WPC 2_BNa Z3|omanTimes RomanTimes Roman Bold\  PCXP"m^2CRddCCCdq2C28dddddddddd88qqqYzoCNzoozzC8C^dCYdYdYCdd88d8ddddCN8ddddY`(`lC2CC!CCCCCCCCCCd8YYYYYYzYzYzYzYC8C8C8C8ddddddddddYdddddodYYYYYYYdzYzYzYzYddddddddC8C8C8C8Ndz8z8z8z8z8ddddddCCCoNoNoNoNz8z8z8dddddddzYzYzYdz8dCoNz8dddddNF2[dCYddddd7>d<d<$YYdCCddooCYmSP1Spss1ur (v=2,22 h=2,22) f/r%Wuritun.   TABASetur inn tab f. h. j. dalk ;G@2p} M x: j LIN1Setur l1nuh%W og l1nubil f/r%WuritunrHAU1Haus fyrir r%Wuritun.uritun.uhaus."^ ^4 PC'    ?  3'3'Standard6&6&Standard/&U("Von `*@ X` hp x (#%'0*,.8135@8:mX(T1X)ttir Yrj punkta fyrir r%Wuritun.  ddAP APAP EFN1Setur inn merkingu fyrir efnisyfirlit (Col 1). J2( jN e A ^EFN2Setur inn merkingu fyrir efnisyfirlit (Col 2). LUPHSHnikun i vinstri upphafsstodu   HAULUppsetn.  landscape listum E 6&6&Standard(1.h) - HP LJ IIIISKJALAP.PRS&6&6StandardHaus fyrir ferWareikning     USKL rD yx dddy   AnnaW yx Gdddy   Alls: yx dddy T yx dddy   ____________________________ ritun yfirmanns 2nZp/na HLINEHline}I! ybdddyVIKLVikulina yx dddy  yx dddy   FFmFeedF?st blaWs1Wuskil]  TABTab i haus og faetur X8 2au\MLINmjo lina} yb dddyHJFNH%gri j?fnun. ` "NSNTLStaf- og t?luliWaskilgreining (1. a. 1.).X T I. A. 1. a.(1)(a) i) a) 1. a. a. 1. 1.(a) i) a)TXSTRXankastrik."2eeynlLHNK1Hnikar upp um 0.1c.  HNK3Hnikar upp um 0.3c.  r NBLSSetur nUja blaWs1Wu.s  TABRSetur inn INNDRTT+MARREL.5 X  2||f||^LETCOUR  @Velur courier letur$KY x_  @CY CU10Courier 10pt Line Draw$ d  @R  CU8Courier 8pt Line Draw$a P  @  CU12Courier 12pt Line Draw$, Xx  @r  \ 2c# b  o!i!HAUFREHaus fyrir ferWareikninga} 6&6&StandardHaus #2 fyrir skjalaritun.6&6&Standard*@   X` hp x (#%'0*,.8135@8:>b<?s<@b\=Ax=/KAKafli.> n -/BRkv%Wi.? $ v a, à  /KGKaflagreinarnCmer.@ z -GLEIGleitt letur.A ddd dd 2ABbh>C#>Di@ExVA/GNGreinarnCmer.f greinarnCmeri.B x -FORSForseti gj?rir kunnugt.CJ p4 PC%  ddnd F dJ4 PC'm ORSETI  p4 PC% 0 dJ4 PC'm SLANDS Z   b4 PC' gj?rirXkunnugt: p4 PC%  ndnd  dJ4 PC'm  p4 PC%  dJ4 PC'm  b4 PC' /UFUndirfyrirs?gn.D #2 a,ÃX(T2X)ttir Yrj punkta fyrir skjalaritun.E ddUP UPUP 2JFBGCHFIHTT07T?flutexti fyrir t?flu meW sj? dlkum.F֔X` hp x (#%'0*,.8135@8:6&StandardSKJALDB.PRSo\ *  ?   X` hp x (#%'0*,.8135@8:_K6&StandardSKJALDB.PRSo\ *    } X` hp x (#%'0*,.8135@8:,PX;NXXXXX17X5X5 NNX;;XXbb;N5ddaa~1d::aaa~~~dkkGd0~W,Iykk~~~~NkktWaaa~~~πovakIlWlNlWk\;:ayaX\rWaabaikNlNzf\ayyoNk::affyonk~oooooooooooooooooooNNNNNNNkkkkkkkkkkkkkkkkkkkk::::::::::::aaaaaaaffffffffffffyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyl;z7oC2o\  PCXP1b;,5b\  PCP1f;, f4  p(AC@N::p\  PCPXl1Xv;bEl1XXXXXN>,PX;NXXXXX17X5X5 NNX;;XXbb;N5ddaa~1d::aaa~~~dkkGd0~W,Iykk~~~~NkktWaaa~~~πovakIlWlNlWk\;:ayaX\rWaabaikNlNzf\ayyoNk::affyonk~oooooooooooooooooooNNNNNNNkkkkkkkkkkkkkkkkkkkk::::::::::::aaaaaaaffffffffffffyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyl;z7oC2o\  PCXP1b;,5b\  PCP1f;, f4  p(AC@N::p\  PCP@N: /p4  p(AC"m^,;bXX;;;Xe,;,1XXXXXXXXXX;;eeeXvvlEXvlbvv;1;gX;XbNbN;Xb1;b1bXbbNE;bXXXNF'F\;,;;;;;;;;;;;;b1XXXXXNvNvNvNvNE1E1E1E1bXXXXbbbbXXbXXXXlbXXXNNNNbvNvNvNvNXXXXXXbbE1E1E1E1Xbv1v1v1v1v1bbbbXXNNNbEbEbEbEv;v;v;bbbbbbXvNvNvNbv1bNbEv;XXbXbN>,_X;XXXXXX5:X5X51XXX;;XXbb;X5eeaa~1e::aaa~~~ekkGe0~W,Iykk~~~~NkktWaaa~~~πovakIlWlNlWk\;:ayab\rWaabaikNlNzf\ayyoNk::affyonk~oooooooooooooooooooNNNNNNNkkkkkkkkkkkkkkkkkkkk::::::::::::aaaaaaaffffffffffffyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyl;z2aʼna& ρ"m^:N_uu¶NNNu:N:AuuuuuuuuuuAAhרN[ϨܨNANmuNhuhuhNuuAAuAuuuuN[Auuuuhp/p~N:NN'NNNNNNNNNNuAhhhhhϜhhhhhNANANANAuuuuuuuuuuhuuuuuuhhhhhhhuhhhhuuuuuuuuNANANANA[uAAAAAuuuuuuϨNNN[[[[AAAuuuuuuܨuhhhuAuN[AuuuuuNR:juNhuuuuu@HuFuF*hhuNNuuNhFфA'MM捍]@s:`捍fsϨ`sfszNMuzsffzfMMfffffffMMMMMMMMMMMMN"m^:NuuNNNu:N:AuuuuuuuuuuNNu٨[uܨ騨NANuNuhhNuANA‚uh[Nuuuh\3\yN:NN'NNNNNNNNNNAuuuuu騨hhhhh[A[A[A[Auuuuuuuuuuuuuhhhhhhhhuuuuuu[A[A[A[AuAAAAAuu騨hhh[[[[NNN騨uhhhAh[NuuuNR:~uNuuuuuuFMuFuFAuuuNNuuNuFхA'MM捍]@s:`捍fsϨ`sfszNMςzsffzfMMfffffffMMMMMMMMMMMMN29/վ .SiLET2  b4 PC5  c*BHAU2  6&Sk;labrC 2 - 1. h%Wt6&StandardntersLAUSASKJ.PRSo\ 6&>6&StandardntersLAUSASKJ.PRSo\   ?   X` hp x (#%'0*,.8135@8:ssur Skarph)Winsson, , J;n Kristjnsson, Krist1n stgeirsd;ttir. ++ AlYingi lyktar aW fela d;msmlarWherra aW skipa nefnd sem hafi YaW verkefni aW endurskoWa gildandi l?g um vernd trCnaWarsambands fj?lmiWlamanna og heimildarmanna Yeirra. ViW Y endurskoWun verWi 53. gr. laga nr. 19/1991 skoWuW s)rstaklega og lagt mat  YaW hvort Y?rf s)  frekari l?ggj?f sem miWar aW Yv1 aW tryggja aWst?Wu blaWamanna og annars fj?lmiWlaf;lks viW starfa sinn, svo sem vernd Yeirra gagna sem fj?lmiWlamenn komast yfir, vernd starfsst?Wvar Yeirra o.fl. gegn ranns;knaraWgerW yfirvalda. Nefndin ljCki st?rfum fyrir 1. mars 1996. Q!AGLEI ggd GreinargerW.AGLEI dgg ۃ ++ 0 ttunda kafla laga um meWferW opinberra mla, nr. 19/1991, er fjallaW um ?Vitni, mat og skoWun . Xar er kveWiW  um aW ?llum s) skylt aW koma fyrir d;m 1 opinberu mli og bera Yar vitni. Fr Yessari meginreglu eru undantekningar. 