt gildandi r)tti, aW veWr)tturinn haldist 1 sumum tilvikum. Ef YriWji maWur (A) greiWir vegna Yess, aW honum bar skylda til Yess, hann er t.d. byrgWarmaWur aW skuld, eWa vegna Yess aW hann g%tti r)ttm%tra hagsmuna sinna, er hann greiddi, Y er taliW, aW hann fi aWgangskr?fu  hendur skuldaranum (B), og er almennt taliW, aW aWgangskr?funni (Y.e. kr?fu A  hendur B) fylgi s?mu tryggingarr)ttindi og Yau, er fylgdu hinni innleystu kr?fu (Y.e. kr?fu C  hendur B). NUtur greiWandinn (A) Y sama veWr)ttar og s maWur naut, sem hann greiddi til (Y.e. C), og s) hin innleysta krafa forgangskrafa viW gjaldYrot, gegnir hinu sama um endurkr?funa, sbr. t.d. Hrd. 1987. 693, sj Gaukur J?rundsson, Um veWr)ttindi, bls. 71; :lafur Lrusson, Fyrirlestrar um veWr)ttindi, bls. 99!  100, og Henry Ussing, Obligationsretten, 4. Ctg., bls. 19. Er viW YaW miWaW, aW s?mu reglur og h)r voru rakt z$%Ԯar, gildi, ef frumvarp Yetta verWur aW l?gum, og m segja, aW sl1ka reglu leiWi Y af kv%Wum 1. mgr. 12. gr. +R?k Yeirrar reglu, aW tryggingarr)ttindi fylgi endurkr?funni 1 framangreindum tilvikum (Y.e. kr?fu A  hendur B) hafa m.a. veriW talin Yau, aW meW Yessum h%tti verWi endurkr?fur)tturinn virkari. Auk Yess hefur veriW bent , aW aWrir kr?fuhafar verWa ekki verr settir en Yeir hefWu orWiW, ef upphaflegur kr?fuhafi (C) hefWi sjlfur haldiW sig aW viWkomandi skuldara (B), sj t.d. Ussing, Obligationsretten, bls. 19. S veWYoli, sem greiWir til veWhafa, meira en honum bar samkv%mt innbyrWis r)ttarsambandi veWYolanna,  r)tt til endurgreiWslu Yess, sem umfram er fr hinum veWYolunum, og er Y sanngirnisml, aW hann eigi veWr)tt fyrir endurkr?fu sinni. +Um 2. mgr. +Ef val veWhafa skv. 1. mgr. 12. gr. %tti aW rWa Crslitum um YaW, hver af fleiri eigendum eWa fleiri veWYolum skal aW lokum bera byrWarnar af greiWslunni til veWhafa, m%tti segja, aW tilviljun ein r)Wi 1 Yeim efnum. X kynnu menn aW freistast til Yess aW bj;Wa veWhafa borgun fyrir aW leita ekki fullnustu 1 veWandlagi 1 eigu Yeirra eWa 1 veWandlagi, sem Yeir eiga s1Wari veWr)tt 1. SC aWstaWa, sem h)r kemur upp, er 1 raun sC sama, og Yegar um pers;nulega ?solidariska  byrgW  greiWslu kr?fu er aW r%Wa, og YaW hefur lent  einum eWa fleiri aWilum aW greiWa alla skuldina. Xv1 er eWlilegt, aW viWbr?gWin s)u hin s?mu 1 bWum tilvikum af hlfu l?ggjafans, Y.e. reynt aW koma 1 veg fyrir ;heppilegar afleiWingar af valr)tti kr?fuhafa meW Yv1 aW m%la fyrir um reglur, sem gilda skulu um eftirfarandi uppgj?r. Tilgangur endurkr?funnar er 1 bWum Yessum tilvikum aW dreifa Yunganum af greiWslunni  einstaka eigendur og s1Wari veWhafa, Yannig aW niWurstaWan verWi, eftir Yv1 sem kostur er, 1 sem bestu samr%mi viW innbyrWis r)ttarsamband Yeirra. +0 2. mgr. 12. gr. frumvarpsins er m%lt fyrir um innbyrWis r)ttarst?Wu Yeirra, sem hagsmuna eiga aW g%ta 1 einst?kum veWandl?gum, Yegar um sameiginlegt veW er aW r%Wa. Byggir kv%WiW  Yv1, aW veWhafi neyti r)ttar s1ns skv. 1. mgr. 12. gr. til Yess aW ganga einv?rWungu aW einu veWandlaginu. Getur sl1kt auglj;slega haft hrif  r)ttindi annarra, sem hagsmuni eiga 1 Yv1 veWandlagi, sem fullnustu er leitaW 1, Y.e. b%Wi eigandans og Yeirra, sem eiga r)ttl%gri veWr)ttindi, s1Wari veWhafa. +0 2. mgr. 12. gr. kemur fram sC regla, aW hafi veWhafi fengiW fullnustu 1 aWeins einu veWandlaginu fyrir st%rri hluta veWkr?funnar en Yeim, sem samkv%mt r)ttarsambandinu milli aWila skyldi falla  YaW veWandlag, eigi aWrir veWhafar 1 Yv1 veWandlagi, og eftir atvikum eigandinn sjlfur, r)tt til Yess aW ganga inn 1 veWr)ttinn 1 ?Wrum veWandl?gum fyrir Yv1, sem umfram er. kv%WiW  viW, hvort heldur sem veWYoli greiWir af fCsum og frjlsum vilja eWa fullnustuCrr%Wum hefur veriW beitt. +Regla 2. mgr. 12. gr. byggir  Yv1, eins og Wur segir, aW veWhafi hafi neytt Yess r)ttar s1ns skv. 1. mgr. aW leita eing?ngu fullnustu 1 einu af m?rgum veWandl?gum fyrir allri veWkr?funni. Vera kann, aW veWandl?gin s)u 1 eigu mismunandi aWila eWa eins og sama aWilans, en aWstaWan s) hins vegar Yannig, aW  hinum einst?ku veWandl?gum hv1li ?nnur og ;l1k veWr)ttindi. Af valr)tti veWhafa getur Y leitt, aW hann fi 1 einu veWandlaginu annaWhvort fullnustu allrar kr?fu sinnar eWa a.m.k. fyrir st%rri hluta veWkr?funnar en Yeim, sem samkv%mt r)ttarsambandi milli aWila skyldi falla  YaW veWandlag. +Af 2. mgr. 12. gr. leiWir, aW endurkr?fuveWr)ttur samkv%mt Yeirri grein getur orWiW virkur, Y;tt veWandl?g Yau, sem standa til fullnustu kveWinni kr?fu, s)u 1 eigu sama aWilans. 0 sl1kum tilvikum eru YaW s1Wari veWhafar, sem geta gert kr?fu til endurkr?fuveWr)ttar samkv%mt kv%Winu 1 ?Wrum veWandl?gum, Yegar val fyrri veWhafa leiWir til Yess, aW Yeir f ekki aW fullu greiWslu af andvirWi Yess veWandlags, sem fyrri veWhafi hef z$&Ԯur leitaW fullnustu 1. Af ? &X(T2 gPUP ...!&X(T2! UPdF r)ttarsambandinu milli aWila &X(T2 gPUP ... !P&X(T2! UPdF  , Y.e. milli fyrri veWhafa (samveWhafa) og s1Wari veWhafa, verWur yfirleitt ekkert rWiW um inntak endurkr?funnar, en sC frv1kjanlega regla hefur veriW orWuW 1 norskum r)tti, aW s1Wari veWhafi eigi Y r)tt til Yess 1 gegnum endurkr?fuveWr)tt sinn aW verWa eins settur og hann hefWi orWiW, ef fyrri veWhafi (samveWhafi) hefWi fengiW hlutfallslega fulln%gju af ?llum veWandl?gunum (Sjur Br%khus, Omsetning og kreditt, 2, bls. 182). +Ef veWandl?gin eru 1 eigu mismunandi aWila , sem einnig eru pers;nulega byrgir fyrir greiWslu skuldarinnar, gilda um uppgj?r endurkr?fuveWr)ttarins s?mu reglur og um hina pers;nulega endurkr?fu. (Sjur Br%khus, bls. 182). +Oftast yrWi YaW n efa eigandi veWandlags, sem kemur til meW aW beita endurkr?fuveWr)tti skv. 2. mgr. 12. gr. En ekkert er Yv1 til fyrirst?Wu, eins og Wur er fram komiW, aW annar veWhafi 1 Yv1 veWandlagi, sem fullnustu var leitaW 1, geti beitt endurkr?fuveWr)tti samkv%mt kv%Winu, Yegar veWr)ttur hans hefur Yrengst eWa er aW engu orWinn vegna fullnustunnar. +kv%Wi 2. mgr. 12. gr. leiWir til Yess, eins og Wur segir, aW aWrir veWhafar 1 Yv1 veWandlagi (Y), sem fullnustu var leitaW 1 og Yv1 n%st eigandi Yess, ganga inn 1 veWr)tt veWhafa 1 ?Wru veWandlagi (X) fyrir Yeim hluta veWkr?funnar, sem samkv%mt r)ttarsambandinu milli aWila hefWi tt aW falla  Yetta veWandlag (X), Y.e. fyrir Yeim hluta veWkr?funnar, sem greiddur hefWi veriW af s?luandvirWi (X), ef veWhafi hefWi einnig gengiW aW Yv1. +Til skUringar Yv1, hvernig regla 2. mgr. 12. gr. getur virkaW 1 framkv%md, skal nefnt eftirfarandi d%mi: +A og B skulda C sameiginlega 500.000 kr. Til tryggingar skuldinni hefur C veW 1 fasteigninni (X), sem er eign A, og aW auki veW 1 fasteigninni (Y), sem er 1 eigu D, %ttingja B. S1War er eignin (Y) veWsett E  ?Wrum veWr)tti. Skuldin viW C lendir 1 vanskilum, og C kveWur aW leita einv?rWungu fullnustu 1 (Y), Yar sem verWm%ti Yeirrar eignar n%gir til Yess aW C fi kr?fu s1na greidda aW fullu. Ʒ+ +Samkv%mt 2. mgr. 12. gr. frumvarpsins gengur E fyrst og Yv1 n%st D inn 1 veWr)tt C 1 eigninni (X) fyrir Yeim 250.000 kr., sem gengiW er Ct fr aW s) sC fjrh%W, sem greidd hefWi veriW af s?luandvirWi eignarinnar (X), ef C hefWi gengiW aW bWum eignunum og Y%r hefWu hvor um sig selst fyrir 250.000 kr. eWa h%rri fjrh%W. Ʒ+ +XaW skiptir ekki mli 1 d%minu h)r aW framan varWandi endurkr?fuveWr)tt skv. 2. mgr. 12. gr., Y;tt D samkv%mt r)ttarsambandi aWila beri enga byrgW  greiWslu veWkr?funnar sem sl1krar, en A s) hins vegar byrgur fyrir greiWslu allrar skuldarinnar. H)r hefur D orWiW fyrir Ctgj?ldum sem eigandi veWandlags en ekki sem skuldari veWkr?funnar. Endurkr?fuveWr)ttur s, sem um er fjallaW 1 2. mgr. 12. gr. er veWr)ttur en ekki pers;nuleg krafa. Hvort pers;nuleg krafa fylgir jafnframt, lUtur ekki kv%Wum 2. mgr. 12. gr. heldur ?Wrum l?gmlum. Regla 2. mgr. 12. gr. gildir Yv1 n tillits til Yess, hvort sem s, sem endurkr?fuveWr)tt , er pers;nulega byrgur fyrir umr%ddri skuld og hvort sem pers;nuleg krafa fylgir endurkr?fuveWr)tti hans eWa ekki. +R?kin, sem bCa aW baki reglu 2. mgr., eru Yau aW YaW eigi ekki aW vera undir vali veWhafa  fullnustuaWferW komiW, hver  endanum eigi aW bera byrgW  greiWslu veWkr?funnar eWa  hvern htt byrgWin skiptist, Yegar um fleiri byrga er aW r%Wa. BUm 13. gr. +0 13. gr. er kveWiW  um forgangshrif, Yegar svo hagar til, aW fleiri en einn eiga veWr)tt 1 sama fjrverWm%ti. Meginregla sC, sem frumvarpiW byggir , er 1 samr%mi viW gild z$'Ԯandi kv%Wi 1slenskra laga um forgangshrif ;samrUmanlegra r)ttinda, Y.e. aW eldri r)ttur gangi fyrir yngra r)tti (prior tempore, potior jure), en sC regla er ekki einskorWuW viW veWr)ttindi. XaW er aWeins 1 undantekningartilvikum, sem  meginregluna reynir, Y.e. Yegar fleiri en einn eiga veWr)tt 1 s?mu eign og enginn hefur aflaW r)tti s1num verndar, t.d. meW YinglUsingu 1 samr%mi viW kv%Wi YinglUsingalaga. +Tmis atriWi geta samkv%mt gildandi reglum og frumvarpinu leitt til frvika fr meginreglu Yessari. 0 fyrsta lagi er YaW svo, aW koma verWur viW kveWnum tryggingarrWst?funum til verndar tilteknum r)ttindum. Xannig er YaW skilyrWi r)ttarverndar handveWr)ttinda, aW umrWasvipting eigi s)r staW, og samkv%mt YinglUsingal?gum verWur aW YinglUsa r)ttindum yfir fasteign til Yess aW Yau haldi gildi s1nu gagnvart grandlausum viWsemjendum og gagnvart skuldheimtum?nnum eiganda. R)tthafi, sem ekki tryggir r)ttindi s1n meW sl1kum rWst?funum, getur tt YaW  h%ttu aW r)ttur hans verWi aW v1kja. Yngri viWsemjendur, sem vita um tilvist eldri ;YinglUstra r)ttinda, verWa Y; aW virWa hin eldri r)ttindi, sbr. 19. og 29. gr. YinglUsingalaga. (:lafur Lrusson, Fyrirlestrar um veWr)ttindi, bls. 57). FrumvarpiW byggir einnig  Yessu sj;narmiWi. Af ?Wrum lagakv%Wum, sem h)r geta haft YUWingu, skal einnig minnt  32. gr. YinglUsingalaga, en samkv%mt Yeirri grein er r)ttarvernd l?gveWr)ttinda ekki hW YinglUsingu, nema l?g skilji annaW. +0 ?Wru lagi er lagt til grundvallar 1 frumvarpsgreininni, aW meW samningi s) unnt aW kveWa  um, hvar 1 forgangsr?W veWhafi skuldi standa. VeWhafi getur Yannig samiW um YaW viW eiganda veWandlagsins, aW hann standi aW baki kveWinni fjrh%W eWa aW baki kveWinni kr?fu. VeWhafi getur einnig samiW um YaW gagnvart ?Wrum veWh?fum, aW hann skuli standa annars staWar 1 forgangsr?W, en hann  r)tt til samkv%mt almennum reglum, hvort heldur sem er meW alla kr?fu s1na eWa einv?rWungu hluta hennar. Af sl1kum samningskv%Wum getur Y leitt, aW eldri r)tthafi standi aW baki yngri r)tthafa. Skal 1 Yessu sambandi bent  1. mgr. 12. gr. YinglUsingalaga: ?NC gefur veWhafi &X(T2 gPUP ...!&X(T2! UPdF eftir veWr)tt sinn aW nokkru eWa ?llu leyti &X(T2 gPUP ...!&X(T2! UPdF eWa hann samYykkir nUja veWsetningu eWa tilf%rslu  veWr)tti s1num &X(T2 gPUP ... !&X(T2! UPdF  . Byggir frumvarpiW  Yv1 sama sj;narmiWi og Yarna kemur fram, Y.e. aW semja megi um aWra forgangsr?W r)ttinda, en leiWa mundi af almennum reglum, sj :lafur Lrusson, Fyrirlestrar um veWr)ttindi, bls. 57. +Ef tveir eWa fleiri ;samrUmanlegir samningsveWr)ttir eru afhentir til YinglUsingar sama dag, eru Yeir jafnst%Wir aW YinglUsingargildi, sbr. 2. mgr. 15. gr. YinglUsingalaga. Ekkert er Yv1 heldur til fyrirst?Wu, aW aWilar semji um aW standa samhliWa  tilteknum veWr)tti, Y;tt ekki s) orWuW um YaW s)rst?k regla. Xegar tveir eWa fleiri veWhafar hafa samiW um YaW aW standa samhliWa  kveWnum veWr)tti, er yfirleitt um YaW samiW Yeirra 1 milli eWa leiWir af forsendum samnings, 1 hve st;rum hluta af verWm%ti veWandlagsins hver um sig getur leitaW fullnustu 1. Skal 1 Yessu sambandi minnt  kv%Wi 1. mgr. 38. gr. aWfararlaganna nUju, Yar sem fram kemur sC meginregla, aW ekki skuli taka fjrnmi meira en YaW, sem sUslumaWur telur aW n%gja muni fyrir kr?fu gerWarbeiWanda. BUm 14. gr. +X;tt ekki s) viW sett lagakv%Wi aW styWjast, hefur veriW taliW 1 1slenskum r)tti, aW veWhafi geti meW vissum skilyrWum leyst til s1n veWr)ttindi annarra veWhafa, sem veW eiga 1 s?mu eign, Y.e. leyst Y Ct. Btlausnarr)ttur af Yessu tagi hefur veriW talinn eiga r%tur s1nar aW rekja til fullnustuaWferWa  fyrri t1mum, sem f;lust 1 Yv1, aW veWhafi t;k veWiW til eignar. Xegar s1Wari veWhafi gekk aW veWinu 1 sl1kum tilvikum, var ;hjkv%milegt aW YaW gerWist meW Yeim h%tti, aW hann leysti fyrri veWhafa Ct. z$(Ԍ+XaW eru einkum s1Wari veWhafar, sem hagsmuni geta haft af Yv1 aW leysa til s1n veWr)ttindi fyrri veWhafa, enda getur staWa Yeirra orWiW ;trygg, Yegar fyrri veWhafar leita fullnustu. Xj;na reglur um Ctlausn Y Yeim tilgangi aW st?Wva framhald fullnustuaWgerWar, sem byrjaW hefur. +:lj;st hefur Y;tt samkv%mt 1slenskum r)tti, hver eru hin nnari skilyrWi sl1ks Ctlausnarr)ttar. X; hefur veriW taliW, aW ekki komi til greina aW viWurkenna Ctlausnarr)tt, fyrr en veWkrafa sC, sem Ctlausnin beinist aW, er komin 1 gjalddaga. XaW eitt hefur Y; ekki veriW taliW n%gjanlegt, og er yfirleitt viW YaW miWaW, aW Ctlausnarr)ttur geti Yv1 aWeins tt r)tt  s)r, aW veWhafi s, sem Ctlausnin beinist aW, hafi byrjaW fullnustuaWgerWir, sj :lafur Lrusson, Fyrirlestrar um veWr)ttindi, bls. 64, og Gaukur J?rundsson, Um veWr)ttindi, bls. 50. +0 14. gr. frumvarpsins er fjallaW um Ctlausnarr)tt, skilyrWi hans og forgangsr)tt, Yegar fleiri veWhafar vilja neyta Ctlausnarr)ttar. 0 1. mgr. er viW YaW miWaW, aW Ctlausnarr)tti verWi ekki beitt, fyrr en veWhafi s, sem Ctlausnin beinist aW, hefur sett fram beiWni um nauWungars?lu. Felst aW ?llum l1kindum 1 Yessu, aW hert er  skilyrWunum, Yv1 samkv%mt frumvarpsgreininni n%gir ekki, aW t.d. beiWni um aWf?r hafi veriW sett fram. X er YaW skilyrWi sett, aW veWhafi, sem beita vill Ctlausnarr)tti, verWi aW gera skuldina upp aW fullu, Y.e. meW greiWslu hennar allrar 1 reiWuf). Xannig mundi YaW ekki n%gja, aW einungis yrWi gerWur upp s hluti skuldar, sem er 1 vanskilum. +S, sem beitir Ctlausnarr)tti og leysir kr?fu til s1n, tekur yfir b%Wi veWkr?funa og hinn Ctleysta veWr)tt, Y.e. hann gengur aW ?llu leyti inn 1 r)tt hins og nUtur framvegis sama veWr)ttar og hann. MeW Yessu er komiW 1 veg fyrir, aW veWr)ttindi s1Wari veWhafa f%rist upp. +XaW eru b%Wi fyrri veWhafar, Yeir sem eiga samhliWa veWr)tt og s1Wari veWhafar, sem neytt geta Ctlausnarr)ttar. Vilji fleiri en einn neyta r)ttarins, gengur s fyrir, sem fremstur er 1 forgangsr?W. Oftast eru YaW n efa s1Wari veWhafar, sem mesta hagsmuni hafa af Yv1 aW beita Ctlausnarr)tti, en vel eru Yau tilvik hugsanleg, aW fyrri veWhafi geti haft hagsmuni af Yv1 aW leysa til s1n veWr)ttindi s1Wari veWhafa. Xegar um samhliWa veWr)tt er aW r%Wa,  hvorugur forgangsr)tt fram yfir hinn. AfleiWingin hlUtur Y aW vera sC, aW bWir geti gert kr?fu til Yess aW beita Ctlausnarr)tti. AUm II. kafla. +Kaflinn hefur aW geyma s)rreglur um samningsveW 1 fasteignum. Sumar reglur kaflans hafa veriW taldar gilda ;l?gfestar h)r  landi, t.d. Umsar reglur, sem fram koma 1 15.! g 19. gr. X er aW finna 1 kaflanum reglur, sem ;lj;st er hvort gilt hafi h)r  landi, sbr. kv%Wi 20. gr. um yfirt?ku veWskulda 1 fasteignakaupum, en um YaW efni, sem 20. gr. fjallar um, hefur d;maframkv%md veriW  reiki og fr%WiskoWanir ;lj;sar, svo sem nnar verWur rakiW 1 athugasemdum viW 20. gr. +Samningar um afnotaveW hafa aldrei veriW t1WkaWir aW neinu rWi h)r  landi. V1Wa erlendis var Yess httar veWsetning hins vegar t1WkuW, og hCn f;lst 1 Yv1, aW menn notuWu afnotasamninga 1 tryggingarskyni. VeWYoli f)kk Y veWhafa eign til umrWa, Yannig aW veWhafi mtti hirWa af henni arWinn, annaWhvort sem afborgun af h?fuWst;l veWskuldarinnar eWa sem vexti af henni eWa sem hvort tveggja. Xessarar tegundar veWsetningar g%tti mest  s1Wari hluta miWalda, m.a. vegna Yess, aW meW Yessum h%tti t?ldu menn sig hafa fundiW leiW til Yess aW komast 1 kringum bann kirkjulaga viW Yv1 aW taka vexti af dauWu f), sj t.d. :laf Lrusson, Fyrirlestrar um veWr)ttindi, bls. 3!  4. +0 norsku veWl?gin fr 1980 voru tekin upp kv%Wi um afnotaveW. X;tti ekki st%Wa til z$) Yess aW girWa fyrir heimildir manna til Yess aW semja um Yess httar veWsetningar. Ekki Yykir 1 frumvarpi Yessu st%Wa til Yess aW fylgja ford%mi norsku veWlaganna aW Yessu leyti, enda hefur Y?rf fyrir sl1ka veWsetningu ekki gert s)rstaklega vart viW sig h)r  landi. X er og til Yess aW l1ta, aW veWYoli og veWhafi eiga Yess kost aW semja um aWrar fullnustuaWferWir 1 fasteignum en Y%r, sem t1Wkanlegar eru. M h)r sem d%mi nefna aWferWir eins og Y%r, aW veWiW falli til veWhafa eftir mati eWa fyrir fyrir fram kveWiW verW, eWa aW YaW falli til hans n endurgjalds. Xess ber Y; aW geta 1 sambandi viW sl1ka samninga, aW kv%Wi III. kafla laga nr. 7/1936, meW s1Wari breytingum, kunna aW setja sl1kum samningskv%Wum skorWur, auk Yess sem hafa ber 1 huga, aW sl1kar fullnustuaWferWir hafa ekki s?mu r)ttarhrif og nauWungaruppboW. Xannig er t.d. taliW, aW veWr)ttindi s1Wari veWhafa standa eftir ;h?gguW. BUm 15. gr. +0 15. gr. frumvarpsins er um YaW fjallaW, hver r)ttindi yfir fasteignum verWa veWsett samkv%mt kv%Wum II. kafla, og hvernig httaW er heimild til veWsetningar afmarkaWra hluta fasteigna, Yegar skipting fasteignar er hW samYykki opinberra aWila. +Um 1. mgr. +0 1. mgr. 15. gr. er tekin afstaWa til Yess, hver r)ttindi yfir fasteignum verWa veWsett. Er YaW orWaW svo, aW eignarr)ttur yfir fasteign, s)rst?k r)ttindi yfir fasteign og eignarhlutdeild 1 fasteign verWi veWsett eftir reglum kaflans. +MeW eignarr)tti 1 frumvarpsgreininni er tt viW hinn beina eignarr)tt yfir fasteigninni. S)rst?k r)ttindi yfir fasteign geta veriW mj?g margv1sleg, en viW YaW er miWaW, aW heimildin til veWsetningar sl1kra r)ttinda rWist almennt af Yv1, hvort um framseljanleg r)ttindi er aW r%Wa eWa ekki. Ef engar takmarkanir gilda  heimildinni til Yess aW framselja sl1k r)ttindi, eru aW sama skapi l1kur til, aW unnt s) aW veWsetja r)ttindin. MeW s)rst?kum r)ttindum 1 Yessu sambandi er t.d. tt viW afnotar)tt og veWr)tt. Eignarhlutdeild 1 fasteign getur tekiW til sameignarr)ttinda. Sj um YaW efni t.d. Hrd. 1986. 374 varWandi heimild manns til Yess aW veWsetja eignarhlutdeild s1na 1 fasteign, sem var 1 ;skiptri sameign hans og annars aWila, en 1 d;mi H%star)ttar sagWi m.a. um YaW efni : ? ... Var varnaraWila heimilt aW veWsetja eignarhluta sinn 1 hinni ;skiptu sameign, enda veitir veWsetningin veWhafa eigi meiri r)tt til eignarinnar en veWsali &X(T2 gPUP  ... !-?&X(T2! UPdF  , sj um veWsetningu eignarhlutdeildar 1 sameign :laf Lrusson, Fyrirlestrar um veWr)ttindi, bls. 26, og Gauk J?rundsson, Um veWr)ttindi, bls. 19. +Takmarkanir kunna aW vera  heimild manns til Yess aW rWstafa s)rst?kum r)ttindum og hlutdeild 1 sameign, og getur Y%r Umist veriW aW rekja til samnings, sem til sl1kra r)ttinda hefur stofnaW eWa kv%Wa laga. Xannig geta t.d. veriW kv%Wi um YaW 1 samningi, aW hlutdeild 1 sameign verWi ekki framseld; hCn verWi aWeins framseld meW samYykki eWa einungis framseld tilteknum aWilum, og gildir Y hiW sama um veWsetningu. Um allar sl1kar takmarkanir gildir YaW  hinn b;ginn, aW s aWili, sem takmarkanirnar gilda til hagsb;ta fyrir, getur veitt samYykki sitt til veWsetningar. +L?g geta takmarkaW heimild manns til Yess aW veWsetja sameignarr)ttindi og s)rst?k r)ttindi meW Umsum h%tti. Xannig m um sameignarr)ttindi sem d%mi nefna, aW 1bCW 1 fj?lbUlishCsi fylgir hlutdeild 1 sameign hCssins, sbr. 3. mgr. 5. gr. laga nr. 59/1976, um fj?lbUlishCs. Samkv%mt 5. mgr. 5. gr. verWur sl1k hlutdeild ekki skilin fr 1bCWunum. HlUtur hiW sama Y aW gilda um veWsetningu hlutdeildarinnar, Y.e. hCn verWur ekki veWsett s)rstaklega, enda g%ti sl1k veWsetning leitt til aWilaskipta aW Yeim r)ttindum. +HvaW varWar lagalegar takmarkanir  heimild til rWst?funar s)rstakra r)ttinda yfir fast z$*Ԯeign m 1 d%maskyni nefna kv%Wi V. kafla laga nr. 86/1988, um HCsn%Wisstofnun r1kisins, sbr. l?g nr. 70/1990, en kafli Yessi fjallar um Byggingarsj;W verkamanna og f)lagslegar 1bCWarbyggingar. 