WPC 2_BNa Z3|omanTimes RomanTimes Roman ItalicTimes RomanTimes Roman ItalicTimes Roman Bold Italic"m^2CRddCCCdq2C28dddddddddd88qqqYzoCNzoozzC8C^dCYdYdYCdd88d8ddddCN8ddddY`(`lC2CC!CCCCCCCCCCd8YYYYYYzYzYzYzYC8C8C8C8ddddddddddYdddddodYYYYYYYdzYzYzYzYddddddddC8C8C8C8Ndz8z8z8z8z8ddddddCCCoNoNoNoNz8z8z8dddddddzYzYzYdz8dCoNz8dddddNF2[dCYddddd7>d<d<$YYdCCddooCYmSP1Spss1ur (v=2,22 h=2,22) f/r%Wuritun.   TABASetur inn tab f. h. j. dalk ;G@21 p M xO j LIN1Setur l1nuh%W og l1nubil f/r%WuritunrHAU1Haus fyrir r%Wuritun.uritun.uhaus."^ ^4 PC'    ?  3'3'Standard6&6&Standard/&U("Von `*@ X` hp x (#%'0*,.8135@8:mX(T1X)ttir Yrj punkta fyrir r%Wuritun.   ddAP APAP EFN1Setur inn merkingu fyrir efnisyfirlit (Col 1). J2= jc e A2sEFN2Setur inn merkingu fyrir efnisyfirlit (Col 2). LUPHSHnikun i vinstri upphafsstodu   HAULUppsetn.  landscape listum E 6&6&Standard(1.h) - HP LJ IIIISKJALAP.PRS&6&6StandardHaus fyrir ferWareikning     USKLrD yx dddy   AnnaW yx Gdddy   Alls: yx dddy T yx dddy   ____________________________ ritun yfirmanns 2opDna"HLINEHline}I! ybdddyVIKLVikulina yx dddy  yx dddy   FFmFeedF?st blaWs1Wuskil]  TABTab i haus og faetur X8 2a\MLINmjo lina} yb dddyHJFNH%gri j?fnun. ` "NSNTLStaf- og t?luliWaskilgreining (1. a. 1.).X T I. A. 1. a.(1)(a) i) a) 1. a. a. 1. 1.(a) i) a)TXSTRXankastrik."2e)enlaHNK1Hnikar upp um 0.1c.  HNK3Hnikar upp um 0.3c.  r NBLSSetur nUja blaWs1Wu.s  TABRSetur inn INNDRTT+MARREL.5 X  2||{||sLETCOUR  @Velur courier letur$KY x_  @CY CU10Courier 10pt Line Draw$ d  @R  CU8Courier 8pt Line Draw$a P  @  CU12Courier 12pt Line Draw$, Xx  @r  \ 2x"! b"!"~ HAUFREHaus fyrir ferWareikninga} 6&6&StandardHaus #2 fyrir skjalaritun.6&6&Standard*@   X` hp x (#%'0*,.8135@8:73(434\45!46!6DSK2Dlkaskilgreining fyrir skjalaritun.3ВX` hp x (#%'0*,.8135@8::/I2UndirliWur.sem ritarar setja inn).;7 ` @ 1.؃/ULUndirliWur.</LIAWalliWur.=/I3InnstiliWur.sem ritarar setja inn).>J  `   @ h"(1)؃2K=?b;@s;Abq<Bx</KAKafli.? n -/BRkv%Wi.@ $ v a, à  /KGKaflagreinarnCmer.A z -GLEIGleitt letur.B ddd dd 2@Cb}=D#=Ei@Fxk@/GNGreinarnCmer.f greinarnCmeri.C x -FORSForseti gj?rir kunnugt.DJ p4 PC%  ddnd F dJ4 PC'm ORSETI  p4 PC% 0 dJ4 PC'm SLANDS Z   b4 PC' gj?rirXkunnugt: p4 PC%  ndnd  dJ4 PC'm  p4 PC%  dJ4 PC'm  b4 PC' /UFUndirfyrirs?gn.E #2 a,ÃX(T2X)ttir Yrj punkta fyrir skjalaritun.F ddUP UPUP 2IGAHCIFJGTT07T?flutexti fyrir t?flu meW sj? dlkum.G֔X` hp x (#%'0*,.8135@8:6&StandardSKJALDB.PRSo\ *  ?   X` hp x (#%'0*,.8135@8:_K6&StandardSKJALDB.PRSo\ *    } X` hp x (#%'0*,.8135@8:,PX;NXXXXX17X5X5 NNX;;XXbb;N5ddaa~1d::aaa~~~dkkGd0~W,Iykk~~~~NkktWaaa~~~πovakIlWlNlWk\;:ayaX\rWaabaikNlNzf\ayyoNk::affyonk~oooooooooooooooooooNNNNNNNkkkkkkkkkkkkkkkkkkkk::::::::::::aaaaaaaffffffffffffyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyl;z2YH~7mTimes RomanTimes Roman ItalicTimes Roman Bold ItalicTimes Roman Bold1b;,5b\  PCPGTI\  PCP< G A8I*f9 xCX"X^GkkRGGGkGkkkkkkkkkk L-G--t-GG5kG k k GkkkRkkkkGkkkk H^HGGG$GGGGGGGGGGk      - - - - GGGGkkkkkkkkkk kkkkkk       k- - - - kkkkkkkkGGGGk-----kkkkkkGGG---kkkkkktk- - - k-kG-kkkkkNekG kkkkk!!k 22k! ;  kGGkkG  $@@@ ao @@@@aP/a--aG@ki_@ -7o@P@@P=PPPPPPPPPPPPPPPPPPP@@@@@@@@@@@@-G@"X^GkkRGGGkGkkkkkkkkkkGGkJ----G --k--kGkk k kk kkkkk   GGG$GGGGGGGGGGk-k-k-k-k-k - - - - GGGGkkkkkkkkk -kkkk k-k-k-k-k    k- - - - kkkkkkkkGGGG  kkkkkkt---kkkkkkkkkk kk-k  kkkNekkkkkkk!!k 22k! wkGGkkkkG $@@@ ao @@@@aP/a--aG@ki_@ -7o@P@@P=PPPPPPPPPPPPPPPPPPP@@@@@@@@@@@@-G@2Z+J "X^kkRGGGkGkkkkkkkkkkGGkRk-----GGkGkk k GkkRkkk k aaGGG$GGGGGGGGGGkkkkkkt     kkkk- kkkk- k-kkkk    k    kkkkkkRRkk-----kkt---- ---k--- - kkNekkkkkkkk !!k k! kkkGGkkGk %$@@@% ao @@@@aP/a--aG@i_@ -7o@P@@P=PPPPPPPPPPPPPPPPPPP@@@@@@@@@@@@-G@7oC2o\  PCXP1b;,5b\  PCPGTI\  PCP< G A8I*f9 xCXGI9 xIC1f;,7f4  p(AC@N::p\  PCP26aaay\ڠ"m^,;bXX;;;Xe,;,1XXXXXXXXXX;;eeeXvvlEXvlbvv;1;gX;XbNbN;Xb1;b1bXbbNE;bXXXNF'F\;,;;;;;;;;;;;;b1XXXXXNvNvNvNvNE1E1E1E1bXXXXbbbbXXbXXXXlbXXXNNNNbvNvNvNvNXXXXXXbbE1E1E1E1Xbv1v1v1v1v1bbbbXXNNNbEbEbEbEv;v;v;bbbbbbXvNvNvNbv1bNbEv;XXbXbN>,_X;XXXXXX5:X5X51XXX;;XXbb;X5eeaa~1e::aaa~~~ekkGe0~W,Iykk~~~~NkktWaaa~~~πovakIlWlNlWk\;:ayab\rWaabaikNlNzf\ayyoNk::affyonk~oooooooooooooooooooNNNNNNNkkkkkkkkkkkkkkkkkkkk::::::::::::aaaaaaaffffffffffffyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyl;z"m^:N_uu¶NNNu:N:AuuuuuuuuuuAAhרN[ϨܨNANmuNhuhuhNuuAAuAuuuuN[Auuuuhp/p~N:NN'NNNNNNNNNNuAhhhhhϜhhhhhNANANANAuuuuuuuuuuhuuuuuuhhhhhhhuhhhhuuuuuuuuNANANANA[uAAAAAuuuuuuϨNNN[[[[AAAuuuuuuܨuhhhuAuN[AuuuuuNR:juNhuuuuu@HuFuF*hhuNNuuNhFфA'MM捍]@s:`捍fsϨ`sfszNMuzsffzfMMfffffffMMMMMMMMMMMMN"m^:NuuNNNu:N:AuuuuuuuuuuNNu٨[uܨ騨NANuNuhhNuANA‚uh[Nuuuh\3\yN:NN'NNNNNNNNNNAuuuuu騨hhhhh[A[A[A[Auuuuuuuuuuuuuhhhhhhhhuuuuuu[A[A[A[AuAAAAAuu騨hhh[[[[NNN騨uhhhAh[NuuuNR:~uNuuuuuuFMuFuFAuuuNNuuNuFхA'MM捍]@s:`捍fsϨ`sfszNMςzsffzfMMfffffffMMMMMMMMMMMMN7oC2o\  PCXP1b;,5b\  PCPGTI\  PCP< G A8I*f9 xCXGI9 xIC1f;,7f4  p(AC@N::p\  PCP@N:7/p4  p(AC</a;, KRa*f9 xCX 0c;,c9 xIC2ah aɧfb*ge"m^,;JXX;;;Xw,;,1XXXXXXXXXX;;wwwXllvll;NvbvllXbllbbE1EKX;XXNXN1XX11N1XXXXEE1XNvNNEG1G`;,;;;;;;;;;;;;X1lXlXlXlXlXvvNlNlNlNlN;1;1;1;1vXXXXXXXXXbNlXXXXbNXlXlXlXlXvNvNvNvNXlNlNlNlNXXXXXXXX;1;1;1;1NvNb1b1b1b1b1vXvXvXvXXXvlElElEXEXEXEXEb1b1b1XXXXXXvbNbEbEbEXb1vXlEXEb1bNbNXXXN>,\XEXXXXXX17X5X5&bbX;;XXXX;b5wwaa~1w::aaa~~~wkkGw0~W,Iykk~~~~NkktWaaa~~~πovakIlWlNlWk\;:ayaX\rWaabaikNlNzf\ayyoNk::affyonk~oooooooooooooooooooNNNNNNNkkkkkkkkkkkkkkkkkkkk::::::::::::aaaaaaaffffffffffffyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyl;z"m^,EbXX;;;Xe,;,1XXXXXXXXXX;;eeeXvvvvvEXvllvblvvll;1;eX;XXNXN;Xb11X1bXXXEE1bNvXNE='=e;,;;;;;;;;;;;;X1vXvXvXvXvXvNvNvNvNvNE1E1E1E1bXXXXbbbblNvXXXXlNXlXvXvXvXvNvNvNvNXvNvNvNvNXXXXXXbbE1E1E1E1XvXl1l1l1l1l1bbbbXXvEvEvEbEbEbEbEl1l1l1bbbbbbvlNlElElEXl1bvEbEl1lNlNXXbN>,XXEXXXXXX/5X5X51XXX;;XXbb;X5keaa~1e::aaa~~~kkkGe0~W,Iykk~~~~NkktWaaa~~~πovakIlWlNlWk\;:ayaf\rWaabaikNlNzf\ayyoNk::affyonk~oooooooooooooooooooNNNNNNNkkkkkkkkkkkkkkkkkkkk::::::::::::aaaaaaaffffffffffffyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyl;zMIVJMiWjar texta.kjalf M< a,HNK4  g J r 2rhe#i:jX»kXHNK2 h )  MACNormaliE     X` hp x (#%'0*,.8135@8:<     :}D4P T I. A. 1. a.(1)(a) i) a)T,0*ÍÍ,*Í!!!! ., US!!!!     X` hp x (#%'0*,.8135@8:<     :}D4P ,0*ÍÍ,*Í!!!! ., US!!!!FooterjHeaderk23lo aat aFootnotelÍč"m^$,55YS$$$5<$5555555555<<HYYY66^E@@@@(JEEE66;,1N11@@@A9<16%7,7(7,A6C/A1>1P-A/:,A1E12156(7(>4E/A1H>E>9(6144>986@9999999999999999999(((((((666666666666666666661111111444444444444>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>A7AA>EA;$;\  PC@Pm)S2& S\  PCP A22\  PCP"m^&2=KK}u222KU&2&*KKKKKKKKKK**UUUClddl\Sll2:l\llSldS\llll\2*2FK2CKCKC2KK**K*uKKKK2:*KKlKKCHHQ2&222222222222K*lClClClClCddC\C\C\C\C2*2*2*2*lKlKlKlKlKlKlKlKlKlKlClKlKlKlKlKSKlClClCdCdCdCdClK\C\C\C\ClKlKlKlKlKlKlKlK2*2*2*2*:lK\*\*\*\*\*lKlKlKlKlKlKld2d2d2S:S:S:S:\*\*\*lKlKlKlKlKlKllK\C\C\ClK\*lKd2S:\*lKlKlKlKlKN5&DK2CKKKKK)/qqK-rrKq-CCK22KKSS2C-UURRk*U11RRRkskkUZZ<U){kJ%>gwZZskkkkB{sssZZcJRRRkkkl_dRZ>\J\B\JlZoN21mRgRKlNaJlRsRSRYZB\BhVrNlRwgsg_BZ11RVVg_]Zk___________________BBBBBBBZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZ111111111111RRRRRRRVVVVVVVVVVVVggggggggggggggggggggl\l2lhsl2 ae a`'"m^%--KF-3----------333(SA<HYYY66^E@@@@(JEEE66;,1N11@@@A9<16%7,7(7,A6C/A1>1P-A/:,A1E12156(7(>4E/A1H>E>9(6144>986@9999999999999999999(((((((666666666666666666661111111444444444444>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>A7AA>EA"m^&2?KK}u222Ke&2&*KKKKKKKKKK22eeeK\\dl\\ll2CdS}dl\l\KSl\}\SS:*:?K2KKCKC*KK**C*lKKKK::*KCdCC:<)gwZZskkkkB{sssZZcJRRRkkkl_dRZ>\J\B\JlZoN21mRgRKlNaJlRsRSRYZB\BhVrNlRwgsg_BZ11RVVg_]Zk___________________BBBBBBBZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZ111111111111RRRRRRRVVVVVVVVVVVVggggggggggggggggggggl\l2lhsl7oC2o\  PCXP1b;,5b\  PCP GTI\  PCP< G A8I*f9 xCXGI9 xIC1f;,7f4  p(AC@N::p\  PCP@N:7/p4  p(AC</a;, KRa*f9 xCX 0c;,c9 xICN;$;\  PC@Pm)S2& S\  PCP A22\  PCP<o'S2& KDS*f9 xCX<B2 K2*f9 xCX2վ /SiLET2  b4 PC5  c*BHAU2  6&Sk;labrC 2 - 1. h%Wt6&StandardntersLAUSASKJ.PRSo\ 6&>6&StandardntersLAUSASKJ.PRSo\   ?   X` hp x (#%'0*,.8135@8:Wrum aWila vinnudeilu er heimilt aW vinna Ctdrtt Cr miWlunartill?gu fyrir f)lagsmenn s1na 1 samrWi viW sttasemjara. Eigi m birta miWlunartill?gu ?Wrum en Yeim sem hlut eiga aW mli n samYykkis sttasemjara fyrr en greidd hafa veriW atkv%Wi um hana. ++ MiWlunartillaga skal borin undir atkv%Wi viW atkv%WagreiWslu allra atkv%Wisb%rra aWila eins og sttasemjari gekk fr henni og henni svaraW jtandi eWa neitandi. ++ Atkv%WagreiWsla um miWlunartill?gu skal fara fram  kj?rfundi sem standi 1 fyrir fram kveWinn t1ma. R1kissttasemjari getur aW h?fWu samrWi viW aWila vinnudeilu kveWiW aW atkv%WagreiWsla fari jafnframt fram utan kj?rfundar  tilteknum st?Wum eWa sv%Wum. 0 staW atkv%WagreiWslu innan og utan kj?rfundar er r1kissttasemjara heimilt aW h?fWu samrWi viW aWila vinnudeilu aW kveWa aW atkv%WagreiWsla um miWlunartill?gu fari fram meW leynilegri almennri p;statkv%WagreiWslu meWal f)lagsmanna sem lokiW skal innan fyrir fram kveWins t1ma. R1kissttasemjari gefur aW h?fWu samrWi viW aWila vinnudeilu nnari fyrirm%li um fyrirkomulag atkv%WagreiWslu, svo sem hven%r og hvernig hCn skuli fara fram. Atkv%WagreiWsla skal vera skrifleg og leynileg. ++ ++ k. (30. gr.) ++ Jafnskj;tt og atkv%WagreiWslu er lokiW skulu atkv%Wi og kj?rg?gn afhent sttasemjara. Talning atkv%Wa fer fram undir stj;rn sttasemjara og er hverjum aWila heimilt aW hafa umboWsmann viWstaddan talninguna. ++ l. (31. gr.) ++ MiWlunartillaga telst felld 1 atkv%WagreiWslu ef meiri hluti greiddra atkv%Wa, og Y#(9%9%FF minnst YriWjungur atkv%Wa samkv%mt atkv%Wa- eWa f)lagaskr, er m;tatkv%Wi. ++ m. (32. gr.) ++ Sttasemjarar geta boriW fram miWlunartill?gu eins oft og Yeim Yykir Yurfa. ++ n. (33. gr.) ++ Ef sttatilraunum 1 mikilv%gri deilu er h%tt n rangurs getur r1kissttasemjari birt skUrslu um mliW  Yann htt sem hann l1tur heppilegastan til Yess aW almenningur fi r)tta hugmynd um deiluna. ++ o. (34. gr.) ++ Ef annar hvor aWili vill samYykkja miWlunartill?gu sttasemjara eftir aW sttaumleitun hefur veriW h%tt n rangurs sendir hann sttasemjara yfirlUsingu um YaW. Sttasemjara ber Yegar aW lta gagnaWila vita um yfirlUsinguna. Vilji hann einnig fallast  miWlunartill?guna s)r sttasemjari um aW aWilar gangi fr samningum s1n  milli. ++ p. (35. gr.) ++ NC hefur sttaumleitunum sttasemjara lokiW n rangurs og ber honum Y aW hefja Y%r  nU ef annar hvor aWili ;skar Yess eWa hann telur YaW heppilegt. X; ber honum %t1W aW gera tilraun til stta meW aWilum innan 14 s;larhringa fr Yv1 hann h%tti s1Wustu samningatilraunum s1num. ++ q. (36. gr.) ++ Sttasemjarar skulu halda gerWab%kur og skr Yar hvar og hven%r sttafundir eru haldnir, nafn sttasemjara og viWstaddra aWila eWa fulltrCa Yeirra. Geta skal framlagWra skjala og hins helsta sem fram fer. ++ r. (37. gr.) ++ R1kissttasemjari skal senda f)lagsmlarWherra skUrslur um st?rf s1n samkv%mt l?gum Yessum svo oft sem Yurfa Yykir og ekki sjaldnar en einu sinni  ri. $47. gr. ' ?++ 39. gr. laganna orWast svo: ++ 0 d;minum eiga s%ti fimm menn, sem skipaWir eru til Yriggja ra Yannig: Einn af Vinnuveitendasambandi 0slands, annar af AlYUWusambandi 0slands, YriWji af f)lagsmlarWherra Cr h;pi Yriggja manna, sem H%stir)ttur tilnefnir, og tveir af H%star)tti, og s) annar Yeirra s)rstaklega tilnefndur til Yess aW vera forseti d;msins. Ef atvinnurekandi, sem er mlsaWili, er ekki meWlimur 1 Vinnuveitendasambandi 0slands, skal d;mari s, sem tilnefndur er af Yv1, v1kja s%ti, en 1 staWinn tilnefnir atvinnurekandinn d;mara 1 mlinu og skal hann hafa gert YaW Wur en hlfur stefnufrestur er liWinn, ella tilnefnir forseti d;msins d;marann. Sama  viW Yegar mlsaWili er st)ttarf)lag eWa samband st)ttarf)laga utan heildarsamtaka launaf;lks gagnvart d;mara, skipuWum af AlYUWusambandi 0slands. ++ S?mu aWilar tilnefna varad;mendur er taka s%ti 1 forf?llum aWald;menda. ++ Xegar ml Yau, sem um r%Wir 1 2. mgr. 44. gr., koma til meWferWar 1 F)lagsd;mi, skulu d;mendur Yeir, sem tilnefndir eru af Vinnuveitendasambandi 0slands og AlYUWusambandi 0slands, v1kja s%ti, en 1 Yeirra staW tilnefna stefnandi og stefndur hvor sinn#(9%9%FF mann Cr h;pi 18 manna, sem tilnefndir eru 1 Yv1 skyni af IWnsveinarWi AlYUWusambands 0slands og Samt?kum iWnaWarins til Yriggja ra 1 senn. IWnsveinarW AS0 tilnefnir sex menn og Samt?k iWnaWarins t;lf menn. Nefnd samt?k nefna meW sama h%tti jafnmarga varamenn. NC tilnefnir aWili ekki d;mara eWa ekki n%st samkomulag um tilnefninguna milli samaWila mls, og nefnir forseti F)lagsd;ms Y d;mara 1 hans staW Cr h;pi s?mu manna. $8. gr. ' ?++ 0 staW orWsins ?AtvinnumlarWherra  1 1. mlsl. 40. gr. laganna kemur: F)lagsmlarWherra. $49. gr. ' ?++ ViW 56. gr. laganna b%tist nU mlsgrein er orWast svo: ++ Skattyfirv?ld skulu veita nauWsynlegar upplUsingar um fj?lda starfsmanna fyrirt%kis vegna r)ttarst?Wu vinnustaWarf)lags, sbr. 3. mgr. 2. gr. $10. gr. ' ?