0 50.!55. gr. er fjallaW um Y sem skorast geta undan vitnaskyldu eWa er ;heimilt aW bera vitni fyrir d;mi um Umis atriWi vegna tengsla viW sakborning eWa trCnaWar sem fylgir starfsskyldum Yeirra. 0 53. gr. er fjallaW um vitnaskyldu fj?lmiWlamanna. kv%WiW var l?gfest riW 1991 og er YaW fyrsta sinnar tegundar 1 l?gum um meWferW opinberra mla og var afgreitt af l?ggjafanum n teljandi umr%Wu eWa athugasemda. Athyglisvert er aW ekki var leitaW lits BlaWamannaf)lags 0slands eWa annarra sl1kra samtaka. Greinin  s)r fyrirmynd 1 d?nsku r)ttarfarsl?gunum. ++ 0 53. gr. eru viWurkenndar starfsskyldur fj?lmiWlamanna um trCnaW viW heimildarmenn s1na. Xetta kv%Wi  s)r hliWst%Wu 1 siWareglum BlaWamannaf)lags 0slands Yar sem segir 1 2. gr.: ?BlaWamaWur virWir nauWsynlegan trCnaW viW heimildarmenn s1na.  Xessi siWaregla er alYj;Wleg 1 fj?lmiWlun og eru um YaW ;tal d%mi aW fj?lmiWlamenn hafa heldur s%tt varWhaldi og ?Wrum refsingum en aW brj;ta Yessa reglu. 0 reglum um fr)ttaflutning R1kisCtvarpsins segir 1 4. gr.: ?VirWa ber trCnaW viW heimildarmenn, b%Wi aW Yv1 er varWar nafnleynd Yeirra og trCnaWarupplUsingar.  ++ 0 framangreindri lagagrein eru kv%Wi um undantekningar fr hinni almennu reglu um trCnaW fj?lmiWlamanna viW heimildarmenn s1na fyrir d;mi. Annars vegar er kveWiW  um aW vitnisburWar s) krafist vegna afbrots sem %tla megi aW varWi Yyngri refsingu en f)sektum eWa varWhaldi, enda s) vitnisburWur nauWsynlegur fyrir ranns;kn mlsins og r1kir hagsmunir 1 hCfi. Ekki er ;eWlilegt aW l?ggjafinn kveWi meW einhverjum sl1kum h%tti  um vitnaskyldu Yessara starfsst)tta. ++ Hins vegar er kveWiW  um aW fj?lmiWlamanni s) skylt aW bera vitni vegna brots gegn Yagnarskyldu 1 opinberu starfi, enda s) vitnisburWur nauWsynlegur fyrir ranns;kn mlsins og r1kir hagsmundir 1 hCfi. Xrtt fyrir mikilv%gi Yeirrar Yagnarskyldu verWur aW teljastW$(9%9%FF ;eWlilegt aW binda fj?lmiWlamenn s)rstakri vitnaskyldu 1 sl1kum d;msmlum. XaW er eWli fj?lmiWlastarfa aW afla upplUsinga sem v1Wast aW, afhjCpa spillingu og veita r1kisvaldinu aWhald. SkerWing  r)tti fj?lmiWlamanna til upplUsinga?flunar gerir Yeim ;kleift aW gegna hlutverki s1nu. Fj?lmiWlamenn bera byrgW  birtingu efnisins samkv%mt m.a. meiWyrWakafla hegningarlaga, prentl?gum og siWareglum, en YaW er mikilv%gt fyrir fj?lmiWla 1 lUWr%Wissamf)lagi aW sem minnst h?ft s)u l?gW  sjlfa upplUsinga?flun Yeirra. Mikilv%gi frelsis viW upplUsinga?flun s)st best  Yv1 aW l1klegt er aW almenningur 1 Bandar1kjunum hefWi aldrei komist  snoWir um WatergatemliW ef blaWamenn Washington Post, Robert Woodward og Carl Bernstein, hefWu ekki getaW tryggt heimildarmanni s1num fyllstu leynd. Minna m  aW h)rlendis hafa fj?lmiWlamenn oft bent  mikilv%gi Yessa og  aW enn eru engin l?g til um upplUsingaskyldu hins opinbera og reglur og venjur um upplUsingar Cr stj;rnkerfinu eru ;lj;sar og ;samst%War, jafnvel svo aW enn eru ekki tilt%k 1slensk g?gn um s?gulega viWburWi. Oftar en ekki verWa g?gn Cr skjalas?fnum annarra r1kja Yv1 einu heimildir fj?lmiWlamanna og sagnfr%Winga um gang mla  0slandi. ++ 0 grannl?ndunum hafa ml af Yessum toga vakiW mikla umr%Wu  s1Wustu rum, en samkv%mt upplUsingum LCWv1ks Geirssonar, formanns BlaWamannaf)lags 0slands, nj;ta fj?lmiWlamenn 1 grannl?ndunum meiri verndar en h)r, ef til vill aW St;raBretlandi undanteknu. ++ Ekki verWur s)W aW ml vegna brota  Yagnarskyldu 1 opinberu starfi hafi Y s)rst?Wu umfram ?nnur d;msml aW Yau verWi ekki felld inn 1 Yann almenna ramma sem tiltekinn er 1 1. mgr. 53. gr. um alvarleg brot. Enga m;ta hugsun er aW finna 1 55. gr. um vitnaskyldu presta, l%kna, lyfsala, slfr%Winga, f)lagsrWgjafa, l?gfr%Winga og endurskoWenda. Varpa m fram Yeirri spurningu hvort andi lagakv%Wisins brj;ti ekki 1 bga viW Yr;un 1 nCt1mar)ttarr1kjum sem miWar aW opnari stj;rnsUslu og virkara aWhaldi fj?lmiWla gagnvart stj;rnv?ldum, sbr. d;maframkv%md hj mannr)ttindad;mst;l Evr;pu varWandi 10. gr. mannr)ttindasttmla Evr;pu, um r)tt til aW taka viW og miWla fram upplUsingum, sem l?gfestur var h)r  landi meW l?gum nr. 62/1994. Hugmyndin um aW nauWsyn s)  Yv1 aW Y?gn og leynd hv1li yfir emb%ttisf%rslum stj;rnvalda byggist  Creltum sj;narmiWum. ++ H)rlendis hefur ekki reynt  umr%tt kv%Wi 53. gr. fyrr en h)raWsd;mur Reykjav1kur CrskurWaWi 15. desember sl. aW Agnesi Bragad;ttur blaWamanni MorgunblaWsins v%ri skylt aW bera vitni 1 tilteknu mli sem varWar meint brot  Yagnarskyldu. Xv1 mli hefur veriW frUjaW til H%star)ttar. Athyglisvert er aW hefWi Agnes s%tt sig viW CrskurW h)raWsd;ms og boriW vitni um heimildarmann fyrir d;minum m telja l1klegt aW hCn teldist hafa brotiW siWareglur BlaWamannaf)lags 0slands. MeW Yv1 aW hl1ta CrskurWi d;msins, sem felldur er  grunni umr%ddra kv%Wa 53. gr., hefWi blaWamaWurinn Yv1 orWiW fyrir