0 almennum og f)lagslegum kaupleigu1bCWum getur ums%kjandi valiW um Yrj kosti: kaup, leigu meW kaupr)tti eWa leigu meW hlutareign. Samkv%mt 2. mgr. 89. gr. stofnast meW leigusamningi meW kaupr)tti pers;nulegur r)ttur leigutaka til afnota af 1bCW og til kaupa  henni. Er tekiW fram, aW r)ttur Yessi s) ekki framseljanlegur og erfist ekki. Ef leigutaki tilkynnir, aW hann hyggist neyta kaupr)ttar, skal gerWur skriflegur kaupsamningur, sbr. 1. mgr. 90. gr. R)ttur kaupanda, sem stofnast viW kaupsamning, er pers;nulegur r)ttur. Hann er ekki framseljanlegur og erfist ekki, sbr. 5. mgr. 90. gr. Samkv%mt 9. mgr. 90. gr. er kaupanda ;heimilt aW veWsetja kaupleigu1bCW, meWan hann hefur ekki aW fullu greitt framlag til framkv%mdaraWila, nema aW fengnu veWleyfi hans. +Um 2. mgr. +kv%Wi 2. mgr. 15. gr. frumvarpsins bannar sem sl1kt ekki veWsetningu aWgreindra hluta fasteignar. Hins vegar er lj;st, aW veWsetning  hluta fasteignar getur leitt til aWilaskipta aW Yeim hluta. 0 einstaka l?gum, t.d. 31. gr. skipulagslaga, nr. 19/1964, og 12. gr. jarWalaga, nr. 65/1976, er skipting fasteignar hW samYykki opinberra aWila. Xannig segir 1 1. mgr. 31. gr. skipulagslaga, aW ;heimilt s)  skipulagsskyldum st?Wum aW skipta l?ndum og l;Wum eWa breyta landamerkjum og l;Wam?rkum, nema samYykki sveitarstj;rnar komi til. 0 3. mgr. 12. gr. jarWalaga segir, aW til aW skipta landi jarWa og sameiginlegu landi fleiri jarWa, til aW sameina jarWir og til aW leggja l?nd eWa jarWir til afr)tta, Yurfi samYykki jarWanefnda og sveitarstj;rna og staWfestingu landbCnaWarrWuneytisins. kv%Wi 2. mgr. 15. gr. frumvarpsins hefur YaW aW markmiWi aW tryggja, aW ekki verWi fariW 1 kringum kv%Wi sem Yessi meW Yv1 aW koma  aWilaskiptum meW veWsetningum og nauWungars?lu. Samningar, sem fara gegn fyrirm%lum 2. mgr. 15. gr. eru ;gildir. BUm 16. gr. +Frumvarpsgreinin afmarkar veWr)tt 1 fasteign, og er kv%WiW frv1kjanlegt, sbr. orWalagiW: ?Ef annaW leiWir ekki af samningi &X(T2 gPUP ... !fR&X(T2! UPdF  . VeWr)tturinn er afmarkaWur  grundvelli veWsamningsins. Ef veWr)tturinn er hins vegar s1War framseldur, er ekki CtilokaW, aW framsalshafi hlj;ti meiri veWr)ttindi en framseljandi tti. Sl1kt gerist hins vegar  grundvelli traustfangsreglna og fellur Yv1 utan sviWs 16. gr. Um traustfangsreglur sj :laf Lrusson, Fyrirlestrar um veWr)ttindi, bls. 24, og Gauk J?rundsson, Um veWr)ttindi, bls. 20. +kv%Wi 16. gr. byggja  Yeirri forsendu, aW hCs, byggingar og ?nnur mannvirki  l;W s)u 1 eigu veWsala. Ekki er fjallaW um veWsetningu mannvirkja, sem eru 1 eigu annarra en veWsala. Skiptir 1 sl1kum tilvikum mestu mli, hvort r)ttur YriWja manns nUtur verndar gagnvart veWhafa, eWa, ef litiW er  mliW fr hinu sj;narhorninu, hvort veWhafinn geti unniW traustfangsr)tt. +Samkv%mt a-liW 1. mgr. 16. gr. n%r veWr)ttur 1 fasteign til lands eWa l;War. Er Yetta 1 samr%mi viW Y skilgreiningu  fasteignarhugtakinu, aW fasteign s) afmarkaW land samt eWlilegum hlutum landsins, l1fr%num og ;l1fr%num, og Yeim mannvirkjum, sem varanlega eru viW landiW skeytt. +0 b-liW 1. mgr. 16. gr. kemur fram sC tClkunarregla, aW veWsetning ni til hCsa, bygginga og annarra mannvirkja, sem reistar hafa veriW eWa verWa  landi eWa l;W. XaW er engan veginn sjlfgefiW, aW veWr)ttur eigi 1 Yessum tilvikum b%Wi aW n til Yeirra bygginga, sem fyrir hendi eru, Yegar til veWsetningar er stofnaW, og Yeirra, sem s1War eru reistar. M z$+ segja, aW veWhafi hlj;ti meW Yv1 hagnaW, sem hann hefur ekki ltiW neitt endurgjald fyrir. Til Yess er hins vegar aW l1ta, aW oftast er YaW svo, aW nUjar byggingar koma 1 staW eldri, og YaW g%ti leitt til vandkv%Wa viW fullnustuna, ef veWr)tturinn n%r ekki l1ka til nUrra bygginga og mannvirkja. Xv1 er lagt til 1 frumvarpinu, aW veWr)tturinn ni b%Wi til Yeirra mannvirkja, sem fyrir hendi eru, Yegar til veWsetningar er stofnaW, og Yeirra, sem s1War kunna aW verWa reistar. Gildir Yetta, nema aWilar hafi samiW  annan veg. Xessi regla er 1 samr%mi viW gildandi r)tt, sj um YaW efni d;m Landsyfirr)ttarins 1 Lyfrd. V. 608 og :laf Lrusson, Fyrirlestrar um veWr)ttindi, bls. 37, og Gauk J?rundsson, Um veWr)ttindi, bls. 29. X verWur og aW telja reglu Yessa 1 bestu samr%mi viW 1. mgr. 26. gr. YinglUsingalaganna, en Yar kemur fram sC regla, aW s, sem hafi YinglUsta eignarheimild aW eign, nj;ti einnig sl1krar heimildar aW einst?kum hlutum hennar, Yar  meWal byggingum, sem reistar hafa veriW eWa reistar verWa  eigninni, nema fasteignab;k nefni annan r)tthafa, eins og segir 1 Yv1 kv%Wi. +ViW kv?rWun Yess, hvaW s)u hCs, aWrar byggingar og mannvirki  landi eWa l;W 1 skilningi 1. mgr. 16. gr. og 1. mgr. 17. gr. frumvarpsins, hlUtur meginviWhorfiW aW vera, hvort byggingarnar eWa mannvirkin eru af varanlegri gerW, Yannig aW verWm%ti Yeirra s) aW miklum mun meira sem hluti fasteignarinnar en sem sjlfst%tt verWm%ti. +ViW kv?rWun Yess, hvaW s) venjulegt fylgif) fasteignar 1 skilningi c-liWar 1. mgr. 16. gr. verWur aW byggja  hefWbundnum sj;narmiWum um YaW, hvaW telst fylgif) fasteigna viW kaup og s?lu Yeirra. +kv%Wi d-liWar 1. mgr. 16. gr. tekur til sameignarr)ttinda, afnotar)ttinda, f)lagsr)ttinda og annarra r)ttinda, sem heyra til hinni veWsettu eign. Hins vegar tekur kv%WiW ekki til sl1kra r)ttinda, er heyra eigandanum til sem pers;nulegur r)ttur hans. BUm 17. gr. à +0 17. gr. frumvarpsins er fjallaW um veWsetningu 1 varanlegum afnotar)tti til lands og hCsa o.fl., sem  landinu er. Xeir samningar, sem h)r munu n efa t1Wast falla undir, eru hinir svok?lluWu grunnleigu og Y einkum erfWafestusamningar, Yar sem land er selt  leigu, m.a. til bygginga. +0 frumvarpsgreininni felst sC regla, aW veWsetning  varanlegum afnotar)tti til lands og hCsa o.fl., sem  landi eru, taki til allra Yeirra r)ttinda, sem veWsali nUtur samkv%mt afnotasamningi. Er Y aW sjlfs?gWu lagt til grundvallar, aW um s) aW r%Wa afnotar)ttindi, sem s)u framseljanleg. +Samkv%mt 3. mgr. 26. gr. YinglUsingalaga gildir sC regla, aW erfWafestur)tti og ?Wrum varanlegum afnotar)tti skal velja s)rstakt blaW 1 fasteignab;k. S, sem nUtur heimildar aW sl1kum r)tti, telst einnig hafa heimild aW byggingum, sem standa  landi Yv1, sem leigur)tturinn tekur til, nema annars s) s)rstaklega getiW. Er regla 17. gr. frumvarpsins 1 samr%mi viW umr%tt kv%Wi YinglUsingalaga. +Mj?g er YaW misjafnt varWandi einstakar tegundir afnotasamninga, hvort r)ttindi samkv%mt Yeim eru framseljanleg eWa ekki samkv%mt reglum, er um sl1ka samninga gilda. VerWur viW beitingu Yessa kv%Wis aW hafa sl1kar reglur aW leiWarlj;si. Skal 1 Yv1 sambandi annars vegar bent  grunnleigusamningana. Er leigutaka sl1kra samninga aW jafnaWi heimilt aW veWsetja og selja hCs og mannvirki  leigul;Winni samt leigur)ttindum. Samkv%mt 56. gr. laga um hCsaleigusamninga, nr. 44/1979, gildir hins vegar sC meginregla, aW leigutaka er ;heimilt aW framselja leigur)tt sinn eWa framleigja hiW leigWa hCsn%Wi n samYykkis leigusala.  z$,ԌBUm 18. gr. à +Samkv%mt 7. gr. laga um fj?lbUlishCs, nr. 59/1976, er s)rhver 1bCW 1 fj?lbUlishCsi, samt Yv1, sem henni fylgir s)rstaklega og eignarhluta s1num 1 sameign, s)rst?k fasteign, enda s) fulln%gt skilyrWum laga um skrningu og mat fasteigna. kv%Wi 1. mgr. 19. gr. frumvarpsins fjallar um veWsetningu sl1krar fasteignar (1bCWar). N%r veWsetningin annars vegar til Yeirrar einingar (1bCWar), sem veWsali  eignarr)tt aW, Y.e. s)reignar hans, og hins vegar n%r veWsetningin til Yeirrar hlutdeildar, sem viWkomandi eining  1 sameign, Yar meW talin eignarl;W eWa leigul;Warr)ttindi. En eins og rakiW var 1 skUringum viW 15. gr. verWur hlutdeild 1 sameign fj?lbUlishCss ekki skilin fr 1bCWunum, og af Yv1 leiWir, aW hlutdeildin verWur heldur ekki veWsett s)rstaklega, enda g%ti YaW leitt til aWilaskipta. +0 2. mgr. er tekiW fram, aW kv%Wi 1. mgr. eigi einnig viW um annaW hCsn%Wi en 1bCWarhCsn%Wi, t.d. atvinnu og verslunarhCsn%Wi, eftir Yv1 sem viW getur tt. BUm 19. gr. +Sjlfsv?rsluveWsetning er sC aWferW viW veWsetningu fasteigna, sem nnast eing?ngu er t1WkuW h)r  landi. X; er 1 sjlfu s)r taliW heimilt aW handveWsetja fasteignir Yannig aW veWhafi fi umrW fasteignar. Er Y taliW, aW g%ta verWi YinglUsingarreglna til Yess aW veWr)tturinn nj;ti fullkominnar r)ttarverndar og aW umrWasvipting ein s)r geti ekki komiW aW gagni. (Gaukur J?rundsson, Um veWr)ttindi, bls. 37). +ViW setningu veWlaganna 1 Noregi riW 1980 voru uppi hugmyndir um aW leiWa 1 l?g, aW sjlfsv?rsluveWsetning v%ri eina aWferWin, sem leyfilegt v%ri aW viWhafa, Yegar um veWsetningu fasteigna v%ri aW r%Wa. Fr Yv1 var Y; horfiW. (Ot. prp. nr. 39, 1977! # 1978, bls. 102). +X;tt handveWsetning fasteigna s) n efa ekki mj?g raunh%ft tilvik, Yykir ekki st%Wa til 1 nUjum veWl?gum aW banna veWsetningu Yeirra meW Yeim h%tti. M og benda , aW 1 kringum sl1kt veWsetningarbann v%ri auWvelt aW fara meW samningi, sem v%ri einhvers konar sambland af sjlfsv?rsluveWs og leigusamningi. Xv1 byggir frumvarpiW  Yeirri forsendu, aW handveWsetning fasteigna s) 1 sjlfu s)r heimil, Y;tt ekki s) YaW sagt berum orWum 1 frumvarpinu. +XaW, sem hins vegar skiptir mestu mli, er aW taka af skariW um YaW, hverra tryggingarrWstafana er Y?rf viW veWsetningu fasteigna. Samkv%mt Yv1 segir 1 1. mgr. 19. gr. frumvarpsins, aW veWr)ttur 1 fasteign ?Wlist r)ttarvernd viW YinglUsingu 1 fasteignab;k.  YaW viW, hvort heldur sem fasteign er sett aW sjlfsv?rslu eWa handveWi. 0 s1Wari mlsliW 1. mgr. felst sC l1kindaregla, aW veWr)ttur 1 fasteign s) sjlfsv?rsluveWr)ttur. XaW verWur Yv1 aW semja um YaW s)rstaklega, ef veWhafinn  aW hafa einhver umrW hins veWsetta. +Um heimild til framsals  veWr)tti 1 fasteign gilda almenn kv%Wi 10. gr. frumvarpsins.  YaW skal minnt 1 Yessu sambandi, aW 1 30. gr. YinglUsingalaga, nr. 39/1978, kemur fram sC regla, aW hafi veWbr)fi veriW YinglUst, Yarf ekki aW YinglUsa framsali veWbr)fs eWa gernings (gerW), sem varWar annars konar yfirf%rslu  r)ttindum aW Yv1. Sama er um veWsetningu veWbr)fs, Yegar stofnaW er til hennar meW Yv1 aW setja veWbr)fiW aW handveWi. BUm 20. gr. +Eins og Wur er fram komiW, hefur d;maframkv%md veriW  reiki um YaW h)r  landi, aW hve miklu leyti kaupandi fasteignar, sem tekur aW s)r greiWslu hv1ldandi veWskuldar, verWur jafnframt pers;nulegur skuldari umr%ddrar skuldar. Brlausn Yessa getur haft YUWingu, Yegar Yannig hagar til, aW verWm%ti veWandlagsins n%gir af einhverjum st%W z$-Ԯum ekki til fullnustu Yeirrar kr?fu, sem veWiW tti aW tryggja. +0 g?mlum d;mi, Hrd. 1936. 294, var taliW, aW kaupandi fasteignar, sem t;k aW s)r greiWslu hv1landi veWskuldar, hefWi orWiW pers;nulega skuldbundinn gagnvart kr?fuhafa. Var taliW, aW sC skuldbinding hefWi stofnast viW YaW, aW kaupandinn t;k viW afsali fyrir hinni veWsettu eign meW kv%Wi Yess efnis, aW hann skyldi taka aW s)r greiWslu skuldarinnar, og l)t YinglUsa afsalinu. :lafur Lrusson (Fyrirlestrar um veWr)ttindi, bls. 56 og 61) f)llst ekki  Y niWurst?Wu. Taldi :lafur, aW til Yess aW veWhafi fengi pers;nulega kr?fu  hendur hinum nUja eiganda, yrWi annaWhvort nUi eigandinn aW taka aW s)r skuldina gagnvart veWhafanum eWa fyrri eigandinn aW hafa framselt veWhafanum r)tt sinn gagnvart hinum nUja eiganda. +riW 1981 gekk 1 H%star)tti d;mur, Hrd. 1981. 1040, sem veitti vissa v1sbendingu um, aW  Yv1 v%ri byggt 1 1slenskum r)tti, aW samYykki kr?fuhafa v%ri forsenda Yess, aW sl1k skuldaraskipti g%tu orWiW. 0 atkv%Wi meiri hluta d;menda H%star)ttar 1 Hrd. 1983. 691 var hins vegar komist aW gagnst%Wri niWurst?Wu, Y.e. byggt  s?mu reglu og 1 Hrd. 1936. 294. SagWi 1 Yeim d;mi m.a.: +? ...Af d;mi H%star)ttar 10. jCn1 1936 (Hrd. VII. bindi, bls. 294) Yykir mega draga Y lyktun, aW kaupandi fasteignar, sem tekur aW s)r 1 kaupsamningi eWa afsali, sem hann l%tur YinglUsa, greiWslu veWskuldar, sem  hinni seldu eign hv1lir, verWur viW kaupin eigi aWeins veWYoli, heldur einnig samskuldari aW veWskuldinni, Y; aW hinn fyrri skuldari verWi aW sjlfs?gWu ekki leystur undan skuldbindingu sinni, nema skuldareigandi samYykki &X(T2 gPUP ... !2&X(T2! UPdF   Ʒ+ + Yv1 litaefni, sem h)r um r%Wir, hefur 1 nokkrum tilvikum veriW tekiW 1 s)rlagakv%Wum, er gilda um kveWnar lnastofnanir og sj;Wi. XaW einkennir efni flestra Yessara lagakv%Wa, aW lnveitanda, sem veitt hefur ln gegn veWi 1 Yar tilgreindum veWandl?gum, er heimilt aW heimta lniW endurgreitt aW fullu eWa aW hluta, ef eigendaskipti verWa aW veWandlaginu: 1.+L?g um heimild fyrir veWdeild Landsbanka 0slands aW gefa Ct nUja flokka (ser1ur) bankavaxtabr)fa, nr. 60/1928. Ʒ+ +0 11. gr. laganna segir, aW heimilt s) veWdeildinni viW hver eigendaskipti aW heimta lniW borgaW aftur aW ?llu eWa nokkru leyti. 0 12. gr. segir, aW vilji nUr kaupandi taka aW s)r greiWslu  lni Cr Yessum flokkum, skuli hann leita samYykkis landsbankastj;rnar um YaW. SamYykki hCn, aW hinn nUi kaupandi taki lniW aW s)r, skal hann innan sex mnaWa fr kaupdegi sanna eignarr)tt sinn fyrir bankastj;rninni og taka lniW aW s)r. Samb%rileg kv%Wi eru 1 l?gum nr. 122/1935, l?gum nr. 94/1941 og l?gum nr. 34/1979 um sama efni. +Reglur laga nr. 73/1965, um heimild fyrir veWdeild Landsbanka 0slands til aW gefa Ct nUja flokka bankavaxtabr)fa, eru hins vegar meW ?Wrum h%tti. 0 2. mgr. 11. gr. segir, aW verWi eigendaskipti aW fasteign, sem veWsett er veWdeildinni, skuli kaupandi Yegar um leiW og kaupin gerast, tilkynna veWdeildinni eigendaskiptin, og skal hann sanna eignarr)tt sinn meW veWb;karvottorWi. Er sl1k lnsyfirtaka ekki stimpilskyld. 0 12. gr. eru talin Umis atvik, sem valda Yv1, aW bankastj;rn er heimilt aW aW telja eftirst?Wvar lnsins komnar 1 gjalddaga undir eins og n uppsagnar, og meWal Yeirra atvika er YaW, aW nUr kaupandi vanr%kir aW taka lniW aW s)r. 2.+L?g um Stofnlnadeild verslunarfyrirt%kja, nr. 48/1966. Ʒ+ +0 10. gr. er kv%Wi Yess efnis, aW heimilt er aW heimta ln endurgreitt aW nokkru eWa z$. fullu, ef eigendaskipti verWa aW eign, sem veWsett er stofnlnadeildinni. 3.+L?g um IWnlnasj;W, nr. 68/1967, sbr. nC l?g nr. 76/1987. Ʒ+ +0 18. gr. Yeirra laga segir, aW verWi eigendaskipti aW eign, sem veWsett s) IWnlnasj;Wi, s) stj;rn sj;Wsins heimilt aW heimta lniW endurgreitt aW fullu eWa nokkru leyti, ef henni Yykir st%Wa til, enda skuli b%Wi seljanda og kaupanda skylt aW tilkynna sj;Wstj;rninni eigendaskipti Yegar 1 staW. 4.+L?g um Stofnlnadeild samvinnuf)laga, nr. 45/1972. Ʒ+ +Samkv%mt 10. gr. Yeirra laga er heimilt aW heimta ln endurgreitt aW nokkru eWa fullu, ef eigendaskipti verWa aW eign, sem veWsett er stofnlnadeildinni. 5.+L?g um FiskveiWasj;W 0slands, nr. 44/1976. Ʒ+ +Samkv%mt 21. gr. laganna er heimilt aW telja ln eWa eftirst?Wvar fallnar 1 gjalddaga n uppsagnar, ? ... viW eigendaskipti aW veWi fyrir lni &X(T2 gPUP ...!&X(T2! UPdF   6.+L?g um veWdeild BCnaWarbanka 0slands, nr. 34/1979. Ʒ+ +0 9. gr. laganna segir: ?NC verWa eigendaskipti  fasteign, sem er veWsett veWdeildinni, og getur bankastj;rn Y heimtaW lniW endurgreitt aW ?llu eWa nokkru leyti, ef henni Yykir st%Wa til. Vilji nUr eigandi taka aW s)r lniW, m YaW verWa, ef eignarheimild hans er s?nnuW og bankastj;rnin samYykkir &X(T2 gPUP ... !&&X(T2! UPdF   7.+L?g um Landflutningasj;W, nr. 62/1979. Ʒ+ +Xar segir 1 6. gr., aW verWi eigendaskipti aW eign, sem veWsett s) landflutningasj;Wi, hvort heldur bifreiW eWa fasteign, s) stj;rn sj;Wsins heimilt aW heimta lniW endurgreitt aW fullu, enda skuli b%Wi seljanda og kaupanda skylt aW tilkynna sj;Wnum eigendaskipti Yegar 1 staW. 8.+ReglugerW um hCsbr)fadeild og hCsbr)faviWskipti vegna kaupa eWa s?lu  notuWum 1bCWum og kaupa, s?lu eWa byggingar  nUjum 1bCWum nr. 217/1990.Ʒ+ + 0 15. gr. reglugerWarinnar segir, aW verWi eigendaskipti  1bCW, sem  hv1lir fasteignaveWbr)f 1 eigu hCsbr)fadeildarinnar, skuli liggja fyrir samYykki deildarinnar, aW ?Wrum kosti hafi hCsbr)fadeildin heimild til aW gjaldfella lniW. +Auk framangreindra lagkv%Wa skal Yess getiW, aW Umsar lnastofnanir hafa 1 st?WluWum lnssamningsformum s1num kv%Wi Yess efnis, aW heimilt s) aW fella skuld 1 gjalddaga fyrirvaralaust og n uppsagnar, m.a. ef eigendaskipti verWa aW veWinu, sem valda skuldaraskiptum n samYykkis veWhafa. 0 l?gum um L1feyrissj;W starfsmanna r1kisins er sl1k kv%Wi ekki aW finna, en lengi vel voru 1 veWsamningum l1feyrissj;Wsins kv%Wi Yess efnis, aW heimilt v%ri aW gjaldfella ln, ef eigendaskipti yrWu aW eign veWsettri sj;Wnum. Sl1kan skilnaW er ekki lengur aW finna 1 st?WluWum veWskj?lum sj;Wsins, en eftir sem Wur l1tur sj;Wurinn svo , aW upphaflegur lntaki s) ekki laus undan pers;nulegri skuldbindingu sinni gagnvart sj;Wnum, nema samYykki sj;Wsins komi til. 0 f-liW 1. mgr. 8. gr. frumvarpsins er YaW gert aW skilyrWi fyrir eind?gun veWskuldar 1 tilefni eigendaskipta aW veWandlaginu, aW veWhafi hafi skiliW s)r heimild til eind?gunar 1 veWbr)fi. +Fyrir gildist?ku veWlaganna 1 Noregi riW 1980 var taliW, aW meW yfirt?ku veWskuldar 1 kaupsamningi t%ki kaupandi fasteignar  sig pers;nulega byrgW  greiWslu veWskuldarinnar, Y;tt ekki k%mi til s)rstakt samYykki kr?fuhafa. Gat kr?fuhafi samkv%mt z$/ Yv1 byggt r)tt  samningi skuldara og YriWja manns og valiW  milli Yess, hvort hann beindi kr?fu sinni aW upphaflegum skuldara eWa hinum nUja eiganda. Kr?fuhafi var hins vegar bundinn af vali s1nu, og ef hann t.d. valdi hinn nUja eiganda, varW s skuldbundinn gagnvart kr?fuhafa og hinn fyrri eigandi varW laus Cr pers;nulegri byrgW sinni. +0 Danm?rku hefur gagnst%W regla viW hina eldri norsku reglu lengi gilt, sbr. 2. mgr. 39. gr. YinglUsingalaganna d?nsku, Y.e. aW kr?fuhafi getur ekki byggt beinan r)tt  samningi skuldara og YriWja manns. Fr meginreglunni eru Y; undantekningar, sem fram koma 1 1. mgr. 39. gr. YinglUsingalaganna, en Yar segir, aW taki kaupandi fasteignar (framsalshafi) 1 samningi viW seljanda (framseljanda) yfir veWskuld 1 eign, og s) kv%Wi Yess efnis 1 br)finu, aW skuldin gjaldfalli ekki, Yrtt fyrir eigendaskipti aW veWandlaginu, s) framsalshafinn, Yegar hann hefur fengiW YinglUst afsali, skuldbundinn 1 staW framseljandans og hinn s1Warnefndi laus undan skuldbindingum s1num gangvart veWhafa. X; getur veWhafi krafiW fyrri eiganda um allar greiWslur samkv%mt veWskuldabr)finu, meWan veWhafinn hefur ekki m;ttekiW tilkynningu um yfirt?kuna og YinglUsingu afsals til kaupanda samt nauWsynlegum g?gnum Yv1 til s?nnunar. Framseljandi getur krafist Yess, aW veWhafinn riti veWskuldabr)fiW um skuldaraskiptin. 