++ ViW 70. gr. laganna b%tist nU mlsgrein er orWast svo: ++ byrgW skv. 2. mgr. 8. gr. varWar Y; ekki sektum. C/GN$11. gr.nCx /GNۃ ++ L?g Yessi ?Wlast Yegar gildi. ++ kv%Wi III. kafla laganna, 20.!37. gr., gilda eftir Yv1 sem viW  um opinbera starfsmenn sem l?g um kjarasamninga opinberra starfsmanna n til. ++ Jafnframt falla Cr gildi l?g nr. 33/1978, um sttast?rf 1 vinnudeilum. ++ Xegar l?g Yessi hafa hlotiW staWfestingu skal fella meginml Yeirra inn 1 l?g nr. 80/1938, um st)ttarf)l?g og vinnudeilur, og gefa Yau Ct svo breytt. BGLEI ggd Athugasemdir viW lagafrumvarp Yetta.rqBGLEI dgg ۃ E" Inngangur. ++ H)r  landi hafa um langt skeiW fariW fram umr%Wur um nauWsyn Yess aW b%ta samskiptareglur  vinnumarkaWi meW YaW aW markmiWi aW auWvelda og einfalda gerW kjarasamninga. Xannig yrWi stuWlaW aW friWsamlegum samningum og dregiW Cr t?kum  vinnumarkaWi og oft langvinnum vinnust?Wvunum. Afskipti 1slenskra stj;rnvalda af einst?kum kjaradeilum hafa vakiW athygli alYj;Wastofnana, t.d. AlYj;Wavinnumlastofnunarinnar (ILO). Xannig virWist hafa skort  aW leikreglur hafi meW fulln%gjandi h%tti stuWlaW aW frjlsum samningum aWila vinnumarkaWarins. AWilar kunna aW hafa treyst um of  1hlutun stj;rnvalda. Mikilv%gt er Yv1 aW setja almennar og skUrar leikreglur til Yess aW tryggja frjlsa samninga  vinnumarkaWi. Loks hafa nUjar Yarfir komiW til meW auknu v%gi alYj;Wasamninga af Umsum toga sem gefa aWilum vinnumarkaWarins f%ri  aW skipa mlum meW heildarsamningum. L?g um st)ttarf)l?g og vinnudeilur hafa staWiW ;breytt fr Yv1 aW Yau voru sett fyrir t%pum sext1u rum aW frt?ldum reglum um sttast?rf 1 vinnudeilum. S)rst?k l?g um sttast?rf 1 vinnudeilum voru sett riW 1978. Fr rinu 1938 hafa orWiW gagngerar breytingar  atvinnuhttum. S)rh%fing hefur aukist og starfsst)ttum fj?lgaW til muna en st)ttarf)l?g eru enn 1 flestum tilvikum byggW  starfsst)tt. Einstakir atvinnurekendur eru Yannig bundnir kjarasamningum viW fj?lm?rg f)l?g sem hvert fyrir sig fer#(9%9%FF meW samnings- og verkfallsr)tt samkv%mt l?gum. Mj?g fmennir h;par geta knCiW fram s)rhagsmuni s1na 1 krafti lykilaWst?Wu.    оX skortir  aW tryggt s) aW vel s) vandaW til afgreiWslu kjarasamninga og kvarWana um vinnust?Wvanir.  YaW b%Wi viW um samt?k atvinnurekenda og st)ttarf)l?g. X%r breytingar, sem lagt er til aW gerWar verWi  vinnul?ggj?f, eru 1 samr%mi viW stefnuyfirlUsingu r1kisstj;rnarinnar, enda miWa Y%r aW st?Wugleika, byrgW samningsaWila og auknum hrifum f)lagsmanna 1 st)ttarf)l?gum. NauWsynlegt er Yv1 aW taka til endurskoWunar Umis kv%Wi gildandi vinnul?ggjafar, Y.e. b%Wi laga nr. 80/1938, um st)ttarf)l?g og vinnudeilur, meW s1Wari breytingum, og laga nr. 33/1978, um sttast?rf 1 vinnudeilum, og breyta Yeim 1 samr%mi viW nUjar aWst%Wur 1 Yj;Wf)laginu. ++ F)lagsmlarWherra skipaWi 4. okt;ber 1994 vinnuh;p til aW fjalla um samskiptareglur  vinnumarkaWi. 0 vinnuh;pinn voru skipuW fr AlYUWusambandi 0slands Benedikt Dav1Wsson, forseti AS0, og Brynd1s Hl?Wversd;ttir, l?gfr%Wingur AS0, og til vara Ingibj?rg R. GuWmundsd;ttir, 1. varaforseti AS0, og Ari SkClason, framkv%mdastj;ri AS0; fr Bandalagi starfsmanna r1kis og b%ja >gmundur J;nasson, formaWur BSRB, og til vara Svanhildur Halld;rsd;ttir, skrifstofustj;ri BSRB; fr fjrmlarWuneyti Birgir GuWj;nsson, skrifstofustj;ri starfsmannaskrifstofu fjrmlarWuneytisins, og til vara Gunnar Bj?rnsson, deildarstj;ri  starfsmannaskrifstofu fjrmlarWuneytisins; fr Vinnumlasambandi rni Benediktsson, formaWur VMS, og til vara J;ngeir Hlinason, framkv%mdastj;ri VMS; fr Vinnuveitendasambandi 0slands X;rarinn V. X;rarinsson, framkv%mdastj;ri VS0, og til vara Hrafnhildur Stefnsd;ttir, l?gfr%Wingur VS0. F)lagsmlarWherra skipaWi Gylfa Kristinsson, deildarstj;ra 1 f)lagsmlarWuneytinu, formann vinnuh;psins. Fr Yv1 1 ma1 1995 hafa starfaW meW nefndinni J;n Sveinsson hdl. sem l?gfr%Wilegur rWgjafi og G1sli Tryggvason laganemi sem ritari. 0 skipunarbr)fi kemur fram aW vinnuh;pnum s) faliW aW kynna s)r Yr;un samskiptareglna samtaka atvinnurekenda og launaf;lks 1 ?Wrum l?ndum og bera Yr;unina saman viW st?Wu mla h)rlendis. Fyrir h;pinn var lagt aW taka saman skUrslu um niWurst?Wuna af athugun sinni. Ef 1 lj;s k%mi aW breyta Yyrfti 1slenskri l?ggj?f var h;pnum faliW aW setja fram till?gur um YaW efni. Hinn 22. n;vember 1995 skilaWi vinnuh;purinn fangaskUrslu sem ber heitiW Samskiptareglur  vinnumarkaWi og er hCn birt sem fylgiskjal I meW frumvarpi Yessu. Vinnuh;purinn hefur fram til Yessa haldiW 48 fundi. ++ 0 fangaskUrslu vinnuh;psins fr 22. n;vember 1995 er gerW grein fyrir nUjum hugmyndum 1 sambandi viW gerW kjarasamninga sem h;purinn taldi mikilv%gt aW fengju sem fyrst umfj?llun 1 hlutaWeigandi samt?kum. Hugmyndir h;psins, sem fram koma 1 fangaskUrslunni, lCta fyrst og fremst aW svonefndri viWr%Wu%tlun, miWlunartill?gu, tengingarreglu og meWferW samningsumboWs, en h;purinn leggur 1 umfj?llun sinni herslu  leiWir til aW gera kjaraviWr%Wur markvissari og styttri. 0 niWurlagi skUrslunnar kemur og fram aW h;purinn telur aW einnig Yurfi aW huga aW reglum um vinnudeilur, inntak Yeirra og hvort efni s)u til aW setja nnari formreglur um kvarWanir um vinnust?Wvanir og framkv%md Yeirra. 0 fangaskUrslunni kemur loks fram aW Umis atriWi, sem tengjast Yeim hugmyndum sem fram eru settar, hafi ekki veriW r%dd til hl1tar, svo sem miWlun sttasemjara og fyrirkomulag atkv%WagreiWslu um hana, boWun vinnust?Wvana, hlutverk r1kissttasemjara 1 vinnudeilum og vinnustaWarfyrirkomulag. ++ Eftir aW fangaskUrslan var l?gW fram 1 n;vember 1995 hafa fulltrCar aWila vinnumarkaWarins 1 nefndinni ekki nW samst?Wu um till?gur til breytinga  kv%Wum gildandi laga til aW hrinda 1 framkv%md framangreindum hugmyndum vinnuh;psins. Lagafrumvarp Yetta hefur Yv1 veriW samiW  vegum f)lagsmlarWherra, m.a.  grundvelli bendinga sem#(9%9%FF fram koma 1 fangaskUrslu vinnuh;psins og umr%Wna sem hafa fariW fram 1 vinnuh;pnum. R)tt Yykir nC aW fella l?g um sttast?rf 1 vinnudeilum inn 1 l?g nr. 80/1938, um st)ttarf)l?g og vinnudeilur, Yar sem III. kafli um sttatilraunir 1 vinnudeilum var upphaflega, enda Yykja ?ll Yessi efnisatriWi eiga heima 1 einum l?gum um st)ttarf)l?g og vinnudeilur. ++ ViW samningu frumvarpsins hefur s)rstaklega veriW g%tt aW stj;rnarskrrv?rWum r)ttindum einstaklinga, svo og aW alYj;WasamYykktum sem 0sland hefur gerst aWili aW  sviWi vinnur)ttar. '  Helstu nUm%li. ' ? ++ Helstu breytingar og nUm%li, sem fram koma 1 frumvarpi Yessu, eru eftirfarandi: ++ VinnustaWarf)l?g. VinnustaWarf)lag starfsmanna 1 fyrirt%kjum meW a.m.k. 250 starfsmenn aW jafnaWi ?Wlast r)ttarst?Wu st)ttarf)lags, enda eigi a.m.k.  starfsmanna aWild aW Yv1. Fer vinnustaWarf)lag Y eitt meW samningsumboW fyrir starfsmenn Yar (1. gr. frumvarpsins). ++ SamningsumboW og samYykkt kjarasamninga. Settar eru skUrar reglur um samningsumboW atvinnurekenda og st)ttarf)laga. Tekin eru af tv1m%li um aW heimilt er aW fela sameiginlegri samninganefnd fleiri samningsaWila samningsumboW. Er YaW 1 sumum tilvikum nauWsynlegt vegna samstarfsins  Evr;pska efnahagssv%Winu. Samninganefnd verWur heimilt aW kveWa sameiginlega atkv%WagreiWslu. UndirritaWir kjarasamningar ?Wlast gildi fr undirskriftardegi, nema Yeir s)u felldir meW meiri hluta greiddra atkv%Wa og minnst fimmtungi atkv%Wa alls. Fari p;statkv%WagreiWsla fram r%Wur einfaldur meiri hluti greiddra atkv%Wa. Um kjarasamninga, sem taka einungis til tiltekins hluta f)lagsmanna eWa starfsmanna tiltekins fyrirt%kis, gildir ?nnur regla. Xar er skiliW aW hlutfall m;tatkv%Wa s) jafnan YriWjungur atkv%Wa alls (1. og 2. mgr. 2. gr.). ++ Skyldur og byrgW samningsaWila. Skylda er l?gW  samningsaWila aW stuWla aW Yv1 aW f)lagsmenn Yeirra virWi gerWa samninga. KveWiW er  um byrgW ;f)lagsbundinna og einstakra f)lagsmanna Yegar ekki er sUnt fram  aWild samningsaWila aW ;l?gm%tum aWgerWum (3. mgr. 2. gr. og 3. gr.). ++ Formleg skilyrWi fyrir vinnust?Wvun. Settar eru skUrari reglur um hvaW Yurfi aW koma fram 1 till?gu um vinnust?Wvun. Jafnframt skulu kr?fur liggja fyrir, viWr%Wna Yarf aW hafa veriW leitaW og sttasemjari Yarf aW hafa leitaW stta milli aWila (3. mgr. 4. gr.). ++ kv?rWun um vinnust?Wvun. kv?rWun um vinnust?Wvun skal tekin af f)lagsm?nnum viW almenna leynilega atkv%WagreiWslu meW Yttt?ku a.m.k. 20% atkv%Wisb%rra f)lagsmanna. Samkv%mt Yessu er 1 raun nauWsynlegt aW 10% atkv%Wa s)u greidd meW till?gu um vinnust?Wvun enda r%Wur meiri hlutinn. Xetta skilyrWi gildir Y; ekki ef p;statkv%WagreiWsla fer fram. Ef um er aW r%Wa vinnust?Wvun af hlfu tiltekins hluta f)lagsmanna eWa 1 tilteknu fyrirt%ki Yarf Y; jafnan Yttt?ku helmings atkv%Wisb%rra Yannig aW fj;rWungur atkv%Wisb%rra Yarf aW greiWa till?gu atkv%Wi. F)lagsmenn taka kv?rWun um vinnust?Wvun 1 beinni atkv%WagreiWslu. Heimildir samninganefndar og f)lagsstj;rnar eWa trCnaWarmannarWs samtaka atvinnurekenda eWa st)ttarf)laga eiga Yv1 ekki lengur viW. X er tekin upp 1 l?gin skilgreining  hugtakinu vinnust?Wvun, sbr. skUringar meW 5. gr. (1. og 2. mgr. 4. gr. og 5. gr.). ++ P;statkv%WagreiWsla. HeimiluW er p;statkv%WagreiWsla um gerWa kjarasamninga og um kv?rWun um vinnust?Wvun. Ef sC heimild er nUtt Yarf aW jafnaWi ekki aW n tilteknu hlutfalli m;tatkv%Wa gegn samningsniWurst?Wu eWa tiltekinni Yttt?ku viW almenna kv?rWun um vinnust?Wvun. R1kissttasemjara er veitt heimild til aW kveWa 1 samrWi viW aWila aW atkv%WagreiWsla um miWlunartill?gu fari fram meW p;sti (2. mgr. 2. gr., 1. mgr.z$ X)%%FF 4. gr. og 3. mgr. j-liWar 6. gr. (29. gr.)). ++ ViWr%Wu%tlun. Samkv%mt gildandi reglum er ekki tryggWur r)ttur aWila til viWr%Wna viW gagnaWilann. Atvinnurekendur og st)ttarf)l?g skulu gera viWr%Wu%tlun um skipulag viWr%Wna og gerW kjarasamnings. Er YaW gert aW danskri fyrirmynd, Yar sem samiW hefur veriW um sl1kt fyrirkomulag (d-liWur 6. gr. (23. gr.)). ++ SkUrari miWlunarheimildir. LagaskilyrWi fyrir heimild sttasemjara til aW leggja fram    sameiginlega miWlunartill?gu eru gerW mun skUrari. TekiW er fram meW ;tv1r%Wum h%tti aW sameiginlegt atkv%Wamagn r%Wur Crslitum um samYykkt eWa synjun. Atkv%Wi skulu talin meW aWgreindum h%tti hj annars vegar samningsaWilum  almennum vinnumarkaWi og hins vegar hj Yeim sem l?g um kjarasamninga opinberra starfsmanna taka til. NiWurstaWa hj hvorum h;pnum fyrir sig, ;hW niWurst?Wu hins, r%Wur Crslitum um samYykkt eWa synjun. Einnig er kveWiW  um til hverra sameiginleg miWlunartillaga geti tekiW og hvernig samningsaWilar geti sett sameiginlegri miWlunartill?gu takm?rk (i-liWur 6. gr. (28. gr.)). ++ Tilh?gun atkv%WagreiWslu um miWlunartill?gu.  R1kissttasemjara eru fengnar heimildir til aW kveWa p;statkv%WagreiWslu og utankj?rfundaratkv%WagreiWslu. vallt skal haft samrW viW aWila vinnudeilu Wur en sl1kar kvarWanir eru teknar (3. mgr. j-liWar 6. gr. (29. gr.)). ++ AfgreiWsla miWlunartill?gu. MiWlunartillaga er felld 1 atkv%WagreiWslu ef meiri hluti greiddra atkv%Wa og jafnframt aW minnsta kosti YriWjungur atkv%Wa alls er m;tatkv%Wi. Er sC breyting gerW meW v1san til heimilda r1kissttasemjara til aW kveWa p;statkv%WagreiWslu eWa utankj?rfundaratkv%WagreiWslu, en ef Y%r heimildir verWa nUttar mun Ytttaka aukast. SkilyrWiW um lgmarkshlutfall m;tatkv%Wa  viW ;hW tilh?gun atkv%WagreiWslu (l-liWur 6. gr. (31. gr.)). ' w  Um efni frumvarpsins. hVinnustaWarf)l?g. ' ?++ R)tt Yykir aW gefa kost  aW 1 fyrirt%kjum meW a.m.k. 250 starfsmenn verWi unnt aW gera vinnustaWarsamninga. XaW hefur sUnt sig aW Y?rf getur veriW  sl1ku 1 mj?g st;rum fyrirt%kjum. Starfsm?nnum sl1kra fyrirt%kja er Yv1 veitt heimild til aW stofna og starfr%kja st)ttarf)lag er taki til fyrirt%kisins. Til Yess aW tryggja aW v1Wt%k samstaWa r1ki um YaW fyrirkomulag er gert aW skilyrWi aW a.m.k.  starfsmanna s)u f)lagsmenn. F)lag nUtur Y r)ttarst?Wu sem st)ttarf)lag og fer eitt meW samningsumboW starfsmanna Yar. Einn samningur, sem Yannig er gerWur milli starfsmanna sjlfra og atvinnurekanda, gildir Y um starfsemi fyrirt%kisins. Fyrirt%ki af Yessari st%rW eru nC um 50 talsins samkv%mt upplUsingum skattyfirvalda. ++ AW ;breyttum l?gum er s m?guleiki ekki fyrir hendi aW gera vinnustaWarsamninga  almennum vinnumarkaWi Yar sem f)lagssv%Wi st)ttarf)lags verWur aW n a.m.k. til eins sveitarf)lags. XaW skilyrWi er ;breytt um st)ttarf)l?g sem ekki geta talist vinnustaWarf)l?g, enda virWist Yr;unin frekar stefna 1 Y tt aW f)l?gin verWi f%rri og st%rri. Eitt af vandamlum 1slensks vinnumarkaWar hefur veriW fj?ldi viWsemjenda. Sama fyrirt%kiW getur veriW bundiW af kjarasamningum viW allt aW tuttugu eWa fleiri f)l?g meW mismunandi reglum og ;vissu um vinnufriW. Xar sem sveiflur 1 starfsmannafj?lda geta haft hrif  r)ttarst?Wu f)lags sem %tlaW er aW vera vinnustaWarf)lag er ?ruggara aW stofna aWeins sl1k f)l?g 1 fyrirt%kjum sem hafa styrka st?Wu. Stofnun vinnustaWarf)lags v%ri Y; vitaskuld hW frjlsum vilja starfsmanna sjlfra og hvers kyns 1hlutun af hlfu atvinnurekenda eWa stj;rnvalda 1 Yv1 efni g%ti faliW 1 s)r brot  4. gr. laganna.z$ X)%%FFԌ++ Lagaheimild til aW stofna st)ttarf)l?g er taki til eins vinnustaWar er Yegar fyrir hendi hvaW varWar opinberra starfsmanna, enda taki f)lagiW til a.m.k. Y.TELJ  26YTELJ ZMNEFN   3Zl=NEFN >  !  