litshnekki innan starfsst)ttar sinnar og Yrengt verulega starfsm?guleika s1na viW fj?lmiWlun. X miWa YvingunaraWgerWir gegn blaWamanninum aW Yv1 aW halda uppi trCnaWartrausti almennings  forustum?nnum Landsbanka 0slands og Yv1 aW bankaeftirlitiW nj;ti trausts. Einnig er athyglisvert viW d;minn aW viWkomandi ranns;kn beindist aW banka 1 eigu r1kisins og meW niWurst?Wunni er sUnt aW hagsmunir r1kisbankans eru mun betur tryggWir en hagsmunir einkabanka. ++ Mikilv%gt er fyrir lUWr%WiW og frjlsa fj?lmiWlun aW fj?lmiWlamenn nj;ti s?mu eWa samb%rilegrar verndar samkv%mt l?gum h)r  landi og blaWamenn nj;ta 1 ngrannal?ndum sem viW berum okkur helst saman viW. XaW er grundvallarr)ttur fj?lmiWlamanns aW vernda heimildir s1nar, r)ttur sem er virtur 1 ?llum lUWr%Wisr1kjum.#(9%9%FFԌ++ EWlilegt er aW nefndin sem h)r er lagt til aW sett verWi  laggirnar verWi skipuW b%Wi l?gfr;Wum m?nnum og blaWam?nnum. Henni er %tlaW YaW verkefni aW endurskoWa s)rstaklega 53. gr. laga nr. 19/1991, skoWa ?nnur lagakv%Wi sem fjalla um trCnaWarsamband fj?lmiWlamanna og heimildarmanna Yeirra, meW tilliti til Yess aW styrkja starfsskilyrWi Yeirra, og skoWa reglur um hCsleit, s1mahleranir o.fl. 1 Yv1 sambandi. $skilegt er aW nefndin geri Cttekt  r)ttarstandi hj ?Wrum Yj;Wum. Fylgiskjal I.  # y? dddy ^  J  SiWareglur blaWamanna. ă (SamYykkt  aWalfundi 1991.) ++ 0 starfi s1nu hafa blaWamenn allra fj?lmiWla jafnan 1 huga grundvallarreglur mannlegra samskipta og r)tt almennings til upplUsinga, tjningarfrelsis og gagnrUni. 4$1. gr. ++ BlaWamaWur leitast viW aW gera ekkert YaW sem til vanvirWu m telja fyrir st)tt s1na eWa st)ttarf)lag, blaW eWa fr)ttastofu. Honum ber aW forWast hvaWeina sem rUrt g%ti lit almennings  starfi blaWamanns eWa skert hagsmuni st)ttarinnar. BlaWamaWur skal jafnan sUna drengskap 1 skiptum s1num viW starfsf)laga. 4$2. gr. ++ BlaWamanni er lj;s pers;nuleg byrgW  ?llu sem hann skrifar. Hann hefur 1 huga aW almennt er litiW  hann sem blaWamann Y; aW hann komi fram utan s1ns eiginlega starfssviWs, 1 riti eWa r%Wu. BlaWamaWur virWir nauWsynlegan trCnaW viW heimildarmenn s1na. 4$3. gr. ++ BlaWamaWur vandar upplUsinga?flun s1na, Crvinnslu og framsetningu svo sem kostur er og sUnir fyllstu tillitssemi 1 vandas?mum mlum. Hann forWast allt sem valdiW getur saklausu f;lki eWa f;lki sem  um srt aW binda ;Yarfa srsauka eWa vanvirWu. 4$4. gr. ++ XaW telst mj?g alvarlegt brot Yiggi blaWamaWur mCtur eWa hafi 1 h;tunum vegna birtingar efnis. BlaWamenn skulu hafa r1kt 1 huga hven%r almennt ?ryggi borgaranna, s)rstakir hagsmunir almennings eWa almannaheill krefst nafnbirtingar. ++ 0 frs?gnum af d;ms og refsimlum skulu blaWamenn virWa Y meginreglu laga aW hver maWur er talinn saklaus Yar til sekt hans hefur veriW s?nnuW. 4$5. gr. ++ BlaWamaWur varast aW lenda 1 hagsmunagreiningi, til d%mis meW Yv1 aW flytja fr)ttir eWa frsagnir af fyrirt%kjum eWa hagsmunasamt?kum Yar sem hann  sjlfur aWild. Hann skal fyrst og s1Wast g%ta hagsmuna lesenda og s;ma blaWamannast)ttarinnar 1 hverju Yv1 sem hann tekur s)r fyrir hendur 1 nafni starfs s1ns."(9%9%FFԌ++ BlaWamaWur hefur 1 skrifum s1num sannf%ringu s1na aW leiWarlj;si. Hann g%tir Yess aW rugla ekki saman ritstj;rnarlegu efni, sem hefur auglj;st upplUsinga og fr%Wslugildi, og auglUsingum 1 myndum og/eWa mli. ++ SiWareglur Yessar setja ekki h?mlur  tjningarfrelsi blaWamanna sem skrifa undir fullu nafni afmarkaWa Y%tti 1 fj?lmiWlum, til d%mis gagnrUni, Yar sem pers;nulegar skoWanir h?fundar eru 1 fyrirrCmi. 4$6. gr. ++ Hver s sem telur aW blaWamaWur hafi brotiW framangreindar reglur og  hagsmuna aW g%ta, getur k%rt %tlaW brot til siWanefndar B0 innan 2ja mnaWa fr birtingu enda s) ml vegna birtingarinnar ekki rekiW fyrir almennum d;mst;lum  sama t1ma. ++ Wur skal hann Y; leita leiWr)ttingar mla sinna hj viWkomandi fj?lmiWli. X; getur siWanefnd CrskurWaW um undanYgur fr leiWr)ttingarkr?fum vegna annarra aWst%Wna. SiWanefndin tekur k%runa fyrir  fundi innan viku og kveWur upp r?kstuddan CrskurW svo flj;tt sem kostur er. Taki siWanefnd k%ruml til efnislegrar athugunar skal hCn kanna heildarumfj?llun um mliW 1 hinum k%rWa fj?lmiWli. K%rWa skal gefinn kostur  aW gera grein fyrir sj;narmiWi s1nu. ++ SiWanefnd greinir brot 1 flokka eftir eWli Yeirra:  I. A. 1. a.(1)(a) i) a) a. 1. 1. 1. 1.(a) i) a)Ҿ 9/I1 @+ a.ۃT m%lisvert,Ʒ  9/I1 @+ b.ۃT alvarlegt,Ʒ  9/I1 @+ c.ۃT mj?g alvarlegt.