0 2. mgr. 39. gr. kemur fram, aW 1 ?Wrum tilvikum en Yeim, sem greinir 1 1. mgr. 39. gr., ?Wlist skuldayfirtaka fyrst gildi gagnvart veWhafa, aW gerWur s) um YaW efni samningur milli veWhafa og hins nUja eiganda um yfirt?ku skuldarinnar. Sl1kum samningi verWur komiW  meW ritun  skuldabr)fiW. +ViW gildist?ku veWlaganna 1 Noregi riW 1980 t;ku NorWmenn upp breyttar reglur um yfirt?ku veWskuldar 1 fasteignakaupum. Inntak hinnar nUju reglu er 1 meginatriWum YaW, aW seljandi og kaupandi fasteignar geta ekki einhliWa kveWiW skuldaraskipti n alls atbeina fr kr?fuhafa. Upphaflegur skuldari getur samkv%mt Yessari reglu Yv1 aWeins losnaW undan skuldbindingum s1num viW veWhafa, aW hann greiWi honum sjlfur eWa semji beint viW hann um skuldskeytinguna. Gera l?gin rW fyrir Yv1, aW skuldskeytinguna beri Yannig aW, aW framseljandinn snCi s)r til kr?fuhafans meW fyrirspurn um YaW, hvort kr?fuhafinn vilji samYykkja framsalshafann sem skuldara 1 sinn staW. SamYykki kr?fuhafinn YaW, felst 1 samYykki hans tvennt: a) framseljandinn losnar undan skuldbindingum s1num gagnvart kr?fuhafa, og b) framsalshafinn verWur skuldbundinn. +Vegna Yeirrar r)ttar;vissu, sem h)r  landi er um YaW, hverjar reglur gildi um pers;nulega yfirt?ku veWskulda 1 fasteignakaupum, Yykir nauWsynlegt 1 frumvarpi Yessu aW taka af skariW um YaW, hver regla skuli gilda 1 Yessum efnum. +Reglur d?nsku YinglUsingalaganna og norsku veWlaganna um yfirt?ku hinnar pers;nulegu byrgWar  veWkr?funni byggja  sama meginsj;narmiWi, Y.e. aW skuldskeyting geti aWeins orWiW meW samYykki veWhafa, en aWferWir laga Yessara viW aW afla samYykkisins eru misjafnar, eins og rakiW var h)r aW framan. +0 20. gr. frumvarps Yessa er byggt  sama meginviWhorfi og fram kemur 1 Danm?rku og Noregi, Y.e. aW skuldskeyting geti aW meginstefnu til aWeins orWiW meW samYykki kr?fuhafa. Um aWferWina viW aW afla samYykkisins er fylgt fyrirmynd d?nsku YinglUsingalaganna, enda Yykir hCn einfaldari 1 framkv%md og 1 meira samr%mi viW Yau s)rlagakv%Wi, sem nefnd voru h)r aW framan en norska reglan. Er YaW samkv%mt Yessu lagt 1 vald aWila veWsamnings aW semja um YaW fyrir fram, hvort skuldaraskipti geti orWiW. +VarWandi skUringu  20. gr. frumvarpsins er r)tt aW hafa 1 huga, aW kv%WiW fjallar aWeins um yfirt?ku  hinni pers;nulegu skuldarbyrgW viW eigendaskipti, en ekki um YaW, hvort veWskuld gjaldfalli viW eigendaskipti. +Telja verWur, aW kv%Wi 2. mgr. 20. gr. s) 1 samr%mi viW meginreglur 1slensks r)tt z$0Ԯar um skuldaraskipti, sbr. s)rlagakv%Win, sem nefnd voru h)r aW framan, Y.e. aW til skuldaraskipta Yurfi almennt samning kr?fuhafa og nUs eiganda. Xykir r)tt 1 frumvarpi Yessu aW byggja fram  Yessari meginreglu, Yannig aW lj;st megi vera, aW samningur kaupanda og seljanda einn s)r um yfirt?ku kaupanda  veWskuld geti almennt ekki skapaW kr?fuhafa beinan r)tt  hendur kaupanda. Getur kr?fuhafi samkv%mt Yv1 almennt s)W ekki ?Wlast beinan r)tt  hendur kaupanda, fyrr en kaupandi hefur skuldbundiW sig beint gagnvart honum. AW sama skapi er seljandi ekki laus, fyrr en kaupandinn hefur skuldbundiW sig beint gangvart veWhafa. +kv%Wi 1. mgr. felur hins vegar 1 s)r frvik fr meginreglunni og n%r til Yess tilviks, Yar sem kv%Wi er 1 veWbr)fi Yess efnis, aW veWskuld gjaldfalli ekki Yrtt fyrir eigendaskipti aW veWi. Er tilgangurinn meW Yessari undantekningu s aW auWvelda skuldaraskipti, Yannig aW seljandi verWi ekki pers;nulega byrgur gagnvart veWhafa, jafnvel l?ngu eftir aW sala hefur tt s)r staW. En Yar sem regla 1. mgr. er frv1kjanleg, er ekkert Yv1 til fyrirst?Wu, aW 1 veWbr)fi s) kv%Wi Yess efnis, aW seljandi verWi pers;nulega skuldbundinn gagnvart veWhafa, Yrtt fyrir eigendaskipti aW veWinu. Ef aWilar veWsamnings hafa ekki tekiW afst?Wu til Yess 1 veWbr)finu, hvort skuld gjaldfalli viW eigendaskipti, gildir hin almenna regla 2. mgr. +XaW, sem einkennir 1. mgr. 20. gr. frumvarpsins er YaW, aW samningur veWYola og kaupanda fasteignar um yfirt?ku kaupandans  veWskuldinni, skapar beinan r)tt fyrir kr?fuhafa  hendur kaupandanum fr YinglUsingu afsals. Er h)r Yv1 um eiginlegt YriWjamannsloforW aW r%Wa. XaW er Y; forsenda skuldskeytingar skv. 1. mgr. 20. gr., aW kv%Wi s) Yess efnis 1 veWbr)fi, aW YaW gjaldfalli ekki Yrtt fyrir eigendaskipti aW veWi. +Ef kaupsamningur hefur ekki aW geyma kv%Wi Yess efnis, aW kaupandinn skuli vera pers;nulega byrgur gagnvart veWhafanum, verWur kaupandinn hvorki skuldbundinn gagnvart seljandanum til Yess aW greiWa skuldir hans viW veWhafa, n) heldur ?Wlast veWhafinn beinan r)tt  hendur kaupandanum. +0 1. mgr. er viW YaW miWaW, aW skuldskeytingin ?Wlist gildi fr og meW YinglUsingu afsals til kaupanda. Ef kaupsamningi er fyrst YinglUst, verWur aW l1ta svo , aW b%Wi kaupandi og seljandi s)u pers;nulega skuldbundnir gagnvart kr?fuhafa, Yar til afsali hefur veriW YinglUst, en eftir YaW verWi kaupandinn einn skuldbundinn. Ef kaupsamningi er rift vegna vanefnda seljanda, fellur skuldbinding kaupanda eWli mlsins samkv%mt niWur. +Tilkynning skv. 1. mgr. 20. gr. getur veriW hvort heldur sem er munnleg eWa skrifleg, en af s?nnunarst%Wum er rWlegt aW senda skriflega tilkynningu. @Um III. kafla. +XriWja kafla frumvarpsins, sem fjallar um samningsveW 1 lausaf), er eftir b;kst?fum skipt niWur 1 sj? undirkafla, en Yeir eru: A: +Hefur aW geyma almenn kv%Wi um stofnun og r)ttarvernd samningsveWs 1 lausaf) (21. gr.) og kv%Wi um samningsveW 1 einst?kum lausafjrmunum, Y.e. handveW (22. gr.) og sjlfsv?rsluveW (23. gr.).Ʒ+ B: +Fjallar um veW 1 rekstrart%kjum, rekstrarveW (24.!  27. gr.).Ʒ+ C: +Fjallar um veW 1 f%ranlegum v)lbCnaWi 1 verktakastarfsemi (28. gr.).Ʒ+ D: +Fjallar um veW 1 rekstrart%kjum landbCnaWar, bCf) og afurWum (29. og 30. gr.).Ʒ+ E: +Fjallar um veW 1 bCnaWi skipa, afla, sjvarafurWum og rekstrarv?rum sjvarCtvegs (31.!  32. gr.).Ʒ+ F: +Fjallar um veW 1 v?rubirgWum (33.!  34. gr.).Ʒ+ G: +Fjallar um svokallaW s?luveW eWa eignarr)ttarfyrirvara (35.!  42. gr.).Ʒ+ z$1Ԍ+Ef frumvarp Yetta verWur aW l?gum munu helstu breytingar  1slenskum veWr)tti koma fram 1 kv%Wum Yessa kafla, eins og Wur er rakiW 1 almennum athugasemdum meW frumvarpinu og ofangreindar undirkaflafyrirsagnir bera meW s)r. +:heft heimild til veWsetninga og kv?rWunar um fyrirkomulag Yeirra getur leitt af s)r ?ryggisleysi 1 fjrhagslegum samskiptum manna.  YaW ekki hvaW s1st viW um sjlfsv?rsluveWsetningar 1 lausaf), en v1Wt%k heimild til sl1kra veWsetninga hefur Y;tt mj?g hskaleg. Er sums staWar  Yv1 byggt, t.d. 1 Noregi, aW ;heimilt s) aW setja lausaf) aW sjlfsv?rsluveWi. Xr;unin hefur Y; v1Wast hvar veriW sC, aW vikiW hefur veriW fr sl1kum reglum, Yegar nauWsynlegt hefur reynst aW nota lausaf) sem tryggingu, Yar sem handveWsetningum verWur ekki viW komiW. +0 1slenskum r)tti hefur lengi gilt sC meginregla, aW sjlfsv?rsluveWsetningar 1 lausaf) eru heimilar, en leitast er viW aW haga veWsetningum um Y%r Yannig, aW af Yeim stafi ekki h%tta. 0 III. kafla frumvarpsins er  Yv1 byggt, sbr. 22. og 23. gr., aW lausaf) verWi b%Wi sett aW handveWi og sjlfsv?rsluveWi. Hins vegar er 1 frumvarpinu, eins og 1 gildandi r)tti, reynt aW haga reglum um sl1kar veWsetningar Yannig, aW af Yeim stafi ekki h%tta. Um Y%r gildir nC svok?lluW birtingarregla , en 1 henni felst, aW kunngera ber veWsetningu lausafjr meW YinglUsingu, sbr. kv%Wi 2. mgr. 48. gr. YinglUsingalaga, svo veWsetningin haldi gildi gagnvart r)tth?fum samkv%mt samningum, sem gerWir eru 1 grandleysi viW eiganda veWsins, og gagnvart skuldheimtum?nnum. Byggir frumvarpiW einnig  Yv1 aW YinglUsa beri sjlfsv?rsluveWsetningum 1 lausaf), sbr. 2. mgr. 23. gr., sem fjallar um sjlfsv?rsluveWsetningu einstakra lausafjrmuna, og kv%Wi 26. gr.; 2. mgr. 28. gr.; 3. mgr. 29. gr.; 4. mgr. 30. gr.; 2. mgr. 31. gr.; 3. mgr. 32. gr. og 1. mgr. 34. gr., sem varWa sjlfsv?rsluveWsetningu 1 heildars?fnum muna. +X gildir nC um Yessar veWsetningar svok?lluW s)rgreiningarregla . 0 Yeirri reglu felst annars vegar YaW, aW ;heimilt er aW veWsetja allt YaW, sem menn eiga eWa kunna aW eignast og hins vegar YaW, aW ;heimilt er aW setja aW sjlfsv?rsluveWi safn samkynja muna. Koma reglur Yessar fram 1 1. og 2. mgr. 4. gr. veWlaganna. Er  Yessum s?mu sj;narmiWum byggt 1 frumvarpinu, sbr. kv%Wi 1. og 3. mgr. 3. gr. frumvarpsins. +Af kv%Wum 3. mgr. 3. gr. frumvarpsins leiWir aW veWsetningar 1 heildars?fnum muna eru ;heimilar umfram YaW sem frumvarpiW eWa ?nnur l?g kunna aW leyfa. Er Yar byggt  s?mu reglu og fram kemur 1 2. mgr. 4. gr. gildandi laga. M Yv1 segja aW frumvarpiW byggi  s?mu meginreglu og kv%Wi gildandi laga, en hins vegar mundi frumvarpiW, ef l?gfest yrWi, leiWa til Yess, aW verulega yrWu rUmkaWar heimildir til Yess aW setja aW sjlfsv?rsluveWi safn af munum, sem eru samkynja eWa %tlaWir eru til samkynja notkunar og auWkenndir eru einu almennu nafni. $ttu undanYguheimildir Yessar aW koma atvinnuvegunum til g;Wa meW Yv1 aW fj?lgaW yrWi Yeim lausafjrverWm%tum, sem veWsett yrWu sem heildars?fn muna. Jafnframt eru sl1kar veWsetningarheimildir til Yess fallnar aW auka ?ryggi lnastofnana og annarra, sem viW lnveitingar fst. Er nnari grein gerW fyrir Yessum sj;narmiWum 1 almennum athugasemdum h)r aW framan og 1 athugasemdum viW einstakar greinar III. kafla og v1sast YangaW. +Til yfirlits skal h)r getiW meW hverjum h%tti III. kafli frumvarpsins gerir rW fyrir aW lausaf) verWi veWsett: I. HandveW 1 einst?kum munum, sbr. 22. gr.T=oƷ II. Sjlfsv?rsluveW 1 einst?kum lausafjrmunum, sbr. 23. gr. III. Sjlfsv?rsluveWsetningar 1 tilteknum heildars?fnum muna: +1.VeWsetning heildarsafna samt fasteign, loftfari eWa skipi:Ʒ +ha.lVeW 1 rekstrart%kjum, Y.e. almennt rekstrarveW, sbr. 24.!  27. gr.Ʒl z$2Ԍ+hb.lVeW 1 rekstrart%kjum landbCnaWar, sbr. 29. gr.Ʒl +hc.lVeW 1 bCnaWi skipa, sbr. 31. gr.Ʒl +hd.lVeW 1 varahlutum loftfara, sbr. 24. gr. laga nr. 21/1966.Ʒl +2.VeWsetning tiltekinna heildarsafna s)rstaklega:Ʒ +ha.lVeW 1 f%ranlegum v)lbCnaWi 1 verktakastarfsemi, sbr. 28. gr.Ʒl +hb.lVeW 1 bCstofni, rekstrarv?rum, afurWum og uppskeru landbCnaWar, sbr. 30. gr.Jf|||Ʒ +hc.lVeW 1 afla, afurWum og rekstrarv?rum sjvarCtvegs, sbr. 32. gr. Ʒl +hd.lVeW 1 v?rubirgWum, sbr. 33.!  34. gr. Ʒl IV. S?luveW (eignarr)ttarfyrirvari), sbr. 35.! g 42. gr. FA. @Almenn kv%Wi. BUm 21. gr. +0 21. gr. frumvarpsins segir aW um stofnun og r)ttarvernd samningsveWs 1 lausaf) fari eftir kv%Wum laganna og eftir Yv1, sem kveWiW s) 1 ?Wrum l?gum. Vegna tilv1sunar frumvarpsgreinarinnar til annarra laga skal minnt  YaW sem fram kemur 1 athugasemdum viW 23. gr. frumvarpsins um kv%Wi annarra laga sem YUWingu kunna aW hafa 1 Yessu sambandi. BUm 22. gr. +0 1slenskum r)tti hefur f sett lagakv%Wi veriW aW finna um handveW, ef fr eru talin kv%Wi 1. og 2. gr. veWlaganna fr 1887. kv%Wi 1. gr. veWlaganna hafWi ekki aW geyma efnisreglu heldur r)ttarfarsreglu, en Yar sagWi, aW handveWhafi hefWi heimild til Yess aW lta selja veWiW  uppboWi, ef skuld sC, sem veWiW %tti aW tryggja, v%ri eigi borguW  gjalddaga. M%lti greinin s1Wan fyrir um YaW, meW hverjum h%tti skyldi staWiW aW sl1kri uppboWss?lu. MeW 90. gr. laga um nauWungars?lu, nr. 90/1991, var 1. gr. veWlaganna felld Cr gildi. kv%Wi 2. gr. veWlaganna hefur hins vegar aW geyma Y efnisreglu, aW eigi missi lnardrottinn kr?fu s1na, Y;tt handveW glatist, nema vang%slu hans s) um aW kenna. +0 frumvarpsgreininni er lagt til, aW l?gfestar verWi Umsar efnisreglur um stofnun, r)ttarvernd og framsal handveWr)ttar. Eru Y%r 1 flestu 1 samr%mi viW Y%r reglur, sem taldar eru gilda h)r  landi ;skrWar. +kv%Wi 1. mgr. 22. gr. Yarfnast ekki skUringa, en 1 2. mgr. segir, aW handveWr)ttur ?Wlist r)ttarvernd viW afhendingu veWsins til veWhafa eWa annars, sem tekiW hefur aW s)r aW hafa umrW Yess. H)r er um aW r%Wa skilyrWi fyrir r)ttarvernd, en ekki gildisskilyrWi veWsetningarinnar sem sl1krar. Er h)r fylgt Yv1 sj;narmiWi, sem nC er taliW gilda samkv%mt 1slenskum r)tti, aW veWsamningur geti veriW gildur milli aWila, Y;tt tryggingarrWstafana hafi ekki veriW g%tt. R)ttarverndin er hins vegar viW sl1kar aWst%Wur takm?rkuW. (Gaukur J?rundsson, Um veWr)ttindi, bls. 34). +0 2. mgr. er YaW sett sem skilyrWi fyrir r)ttarvernd, aW veWiW s) afhent veWhafa, Yannig aW veWhafi s) sviptur m?guleikanum  Yv1 aW hafa veWiW undir h?ndum, og r%tt er um aWrar samb%rilegar rWstafanir, sem leiWa til Yess, aW eigandinn glatar m?guleikanum til Yess aW geta rWiW yfir veWinu. Til samr%mis viW Y%r reglur, sem taldar eru gilda, er h)r fyrst og fremst tt viW umrW og hagnUtingu n l?ggernings, sj t.d. Gaukur J?rundsson, Um veWr)ttindi, bls. 34. Um rWst?fun veWYola  veWandlaginu meW l?ggerningi gilda hins vegar almennar reglur 11. gr. frumvarpsins, en samkv%mt gildandi r)tti er taliW, aW veWYoli geti rWstafaW veWandlaginu meW l?ggerningi meW Yeim takm?rkunum, sem leiW z$3Ԯir af r)ttindum veWhafa. +Ekki er YaW skilyrWi skv. 3. mgr., aW tilkynning s) skrifleg, Y;tt auglj;st s) af s?nnunarst%Wum, aW varlegra er fyrir veWhafa aW senda skriflega tilkynningu. MarkmiW tilkynningarinnar er aW gera YriWja manni YaW lj;st, aW hann megi ekki afhenda veWYola hiW veWsetta. ViW YaW t1mamark skal miWa, aW tilkynningin s) komin til YriWja manns. Er YaW n%gjanlegt, og Yarf YriWji maWur Yv1 ekki berum orWum aW hafa samYykkt aW varWveita veWandlagiW. Ef YriWji maWur hins vegar neitar aW hafa umrW hins veWsetta fyrir veWhafa, ?Wlast veWr)tturinn ekki r)ttarvernd viW tilkynninguna, eins og berum orWum segir 1 kv%Winu sjlfu. Ekki skiptir mli 1 Yessu sambandi, hverjar st%Wur eru fyrir Yv1, aW YriWji maWur hefur umrW hins veWsetta, t.d. hvort um ln, leigu, veWsetningu, geymslu o.s.frv. er aW r%Wa. Xannig m t.d. hugsa s)r, aW eigandi hlutar hafi stofnaW til handveWr)ttar til handa A 1 tiltekinni eign sinni. Regla 3. mgr. hefur 1 sl1ku tilviki Y YUWingu, aW YaW %tti aW vera tilt?lulega h%ttul1tiW fyrir B aW lna eigandanum f) gegn r)ttl%gri handveWr)tti 1 Yessu sama veWandlagi. Um svipaWar reglur dansks r)ttar, sj t.d. W.E. von Eyben, Panterettigheder, 8. Ctg., bls. 355. +HvaW varWar reglu 4. mgr. 22. gr. frumvarpsins skal minnt  Y reglu, sem fram kemur 1 30. gr. YinglUsingalaga, nr. 39/1978, um veWsetningu veWbr)fs, Yegar til hennar er stofnaW meW Yv1 aW setja br)fiW aW handveWi. BUm 23. gr. +0 1. mgr. frumvarpsgreinarinnar segir berum orWum, aW heimilt s) aW stofna til sjlfsv?rsluveWs 1 einst?kum lausafjrmunum. Er YaW svipaW orWalag og fram kemur 1 1. mgr. 22. gr. frumvarpsins hvaW handveW varWar. +0 2. mgr. kemur fram, aW stofnun sjlfsv?rsluveWs 1 einst?kum lausafjrverWm%tum s) formbundin, Yv1 gera skal br)flegan gerning um veWstofnunina. X segir, aW um r)ttarvernd sl1ks veWr)ttar gildi kv%Wi YinglUsingalaga um r)ttarvernd sjlfsv?rsluveWs 1 lausaf). XinglUsing er samkv%mt Yessu forsenda Yess, aW veWbr)f (veWr)ttur) haldi gildi gagnvart grandlausum s1Wari viWsemjendum, og gagnvart skuldheimtum?nnum, sbr. 2. mgr. 48. gr. YinglUsingalaga. Gerningur getur veriW gildur milli aWila, Y;tt eigi hafi honum veriW YinglUst, en hann nUtur Y takmarkaWrar r)ttarverndar. +0 tilv1sun 2. mgr. 23. gr. til reglna YinglUsingalaga felst enn fremur, aW veWbr)fi, sem ekki er gefiW Ct af stj;rnv?ldum eWa ?Wrum opinberum aWilum, verWur skv. 22. gr. YinglUsingalaga, nr. 39/1978, ekki YinglUst, nema undirskrift Yess s) staWfest af notario publico, h)raWsd;ms eWa h%star)ttarl?gmanni eWa fulltrCum Yeirra, l?ggiltum fasteignasala eWa tveimur vitundarvottum. Fylgja ber formkr?fu Yessari stranglega, sj t.d. :lafur Lrusson, Fyrirlestrar um veWr)ttindi, bls. 81, og Gaukur J?rundsson, Um veWr)ttindi, bls. 66. +Um veWsetningu viWskiptabr)fa, innlausnarbr)fa og almennra krafna gilda kv%Wi IV. kafla frumvarpsins. 0 frumvarpinu er ekki hr;flaW viW kv%Wum gildandi laga um veWsetningu skrningarskylds lausafjr, en lagakv%Wi Yessi eru: T a. 1. 1. 1. 1.(a) i) a) a. 1. 1. 1. 1.(a) i) a)T /I1 @+a.؃TUm veWsetningu loftfara gilda kv%Wi laga um skrsetningu r)ttinda 1 loftf?rum, nr. 21/1966.Ʒ  /I1 @+b.؃TUm veWsetningu skipa, sem eru 5 rCmlestir eWa st%rri, og eru skrningarskyld samkv%mt l?gum um skrningu skipa, nr. 115/1985, gilda kv%Wi V. kafla YinglUsingalaga, nr. 39/1978.Ʒ  /I1 @+c.؃TUm veWsetningu skipa, sem eru minni en 5 rCmlestir, og skrningarskyld samkv%mt l?gum nr. ll5/1985, gilda kv%Wi VI. kafla YinglUsingalaga, nr. 39/1978.Ʒ z$4Ԍ /I1 @+d.؃TUm veWsetningu skrsettra bifreiWa gilda kv%Wi VII. kafla laga nr. 39/1978, sbr. l?g nr. 63/1988.Ʒ +X skal Yess og getiW 1 Yessu sambandi, aW um veWsetningu skipa, sem ekki eru skrningarskyld, gilda kv%Wi VII. kafla YinglUsingalaga, nr. 39/1978, sbr. l?g nr. 63/1988. + efni 3. mgr., sem fjallar um pers;nulega byrgW viW yfirt?ku veWskulda, hefur Wur veriW minnst 1 tengslum viW 20. gr. frumvarpsins og v1sast YangaW. X; er r)tt aW hafa 1 huga aW 1 1. mgr. 20. gr. frumvarpsins er viW YaW miWaW, aW skuldskeyting 1 fasteignakaupum verWi viW YinglUsingu afsals, Y.e. Y er seljandi fasteignar laus og kaupandinn skuldbundinn gagnvart veWhafa. Um skrsettar bifreiWar gildir sC regla skv. 3. mgr. 47. gr. YinglUsingalaga, nr. 39/1978, sbr. l?g nr. 63/1988, aW ekki Yarf aW YinglUsa eignarheimild aW skrsettri bifreiW, heldur er eignarheimild sC, sem greind er 1 ?kut%kjaskr, talin n%gur grundv?llur undir YinglUsingu skjala fr Yeim, er Yar eru skrWir eigendur. Samkv%mt Yessu verWur, Yegar um skrsettar bifreiWar er aW r%Wa, aW miWa skuldskeytinguna viW YaW t1mamark, er eignarheimild er skrW 1 ?kut%kjaskr. F B. ă A RekstrarveW. ă BUm 24. gr. +kv%Win um rekstrarveW 1 undirkafla B 1 III. kafla, Y.e. kv%Wi 24.!  