hluta starfsmanna sem undir l?gin heyra hj tiltekinni stofnun og Yeir f)lagsmenn s)u 100 eWa fleiri. Sl1kt vinnustaWarf)lag er l?gformlegur samningsaWili og getur meW l?gm%tum h%tti boWaW verkfall fyrir h?nd Yess launaf;lks sem  1 hlut. Heimild samkv%mt frumvarpinu til aW stofna vinnustaWarf)lag sem hefWi aW ?llu leyti r)ttarst?Wu st)ttarf)lags er 1 htt viW Y stefnu aW samr%ma eftir f?ngum reglur sem gilda hj opinberum starfsm?nnum og launaf;lki  almennum vinnumarkaWi um gerW kjarasamninga og verkfallsr)tt. XaW getur Yv1 alls ekki flokkast undir 1hlutun 1 innri mlefni verkalUWshreyfingarinnar aW bj;Wa upp  sl1ka heimild 1 l?gum. ++ Helstu r?ksemdir meW vinnustaWarfyrirkomulagi eru Y%r aW raunveruleg hrif starfsmanna sjlfra geta aukist, lUWr%Wi verWur virkara og vald f%rist n%r Yeim sem hafa beinna hagsmuna aW g%ta. FyrirkomulagiW er til Yess falliW aW draga Cr miWstUringu og umboWsvanda og kvarWanavald mun 1 einhverjum tilvikum f%rast heim 1 h)raW til forustu launaf;lks Yar. X er vinnustaWarfyrirkomulag til Yess falliW aW stuWla aW auknum j?fnuWi, samkennd innan fyrirt%kja, vinnufriWi og aukinni framleiWni 1 Ygu heildarinnar. Loks bUWur YaW upp  meiri sveigjanleika 1 samningum. Um YaW eru d%mi fr st;rum orkufrekum vinnust?Wum h)rlendis. MeWal ;kosta vinnustaWarfyrirkomulags hafa veriW nefndir hagsmunarekstrar, sl%mur starfsandi og minna s;knarf%ri. Kostirnir eru Y; fleiri. ++ Heimild til aW stofna vinnustaWarf)lag m  hinn b;ginn ekki stofna 1 h%ttu markmiWum um m;tun launastefnu og fylgni viW hana. Fj?lgun samningsaWila er ekki %skileg. Xv1 er heimildin bundin viW tiltekinn lgmarksfj?lda (250) og kveWiW lgmarkshlutfall  starfsmanna 1 fyrirt%ki " meW sama h%tti og lgmarksst%rW f)lagssv%Wis st)ttarf)laga er nC miWuW viW eitt sveitarf)lag. MeW Yeim skilyrWum er unnt aW koma 1 veg fyrir aW vinnustaWarfyrirkomulag geti leitt til minni samst?Wu og rUrt r)ttindi og hagsmuni einstaklinga 1 fmennum eWa dreifWum st)ttum. Ekki er gert rW fyrir vinnustaWarfyrirkomulagi sem aWalreglu h)rlendis vegna sm%War fyrirt%kja. Z SamningsumboW og samYykkt kjarasamninga. ' ?++ 0 frumvarpinu er nUtt kv%Wi sem m%lir skUrt fyrir um hvaW felist 1 umboWi samninganefndar eWa fyrirsvarsmanns sem kemur fram fyrir h?nd samningsaWila, atvinnurekenda eWa st)ttarf)laga. Nokkur vafi getur veriW um samningsumboW sem jafnvel getur leitt af s)r deilur fyrir d;mst;lum eftir aW kjarasamningar hafa veriW gerWir. LeiWir sl1kur vafi til ;vissu fyrir fj?lda launaf;lks og atvinnurekendur. Xv1 Yykir til b;ta aW kveWa skUrt  um Yennan formlega Ytt 1 samningsumboWi samningsaWila. ++ Frumvarpinu er einnig %tlaW aW taka af tv1m%li um heimildir st)ttarf)laga til aW fela sameiginlegri samninganefnd samningsumboW, sem Yau hafa l?gum samkv%mt, ef Yau kj;sa sjlf. Sl1kri heimild er ekki fyrir aW fara 1 settum l?gum. Atvinnurekendur hafa hins vegar Yegar aW l?gum frelsi til Yess aW fela sameiginlegum samninganefndum samningsumboW sitt og nUta Yeir YaW frelsi almennt. AW Yessu leyti er ;jafnr%Wi milli aWila  vinnumarkaWi. 0 5. gr. laganna kemur fram aW st)ttarf)l?g eru l?gformlegur samningsaWili um kaup og kj?r meWlima sinna, enda hafi f)lagiW kveWiW aW lta starfsemi s1na taka til sl1kra mlefna. UmboW st)ttarf)laga til aW gera kjarasamninga fyrir h?nd f)lagsmanna sinna er Yv1 l?gbundiW. Xv1 Yykir nauWsyn bera til aW setja ;tv1r%War lagareglur um heimildir st)ttarf)laga aW Yessu leyti. Heimildin er til Yess fallin aW styrkja st?Wu st)ttarf)laga og sambanda Yeirra viW almenna endurnUjun kjarasamninga 1 Yv1 sem nefnt hefur veriW# (9%9%FF samflot " ef Yau kj;sa sjlf aW fara Y leiW. MeW sl1kri reglu 1 l?gum er komiW  jafnr%Wi milli aWila  vinnumarkaWi aW Yessu leyti. ++ UmboW st)ttarf)laga til gerWar kjarasamninga er 1 sumum tilvikum jafnvel nauWsynlegt aW framselja til landssambanda eWa heildarsamtaka vegna samstarfsins  Evr;pska efnahagssv%Winu. 0 Maastricht-samningi Evr;pusambandsins (ESB) er gert rW fyrir aW samt?k aWila vinnumarkaWarins gegni auknu hlutverki viW aW hrinda 1 framkv%md tilskipunum sem snerta t.d. samskipti  vinnumarkaWi, r)ttindi launaf;lks, vinnuvernd og j?fn t%kif%ri karla og kvenna til atvinnuYttt?ku. 0 kv%Wum nokkurra tilskipana, sem Yegar eru hluti af samningnum um Evr;pska efnahagssv%WiW, er gert rW fyrir Yessari leiW. Benda m  tilskipun ESB um skyldu atvinnurekenda til aW skUra launam?nnum fr samningsskilmlum eWa rWningarfyrirkomulagi (91/533/ESB), tilskipun ESB um skipulag vinnut1ma (93/104/ESB) og tilskipun ESB um upplUsingar og samrW viW starfsmenn fyrirt%kja (94/45/ESB). Helstu samt?k aWila vinnumarkaWarins  0slandi hafa lUst yfir eindreginni ;sk um YaW aW f t%kif%ri til aW hrinda 1 framkv%md kv%Wum Yessara tilskipana meW kjarasamningum. NauWsynlegt er aW greiWa fyrir Yessari leiW meW Yv1 aW kveWa skUrt  um samningsumboW og heimildir til aW framselja YaW til landssambanda og heildarsamtaka. ++ Oft httar Yannig til aW m?rg f)l?g standa aW gerW fleiri samninga  sama t1ma Yannig aW samningsniWurst?Wur eru hWar hver annarri. Xv1 er nauWsynlegt aW kveWa skUrt  um heimild samninganefnda til aW viWhafa sameiginlega atkv%WagreiWslu Yegar samningar eru innbyrWis tengdir meW Yessum h%tti, t.d. vegna launahlutfalla. MeW frumvarpinu er samninganefndum, sem koma fram fyrir h?nd samningsaWila viW gerW kjarasamnings, veitt almenn heimild til Yess aW kveWa  um sameiginlega atkv%WagreiWslu meWal f)lagsmanna hlutaWeigandi samtaka atvinnurekenda og hlutaWeigandi st)ttarf)lags eWa st)ttarf)laga um samningsniWurst?Wu. kv?rWun 1 Yessu efni er alfariW 1 h?ndum samninganefnda, enda er Y eing?ngu veriW aW auka heimildir st)ttarf)laga. ++ ViW almenna endurnUjun kjarasamninga fyrri hluta rsins 1995 var um YaW samiW meW m?rgum kjarasamningum aW samningur t%ki gildi, nema hann yrWi felldur innan tiltekins t1ma. Var 1 fyrsta lagi samiW um aW samningsaWilar skyldu bera samninginn upp til afgreiWslu  l?gm%tan htt innan samtaka sinna og v1Wa var tekiW fram aW YaW skyldi gerast innan tiltekins t1ma. 0 einu tilviki var skUrt tekiW fram aW afgreiWslan v%ri til samYykktar eWa synjunar. 0 ?Wru lagi var samiW um aW hefWi gagnaWila ekki borist tilkynning um niWurst?Wu afgreiWslunnar fyrir tiltekinn t1ma eWa innan tiltekins frests fr undirritun skoWaWist kjarasamningurinn samYykktur. Frestur til Yess aW tilkynna um niWurst?Wuna var fr sex d?gum og allt aW mnuWi en v1Wast var hann kveWinn Yrjr vikur. Var s1Warnefnda kv%WiW sett 1 kjarasamning aW frumkv%Wi launaf;lks vegna Yeirrar ;vissu sem hefur komiW upp Yegar ?Wrum samningsaWila hefur lWst aW samYykkja kjarasamning formlega 1 samr%mi viW eigin reglur og s1War f%rst undan aW hl1ta samningi. Vafi um formlegt gildi kjarasamnings getur leitt af s)r deilur fyrir d;mst;lum eftir aW kjarasamningar hafa veriW gerWir. Kjarasamningar eru gerWir fyrir Yorra launaf;lks innan st)ttarf)laga og hafa jafnframt almennt gildi sem lgmarkskj?r skv. 1. gr. laga nr. 55/1980, um starfskj?r launaf;lks og skyldutryggingu l1feyrisr)ttinda. S)rhver vafi um formlegt gildi kjarasamninga hefur Yv1 1 f?r meW s)r mikla ;vissu fyrir fj?lda launaf;lks og atvinnurekendur um hag Yeirra og afkomu. Er YaW og jafnan forsenda efnislegrar samningsniWurst?Wu aW bWir samningsaWilar staWfesti hana meW formlega r)ttum h%tti. Xv1 Yykir til b;ta aW kveWa skUrt  um Yennan formlega Ytt 1 samningsumboWi samningsaWila Yannig aW m%lt s) fyr# (9%9%FFԮir um YaW 1 l?gum aW t;ml%ti annars samningsaWila 1 Yessu efni komi ekki 1 koll formlegum gagnaWila eWa ?Wrum sem hlut eiga aW mli. MeW v1san til Yeirrar framkv%mdar sem h?fW var  viW almenna endurnUjun kjarasamninga fyrri hluta rs 1995 er meW Yessu veriW aW taka af tv1m%li um aW sC venja  almennum vinnumarkaWi s) l?gleg og r)ttm%t. H)r Yykir r)tt aW samningsaWilum s) meW l?gum tryggWur fj?gurra vikna frestur til Yess aW hafna samningsniWurst?Wu samninganefndar, enda er atvikum hW hversu flj;tt er unnt aW efna til atkv%WagreiWslu. ++ X er 1 frumvarpinu regla um hlutfall atkv%Wa sem Yarf til aW fella niWurst?Wu l?gm%tra fulltrCa samningsaWila, samninganefnda eWa annarra fyrirsvarsmanna. kv%Winu svipar til reglunnar um nauWsynlegt hlutfall m;tatkv%Wa 1 atkv%WagreiWslu um miWlunartill?gu en hlutfalliW er l%gra. Til Yess aW fella l?glega gerWan kjarasamning Yarf aW vera lj;st aW um raunverulega andst?Wu f)lagsmanna s) aW tefla. L1til Ytttaka  fundum og 1 afgreiWslu samninga er afar ;heppileg og til Yess fallin aW grafa undan virku starfi samtaka  vinnumarkaWi, ekki s1st st)ttarf)laga. Xar sem gera verWur rW fyrir aW fulltrCar atvinnurekenda og launaf;lks nj;ti trausts umbj;Wenda sinna m telja eWlilegt aW markt%ka andst?Wu f)lagsmanna Yurfi til aW hnekkja samningsniWurst?Wu Yannig aW tilviljunarkennd Ytttaka  fmennum fundi rWi ekki Crslitum. VerWur aW telja aW f)lagsmenn megi almennt treysta Yv1 aW kjarasamningar, sem fulltrCar launaf;lks gera fyrir Yess h?nd, endurspegli mat Yeirra  Yv1 hvaW s) besta m?guleg niWurstaWa samningaviWr%Wna. Til aW hnekkja Yessu mati kj?rinna fulltrCa f)laganna hlUtur Yv1 aW Yurfa meira en ?rl1tinn hluta f)lagsmanna. Lagt er til aW fimmtung atkv%Wa samkv%mt atkv%Wa- eWa f)lagskr Yurfi til Yess aW fella niWurst?Wu sem undirrituW hefur veriW af samninganefnd eWa fyrirsvarsmanni sem kemur fram fyrir h?nd samningsaWila viW gerW kjarasamnings og er til Yess b%r samkv%mt skrWum samYykktum hans. 0 Yv1 felst t?luverW breyting  almennum vinnumarkaWi en niWurstaWan gildir ;hW hlutfalli m;tatkv%Wa ef p;statkv%WagreiWsla fer fram. ++ Ef kjarasamningur tekur aWeins til tiltekins hluta f)lagsmanna eWa starfsmanna tiltekins fyrirt%kis er heimilt aW kveWa 1 kjarasamningi aW Yeir einir s)u atkv%Wisb%rir um hann. X Yarf jafnan YriWjung atkv%Wa til aW fella niWurst?Wu l?gm%tra fulltrCa f)lagsmanna. Er eWlilegt aW setja r1kari skilyrWi Yegar um takmarkaWan h;p eWa takmarkaW gildissviW kjarasamnings er aW r%Wa, enda er Y aW jafnaWi auWveldara aW n til Yeirra sem eru atkv%Wisb%rir. P;statkv%WagreiWsla hefur ekki hrif  nauWsynlegt hlutfall m;tatkv%Wa. '  Skyldur og byrgW samningsaWila. ' ?++ Samkv%mt 5. gr. laganna hafa st)ttarf)l?g ein l?gformlegt samningsumboW um kaup og kj?r f)lagsmanna sinna. Skv. 14. gr. laganna hafa Yau jafnframt einkar)tt  Yv1 aW kveWa og boWa l?gm%tt verkfall. R)ttindum Yessum fylgir byrgW, Yar  meWal  Yv1 aW gerWir samningar s)u virtir. 0 8. gr. laganna er kveWiW  um byrgW st)ttarf)laga  samningsrofum. byrgWin er aW meginstefnu til hlutl%g aW Yv1 er varWar st)ttarf)lagiW sjlft og l?glega skipaWa trCnaWarmenn Yess, enda skiptir aW jafnaWi ekki mli hvort fyrirsvarsm?nnum er eWa m vera lj;st aW 1 tilteknum aWgerWum felist samningsrof, Y.e. ;l?gm%t ath?fn. AWgerWirnar sjlfar eru vitaskuld aW jafnaWi sakn%mar Yeim sem eiga 1 hlut. ++ SakarbyrgW st)ttarf)lags kemur hins vegar ein til greina vegna samningsrofa einstakra f)lagsmanna og er ekki gert rW fyrir breytingu  Yeirri reglu. Samkv%mt gildandi r)tti er  hinn b;ginn ekki lj;st hvort og Y aW hvaWa marki samt?k atvinnurekenda og st)ttar# (9%9%FFԮf)l?g bera sakarbyrgW vegna athafnarleysis af sinni hlfu 1 tengslum viW samningsrof f)lagsmanna. SC byrgW r%Wst af Yeim skyldum sem samningsaWili telst bera gagnvart gagnaWila s1num " Yar meW taliW athafnarskyldum. 0 frumvarpinu eru tekin af tv1m%li um aW samningsaWila er skylt aW stuWla aW Yv1 aW f)lagsmenn Yeirra virWi samninga sem gerWir hafa veriW viW gagnaWilann. Er sC regla eWlileg og 1 samr%mi viW r)ttarvitund og r)ttarhefW 0slendinga. ++ AW meginstefnu til er fram byggt  byrgW samningsaWila einna vegna aWgerWa sem %tlaW er aW knUja fram kr?fur 1 vinnudeilu, enda er gert rW fyrir aW launaf;lk starfi 1 skipul?gWum samt?kum. Ef ekki er sUnt fram  aWild samningsaWila eWa hCn viWurkennd af hans hlfu ber f)lagsmaWur sjlfur byrgW. :f)lagsbundnir bera  hinn b;ginn byrgW eftir almennum reglum en ;f)lagsbundir launamenn geta ekki tt Ytt 1 sameiginlegum aWgerWum " verkfalli eWa samb%rilegum aWgerWum " enda bera st)ttarf)l?g ekki byrgW  Yeim.  Formleg skilyrWi fyrir vinnust?Wvun. ' ?