Ʒ ++ BrskurWi siWanefndar verWur ekki frUjaW. BrskurW siWanefndar samt r?kstuWningi skal birta 1 heild 1 F)lagst1Windum B0 svo flj;tt sem verWa m. BrskurW siWanefndar skal senda viWkomandi fj?lmiWli viW fyrstu hentugleika og meW ;sk um birtingu ef um brot samkv%mt skilgreiningu b og c er aW r%Wa. Xremur d?gum seinna skal senda CrskurWinn ?Wrum fj?lmiWlum. ++ MeginniWurstaWa nefndarinnar skal birt orWr)tt. ViW framsetningu fr)tta af CrskurWum siWanefndar sUna blaWamenn alla Y aWgt sem reglur Yessar %tlast til, sbr. 1. og 2. gr. aW framan. ++ NC telur stj;rn B0 aW gengnum CrskurWi siWanefndar aW brot s) svo alvarlegt aW frekari rWstafana s) Y?rf og getur hCn Y boriW undir f)lagsfund till?gu um v1tur  viWkomandi blaWamann enda s) Yeirra %tlunar getiW 1 fundarboWi. ++ NC bera umm%li ekki meW s)r hver s) h?fundur Yeirra eWa viWkomandi blaWamaWur er utan B0 og gengur Y CrskurWur svo sem ritstj;ri og/eWa byrgWarmaWur eigi beina aWild aW. X;tt enginn Yessara aWila s) 1 B0 getur siWanefnd allt aW einu lagt fram r?kstutt lit um k%ruefni. (9%9%FF Fylgiskjal II.  y?;dddy l^   Reglur um fr)ttaflutning R1kisCtvarpsins ă (4 s1Wur myndaWar.) (9%9%FF   Ӿ Fylgiskjal III.  y5?;dddy l^   SiWareglur fr)ttastofu St?Wvar 2 og Bylgjunnar. ă (SamYykkt 1 ma1 1995.) "T Fr)ttastofa St?Wvar 2 og Bylgjunnar er ;hWur fj?lmiWill sem greinir satt og r)tt fr og af hlutl%gni.Ʒ "T Varast skal g1furyrWi og hstemmdar lUsingar.Ʒ "T Skylt er aW nota nauWsynlega fyrirvara, svo sem meintur, virWist, talinn, grunaWur, sakaWur, k%rWur, k%rWur, d%mdur, ;staWfestar fregnir herma, yfirv?ld segja o.s.frv. TClkun eWa afstaWa meW eWa  m;ti einhverjum m ekki koma fram 1 fr)ttaflutningi, t.d. meW orWalagi eins og ?l?gregla neyddist til aW beita tragasi  og ?;ttast er aW ?fgamenn sigri 1 kosningunum .Ʒ "T Fr)ttastofan fjallar ;hikaW um nUjungar, v?rur, tilboW, Yj;nustu og annaW sem ;umdeilanlega varWar Yorra almennings en hafnar hvers konar auglUsingamennsku eWa kynningarstarfsemi sem ekki Yj;nar ofangreindum tilgangi.Ʒ "T Fr)ttamaWur skal ekki nota fornafn 1 1. pers;nu Yegar hann segir fr. D%mi: 0 staW ?eftir Yv1 sem )g kemst n%st  skal nota ?eftir Yv1 sem fr)ttastofan kemst n%st  eWa eitthvaW 1 Yeim dCr. X skal fr)ttastofan ekki gangast 1 byrgW fyrir alla 1slensku Yj;Wina meW orWalagi eins og ?viW 0slendingar .Ʒ "T Leita skal staWfestingar Cr fleiri en einni tt ef minnsti vafi leikur  sannleiksgildi upplUsinga eWa nkv%mni.Ʒ "T Mj?g r1kar st%Wur Yurfa aW vera fyrir Yv1 aW fr)ttastofan heimili nafnleynd 1 fr)ttum s1num. Fr)ttastofan ber sjlf byrgW  upplUsingum sem kveWiW er aW birta fr ;nafngreindum aWila. Hafi nafnleynd veriW lofaW skal hCn virt undir ?llum kringumst%Wum.Ʒ "T Fr)ttabann (embargo) er virt af fr)ttastofunni, jafnt 1 innlendum sem erlendum fr)ttum. Fr)ttastofan skilur s)r hins vegar fullan r)tt til Yess aW sniWganga fr)ttabann sem hindrar eWlilegt upplUsingafl%Wi til almennings. Brj;ti aWrir fj?lmiWlar fr)ttabann mun fr)ttastofan meta r)ttm%ti Yess aW nUju.Ʒ (9%9%FF Fylgiskjal IV.  y5?;dddy l^  ]  BrskurWur h)raWsd;ms Reykjav1kur um vitnaskyldu blaWamanns MorgunblaWsins. ă ++ r 1995, f?studaginn 15. desember, er d;mYing h)raWsd;ms Reykjav1kur hW 1 D;mhCsinu viW L%kjartorg af JCl1usi B. Georgssyni, d;marafulltrCa. Fyrir er tekiW: Ml nr. R-190/1995: Ranns;knarl?gregla r1kisins gegn Agnesi Bragad;ttur og kveWinn upp svohlj;Wandi. 8" BrskurWur: ă ++ r 1995, f?studaginn 15. desember, er  d;mYingi h)raWsd;ms Reykjav1kur, sem hW er 1 D;mhCsinu viW L%kjartorg af JCl1usi B. Georgssyni, d;marafulltrCa, kveWinn upp CrskurWur Yessi: & I. ă ++ Ranns;knarl?gregla r1kisins hefur krafist Yess aW Agnesi Bragad;ttur, kt. 190952-3989, blaWamanni  MorgunblaWinu, verWi meW CrskurWi gert aW svara spurningum fyrir h)raWsd;mi Reykjav1kur um hvaWa skrifleg g?gn hCn hafi haft undir h?ndum og fr hvaWa m?nnum hCn hafi fengiW g?gn og upplUsingar, er hCn ritaWi greinar s1nar 1 MorgunblaWiW 25., 26., 28. og 29. mars 1995 " Y.e. vitninu verWi gert skylt aW svara spurningum um  hvaWa heimildum hCn hafi byggt greinaskrifin. ++ Af hlfu varnaraWila er Yess krafist aW framangreindri kr?fu s;knaraWila verWi synjaW. & II. ă ++ MeW br)fi dagsettu 7. n;vember sl. f;r s;knaraWili Yess  leit viW d;minn, meW v1san til 74. gr. laga nr. 19/1991, um meWferW opinberra mla, aW varnaraWili yrWi kv?dd fyrir d;m til aW gefa vitnaskUrslu varWandi %tlaW brot  Yagnarskyldu skv. 43. gr., sbr. 100. gr. laga nr. 43/1993, um viWskiptabanka og sparisj;Wi, og 136. gr. almennra hegningarlaga, nr. 19/1940, 1 RLR mli nr. 3455/95. BeiWnin er sett fram vegna opinberrar ranns;knar er beinist aW Yv1 aW upplUsa hvort varnaraWili hafi viW ritun greinaflokks sem birtist 1 MorgunblaWinu dagana 25., 26., 28. og 29. mars sl. um endalok Sambands 1slenskra samvinnuf)laga, byggt skrif s1n  trCnaWarupplUsingum sem %tla megi aW maWur sem bundinn er Yagnarskyldu samkv%mt l?gum nr. 43/1993, hafi ltiW varnaraWila 1 t). 0 greinaflokki Yessum var meginumfj?llunarefniW hvernig Landsbanka 0slands t;kst aW leysa upp viWskiptaveldi Sambandsins, n Yess aW bankinn yrWi fyrir milljarWa tapi. ++ R1kissaks;knari m%lti fyrir um ranns;kn Yessa af hlfu Ranns;knarl?greglu r1kisins meW br)fi dagsettu 1. gCst sl., eftir aW bankaeftirlit SeWlabanka 0slands hafWi meW br)fi dagsettu 26. jCl1 sl. lagt mliW fyrir r1kissaks;knara. 