27. gr. munu, ef aW l?gum verWa, hafa 1 f?r meW s)r verulegar breytingar  gildandi 1slenskum r)tti um m?guleika Yeirra, sem atvinnurekstur stunda, til aW veWsetja lausaf) ;sundurgreint meW fasteignum. Meginefni kaflans kemur fram 1 1. mgr. 24. gr., og felst 1 Yv1, aW Yegar rekstraraWili veWsetur fasteign, sem er varanlega CtbCin meW Yarfir tiltekins atvinnurekstrar 1 huga, n%r veWr)ttur 1 fasteigninni, ef um YaW hefur veriW samiW, einnig til rekstrart%kja. 0 Yessu felst meW ?Wrum orWum aW heimilt er aW veWsetja rekstrart%kin meW fasteigninni, enda s) fulln%gt Yv1 skilyrWi, aW fasteignin s) varanlega CtbCin meW Yarfir tiltekins atvinnurekstrar 1 huga. +Samkv%mt gildandi l?gum eru YaW aWeins Yeir, sem veWsetja verksmiWjur og annaW iWnaWarhUsi, sem mega veWsetja v)lar, ?nnur iWnaWarh?ld eWa verkefni meW fasteigninni, sbr. 1. mgr. 6. gr. veWlaganna. Samb%rileg heimild kemur og fram 1 5. gr. veWlaganna, en samkv%mt Yv1 kv%Wi er heimilt aW semja svo um, aW j?rW skuli fylgja auk jarWarhCsa og kCgilda ?nnur tiltekin hCs, h?ld, bCsg?gn og heyforWi s, sem  henni er 1 hvert skipti. Heimildir af svipuWum toga er annars vegar aW finna 1 2. mgr. 6. gr. veWlaganna, en Yar kemur fram, aW meW skipi megi veWsetja auk venjulegs fylgifjr, aWra lausafjrmuni, sem %tlaWir eru til notkunar  skipinu. Hins vegar er sl1kar heimildar aW finna 1 24. gr. laga nr. 21/1966, um skrsetningu r)ttinda 1 loftf?rum, Yar sem heimilaW er aW veWsetja varahluti flugv)la samt flugv)l samkv%mt s)rst?kum reglum, er um sl1kar veWsetningar gilda. +Framangreindar heimildir gildandi r)ttar til aW veWsetja lausafjrmuni meW fasteign (skipi eWa loftfari) eru t%mandi taldar. AWrir en Yeir, sem berum orWum eru nefndir 1 lagakv%Wum Yessum, hafa Yv1 ekki samkv%mt 1slenskum r)tti heimild til Yess aW veWsetja rekstrart%ki ;sundurgreind meW fasteignum. +0 1. mgr. 24. gr. frumvarpsins er gert rW fyrir verulegum breytingum  reglum gildandi laga. Felst breytingin 1 Yv1, aW Yegar veWsettar eru fasteignir, sem varanlega eru CtbCnar meW Yarfir tiltekins atvinnurekstrar 1 huga, er heimilt aW semja svo um, aW veWr)ttur 1 fasteigninni ni einnig til rekstrart%kja. Er heimild til veWsetningar meW Yessum h%tti samkv%mt frumvarpinu Yv1 ekki bundin viW iWnrekendur og b%ndur (samt CtgerW z$5ԮaraWilum og eigendum loftfara), eins og nC er samkv%mt 1slenskum r)tti. kv%Wi Yetta afnemur 1 sjlfu s)r ekki reglu 2. mgr. 4. gr. gildandi laga um bann viW sjlfsv?rsluveWsetningu 1 heildarsafni muna, sbr. 3. mgr. 3. gr. frumvarpsins, en rUmkar hins vegar verulega undanYguheimildir gildandi laga. 0 almennum athugasemdum meW frumvarpinu er Yess getiW aW 1 reglum gildandi r)ttar felst kveWin mismunun gagnvart atvinnugreinunum 1 landinu, Yar sem sumum Yeirra er heimilt aW veWsetja rekstrart%ki ;sundurgreind meW fasteignum en ?Wrum atvinnugreinum ekki. VerWur s munur, sem er  aWst?Wu hinna ;l1ku atvinnugreina aW Yessu leyti, t%past r)ttl%ttur. Hefur frumvarpsgreinin YaW aW markmiWi aW eyWa Yessum mismun. X m og  YaW benda, aW Yegar veWsettar hafa veriW fasteignir 1 rekstri samkv%mt gildandi r)tti, hefur eftir  oft Yurft aW taka afst?Wu til Yess, hvort tiltekin t%ki og bCnaWur teldust til almenns fylgifjr viWkomandi fasteignar eWa sjlfst%W fjrverWm%ti og Yar meW sjlfst%tt veWandlag, en mat 1 Yeim efnum getur veriW vandasamt. $tti kv%Wi frumvarpsgreinarinnar aW vera til Yess falliW aW eyWa ;vissu 1 Yeim efnum. +Gegn veWsetningarfyrirkomulagi Yessu m e.t.v. f%ra fram Yau r?k, aW YaW geti leitt til Yess, aW veWr)ttindi 1 fasteignum og lausaf) rekstraraWila safnist  hendur tilt?lulega frra aWila, Yannig aW svigrCm til Yess aW afla s)r lnsfjr gegn veWi 1 lausaf) skerWist. AW einhverju leyti kann YaW aW eiga viW r?k aW styWjast, en til Yess er Y; aW l1ta, aW h)r er um heimildarkv%Wi aW r%Wa, og svo hitt, aW veWr)ttur samkv%mt frumvarpsgreininni n%r ekki til framleiWslu og v?rubirgWa. +ViW samningu frumvarpsins var s m?guleiki hugleiddur aW heimila veWsetningu rekstrart%kja sem s)rstaks heildarsafns muna, Y.e. n Yess aW samt1mis v%ru veWsett r)ttindi yfir fasteign. Xegar litiW er hins vegar til Yess, aW frumvarpiW byggir  meginreglunni um bann viW sjlfsv?rsluveWsetningu heildarsafns muna, sbr. 3. mgr. 3. gr., og aW Yv1 g%ttu, aW reglan um veWsetningu rekstrart%kja byggir  Yv1 viWhorfi, aW veWsetning rekstrart%kja samt fasteign s) almennt til Yess fallin aW auka verWm%ti veWr)ttinda 1 fasteignum 1 rekstri, Yykir Yessi httur heppilegri. Af Yessu leiWir Yv1, aW rekstrart%ki 1 skilningi 1. mgr. 24. gr. verWa ekki veWsett saman sem s)rstakt ;sundurgreint heildarsafn, Y;tt einstakir munir verWi hins vegar veWsettir. VeWsetning rekstrart%kjanna 1 heild g%ti aW v1su fariW fram 1 einu og sama veWbr)finu, en Y Yyrfti aW auWkenna s)rhvert verWm%ti. +kv%Wi 5. og 6. gr. gildandi veWlaga veita heimild til Yess aW semja svo um, aW tiltekin lausafjrverWm%ti, sem almennt verWa ekki talin til fylgifjr fasteigna, skuli fylgja fasteign viW veWsetningu hennar, sbr. orWalag 5. gr. ? ...r)tt svo um aW semja &X(T2 gPUP ... !o-&X(T2! UPdF   og orWalag 6. gr. ? &X(T2 gPUP ...!.&X(T2! UPdF r)tt&X(T2 gPUP  ...!.&X(T2! UPdF aW semja svo um&X(T2 gPUP  ... !;/&X(T2! UPdF   Heimildin skv. 24. gr. laga um skrsetningu r)ttinda 1 loftf?rum, nr. 21/1966, er meW l1ku sniWi, en Yar segir, aW skrsetja megi veWr)tt, sem einnig taki yfir varahluti 1 eigu eiganda loftfars. kv%Wi 3. og 4. gr. 1 norsku veWl?gunum veitir heimild til sl1krar veWsetningar. Xarf Yv1 aW taka YaW s)rstaklega fram 1 veWbr)fi, aW rekstrart%kin fylgi fasteigninni, ef veWr)tturinn  einnig aW n til Yeirra. 0 1. mgr. 37. gr. d?nsku YinglUsingalaganna er hins vegar  Yv1 byggt, aW Yegar fasteign er varanlega CtbCin meW Yarfir tiltekins atvinnurekstrar 1 huga, beri aW l1ta svo , aW veWr)ttur 1 fasteigninni ni einnig til rekstrarbCnaWar og rekstrart%kja, sem heyra atvinnurekstrinum til, nema um annaW hafi veriW samiW. +0 1. mgr. 24. gr. frumvarpsins er byggt  sama sj;narmiWi og fram kemur 1 norsku l?gunum, Y.e. aW veWr)ttur 1 fasteign, Yar sem atvinnurekstur er stundaWur, ni einnig til Yeirra rekstrart%kja, sem heyra atvinnurekstrinum til, ef um YaW hefur veriW samiW, enda s) fulln%gt Yv1 skilyrWi, aW viWkomandi fasteign s) varanlega CtbCin meW Yarfir tiltekins atvinnurekstrar 1 huga.  z$6Ԍ+R?k Yau, er bCa aW baki reglu 1. mgr. 24. gr. eru eftirfarandi: 0 fyrsta lagi er Yess aW geta, aW fasteignir, Yar sem atvinnurekstur er stundaWur, eru oft og t1Wum mj?g s)rh%fWar og s)rstaklega CtbCnar meW Yarfir viWkomandi atvinnurekstrar 1 huga. Eru fasteignir og rekstrart%ki Y h?nnuW sem ein heild og Yv1 oft eWlilegt, aW veWr)ttur 1 fasteigninni ni einnig til rekstrart%kjanna. 0 ?Wru lagi ber aW hafa 1 huga, aW YaW getur veriW vandkv%Wum bundiW aW skilja rekstrart%kin fr fasteigninni, n Yess aW sl1kt hafi 1 f?r meW s)r eyWileggingu eWa rUrnun  b%Wi fasteigninni og rekstrart%kjunum. 0 YriWja lagi er Yess aW geta, aW YaW er almennt til Yess falliW aW auka verWm%ti veWr)ttar 1 fasteign, ef rekstrart%ki fylgja meW, og 1 raun m segja, aW veWr)ttur 1 fasteign, Yar sem atvinnurekstur er stundaWur, getur oft og t1Wum veriW harla l1tils virWi, ef rekstrart%kin, eins og Yau eru skilgreind 1 frumvarpsgreininni, fylgja ekki meW viW veWsetningu fasteignarinnar. +MeW atvinnurekstri 1 1. mgr. 24. gr. frumvarpsins er tt viW starfsemi, sem felur 1 s)r framleiWslu, s?lu eWa Yj;nustu og hefur YaW aW markmiWi aW skapa Yeim tekjur, sem reksturinn stundar. Undir hugtakiW framleiWendur 1 Yessum skilningi mundu t.d. falla Yeir, sem stunda framleiWslu 1 sjvarCtvegi og hvers konar iWnaWi. Undir atvinnurekstur, sem felur 1 s)r s?lu, fellur b%Wi smsala og heildsala, og undir Yj;nustustarfsemi t.d. h;telog veitingahCsarekstur. Xess verWur aW krefjast, aW reksturinn hafi kveWiW merkjanlegt umfang og s) stundaWur nokkuW samfellt. Um skUringar  hugtakinu rekstraraWili v1sast aW ?Wru leyti til athugasemda viW 25. gr. +Svo kv%Wi 1. mgr. 24. gr. eigi viW, Yarf Yv1 skilyrWi aW vera fulln%gt, aW viWkomandi fasteign s) varanlega CtbCin meW Yarfir tiltekins atvinnurekstrar 1 huga. Ber aW leggja r1ka herslu , aW Yessu skilyrWi s) fulln%gt, enda er h)r um undantekingu aW r%Wa fr hinni almennu reglu 3. mgr. 3. gr. frumvarpsins um bann viW sjlfsv?rsluveWsetningum 1 heildars?fnum muna. +BtbCnaWurinn Yarf samkv%mt Yessu aW koma fram meW afgerandi h%tti og hafa YUWingu fyrir eignina sem heild, Y;tt ekki s) nauWsynlegt aW hann sjist hiW ytra. Hinn varanlegi CtbCnaWur getur t.d. nW til innr)ttinga fasteignar og s)rstaks bCnaWar 1 innr)ttingum. Ekki skiptir mli, hvort atvinnurekstur er byrjaWur eWa ekki, en YaW er hins vegar skilyrWi, aW bCnaWurinn Yj;ni atvinnurekstrinum sem sl1kum, en s) ekki til pers;nulegra nota. +0 1. mgr. frumvarpsgreinarinnar er YaW orWaW svo, aW veWsetning rekstrarveWs gerist samt1mis veWsetningu Yeirrar eWa Yeirra fasteigna, Yar sem reksturinn fer fram. MeW fasteign er tt viW land og Y%r byggingar, sem rekstrarlega s)W eru ein eining. Hlj;ta almennar viWmiWanir aW rWa 1 Yeim efnum, hvaW s) fasteign. S skilnaWur frumvarpsgreinarinnar, aW veWsetning gerist samt1mis veWsetningu fasteignar, felur YaW 1 s)r, aW veWsali verWur aW eiga eignarr)tt aW eWa hafa framseljanlegan afnotar)tt yfir viWkomandi fasteign til Yess aW geta veWsett rekstrart%ki og bCnaW samt fasteigninni meW heimild 1 kv%Wi Yessu. +0 2. mgr. 24. gr. er YaW tilgreint, hvaW s)u rekstrart%ki Yeirra, sem stunda framleiWslu, s?lu eWa Yj;nustu. Eru Yar nefndar v)lar, t%ki, h?ld, innr)ttingar, innbC og annar CtbCnaWur. HugtakiW getur spannaW allt fr skrifstofuv)lum og skrifstofubCnaWi 1 skrifstofuhCsn%Wi til prentv)la 1 prentsmiWju og f%ribanda og lyftara 1 frystihCsi eWa slturhCsi. +Hafa ber 1 huga aW 24. gr. frumvarpsins tekur bara til rekstrart%kja, en ekki til framleiWslu, v?rubirgWa eWa afurWa , en aW veWsetningu sl1kra verWm%ta er vikiW 1 30., 32. og 33. gr. Skal 1 Yessu sambandi vakin athygli  Yv1, aW 1 6. gr. gildandi veWlaga er Yeim, sem veWsetur verksmiWjur og ?nnur iWnaWarhUsi heimilt aW semja svo um, aW v)lar, iWn z$7ԮaWarh?ld og verkefni skuli fylgja fasteigninni. HvaW verkefni varWar, er ekki ;algengt, aW t.d. skipasm1Wast?Wvar, sem byggja skip fyrir eigin reikning 1 Yeim tilgangi aW selja s1War, veWsetja fasteignir skipasm1Wast?Wvarinnar samt verkefni Yv1, sem unniW er aW. 0 frumvarpi Yessu er viW YaW miWaW, aW verkefniW fylgi ekki meW viW veWsetningu fasteigna, sbr. 2. mgr. 24. gr., heldur verWi s)rstakt veWandlag, sbr. kv%Wi 33. gr. frumvarpsins um veW 1 v?rubirgWum og framleiWslu. +0 4. mgr. 24. gr. er tekiW fram, hvaWa lausaf) verWur ekki veWsett sem rekstrarveW. 0 fyrsta lagi verWur skrningarskylt lausaf) ekki veWsett sem rekstrarveW. HvaW t.d. bifreiWar varWar m nefna, aW Y%r tengjast yfirleitt ekki rekstri meW sama h%tti og lausaf) YaW, sem telst til rekstrart%kja 1 skilningi 2. mgr. 24. gr. frumvarpsins. 0 ?Wru lagi verWa rekstrart%ki landbCnaWar ekki veWsett sem rekstrarveW skv. 24. gr., en um veWsetningu Yeirra sem rekstrart%kja gilda kv%Wi 29. gr. frumvarpsins. 0 YriWja lagi verWur bCnaWur skipa ekki veWsettur sem rekstrarveW skv. 24. gr., en um veWsetningu hans gilda kv%Wi 31. gr. +0 kv%Wum 5. mgr. 24. gr. frumvarpsins felst, aW veW 1 rekstrart%kjum er veW 1 heildarsafni (svokallaW tingsinnbegrep  NorWurlandamlum), Y.e. veWr)tturinn n%r til rekstrart%kjanna 1 heild eins og Yessi verWm%ti eru  hverjum t1ma. X er og heimilt aW veWsetja hluta rekstrart%kjanna, ef rekstur veWsala skiptist 1 fleiri einingar, sem eru rekstrarlega s)W aWskildar, og Yar sem reksturinn fer fram 1 fleiri fasteignum en einni. Xegar rekstrart%ki eru veWsett meW Yessum h%tti aW hluta, n%r veWr)tturinn einnig til Yeirra fasteigna, Yar sem viWkomandi hluti rekstrarins fer fram. +0 6. mgr. 24. gr. kemur fram sC regla, aW eftir aW fasteign hefur veriW veWsett meW rekstrart%kjum, verWur ekki stofnaW til veWr)ttar 1 rekstrart%kjunum einum meWan rekstrarveWssamningur er 1 gildi. Er 1 Yessum efnum byggt  svipuWum sj;narmiWum og fram koma 1 2. mgr. 42. gr. aWfararlaga, nr. 90/1989, en samkv%mt Yv1 kv%Wi verWur fjrnm ekki gert 1 fylgif) fasteignar, skips eWa loftfars einu Ct af fyrir sig nema meW samYykki Yeirra, sem aW ?Wru leyti eiga r)ttindi yfir viWkomandi fasteign, skipi eWa loftfari, nema fylgif)W hafi Wur s)rstaklega veriW veWsett gerWarbeiWanda til tryggingar kr?funni og veWr)ttindi hans nj;ti verndar gagnvart Yeim, sem aW ?Wru leyti eiga r)ttindi yfir Yv1. Ef unnt v%ri aW veWsetja einst?k rekstrart%ki, eftir aW til rekstrarveWs hefur veriW stofnaW, og afla Yeim veWr)tti r)ttarverndar, v%ri staWa samningsveWhafa gerW til muna betri en staWa aWfararveWhafa. Xykir Yv1 eWlilegt aW miWa viW, aW veWsetningarheimildin s%ti takm?rkunum aW Yessu leyti. BUm 25. gr. +0 greininni kemur fram skilgreining  Yv1, hverjir teljist til rekstraraWila 1 skilningi 24. gr. frumvarpsins. Hefur sC skilgreining YUWingu fyrir veWsetningarheimildir skv. 24., 28. og 33. gr. frumvarpsins. X hefur skilgreining 25. gr. einnig YUWingu varWandi skUringu 47. gr. frumvarpsins, Yv1 samkv%mt Yeirri grein eru YaW aWeins rekstraraWilar, sem hafa heimild til aW gera samning um ?factoring . +Upptalning 25. gr.  rekstraraWilum er ekki t%mandi, og er hugsunin sC, aW kv%WiW ni til allra Yeirra, sem hafa einhvers konar rekstur eWa Yj;nustu meW h?ndum. 0 a-liW eru taldir upp aWilar, sem yfirleitt hafa rekstur meW h?ndum 1 hagnaWarskyni, en 1 b-liW Yeir, sem almennt stunda ekki atvinnurekstur 1 hagnaWarskyni, Y;tt undantekningar kunni aW vera Yar 1 fr. +EWli rekstrar skiptir ekki mli. HugtakiW ?rekstraraWili  getur t.d. nW til l%kna, tannl%kna og Umissa Yj;nustuaWila, og ekki skiptir mli, hvort um skrWan rekstraraWila er aW z$8 r%Wa 1 firmaskr eWa hlutaf)lagaskr. BUm 26. gr. +VeW 1 rekstrart%kjum samkv%mt framans?gWu ?Wlast r)ttarvernd, Yegar r)ttinum er YinglUst 1 fasteignab;k samt veWr)tti 1 viWkomandi fasteign. Ber aW miWa forgangshrifin viW afhendingu skjals til YinglUsingar, sbr. 1. mgr. 15. gr. YinglUsingalaga, nr. 39/1978. N%r veWr)tturinn Y b%Wi til fasteignarinnar og rekstrart%kjanna. Xarf Y ekki aW s)rgreina rekstrart%kin nkv%mlega 1 viWkomandi veWbr)fi, heldur n%gir aW taka fram 1 veWbr)fi, aW veWsett s) tiltekin fasteign, Yar sem atvinnureksturinn fer fram, samt rekstrart%kjunum 1 heild, eins og Yau eru  hverjum t1ma. Samb%rileg regla gildir skv. 3.!  5. gr. 1 norsku veWl?gunum, en samkv%mt Yv1 kv%Wi er YaW ekki skilyrWi, aW rekstrart%kin s)u sundurgreind, heldur n%gir aW vitna til Yess 1 veWskjali, aW Yau s)u veWsett meW heimild 1 hinu tilvitnaWa lagakv%Wi. Sj um norskan r)tt Tore Sandvik o.fl., Norsk Panterett, 2. Ctg., bls. 61. X skal og  YaW minnt 1 Yessu sambandi, aW 37. gr. d?nsku YinglUsingalaganna afmarkar YaW, hvaWa verWm%ti teljast fylgif) fasteignar samkv%mt veWsamningi n Yess aW gera Yurfi um YaW s)rstakt samkomulag, sj um danskan r)tt Lene Pagter Kristensen, Tinglysningsloven, bls. 276. +X;tt ekki Yurfi samkv%mt framans?gWu aW s)rgreina rekstrart%kin nkv%mlega meW sundurgreindri upptalningu Yeirra, getur af s?nnunarst%Wum veriW heppilegt, aW Yeim s) meW einhverjum h%tti lUst. Ekkert er Yv1 til fyrirst?Wu, aW Yeim s) gr;flega lUst, annaWhvort 1 veWskjalinu sjlfu eWa s)rst?ku fylgiskjali. Eins g%ti nkv%mari sundurgreining komiW fram  s)rst?ku skjali, sem ekki Yarf endilega aW fylgja meW viW YinglUsingu. Ef frumvarp Yetta verWur aW l?gum, verWur aW gera Y kr?fu til YinglUsingarframkv%mdar, aW YaW komi fram meW ;tv1r%Wum h%tti 1 fasteignab;k og  veWb;karvottorWum, aW tiltekin fasteign s) veWsett samt rekstrart%kjum, m.a. meW tilv1sun til viWkomandi lagagreinar. X ber og aW g%ta Yess 1 veWskj?lum, ef neytt er Yeirrar heimildar, sem fram kemur 1 niWurlagi 5. mgr. 24. gr., Y.e. aW veWsetja rekstrart%ki tiltekinnar einingar s)rstaklega, aW fram komi um hvaWa einingu er aW r%Wa. +Xar sem rekstrart%ki verWa b%Wi veWsett samt fasteign og s)rstaklega, getur s1Wari viWsemjanda veWsala veriW Y?rf  aW kanna b%Wi fasteigna og lausafjrb;k viW athugun  Yv1, hvort rekstrart%ki eru veWsett. BUm 27. gr. +TaliW hefur veriW 1 1slenskum r)tti (Gaukur J?rundsson, Um veWr)ttindi, bls. 68), aW Yegar um l?gm%tt sjlfsv?rsluveW 1 heildarsafni muna er aW r%Wa, hafi veWYoli aW einhverju marki heimild til Yess aW rWstafa einst?kum hlutum Cr safninu, n Yess aW f samYykki veWhafa. NauWsynlegt er hins vegar aW skapa skUrari l1nur 1 Yeim efnum, og er YaW gert 1 frumvarpsgreininni hvaW varWar veWsetningu rekstrart%kja. +0 1. og 2. mgr. er fjallaW um heimildir veWsala til Yess aW afhenda eWa skipta Ct einst?kum munum Cr heildarsafninu. Meginsj;narmiWiW er YaW, aW veWsali hafi sl1ka heimild, svo lengi sem sl1kt er 1 samr%mi viW eWli rekstrarins eWa skerWir ekki aW mun tryggingu veWhafa. HlUtur viWmiWun 1 Yessum efnum aW vera hW mati hverju sinni. Eftir aW veWhafi hefur komiW fram greiWsluskorun samkv%mt l?gum um aWf?r og l?gum um nauWungars?lu til undirbCnings fullnustugerWar til innheimtu veWkr?funnar, hefur veWsali ekki lengur heimild til Yess aW skipta Ct eWa framselja veWsett rekstrart%ki, nema fyrir liggi samYykki veWhafa. Xykir heppilegt 1 Yessu sambandi aW miWa viW YaW t1mamark, Yegar veWhafi hefur komiW fram greiWsluskorun, enda skal hCn send meW sannanlegum z$9 h%tti, Y.e. byrgWarbr)fi eWa s1mskeyti, sbr. t.d. 2. mgr. 9. gr. laga nr. 90/1991, um nauWungars?lu. +0 3. mgr. kemur fram sC regla aW veWr)ttur 1 rekstrart%kjum, sem seld hafa veriW eWa skipt hefur veriW Ct 1 samr%mi viW kv%Wi 1. og 2. mgr., fellur niWur. Xykir sl1kt fyrirkomulag ekki varhugavert, enda m 1 sumum tilvikum benda , aW nUir hlutir koma 1 staW gamalla o.s.frv., Yegar veWYoli neytir heimildar 1. mgr., og er YaW Y til Yess falliW aW auka verWm%ti veWr)ttarins fyrir veWhafa. +0 4. mgr. frumvarpsgreinarinnar er fjallaW um YaW tilvik, Yegar eigandi veWsettra rekstrart%kja hefur umfram Y heimild, sem greinir 1 1. og 2. mgr. framselt ?Wrum hiW veWsetta. Er meginreglan Y sC, aW veWr)ttur veWhafa f%rist yfir  kr?fu seljandans til endurgjalds Cr hendi kaupanda. S, sem viW hinu veWsetta t;k, bakar s)r gagnvart veWhafa byrgW  kr?fu Yessari, ef hann hefur greitt hana veWsala, Wur en veWr)ttur 1 henni var fallin niWur. byrgW hans er Y; bundin Yv1 skilyrWi, aW hann hafi vitaW eWa mtt vita, aW veWsali f;r meW rWst?fun sinni Ct fyrir heimild 1. mgr. +0 5. mgr. segir aW um fjrnm 1 fasteign og rekstrart%kjum skv. 24. gr. gildi kv%Wi 42. gr. laga um aWf?r, nr. 90/1989. 0 Yv1 lagakv%Wi kemur fram sC regla aW Yegar fjrnm er gert 1 fasteign, skrsettu skipi eWa loftfari, teljist YaW, ef annaW er ekki tekiW fram, einnig n til fylgifjr sl1krar eignar, jafnt Yess, sem Yegar er fyrir hendi og Yess, sem s1War verWur til. +Tilv1sun 5. mgr. 27. gr. frumvarpsgreinarinnar til lagakv%Wis Yessa felur YaW 1 s)r 1 fyrsta lagi, aW fjrnm 1 fasteign  grundvelli veWbr)fs telst n til rekstrart%kjanna sem s)rstaks fylgifjr, ef neytt hefur veriW Yeirrar heimildar, sem um r%Wir 1 1. mgr. 24. gr. til Yess aW gera lausaf)W aW s)rst?ku fylgif) fasteignarinnar. +0 ?Wru lagi felur tilv1sun 5. mgr. 27. gr. frumvarpsins til 42. gr. laga nr. 90/1989 YaW 1 s)r, aW fjrnm verWur Yv1 aWeins gert 1 rekstrart%kjunum einum Ct af fyrir sig, aW fyrir liggi samYykki Yess eWa Yeirra veWhafa, sem eiga veWr)tt 1 fasteigninni og rekstrart%kjunum, nema rekstrart%kiW hafi Wur s)rstaklega veriW veWsett gerWarbeiWanda og veWr)ttindi hans nj;ti verndar gagnvart Yeim, sem aW ?Wru leyti eiga r)ttindi yfir Yv1. +0 YriWja lagi er r)tt aW hafa 1 huga, aW kr?fuhafi getur Ct af fyrir sig fariW Y leiW aW f gert fjrnm 1 senn 1 rekstrart%kjum og fasteign, en YaW v%ri samrUmanlegt kv%Wum 5. mgr. 27. gr. frumvarpsins og 42. gr. aWfararlaga. 0 Yeim efnum Yarf aW taka tillit til tvenns. Annars vegar aW 5. mgr. 27. gr. frumvarpsins felur ekki 1 s)r s)rstaka heimild til Yess fyrir kr?fuhafa, og getur hann Yv1 eing?ngu fariW Yessa leiW, ef fasteignin ein er ekki n%g trygging fyrir kr?fu hans og rekstart%kjanna v%ri Y einnig Y?rf til aW tryggja kr?fu hans, en viW mat 1 Yessu f%ri eftir almennum reglum 1. mgr. 36. gr. og 1. mgr. 38. gr. aWfararlaga. Hins vegar verWur aW hafa 1 huga aW kv%Wi 27. gr. frumvarpsins breyta Yv1 ekki aW kr?fuhafi verWur berum orWum aW f fjrnm b%Wi 1 fasteign og rekstrart%kjum, ef sC  aW verWa niWurstaWan. Fjrnm 1 fasteigninni einni n%Wi Yannig ekki til rekstrart%kjanna, enda eru rekstrart%kin s)rstakt fylgif) meW fasteigninni en ekki almennt fylgif), sem kv%Wi 42. gr. aWfararlaga n til. F C. 0VeW 1 f%ranlegum v)lbCnaWi 1 verktakastarfsemi. BUm 28. gr. +0 28. gr. frumvarpsins er rekstraraWilum, sem stunda verktakastarfsemi, veitt heimild til Yess aW setja aW sjlfsv?rsluveWi s)rstaklega, en ekki samt fasteignum, f%ranlegan v)lbCnaW, sem notaWur er 1 atvinnurekstrinum. Er h)r tt viW v)lbCnaW, sem ekki er skrn z$:Ԯingarskyldur sem ?kut%ki samkv%mt umferWarl?gum. +VeWr)ttur s, sem h)r um r%Wir, er veWr)ttur 1 heildarsafni muna. Felur 28. gr. Yv1 1 s)r frvik fr meginreglu 3. mgr. 3. gr. frumvarpsins. VeWr)tturinn ?Wlast skv. 2. mgr. 28. gr. r)ttarvernd meW YinglUsingu  blaW r)ttsala 1 lausafjrb;k. Eins og 1 3.! " 8. gr. 1 norsku veWl?gunum fr 1980, sem aW nokkru er fyrirmynd frumvarpsgreinarinnar, er viW YaW miWaW, aW ekki Yurfi aW s)rgreina hvert einstakt verWm%ti meW tegundarheiti og verksmiWjunCmeri, heldur n%gi aW taka fram 1 veWbr)fi, aW veWsettur s) f%ranlegur v)lbCnaWur verktakans samkv%mt heimild 1 28. gr. Af s?nnunarst%Wum getur veriW rWlegt aW taka fram, annaWhvort 1 veWskjali eWa s)rst?ku fylgiskjali, tegundir og t?lu t%kjanna h)r um bil, svo sem YaW er orWaW 1 24. gr. laga nr. 21/1966. Um norskan r)tt sj Tore Sandvik o.fl., Norsk Panterett, bls. 83. +Af tilv1sun 3. mgr. 28. gr. frumvarpsins til 5. mgr. 24. gr. leiWir m.a., aW ef rekstur veWsala skiptist 1 fleiri einingar, sem rekstrarlega s)W eru aWskildar er heimilt aW veWsetja v)lbCnaW hverrar einingar s)rstaklega. Xarf Y aW koma fram 1 veWbr)fi, um hvaWa rekstrareiningu er aW r%Wa. +MeW f%ranlegum v)lbCnaWi 1 skilningi kv%Wisins er tt viW t%ki eins og jarWUtur, skurWgr?fur, krana o.s.frv., sem ekki eru skrningarskyld ?kut%ki skv. 63. gr. umferWarlaga, nr. 50/1987. Samkv%mt Yv1 kv%Wi eru skrningarskyld ?kut%ki bifreiWar, bifhj;l, torf%rut%ki, drttarv)lar og eftirvagnar, sem eru 500 kg aW eigin Yyngd, svo og hj;lhUsi og tjaldvagnar. X segir 1 Yv1 kv%Wi, aW d;msmlarWherra geti fyrirskipaW skrningu annarra tengit%kja og vinnuv)la. Samkv%mt lagakv%Winu eru ekki ?ll tengit%ki og allar vinnuv)lar skrningarskyldar, heldur er ?ryggissj;narmiWum %tlaW aW rWa um skrningu. Skal 1 Yessu sambandi minnt  skilgreiningu 2. gr. umferWarlaga  hugtakinu vinnuv)l en Yar segir: +?Vinnuv)l:Ʒ+ T a. 1. 