++ Vinnust?Wvun hefur v1Wt%kar afleiWingar " ekki aWeins fyrir samningsaWila og einstaka f)lagsmenn Yeirra heldur einnig fyrir aWra, b%Wi einstaklinga og fyrirt%ki, sem ekki hafa nokkurn m?guleika  aW hafa hrif  kjaradeilu Yeirra. Xv1 Crr%Wi  ekki aW beita fyrr en fullreynt er aW ekki gengur saman meW samningsaWilum. Er Yv1 lagt til aW tekin verWi af ?ll tv1m%li um aW ekki s) heimilt aW bera fram till?gu um vinnust?Wvun fyrr en kr?fur liggja skUrt fyrir. Samkv%mt gildandi r)tti hefur veriW taliW n%gjanlegt aW kr?fur v%ru komnar fram Wur en til verkfalls kemur. Kr?fur samningsaWila verWa einnig aW vera Yess eWlis aW gagnaWili geti m%tt Yeim n Yess aW YaW brj;ti gegn ?Wrum skuldbindingum hans. Xessi meginregla kemur skUrt fram 1 d;mum F)lagsd;ms, sbr. t.d. d;m hans fr 5. desember 1993. Gert er aW skilyrWi aW leitaW hafi veriW millig?ngu sttasemjara Wur en tillaga um vinnust?Wvun er borin fram. 0 Yv1 felst jafnframt aW sttasemjara hafi gefist t;m til aW leita stta 1 samr%mi viW reglur Yar um og 1 samr%mi viW viWr%Wu%tlun. ++ Xv1 er YaW skilyrWi l?gm%trar kv?rWunar um boWun vinnust?Wvunar aW samningaviWr%Wur " eWa viWr%Wutilraunir " um framlagWar kr?fur, og Y fyrst og fremst kr?fur Yess aWila sem rWgerir vinnust?Wvun, hafi reynst rangurslausar Yrtt fyrir millig?ngu sttasemjara. T;ml%ti gagnaWila meW tilliti til Yess aW leggja fram kr?fur s1nar eWa sinna viWr%Wuskyldu getur ekki komiW 1 veg fyrir l?gm%ta kv?rWun um vinnust?Wvun. ++ Eftir aW kv?rWun um boWun vinnust?Wvunar hefur veriW tekin 1 atkv%WagreiWslu samkv%mt framans?gWu geta komiW til Yau atvik sem kalla  t1mabundna frestun eWa afturk?llun vinnust?Wvunar n Yess aW sC kv?rWun verWi borin undir atkv%Wi f)lagsmanna. Er Yv1 lagt til aW samninganefnd eWa til Yess b%rum aWilum s)u veittar heimildir til Yessa. Engin takm?rk eru sett fyrir Yv1 hve oft m fresta framkv%md vinnust?Wvunar Yegar svo ber undir en s t1mi sem fresta m framkv%md vinnust?Wvunar er alls 14 s;larhringar. Ekki er tt viW aW leggja megi saman Yau t1mabil sem frestun varir Yannig aW frestunin verWi samtals lengri en 14 s;larhringar. AW Yeim t1ma liWnum Yarf annaWhvort aW hrinda vinnust?Wvun 1 framkv%md eWa afturkalla hana og boWa hana  nU ef st%Wa Yykir til.  kv?rWun um vinnust?Wvun. ' ?++ BoWun vinnust?Wvana og framkv%md getur haft mikil hrif  hagsmuni fj?lda einstaklinga og fyrirt%kja sem Umist eiga beina aWild aW deilunni eWa verWa fyrir f?llum vegna deilna sem Yeir hafa engin hrif . AW sjlfs?gWu hefur vinnust?Wvun hrif  gagnaWila,#(9%9%FF enda er henni %tlaW aW knUja  um kr?fur 1 vinnudeilu. Auk gagnaWilans eru hins vegar margir sem vinnust?Wvun bitnar beinl1nis jafnharkalega  og Yeim sem henni er %tlaW aW knUja til samninga. M Yar nefna neytendur Yeirrar Yj;nustu sem vinnust?Wvun bitnar . Einnig m nefna f)lagsmenn 1 ?Wru st)ttarf)lagi en Yv1 sem gerir verkfall en oft st?Wvast vinna og verWm%task?pun eWa Yj;nusta 1 fyrirt%ki eWa stofnun Yegar hrifamikil en stundum fmenn starfsst)tt leggur niWur st?rf.  YaW s)rstaklega viW Yegar atvinnurekandi bregst viW verkfalli eins starfsgreinarf)lags meW verkbanni  ?nnur. Xolendur vinnust?Wvunar geta jafnvel orWiW fyrir meira tj;ni en Yeir sem aW henni standa beint, Y.e. f)lagsmenn Yess st)ttarf)lags sem gerir verkfall. Xv1 er 1 frumvarpinu lagt til aW kveWnar reglur gildi um almennan vinnumarkaW r)tt eins og nC er um opinbera starfsmenn. Samkv%mt frumvarpinu Yurfa 10% atkv%Wa samkv%mt atkv%Wa- eWa f)lagaskr aW vera fylgjandi till?gu um vinnust?Wvun, enda Yarf 20% Yttt?ku auk Yess sem meiri hluti greiddra atkv%Wa r%Wur Crslitum. MeW tilteknu hlutfalli atkv%Wa samkv%mt atkv%Wa- eWa f)lagaskr er stefnt aW Yv1 aW s?mu reglur gildi um atvinnurekendur og launaf;lk hvaW varWar samYykkt kjarasamnings sem er eWlileg jafnr%Wisregla en YaW hefur ekki veriW tryggt fram aW Yessu. ++ Samkv%mt framans?gWu falla niWur heimildir samninganefndar og f)lagsstj;rnar eWa trCnaWarmannarWs samtaka atvinnurekenda eWa st)ttarf)laga til aW kveWa vinnust?Wvun. 0 staW Yess skal sl1k kv?rWun tekin 1 almennri atkv%WagreiWslu eWa meW p;statkv%WagreiWslu. ++ Sj;narmiW aW baki reglunni, sem eftirleiWis mun gilda um almennan vinnumarkaW, eru svipuW Yeim sem nC eiga viW um opinbera starfsmenn, en Y; eru sett mun v%gari skilyrWi. Almennt er stefnt aW Yv1 aW samr%ma eftir f?ngum reglur sem gilda hj opinberum starfsm?nnum og  almennum vinnumarkaWi um gerW kjarasamninga og um verkfallsr)tt. Skv. 15. gr. laga nr. 94/1986, um kjarasamninga opinberra starfsmanna, er tilskiliW aW a.m.k. helmingur Yeirra f)lagsmanna, sem starfa hj Yeim sem verkfall beinist gegn, hafi tekiW Ytt 1 atkv%WagreiWslu um kv?rWun um boWun verkfalls. Jafnframt Yarf meiri hluta greiddra atkv%Wa og hefur YaW veriW skUrt Yannig aW tt s) viW meiri hluta allra atkv%Wa, Yar meW taldir auWir seWlar og ;gildir, en F)lagsd;mur hefur ekki taliW n%gilegt aW fleiri s)u hlynntir till?gu en andv1gir. Xetta YUWir aW hlutfall Yeirra sem hlynntir eru kv?rWun um boWun verkfalls Yarf aW vera a.m.k. fj;rWungur " eWa helmingi h%rra en samkv%mt frumvarpi Yessu. ++ ViW Ctreikning fj;rWungshlutfalls samkv%mt l?gum um kjarasamninga opinberra starfsmanna er miWaW viW Y f)lagsmenn sem starfa hj Yeim sem verkfall beinist gegn, Y.e. fyrirt%ki eWa stofnun. Vegna lagasamr%mis og Yar sem auWveldara er aW n til afmarkaWs hluta f)lagsmanna eWa starfsmanna tiltekins fyrirt%kis Yykir eWlilegt aW gera sams konar kr?fu Yegar vinnust?Wvun tekur aWeins til tiltekins hluta f)lagsmanna, en ekki Yeirra allra, eWa aWeins til tiltekins fyrirt%kis. Xarf Y helmingur atkv%Wisb%rra aW taka Ytt 1 atkv%WagreiWslu og meiri hluti Yeirra aW styWja till?gu um vinnust?Wvun.  P;statkv%WagreiWsla. ' ?++ Xv1 hefur veriW hreyft aW meW skilyrWi um aW fimmtung atkv%Wa Yurfi til aW fella niWurst?Wu samningaviWr%Wna s)u m?guleikar f)lagsmanna  aW hafna samningsniWurst?Wu takmarkaWir ;eWlilega. KomiW er til m;ts viW Yessi sj;narmiW meW Yv1 aW heimila 1 Yeim tilvikum s)rstaklega aW atkv%Wi s)u greidd meW p;sti. Ef samningsaWili kUs aW viWhafa p;statkv%WagreiWslu um samningsniWurst?Wu gildir aW jafnaWi ekki reglan um aW fimmt#(9%9%FFԮung atkv%Wa Yurfi til aW fella niWurst?Wu, enda er p;statkv%WagreiWsla til Yess fallin aW n til flestra eWa allra atkv%Wisb%rra f)lagsmanna. S httur  atkv%WagreiWslu miWar aW aukinni Yttt?ku Yeirra sem mliW varWar. Xess m v%nta aW samningsaWilar setji s)r sjlfir nnari reglur um beitingu og framkv%md atkv%WagreiWslu " svo sem um r)tt f)lagsmanna til aW krefjast atkv%WagreiWslu um samningsniWurst?Wu sem kj?rnir fulltrCar Yeirra hafa kveWiW aW s%tta sig viW. Heimild til p;statkv%WagreiWslu  ekki viW Yegar um er aW r%Wa afmarkaWan kjarasamning, enda er Y auWvelt aW stuWla aW Yttt?ku tiltekinna f)lagsmanna eWa starfsmanna fyrirt%kis. ++ Samkv%mt frumvarpinu er aW jafnaWi heimilt aW beita p;statkv%WagreiWslu viW kv?rWun um vinnust?Wvun Yannig aW niWurstaWa hennar gildi ;hW Yttt?ku. SC undantekning n%r Y; ekki til kv?rWunar um vinnust?Wvun sem tekur aWeins til kveWins h;ps f)lagsmanna eWa starfsmanna  tilteknum vinnustaW. ++ Samkv%mt frumvarpinu er r1kissttasemjara heimilt aW h?fWu samrWi viW aWila vinnudeilu aW kveWa aW atkv%WagreiWsla um miWlunartill?gu fari fram meW leynilegri almennri p;statkv%WagreiWslu meWal f)lagsmanna sem lokiW skal innan fyrir fram kveWins t1ma. ++ MeW p;statkv%WagreiWslu er 1 frumvarpi Yessu tt viW Y tilh?gun atkv%WagreiWslu aW ?llum atkv%Wisb%rum f)lagsm?nnum  kj?rskr, Y.e. atkv%Waskr samtaka atvinnurekenda eWa f)lagaskr st)ttarf)laga, sem eiga 1 hlut, s)u send kj?rg?gn heim. Kj?rg?gn skulu vera atkv%WaseWill og ;merkt umslag samt umslagi sem unnt er aW p;stleggja ;fr1merkt og sem ritaW er meW nafni og p;stfangi viWtakanda. L?gm%tur atkv%WaseWill skal fyrir fram ritaWur skUrlega meW ?j -reit og ?nei -reit viW till?gu um samYykkt meWfylgjandi kjarasamnings Yannig aW unnt s) aW auWkenna annan reitinn. Atkv%WaseWill skal s1Wan settur 1 ;merkta umslagiW og YaW inn 1 hiW ritaWa sem auWvelt er aW p;stleggja. MeW Yv1 er tryggW leynileg atkv%WagreiWsla. ++ ViWtakandi er kj?rstj;rn f)lags eWa samtaka og eftir atvikum sameiginleg kj?rstj;rn. Xegar greidd eru atkv%Wi um miWlunartill?gu skal sl1k p;statkv%WagreiWsla framkv%md meW sama h%tti og h)r er greint fr, en frumkv%Wi og stj;rn p;statkv%WagreiWslu er Y 1 h?ndum r1kissttasemjara auk Yess sem emb%tti hans greiWir kostnaW viW p;statkv%WagreiWslu um miWlunartill?gu. X skal ritaW umslag merkt r1kissttasemjara. ++ SvipaWur httur  atkv%WagreiWslu hefur veriW viWhafWur 1 nokkrum st)ttarf)l?gum h)r  landi og er Yv1 ekki nUlunda. Xessi leiW gefur m?guleika  aW tryggja enn betur Yttt?ku f)lagsmanna 1 mikilv%gum kv?rWunum.  ViWr%Wu%tlun. ' ?++ 0 frumvarpinu er aW finna nUm%li um samskipti aWila  vinnumarkaWi, svonefnda viWr%Wu%tlun. Er hugmyndin fengin fr samningsbundnu fyrirkomulagi 1 Danm?rku Yar sem t1Wkast hefur aW samningsaWilar  vinnumarkaWi semji svonefnda viWr%Wu%tlun hverju sinni vegna v%ntanlegra kjaraviWr%Wna. 0 sl1kri viWr%Wu%tlun er tilkynnt af hlfu samningsaWila hver fari meW samningsumboW fyrir Yeirra h?nd 1 komandi samningaviWr%Wum. Jafnframt er Yar kveWiW hven%r meginmarkmiW aWila  vinnumarkaWi skuli kynnt. X eru samningsaWilar skuldbundnir samkv%mt viWr%Wu%tlun til Yess aW setja fram endanlegar kr?fur s1nar 1 skriflegu formi fyrir tiltekinn umsaminn t1ma. Loks er 1 viWr%Wu%tlun m%lt fyrir um lok samningaviWr%Wna og hven%r vinnudeila skuli tekin til meWferWar hj sttasemjara. Eftir Yann t1ma er sttasemjara heimilt aW leggja fram miWlunartill?gu ef s%ttir nst ekki fyrir atbeina hans. Er hCn Y gjarnan sameiginleg fyrir st;ra h;pa sem enn eru meW lausa samninga. 0 Danm?rku hefur viWr%Wu%tlun stuWlaW#(9%9%FF aW skipulegri samningaviWr%Wum og auWveldaW mj?g friWsamlega heildarlausn kjaramla. ++ Helsti munurinn  till?gunni 1 frumvarpinu og danska fyrirkomulaginu er formlegs eWlis. H)r yrWi l?gfestur r)ttur og skylda til aW undirbCa og gefa Ct viWr%Wu%tlun. 0 Danm?rku er sl1kt  hinn b;ginn eing?ngu undir samningsaWilum  vinnumarkaWi komiW l1kt og t1Wkast hefur um samskipti  d?nskum vinnumarkaWi. R)tt eins og 1 Danm?rku er samningsaWilum %tlaW frumkv%Wi og Crslitahrif 1 Yessu efni eins og eWlilegt m telja. Er Yv1  engan htt raskaW frelsi aWila  vinnumarkaWi til Yess aW rWa s1num mlum sjlfir 1 lengstu l?g n afskipta r1kisvaldsins. Eftir sem Wur mun milliganga r1kissttasemjara standa aWilum vinnudeilu til boWa. Hann tekur Y; aWeins viW stj;rn samningaviWr%Wna aW ;sk aWila eWa ef 1 ;efni er komiW. ++  hinn b;ginn er einnig um aW r%Wa efnislegan mun sem felst 1 Yv1 aW r)ttur aWila  vinnumarkaWi er betur tryggWur h)r en 1 Danm?rku. MeW hinni d?nsku viWr%Wu%tlun geta heimildir til vinnust?Wvunar veriW takmarkaWar nokkuW Yegar viWr%Wu%tlun er skoWuW 1 samhengi viW heimildir sttasemjara til Yess aW leggja fram sameiginlega miWlunartill?gu. H)r er ekki hr;flaW viW frelsi aWila til aW gr1pa til vinnust?Wvunar aW uppfylltum formreglum aW loknum viWr%Wum um framlagWar kr?fur um leiW og friWarskyldu lUkur, enda er s)rstaklega tekiW fram aW meWal skilyrWa miWlunartill?gu s) ,,aW samningar hafi veriW lausir um t1ma Yannig aW samningsaWilum hafi gefist kostur  aW YrUsta  um kr?fur s1nar . AW Yessu leyti er frelsi aWila  vinnumarkaWi til aW gr1pa til vinnust?Wvana meira en 1 Danm?rku. Um leiW er tryggWur r)ttur samningsaWila til efnislegra og eiginlegra viWr%Wna um framlagWar kr?fur, Yar  meWal s)rml. ++ Ekki er h)r hr;flaW viW frelsi aWila, aW uppfylltum lagaskilyrWum, til aW gr1pa til vinnust?Wvunar til stuWnings framl?gWum kr?fum s1num um leiW og friWarskyldu lUkur og viWr%W   оur hafa veriW reyndar viW lausn gildandi kjarasamninga, enda er YaW frelsi variW af stj;rnl?gum og alYj;Wasttmlum. Hins vegar er eWlilegt aW keppikefli samningsaWila s) aW nUr samningur liggi fyrir Yegar gildist1ma eldri kjarasamninga lUkur eWa sem fyrst eftir lausn samninga. ViWr%Wu%tlun er til Yess fallin aW flUta fyrir aW samningsstaWan skUrist Yannig aW aWila s) unnt aW meta hvort verWa  viW kr?fum gagnaWila til aW stuWla aW friWsamlegri lausn vinnudeilu eWa hvort r)tt s) aW lta reyna  hagsmunagreining meW vinnust?Wvun. Jafnframt er byggt  Yv1 sj;narmiWi aW %skilegt s) aW stuWla aW Yv1 aW formlegar kjaraviWr%Wur hefjist fyrr og ljCki fyrr en t1Wkast hefur miWaW viW lausn samninga. ++ Xar sem samt?kum atvinnurekenda og st)ttarf)l?gum er %tlaW frumkv%Wi 1 Yessu efni er Yeim aW sjlfs?gWu 1 sjlfsvald sett hvernig og hven%r undirbCningur aW viWr%Wu%tlun fer fram af Yeirra hlfu. Ekki er hins vegar ;eWlilegt aW gera rW fyrir aW nokkuW l?ngu Wur en kjarasamningar eru lausir setji samningsaWilar s)r meginmarkmiW og hugi aW skipulagi 1 komandi samningaviWr%Wum. AW Yv1 loknu r%Wi samningsaWilar kr?fugerW og skipulag hver innan sinna samtaka ef Yv1 er aW skipta. FulltrCar samningsaWila hafa Yannig svigrCm til Yess aW undirbCa viWr%Wu%tlun af sinni hlfu. UndirbCningur aW viWr%Wu%tlun g%ti faliW 1 s)r till?gur um innihald viWr%Wu%tlunar, Y.e. hven%r tilkynnt yrWi um samningsumboW, meginmarkmiW, kr?fur, lok samningaviWr%Wna og sttaumleitana. Gera m rW fyrir aW kveWiW yrWi 1 viWr%Wu%tlun aW ;skir um breytingar  einst?kum kv%Wum kjarasamninga og um nUm%li k%mu fram um svipaW leyti og almennir kjarasamningar v%ru lausir, eWa jafnvel fyrr. X er friWarskyldu lokiW og kv?rWun um vinnust?Wvun l?gm%t aW ?Wru j?fnu. #(9%9%FFԌ SkUrari miWlunarheimildir. ' ?