0 samantekt bankaeftirlitsins sem fylgdi br)fi Yess til r1kissaks;knara eru tilf%rW d%mi um umm%li 1 blaWagreinunum um#(9%9%FF endalok Sambandsins, sem talin eru vera tekin upp Cr eWa styWjast viW g?gn Landsbankans um uppgj?r Sambandsins. 0 samantektinni eru einnig listuW upp g?gn, allt trCnaWarg?gn eWa trCnaWarupplUsingar, sem bankaeftirlitiW telur aW varnaraWili hafi haft undir h?ndum eWa haft upplUsingar um viW ritun blaWagreinanna. ++ ViW l?gregluyfirheyrslu Yann 6. n;vember sl. neitaWi varnaraWili aW svara spurningum um  hvaWa heimildum hCn hafi byggt greinaskrifin sem og ?Wrum spurningum er lutu aW heimildum hennar og heimildarmanni eWa -m?nnum. LUsti hCn Yv1 yfir aW hCn teldi synjun s1na um heimildir og heimildarmenn eiga stoW 1 8. kafla laga nr. 19/1991. 0 framhaldi af Yv1 sendi s;knaraWili mliW til d;msins. ViW skUrslut?ku h)r fyrir d;mi Yann 17. n;vember sl. neitaWi varnaraWili aW svara framangreindum spurningum og krafWist s;knaraWili Yess Y aW varnaraWila yrWi meW CrskurWi lUst r)tt og skylt aW svara spurningunum. ++ Af hlfu s;knaraWila og varnaraWila hafa veriW lagWar fram greinargerWir. 0 framhaldi af framlagningu Yeirra f;r fram munnlegur mlflutningur Yann 6. Y.m., en aW svo bCnu var mliW tekiW til CrskurWar. x% III. ă ++ Af hlfu s;knaraWila er  Yv1 byggt aW starfsmenn r1kisbankans Landsbanka 0slands, svo sem bankastj;rar og bankarWsmenn, gegni opinberu starfi 1 skilningi XIV. kafla almennra hegningarlaga, nr. 19/1940. Xagnarskyldubrot starfsmanns r1kisbanka sUnist beinl1nis varWa viW 136. gr. laga nr. 19/1940, enda s) Yar fjallaW um brot 1 opinberu starfi. V%ri Yetta kv%Wi ekki 1 XIV. kafla laganna myndu Yagnarskyldubrot starfsmanns r1kisbanka v%ntanlega varWa viW 43. gr. laga nr. 43/1993, sbr. 138. gr. almennra hegningarlaga. ++ Samkv%mt meginreglu 1. mgr. 49. gr. laga nr. 19/1991 s) ?llum skylt aW koma fyrir d;m 1 opinberu mli  varnarYingi s1nu og bera Yar vitni. Fr Yessari meginreglu s)u mikilv%gar undantekningar sem komi fram 1 50.!55. gr. laganna. XaW kv%Wi sem h)r skipti mli s) 1 1. mgr. 53. gr. laganna, en YaW s) sniWiW eftir 172. gr. d?nsku r)ttarfarslaganna. TClka verWi kv%WiW Yannig aW Yeim sem byrgW ber aW l?gum  efni prentaWs rits eWa ?Wru efni sem birt er opinberlega s) ;skylt aW skUra fr Yv1 fyrir d;mi hver s) h?fundur eWa heimildarmaWur aW grein eWa frs?gn sem birst hefur, nema vitnisburWar s) krafist vegna afbrots sem %tla megi aW varWa muni Yyngri refsingu en sektum eWa varWhaldi eWa vegna brots gegn Yagnarskyldu 1 opinberu starfi, enda s) vitnisburWur nauWsynlegur fyrir ranns;kn mlsins og r1kir hagsmunir 1 hCfi. G?gn mlsins beri meW s)r aW vitnisburWurinn s) nauWsynlegur fyrir ranns;knina. Mikilv%g st%Wa bankaleyndar s) hagsmunir einstakra viWskiptamanna bankans af Yv1 aW mlefni sem varWa fjrhag Yeirra og bankinn f%r vitneskju um verWi ekki opinberaWur ;viWkomandi aWilum. Xessir hagsmunir geti veriW afar mikilv%gir, t.d. Yegar samband viWskiptavinarins viW bankann varWar YUWingarmikil viWskiptaleyndarml, en Yetta geti einnig varWaW pers;nulega hagsmuni. ++ Bankaleyndin myndi ekki hafa veriW eins l1fseig og raun ber vitni ef einungis v%ri um aW r%Wa tillitiW til einkahagsmuna viWskiptavina bankans. SkUringin  Yv1 hve l1fseig bankaleyndin er hlj;ti aW liggja 1 YUWingu og mikilv%gi leyndarinnar fyrir markmiW bankakerfisins. :undanY%g forsenda Yess aW bankarnir eigi aW geta fulln%gt hlutverki s1nu 1 atvinnul1finu og samf)laginu yfirleitt s) aW Yeir auWsUni viWskiptavinum s1num trCnaW og lti viWskiptavini s1na nj;ta trCnaWar. GrundvallarskilyrWi Yess aW aWili fi yfir h?fuW t%kif%ri til aW geyma trCnaWarml annars s) aW hann varWveiti Yau leyndarml sem#(9%9%FF honum s) trCaW fyrir. ViWskiptavinir sem tapi trausti s1nu  banka sem bregst trCnaWi Yeirra snCi s)r til annarra banka. ++ $tla megi aW 1 Yv1 tilviki sem h)r um r%Wir hafi forsvarsmaWur r1kisbanka, bankastj;ri eWa bankarWsmaWur, brugWist trCnaWi viWskiptamanns bankans og um leiW bankanum sem hann starfar viW. Miklu skipti aW trCnaWarbresturinn verWi upplUstur, enda mikiW 1 hCfi. ++ Af hlfu varnaraWila er  YaW bent aW veriW s) aW rannsaka hvort bankastarfsmenn hafi gerst sekir um refsiverW brot gegn 43. gr. laga nr. 43/1993 Yar sem kveWiW s)  um Yagnarskyldu starfsmanna viWskiptabanka og sparisj;Wa, sbr. 100. gr. s?mu laga. S;knaraWili v1si einnig til Yess aW brotiW hafi veriW gegn 136. gr. almennra hegningarlaga. Xv1 s) m;tm%lt aW sC lagatilv1sun geti tt viW, s) YaW taliW skipta mli, Yar sem Yagnarskylda bankastarfsmanna s) aW ?llu leyti hin sama skv. l?gum nr. 43/1993 hvort heldur banki s) 1 eigu r1kisins eWa einkaaWila. ++ Krafa varnaraWila um aW vera undanYegin vitnaskyldu s) 1 fyrsta lagi byggW  51. gr. laga nr. 19/1991. Xar s) kveWiW svo  aW manni s) ekki skylt aW svara spurningu aW viWlagWri vitnabyrgW ef %tla