1. 1. 1.(a) i) a) a. 1. 1. 1. 1.(a) i) a)T /I1 @+a.؃TV)lknCiW ?kut%ki, sem aWallega er %tlaW til s)rstakra verka, er bCiW festum t%kjum eWa v)lum og er  hj;lum og/eWa beltum.Ʒ  /I1 @+b.؃TV)lknCiW ?kut%ki, sem aWallega er %tlaW til f;lks eWa v?ruflutninga eWa til aW draga annaW ?kut%ki og er  hj;lum og eigi er hannaW til hraWari aksturs en 30 km  klst., Y; eigi bifhj;l.Ʒ  /I1 @+c.؃TV)lknCiW ?kut%ki, sem stj;rnaW er af gangandi manni. Ʒ +Til grundvallar veWsetningarheimild Yessari liggur YaW sj;narmiW, aW verktakastarfsemi er fjrfrekur atvinnurekstur, sem kallar  mikiW rekstrarf). Eru verktakafyrirt%kin yfirleitt meW st%rstan hluta viWskipta sinna viW einn tiltekinn viWskiptabanka. Xykir YaW Yj;na hagsmunum b%Wi lnveitanda og lntaka 1 sl1kum tilvikum, aW verktakafyrirt%kjunum s) heimilt aW setja lnardrottnum s1num aW sjlfsv?rsluveWi einu nafni f%ranlegan v)lbCnaW sinn, n Yess aW tilgreina Yurfi s)rstaklega hvern einstakan hlut. N%r Y veWr)tturinn til v)lbCnaWarins 1 heild eins og hann er  hverjum t1ma. +HugtakiW rekstraraWili 1 28. gr. frumvarpsins er s?mu merkingar og 1 24. gr., og v1sast um skUringar til athugasemda viW YaW kv%Wi, aW Yv1 Y; g%ttu, aW h)r er viWmiWunin sC, aW rekstraraWili stundi verktakastarfsemi. VeWsetningarheimildin n%r til f%ranlegs v)lbCnaWar, sem notaWur er 1 verktakastarfsemi rekstraraWila. V)lbCnaWur, sem fellur utan marka 28. gr., verWur eftir atvikum veWsettur sem rekstrart%ki skv. 24. gr. samt fasteignum eWa s)rstaklega samkv%mt kv%Wum 1. mgr. 23. gr. +Ef rekstur veWsala skiptist 1 fleiri einingar, sem rekstrarlega s)W eru sjlfst%War, leiWir YaW af tilv1sun 3. mgr. 28. gr. til 5. mgr. 24. gr. frumvarpsins, aW heimilt er aW veWsetja f%ranlegan v)lbCnaW, sem tilheyrir tiltekinni sjlfst%Wri rekstrareiningu s)rstaklega. z$; Tilv1sunin YUWir hins vegar ekki YaW, aW verWm%tin verWi veWsett sem rekstrarverW samt fasteignum, enda Yykja r?k ekki liggja til Yess, aW hinn f%ranlegi v)lbCnaWur verWi veWsettur meW fasteignum. F D. 7VeW 1 rekstrart%kjum landbCnaWar, ?bCf) og afurWum. +Um veWsetningarheimildir 1 Ygu landbCnaWar er nC fjallaW 1 fj;rum greinum veWlaganna: T a. 1. 1. 1. 1.(a) i) a) a. 1. 1. 1. 1.(a) i) a)T /I1 @+a.؃T AfurWalnaveW , sbr. 4. mgr. 4. gr. Xar er framleiWendum landbCnaWarvara og ?Wrum, sem hafa v?rurnar til s?lumeWferWar, veitt heimild til Yess aW veWsetja afurWir og rekstrarv?rur, sem veWsali  eWa eignast kann, n tillits til verkunar eWa framleiWslustigs. Er Yetta s)rst?k sjlfsv?rsluveWsetning, sem felur 1 s)r veWsetningu 1 heildarsafni muna.Ʒ  /I1 @+b.؃THeimild til aW veWsetja meW j?rW auk kCgilda og jarWarhCsa, ?nnur tiltekin hCs, h?ld, bCsg?gn og heyforWa Yann, sem  j?rW er 1 hvert skipti, sbr. 5. gr. Er h)r um aW r%Wa sjlfsv?rsluveWsetningu lausafjr samt fasteignum, Y.e. tiltekiW lausaf), sem ekki er fylgif) fasteignar 1 venjulegum skilningi, er samkv%mt Yessu kv%Wi heimilt aW gera aW s)rst?ku fylgif).Ʒ  /I1 @+c.؃T RekstrarlnaveW , sbr. 9. gr. Veitir kv%WiW b%ndum heimild til Yess aW veWsetja tiltekna flokka bCfjr s1ns einu nafni til tryggingar rekstrarlnum, sem veitt eru til ekki lengri t1ma en eins rs 1 senn. Er h)r um aW r%Wa s)rstaka sjlfsv?rsluveWsetningu 1 heildarsafni muna.Ʒ  /I1 @+d.؃TSamkv%mt 3. mgr. 4. gr. er leiguliWa heimilt aW setja landsdrottni aW sjlfsv?rsluveWi h?ld Yau, er hann  til aW yrkja leiguj?rW, svo og afurWir bCs s1ns, Yeim skuldum til tryggingar, sem hann er kominn eWa kann aW komast 1 viW landsdrottinn sinn, og af bCWinni leiWa. Ʒ  /I1 @+e.؃THeimild bCanda r1kisjarWar til Yess aW veWsetja bUlisj?rW s1na til tryggingar lnum, sem hann  kost  1 BCnaWarbanka 0slands, til bCstofnskaupa, sbr. 2. mgr. 15. gr. bCWarlaga, nr. 64/1976, sbr. 1. gr. laga nr. 64/1988.Ʒ +Auk framangreindra kv%Wa kemur fram s)rst?k veWsetningarheimild b%ndum til handa 1 l?gum nr. 31/1930, um sveitabanka, en Yau l?g hafa aldrei komiW til framkv%mda. Samkv%mt Yeim l?gum er b%ndum heimilt aW setja bankanum aW veWi, til tryggingar skuldbindingum s1num viW bankann, einu nafni tiltekna flokka bCfjr s1ns, framleiWslut%ki og jarWarafurWir, sbr. 14. og 20. gr. Yeirra laga. L1k heimild var 1 2. gr. laga nr. 17/1934, um Kreppulnasj;W, en samkv%mt Yv1 kv%Wi var b%ndum heimilt aW veWsetja Kreppulnasj;Wi meW einu nafni tiltekna flokka bCfjr s1ns, sem Yeir %ttu eWa kynnu aW eignast, svo og f;WurbirgWir, sem Yeir kynnu aW eiga  hverjum t1ma handa veWsettu bCf). Enn fremur mtti lntakandi veWsetja Kreppulnasj;Wi 1 einu lagi ?ll bCsg?gn s1n, innan hCss og utan, n s)rstakrar sundurliWunar, jafnt Yau er hann , er veWsetningin fer fram, og Yau, sem hann eignst s1War. Heimild Yessi var mj?g v1Wt%k varWandi YaW, hvaW veWsetja mtti, en hCn var aftur takm?rkuW  Yann veginn, aW hCn nWi aWeins til veWsetninga til handa Yessari einu lnastofnun, Kreppulnasj;Wi. +0 norsku veWl?gunum fr 1980 teljast h?ld, bCf)naWur og afurWir 1 landbCnaWi ekki til rekstrarveWs 1 skilningi 2.!   4. gr., sem fjallar um rekstrarveW, heldur eru Yessi verWm%ti s)rstakt veWandlag, sem heimilt er aW setja s)rstaklega aW sjlfsv?rsluveWi, Y.e. n Yess aW samt1mis s) veWsettur eignar eWa afnotar)ttur til fasteignar. Er Yar um aW r%Wa z$< sjlfsv?rsluveWsetningu 1 heildarsafni muna. 0 d?nsku YinglUsingal?gunum er hins vegar viW YaW miWaW, aW veWsetning fasteigna 1 landbCnaWi taki einnig til rekstrarbCnaWar og rekstrart%kja samt h?fn, afurWum og annarri framleiWslu, nema ?Wru v1si hafi veriW samiW. Eru meW Yessum h%tti 1 d?nsku l?gunum tiltekin lausafjrverWm%ti, sem ekki teljast fylgif) fasteignar 1 venjulegum skilningi, gerW aW s)rst?ku fylgif). BUm 29. gr. +Xegar j?rW er sett aW veWi, hefur samkv%mt gildandi l?gum veriW litiW svo , aW veWr)tturinn ni til lands jarWarinnar og aW auki til kCgilda og jarWarhCsa, sem eru talin fylgif) jarWar (:lafur Lrusson, Fyrirlestrar um veWr)ttindi, bls. 36). MeW heimild 1 5. gr. veWlaganna er svo heimilt viW veWsetningu jarWar aW lta tiltekin ?nnur verWm%ti fylgja j?rW, en Yar er um aW r%Wa ?nnur tiltekin hCs  j?rW, h?ld, bCsg?gn og heyforWa, sem  henni er 1 hvert skipti. +1. mgr. 29. gr. frumvarpsins er orWuW meW ?Wrum h%tti en 5. gr. gildandi laga, Y;tt 1 raun s) ekki um verulega efnisbreytingu aW r%Wa. Xar kemur fram sC regla, aW viW veWsetningu jarWar s) heimilt aW semja svo um, aW j?rWinni skuli fylgja rekstrart%ki Yau, sem notuW eru viW atvinnurekstur 1 landbCnaWi. Gerist veWsetning rekstrart%kjanna samt1mis veWsetningu jarWarinnar. +Samkv%mt 4. mgr. 24. gr. frumvarpsins n%r veWr)ttur 1 rekstrart%kjum, rekstrarveW, ekki til Yeirra verWm%ta, sem veWsett verWa skv. 29. gr. frumvarpsins. Xykir af Umsum st%Wum, m.a. s?gulegum, r)tt aW skipa veWsetningarheimildum landbCnaWar, Yar meW taliW hvaW varWar rekstrart%ki s)rstaklega 1 frumvarpinu. M t.d. benda  aW veWr)ttur 1 rekstrart%kjum skv. 2. mgr. 24. gr. frumvarpsins n%r m.a. til innbCs. Eiga t%past viW s?mu sj;narmiW um veWsetningu innbCs, Yegar 1 hlut eiga annars vegar almennir rekstraraWilar og hins vegar b%ndur. Ber 1 Yessum efnum aW hafa 1 huga, aW riW 1952 var flutt  AlYingi frumvarp til laga um breytingu  veWl?gunum. MiWaWi frumvarp Yetta aW Yv1 aW heimila b%ndum aW veWsetja, eins og 1 l?gum um Kreppulnasj;W, einu nafni tiltekna flokka bCfjr s1ns, er Yeir %ttu eWa kynnu aW eignast. Sama skyldi og gilda um veWsetningu f;WurbirgWa. X skyldi b%ndum og heimilt aW veWsetja 1 einu lagi ?ll bCsg?gn innan hCss og utan, n s)rstakrar sundurliWunar, og jafnt YaW, er veWsali %tti, Yegar veWsetning f%ri fram og YaW, er hann s1War kynni aW eignast. FrumvarpiW var samYykkt, en meW verulegum breytingum Y;, og varW YaW aW 9. gr. gildandi laga. Samkv%mt Yv1 kv%Wi er b%ndum einungis heimilt aW veWsetja einu nafni tiltekna flokka bCfjr s1ns, en sl1k heimild  hvorki viW um f;WurbirgWir n) bCsg?gn innan hCss. (AlYt. 1952, A, bls. 1063). +MeW atvinnurekstri 1 landbCnaWi er 1 1. mgr. 29. gr. tt viW hefWbundinn bCskap og nUrri bCgreinar eins og t.d. fiskeldi. +0 2. mgr. er skilgreint, hvaW tt s) viW meW rekstrart%kjum landbCnaWar. Eru Yar nefnd 1 d%maskyni h?ld, v)lar og t%ki, ?nnur en ?kut%ki sem skrningarskyld eru samkv%mt umferWarl?gum. R)tt er aW taka fram, aW innbC  sveitaheimilum fellur ekki undir skilgreiningu 2. mgr. Xar undir geta hins vegar falliW heyvinnuv)lar 1 hefWbundnum bCrekstri eins og heyhleWsluvagnar, heyblsarar, heybindiv)lar, slttuv)lar, mCgav)lar og f%rib?nd auk Umissa annarra halda, v)la og t%kja, sem notuW eru viW bCrekstur. Hins vegar n%r hugtakiW rekstrart%ki 1 skilningi 2. mgr. 29. gr. ekki til Yeirra ?kut%kja, sem skrningarskyld eru samkv%mt umferWarl?gum. X n%r skilgreiningin og yfir v)lar og t%ki, sem notuW eru viW rekstur fiskeldisst?Wva, hvort heldur sem er utan hCss eWa innan, en 1 t1W gildandi laga hefur nokkur vafi veriW 1 Yeim efnum.  z$=Ԍ+VeW 1 rekstrart%kjum landbCnaWar ?Wlast r)ttarvernd, Yegar r)ttinum er YinglUst samt veWr)tti 1 viWkomandi fasteign eWa fasteignum, sbr. 3. mgr. 29. gr. 0 Yessu sambandi skal bent , aW bCanda r1kisjarWar er skv. 2. mgr. 15. gr. bCWarlaga, nr. 64/1976, sbr. 1. gr. laga nr. 64/1988, heimilt aW veWsetja bUlisj?rW s1na til tryggingar lnum, sem hann  kost  1 BCnaWarbanka 0slands, til bCstofnskaupa. Getur hann Y, ef frumvarp Yetta verWur aW l?gum, veWsett bUlisj?rWina samt rekstrart%kjum. +ViW veWsetningu rekstrart%kja 1 landbCnaWi gildir sama regla og  er byggt 1 24. og 28. gr. frumvarpsins, Y.e. aW ekki Yurfi 1 veWbr)fi aW s)rgreina hvert einstakt t%ki, heldur n%gi aW taka Yar fram, aW rekstrart%kin s)u veWsett samt fasteigninni. Af s?nnunarst%Wum er hins vegar rWlegt aW gera einhverja grein fyrir Yv1, hver verWm%ti er h)r um aW r%Wa, hvort sem sC lUsing k%mi fram 1 veWbr)fi eWa s)rst?ku fylgiskjali. V1sast um Yetta atriWi til Yeirra sj;narmiWa sem fram koma 1 skUringum viW 26. og 28. gr. frumvarpsins. +0 4. mgr. er aW Yv1 litaefni vikiW, hver hrif veWsetning jarWar hefur  heimild veWsala til Yess aW rWstafa greiWslumarki jarWar. Er meW kv%Wi Yessu veitt heimild til Yess aW semja svo 1 veWbr)fi, aW veWr)ttur 1 j?rW ni einnig til greiWslumarks jarWar. Sl1kt samningskv%Wi felur eWli mlsins samkv%mt 1 s)r takmarkanir  heimild veWYola til Yess aW skilja greiWslumark fr j?rW, en eWlilegast Yykir aW leggja YaW  aWila veWsamnings aW taka afst?Wu til Yessa atriWis 1 veWsamningi. +Samkv%mt gildandi laga og reglugerWarkv%Wum um framleiWslustj;rnun 1 landbCnaWi er meW vissum takm?rkunum heimilt aW framselja greiWslumark. GreiWslumarkiW getur Yv1 innan marka Yessara heimilda gengiW kaupum og s?lum, og YaW er unnt aW leigja. XaW getur Yv1 sem sl1kt haft 1 s)r f;lgiW mikiW verWm%ti. XaW varWar Yv1 Yann miklu, sem veWr)tt  1 j?rW, aW greiWslumarkiW verWi ekki skiliW fr j?rWinni, enda sUna d%min, aW markaWsverW jarWa, sem ekki hafa greiWslumark, er aW ?llu j?fnu allt annaW og miklu l%gra en Yeirra jarWa, sem greiWslumark hafa. M Yv1 til sanns vegar f%ra, aW ;heft heimild eiganda jarWar til Yess aW skilja greiWslumark fr j?rW, n alls samrWs viW Y, sem eiga veWr)tt 1 j?rWinni, geti leitt til mj?g verulegrar rUrnunar veWsins og skert Y tryggingu, sem veWr)ttinum er %tlaW aW veita. Xykir regla 4. mgr. 29. gr. Yv1 styWjast viW auWs% sanngirnisr?k. BUm 30. gr. +0 1. mgr. frumvarpsgreinarinnar er fjallaW um veW 1 bCstofni, en 1 2. mgr. um veW 1 rekstrarv?rum landbCnaWar, afurWum og uppskeru. Er 1 bWum tilvikum um sjlfsv?rsluveWsetningu 1 s)rst?ku heildarsafni muna aW r%Wa, Yar sem heimildin til veWsetningar er ekki bundin Yv1 skilyrWi, aW jafnframt s) stofnaW til veWs 1 r)ttindum yfir fasteign. Af kv%Wum 1. og 2. mgr. leiWir, aW 1 veWbr)fi n%gir aW s)rgreina veWandlagiW meW Yeim h%tti, aW fram komi tegund Yess og tala h)r um bil. Er YaW 1 raun sama regla og fram kemur 1 4. mgr. 4. gr. og 9. gr. gildandi laga, Yegar veWsettir eru einu nafni tilteknir flokkar bCfjr og afurWir og rekstrarv?rur landbCnaWar. +Heimildir 1. og 2. mgr. 30. gr. til veWsetningar  bCstofni, rekstrarv?rum og afurWum er ekki nUm%li samkv%mt frumvarpinu, Yv1 sl1ka heimild er nC aW finna 1 4. mgr. 4. gr. og 9. gr. gildandi laga. Heimildin til veWsetningar skv. 4. mgr. 4. gr. gildandi laga n%r til Yess, aW veriW s) aW veita r1kissj;Wi, b?nkum eWa ?Wrum lnastofnunum veW 1 hinum tilgreindu veWandl?gum, og skv. 9. gr. gildandi laga er veWsetningarheimild Yeirrar greinar takm?rkuW viW YaW, aW veriW s) aW veita b?nkum og sparisj;Wum veW 1 hinu tilgreinda veWandlagi. Takm?rkun Yessi studdist 1 upphafi viW Yau r?k annars vegar, aW meW henni v%ri s1Wur h%tta , aW Yessi veWsetning yrWi misbrCkuW og hins vegar, aW Yv1 aWeins v%ri z$> st%Wa til aW veita lnveitanda Yau forr)ttindi, sem veWiW veitti, aW hann hefWi lnaW f)W til Yess aW afla Yess verWm%tis, sem veWsetja tti, og meW Yv1 tekiW  sig aW nokkru h%ttuna af rekstrinum (AlYt. 1927, A, Yskj. 301, bls. 480). Xessi r?k Yykja ekki eiga viW 1 dag, og Yv1 er sl1ka takm?rkun ekki aW finna 1 30. gr. frumvarpsins.  heimildin Yv1 viW, hver svo sem veWhafinn er. X er og 1 frumvarpsgreininni horfiW fr Yeirri takm?rkun gildandi r)ttar, aW binda veWsetningarheimild Yessa viW YaW, aW um s) aW r%Wa tryggingu fyrir lni, sem veitt er Ct  hin veWsettu verWm%ti.  veWsetningarheimildin Yv1 viW, hver svo sem skuldin er. +0 4. mgr. 4. gr. og 9. gr. gildandi laga koma fram takmarkanir  gildist1ma veWsetningar. Er 1 9. gr. miWaW viW veWsetningarheimild 1 eitt r og 1 4. mgr. 4. gr. 1 eitt r eWa fj?gur r eftir Yv1 hvert veWandlagiW er. VeWsetningarheimild Yessi var 1 upphafi veitt sjvarCtveginum til hagsb;ta, Y;tt landbCnaWur b%ttist s1War viW, og studdist t1matakm?rkunin viW Yau r?k, aW heimildin n%Wi til veWsetningar  verWm%tum, sem sum v%ru ekki orWin til (svo sem ;veidds afla), og Y%tti af Yeirri st%Wu r)tt aW binda hana viW kveWiW, tilt?lulega stutt t1mabil, sem 1 upphafi var eitt CtgerWart1mabil, en var s1War breytt 1 eitt r. (AlYt. 1927, A, Yskj. 519, bls. 836 og AlYt. 1960, A, Yskj. 178, bls. 426). T1matakmarkanir Yessar hafa YaW 1 f?r meW s)r, aW reglulega verWur aW endurnUja veWsamningana meW tilheyrandi fyrirh?fn og kostnaWi. Samkv%mt 6. mgr. 4. gr. gildandi laga er fjrmlarWuneytinu aW v1su heimilt aW l%kka l?gkveWin Yinglestrar og stimpilgj?ld af veWbr)fum fyrir lnum Yessum, og skv. 7. mgr. 4. gr. gildandi laga, eru v1xlar til framlengingar afurWalnum, sem SeWlabankinn endurkaupir, undanYegnir stimpilgjaldi. HvaW sem sl1kum heimildum l1Wur, Yykir ekki 1 frumvarpinu st%Wa til Yess aW takmarka meW l?gum veWsetningarheimildirnar meW Yessum h%tti. Xykir eWlilegra aW leggja YaW 1 vald aWilanna sjlfra aW semja fyrir fram um afmarkaWan gildist1ma veWsetningar, ef Yeir sj st%Wu til. +0 1. mgr. er nefnt 1 d%maskyni, hvaW teljist bCstofn 1 skilningi kv%Wisins. SC upptalning er ekki t%mandi. Xar er YaW nefnt, aW hafbeitarfiskur teljist bCf), en skv. 4. mgr. 4. gr. gildandi veWlaga hefur YaW Y;tt vafa undirorpiW, hvort og Y jafnframt meW hvaWa h%tti veWsetningarheimild Yeirrar greinar n%r til hafbeitar. +kv%Wi 2. mgr. Yarfnast ekki skUringa, enda er Yetta 1 raun mj?g svipuW veWsetningarheimild og er 1 4. mgr. 4. gr. gildandi laga. +kv%Wi 3. mgr. er sama efnis og regla 2. mlsl. 4. mgr. 4. gr. gildandi laga og Yarfnast ekki skUringa. kv%Wi 4. mgr. Yarfnast ekki skUringa. 0 5. mgr. frumvarpsgreinarinnar er vitnaW til 1.! z  4. mgr. 27. gr. frumvarpsins hvaW varWar heimild til framsals einstakra verWm%ta Cr heildarsafni, og v1sast til skUringa viW Y grein. F E. 1VeWr)ttur 1 bCnaWi skipa, afla, sjvarafurWum 8og rekstrarv?rum sjvarCtvegs. ă +Xess er getiW 1 athugasemdum viW 29. og 30. gr., aW r)tt Yyki af Umsum st%Wum, m.a. s?gulegum, aW skipa veWsetningarheimildum landbCnaWar s)rstaklega.  hiW sama viW um samningsveWsetningar 1 siglingum og sjvarCtvegi. X Yykir YaW og gleggra til yfirlits aW haga efnisskipan meW Yessum h%tti. BUm 31. gr. +Frumvarpsgreinin veitir heimild til Yess aW semja svo um, Yegar skip er veWsett, aW skipinu skuli fylgja auk venjulegs fylgifjr, annaW lausaf), sem %tlaW er til notkunar  z$? skipi, en teljst ekki til fylgifjr Yess 1 venjulegum skilningi. +Frumvarpsgreinin er sama efnis og 2. mgr. 6. gr. gildandi veWlaga, svo sem henni var breytt meW l?gum nr. 46/1933. 0 athugasemdum greinargerWar meW frumvarpi til Yeirra laga (AlYt. 1933, A, Yskj. 395, bls. 840!  