++ 0 gildandi l?gum eru mj?g rCmar heimildir fyrir sttasemjara til aW setja fram miWlunartill?gur. Xeim hefur hins vegar l1tiW veriW beitt. GerW er tillaga um aW sttasemjari haldi Yessum heimildum en meW nokkrum takm?rkunum sem eiga aW tryggja aW miWlunartillaga verWi ekki borin fram nema Wur hafi reynt  samningsleiWir til Yrautar. AW skilyrWum uppfylltum getur sttasemjari sett fram miWlunartill?gu sem nW getur til fleiri kjaradeilna 1 einu, einhverra nnar afmarkaWra h;pa eWa einstakra deilumla. TekiW er fram meW ;tv1r%Wum h%tti aW sameiginlegt atkv%Wamagn r%Wur Crslitum um samYykkt eWa synjun og aW atkv%Wi skuli talin meW aWgreindum h%tti hj annars vegar samningsaWilum  almennum vinnumarkaWi og hins vegar hj Yeim sem l?g um kjarasamninga opinberra starfsmanna taka til, Y.e. annars vegar Yeirra sem heyra undir almenn kv%Wi laga nr. 80/1938 og hins vegar Yeirra sem semja um laun samkv%mt l?gum nr. 94/1986, um kjarasamninga opinberra starfsmanna. NiWurstaWa 1 atkv%WagreiWslu 1 hvorum h;pnum fyrir sig r%Wur Crslitum um samYykkt eWa synjun till?gunnar. Af Yv1 leiWir aW annar h;purinn getur samYykkt sameiginlega miWlunartill?gu en hinn fellt hana. Atkv%Wi h;panna eru meW ?Wrum orWum ekki talin saman. Xrtt fyrir kv%Wi frumvarpsins er gert rW fyrir Yv1 aW gildandi s)rl?g um kjarasamninga starfsmanna banka 1 eigu r1kisins, nr. 34/1977, haldi gildi s1nu. ++ Sameiginleg miWlunartillaga getur b%Wi nW til allra h;pa sem eru meW lausa samninga og einungis til tiltekinna sviWa eWa deilda sem svo er statt um. kv%WiW ber aW skUra meW Yeim h%tti aW YaW eigi viW um alla Y h;pa sem ekki hafa gert endanlegan og bindandi kjarasamning meW undirritun Yar til b%rra fulltrCa. Eftir atvikum getur r1kissttasemjari Yv1 beitt heimildinni meW hliWsj;n af framkv%md 1 Danm?rku. ++ Hafi samningsaWilar hvorki komist aW niWurst?Wu innan Yess t1ma sem tilgreindur er 1 viWr%Wu%tlun n) nW sttum fyrir atbeina sttasemjara metur sttasemjari hvort og Y hven%r r)tt er aW setja fram miWlunartill?gu fyrir Y h;pa sem 1 hlut eiga, Y.e. Y h;pa sem eru enn meW lausa samninga.    о++ MeginskilyrWiW er aW sameiginleg miWlunartillaga s) til Yess fallin aW leiWa til friWsamlegrar samt1malausnar kjaramla. Er skilyrWiW hW mati sttasemjara sem r%Wst ekki s1st af afst?Wu samtaka  vinnumarkaWi og hugsanlegri niWurst?Wu 1 heildarviWr%Wum. Gert er rW fyrir aW sttasemjari taki miW af sl1kri niWurst?Wu. ++ FormskilyrWi fyrir heimild sttasemjara til aW leggja fram sameiginlega miWlunartill?gu eru t%mandi talin 1 frumvarpinu 1 fimm atriWum. Sttasemjari metur hvort skilyrWi eru uppfyllt. ++ 2 Tilh?gun atkv%WagreiWslu um miWlunartill?gu. ' ?++ Beinar lagaheimildir r1kissttasemjara hvaW varWar tilh?gun atkv%WagreiWslu um miWlunartill?gu eru auknar 1 samr%mi viW hugmyndir sem fram komu 1 vinnuh;p f)lagsmlarWherra um samskiptareglur  vinnumarkaWi og bendingar r1kissttasemjara. Alls staWar er tekiW fram aW r1kissttasemjari skuli hafa samrW viW aWila vinnudeilu Wur en hann tekur kv?rWun 1 Yessu efni. Breytingarnar eru til Yess fallnar aW auka Yttt?ku 1 atkv%WagreiWslu um miWlunartill?gu. Er YaW 1 samr%mi viW lUWr%WishefWir aW stuWla aW aukinni Yttt?ku 1 atkv%WagreiWslu um svo mikilv%g r)ttindi manna. Einnig er sem mest Ytttaka eWlileg meW hliWsj;n af Yv1 aW r1kissttasemjari leggur Yv1 aWeins fram miWlunartill?gu aW samninganefndum aWila einstakrar vinnudeilu hafi ekki sjlfum tekist meW frjlsum samningum aW n saman um gerW eWa endurnUjun kjarasamnings. z$X)%%FFԌ AfgreiWsla miWlunartill?gu. ' ?++ Lagt er til aW meiri hluta greiddra atkv%Wa og jafnframt YriWjung atkv%Wa samkv%mt atkv%Wa- eWa f)lagaskr Yurfi til Yess aW fella miWlunartill?gu sem sttasemjari leggur fram. Er YaW t?luverW breyting fr gildandi l?gum sem kveWa  um lgmarksYttt?ku 20% atkv%Wisb%rra manna. Xarf Y minnst 65% greiddra atkv%Wa til Yess aW fella miWlunartill?gu sttasemjara. Samkv%mt gildandi l?gum l%kkar tilskiliW hlutfall atkv%Wa 1 hlutfalli viW aukna Yttt?ku miWaW viW fj?lda atkv%Wisb%rra Yannig aW ef 35% eWa fleiri atkv%Wisb%rra taka Ytt Yarf minnst 50% greiddra atkv%Wa til Yess aW fella miWlunartill?gu. H)r er Yv1 gert rW fyrir verulegri efnisbreytingu en um leiW einf?ldun kv%Wisins. ++ Efnisbreytingin er r?kr)tt afleiWing af Yeim formbreytingum sem felast 1 auknum heimildum r1kissttasemjara um tilh?gun atkv%WagreiWslu. Einnig Yykir eWlilegt aW 1 Yessu efni gildi s?mu reglur um atvinnurekendur og launaf;lk, en samkv%mt orWanna hlj;Wan tekur 12. gr. laga nr. 33/1978, um sttast?rf 1 vinnudeilum, aWeins til launaf;lks. ++ MeW YriWjungi atkv%Wa samkv%mt atkv%Wa- eWa f)lagaskr h)r og v1War 1 frumvarpi Yessu er annars vegar tt viW YriWjung atkv%Wa samkv%mt gildandi atkv%Waskr hj samt?kum atvinnurekenda en Yar er fj?ldi atkv%Wa jafnan miWaWur viW Ctgreidd laun, Y.e. 1 raun fj?lda launamanna. Hins vegar er tt viW YriWjung atkv%Wisb%rra launamanna sem eru fullgildir f)lagar 1 Yv1 st)ttarf)lagi eWa Yeim st)ttarf)l?gum sem eiga 1 hlut. Um YaW hvort miWlunartillaga r1kissttasemjara eWa samningur, sem samninganefndir hafa undirritaW, telst felld munu Yv1 gilda nkv%mlega s?mu reglur hvort sem atvinnurekendur eWa launamenn eiga 1 hlut. Jafnr%Wi er Yv1 meW aWilum.  Athugasemdir viW einstakar greinar frumvarpsins. #Um 1. gr. ' ?++ 0 kv%Wum Yessarar greinar frumvarpsins (2. gr. laganna) felst t?luverW breyting. GerW er tillaga um aW vinnustaWarf)l?g 1 mj?g st;rum fyrirt%kjum nj;ti r)ttarst?Wu sem st)ttarf)l?g Yannig aW sl1k r)ttarstaWa  almennum vinnumarkaWi verWi ekki lengur bundin viW st)ttarf)l?g sem uppfylla skilyrWi laganna um aW vera opin ?llum 1 hlutaWeigandi starfsgrein  f)lagssv%Wi. H)r er Yv1 l?gfest ;tv1r%W heimild til aW stofna og starfr%kja vinnustaWarf)l?g sem teljast st)ttarf)l?g 1 einu og ?llu. Xykir r)tt aW fara varlega og er lagt til aW heimildin takmarkist viW fyrirt%ki Yar sem starfa minnst 250 starfsmenn aW jafnaWi. Reynslan verWur aW skera Cr um hvort s1War verWur taliW r)tt aW breyta Yessum viWmiWunarm?rkum. Nnari r?k fyrir Yessari breytingu eru rakin aW framan 1 almennum athugasemdum. ++ OrWalagi 1. mlsl. 2. gr. laganna er breytt meW 1. mgr. Ekki er um efnisbreytingu aW r%Wa. St)ttarf)l?g skulu fram vera opin Yeim sem uppfylla skilyrWi almennra samYykkta Yeirra en aW Yv1 tilskildu aW sl1k skilyrWi s)u l?gm%t. ++ kv%Wi 2. mgr. er efnislega ;breytt. ++ 0 3. mgr. er aW finna nUja reglu um vinnustaWarf)lag sem hefur r)ttarst?Wu st)ttarf)lags. SkilyrWi fyrir samningsumboWi sl1ks f)lags eru tv1Y%tt. Annars vegar lCta Yau aW st%rW fyrirt%kis og hins vegar aW nauWsynlegu hlutfalli f)lagsmanna 1 vinnustaWarf)lagi miWaW viW fj?lda starfsmanna fyrirt%kis. Eing?ngu er tt viW fj?lda starfsmanna en ekki rsverk. Xau skilyrWi skulu uppfyllt Yegar reynir  st?Wu vinnustaWarf)lags sem st)ttarf)lags, Y.e. fyrst og fremst hvaW varWar samningsumboW og verkfallsr)tt fyrir h?nd starfsmanna fyrirt%kis sem  1 hlut. ++ Samkv%mt kv%Winu Yarf a.m.k.  starfsmanna til aW stofna vinnustaWarf)lag 1 Yess#(9%9%FFԮum skilningi. Er Yv1 lj;st aW 1 hverju fyrirt%ki telst aWeins eitt vinnustaWarf)lag st)ttarf)lag. Ekkert er Yv1 til fyrirst?Wu aW aWrir starfsmenn s)u f)lagsmenn 1 annars konar st)ttarf)lagi og jafnframt geta launamenn eftir sem Wur veriW f)lagsmenn 1 fleiri en einu st)ttarf)lagi. AWeins eitt st)ttarf)lag fer Y; meW samningsumboW og verkfallsr)tt fyrir starfsmenn fyrirt%kis ef nUtt er heimild til aW stofna vinnustaWarf)lag.  samningsr)tt sl1ks f)lags getur fyrst reynt Yegar samningar eru lausir. ++ SkilyrWi heimildarinnar eru nokkuW str?ng til aW tryggja eftir sem Wur ?fluga samst?Wu launaf;lks. MeW orWalaginu ?fyrirt%kis, Yar sem starfa a.m.k. 250 starfsmenn  eru tekin af tv1m%li um aW lgmarkst?luna Yarf aW uppfylla meW starfandi f)lagsm?nnum en ekki fyrrverandi starfsm?nnum eWa einhvers konar aukaaWilum sem ekki starfa  vinnustaWnum. Ekki skal telja meW Y starfsmenn fyrirt%kis sem taka ekki laun samkv%mt kjarasamningi. Xannig eru undanskildir stj;rnendur og rWgjafar Yeirra. Ekki ber aW telja meW Y sem sitja 1 stj;rn fyrirt%kis enda Y;tt Yeir fi laun fyrir st?rf s1n. MeW orWalaginu ?aW jafnaWi er tt viW aW litiW s) til starfsmannafj?lda  12 mnaWa t1mabili n%st  undan Yeim t1ma er reynir  r)ttarst?Wu vinnustaWarf)lags sem st)ttarf)lags. ++ MeW  starfsmanna er tt viW hlutfall allra starfsmanna  hverjum t1ma, jafnt fastrWinna og Yeirra sem rWnir eru t1mabundiW, en 1 1slenskum vinnumarkaWsr)tti hefur ekki veriW gerWur greinarmunur  launam?nnum eftir rWningart1ma eWa -formi. Ekki er heldur sett skilyrWi um aW f)lagsmenn s)u 1 fullu starfi. Xv1 er hugsanlegt aW 1 vinnustaWarf)lagi s)u aWeins starfsmenn 1 hlutastarfi enda s)u skilyrWi 3. mgr. uppfyllt. F)lagsaWild annarra starfsmanna aW ?Wrum st)ttarf)l?gum hefur enga YUWingu aW uppfylltum skilyrWum frumvarpsins. ++ Samkv%mt 3. gr. laganna eru Yeir samningar, sem starfsmenn urWu bundnir af  meWan Yeir voru f)lagsmenn annars f)lags, skuldbindandi fyrir Y  meWan Yeir vinna Yau st?rf sem samningurinn tekur til Yar til Yeir fyrst g%tu falliW niWur samkv%mt upps?gn. Skiptir Y ekki mli Y;tt starfsmennirnir s)u farnir Cr f)laginu. GerWur samningur heldur gildi s1nu Ct gildist1ma sinn. ++ SamningsumboW f)lagsins r%Wst samkv%mt framans?gWu af tvennu: 0 fyrsta lagi er um aW r%Wa fj?lda starfsmanna fyrirt%kisins aW jafnaWi og 1 ?Wru lagi hlutfall f)lagsmanna af starfsm?nnum fyrirt%kis Yegar reynir  r)ttarst?Wu vinnustaWarf)lags. F)lag, sem uppfyllir framangreind skilyrWi, ber aW ?llu leyti r)ttindi og skyldur sem st)ttarf)lag samkv%mt l?gum. VinnustaWarf)lag Yarf vitaskuld aW setja s)r samYykktir meW sama h%tti og ?nnur st)ttarf)l?g. ++ Fyrirt%ki skv. 3. mgr. telst hvers konar fyrirt%ki eWa stofnun sem hefur sjlfst%Wa og sameiginlega yfirstj;rn. Er Y ekki gerWur greinarmunur  atvinnurekendum. Ekki er tt viW vinnustaW eWa vinnusv%Wi 1 landfr%Wilegri merkingu og hefur staWsetning vinnusv%Wis eWa einstakra starfsmanna enga YUWingu viW mat  Yessu skilyrWi. StaWa fyrirt%kis " og Yar meW r)ttarstaWa starfsmanna 1 vinnustaWarf)lagi " aW Yessu leyti r%Wst eing?ngu af Yv1 hvert er raunverulegt form  eignarhaldi og stj;rnun fyrirt%kis eWa stofnunar. AW Yv1 leyti v%ri hugtak eins og vinnustaWur villandi en samsetningar, svo sem vinnustaWarf)lag og vinnustaWarfyrirkomulag, hafa unniW s)r nokkurn sess 1 Yessu samhengi og eru lUsandi fyrir st?Wu sl1kra f)laga sem st)ttarf)laga sem bundin eru viW einn og sama atvinnurekanda. MeW skilyrWinu um sjlfst%Wa og sameiginlega yfirstj;rn er stefnt aW Yv1 aW hugtakiW fyrirt%ki verWi skilgreint fremur rCmt vegna kr?funnar um aW Yar starfi aW jafnaWi 250 starfsmenn. H)r er Yannig gerW tillaga um aW fyrirt%ki s) skilgreint meW hliWsj;n af stj;rnunarlegri st?Wu Yess. Brslitum r%Wur hin sjlfst%Wa og sameiginlega stj;rn sem m;t#(9%9%FFԮar stefnuna innan ramma sem eigendur eWa l?g setja. ++ Hlutaf)l?g og eftir atvikum einkahlutaf)l?g eru d%migerW fyrirt%ki 1 skilningi frumvarpsins, enda er stj;rn sl1kra f)laga sjlfst%W og sameiginleg yfirstj;rn. Skiptir Y ekki mli hvernig eignarhaldi  hlutum er httaW. D;tturhlutaf)l?g teldust hins vegar s)rst?k fyrirt%ki. Sama  viW um aWra l?gaWila Yar sem stj;rn eWa eignaraWilar teldust sjlfst%W og sameiginleg yfirstj;rn. Einstaklingar meW svo umfangsmikinn atvinnurekstur sem getur 1 3. mgr. eru fir ef nokkrir h)r  landi, en skilyrWiW um sjlfst%Wa og sameiginlega yfirstj;rn v%ri Y varla nokkrum vafa undirorpiW. ++ S)rhver tilraun af hlfu atvinnurekenda til Yess aW hafa hrif  fyrrgreind skilyrWi n Yess aW aWgerWir eigi s)r mlefnalega og rekstrarlega stoW g%ti falliW undir 4. gr. laganna. #Um 2. gr. ' ?++ H)r er lagt til aW Yrjr nUjar mlsgreinar b%tist viW 5. gr. gildandi laga. ++ 0 1. mgr. 2. gr. frumvarpsins (sem verWur 2. mgr. 5. gr. laganna) er aW finna reglur sem %tlaW er aW kveWa skUrar  um umboW og fyrirsvar viW gerW og samYykkt kjarasamnings en 1 2. mgr. felst hins vegar s fyrirvari aW f)lagsmenn 1 samt?kum atvinnurekenda og st)ttarf)l?gum geta eftir sem Wur hnekkt niWurst?Wu samninganefndar sem kemur fram fyrir h?nd Yeirra viW gerW kjarasamnings. ++ 0 1. mlsl. 1. mgr. er m%lt fyrir um hvaW felist 1 umboWi samninganefnda eWa annarra fyrirsvarsmanna sem koma fram fyrir h?nd samningsaWila viW gerW kjarasamnings hverju sinni. Tekur kv%WiW af vafa 1 Yv1 efni. MeW samninganefnd 1 Yessu sambandi er tt viW hvers konar nefnd sem kemur fram fyrir h?nd samningsaWila viW gerW kjarasamnings og er kj?rin eWa skipuW til Yess  l?gm%tan htt, hvort sem hCn er fastanefnd eWa skipuW 1 hverju tilviki. Einnig getur kv%WiW um samninganefnd tt viW stj;rn samningsaWila. MeW fyrirsvarsmanni er tt viW einstaka fulltrCa samningsaWila sem eru kj?rnir eWa skipaWir  l?gm%tan htt til Yess aW koma fram fyrir h?nd samningsaWila  vinnumarkaWi. L?gm%tt fyrirsvar samkv%mt eigin skrWum reglum samningsaWila verWur Yv1 ekki vefengt eftir  og er sl1k regla til Yess fallin aW skapa festu og eyWa ;vissu eins og fram kemur 1 almennum athugasemdum. ++ AW gildandi l?gum getur einnig leikiW vafi  hvort heimilt s) aW fela sameiginlegri samninganefnd samningsumboW samningsaWila. 0 2. mlsl. 1. mgr. eru tekin af tv1m%li um aW samninganefnd samningsaWila getur kveWiW aW fela sameiginlegri samninganefnd samningsumboW sitt samkv%mt l?gum og Y%r heimildir sem Yv1 fylgja aW l?gum. 0 kv?rWun um aW fela sameiginlegri samninganefnd samningsumboW skv. 2. mlsl. felst ekki sjlfkrafa kv?rWun um sameiginlega atkv%WagreiWslu skv. 3. mlsl. Sl1k kv?rWun er tekin s)rstaklega hverju sinni eftir Yv1 sem hentar aW mati Yeirrar samninganefndar sem  hverjum t1ma kemur fram fyrir h?nd samningsaWila viW gerW kjarasamnings, sbr. 1. og 2. mlsl. 1. mgr. ++ OrWalag 3. mlsl. 1. mgr. v1sar til Yeirra r)ttarhrifa aW Yegar lagaskilyrWi eru uppfyllt hefur samninganefnd, sem  hverjum t1ma kemur fram fyrir h?nd samningsaWila viW gerW kjarasamnings, sbr. 1. eWa 2. mlsl. 1. mgr., heimild samkv%mt l?gum til aW kveWa  um sameiginlega atkv%WagreiWslu. Sl1k kv?rWun getur b%Wi veriW einhliWa af hlfu viWkomandi samninganefndar annars samningsaWila eWa sameiginleg niWurstaWa beggja samningsaWila sem samiW er um meW kjarasamningi. kv%WiW tekur jafnt til atkv%WagreiWslu meWal f)lagsmanna 1 samt?kum atvinnurekenda samkv%mt atkv%Waskr og til atkv%WagreiWslu meWal f)lagsmanna st)ttarf)lags eWa st)ttarf)laga samkv%mt f)lagaskr.