megi aW svar viW henni feli 1 s)r jtningu eWa bendingu um aW hann hafi framiW refsiverWan verknaW. H)r standi svo  aW veriW s) aW rannsaka hvort starfsmenn banka hafi brotiW lagareglur um Yagnarskyldu. Ef Y%r sakargiftir v%ru r)ttar s) v%ntanlega um aW r%Wa trCnaWarml sem varnaraWili eigi aW hafa birt 1 MorgunblaWinu meW greinum s1num. S) einhver f;tur fyrir Yessum ranns;knartilefnum s) v%ntanlega lj;st aW varnaraWili kynni meW v1san til 22. gr. laga nr. 19/1940, hvort sem er beint vegna 136. gr. s?mu laga eWa meW l?gj?fnun vegna laga nr. 43/1993, aW verWa talinn hlutdeildarmaWur 1 meintum brotum, annaWhvort eWa b%Wi fyrir aW hafa aflaW meintra trCnaWarupplUsinga eWa fyrir aW hafa birt Y%r almenningi 1 blaWinu. Xessi aWstaWa leiWi til Yess aW 51. gr. laga nr. 19/1991 hlj;ti aW undanYiggja varnaraWila skyldunni til aW svara. ++ 0 annan staW bendir varnaraWili  aW r)ttur hennar til aW synja sv?rum s) byggWur  Yv1 aW henni s) st?Wu sinnar vegna ;skylt aW gefa upp heimildir s1nar aW greinunum 1 blaWinu. S) Y tt viW aW hagsmunir almennings af frelsi fj?lmiWla til efnis?flunar og tjningar yrWu skertir ef r)ttarframkv%md tryggi blaWam?nnum ekki r)ttinn til aW virWa trCnaW viW heimildarmenn s1na. V1saW s) til 73. gr. stj;rnarskrrinnar, sbr. 11. gr. stj;rnskipunarlaga, nr. 97/1995, sbr. Wur 72. gr. stj;rnarskrrinnar, 10. gr. mannr)ttindasttmla Evr;pu sem veitt hafi veriW lagagildi meW l?gum nr. 62/1994 og 53. gr. laga nr. 19/1991. ++  Yv1 leiki vart vafi aW a.m.k. eftir gildist?ku laga nr. 62/1994 og enn frekar eftir breytingu stj;rnarskrrinnar meW l?gum nr. 97/1995 nj;ti r)ttur manna til aW taka viW upplUsingum og miWla Yeim fram s)rstakrar verndar. Xessi vernd fi s)rstaka YUWingu Yegar 1 hlut eigi bl?W og blaWamenn 1 lUWr%Wisr1kjum sem gegni veigamiklu hlutverki 1 Ygu hins lUWr%Wislega Yj;Wskipulags. VerWi aW %tla Yeim v1Wt%kt frelsi til aW afla s)r upplUsinga, n Yess aW Yeir sem upplUsingar vilja veita n Yess aW gefa upp nafn sitt Yurfi aW ;ttast aW trCnaWur viW Y verWi rofinn. NauWsynlegt s) aW hafa 1 huga aW meginefni greina varnaraWila 1 MorgunblaWinu hafi varWaW samskipti f)lags meW v1Wt%kri Yttt?ku almennings viW r1kisbanka. Lj;st s) Yv1 aW efniW sem um var fjallaW varWaWi almannahagsmuni og hafi tt fullt erindi til almennings. ViW birtingu upplUsinga um sl1k efni s)u fj?lmiWlar aWeins aW gegna lUWr%Wislegri skyldu sinni. ++ AW Yv1 er varWar skUringu  53. gr. laga nr. 19/1991 s) 1 fyrsta lagi  Yv1 byggt aW 1. mgr. undanYiggi varnaraWila skyldu til vitnisburWar. r)tta beri aW YaW geti ekki tt viW h)r aW veriW s) aW rannsaka brot gegn Yagnarskyldu 1 opinberu starfi. Brot gegn tilgreindum kv%Wum laga nr. 43/1993 varWi aWeins sektum eWa varWhaldi, Yannig aW undanYga# (9%9%FF greinarinnar eigi beint viW, enda hlj;ti varnaraWili 1 Yessu tilliti aW verWa l?gW aW j?fnu viW Yann sem ?ber byrgW  efni prentaWs rits . Jafnvel Y;tt f;tur Y%tti vera fyrir Yeirri %tlan s;knaraWila aW veriW s) aW rannsaka brot 1 opinberu starfi Y verWi aldrei taliW aW skilyrWum greinarinnar um nauWsyn vitnisburWar og r1ka hagsmuni s) fulln%gt. ViW mat  hagsmunum verWi m.a. aW hafa 1 huga hina enn r1kari hagsmuni sem varnaraWili vilji vernda. ++ VerWi taliW aW framangreindar st%Wur dugi ekki til Yess aW taka kr?fur varnaraWila til greina, s) aW lokum bent  heimildarkv%Wi 2. mgr. 53. gr. laga nr. 19/1991. 0 Yv1 efni s) v1saW til Yess sem fyrr sagWi um mat  Yeim hagsmunum sem um er fjallaW 1 mlinu. AW auki beri aW nefna aW YaW tilheyri starfsskyldum varnaraWila aW virWa siWareglur blaWamanna, m.a. um trCnaW viW heimildarmenn. MeW Yv1 aW CrskurWa varnaraWila skylt aW svara v%ri veriW aW knUja varnaraWila til aW brj;ta gegn Yessum starfsskyldum. ~& IV. ă ++ Heimild s;knaraWila til aW leggja ml Yetta fyrir d;mara er 1 74. gr. laga nr. 19/1991, um meWferW opinberra mla. Fjallar VIII. kafli laganna um vitni o.fl. 1. mgr. 49. gr. laganna hefur aW geyma meginregluna um aW ?llum s) skylt aW koma fyrir d;m 1 opinberu mli  varnarYingi s1nu og bera Yar vitni. Undantekningar fr Yessari meginreglu er aW finna 1 50.!55. gr. laganna. AW Yv1 er varWar Y sem aW l?gum bera byrgW  efni prentaWs rits eWa ?Wru efni sem birt er opinberlega er sl1kt undanYgukv%Wi aW finna 1 1. mgr. 53. gr. laganna. Fram kemur 1 greinargerW meW l?gunum aW kv%WiW s) sniWiW eftir 172. gr. d?nsku r)ttarfarslaganna. LUtur kv%WiW aW Yv1 aW framangreindum aWilum s) ;skylt aW skUra fr Yv1 fyrir d;mi hver s) h?fundur aW riti, grein, frs?gn eWa tilkynningu sem birst hefur n Yess aW h?fundur v%ri nafngreindur. SkUra verWur kv%WiW Yannig aW YaW taki einnig til Yess tilviks sem h)r er til Crlausnar, Y.e. aW s sem er heimildarmaWur falli einnig undir YaW. Fr kv%Winu er hins vegar sC undantekning aW Yetta eigi ekki viW ef krafist er vitnisburWar vegna afbrots sem %tla m aW varWa muni Yyngri refsingu en f)sektum eWa varWhaldi, eWa vegna brots gegn Yagnarskyldu 1 opinberu starfi, en YaW skilyrWi er sett aW vitnisburWurinn s) nauWsynlegur fyrir ranns;kn mlsins og r1kir hagsmunir 1 hCfi. ++ Eins og mliW liggur fyrir verWur ekki taliW aW greinarskrifin s)u varnaraWila sakn%m Yannig aW 51. gr. laga nr. 19/1991 eigi viW. VerWur niWurstaWa mlsins einungis byggW  Yv1 hvernig beita skuli 1. mgr. 53. gr. laganna. 