841), er gildissviW kv%Wisins skUrt r%kilega. Xar segir, aW Yegar skrsett skip s) selt aW sjlfsv?rsluveWi, fylgi allt venjulegt fylgif) Yess meW 1 veWinu. Hvert s) venjulegt fylgif) skips, s) kveWiW eftir Yv1, hvaWa hlutir venjulega eru ltnir fylgja skipi 1 kaupum og s?lum, og yfirleitt muni vera litiW svo , aW YaW s)u eigi aWrir hlutir en Yeir, sem nauWsynlegir s)u til Yess aW skipiW geti fariW ferWa sinna, og Y; eigi allir Yeir hlutir. Segl og reiWi, v)l og nauWsynlegir v)lahlutir, skipsbtar, akkeri og festi s)u Yannig fylgif) skipsins, en aftur  m;ti t.d. ekki siglingah?ld. Og YaW, sem meira mli skipti, margt annaW, sem %tlaW s) til nota 1 skipi til annars en sjlfrar siglingar skips, s) ekki venjulegt fylgif), t.d. veiWarf%ri, n;tabtar  s1ldveiWiskipum, Umis bCsg?gn, er 1 skipinu Yurfi aW hafa, ol1u og kolabirgWir, f?st leguf%ri, er skipinu kunni aW vera %tlaW aW nota o.fl. Xessa muni s) ekki h%gt aW veWsetja meW skipinu. VeW 1 Yeim verWi aWeins veitt sem venjulegt sjlfsv?rsluveW 1 lausaf). H)r s) fariW fram  sams konar heimild til aW veWsetja Yessa muni meW skipinu eins og veitt s) 1 5. og 6. gr. veWlaganna til aW veWsetja lausafjrmuni meW j?rWum og meW verksmiWjum. Fjrmunir Yessir s)u oft mikils virWi, og YaW mundi Yv1 auka veWgildi skipanna drjCgum, ef unnt v%ri aW veWsetja Y meW skipum, og oft muni Yeir keyptir fyrir f), sem tryggt s) meW veWi 1 skipinu, og s) Y eWlilegra, aW tryggingin ni einnig til Yeirra. Xess skuli getiW, aW Yv1 er snerti kola og steinol1ubirgWir skips, aW ekki s) til Yess %tlast, aW veWiW ni til annars en Yess forWa, sem s)  skipinu 1 hvert skipti, og ni YaW Yv1 eigi til birgWa Yeirra af v?rum Yessum, sem CtgerWin eigi 1 landi. Um aWra muni s) veWr)tturinn aftur  m;ti ekki bundinn viW YaW, aW Yeir s)u 1 skipinu, Yegar aW Yv1 s) gengiW, ef Yeir s)u %tlaWir til notkunar 1 Yv1. VeWiW geti Yv1 t.d. nW til varav?rpu eWa varan;tar, er skipinu fylgi, en geymd s) 1 landi. kv%Wi 1. mgr. 31. gr. frumvarpsins byggja  Yeim sj;narmiWum, sem h)r komu fram. +kv%Wi 2. mgr. 31. gr. frumvarpsins Yarfnast ekki skUringa, en 1 3. mgr. 31. gr. er tekiW fram, aW Yegar skip er sett aW veWi, er heimilt aW semja svo um 1 veWbr)fi, aW veWr)tturinn ni einnig til veiWiheimilda skips. Sl1kt samningskv%Wi felur eWli mlsins samkv%mt 1 s)r takmarkanir  heimild veWYola til Yess aW skilja veiWiheimild fr skipi. Xykir eWlilegast aW leggja YaW  herWar aWila veWsamnings aW taka afst?Wu til Yessa atriWis 1 veWsamningi. Er Yetta sama regla og fram kemur 1 4. mgr. 29. gr. frumvarpsins varWandi veWsetningu bCjarWar og greiWslumarks. +Samkv%mt kv%Wum laga um stj;rn fiskveiWa, nr. 38/1990, og reglugerW nr. 367/1991 er heimilt aW framselja veiWiheimildir skips aW fulln%gWum kveWnum skilyrWum. VeiWiheimildirnar geta Yv1 samkv%mt Yessum heimildum gengiW kaupum og s?lum og unnt er aW leigja Y%r, og geta Y%r sem sl1kar Yv1 haft 1 s)r f;lgiW mikiW verWm%ti. XaW getur Yv1 varWaW Yann miklu, sem veWr)tt  1 skipi, aW veiWiheimildirnar verWi ekki fr skipinu skildar, enda sUna d%min, aW markaWsverW skipa, sem ekki hafa veiWiheimildir, er allt annaW og miklu l%gra en Yeirra, sem veiWiheimildir hafa. M Yv1 til sanns vegar f%ra, aW ;heft heimild eiganda skips til Yess aW skilja veiWiheimild fr skipi, n alls samrWs viW Y, sem eiga veWr)tt 1 skipinu, getur leitt til mj?g verulegrar rUrnunar veWsins og skert Y tryggingu, sem veWr)ttinum er %tlaW aW veita. +X;tt l?g nr. 38/1990 m%li fyrir um heimildir til framsals veiWiheimilda skipa, lta l?gin ;sagt meW ?llu, hver hrif YaW hafi  veWr)tt Yeirra, sem veW eiga 1 skipi, aW veiWiheimildirnar eru framseldar. Hefur Yetta leitt til Yess, aW lnastofnanir eru tregar til Yess z$@ aW veita CtgerWaraWilum ln gegn veWi 1 fiskiskipum. Xykir Yv1 1 almennum veWl?gum nauWsynlegt aW taka af skariW 1 Yessum efnum til Yess aW eyWa Yv1 ?ryggisleysi, sem nC r1kir. BUm 32. gr. +0 frumvarpsgreininni er fjallaW um heimildir CtgerWarmanna, framleiWenda sjvarafurWa og Yeirra, sem eignast hafa v?rur Yessar til vinnslu eWa endurs?lu til annarra en neytenda, til Yess aW veWsetja afla, tilgreindar tegundir afurWa og rekstrarv?rur, sem veWsali  eWa eignast kann eWa hefur til s?lumeWferWar. Er h)r um sjlfsv?rsluveWsetningu 1 s)rst?ku heildarsafni muna aW r%Wa. +VeWsetningarheimildin kemur fram 1 1. mgr., og er 1 raun sama heimild og nC kemur fram 1 4. mgr. 4. gr. gildandi laga. Heimildin samkv%mt frumvarpsgreininni er Y; rUmri aW Yv1 leyti til, aW hCn er ekki takm?rkuW viW YaW, aW veriW s) aW veita r1kissj;Wi, b?nkum eWa ?Wrum lnastofnunum veW 1 hinum tilgreindu veWandl?gum til tryggingar lnum, sem tekin eru Ct  verWm%tin. X er heimildin heldur ekki bundin t1matakm?rkunum. M um Yetta efni v1sa til skUringa viW 30. gr. frumvarpsins. +Efni 2. mgr. er hiW sama og efni 2. mlsl. 4. mgr. 4. gr. gildandi laga og Yarfnast ekki skUringa. kv%Wi 3. mgr. Yarfnast heldur ekki skUringa, og um skUringar  4. mgr. v1sast til skUringa viW 5. mgr. 30. gr. og 1.! J 4. mgr. 27. gr. F F. >VeW 1 v?rubirgWum. ă BUm 33. gr. +kv%Wi 33.!  34. gr. frumvarpsins fjalla um veW 1 v?rubirgWum. Er skv. 33. gr. heimilt aW setja v?rubirgWir aW sjlfsv?rsluveWi sem heildarsafn muna. Almennt kv%Wi hefur skort 1 1slenskan r)tt um heimildir rekstraraWila til Yess aW setja v?rubirgWir s1nar aW sjlfsv?rsluveWi einu nafni, en takamarkaWar heimildir 1 Y tt er aW finna 1 l?gum nr. 21/1966, um skrsetningu r)ttinda 1 loftf?rum, (varahlutabirgWir meW loftfari); l?gum nr. 47/1972, um veWtryggingu iWnrekstrarlna, (hrefni, v?rur 1 vinnslu og fullunnar), auk Yeirra heimilda, sem fram koma 1 4. mgr. 4. gr. og 6. gr. gildandi laga (afli, afurWir, rekstrarv?rur, verkefni). +0 frumvarpi Yessu Yykir ekki r)tt aW hagga viW reglu 24. gr. laga nr. 21/1966, enda er hCn s)rstaks eWlis. kv%Wum 29.! > 32. gr. frumvarpsins er hins vegar %tlaW aW leysa af h;lmi reglur 4., 5. og 6. gr. gildandi laga, og 33.!  34. gr. frumvarpsins er m.a. %tlaW aW koma 1 staW laga nr. 47/1972, en Y%r frumvarpsgreinar eru Y; til muna v1Wt%kari en efni laga nr. 47/1972. +Samkv%mt l?gum nr. 47/1972 er iWnfyrirt%kjum heimilt aW setja b?nkum eWa sparisj;Wum aW sjlfsv?rsluveWi hrefni, v?rur 1 vinnslu og fullunnar, sem veWsali  eWa eignast kann  tilteknu t1mabili, allt aW einu ri 1 senn. Var viW setningu laga Yessara aW Yv1 stefnt aW veita iWnfyrirt%kjum hliWst%Wa heimild og framleiWendur landbCnaWar og sjvarafurWa h?fWu Y til aW setja b?nkum og sparisj;Wum aW sjlfsv?rsluveWi ;tiltekiW safn hrefna og vara 1 vinnslu og fullunnar. MeW iWnfyrirt%kjum var tt viW iWju og iWnaWarfyrirt%ki einstaklinga og f)laga, n tillits til rekstrarforma (AlYt. 1971!  72, Yskj. 581, bls. 1473!  1474). +Frumvarpsgreinin er v1Wt%kari en kv%Wi laga nr. 47/1972 aW Yv1 marki sem nC skal greint: T a. 1. 1. 1. 1.(a) i) a) a. 1. 1. 1. 1.(a) i) a)T /I1 @+a.؃TVeWsetningarheimild gildandi laga er bundin viW iWnfyrirt%ki, en frumvarpsgreinin z$A gerir rW fyrir almennri veWsetningarheimild til handa Yeim, sem stunda atvinnurekstur.Ʒ  /I1 @+b.؃THeimild gildandi laga er t1mabundin, Y.e. viW eitt r 1 senn, en sl1ka takm?rkun er ekki aW finna 1 frumvarpsgreininni.Ʒ  /I1 @+c.؃TX er veWandlagiW skilgreint rUmra 1 frumvarpinu en 1 gildandi l?gum. 0 gildandi l?gum er talaW um hrefni, v?rur 1 vinnslu og fullunnar, en 1 frumvarpinu er viWmiWunin hrefni, v?rur 1 vinnslu, fullunnar v?rur, verslunarv?rur, rekstrarv?rur og aWrar v?rur, sem notaWar eru 1 rekstrinum og auk Yess bCnaWur um framleiWsluv?rurnar.Ʒ  /I1 @+d.؃THeimild gildandi laga er bundin viW YaW, aW um s) aW r%Wa banka eWa sparisj;Wi sem lnveitendur. Sl1k takm?rkun er ekki 1 frumvarpinu.Ʒ +0 33. gr. frumvarpsins er rekstraraWilum veitt heimild til Yess aW setja aW sjlfsv?rsluveWi v?rubirgWir rekstrar s1ns. Er h)r, eins og Wur er rakiW, um aW r%Wa sjlfsv?rsluveWsetningu 1 s)rst?ku heildarsafni muna. MeW rekstraraWila er tt viW rekstraraWila skv. 25. gr. frumvarpsins, og v1sast um skUringu  Yv1 hugtaki til athugasemda viW 24. og 25. gr., en eins og Yar kemur fram, er um aW r%Wa Y aWila, sem stunda framleiWslu, s?lu eWa Yj;nustu. S)rreglur gilda hins vegar samkv%mt frumvarpinu um heimildir rekstraraWila 1 landbCnaWi og sjvarCtvegi til Yess aW veWsetja afla, afurWir og rekstrarv?rur og eiga kv%Wi 33.!  35. gr. Yv1 ekki viW um Y aWila. +0 2. mgr. er skilgreint, hvaW tt s) viW meW v?rubirgWum. 0 1. gr. laga nr. 47/1972 er heimild iWnfyrirt%kja bundin viW hrefni, v?rur 1 vinnslu og fullunnar. 0 frumvarpsgreininni er hins vegar r%tt um hrefni, v?rur 1 vinnslu, tilbCnar v?rur, fullunnar v?rur og verslunarv?rur, auk Yess sem heimildin n%r einnig til rekstrarvara og bCnaWar utan um v?rurnar. 0 athugasemdum viW 24. gr. frumvarpsins er vikiW aW reglu 1. mgr. 6. gr. gildandi laga, sem veitir heimild til Yess aW veWsetja verkefni meW fasteign. Br framkv%md 1 t1W gildandi r)ttar er Yar nefnt YaW d%mi, Yegar skipasm1Wast?Wvar veWsetja fasteignir s1nar samt sm1Waverkefni, sem Y%r vinna aW. Af kv%Wum 24. gr. leiWir, eins og Yar er rakiW, aW sl1k verkefni verWa ekki veWsett sem rekstrart%ki meW fasteign. Xykir eWlilegra aW skipa sl1kum verWm%tum  bekk meW v?rubirgWum og mundi t.d. skipasm1Waverkefni Y falla undir a-liW 2. mgr. 33. gr. frumvarpsins. +Af kv%Wum 3. mgr. 33. gr. leiWir, aW veW 1 v?rubirgWum er veW 1 heildarsafni muna, Y.e. veWr)tturinn n%r til v?rubirgWanna eins og Y%r eru  hverjum t1ma. X n%r veWr)tturinn og til birgWanna 1 heild sinni, nema veWsettur hafi veriW nnar tilgreindur hluti birgWanna, sem rekstrarlega s)W er aWskilinn fr ?Wrum hluta Yeirra og telja m sjlfst%Wa heild. Heimildin til aW veWsetja hluta birgWanna er einkum sett meW hagsmuni Yeirra rekstraraWila 1 huga, sem reka framleiWslu eWa rekstur  fleiri st?Wum en einum. X m einnig hugsa s)r, aW sl1k veWsetning aW hluta geti tt s)r staW, Yar sem tiltekinn rekstraraWili framleiWir ;l1kar v?rur  mismunandi st?Wum og er meW aWskildar v?rugeymslur. + BUm 34. gr. +0 34. gr. m%lir fyrir um r)ttarvernd veWs 1 v?rubirgWum. Kemur Yar fram, aW veWr)tturinn ?Wlast r)ttarvernd meW YinglUsingu  blaW veWsala 1 lausafjrb;k 1 samr%mi viW kv%Wi YinglUsingalaga. VeW 1 v?rubirgWum skv. 33. gr. er veW 1 ;sundurgreindu heildarsafni muna, eWa ;tilteknu safni eins og YaW er orWaW 1 athugasemdum viW 1. gr. frumvarps til laga um veWtryggingu iWnrekstrarlna. HvaW s)rgreiningu veWandlagsins 1 veWskjali varWar, Y n%gir almennt aW fram komi tegund v?rubirgWanna og tala h)r um bil. +0 2. mgr. 34. gr. segir, aW um veWr)tt 1 v?rubirgWum gildi kv%Wi 1.! ? 4. mgr. 27. gr. z$B Er viWmiWunin samkv%mt Yv1 sC, aW veWsali hafi heimild til Yess aW selja v?rur, sem heyra til veWsettum v?rubirgWum, 1 samr%mi viW YaW sem t1Wkanlegt er 1 viWkomandi atvinnurekstri, eWa YaW skerWi ekki aW mun veWtryggingu veWhafa. H)r er aW sjlfs?gWu um matskennda viWmiWun aW r%Wa, sem skoWa verWur og meta 1 hverju einst?ku tilviki. MeginviWhorfiW er YaW, aW veWr)tturinn s) Yv1 ekki til fyrirst?Wu, aW selt s) Ct Cr veWsettum birgWum, svo lengi sem salan er 1 samr%mi viW YaW, sem eWlilegt er 1 viWkomandi rekstri. Smsali, sem veWsett hefur v?rubirgWir s1nar, svo eitthvert d%mi s) nefnt, verWur eWli mlsins samkv%mt aW selja Cr birgWunum 1 daglegum rekstri s1num. Hinu sama gegnir um framleiWanda tiltekinnar verslunarv?ru. Hann verWur eWlilega aW koma framleiWslu sinni  markaW 1 samr%mi viW YaW, sem t1Wkanlegt er 1 viWkomandi atvinnurekstri og er veWr)tturinn Yv1 ekki til fyrirst?Wu. Framsal umfram YaW, sem t1Wkanlegt er 1 viWkomandi atvinnurekstri, er hins vegar ;heimilt. MeW sama h%tti er framsal ;heimilt, ef YaW er til Yess falliW aW skerWa veWtryggingu veWhafa.  YaW skal bent 1 Yessu sambandi, aW veWhafi getur aW sjlfs?gWu g%tt hagsmuna sinna, ef Y?rf krefur, meW samkomulagi viW veWsala um, aW greiWslur fr YriWja manni fyrir andvirWi vara, sem seldar hafa veriW Cr veWsettum v?rubirgWum, renni aW einhverju leyti eWa ?llu um hendur veWhafa, Yar til veWskuld er aW fullu greidd. +Heimild til framsals v?rubirgWa er bundin s?mu takm?rkunum og fram koma 1 2. mgr. 27. gr. 0 Yv1 felst, aW eftir aW veWhafi hefur komiW fram greiWsluskorun til undirbCnings fullnustugerWar til innheimtu veWkr?fu, hefur veWsali ekki lengur r)tt til Yess aW afhenda v?rur, sem heyra til veWsettum v?rubirgWum. F G. CS?luveW. ă +0 lausafjrkaupum, s)rstaklega afborgunarkaupum, hefur lengi veriW t1WkaW, aW seljandi geri Yann fyrirvara, aW kaupandi ?Wlist ekki eignarr)tt aW s?luhlut, fyrr en hann hefur efnt kaupsamninginn og Y fyrst og fremst meW greiWslu kaupverWsins. 0 Yv1 felst m.a. s skilnaWur seljanda, aW hann heimti hlutinn aftur, ef vanefndir verWa af hlfu kaupanda. Kaupandi getur Y ekki rWstafaW hlutnum, t.d. meW s?lu eWa veWsetningu, fyrr en eignarr)ttarfyrirvarinn er fallinn niWur. Brot  Yv1 getur varWaW refsingu sem fjrdrttur eWa svik. X hefur jafnvel veriW taliW, aW Y;tt kaupandi sl1ks hlutar s) 1 g;Wri trC, mundi hann 1 flestum tilvikum vera skyldur til Yess aW skila eigandanum hlutnum, sj Y; Hrd. 1966. 231. Sett lagakv%Wi hefur  hinn b;ginn skort 1 1slenskan r)tt um eignarr)ttarfyrirvara.  YaW b%Wi viW um hina kaupar)ttarlegu hliW afborgunarsamninga meW eignarr)ttarfyrirvara og um r)ttarvernd Yeirra tryggingarr)ttinda, sem 1 eignarr)ttarfyrirvara felst. +Eignarr)ttarfyrirvari felur 1 s)r tryggingarrWst?fun, sem aW m?rgu leyti svipar til veWstofnunar. Hafa Yv1 oft veriW uppi raddir um YaW, aW um Yessi r)ttindi b%ri aW beita r)ttarreglum um veW. Hefur Y einkum veriW haft 1 huga, hvort ekki v%ri r)tt aW krefjast s?mu tryggingarrWstafana til Yess aW eignarr)ttarfyrirvarinn geti orWiW bindandi fyrir viWsemjendur og skuldheimtumenn kaupanda. SC hefur Y; ekki orWiW niWurstaWan 1 1slenskum r)tti, og aW uppfylltum vissum skilyrWum er eignarr)ttarfyrirvari af hlfu seljanda bindandi fyrir s1Wari viWsemjendur og skuldheimtumenn kaupanda, Y;tt ekki hafi veriW g%tt r)ttarreglna um stofnun sjlfsv?rsluveWs 1 lausaf). +kv%Win 1 undirkafla G 1 III. kafla fjalla um svokallaW s?luveW og r)tt sem jafna m til s?luveWs. S?luveW samkv%mt frumvarpinu er veWr)ttur 1 hinu selda til tryggingar lni sem seljandi eWa annar lnveitandi hefur veitt til kaupa. Er h%gt aW skilja s)r sl1kan z$C veWr)tt 1 Yeim tilvikum, Yegar allt kaupverWiW er greitt 1 einu lagi eftir afhendingu s?luhlutar, og Yegar s?luverWiW er greitt meW afborgunum. +MeW s?luveWi er Yv1 fyrst og fremst tt viW tryggingarr)ttindi Yau, sem hingaW til hafa veriW talin felast 1 eignarr)ttarfyrirvara 1 lausafjrkaupum (pactum reservati dominii), sbr. upphafskv%Wi 35. gr. frumvarpsins. M Yv1 segja, aW hugtakiW s?luveW 1 skilningi frumvarpsins s) 1 raun nUtt heiti  Yekktum r)ttindum, Y.e. Yeim tryggingarr)tti, sem felst 1 eignarr)ttarfyrirvara. Er 1 frumvarpinu viW YaW miWaW, aW eignarr)ttarfyrirvari s) tryggingarr)ttur, sem 1 flestu eigi samst?Wu meW veWr)ttindum og beri aW skipa 1 flokk meW Yeim. Samkv%mt Yv1 er 1 frumvarpinu fariW meW eignarr)ttarfyrirvara (s?luveW) sem hver ?nnur sjlfsv?rsluveWr)ttindi 1 lausaf), meW kveWnum frvikum Y;. MeW kv%Wum kaflans er Yess vegna stefnt aW Yv1 aW leysa af h;lmi gildandi ;l?gfestar reglur um hina tryggingarr)ttarlegu hliW eignarr)ttarfyrirvara. + s1Wustu rum hafa veriW teknar upp fleiri aWferWir en beiting eignarr)ttarfyrirvara til Yess aW tryggja greiWslu endurgjalds viW fjrm?gnun Umissa lausafjrkaupa. M Yar sem d%mi nefna svokallaWar fjrm?gnunarleigur og kaupleigur. Af kv%Wum 42. gr. frumvarpsins leiWir, aW kv%Wi Yessa kafla n einnig til Yeirra samninga, sem falla undir skilgreiningu 1. gr. laga nr. 19/1989, um eignarleigustarfsemi, sbr. 2. og 3. mgr. 42. gr. frumvarpsins, Yegar um s?lu lausafjr er aW r%Wa. +0 kaflanum er m.a. m%lt fyrir um skilyrWi Yess, aW stofnaW verWi til gilds s?luveWs, sem svo er kallaW (35. og 36. gr.); um rWst?funarheimild veWsala (37. gr.); um form og efni s?luveWsssamningsins og skilyrWi r)ttarverndar (38. gr.) og um fullnustuleiWir veWhafa (5. mgr. 38. gr.). Af kv%Wum kaflans leiWir, aW ekki skiptir mli svo kv%Wi kaflans eigi viW, hvort aWilar hafa kosiW aW kalla samning sinn samning um s?luveW, samning um kaup meW eignarr)ttarfyrirvara eWa ?Wru heiti, sbr. 42. gr. frumvarpsins. +Samkv%mt 1. mgr. 38. gr. frumvarpsins er YaW skilyrWi fyrir r)ttarvernd samnings um s?luveW, aW veWsamningurinn s) skriflegur. XaW er hins vegar einungis 1 undantekningartilvikum skilyrWi fyrir r)ttarvernd, aW samningnum s) YinglUst, en YaW er 1 Yv1 tilviki, Yegar um er aW r%Wa s?luveW 1 skrningarskyldum lausafjrmunum, sbr. 2. mgr. 38. gr. Gilda Y almennar reglur um r)ttarvernd og forgangshrif. +Tryggingarr)ttur seljanda lausafjr, sem selt hefur veriW meW eignarr)ttarfyrirvara, felst nC 1 Yv1 aW heimta hlutinn aftur, eftir atvikum meW aWstoW f;geta, ef kaupandinn stendur ekki 1 skilum meW greiWslur kaupverWs. 0 kv%Wum frumvarpsins felst sC rUmkun, sbr. 5. mgr. 38. gr., aW s?luveWhafi getur valiW milli tveggja fullnustuleiWa. Hann getur annars vegar krafist nauWungars?lu hins veWsetta eftir Yeim almennu reglum, sem gilda um nauWungars?lu lausafjr. Hins vegar getur hann fariW Y leiW aW rifta s?luveWssamningi samkv%mt heimild 1 veWsamningi eWa  grundvelli almennra riftunarreglna. Getur hann 1 Yv1 tilviki krafist afhendingar hins veWsetta Cr h?ndum veWsala. X verWur aW beita Yeim reglum um uppgj?r 1 millum aWila, sem hingaW til hefur veriW fylgt. BUm 35. gr. +0 35. og 36. gr. frumvarpsins er gildissviW reglna um s?luveW markaW. 0 35. gr. kemur fram, aW grundv?llur s?luveWs s) samningur um s?lu lausafjr, og Yar kemur einnig fram, hvers konar kr?fur unnt er aW tryggja meW s?luveWi. Er Yar um aW r%Wa kr?fu seljanda til endurgjalds fyrir seldan hlut samt v?xtum og kostnaWi. ViW YaW er miWaW 1 kv%Winu, aW raunveruleg sala hafi tt s)r staW og aW s?luverWm%tiW verWi s)rgreint, og skiptir Y ekki ?llu mli, hverju nafni aWilar kalla samning sinn. Sem d%mi um kostnaW, sem unnt er aW tryggja meW s?luveWi, m nefna Ctgj?ld seljanda vegna geymslu, um z$DԮbCnaWar, flutnings og uppsetningu hins selda. +Af kv%Wum b-liWar 35. gr. leiWir, aW auk seljanda geta lnveitendur kaupanda tryggt r)tt sinn meW s?luveWi, sbr. orWalagiW: ? &X(T2 gPUP ...!T&X(T2! UPdF lni, sem YriWji maWur hefur veitt kaupanda&X(T2 gPUP  ...!T&X(T2! UPdF  . SkilyrWi gilds s?luveWs samkv%mt Yessari heimild er YaW, aW lnveitandi greiWi lniW beint til seljanda, Yannig aW lnsfjrh%Win fari ekki um hendur kaupanda. 0 Yessari heimild felst aW ?llum l1kindum veruleg rUmkun  sviWi gildandi reglna um eignarr)ttarfyrirvara. +Einungis verWur stofnaW til s?luveWs 1 lausaf), sbr. YaW orWalag 35. gr., aW 1 tengslum viW s?lu lausafjr, s) heimilt aW semja um veWr)tt 1 hinu selda. Er YaW og meginregla, aW allt lausaf) megi setja aW s?luveWi, en fr Yv1 gilda Y; undantekningarnar, sem koma fram 1 36. gr. Til s?luveWs samkv%mt Yessum kafla frumvarpsins verWur ekki stofnaW, Yegar um s?lu fasteigna er aW r%Wa, en r)tt er hins vegar aW hafa 1 huga, aW seljandi fasteignar getur skv. 15. gr. YinglUsingalaga, nr. 39/1978, skiliW s)r veWr)tt yfir hinni seldu eign. Gengur s r)ttur framar r)ttindum, sem yngri eigandinn kann aW stofna til handa ?Wrum m?nnum, ef heimildarskjal yngri eigandans ber meW s)r skilnaWinn um r)tt eldri eiganda, og skjaliW, sem gefur Yetta til kynna er 1 s1Wasta lagi afhent samt1mis skjali Yv1, er heitir viWsemjanda yngri eiganda r)ttindunum. +0 35. gr. er  Yv1 byggt, aW aWilar semji gagngert um s?luveW 1 samningi s1num, sbr. orWalagiW ? &X(T2 gPUP ...![&X(T2! UPdF heimilt aW semja&X(T2 gPUP  ... !{\&X(T2! UPdF  . Seljandi getur Yv1 ekki einhliWa skiliW s)r s?luveW Yannig aW bindandi s) fyrir kaupanda eWa Yann, sem leiWir r)tt sinn fr honum. ViW mat  gildi staWlaWra samningsskilmla 1 Yessu sambandi verWur aW l1ta til almennra reglna um YaW efni. BUm 36. gr. +SC meginregla gildir skv. 35. gr. frumvarpsins aW s?luveW verWur stofnaW 1 ?llu lausaf), nema s)rst?k takm?rkun s) Yar gerW . Heimilt er aW stofna til s?luveWs 1 skrningarskyldu lausaf), t.d. bifreiW, skipi eWa flugv)l, en g%ta verWur YinglUsingarreglna, sbr. 2. mgr. 38. gr. Er meW Yessu veriW aW koma 1 veg fyrir, aW  sl1kum verWm%tum geti annars vegar hv1lt ;YinglUst s?luveW og hins vegar YinglUst veW 1 viWeigandi r)ttindaskr. X;tt ekki verWi stofnaW til ;YinglUsts s?luveWs 1 skrningarskyldu lausaf), er skv. 1. mgr. h%gt aW stofna til s?luveWs 1 fylgif) sl1ks lausafjr, sbr. 2. mlsl. 2. mgr. 38. gr. +Samkv%mt upphafskv%Wi 36. gr. er ekki heimilt aW stofna til s?luveWs 1 hlutum, sem kaupandi hefur heimild til Yess aW selja fram, endurselja, Wur en hlutirnir eru aW fullu greiddir seljanda. Xegar litiW er til hagsmuna almennra kr?fuhafa kaupanda og Yeirra, sem 1 grandleysi ?Wlast r)tt yfir hlutunum meW samningi viW kaupanda, verWur aW telja YaW varhugavert, aW h%gt s) aW stofna til s?luveWs 1 sl1kum verWm%tum. Um heimild kaupanda 1 Yessum efnum fer eftir samningi aWila. +Bann viW stofnun s?luveWs samkv%mt upphafskv%Wi 36. gr. tekur ekki til Yeirra tilvika, Yar sem kaupanda er heimilt ?