#(9%9%FFԌ++ 0 2. mgr. (sem verWur 3. mgr. 5. gr. laganna) er sett sC regla aW kjarasamningur, sem undirritaWur er af samninganefnd, gildi fr undirskriftardegi ef ekki er ?Wruv1si um samiW. XaW er meginregla sem almennt hefur veriW l?gW til grundvallar kjarasamningum undanfarin r. Xetta er Y; hW Yv1 aW samningurinn s) ekki felldur 1 leynilegri atkv%WagreiWslu meWal f)lagsmanna Yannig aW gildistakan er 1 reynd skilyrt. S) kjarasamningur felldur verWur ekki byggWur r)ttur  honum, hvorki fyrir Yann t1ma sem liWinn er n) YaW sem  eftir fer. Er YaW 1 samr%mi viW Y reglu sem fylgt hefur veriW. ++ Til aW auka r)ttar?ryggi viW framkv%md kjarasamninga er kveWiW aW ef kjarasamningur er ekki felldur innan tilgreinds frests s) hann endanlega bindandi fyrir bWa aWila. Kjarasamningar eru s)rstaks eWlis Yar sem Yeim er %tlaW aW gilda 1 skiptum fj?lmargra og ;vissa um gildi Yeirra getur Yv1 haft afar ;heppileg hrif fyrir Y sem vilja byggja r)tt  Yeim. Raunar hefur komiW fyrir aW d;mst;lar hafi viWurkennt aW tilteknir samningar v%ru ekki skuldbindandi s?kum Yess aW atvinnurekendur h?fWu ltiW undir h?fuW leggjast aW taka Y formlega til afgreiWslu og samYykktar. ViW gerW s1Wustu almennra kjarasamninga (1995) varW YaW samkomulag aW gildist?kukv%Wi Yeirra v%ru eins og h)r er gert rW fyrir, Y.e. oftast aW samningur skoWist samYykktur hafi gagnaWila ekki borist tilkynning um annaW innan tiltekins frests fr undirritun. Xv1 hefur veriW hreyft aW vafi kunni aW leika  l?gm%ti kv%Wa 1 heildarsamningum um sl1kan afgreiWslumta. st%Wa er til aW taka af tv1m%li um YaW aW s httur sem landssamb?nd AS0 og samt?k atvinnurekenda hafa tekiW upp varWandi gildist?kukv%Wi hafi ?rugga lagastoW. MeW Yv1 er tryggt aW grandlausir f)lagsmenn og aWrir sem byggja vilja r)tt  kjarasamningum, sbr. 1. gr. laga nr. 55/1980, geti treyst Yv1 aW Yeir s)u gildir hafi Yeim ekki veriW hafnaW innan tiltekins t1ma. ++ 0 greininni kemur enn fremur fram aW til Yess aW fella l?glega gerWan kjarasamning Yurfi aW vera um aW r%Wa raunverulega andst?Wu f)lagsmanna. L1til Ytttaka 1 fundum og afgreiWslu samninga er afar ;heppileg og til Yess fallin aW grafa undan virku starfi samtaka  vinnumarkaWi, ekki s1st st)ttarf)laga. Stj;rnarmenn og trCnaWarmenn eru kj?rnir meW lUWr%Wislegum h%tti og Yv1 verWur aW telja aW f)lagsmenn megi almennt treysta Yv1 aW kjarasamningar, sem fulltrCar launaf;lks gera fyrir Yess h?nd, endurspegli mat Yeirra  Yv1 hvaW s) besta m?guleg niWurstaWa samningaviWr%Wna. Til aW hnekkja Yessu mati kj?rinna fulltrCa f)laganna hlj;ti Yv1 aW Yurfa meira en ?rl1tinn hluta f)lagsmanna.  YaW hefur veriW bent aW ekki megi krefjast svo mikillar Yttt?ku aW 1 reynd verWi ;m?gulegt aW fella kjarasamning sem samninganefnd hefur gert. Taka verWur fullt tillit til Yessara viWhorfa, enda er markmiWiW ekki aW torvelda starfsemi st)ttarf)laga heldur aW tryggja virkni og lgmarksYttt?ku 1 mikilv%gustu kv?rWunum. Xykir Yv1 ekki ;sanngjarnt aW skilja aW 20% f)lagsmanna Yurfi til aW fella gerWan kjarasamning. X;tt fimmtungur f)lagsmanna s) ekki htt hlutfall kann YaW sj;narmiW aW vera uppi aW erfiWara s) fyrir f)lagsmenn 1 st;rum verkalUWsf)l?gum en Yeim minni aW hnekkja niWurst?Wu samninganefndar meW kr?fum um lgmarkshlutfall m;tatkv%Wa. Til aW koma til m;ts viW Yessi sj;narmiW og jafnframt til aW ?rva enn frekar Yttt?ku f)lagsmanna 1 atkv%WagreiWslum um mikilv%gustu ml er gert rW fyrir aW niWurstaWa atkv%WagreiWslu gildi aW jafnaWi ;hW hlutfalli m;tatkv%Wa ef viWh?fW er svonefnd p;statkv%WagreiWsla. Um skilgreiningu  p;statkv%WagreiWslu er v1saW til umfj?llunar 1 almennum athugasemdum meW lagafrumvarpi Yessu. ++ Loks er 1 greininni kveWiW  um YaW aW ef kjarasamningur tekur einungis til hluta f)lagsmanna st)ttarf)lags eWa til starfsmanna 1 einu fyrirt%ki s) heimilt aW kveWa 1 samn#(9%9%FFԮingi aW Yeir einir skuli greiWa atkv%Wi um hann sem eftir samningi vinna. Xetta getur einnig tt viW um afmarkaW starfssviW innan st)ttarf)lags Yar sem gildir sjlfst%Wur kjarasamningur, svo og um afgreiWslu  sameiginlegum samningi fleiri f)laga vegna f)lagsmanna Yeirra  sama vinnustaW. M 1 Yessu sambandi t.d. minna  nUlegt samkomulag Yeirra st)ttarf)laga sem standa aW samningum fyrir starfsmenn 0SALs, en Yar er miWaW viW sameiginlega atkv%WagreiWslu 1 fyrirt%kinu um samningaml. ViW Yessar aWst%Wur Yykir ekki Y?rf  s)rst?kum frvikum fr lgmarkshlutfalli m;tatkv%Wa, svo sem vegna p;statkv%WagreiWslu.  hinn b;ginn Yykir eWlilegt aW gera r1kari kr?fur til lgmarkshlutfalls m;tatkv%Wa gegn gerWum samningi Yar sem auWvelt er aW koma  leynilegri atkv%WagreiWslu meWal allra starfsmanna eWa tiltekins f)lags starfsmanna, Y.e. YriWjung allra atkv%Wa Yarf til aW fella gerWan samning. ++ 0 3. mgr. (sem verWur 4. mgr. 5. gr. laganna) er lagt til aW tekinn verWi af allur vafi um aW samningsaWilum s) skylt aW stuWla aW Yv1 aW f)lagsmenn Yeirra virWi gerWa kjarasamninga. 0 almennum athugasemdum er fjallaW nnar um inntak skyldna beggja samningsaWila kjarasamnings gagnvart gagnaWila. Samkv%mt Yv1 er l?gfest athafnarskylda Yannig aW samningsaWila er skylt aW stuWla beinl1nis aW Yv1 aW samningar s)u virtir. Ekki er n%gilegt aW samningsaWili hafi ekki stuWlaW beinl1nis aW samningsrofi til Yess aW fr1a hann byrgW  (sameiginlegu) samningsrofi. 0 Yv1 felst kveWin skylda til aWgerWa ef st%Wa er til aW %tla aW athafnir f)lagsmanna, hvort heldur er h;pa eWa einstaklinga, brj;ti gegn kv%Wum kjarasamninga eWa friWarskyldu sem menn eru bundnir samkv%mt Yeim. SamningsaWila eWa samt?kum Yeirra ber Y, svo d%mi s) tekiW, aW upplUsa hlutaWeigandi f)lagsmenn um samningsskuldbindingar s1nar, skora  Y aW sinna vinnuskyldu sinni eWa stuWla meW ?Wrum h%tti aW Yv1 aW samningurinn s) virtur. kv%WiW tekur til allra samninga milli samningsaWila  vinnumarkaWi. $tlast er til aW rCm l?gskUring s) rWandi viW skUringu Yessa kv%Wis enda taki YaW t.d. til eiginlegra kjarasamninga, rammasamninga og viWr%Wu%tlunar samkv%mt frumvarpi Yessu. Um byrgW 1 tengslum viW Yessa skyldu er fjallaW 1 3. gr. frumvarpsins (sem verWur 2. mgr. 8. gr. laganna). #Um 3. gr. ' ?++ Eins og fyrr greinir er samningsaWila skylt aW stuWla aW Yv1 aW samningar s)u hafWir 1 heiWri. Um byrgW atvinnurekenda fer Y eftir almennum reglum, en 1 8. gr. laganna er fjallaW um byrgW st)ttarf)laga. Tekin eru af tv1m%li um Yessar efnislegu skyldur samningsaWila 1 3. mgr. 2. gr. frumvarpsins (sem verWur 4. mgr. 5. gr. laganna). 0 5. gr. frumvarpsins (sem verWur 19. gr. laganna) er nU regla um aW aWgerWir, sem samningsaWili  ekki aWild aW, geti talist ;l?gm%tar ef Y%r eru samb%rilegar vinnust?Wvunum samkv%mt skilgreiningu og d%matalningu Yar um. ++ 0 3. gr. frumvarpsins (sem verWur 2. mgr. 8. gr. laganna) er lagt til aW nU mlsgrein b%tist viW 8. gr. laganna. Xar er vikiW aW formlegum atriWum aW Yv1 er varWar byrgW ;f)lagsbundinna og einstakra f)lagsmanna vegna aWgerWa sem heyra undir samskipti  vinnumarkaWi samkv%mt l?gunum, svo breyttum. Um efnisatriWi er fjallaW 1 skUringum viW 10. gr. frumvarpsins. Um leiW og sUnt er fram  Ytt samningsaWila 1 aWgerW sem h)r um r%Wir fellur einstaklingsbundin byrgW brott aW Yv1 leyti " jafnvel Y;tt aWeins s) um beint athafnarleysisbrot samningsaWila aW r%Wa. 0 fyrri mlsliW felst engin efnisbreyting. AWeins er r)ttaW aW rof ;f)lagsbundinna launamanna  rWningarsamningi varWar hann byrgW samkv%mt almennum reglum. Reglur vinnumarkaWsr)ttar eiga ekki beinl1nis viW. Sama  viW um aWgerWir ;f)lagsbundinna atvinnurekenda  kjarasamningum og rWningar#(9%9%FFԮsamningum sem ekki teljast til l?gm%tra verkbanna. F)lagsd;mur getur Y; d%mt um sl1k ml, sbr. niWurlag 1. mgr. 45. gr. laganna. Xv1 Yykir r)tt aW r)tta h)r aW launamenn geta einnig veriW utan f)laga og er Y kveWiW  um aWild Yeirra h)r, enda geta Yeir ekki notiW verndar st)ttarf)laga 1 Yessu efni. #Um 4. gr. ' ?++ Formkr?fum til Yess aW standa aW boWun l?gm%trar vinnust?Wvunar er breytt t?luvert fr gildandi l?gum 1 4. gr. frumvarpsins (15. gr. laganna). Er Yar m.a. horft til reynslu af l?gum um kjarasamninga opinberra starfsmanna og Yess aW %skilegt s) aW ekki gildi 1 grundvallaratriWum ;l1kar r)ttarreglur um boWun vinnust?Wvunar  mismunandi sviWum vinnumarkaWarins. Xv1 er valin sC leiW aW gera YaW aW ;tv1r%Wri aWalreglu aW vinnust?Wvun s) aWeins boWuW aW fengnu samYykki f)lagsmanna 1 leynilegri allsherjaratkv%WagreiWslu f)lagsmanna. ++ Samkv%mt gildandi l?gum er YaW skilyrWi vinnust?Wvunar meWal opinberra starfsmanna aW minnsta kosti helmingur f)lagsmanna sem eiga 1 hlut hafi tekiW Ytt 1 atkv%WagreiWslu og meiri hluti Yeirra samYykkt vinnust?Wvun. Samkv%mt Yv1 Yarf 1 reynd a.m.k. fj;rWungur f)lagsmanna aW samYykkja vinnust?Wvun. X;tt margt m%li meW Yv1 aW lta s?mu viWmiWun gilda  ?llum vinnumarkaWnum Yykir ;varlegt aW ganga svo langt  einkamarkaWi. Xv1 veldur m.a. aW dreifing f)lagsmanna st)ttarf)laga  vinnustaWi er st;rum meiri en meWal opinberra starfsmanna. AWstaWa f)laganna til aW nlgast f)lagsmenn er ekki eins g;W. Af Yeim st%Wum er lagt til aW einungis s) gerW krafa um fimmtungs Yttt?ku og meirihlutastuWning Yeirra sem greiWa atkv%Wi. Xetta YUWir aW minnsti m?gulegur stuWningur fyrir l?gm%tu verkfalli Yarf aW vera 10% f)lagsmanna samanboriW viW 25% meWal opinberra starfsmanna. ++ Fram hefur komiW gagnrUni  YaW hversu fir koma aW afgreiWslu samninga og aW kv?rWun um verkb?nn 1 samt?kum atvinnurekenda. Xar hafa tilt?lulega fmennar stj;rnir fariW meW allt vald 1 Yessu efni og veriW taldar jafngilda trCnaWarmannarWum st)ttarf)laga meW hliWst%War heimildir til boWunar vinnust?Wvana. Frumvarpinu er m.a. %tlaW aW breyta Yessari skipan. Samkv%mt Yv1 Yarf aW bera meiri httar kvarWanir undir atkv%Wi samkv%mt atkv%Waskrm hlutaWeigandi samtaka. Xetta er hliWst%Wur httur og hafWur er  1 Danm?rku Yar sem samt?k atvinnurekenda Yurfa aW taka afst?Wu til miWlunartillagna samkv%mt atkv%Waskr sem gildir  aWalfundi hlutaWeigandi samtaka. ++ MarkmiW Yessara reglna er aW tryggja aW raunverulegur stuWningur s) viW svo mikilv%ga kv?rWun sem boWun vinnust?Wvunar er. Ekki er %tlunin aW torvelda f)l?gum boWun vinnust?Wvana heldur aW tryggja lUWr%Wislega umfj?llun um sl1ka till?gu. Xv1 marki m n meW ?Wrum h%tti svo aW ekki s) Y?rf  aW krefjast tiltekinnar lgmarksYttt?ku, Y.e. meW almennri leynilegri p;statkv%WagreiWslu um till?guna Yar sem kj?rg?gn eru send ?llum atkv%Wisb%rum f)lagsm?nnum til s1ns heima. S) s httur  hafWur er ekki gert rW fyrir lgmarksYttt?ku skv. 1. mgr. ++ Ef vinnust?Wvun er eing?ngu %tlaW aW taka til hluta f)lagsmanna eWa eins fyrirt%kis er skv. 2. mgr. heimilt aW taka kv?rWun Yar um meW atkv%WagreiWslu hlutaWeigandi f)lagsmanna. X eru aWst%Wur orWnar fullkomlega samb%rilegar viW YaW sem gerist meWal opinberra starfsmanna og Yv1 eWlilegt aW krefjast s?mu Yttt?ku og Yar 1 atkv%WagreiWslu og sama stuWnings " ;hW tilh?gun atkv%WagreiWslu. ++ 0 3. mgr. er staWfest YaW meginsj;narmiW aW vinnust?Wvun s) neyWarCrr%Wi Yess sem ekki hefur aW eigin mati fengiW viWhl1tandi viWbr?gW viW kr?fum s1num. XaW er Yv1 form#(9%9%FFԮbundiW sem skilyrWi l?gm%trar kv?rWunar vinnust?Wvunar aW kr?fur hafi komiW skUrt fram og aW samningaviWr%Wur hafi reynst rangurslausar. X er Yess krafist aW deiluaWili, sem leita vill kv?rWunar um vinnust?Wvun, hafi reynt til Yrautar aW n samningi og 1 Yv1 skyni leitaW millig?ngu sttasemjara. ViW YaW er miWaW aW sttasemjara hafi gefist t%kif%ri til aW kalla deiluaWila saman og freistaW Yess aW n sttum Wur en leitaW er eftir Yv1 viW f)lagsmenn aW boWa til vinnust?Wvunar. X fyrst eiga Yeir Yess kost aW meta hvort rangur hafi nWst 1 viWr%Wum sem Yeir s%tti sig viW eWa hvort Yeir telji r)tt aW YrUsta  um frekari framgang krafna sinna. Vert er aW r)tta aW mat  Yv1 hven%r sttatilraunir eru fullreyndar hlUtur aW vera hj samninganefnd Yess sem leitar eftir kv?rWun um vinnust?Wvun. ++ 0 gildandi l?gum eru engin bein kv%Wi um heimildir samninganefnda til aW aflUsa eWa fresta vinnust?Wvun. R)tt Yykir aW taka af tv1m%li um Yetta efni. Er Yv1 1 4. mgr. tekin upp sC regla aW samninganefnd hafi jafnan heimild til aW aflUsa verkfalli. Frestun verkfalls er 1 raun aflUsing og boWun annars verkfalls. Xv1 hefur YaW veriW viWurkennd regla 1 samskiptum  almennum vinnumarkaWi aW til aW fresta verkfalli Yurfi samYykki gagnaWila. Sama gildir um frestun og afboWun verkbanns. 0 l?gum um samninga opinberra starfsmanna er engin frestunarheimild og Yykir YaW ;heppilegt.  