0 Yv1 sambandi verWur fyrst aW l1ta til Yess aW s banki sem grunur leikur  aW trCnaWarg?gn og trCnaWarupplUsingar s)u komin Cr er 1 eigu 1slenska r1kisins. ++ Af hlfu varnaraWila er Yv1 m;tm%lt aW kv%Wi almennra hegningarlaga um Yagnarskyldu eigi viW um bankastarfsmenn. Gildi Yar einu hvort Yeir s)u starfsmenn einkabanka eWa r1kisbanka. Um Y gildi einungis kv%Wi laga nr. 43/1993 og Yv1 eigi sk1rskotun til 136. gr. laga nr. 19/1940 ekki viW. Fram kemur 1 g?gnum mlsins aW grunur s;knaraWila beinist einkum aW Yv1 aW fyrirsvarsmaWur Landsbankans, bankastj;ri eWa bankarWsmaWur, s) heimildarmaWur og s sem afhent hafi trCnaWarg?gnin.  Yv1 leikur ekki vafi aW Yeir sem aW framan eru nefndir eru opinberir starfsmenn 1 skilningi 1. mgr. 1. gr. laga nr. 38/1954, um r)ttindi og skyldur starfsmanna r1kisins, sbr. hrd. 1 mlinu nr. 146/1995, og falla Yv1 hvaW refsibyrgW varWar undir kv%Wi XIV. kafla almennra hegningarlaga. ++ SamanburWur  Yeim hluta ranns;knargagna mlsins sem flokkast sem trCnaWarg?gn viW orWalag 1 blaWagreinum varnaraWila bendir eindregiW til aW varnaraWili hafi haft Yessi# (9%9%FF g?gn viW aW styWjast. Er Yv1 uppi r?kstuddur grunur um aW miWlun upplUsinganna til varnaraWila stafi fr einhverjum Yeirra sem fyrr eru nefndir, og aW meW Yv1 kunni ekki einungis aW hafa veriW brotiW gegn 43. gr. laga nr. 43/1993 heldur einnig 136. gr. laga nr. 19/1940. ViW skoWun ranns;knargagna mlsins er einnig lj;st aW framhald ranns;knarinnar veltur aW verulegu leyti  Yv1 hvort varnaraWili beri vitni um Yau atriWi sem krafa s;knaraWila lUtur aW. XaW skilyrWi 1. mgr. 53. gr. laga nr. 19/1991 aW vitnisburWur s) nauWsynlegur fyrir ranns;kn mlsins er Yv1 uppfyllt. Eftir stendur Y aW meta hve r1kir hagsmunir s)u 1 hCfi aW r)ttl%tt geti framgang kr?fu s;knaraWila. Xess er Y fyrst aW geta aW Yess s)r hvergi staW 1 g?gnum mlsins aW s aWili sem trCnaWur virWist hafa veriW brotinn gagnvart hafi ltiW uppi lit um aW hann hafi skaWast vegna greinaskrifanna eWa aW athugasemdir hafi veriW gerWar viW Yau af hans hlfu. N%rl%gast v%ri Yv1 aW lta viW svo bCiW sitja. Allt aW einu verWur h)r aW l1ta til fleiri Ytta. Eins og Wur er aW vikiW beinist grunur ranns;knara aW tilt?lulega fmennum h;pi manna sem liggi Y allir, sekir jafnt sem saklausir, undir grun um %tlaW Yagnarskyldubrot er varWaW g%ti refsingu samkv%mt 43. gr. laga nr. 43/1993 og 136. gr. almennra hegningarlaga. Einnig verWur 1 Yessu samhengi aW l1ta til hlutverks Yess aWila sem hratt ranns;kninni af staW, Y.e. bankaeftirlits SeWlabankans. Eins og nafn Yeirrar stofnunar gefur til kynna er hCn eftirlitsstofnun meW b?nkum og sparisj;Wum. Myndi YaW rUra mj?g skilvirkni eftirlitsins ef Yeir sem eftirlitinu s%ta g%tu meW Yv1 sem sUnist vera yfirborWslegar skUringar og sv?r komiW s)r undan ranns;kn. ++ AW ?llu Yessu athuguWu og virtu verWur niWurstaWa d;msins sC aW n%gjanlega r1kir hagsmunir s)u 1 hCfi 1 skilningi 1. mgr. 53. gr. laga nr. 19/1991 til Yess aW unnt s) aW taka kr?fu s;knaraWila til greina. Er varnaraWila samkv%mt framans?gWu skylt aW bera vitni 1 mli Yessu. ! BrskurWarorW: ă ++ VarnaraWila, Agnesi Bragad;ttur, blaWamanni  MorgunblaWinu, er skylt aW koma fyrir d;m sem vitni til skUrslugjafar 1 RLR mli nr. 3455/95. 4 (9%9%FF Fylgiskjal V.  y'?;ddd y l^  /  LeiWari MorgunblaWsins. ă (16. desember 1995.)   R)ttur blaWamanna " r)ttur f;lksins. ă ++ S1WastliWinn vetur birtist h)r 1 MorgunblaWinu greinaflokkur eftir einn af blaWam?nnum blaWsins Yar sem fjallaW var um endalok Sambands 1sl. samvinnuf)laga og uppgj?r  skuldbindingum Yess viW Landsbanka 0slands, sem var aWalviWskiptabanki Sambandsins, meWan YaW var umsvifamesta viWskiptasamsteypa, sem rekin hefur veriW  0slandi. Greinaflokkur Yessi tti s)r langan aWdraganda. Fyrir um YaW bil tveimur og hlfu ri h;fust umr%Wur  ritstj;rn MorgunblaWsins um nauWsyn Yess aW gera endalokum Yessa mikla viWskiptaveldis einhver skil. NiWurstaWa Yeirra umr%Wna og Yeirrar vinnu, sem f;r fram nokkru s1War, birtist 1 fyrrnefndum greinaflokki. Greinar Yessar voru aW sjlfs?gWu skrifaWar aW frumkv%Wi ritstj;ra MorgunblaWsins og  Yeirra byrgW, Y;tt einn af blaWam?nnum blaWsins, Agnes Bragad;ttir, skrifaWi Y%r undir nafni. Fullt og niW samrW var  milli blaWamanns og ritstj;ra MorgunblaWsins um skrif greinanna og endanlegan frgang Yeirra til birtingar. ++ MarkmiWiW meW greinum Yessum var tv1Y%tt. 0 fyrsta lagi aW gera einhverja grein fyrir Yv1 hvernig mesta viWskiptaveldi 