&X(T2 gPUP ...!"e&X(T2! UPdF aW selja hlut, eftir aW  honum hafa veriW gerWar endurb%tur eWa Yar sem um er aW r%Wa fylgif) eWa hluta aWalhlutarins . 0 sl1kum tilvikum m nota s?luveW sem t1mabundna tryggingu fyrir endurgjaldskr?funni. Er meW Yessu haldiW 1 Yetta tryggingarform viW s?lu efnis, hrv?ru og eininga, sem %tlunin er aW selja aW lokum sem hluta eWa Ytt endanlegrar framleiWslu, eftir aW fram hafa fariW endurb%tur og viWskeyting. Sem d%mi tilvika, er h)r geta falli undir m t.d. nefna verktakaframkv%mdir, skipasm1War og Yess httar. S?luveW getur Y hv1lt  hlut  framleiWslustigi, en fellur burt, Yegar endurb;tum eWa viWskeytingu er lokiW. Einf?ld uppsetning hins keypta og aWrar sl1krar rWstafanir mundu ekki teljst endurb%tur 1 skilningi kv%Wisins. z$EԌ BUm 37. gr. +0 37. gr. kemur fram sC regla, aW hlut, sem  hv1lir s?luveW, m hvorki selja n) veWsetja, n samYykkis Yess veWhafa, sem s?luveW . Er regla frumvarpsgreinarinnar 1 samr%mi viW ;l?gfestar reglur, sem taldar eru gilda  Yessu sviWi. Bann viW s?lu og veWsetningu samkv%mt Yessu kv%Wi getur eWli mlsins samkv%mt ekki nW til Yeirra tilvika, sem falla undir fyrri mlsliW 36. gr., en Yar er fjallaW um Yau tilvik, Yegar kaupanda hlutar er heimilt aW selja s?luhlutinn fram, Y;tt kaupverWiW s) ekki aW fullu greitt. 0 sl1kum hlutum verWur ekki, svo gilt s), stofnaW til s?luveWs. +Regla 37. gr. frumvarpsins felur samkv%mt framans?gWu 1 s)r frvik fr Yeirri meginreglu, sem fram kemur 1 11. gr. frumvarpsins, Y.e. aW veWr)ttur s) Yv1 eigi til fyrirst?Wu, aW hinu veWsetta s) afsalaW, nema annaW leiWi af samningi eWa kv%Wum laga. Samkv%mt 37. gr. frumvarpsins gildir gagnst%W regla varWandi s?luveW, Y.e. veWr)tturinn er Yv1 til fyrirst?Wu, aW hinu selda verWi afsalaW eWa YaW veWsett, nema samYykki s?luveWhafa liggi fyrir. Kaupandi hefur samkv%mt Yessu ekki rWst?funarr)tt meW l?ggerningi yfir hinu keypta, fyrr en hann hefur aW fullu gert upp viW seljanda. Regla 37. gr. frumvarpsins  viW, hvort sem s?luveWhafinn er seljandi eWa lnveitandi, sbr. a- og b- liWi 35. gr. frumvarpsins. RWstafanir kaupanda, sem andst%War eru kv%Wum 37. gr. frumvarpsins, geta leitt til refsibyrgWar kaupanda. BUm 38. gr. +Um r)ttarvernd s?luveWs er fjallaW 1 38. og 39. gr. Samkv%mt 1. mgr. 38. gr. er YaW skilyrWi r)ttarverndar, aW samningur s) gerWur skriflega og 1 s1Wasta lagi samt1mis afhendingu s?luhlutar til kaupanda. Er Yessi skilnaWur nauWsynlegur af s?nnunarst%Wum og til Yess aW fyrirbyggja mlamyndagerninga. Krafan um skriflegan samning felur YaW 1 s)r, aW fyrir liggi samningur um s?luveW, sem undirritaWur er af bWum aWilum. XinglUsing er hins vegar ekki skilyrWi fyrir r)ttarvernd, nema 1 undantekningartilvikum, sbr. YaW sem fram kemur 1 almennum athugasemdum viW undirkafla G 1 III. kafla frumvarpsins og 1 skUringum viW 35. gr. +kv%Wi 2. mgr. 38. gr. um YinglUsingu tekur til allra Yeirra lausafjrverWm%ta, sem skrningarskyld eru. V1sast um Yetta efni aW ?Wru leyti til athugasemda viW 23. og 35. gr. 0 orWalaginu ?&X(T2 gPUP ...! v&X(T2! UPdF aW auki&X(T2 gPUP  ...!v&X(T2! UPdF   felst, aW jafnframt verWur skilyrWum 1. mgr. aW vera fulln%gt, Y.e. kr?funni um skriflegan gerning og um t1mamark afhendingar og aW auki Yv1 skilyrWi, aW samiW hafi veriW um s?luveW. +0 3. mgr. er fjallaW um efni s?luveWssamningsins. 0 samningnum skal b%Wi s)rgreina veWandlagiW og tilgreina fjrh%W Yeirrar kr?fu, sem veWinu er %tlaW aW tryggja. X; er ekki nauWsynlegt aW s)rgreina s)rstaklega Y vaxta eWa kostnaWarkr?fu, sem greinir 1 a-liW 35. gr. Ef fram kemur 1 samningi Yeim, sem liggur til grundvallar viWskiptum aWila, hvaWa verWm%ti hafa veriW seld meW greiWslufresti, %tti ekki aW koma aW s?k, Y;tt veWr)ttarins s) getiW  ?Wru skjali. +0 4. mgr. er fjallaW um YaW tilvik, Yegar saman rekast veWr)ttindi seljanda og lnveitanda, og bWir hafa samiW um s?luveW 1 hlutnum. Getur YaW t.d. gerst, Yegar lnveitandi lnar kaupanda fyrir hluta kaupverWsins. Eru Y veWr)ttir Yessara aWila jafnst%Wir, nema um annaW hafi veriW samiW. Er Y miWaW viW YaW, sem veWhafarnir hafa samiW s1n 1 milli, Y.e. seljandi og lnveitandi. +Samkv%mt 5. mgr. frumvarpsgreinarinnar  s?luveWhafi tveggja kosta v?l til Yess aW gera veWr)tt sinn gildandi. Hann getur annars vegar krafist afhendingar hins selda, eftir z$F atvikum meW aWstoW sUslumanns, eftir Yeim reglum, sem hingaW til hafa veriW taldar gilda 1 Yeim efnum. Hins vegar er honum kostur aW krefjast nauWungars?lu  hinu veWsetta n undangengins d;ms, sttar eWa aWfarar eftir s?mu reglum og gilda um sl1ka s?lu samkv%mt l?gum um nauWungars?lu, nr. 90/1991, en Yar eru hafWar 1 huga reglur 2.!  6. t?lul. 1. mgr. 6. gr. Yeirra laga. Af Yv1 leiWir, aW Wur en nauWungars?lu verWur krafist, og eftir aW krafa er komin 1 gjalddaga, skal veWhafi beina greiWsluskorun til veWYola eftir reglum Yeim, sem fram koma 1 9. gr. laga nr. 90/1991. Velji s?luveWhafi aW rifta samningi um s?luveW vegna vanefnda kaupanda og krefjist afhendingar hlutarins, kunna aW r1sa litaefni um skyldur hans gagnvart Yeim, sem ?Wlast hafa ;bein eignarr)ttindi 1 hlutnum, t.d. veWr)ttindi  grundvelli reglunnar 1 37. gr. frumvarpsins. Ekki Yykir st%Wa til Yess aW setja s)rstakar reglur um r)ttarst?Wu s?luveWhafa 1 sl1kum tilvikum, enda verWur aW telja, aW hann yfirtaki eftir Yv1 sem viW getur tt, Y%r skyldur, sem  kaupanda hlutar hafa hv1lt. Xannig mundi s?luveWhafi yfirtaka skyldur kaupanda um meWferW  hlut, skyldu til aW vtryggja hlut o.fl., svo fremi sem Yessar skyldur hafa hv1lt  kaupanda gagnvart veWhafanum. Mundu um Yetta gilda almennar reglur. BUm 39. gr. +0 39. og 40. gr. er fjallaW um tilvik, sem leitt geta til Yess, aW s?luveW falli niWur. Er 1 39. gr. fjallaW um viWskeytingu, og getur kv%WiW haft YUWingu, Yegar um s?luveW 1 hlutum og fylgif) er aW r%Wa. Sj;narmiW YaW, sem fram kemur 1 kv%Winu, er 1 samr%mi viW ;l?gfestar reglur 1slensks r)ttar um viWskeytingu, sem d;mst;lar hafa m;taW. TaliW er ;heppilegt Ct fr samf)lagsleglum sj;narmiWum aW spilla eWa eyWa verWm%tum, ef aWrir kostir eru fyrir hendi, sj til athugunar Hrd. 1966. 231. +0 kv%Winu er viW YaW miWaW, aW tv%r st%Wur geti leitt til brottfalls s?luveWs. Annars vegar YaW, aW YaW hafi ;h;flegan kostnaW 1 f?r meW s)r aW skilja hlut eWa fylgif) fr aWalhlut eWa sl1kur aWskilnaWur mundi hafa 1 f?r meW s)r ;sanngjarna verWm%tisrUrnun. Fyrri viWmiWunin n%r til Yeirra tilvika, Yar sem aWskilnaWur hefur mikinn kostnaW 1 f?r meW s)r, en seinni viWmiWunin n%r til Yeirra tilvika, Yar sem aWskilnaWur er 1 sjlfu s)r framkv%manlegur, en mundi aftur leiWa til Yess, aW aWalhluturinn yrWi verWl1till eWa verWlaus og erfitt getur reynst aW Ctvega annan hlut 1 staW Yess, sem fjarl%gWur var. BUm 40. gr.ă +0 frumvarpsgreininni er fjallaW um s?luveW 1 verWm%tum, t.d. hrefni, sem kaupandinn mun umbreyta meW einhverjum h%tti 1 starfsemi sinni. M sem d%mi nefna planka og borW 1 hCsgagnaframleiWslu, stlpl?tur 1 skipasm1Wum og papp1r 1 prentsmiWjum. Er Y litaefniW, hvort veWr)tturinn ni til lokaframleiWslunnar. +Samkv%mt frumvarpsgreininni geta tv%r st%Wur leitt til Yess, aW s?luveWr)ttur 1 Yeim verWm%tum, sem h)r um r%Wir, fellur brott. XaW er 1 Yeim tilvikum, Yegar endurb%tur eWa tilkostnaWur leiWa til verulegra breytinga  eWli hlutarins eWa verWm%ti, eftir aW hann var afhentur kaupanda. Erfitt er aW nefna d%mi um verulega breytingu  eWli eWa verWm%ti hlutar, og verWa d;mst;lar aW m;ta reglur 1 Yeim efnum. Sem d%mi um verulega breytingu  eWli hlutar m Y; nefna YaW tilvik, Yegar stlpl?tur hafa veriW skornar niWur 1 tiltekinn skipsskrokk. +Umb%tur, viWskeyting eWa breytingar  eWli hlutar geta hvort heldur sem er tt s)r staW, Yar sem %tlunin er aW selja hlut fram og 1 Yeim tilvikum, Yar sem kaupandinn aW eigin frumkv%Wi umbreytir hlut n Yess aW hafa endurs?lu 1 huga. Er 1 frumvarpsgreininni ekki greint  milli Yessara tilvika, en YaW leiWir af kv%Wum 2. mgr. 36. gr., aW r)tt z$GԮur kaupanda til endurs?lu 1 sl1kum tilvikum (b%Wi skv. 39. og 40. gr.) stendur Yv1 ekki 1 vegi, aW um s?luveW verWi samiW. BUm 41. gr. +Samkv%mt gildandi r)tti verWur sennilega litiW  eignarr)ttarfyrirvara sem hlutbundinn r)tt (hlutar)ttartryggingu). Seljandinn hefur skiliW s)r eignarr)tt aW hinu selda og eignarr)ttindi fyrnast ekki. Xannig var og aWstaWan 1 Noregi, en Yar var Yessum reglum breytt viW gildist?ku nUrra fyrningarlaga 1979 og viW gildist?ku veWlaganna 1980. +0 frumvarpsgreininni er b%Wi fjallaW um fyrningu kr?fu Yeirrar, sem s?luveWiW  aW tryggja, og fyrningu s?luveWsins sjlfs. Samkv%mt fyrri mlsliW 43. gr. fyrnist krafan til endurgjaldsins  fj;rum rum fr Yv1 hCn varW gjaldkr%f. Er YaW sami fyrningarfrestur og gildir vegna krafna Ct af s?lu eWa afhendingu  v?rum eWa lausaf), sem ekki er afhent sem fylgif) fasteignar. Xykir ekki st%Wa til Yess aW l?gm%la lengri fyrningarfrest kr?funnar en almennt gildir viW s?lu lausafjr. +Um fyrningu veWr)ttarins segir 1 s1Wari mlsliW 43. gr. frumvarpsins aW ;YinglUst s?luveW falli Cr gildi um leiW og krafan fyrnist. Er YaW sama regla og gildir skv. 3. mgr. 1. gr. fyrningarlaganna, en Yar segir, aW sjlfsv?rsluveWr)ttur 1 lausaf) falli Cr gildi um leiW og krafan fyrnist. Brottfall veWr)ttarins er h)r einskorWaW viW ;YinglUst s?luveW. Af Yessari takm?rkun leiWir, aW hafi s?luveWinu veriW YinglUst, gildir meginregla upphafskv%Wis 3. mgr. 1. gr. fyrningarlaganna, Y.e. veWr)tturinn fyrnist ekki. Xetta g%ti t.d. haft YUWingu viW s?luveW 1 bifreiWum, en sl1ku s?luveWi verWur YinglUst, sbr. 2. mgr. 38. gr. frumvarpsins. +Ekki Yykir 1 frumvarpinu st%Wa til Yess aW kveWa s)rstaklega  um slit  fyrningarfresti kr?fu Yeirrar, sem s?luveW  aW tryggja. Er viW YaW miWaW, aW 1 Yeim efnum gildi almennar reglur fyrningarlaga, nr. 14/1905, kv%Wi laga um nauWungars?lu, nr. 90/1991, og laga um aWf?r, nr. 90/1989. + BUm 42. gr. +0 42. gr. eru kveWin tryggingarr)ttindi sett  borW meW s?luveWi. Af kv%Wum 1. mgr. leiWir, aW Yegar samiW hefur veriW um tryggingarr)ttindi fyrir endurgjaldi hins selda 1 formi eignarr)ttarrfyrirvara eWa r)ttar til aW taka s?luhlut til baka, ber meW sl1ka samninga aW fara sem samninga um s?luveW. Gilda Y um sl1ka samninga kv%Wi 35.!  41. gr. Skiptir Yannig engu mli, Y;tt seljandi hafi skiliW s)r eignarr)ttarfyrirvara 1 staW veWr)ttar (s?luveWs). +Af 2. mgr. 42. gr. leiWir, aW reglurnar um s?luveW skulu einnig aW ?llu leyti gilda um ?leigusamninga eWa svipaWa samninga, sem 1 raun hafa YaW aW markmiWi aW tryggja greiWslu endurgjalds &X(T2 gPUP ...!_&X(T2! UPdF ef YaW er %tlunin, aW leigjandinn verWi eigandi hlutarins eftir aW hafa greitt kveWinn fj?lda leigugreiWslna . Svo kv%WiW eigi viW, Yarf samningur 1 raun aW tryggja greiWslu endurgjalds. Leigusamningar, sem ekki hafa sl1kt aW markmiWi, falla Y utan gildissviWs kv%Wisins. Mundu h)r undir geta falliW svokallaWir kaupleigusamningar skv. 1. gr. laga nr. 19/1989, um eignarleigustarfsemi, en YaW eru eignarleigusamningar, sem veita leigutaka sjlfkrafa r)tt til Yess aW eignast hiW leigWa 1 lok leigut1ma. OrWiW eignarleiga 1 l?gum nr. 19/1989 er notaW sem samheiti yfir Y starfsemi, sem Yau l?g taka til og er 1slensk YUWing  enska orWinu ?leasing . +Samkv%mt l?gum nr. 19/1989 einkennir YaW eignarleigusamninga, aW Yeir kveWa  um kveWinn lgmarksleigut1ma og s)rstaka skilmla um eignar eWa afnotar)tt. Er viW YaW miWaW samkv%mt l?gunum, aW hinir s)rst?ku skilmlar flytji Umsar eignarr)ttarlegar z$H skyldur fr formlegum eiganda hlutarins til leigutaka, og er viWurkennt, aW staWa eiganda s) Y orWin sl1k, aW leigusali hafi 1 raun aWeins eignarr)tt, er svari til veWr)ttar 1 hinu leigWa. +Samkv%mt 3. mgr. 42. gr. munu enn fremur YUWingarmestu reglurnar um s?luveW (Yar meW taldar reglurnar um r)ttarvernd) gilda um leigusamninga, sem 1 raun hafa YaW aW markmiWi aW tryggja greiWslu endurgjalds, ? &X(T2 gPUP ...!&X(T2! UPdF Y;tt eigi s) YaW %tlunin, aW leigjandinn verWi eigandi eWa hafi r)tt til Yess aW verWa eigandi&X(T2 gPUP  ... !+&X(T2! UPdF   Undir Yetta tilvik mundu geta falliW svokallaWir fjrm?gnunarleigusamningar skv. 1. gr. laga nr. 19/1989, en YaW eru eignarleigusamningar, Yar sem leigusali hefur afsalaW s)r aW verulegu leyti h%ttu og r)tti til arWs, sem tengist eignarr)tti leigusala, en leigusali heldur Y; eignarr)tti. Xegar um ?hreina  fjrm?gnunarleigu er aW r%Wa, hefur leigusali YaW hlutverk aW fjrmagna kaup viWskiptavina  Umsum hlutum eWa t%kjum, er hann kann aW vanhaga um, n Yess aW lta af hendi hinn formlega eignarr)tt. Ekki er CtilokaW, aW svok?lluW rekstrarleiga skv. 1. gr. laga nr. 19/1989 geti falliW h)r undir, en meW rekstrarleigu 1 l?gum nr. 19/1989 er tt viW YaW, sem 1 ensku lagamli er kallaW ?operating lease . Segir 1 athugasemdum meW frumvarpi til Yeirra laga, aW markmiW sl1kra samninga s) aW tryggja eiganda r)tt til Yess aW veita tiltekna Yj;nustu varWandi hlut, svo sem viWhalds og viWgerWarYj;nustu o.Y.h. Leigut1mi s) yfirleitt styttri, enda oftast gert rW fyrir Yv1, aW hlutir Yessir verWi endurnUjaWir flj;tlega, t.d. vegna ?rra t%kniframfara. +XaW eru einungis kv%Wi 36. gr. og fyrningarreglur 41. gr., sem ekki eiga viW um Y leigusamninga, Yar sem ekki er %tlunin aW leigusali verWi eigandi 1 lok leigut1ma skv. 3. mgr. 43. gr. st%Wa Yess, aW 36. gr. gildir ekki um Yetta tilvik er sC, aW leigutaki er ekki eigandi hins leigWa og hefur Yv1 1 engum tilvikum heimild til Yess aW selja hlut fram. X geta fyrningarreglur 41. gr. heldur ekki tt viW um Yetta tilvik. H)r er um leigusamning aW r%Wa, sem aW v1su er gerWur til tryggingar endurgreiWslu, en eigi aW s1Wur er viW YaW miWaW, aW eignarr)ttur haldist hj leigusala, og Yv1 getur eignarr)ttur leigusala eWli mlsins samkv%mt ekki fyrnst. +0 2. og 3. mgr. 42. gr. er leigusamningum Yeim, sem Yar um r%Wir, skipaW  borW meW s?luveWi, en Y; ekki aW ?llu leyti. X;tt 2. mgr. 38. gr. bj;Wi, aW YinglUsa skuli s?luveWi, sem byggist  eignarleigusamningi til Yess aW afla veWinu r)ttarverndar, Yegar um skrningarskylt lausaf) er aW r%Wa, er YaW ekki Yv1 til fyrirst?Wu, aW leigusali geti jafnframt fengiW eignarheimild sinni YinglUst og hana skrWa, t.d. 1 bifreiWaskr. XaW er Yv1 leigusali, sem er skrWur eigandi, t.d. bifreiWar 1 bifreiWaskr og YinglUsingab;k. Til hans ber Yv1 aW beina tilkynningum og ?Wru, er bifreiWina varWar, sbr. kv%Wi 34. og 47. gr. YinglUsingalaga, nr. 39/1978. +Af tilv1sun 42. gr. til reglna um s?luveW leiWir, aW brottfallsregla 39. gr. stendur Yv1 1 vegi, aW eignarr)tti leigusala verWi beitt gagnvart s1Wari viWsemjendum og kr?fuh?fum leigutaka, Yegar leiguhlutur hefur veriW skeyttur Yannig viW aWalhlut, aW aWskilnaWur mundi leiWa til ;h;flega mikils kostnaWar eWa ;sanngjarnrar verWm%tisrUrnunar. Sama  viW, Yegar endurb%tur eWa tilkostnaWur hafa 1 verulegum atriWum breytt eWli hins leigWa, sbr. kv%Wi 40. gr., sem einnig gilda. +X;tt ekki s) fulln%gt skilyrWum 1. og 2. mgr. 38. gr. frumvarpsins um skriflegan leigusamning, sj einnig kv%Wi 8. gr. laga nr. 19/1989, og YinglUsingu hans, er samningurinn gildur milli aWila og heldur gagnvart grands?mum YriWja manni, en skortir r)ttarvernd gagnvart skuldheimtum?nnum og grandlausum viWsemjendum leigutaka. + = Almennt um IV. kafla. ă z$IԌ+Megineinkenni veWr)ttar er YaW, aW um er aW r%Wa forgangsr)tt til aW leita fullnustu fyrir tiltekinni greiWslu 1 kveWinni eign, veWinu. AW baki hugtakinu veWr)ttindi bUr Yv1 YaW, aW kveWinn aWili  forgangsr)tt til aW taka fjrhagslegt verWm%ti einhverrar greiWslu af verWi tiltekinnar eignar. Af Yv1 er taliW leiWa, aW veWr)ttindi geti aWeins stofnast 1 eignum, sem hafa fjrhagslegt gildi, en  m;ti kemur, aW unnt er aW stofna til veWr)ttinda yfir hvers konar eignum, sem hafa fjrhagslegt gildi, Yar meW t?ldum kr?fur)ttindum. +Heildst%W kv%Wi skortir hins vegar 1 1slenskan r)tt um YaW, hver kr?fur)ttindi verWa veWsett og hverjar tryggingarrWstafnir eru n%gjanlegar til verndar sl1kum r)tti. Br Yessu er b%tt 1 IV. kafla frumvarpsins, sem fjallar um veWsetningu viWskiptabr)fa, innnlausnarbr)fa og almennra krafna. X hefur kaflinn og aW geyma reglur um ?factoring  eWa v?rureikningsveW. Ef frumvarp Yetta verWur aW l?gum, koma auk reglna IV. kafla almennar reglur frumvarpsins til meW aW gilda um veWr)ttindi 1 kr?fum, nema annaW s) s)rstaklega tekiW fram eWa leiWi af eWli mls. +XaW fer eftir Yv1, hvers konar kr?fur)ttindi eiga 1 hlut, hverjar tryggingarrWstafanir eru nauWsynlegar til verndar veWr)tti 1 kr?fum. Er Umist byggt  Yv1, aW umrWasviptingu eWa ritun Yurfi (viWskiptabr)f); tilkynningu til skuldara (almennar fjrkr?fur) eWa YinglUsingu (v?rureikningsveW). Af kv%Wum IV. kafla leiWir, aW unnt er samkv%mt frumvarpi Yessu aW stofna til veWr)ttar 1 kr?fur)ttindum meW eftirfarandi h%tti: T a. 1. 1. 1. 1.(a) i) a) 1. a. a. 1. 1.(a) i) a)T /I1 @+1.؃THandveW 1 viWskiptabr)fakr?fum, sbr. 43. gr.Ʒ  /I1 @+2.؃TSjlfsv?rsluveW 1 viWskiptabr)fakr?fum, sbr. 43. gr.Ʒ  /I1 @+3.؃THandveW 1 innlausnarbr)fum, sbr. 44. gr.Ʒ  /I1 @+4.؃TSamningsveW 1 almennum fjrkr?fum, Yar sem veWr)ttur ?Wlast r)ttarvernd viW tilkynningu til skuldara, sbr. 45.!  46. gr.Ʒ  /I1 @+5.؃TXinglUst v?rureikningsveW (factoring), skv. 47. gr.Ʒ +IV. kafla er eftir b;kst?fum skipt niWur 1 undirkafla, Y.e. kafla A, sem fjallar um veW 1 viWskiptabr)fakr?fum; kafla B, sem fjallar um veW 1 innlausnarbr)fum; kafla C, sem fjallar um veW 1 almennum fjrkr?fum, og kafla D, sem fjallar um v?rureikningsveW (factoring). + F A. @ViWskiptabr)f. ă BUm 43. gr. +Samkv%mt norsku veWl?gunum, sbr. 4.!  10. gr., gildir sC regla aW einv?rWungu verWur stofnaW til handveWs 1 viWskiptabr)fum. Gilda Y um r)ttarvernd sl1ks veWs almennar reglur veWlaganna um handveWsetningar. 0 22. gr. d?nsku skuldabr)falaganna er YaW gert aW skilyrWi fyrir veWsetningu viWskiptabr)fs, aW veWhafi fi br)fiW 1 hendur, en ritun  br)fiW um r)tt hans n%gir ekki (W.E. von Eyben, Panterettigheder, 8. Ctg., bls. 354). H)r  landi er t?luvert t1WkaW aW taka handveW 1 viWskiptabr)fum, og af kv%Wum 5. mgr. 48. gr. 1slensku YinglUsingalaganna er lj;st, aW ekkert er Yv1 til fyrirst?Wu 1 sjlfu s)r aW stofna til sjlfsv?rsluveWs 1 viWskiptabr)fi, en  YaW er minnt 1 kv%Winu, aW r)ttarhrif YinglUsingar gagnvart grandlausum framsalsh?fum aW br)finu eru hW ritun  br)fiW sjlft um veWsetninguna. Er 1 lj;si Yessa viW YaW miWaW 1 43. gr. frumvarpsins, aW b%Wi verWi stofnaW til handveWs og sjlfsv?rsluveWs 1 viWskiptabr)fum. +R)ttarreglur um YaW, meW hvaWa h%tti kr?fur verWa veWsettar, eru ;lj;sar aW gildandi r)tti. Er Y s)rstaklega tt viW, hverjar tryggingarrWstafanir er r)tt aW skilja, til Yess aW veWr)ttur 1 kr?fum ?Wlist r)ttarvernd. Vafalaust hefur veriW taliW, aW fullgilt handveW stofnist 1 skriflegum kr?fum, Yar meW t?ldum viWskiptabr)fakr?fum, ef skuldari er svipt z$JԮur umrWum skjalsins, sem krafan hefur veriW fest , og skuldara jafnframt tilkynnt um veWsetninguna. Meira vafaml hefur hins vegar Y;tt, hvort slaka megi svo  kr?fum, aW ritun um handveWsetningu  viWskiptabr)f dugi ein Ct af fyrir sig og tilkynning til skuldara, ef aWrar kr?fur eiga 1 hlut. +:lafur Lrusson (Fyrirlestrar um veWr)ttindi bls. 45!  