hinn b;ginn er mikilv%gt aW sC heimild til frestunar s) ekki svo rCm aW kv?rWun um vinnust?Wvun hafi ekki  s)r Yann raunveruleikabl% sem nauWsynlegur er. Xv1 er miWaW viW aW samninganefnd hafi heimild til aW fresta boWaWri vinnust?Wvun um allt aW 14 s;larhringa samtals n samYykkis gagnaWila. X;tt 1 raun megi oft %tla aW boWun vinnust?Wvunar ein s)r valdi mikilli r?skun og Yv1 eWlilegt aW gagnaWili hafi um YaW aW segja hvort hann s%tti sig viW einhliWa frestun vinnust?Wvunar Yykir r)tt aW gefa boWanda f%ri  aW fresta boWaWri vinnust?Wvun. Xegar mj?g skammur t1mi er til Yess aW vinnust?Wvun skellur  kann hins vegar aW htta svo til aW frestun hafi fyrst og fremst Yau hrif aW firra boWanda aWgerWa tj;ni. Xv1 Yykir r)tt aW binda heimild til einhliWa frestunar Yv1 skilyrWi aW frestunin s) kynnt viWsemjanda meW minnst eins s;larhrings fyrirvara.  #Um 5. gr. ' ?++ H)r er lagt til aW nU grein b%tist viW l?gin sem verWi 19. gr. Yeirra. 0 henni er hugtakiW vinnust?Wvun 1 skilningi laganna skilgreint. Til Yess aW um verkfall s) aW r%Wa Yurfa tv? skilyrWi aW vera uppfyllt: Annars vegar aW launamenn hafi lagt niWur venjubundna vinnu s1na aW einhverju eWa ?llu leyti og hins vegar aW tilgangurinn s) aW n fram sameiginlegu markmiWi. Fj?ldauppsagnir og aWrar samb%rilegar aWgerWir, hvort heldur er af hlfu atvinnurekenda eWa launamanna, sem jafna m til vinnust?Wvana, teljast einnig til vinnust?Wvana, svo og verkb?nn atvinnurekenda. XaW  viW um allar vinnust?Wvanir sem gerWar eru  f)lagslegum grunni til aW n fram sameiginlegu markmiWi, hvort heldur er af st)ttarf)lagi, starfsm?nnum sjlfum eWa atvinnurekendum. AWgerWir, svo sem verkb?nn, verkf?ll, yfirvinnub?nn, h%gagangur, rWningarb?nn og fj?ldauppsagnir, teljast Yv1 til vinnust?Wvana 1 skilningi laganna s)u Y%r gerWar 1 sameiginlegum tilgangi. AWeins er h)r um auWkennatalningu aW r%Wa enda ekki unnt aW telja upp meW t%mandi h%tti hvaWa aWgerWir af hlfu atvinnurekenda eWa launaf;lks geta flokkast undir rof  friWarskyldu sem jafna m til eiginlegrar vinnust?Wvunar. ++ Byggt er  Yeirri skilgreiningu sem l?gW hefur veriW til grundvallar samkv%mt gildandi l?gum aW ?Wru leyti en Yv1 sem varWar aWild st)ttarf)lags. Er h)r lagt til aW Ytttaka Yess verWi ekki lengur hugtaksskilyrWi Yar sem eWlilegt er aW vinnust?Wvanir, sem gerWar#(9%9%FF eru 1 sameiginlegum tilgangi, oftast til aW knUja  um kaup og kj?r, skoWist sem vinnust?Wvanir 1 skilningi laganna hvort sem st)ttarf)lag  sannanlega aWild aW Yeim eWa ekki. Er YaW 1 fullu samr%mi viW Y%r reglur sem gilda 1 ngrannal?ndum okkar. Samkv%mt d?nskum r)tti telst YaW verkfall Yegar h;pur launamanna leggur sameiginlega niWur st?rf til aW n sameiginlegu markmiWi. Sl1k skilgreining hefur ekki veriW l?gW til grundvallar samv%mt 1slenskum l?gum. B%Wi l?g um st)ttarf)l?g og vinnudeilur og l?g um kjarasamninga opinberra starfsmanna eru tClkuW Yannig aW einungis Y%r vinnust?Wvanir, sem st)ttarf)l?g eiga sannanlega aWild aW, teljast verkfall 1 skilningi Yeirra. Xessi skilningur er til Yess fallinn aW leiWa til misbeitingar Yar sem kleift er aW sniWganga reglur laganna um vinnust?Wvanir, hvort heldur um er aW r%Wa friWarskyldu  gildist1ma kjarasamnings eWa boWun vinnust?Wvunar, meW Yv1 aW st)ttarf)l?g eigi ekki aWild aW aWgerWum svo sannanlegt s). X hefur einnig veriW  YaW bent aW ;n%gja meW Y skipan sem l?gin kveWa leiWi til Yess aW menn leiti annarra leiWa til aW YrUsta  um kr?fur s1nar, svo sem h;puppsagna. ++ NauWsynlegt er Yv1 aW kveWa  um YaW 1 l?ggj?f meW ;tv1r%Wum h%tti aW vinnust?Wvun 1 skilningi laganna taki til aWgerWa sem jafna m til vinnust?Wvunar n tillits til Yess hver  aWild aW Yeim. ++ Engin breyting er gerW hvaW varWar heimild til aW kveWa verkfall. SC heimild er fram 1 h?ndum st)ttarf)laga einna. Til Yess aW verkfall s) l?gm%tt er gerW krafa um aW kv?rWun s) tekin  l?gm%tan htt og aW YaW s) l?glega boWaW, enda s) friWarskylda Yv1 ekki til fyrirst?Wu. #Um 6. gr. ' ?++ 0 Yessari grein er gert rW fyrir aW ?ll helstu efniskv%Wi laga um sttast?rf 1 vinnudeilum, nr. 33/1978, verWi tekin upp 1 nUjan III. kafla laga um st)ttarf)l?g og vinnudeilur, nr. 80/1938, meW s1Wari breytingum. Xar sem sttast?rf 1 vinnudeilum tengjast beint og ;beint kv%Wum laganna er r?kr)tt aW kv%Wi  Yessu sviWi s) aW finna 1 s?mu l?gum en ekki tvennum lagablkum. Inniheldur kaflinn alls 18 greinar. Reglur kaflans gilda um ?nnur sviW vinnumarkaWar meW sama h%tti og l?g nr. 33/1978 hafa gert. ++ Um a-liW (20. gr.). ++ ViW l?gin b%tist nU 20. gr. sem er sama efnis og 1. gr. laga um sttast?rf 1 vinnudeilum, nr. 33/1978. X; er fellt brott niWurlagskv%Wi 5. mgr. greinarinnar, enda %tti sl1kt undanYgukv%Wi aW taka til fleiri ef YaW %tti r)tt  s)r. Meginefni 3. gr. s?mu laga er tekiW upp 1 5. mgr. ++ Um b-liW (21. gr.). ++ ViW l?gin b%tist nU 21. gr. sem er sama efnis og 2. gr. laga nr. 33/1978. ++ Um c-liW (22. gr.). ++ ViW l?gin b%tist nU 22. gr. sem er sama efnis og 4. gr. laga nr. 33/1978 en orWalagi er Y; l1tillega breytt. ++ Um d-liW (23. gr.) ++ ViW l?gin b%tist nU 23. gr., en reglur sem Yar koma fram er ekki aW finna 1 gildandi l?gum.#(9%9%FFԌ++ 0 1. mgr. er m%lt fyrir um aW atvinnurekendur eWa samt?k Yeirra og st)ttarf)l?g skuli gera %tlun um fyrirkomulag viWr%Wna um gerW kjarasamninga, svonefnda viWr%Wu%tlun. TekiW er fram meW ;tv1r%Wum h%tti aW heimilt er aW veita landssamb?ndum eWa heildarsamt?kum s)rstakt umboW til aW gera viWr%Wu%tlun fyrir h?nd einstakra f)laga. Skylt er aW senda sl1ka viWr%Wu%tlun, staWfesta af aWilum, Yegar 1 staW til r1kissttasemjara. ++ Samkv%mt 2. mgr. er gert rW fyrir aW viWr%Wu%tlun liggi fyrir eigi s1War en 10 vikum Wur en gildandi kjarasamningur er laus. Ef tilteknir samningsaWilar hafa Y ekki gert viWr%Wu%tlun hv1lir sC skylda  r1kissttasemjara, varar1kissttasemjara eWa aWstoWarsttasemjara aW gr1pa inn 1 og gera sl1ka bindandi viWr%Wu%tlun fyrir aWila. Skal sl1kt gert 1 s1Wasta lagi tta vikum Wur en gildandi kjarasamningur er laus. AWrar viWr%Wu%tlanir, sem Y kunna aW hafa veriW gerWar, skulu viW Yessar aWst%Wur hafWar til hliWsj;nar. ' ' ?++ Um e-liW (24. gr.). ++ ViW l?gin b%tist nU 24. gr. sem er 1 meginatriWum samhlj;Wa 5. gr. laga nr. 33/1978, en b%tt er viW kv%Wi er varWar framkv%md viWr%Wu%tlunar. R1kissttasemjari getur kallaW til aWstoWarsttasemjara, einn eWa fleiri, sbr. 4. mgr. a-liWar 6. gr. frumvarpsins (sem verWur 20. gr. laganna), viW Yessar aWst%Wur, s)rstaklega ef margir samningar eru lausir  sama t1ma. Taka verWur tillit til Yessara aWst%Wna r1kissttasemjara viW afgreiWslu fjrlaga hverju sinni og aukins kostnaWar sem af Yessu kann aW leiWa. ++ ++ Um f-liW (25. gr.). ++ ViW l?gin b%tist nU 25. gr. sem er samhlj;Wa 6. gr. og lokamlsgrein 5. gr. laga nr. 33/1978. ++ Um g-liW (26. gr.). ++ ViW l?gin b%tist nU 26. gr. sem er samhlj;Wa 7. gr. laga nr. 33/1978. ' ' ?++ Um h-liW (27. gr.). ++ ViW l?gin b%tist nU 27. gr. Fyrri mlsgreinin er samhlj;Wa 8. gr. laga nr. 33/1978, um sttast?rf 1 vinnudeilum. S1Wari mlsgreinin er sama efnis og 2. mgr. 9. gr. s?mu laga aW viWb%ttum orWum um YaW ef greiningur snertir aWeins tiltekiW fyrirt%ki. R)tt Yykir aW hafa YaW kv%Wi 1 grein Yessari meW hinni almennu heimild til aW setja fram miWlunartill?gu, enda fjallar i-liWur 6. gr. frumvarpsins (sem verWur 28. gr. laganna) einungis um sameiginlegar miWlunartill?gur. ++ ++ Um i-liW (28. gr.). ++ ViW l?gin b%tist nU 28. gr. Xar er fjallaW um heimild sttasemjara til Yess aW leggja fram eina sameiginlega miWlunartill?gu eWa fleiri til lausnar vinnudeilu ef hann telur hana til Yess fallna aW leiWa til friWsamlegrar samt1malausnar kjaramla. R)ttarhrifin verWa Yau s?mu og aW gildandi l?gum, Y.e. aW sameiginlegt atkv%Wamagn Yeirra h;pa sem tillagan n%r til r%Wur Crslitum um samYykkt eWa synjun sameiginlegrar miWlunartill?gu. kv%WiW kemur 1 staW 3. mgr. 9. gr. laga nr. 33/1978. kv%Wi 4. mgr. 9. gr. s?mu laga fellur brott eins og lagt er til 1 fangaskUrslu vinnuh;ps f)lagsmlarWherra um samskiptareglur  vinnumarkaWi. kv%Wi 1. og 5. mgr. 9. gr. laga nr. 33/1978 eru flutt efnislega ;breytt 1 3. mgr. j-liWar 6. gr. frumvarpsins (sem verWur 29. gr. laganna) Yar sem Yau eiga betur#(9%9%FF heima, sbr. athugasemdir viW j-liW 6. gr. frumvarpsins. Einnig er r)tt aW r)tta aW heimildum sttasemjara til Yess aW leggja fram miWlunartill?gu skv. 8. gr. og 2. mgr. 9. gr. laga nr. 33/1978 er ekki raskaW, en Yau kv%Wi er nC aW finna l1tiW breytt 1 h-liW 6. gr. frumvarpsins (sem verWur 27. gr. laganna). st%Wa er til aW taka fram aW skUrari kv%Wi 1 greininni fela 1 s)r heldur Yrengri heimildir sttasemjara til aW setja fram sameiginlega miWlunartill?gu en hann hefur aW gildandi l?gum. ++ FormskilyrWin fyrir sameiginlegri miWlunartill?gu eru 1 greininni talin upp meW t%mandi h%tti 1 fimm stafliWum: ++ 0 fyrsta skilyrWinu (a-liW) er vikiW aW r)ttarhrifum viWr%Wu%tlunar. Samkv%mt gildandi l?gum eru engin formleg takm?rk fyrir Yv1 viW hvaWa skilyrWi sttasemjari getur tengt saman lausnir mismunandi deilna meW einni sameiginlegri miWlunartill?gu. 0 gildandi l?gum er ekki skilyrWi aW viWr%Wur hafi fariW fram milli aWila. Br Yessu er b%tt og sett YaW skilyrWi aW Wur en sttasemjari fellir h;pa undir sameiginlega miWlunartill?gu verWi aW vera tryggt aW Yeir hafi fengiW t%kif%ri til eiginlegra og efnislegra viWr%Wna um framlagWar kr?fur hvors aWila viW sinn viWsemjanda, Yar  meWal um s)rml, en sC trygging er ekki fyrir hendi 1 gildandi l?gum. AW sjlfs?gWu getur aWili aW vinnudeilu ekki meW t;ml%ti s1nu 1 Yessu efni komiW 1 veg fyrir aW sttasemjari leggi fram miWlunartill?gu. Xv1 er settur fyrirvari um aW n%gilegt s) aW leitaW hafi veriW rangurslaust eftir viWr%Wum 1 samr%mi viW viWr%Wu%tlun. Xetta skilyrWi er auWsannaW, sbr. 3. mgr. f-liWar 6. gr. frumvarpsins (sem verWur 25. gr. laganna) Yar sem kveWiW er  um framlagningu skjala. Xannig er tryggWur r)ttur og um leiW skylda hvers samningsaWila til Yess aW semja um s1n s)rml. Er sl1k trygging 1 l?gum 1 samr%mi viW lit nefndar stj;rnarnefndar AlYj;Wavinnumlastofnunarinnar um f)lagafrelsi, en samkv%mt liti hennar (ml nr. 1768) er YaW meginregla aW jafnt atvinnurekendur og st)ttarf)l?g skuli ganga til samninga 1 g;Wri trC og leggja sig fram um aW n samningi. ++ 0 ?Wru skilyrWinu (b-liW) er %tlast til Yess aW viWr%Wut1mi samkv%mt tiltekinni t1masetningu 1 Ctgefinni viWr%Wu%tlun s) liWinn. Er um aW r%Wa hlutl%gt skilyrWi sem ekki er komiW undir mati eWa umfangsmikilli s?nnun. ViWr%Wum Yarf hins vegar ekki aW vera lokiW, enda v%ri Yar um aW r%Wa of matskennt skilyrWi. ++ MeW YriWja skilyrWinu (c-liW) er tt viW aW tilraun til stta meW aWstoW sttasemjara hafi veriW reynd. AuWvelt er aW sannreyna YaW, en s1Wara skilyrWiW um horfur  samkomulagi er vitaskuld hW mati sttasemjara. ++ 0 fj;rWa skilyrWinu (d-liW) kemur fram aW ekki s) heimilt aW leggja fram miWlunartill?gu um leiW og gildandi kjarasamningar renna Ct og friWarskyldu lUkur. Er YaW auglj;st skilyrWi og ekki hW miklu mati. ++ 0 fimmta skilyrWinu (e-liW) er kveWiW  um aW ?llum sem telja sig mliW varWa er heimilt aW koma  framf%ri athugasemdum viW form sttasemjara um aW leggja fram sameiginlega miWlunartill?gu. Gert er rW fyrir aW  Yv1 stigi kynni sttasemjari sl1k form s1n opinberlega meW h%filegum fyrirvara. Sl1k yfirlUsing sttasemjara bindur Y; ekki hendur hans 1 neinu tilliti. AWilar  vinnumarkaWi, sem telja sig hafa hagsmuna aW g%ta 1 Yessu sambandi, bera sjlfir byrgW  Yv1 aW athugasemdir Yeirra komist til skila. greiningur um YaW hefur Y; ekki hrif  hvort skilyrWiW teljist uppfyllt. ++ 0 lokamlsliW 1. mgr. er tekiW skUrt fram aW sttasemjari geti ekki ltiW Crslit sameiginlegrar miWlunartill?gu n til aWila  almennum vinnumarkaWi og aWila sem l?g um kjarasamninga opinberra starfsmanna taka til. X;tt sttasemjari meti og kveWi hvort hann kUs aW lta setja fram sameiginlega miWlunartill?gu 1 deilum fleiri f)laga eWa h;pa er#(9%9%FF heimild hans bundin skilyrWum og takm?rkunum. Xannig er honum eins og Wur greinir ;heimilt aW fella saman atkv%WagreiWslu um sameiginlega miWlunartill?gu fyrir f)l?g sem falla undir almenn kv%Wi laga nr. 80/1938 og Yau sem falla undir l?g um kjarasamninga opinberra starfsmanna. XaW er 1 samr%mi viW r1kjandi viWhorf og 1 samr%mi viW YaW sem t1Wkast 1 Danm?rku. Sttasemjari getur Yv1 samt1mis lagt fram samkynja miWlunartill?gu en sl1kar till?gur fara ekki undir sameiginlega atkv%WagreiWslu  almennum vinnumarkaWi og opinberum vinnumarkaWi. ++ MeW 2. mgr. er sttasemjara faliW frjlst mat  Yv1 hve v1Wt%k sameiginleg miWlunartillaga skuli vera, sbr. Y; 3. mgr. Getur hann Y valiW  milli Yess aW sameiginleg miWlunartillaga ni aWeins til frra h;pa eWa deilda eWa hvort miWlunartillaga skuli vera sameiginleg fyrir tiltekin sviW eWa st;ra h;pa. Loks getur miWlunartillaga nW til allra h;pa sem eru meW lausa samninga eins og gjarnan er gert 1 Danm?rku til Yess aW stuWla aW friWsamlegri samt1malausn kjaramla. MeWferW hins frjlsa mats mundi rWast af framkv%md af hlfu sttasemjara 1 samrWi viW aWila vinnumarkaWarins og m 1 Yv1 efni l1ta til danskra fyrirmynda. AWilar  vinnumarkaWi geta 1 Yv1 sambandi beint Yv1 til sttasemjara aW efni niWurst?Wu samninganefnda Yeirra verWi tekiW upp 1 miWlunartill?gu eWa aW hCn verWi miWuW viW nUgerWa kjarasamninga. ++ 0 3. mgr. er kveWiW  um aW allir samningsaWilar, st)ttarf)lag og atvinnurekendur eWa samt?k Yeirra, geti sjlfir afmarkaW til hvaWa samningssviWa innan sinna v)banda sameiginleg miWlunartillaga geti tekiW. 