0slandss?gunnar gat hruniW meW Yeim h%tti sem SambandiW gerWi og hins vegar  hvern veg Yj;Wbankanum, Landsbanka 0slands, t;kst aW lgmarka tap sitt og Yar meW viWskiptamanna bankans vegna Yessa hruns. H)r voru miklir almannahagsmunir 1 hCfi og eWlileg krafa aW almenningur hefWi aWgang aW einhverjum upplUsingum um Yetta ml. Xegar greinarnar birtust var viWskiptum Sambandsins aW langmestu leyti lokiW. H)r var Yv1 um aW r%Wa aW safna saman upplUsingum um s?gulegar staWreyndir, sem engan gtu skaWaW, en ekki upplUsingum um viWskipti fyrirt%kis 1 fullum rekstri viW viWskiptabanka sinn. Sl1kar s?gulegar upplUsingar um viWskipti fyrirt%kja viW banka hafa Wur komiW fram, m.a. um viWskipti Landsbankans viW KveldClf hf., n Yess aW r1kissaks;knari og Ranns;knarl?gregla r1kisins hafi komiW til s?gunnar. ++ Xegar fr)ttir birtust 1 ?Wrum fj?lmiWlum um aW bankastj;rn SeWlabankans hefWi sent erindi til r1kissaks;knara vegna birtingar Yessara greina og meints brots  bankaleynd h?fWu ritstj;rar MorgunblaWsins samband viW formann bankastj;rnar SeWlabankans og ;skuWu eftir aW f 1 hendur Y%r upplUsingar, sem bankinn hefWi sent til r1kissaks;knara. Xeirri ;sk var hafnaW  Yeirri forsendu aW ?Wrum fj?lmiWlum hefWi veriW neitaW um sl1kar upplUsingar og eitt yrWi yfir alla aW ganga. Xegar  YaW var bent aW krafa SeWlabankans um ranns;kn beindist aW MorgunblaWinu en ekki ?Wrum fj?lmiWlum var Yv1 svaraW til aW hCn beindist ekki aW blaWinu heldur meintum brotum bankastarfsmanna. Eins og ?llum er nC lj;st hefur Yetta ml fr upphafi snCist um Yann grundvallarr)tt blaWamanna aW vernda heimildir s1nar, r)tt sem er virtur 1 lUWr%Wisr1kjum um heim allan. ++ Xegar blaWamaWur MorgunblaWsins var kvaddur til yfirheyrslu hj Ranns;knarl?greglu r1ksins neitaWi hann aW svara spurningum ranns;knarl?greglumanna um heimildarmenn s1na. Ranns;knarl?greglan krafWist Yess Y aW h)raWsd;mur Reykjav1kur CrskurWaWi aW blaWamaWurinn v%ri skyldur til aW gefa sl1kar upplUsingar. ++ 0 greinargerW sem Ranns;knarl?gregla r1kisins lagWi fram 1 h)raWsd;mi Reykjav1kur hinn 5. desember sl. er vegiW alvarlega aW heiWri MorgunblaWsins og starfsheiWri Yess# (9%9%FF blaWamanns, sem greinarnar skrifaWi. Xar eru birtar stuttar tilvitnanir 1 umr%ddar greinar og s1Wan segir: ?Xessar glefsur bera meginmarkmiWi blaWagreinanna vitni; aW varpa lj;ma  tiltekna starfsmenn Landsbanka 0slands  kostnaW viWskiptamanns Landsbanka 0slands og fyrirsvarsmanna hans, Sambands 1slenskra samvinnuf)laga.  birting trCnaWarupplUsinga af Yessu tagi og meW h%tti sem gert var t%past nokkuW skylt viW lUWr%Wislegt hlutverk fj?lmiWla.  ++ XaW er meW ;l1kindum aW sl1k orW skuli ltin falla af hlfu Ranns;knarl?greglu r1kisins 1 umr%ddri greinargerW. MeginmarkmiW blaWagreinanna var aW upplUsa almenning  0slandi um mlefni, sem v?rWuWu almannahagsmuni. Xeir almannahagsmunir liggja 1 augum uppi, Yar sem spurning var um hvort miklir fjrmunir t?puWust eWa hvort Yeim yrWi h%gt aW bjarga aW hluta til. ++ 0 greinargerW Ranns;knarl?greglu r1kisins eru einnig hafWar uppi dylgjur 1 garW fyrirsvarsmanna Landsbanka 0slands. Xar segir: ?$tla m aW 1 Yv1 tilviki, sem h)r er fjallaW um, hafi fyrirsvarsmaWur r1kisbanka, bankastj;ri eWa bankarWsmaWur, brugWist trCnaWi viWskiptamanns hrapallega og um leiW bankanum, sem hann starfar viW.  V%ri ekki viW h%fi aW Ranns;knarl?gregla r1kisins sannaWi sl1kar fullyrWingar 1 staW Yess aW hafa uppi dylgjur sem Yessar? Xeir sem starfa viW fj?lmiWla vita hins vegar aW upplUsingar berast oft til Yeirra meW margv1slegum h%tti og ekki alltaf  Yann veg, sem Yeir sem utan viW standa telja aW liggi beinast viW. ++ H)raWsd;mur Reykjav1kur komst aW Yeirri niWurst?Wu 1 g%r aW blaWamanni MorgunblaWsins v%ri skylt aW koma fyrir d;m, sem vitni til skUrslugjafar. R?k h)raWsd;msins eru Yau aW svo r1kir hagsmunir s)u 1 hCfi aW komast aW niWurst?Wu um YaW hvort bankamenn hafi rofiW bankaleynd og aW skilvirkni bankaeftirlits verWi ekki rUrW, aW Yeir s)u r1kari en Yeir hagsmunir, sem lCta aW frjlsri blaWamennsku og r)tti blaWamanna  0slandi til aW vernda heimildir s1nar, r)tti sem er viWurkenndur 1 lUWr%Wisr1kjum um allan heim. ++ Af hlfu MorgunblaWsins hefur Yessi CrskurWur Yegar veriW k%rWur til H%star)ttar 0slands. Xetta ml snUst nC um grundvallaratriWi frjlsrar blaWamennsku fyrst og s1Wast en ekki hagsmuni Sambandsins, sem hefur ekki skaWast  nokkurn htt, eins og raunar kemur fram 1 forsendum CrskurWarins. Xeir hagsmunir sem 1 hCfi eru snCast um starfsskilyrWi og aWst?Wu fj?lmiWla og starfsmanna Yeirra til Yess aW halda uppi upplUsingamiWlun um mikilsverW mlefni, sem varWa almannahag. Sl1kt ml hefur ekki fyrr komiW upp  t1mum lUWr%Wis  0slandi. Engir hagsmunir geta veriW r1kari en Yeir sem snCa aW lUWr%Wi, tjningarfrelsi og r)tti almennings til upplUsinga, sem varWa hagsmuni hans. Xessa hagsmuni er MorgunblaWiW aW verja.