46) lagWi herslu , aW veWYoli v%ri sviptur ekki aWeins r)ttinum til aW rWa yfir veWinu svo 1 bga f%ri viW r)tt handveWhafans, heldur og m?guleikanum til Yess. V%ri hann sviptur v?rslum veWsins missti hann Yar meW umrWam?guleikann, en hann g%ti misst Yann m?guleika meW Umsum ?Wrum h%tti, og aW liti :lafs jafngilti v?rsluskiptum hver sC rWst?fun, sem svipti veWYola Yessum m?guleika. Xv1 tti aW hans liti aW n%gja ritun  viWskiptabr)f, Y;tt br)fiW f%ri ekki Cr v?rslum veWYola, og sama v%ri aW segja um YaW, ef skuldara kr?fu v%ri tilkynnt um veWsetningu hennar, og skipti Y ekki mli, hvort krafan v%ri munnleg eWa skrifleg. Hafa 1slenskir d;mst;lar byggt  Yessu sj;narmiWi, Y.e. aW tilkynning til skuldara og ritun  viWskiptabr)f n%gi til veWstofnunar. Hefur sl1kt stundum veriW nefnt handveWs1gildi eWa handveWr)ttar1gildi (Gaukur J?rundsson, Um veWr)ttindi, bls. 37). Sj Hrd. 1940. 291, Hrd. 1967. 78 og Hrd. 1969. 921. +Wur er gerW grein fyrir Yv1, hverjar reglur gilda 1 Danm?rku og Noregi um tryggingarrWstafanir, Yegar viWskiptabr)fskrafa er sett aW handveWi. Reglur danskra og norskra laga Yykja 1 Yeim efnum skUrari og s1Wur til Yess fallnar aW valda ;vissu og misskilningi en Y%r reglur, sem 1slenskir fr%Wimenn og d;mst;lar hafa m;taW. Xv1 er aW fyrirmynd hinna erlendu laga lagt til 1 frumvarpinu, aW upp verWi tekin sC regla h)r  landi, aW r)ttarvernd veWsetningar viWskiptabr)fs, Yegar um handveWsetningu er aW r%Wa, s) hW Yv1, aW umrWasvipting eigi s)r staW meW Yeim h%tti, sem greinir 1 2.!  4. mgr. 22. gr. frumvarpsins. N%gir Yv1 ekki, ef frumvarpiW verWur aW l?gum, aW rita viWskiptabr)fiW um veWsetninguna. +Ef viWskiptabr)f er sett aW sjlfsv?rsluveWi, eru r)ttarhrifin hW Yv1, aW br)fiW sjlft s) ritaW um veWsetninguna. Xykir r)tt 1 Yessum efnum aW halda reglu 5. mgr. 48. gr. YinglUsingalaga, nr. 39/1978, en orWa regluna einnig 1 veWl?gunum, til ?ryggis og m?nnum til leiWbeiningar. +0 43. gr. frumvarpsins er hugtakiW viWskiptabr)f ekki skilgreint, en viW YaW er miWaW, aW l?gW verWi til grundvallar sama skilgreining og stuWst hefur veriW viW 1 1slenskum r)tti fram til Yessa, sj t.d. :lafur Lrusson, Kaflar Cr kr?fur)tti, Reykjav1k, MCMLXV, bls. 61. Fer YaW eftir Yv1, hversu viWskiptum manna er httaW  hverjum t1ma, hvaWa br)f teljast til viWskiptabr)fa, Yannig aW Y?rf s) , aW sama regla gildi um Yau og gilda um skuldabr)f. Getur YaW breyst meW breyttum viWskiptahttum. VerWur YaW hlutverk d;mst;la  hverjum t1ma aW m;ta reglur 1 Yeim efnum. F B. ă @ Innlausnarbr)f. ă BUm 44. gr. +kv%Wi 44. gr. frumvarpsins veita heimild til Yess aW veWsetja kr?fur og r)ttindi samkv%mt innlausnarbr)fi. Innlausnarbr)f hefur veriW skilgreint sem skjal, kr?fur)ttarlegs eWlis, sem veitir manni (skuldara) r)tt til aW neita aW inna skyldu af hendi til s)rhvers Yess, sem ekki hefur skjaliW undir h?ndum meW sUnilegri formlegri heimild. Felst 1 Yessu, aW skuldarinn getur gert YaW aW skilyrWi fyrir greiWslu, aW skjalinu verWi framv1saW, YaW afhent eWa YaW ritaW um greiWslu. Til innlausnarbr)fa hafa m.a. veriW talin alls konar aWg?ngumiWar, farseWlar eWa p;stv1sanir. Innlausnarbr)f eru ekki viWskiptabr)f.  z$KԌ+Samkv%mt frumvarpsgreininni er heimilt aW setja innlausnarbr)f aW handveWi, og Yegar innlausnarbr)f er sett aW handveWi, ?Wlast veWr)tturinn r)ttarvernd 1 samr%mi viW kv%Wi 2. og 3. mgr. 22. gr. frumvarpsins, Y.e. viW umrWasviptingu. 0 norsku veWl?gunum er YaW jafnframt gert aW skilyrWi, aW send s) tilkynning til Yess aWila, sem skuldbundinn er samkv%mt skjalinu. 0 Danm?rku gildir sC regla um r)ttarvernd, b%Wi gagnvart s1Wari viWsemjendum og skuldheimtum?nnum, aW veWhafi fi innlausnarbr)fiW 1 hendur. Ekki Yykir st%Wa til aW taka upp tilkynningarskyldu aW fyrirmynd norsku laganna, og byggir frumvarpiW Yv1  Yeirri reglu, aW v?rslusvipting s) n%gjanleg til r)ttarverndar. F C. ă = Almennar fjrkr?fur. ă BUm 45. gr. +0 45. gr. er fjallaW um veWsetningu almennra krafna, en meW almennum fjrkr?fum er tt viW aWrar kr?fur en viWskiptabr)fakr?fur og kr?fur samkv%mt innlausnarbr)fum, sbr. 2. mgr. 45. gr. Er 1 1. mgr. 45. gr. r%tt um YaW, hverjar almennar kr?fur verWa veWsettar, en 1 46. gr. r%Wir um r)ttarvernd sl1ks veWr)ttar. +VeWsetningarheimildin skv. 1. mgr. 45. gr. er hvorki bundin viW YaW, aW krafa s) gjaldkr%f n) heldur hitt, aW hCn s) til orWin, sbr. orWalagiW ? &X(T2 gPUP ...!&X(T2! UPdF kemur til meW aW eignast &X(T2 gPUP ...!&X(T2! UPdF  . Heimildin n%r til fjrkrafna almennt, Y.e. hvort sem um er aW r%Wa kr?fur, sem stofnast innan eWa utan samninga. X n%r heimildin og til krafna af sviWi opinbers r)ttar, t.d. krafa um eignarnmsb%tur, aW Yv1 marki, sem l?g eWa aWrar r)ttarheimildir takmarka ekki heimild manns til Yess aW veWsetja sl1kar kr?fur. +Tilgreiningarregla 4. gr. frumvarpsins gildir h)r ekki, Yar sem YinglUsing er ekki skilyrWi r)ttarverndar. XaW er aW sjlfs?gWu forsenda fyrir heimild til veWsetningar, aW um s) aW r%Wa framseljanlega kr?fu. Takmarkanir 1 l?gum eWa samkv%mt samningi  heimild til framsals hefur Yv1 einnig YUWingu varWandi heimild til veWsetningar. Kr?fu 1 erlendri mynt er unnt aW veWsetja, sbr. og 2. mgr. 4. gr. frumvarpsins. BUm 46. gr. +HvaW almennar fjrkr?fur varWar, hefur YaW veriW taliW n%gja til fullrar r)ttarverndar, aW skuldara kr?fu s) tilkynnt um veWsetningu hennar, og hefur Y ekki veriW taliW skipta mli, hvort krafa er munnleg eWa skrifleg (:lafur Lrusson, Fyrirlestrar um veWr)ttindi, bls. 46 og bls. 83). Regla 46. gr. frumvarpsins byggir  Yessu sama sj;narmiWi, en Yar segir, aW veWr)ttur 1 almennum kr?fum ?Wlist r)ttarvernd viW YaW, aW skuldarinn fi tilkynningu um veWsetninguna, annaWhvort fr veWsala eWa veWhafa. +NauWsynlegt er, aW tilkynning til skuldara s) gerW meW sannanlegum h%tti. 0 Noregi er YaW t1WkaW af b?nkum og ?Wrum lnastofnunum, sem taka veW 1 almennum fjrkr?fum, aW lta skuldara undirrita yfirlUsingu um, aW honum s) kunnugt um veWsetninguna og aW hann falli fr r)tti til Yess aW beita skuldajafnaWarr)tti gagnvart veWYola vegna krafna, sem skuldarinn kann aW eiga  hendur veWYolanum. X er YaW og t1WkaW, aW skuldari staWfesti meW undirritun sinni, aW hann s) Yv1 aWeins laus undan greiWsluskuldbindingu sinni samkv%mt kr?funni, aW greiWslan s) innt beint af hendi til veWhafa. +0 norsku veWl?gunum fr 1980 er aW finna 1tarlegar reglur um rWst?funarr)tt yfir veWsettum kr?fum og um uppgj?r, Yegar veWsett krafa hefur veriW framseld, sbr. 4.!  6. gr. og 4.! $ 8. gr. 1 norsku l?gunum. Er YaW meginviWhorf norsku laganna, aW veWsali almennrar fjrkr?fu glati viW veWsetninguna flestum heimildum s1num sem kr?fuhafi hinnar veWsettu kr?fu, og jafnframt aW veWsetning kr?funnar veiti veWhafa 1 flestu s?mu r)ttarst?Wu z$L og hann hefWi hlotiW, ef hann hefWi fengiW kr?funa framselda til eignar, sj Tore Sandvik, o.fl., Norsk Panterett, 2. Ctg. 1982, bls. 381. 0 d?nskum r)tti gilda ;l1kar reglur hinum norsku. Xar er byggt  Yv1 meginviWhorfi, aW heimildir veWsala sem kr?fuhafa til Yess aW rWstafa veWsettri kr?fu takmarkist meW Yeim h%tti, aW hagsmunum veWhafans s) ekki stefnt 1 h%ttu. Getur veWsali samkv%mt Yv1 engar Y%r rWstafanir gert, sem stefna fullnustum?guleikum veWhafa 1 h%ttu. RWst?funarheimildum veWhafa eru og s?mu skorWur settar 1 d?nskum r)tti, og getur veWhafi engar Y%r rWstafanir framkv%mt, sem stefnt geta hagsmunum veWsala 1 h%ttu, Yegar veWr)tturinn er niWur fallinn, sj W.E. von Eyben, Panterettigheder, 8. Ctg. 1987, bls. 364. +X;tt margt s) ;lj;st samkv%mt gildandi 1slenskum r)tti um rWst?funarheimildir veWhafa og veWYola, Yegar veWsett hefur veriW almenn fjrkrafa, verWur ekki s)W Y?rf Yess aW l?gfesta reglur um YaW efni 1 anda hinna norsku laga. Eru og l1kur til, aW gildandi reglur 1slensks r)ttar eigi meiri samst?Wu meW d?nsku reglunum en Yeim norsku. Byggir frumvarpiW  Yeirri forsendu, ef YaW verWur aW l?gum, aW leggja beri til grundvallar s?mu reglur og fylgt hefur veriW 1 1slenskum r)tti hingaW til um rWst?funarheimildir veWhafa og veWYola veWsettrar kr?fu. F D. ?V?rureikningsveW. ă BUm 47. gr. +V?rureikningsveW (factoring) hefur  s1Wustu rum rutt s)r mj?g til rCms b%Wi h)rlendis og erlendis sem fjrm?gnunaraWferW 1 viWskiptal1finu. Felst Yessi aWferW 1 Yv1, aW viWskiptaaWilar sl ln Ct  viWskiptakr?fur s1nar hj fjrm?gnunarfyrirt%kjum, sem taka aW s)r innheimtu krafna, rWst?fun Yeirra og greiWslu til kr?fuhafa aW frdreginni Y;knun. Er Y yfirleitt Yannig fr mlum gengiW, aW kr?fueigandi framselur fjrm?gnunarfyrirt%kinu kr?funa, en skuldara er send tilkynning um framsaliW og um YaW, hvar og hverjum hann skuli greiWa, sbr. t.d. Hrd. 1985. 1339. Er Y algengt, aW kr?fuhafi byrgist gagnvart fjrm?gnunarfyrirt%kinu greiWslu kr?funnar, og meW reglulegu millibili fer fram uppgj?r 1 millum framseljanda og framsalshafa. +0 47. gr. frumvarpsins r%Wir um ?factoring  eWa v?rureikningsveW, eins og YaW er nefnt 1 frumvarpinu. Xar er um aW r%Wa veW 1 almennum kr?fum, sem rekstraraWili  eWa f%r 1 rekstri s1num eWa aWgreindum hluta hans. Getur veWr)tturinn Yannig nW til Yeirra Ctistandandi krafna, sem fyrir hendi eru og Yeirra, sem s1War koma til. Samkv%mt frumvarpinu er YinglUsing forsenda r)ttarverndar sl1kra veWsamninga.Qo +Bankar geta hagnUtt s)r v?rureikningsveW eWa ?factoring  og YaW geta einnig aWrir lnveitendur, hvort heldur er um einkaaWila aW r%Wa eWa aWila, sem hafa atvinnu s1na af lnveitingum. XaW er hins vegar ekki skilyrWi, aW til sl1ks veWs s) stofnaW 1 tengslum viW lnveitingu til tryggingar endurgreiWslu Yess. Xess vegna er ekkert Yv1 til fyrirst?Wu, aW eldri kr?fuhafar, sem eiga Ctistandandi kr?fur  hendur rekstraraWila, geti hagnUtt s)r v?rureikningsveW til Yess aW tryggja endurgreiWslu krafna sinna. +Reglurnar um v?rureikningsveW 1 frumvarpinu eiga s)r aW Umsu leyti fyrirmynd 1 norsku veWl?gunum fr 1980, en Y; ekki aW ?llu leyti. Reglurnar eru og aW Umsu leyti frbrugWnar ?Wrum reglum IV. kafla um veW 1 almennum fjrkr?fum: +0 fyrsta lagi er YaW svo, aW heimildin til Yess aW nUta s)r veWsetningu meW Yessum h%tti er takm?rkuW viW Y, sem eru rekstraraWilar, en YaW fer eftir kv%Wum 25. gr. frumvarpsins, hverjir eru rekstraraWilar. Einstaklingar, sem vilja sl ln Ct  Ctistandandi kr?fur, verWa Yv1 aW fylgja fyrirm%lum 45. og 46. gr. frumvarpsins, Yar sem Yeir teljast ekki z$M til rekstraraWila. X er YaW skilyrWi, aW um s) aW r%Wa almennar fjrkr?fur, sem rekstraraWili  eWa f%r 1 rekstri s1num. Engar takmarkanir gilda hins vegar um YaW, hverjir geta tekiW veW 1 sl1kum kr?fum, og sl1k veWtaka eWa framsal Yarf ekki nauWsynlega aW vera tilkomin 1 tengslum viW lnveitingar, eins og Wur er rakiW. +0 ?Wru lagi gildir tilgreiningarregla 2. mgr. 4. gr. ekki, Yegar um v?rureikningsveW er aW r%Wa. X m segja aW eins og 47. gr. frumvarpsins er orWuW s) af hagkv%mnisst%Wum erfitt aW koma viW nafngreiningu  skuldara, Yar sem unnt er aW stofna til veWs 1 ?llum Yeim almennu kr?fum, sem rekstraraWilinn ?&X(T2 gPUP ...!^&X(T2! UPdF  eWa f%r 1 rekstri s1num eWa aWgreindum hluta rekstrarins&X(T2 gPUP  ...!8&X(T2! UPdF   Er YaW enda beinl1nis tekiW fram 1 1. mgr. 47. gr. i.f., aW ekki s) nauWsynlegt, aW skuldari s) nafngreindur. V?rureikningsveW verWur Yannig stofnaW 1 ?llum kr?fum, sem til verWa 1 aWgreindum hluta rekstrar, hvort heldur sem Yeirri aWgreiningu liggja til grundvallar landfr%Wilegar st%Wur eWa st%Wur, sem er aW rekja til framleiWslu eWa s?lu  ;l1kum sviWum. +0 YriWja lagi eru reglurnar um r)ttarvernd v?rureikningsveWs ;l1kar Yeim reglum, sem almennt gilda um r)ttarvernd almennra fjrkrafna samkv%mt frumvarpinu. Samkv%mt 46. gr. n%gir YaW til r)ttarverndar, Yegar um almennar fjrkr?fur er aW r%Wa, aW skuldara s) tilkynnt um veWsetninguna, en 1 47. gr. er  Yv1 byggt, aW YinglUsa Yurfi v?rureikningsveWi 1 lausafjrb;k svo YaW ?Wlist r)ttarvernd gagnvart YriWja manni. Tilkynning n%gir Yv1 ekki til Yess aW skapa veWr)ttinum r)ttarvernd gagnvart YriWja manni, Y;tt tilkynning s) hins vegar nauWsynleg til Yess aW tryggja, aW krafan s) gerW upp viW veWhafa/framsalshafa (t.d. fjrm?gnunarfyrirt%ki) en ekki viW rekstraraWilann (kr?fuhafann). skilnaWurinn um YinglUsingu styWst m.a. viW Yau r?k, aW v?rureikningsveW er veW 1 heildarsafni muna, Y.e. v?rureikningum veWsala eins og Yeir eru  hverjum t1ma meW Yeirri takm?rkun einni, aW veWsali getur takmarkaW gildissviW veWsamningsins viW aWgreindan hluta rekstrarins. Xykir Yetta Yv1 ?ruggari tryggingarrWst?fun en tilkynning til skuldara. +XaW eru eins og Wur segir einungis rekstraraWilar, sem geta gert samninga skv. 47. gr. frumvarpsins. 0 2. mgr. 47. gr. kemur fram sC regla, aW skuldari samkv%mt v?rureikningi leysist undan greiWsluskyldu sinni meW greiWslu til kr?fuhafa, ef hann hefur ekki fengiW tilkynningu um annan viWtakanda greiWslu. Xykir regla Yessi eWlileg af tilliti til hagsmuna skuldara. X er tilkynning eins og Wur segir nauWsynleg til Yess aW stUra greiWslum til veWhafa. +VeWsamningur ?Wlast r)ttarvernd gagnvart YriWja manni viW YinglUsingu  blaW r)ttsala 1 lausafjrb;k. Meginreglan er sC, aW r)ttur samkv%mt YinglUstum v?rureikningsveWsamningi gengur framar yngri r)ttindum, hvort heldur sem Yar er um aW r%Wa r)ttindi, sem stofnast hafa meW samningi eWa fullnustugerWum skuldheimtumanna. +ViW setningu veWlaganna 1 Noregi riW 1980 var nokkur umr%Wa um YaW, hvernig haga %tti reglum um r)ttarvernd v?rureikningsveWs gagnvart veWi 1 einst?kum kr?fum, sem tilheyra heildarkr?fum rekstraraWila. 0 till?gum nefndar Yeirrar, er samdi upphaflegt frumvarp til veWlaga (Sivillovbokutvalget), var viW YaW miWaW, aW YinglUst v?rureikningsveW gengi framar veWi 1 einst?kum kr?fum, ef v?rureikningsveWsamningnum hefWi veriW YinglUst, Wur en skuldari f)kk tilkynningu um veWsetningu umr%ddrar kr?fu. (Om Pant, Raadsegn 8, Bergen 1970, bls. 108). +0 frumvarpi norska d;msmlarWuneytisins til veWlaga, sem lagt var fram  St;rYinginu 1977! * 1978, sbr. Ot. prp. nr. 39 Om Pantelov, var  annarri reglu byggt en Yeirri, sem ?Sivillovbokutvalget  lagWi til. Xar var viW YaW miWaW, aW Y;tt v?rureikningsveWsamningi hefWi veriW YinglUst, viki r)ttur samkv%mt samningnum vallt fyrir r)tti grandlauss YriWja manns yfir tiltekinni kr?fu, sem tilheyrWi heildarkr?fum rekstraraWilans, aW Yv1 til z$NԮskildu aW YriWji maWur hefWi aflaW veWr)tti s1num 1 kr?funni r)ttarverndar meW Yeim h%tti, sem segir 1 48. gr., Y.e. meW tilkynningu til skuldara. Var frumvarpiW Yannig samYykkt, sbr. 2. mlsl. 2. mgr. 4.! z  10. gr. 1 norsku l?gunum. Er Y ekki taliW skipta mli, hvort til veWr)ttarins hefur veriW stofnaW fyrir eWa eftir YinglUsingu v?rureikningsveWsamningsins, og ekki er gerWur greinarmunur eftir Yv1, hvort veWsali og skuldari eru 1 g;Wri trC eWa ekki. StyWst reglan viW Yau r?k, aW veWhafi (framsalshafi) samkv%mt v?rureikningsveWsamningi eigi Yess jafnan kost aW koma 1 veg fyrir r)ttindarekstur af Yessu tagi meW Yv1 aW stimpla v?rureikninginn, Wur en hann er sendur skuldara, og ?Wlist v?rureikningsveWhafi (factor) Y r)ttarvernd fr Yv1 t1mamarki, er skuldari m;ttekur v?rureikninginn (faktura), sj nnar Ot. prp. nr. 39, 1977!  1978, bls. 133. +Fyrirkomulag YaW, sem valiW var 1 Noregi og aW framan er lUst, Yykir ekki alls kostar heppilegt. 0 fyrsta lagi er Yess aW geta, aW Yegar einstakar kr?fur eru framseldar eWa veWsettar eftir stofnun v?rureikningsveWs, hlUtur veWsali (framseljandi) yfirleitt aW vera 1 vondri trC. 0 ?Wru lagi felst 1 reglu Yessari frvik fr Yeirri meginreglu, sem gildir um framsal almennra krafna, aW framsalshafi ?Wlist ekki meiri r)tt en framseljandi tti. 0 YriWja lagi er staWa skuldara aW Umsu leyti gerW erfiW, Yv1 hann f%r tilkynningu um veWsetningu tiltekinnar kr?fu, sem hann Wur hefur fengiW fyrirm%li um, aW hann skuli gera upp viW fjrm?gnunaraWilann (factor), en  skuldara er  hinn b;ginn ekki l?gW tilkynningarskylda af Yessu tilefni. 0 fj;rWa lagi leiWir YaW af Yessu fyrirkomulagi norsku laganna, aW v?rureikningsveWhafi verWur 1 raun aW viWhafa tvenns konar tryggingarrWstafanir til verndar r)tti s1num gagnvart YriWja manni, Y.e. annars vegar YinglUsingu og hins vegar tilkynningu til skuldara. MeW Yessi r?k 1 huga Yykir heppilegra aW miWa viW YaW 1 frumvarpi Yessu, aW YinglUsing n%gi 1 ?llum tilvikum til Yess aW vernda r)tt v?rureikningsveWhafa gagnvart s1War stofnuWum r)ttindum yfir einst?kum kr?fum. +Ekki Yykir st%Wa til Yess aW kveWa s)rstaklega  um rWst?funarr)tt yfir kr?fum Yeim, sem hafa veriW veWsettar skv. 47. gr. XaW er fyrst og fremst sammningur aWila sem kveWur  um r)ttarst?Wuna aW Yessu leyti. = Almennt um V. kafla. ă +0 V. kafla frumvarpsins er fjallaW um gildist?ku, brottfallin l?g og framkv%md laganna. +Samkv%mt 1. mgr. 48. gr. er viW YaW miWaW aW l?gin ?Wlist gildi 1. okt;ber 1993. Vegna Yess samspils, sem er  milli reglna frumvarpsins og reglna hinna nUju laga um aWf?r og nauWungars?lu, sem gildi ?WluWust 1. jCl1 1992, er nauWsynlegt aW frumvarp Yetta, ef aW l?gum verWur, ?Wlist gildi sem fyrst, og Yykir Yv1 ekki r)tt aW fresta gildist?ku laganna lengur en til 1. okt;ber 1993. Eiga l?gin Y viW um Y veWsamninga, sem til er stofnaW eftir gildist?ku laganna. Um samninga Y, sem til er stofnaW fyrir gildis?ku laganna, gilda hins vegar kv%Wi eldri laga. +ViW gildist?ku laga Yessara falla Cr gildi veWl?gin fr 1887. Einnig falla Cr gildi l?g nr. 23/1901, um forgangsr)tt veWhafa fyrir v?xtum, en regla b-liWar 5. gr. frumvarpsins kemur 1 staW Yeirra laga. X falla og Cr gildi l?g nr. 47/1972, um veWtryggingu iWnrekstrarlna. +0 3. mgr. 48. gr. er tekiW af skariW um YaW, aW framkv%md laga Yessara heyri undir d;msmlarWherra. Til Yess liggja Yau r?k, aW almennar efnisreglur um samningsveWr)ttindi tengjast YinglUsingarreglum og r)ttarfarsreglum um aWf?r og nauWungars?lu, en framkv%md hinna Yriggja s1Wastnefndu laga heyrir undir d;msmlarWherra. Er Yv1 eWlilegt aW framkv%md allra Yessara laga s)  einni og s?mu hendinni. z$OԌ+Xess skal h)r getiW, sem reyndar kemur fram 1 skUringum viW 1. gr. frumvarpsins, aW samhliWa frumvarpi Yessu er lagt fram frumvarp til breytinga  YinglUsingal?gum, nr. 39/1978, sbr. l?g nr. 63/1988, og fylgir YaW frumvarpi Yessu. Samkv%mt Yv1 frumvarpi skal setja  laggirnar s)rstaka landsskr yfir veWsetningar 1 lausaf), hvort heldur um er aW r%Wa skrningarskylt lausaf) eWa ekki. Um st%Wur Yess v1sast til athugasemda viW YaW frumvarp og til skUringa viW 1. gr. Yessa frumvarps. Fylgiskjal.  X y? dddy ^  FjrmlarWuneyti, fjrlagaskrifstofa: 2 Ums?gn um frumvarp til laga um samningsveW. ă +Tilgangurinn meW frumvarpi Yessu er aW sameina Umis kv%Wi 1slenskrar l?ggjafar um samningsveW og aW aWlaga 1slensk veWl?g nCt1ma atvinnu- og viWskiptahttum. Ekki verWur s)W aW frumvarpiW leiWi til kostnaWarauka fyrir r1kissj;W. Frumvarpinu fylgir hins vegar frumvarp til breytinga  YinglUsingal?gum, nr. 39/1978, sem m%lir fyrir um stofnun s)rstakrar lausafjrskrr sem n%r til landsins alls. XaW frumvarp getur haft 1 f?r meW s)r aukinn kostnaW fyrir r1kissj;W, en v1saW er til umsagnar um YaW.