0 Danm?rku er t.d. samkomulag um aW skipta vinnumarkaWi 1 tilgreind sviW sem ekki verWi tengd saman, eitt eWa fleiri, viW sameiginlega afgreiWslu  miWlunartill?gu sem taki til fleiri samningssviWa. Ekki er viW Yv1 aW bCast aW verklag viW gerW kjarasamninga breytist 1 einu vetfangi og verWur Yv1 aW miWa viW aW samningsaWilar Yr;i sjlfir  n%stu rum grunnreglur um gerW viWr%Wu%tlana og viWhorf til Yess hvernig heimildum III. kafla laganna, svo breyttra, verWi 1 reynd beitt. r)tta ber aW takm?rkunarheimild samningsaWila skv. 3. mgr.  valdi sttasemjara 1 Yessu efni verWur aWeins beitt ef um YaW er samiW milli aWila " 1 viWr%Wu%tlun. H)r gildir Yv1 hinn almenni frestur til aW gera viWr%Wu%tlun, Y.e. 10 vikum Wur en kjarasamningar aWila eru lausir. Eftir Yann t1ma verWur vald sttasemjara ekki takmarkaW af aWilum. FulltrCar samningsaWila, sem hafa fengiW framselda heimild til aW gera viWr%Wu%tlun, sbr. 2. mlsl. 1. mgr. d-liWar 6. gr. frumvarpsins (sem verWur 23. gr. laganna), geta nUtt Yessa heimild til takm?rkunar  sameiginlegri miWlun 1 meira eWa minna m%li. Sl1kt samkomulag aWila verWur aW sjlfs?gWu aWeins gert hverju sinni 1 viWr%Wu%tlun fyrir n%stu samninga, enda endurnUjast viWr%Wu%tlun samkv%mt l?gunum aldrei heldur er hCn bundin viW n%stu endurnUjun samninga. HCn telst Yv1 ekki kjarasamningur 1 Yeim skilningi aW hCn endurnUist eins og kjarasamningar milli aWila. XaW er Yv1 mat samningsaWila sjlfra hverju sinni hvort st%Wa er til aW takmarka vald sttasemjara en YaW mat r%Wst af aWst%Wum. ++ Um j-liW (29. gr.). ++ ViW l?gin b%tist nU 29. gr., en 1 henni er fjallaW um kynningu  og atkv%WagreiWslu um miWlunartill?gu sttasemjara og er Yar aW finna nUja reglu auk ;breyttra eldri kv%Wa. kv%WiW  jafnt viW um h-liW 6. gr. frumvarpsins (sem verWur 27. gr. laganna) og miWlunartill?gu 1 tilefni af einstakri vinnudeilu og um sameiginlega miWlunartill?gu samkv%mt heimildum i-liWar 6. gr. frumvarpsins (sem verWur 28. gr. laganna). ++ 0 1. mgr. er skUrW r)ttarstaWa aWila viW kynningu miWlunartill?gu sttasemjara vegna#(9%9%FF atkv%WagreiWslu um hana. ++ 0 1. mlsl. 1. mgr. er aW finna kv%Wi sem nC eru 1 1. mlsl. 2. mgr. 10. gr. laga nr. 33/1978, um sttast?rf 1 vinnudeilum. ++ Bent hefur veriW  Y erfiWleika sem tengjast Yv1 aW enginn kynnir og skUrir Ct miWlunartill?gu. 0 gildandi l?gum er sC regla aW sjlfur texti miWlunartill?gunnar 1 heild sinni skuli birtur f)lagsm?nnum viW atkv%WagreiWslu. Samb%rilegt kv%Wi er 1 d?nskum l?gum um sttast?rf 1 vinnudeilum. AWila vinnudeilu er ;heimilt samkv%mt d?nskum l?gum aW vinna Ctdrtt Cr miWlunartill?gu fyrir f)lagsmenn s1na. Samkv%mt frumvarpinu er ekki gengiW svo langt. Xvert  m;ti er sl1kt beinl1nis heimilaW en verWur Y; aW gerast 1 samrWi viW sttasemjara. Xv1 er 1 2. mlsl. 1. mgr. tekin upp s)rst?k heimild fyrir sttasemjara til Yess aW gera Ctdrtt Cr miWlunartill?gu sem hann hefur lagt fram til Yess aW auWvelda f)lagsm?nnum samtaka atvinnurekenda og launaf;lks aW taka mlefnalega afst?Wu til miWlunartill?gu og hrifa hennar  hag Yeirra og afkomu. Wur en heimildin er nUtt skal hafa samrW viW aWila vinnudeilu. Eins og fyrr greinir  reglan einnig viW um sameiginlega miWlunartill?gu samkv%mt heimildum i-liWar 6. gr. Yessa frumvarps (sem verWur 28. gr. laganna). 0 Yv1 sambandi skal tekiW fram aW Ctdr%ttir sttasemjara geta veriW margir og geta Yv1 haft mismunandi herslur eftir Yv1 hvernig sameiginleg miWlunartillaga snertir hagsmuni hvers einstaks h;ps eWa jafnvel deildar innan st)ttarf)lags sem miWlunartillaga tekur til. X er h%gt aW fjalla s)rstaklega um Yau atriWi sem snerta tiltekna h;pa launamanna beint. ++ AWila vinnudeilu er skv. 3. mlsl. 1. mgr. heimilt aW vinna Ctdrtt Cr miWlunartill?gu fyrir f)lagsmenn s1na 1 samrWi viW sttasemjara. ++ Regla, sem nC er 1 2. mlsl. 2. mgr. 10. gr. gildandi laga, er h)r tekin upp ;breytt 1 4. mlsl. 1. mgr. ++ 0 2. mgr. er tekiW upp ;breytt kv%Wi 1. mgr. 10. gr. laga nr. 33/1978, um sttast?rf 1 vinnudeilum. ++ 0 3. mgr. er safnaW saman ?llum kv%Wum um tilh?gun atkv%WagreiWslu um miWlunartill?gu og eru beinar lagaheimildir r1kissttasemjara 1 Yv1 efni auknar eins og fjallaW var um 1 almennum athugasemdum. ++ 0 1. mlsl. 3. mgr. kemur fram meginreglan um tilh?gun atkv%WagreiWslu um miWlunartill?gu sem er 1 fullu samr%mi viW framkv%md atkv%WagreiWslu hingaW til. ++ 0 2. mlsl. 3. mgr. er hins vegar kv%Wi sem felur 1 s)r tilbrigWi viW meginregluna en ekki sjlfst%Wa tilh?gun atkv%WagreiWslu. Auk kj?rfundaratkv%WagreiWslu er r1kissttasemjara heimilaW aW efna til atkv%WagreiWslu utan kj?rfundar  tilteknum st?Wum eWa sv%Wum. Er Y unnt aW nUta hvers konar t%kni til utankj?rfundaratkv%WagreiWslu hvar sem er 1 l?gs?gu 1slenska r1kisins n Yess aW ?llum f)lagsm?nnum, sem miWlunartillagan tekur til, s) gert aW m%ta  kj?rfund. G%ti Yetta tilbrigWi t.d. tt viW um bifreiWarstj;ra og sj;menn. Sem d%mi m nefna aW br)fs1mi eWa t?lvut%kni s) notuW 1 Yessu sambandi. X; verWur aW r)tta aW vallt gildir 1 hv1vetna sC grunnregla 5. mlsl. 3. mgr. um aW atkv%WagreiWsla skuli vera skrifleg og leynileg. Xv1 verWur aW tryggja aW h%fur aWili, svo sem sUslumaWur eWa l?gl%rWur fulltrCi hans eWa skipstj;ri, s) tilnefndur hverju sinni af r1kissttasemjara til Yess aW votta aW atkv%Wisb%r f)lagsmaWur hafi gert grein fyrir s)r og greitt leynilega atkv%Wi aW honum n%rst?ddum  til Yess gerWa ;merkta atkv%WaseWla. Atkv%Win eru s1Wan send nafnlaus meW tilt%kri t%kni  skrifstofu r1kissttasemjara sem s)r um aW Yau fari strax 1 kj?rkassa Yegar sannreynt hefur veriW aW atkv%Win s)u send fr til Yess b%rum aWila. FulltrCum aWila vinnudeilu er heimilt aW vera viW atkv%WagreiWslu#(9%9%FF og talningu atkv%Wa eftir Yv1 sem viW verWur komiW  eigin kostnaW og byrgW svo sem almennt t1Wkast 1 lUWr%Wislegum 1 kosningum, sbr. niWurlag k-liWar 6. gr. frumvarpsins (sem verWur 30. gr. laganna). ++ 0 3. mlsl. 3. mgr. er nUtt kv%Wi sem heimilar r1kissttasemjara aW kveWa aW atkv%WagreiWsla skuli fara fram meW almennri p;statkv%WagreiWslu meWal f)lagsmanna aWila vinnudeilu, sem miWlunartillaga tekur til, 1 staW meginreglunnar um atkv%WagreiWslu  kj?rfundi og eftir atvikum utan kj?rfundar eins og fyrr greinir. Ekki er um aW r%Wa undantekningarkv%Wi heldur frvik 1 Yeim skilningi aW r1kissttasemjari getur valiW aW fara Yessa leiW Yegar honum Yykir YaW henta. KostnaWur viW almenna p;statkv%WagreiWslu um miWlunartill?gu yrWi greiddur af r1kinu og b;kf%rWur hj emb%tti r1kissttasemjara og felst Yv1 jafnframt 1 kv%Winu efnisleg lagaheimild fyrir r1kissttasemjara til aW efna til sl1ks kostnaWar sem greiddur yrWi samkv%mt fjrl?gum r1kisins. P;statkv%WagreiWslan er aW sjlfs?gWu leynileg og skrifleg 1 samr%mi viW grunnreglu 5. mlsl. 3. mgr. AW Yessum Y%tti verWur Yv1 aW huga viW afgreiWslu fjrlaga hverju sinni 1 lj;si Yeirrar reynslu sem skapast. ++ 0 4. mlsl. 3. mgr. er almenn heimild r1kissttasemjara til Yess aW setja nnari fyrirm%li um tilh?gun atkv%WagreiWslu um miWlunartill?gu og er hCn efnislega sC sama og fram kemur 1 1. mgr. 9. gr. laga nr. 33/1978. kv%WiW gildir um kj?rfundaratkv%WagreiWslu og eftir atvikum utankj?rfundaratkv%WagreiWslu jafnt sem um almenna p;statkv%WagreiWslu innan Yess ramma sem fyrrgreind kv%Wi setja. ++ 0 5. mlsl. 3. mgr. er tekin upp ;breytt grunnreglan um skriflega og leynilega atkv%WagreiWslu sem nC er 1 5. mgr. 9. gr. laga nr. 33/1978. ++ Um k-liW (30. gr.). ++ ViW l?gin b%tist nU 30. gr. sem er samhlj;Wa 11. gr. laga nr. 33/1978. ++ Um l-liW (31. gr.). ++ ViW l?gin b%tist nU 31. gr. sem felur 1 s)r t?luverWa efnisbreytingu og einf?ldun  reglu 12. gr. laga nr. 33/1978, um sttast?rf 1 vinnudeilum, sem fjallar um Crslit atkv%WagreiWslu um miWlunartill?gu. GerW er sC tillaga aW b%Wi Yurfi meiri hluta greiddra atkv%Wa og YriWjung atkv%Wa samkv%mt atkv%Wa- og f)lagaskr til Yess aW fella miWlunartill?gu. Um r?kstuWning fyrir breytingunni v1sast til almennra athugasemda. ++ Um m-liW (32. gr.). ++ ViW l?gin b%tist nU 32. gr. sem er samhlj;Wa 13. gr. laga nr. 33/1978. ++ Um n-liW (33. gr.). ++ ViW l?gin b%tist nU 33. gr. sem er samhlj;Wa 14. gr. laga nr. 33/1978. ++ Um o-liW (34. gr.). ++ ViW l?gin b%tist nU 34. gr. sem er samhlj;Wa 15. gr. laga nr. 33/1978. ++ Um p-liW (35. gr.). ++ ViW l?gin b%tist nU 35. gr. sem er efnislega samhlj;Wa 16. gr. laga nr. 33/1978. ++ Um q-liW (36. gr.).#(9%9%FFԌ++ ViW l?gin b%tist nU 36. gr. sem er samhlj;Wa 17. gr. laga nr. 33/1978. ++ Um r-liW (37. gr.). ++ ViW l?gin b%tist nU 37. gr. sem er samhlj;Wa 18. gr. laga nr. 33/1978. #Um 7. gr. ' ?++ 0 1. mgr. 39. gr. laganna er tekiW upp heitiW Vinnuveitendasamband 0slands 1 staW Vinnuveitendaf)lag 0slands og orWiW f)lagsmlarWherra 1 staW atvinnumlarWherra. ++ B%tt er viW nUjum 3. mlsl. 1 1. mgr. 1 samr%mi viW CrskurW F)lagsd;ms fr 10. okt;ber 1994 1 mli nr. 11/1994, sbr. og 2. mgr. 27. gr. laga nr. 94/1986, um kjarasamninga opinberra starfsmanna. MeW Yv1 verWur lj;st aW jafnr%Wi er um r)tt aWila  vinnumarkaWi aW Yv1 er varWar skipun eWa tilnefningu d;mara. St)ttarf)lag  almennum vinnumarkaWi, sem er utan landssambands eWa heildarsamtaka, getur samkv%mt Yessu tilnefnt d;mara Yegar YaW er mlsaWili. Samkv%mt orWalagi gildandi kv%Wis hafa einungis ;f)lagsbundnir atvinnurekendur Yennan r)tt, sem og st)ttarf)l?g utan heildarsamtaka samkv%mt l?gum nr. 94/1986. Breytingin er 1 samr%mi viW r1kjandi h%fissj;narmiW sem meiri hluti F)lagsd;ms hefur staWfest, auk Yess sem l1ta m  regluna sem staWfestingu r)ttar st)ttarf)laga til Yess aW vera utan sambanda og samtaka. ++ 2. mgr. er ;breytt fr gildandi l?gum. ++ 0 3. mgr. er heitiW Samt?k iWnaWarins tekiW upp 1 staW Landssamband iWnaWarmanna og F)lag 1slenskra iWnrekenda. #Um 8 gr. ' ?++ 0 greininni er l?gW til orWalagsbreyting 1 1. mlsl. 40. gr. laganna sem leiWir af Yv1 aW f)lagsmlarWherra fer nC meW vinnumarkaWsml sem atvinnumlarWherra f;r Wur meW, sbr. l?g nr. 73/1969, um Stj;rnarrW 0slands, meW s1Wari breytingum, og reglugerW nr. 96/1969, meW s1Wari breytingum. #Um 9. gr. ' ?++ Samkv%mt greininni b%tist nU mlsgrein viW 56. gr. laganna. NauWsynlegt er vegna s?nnunaraWst?Wu annars vegar og trCnaWarskyldu hins vegar aW veita skattyfirv?ldum lagaheimild til Yess aW veita aWilum mls upplUsingar, sem aW ?Wru leyti eru trCnaWarml, hvaW varWar skilyrWi fyrir stofnun vinnustaWarf)lags 1 tilteknu fyrirt%ki og r)ttarst?Wu Yess sem st)ttarf)lags, sbr. 3. mgr. 1. gr. frumvarpsins (2. gr. laganna). Ef aWili  l?gvarWa hagsmuni af svari er skattyfirv?ldum skylt aW veita nauWsynlegar upplUsingar. Mundu aWilar geta lagt sl1k g?gn fram 1 F)lagsd;mi ef  Yyrfti aW halda. Ef greiningur um r)ttarst?Wu vinnustaWarf)lags sem st)ttarf)lags er borinn undir F)lagsd;m 1 tengslum viW samningsumboW eWa verkfallsr)tt er litiW til upplUsinga 12 mnuWi aftur 1 t1mann, enda er meW orWunum ?aW jafnaWi  1 3. mgr. 1. gr. frumvarpsins (2. gr. laganna) tt viW YaW t1mabil. "`Um 10. gr. ' ?++ 0 greininni er gert rW fyrir aW nU mlsgrein b%tist viW 70. gr. laganna. Er um aW r%Wa undantekningu fr reglu Yeirrar greinar um aW brot  l?gunum geti varWaW sektum auk b;ta. Brot, sem h)r er fjallaW um, eru samkv%mt Yv1 ekki refsin%m og er Yar fylgt bendingu danskra fr%Wimanna um aW Yau skuli aWeins varWa b;tum. F)lagsd;mur d%mir um sl1k ml og renna b%tur til mlsaWila, sbr. 45. gr. laganna, nema hann geri kr?fu um# (9%9%FF annaW. ++ H)r  beinl1nis viW kv%Wi 1. mgr., sbr. 3. mgr., 23. gr. skaWab;talaga, nr. 50/1993. Er Yv1 aWeins unnt aW krefja starfsmann um b%tur aW Yv1 marki sem telja m sanngjarnt Yegar litiW er til sakar og st?Wu starfsmannsins og atvika aW ?Wru leyti vegna kr?fu atvinnurekanda  hendur starfsmanni vegna tj;ns sem hann veldur atvinnurekanda 1 starfi s1nu. Samkv%mt skUringum, sem fylgdu Yessum kv%Wum frumvarps sem varW aW skaWab;tal?gum, tekur kv%WiW, sem er almennt orWaW, einnig til byrgWar sem stofnast ef starfsmaWur vanefnir vinnusamning, t.d. meW Yv1 aW hverfa  brott n Yess aW g%ta kv%Wa um uppsagnarfrest. H)r s) um aW r%Wa v%gari b;tareglu en Wur gilti um byrgW starfsmanna eftir almennum b;tareglum.  Yetta Yv1 vel viW um nUja aWildarreglu 3. gr. frumvarpsins (um nUja 2. mgr. 8. gr. laganna) miWaW viW danska r)ttarframkv%md sem h)r er h?fW til hliWsj;nar, sbr. og skilgreiningu vinnust?Wvunar samkv%mt nUju kv%Wi 5. gr. frumvarpsins (19. gr. laganna). ++ Mlsb%tur og 1Yyngjandi atvik geta haft hrif  fjrh%W b;ta, enda er samkv%mt fyrirmyndinni um viWurlagakenndar b%tur aW r%Wa en ekki hreinar skaWab%tur. Byggt er  svipuWum sj;narmiWum viW skUringu 26. gr. skaWab;talaga sem einnig fjallar um b%tur sem ekki er fyrst og fremst %tlaW aW b%ta fjrhagslegt tj;n. Jafnframt  h)r viW almenn l%kkunarregla 24. gr. skaWab;talaga, enda r)ttl%ta s)rst?k sj;narmiW  sviWi vinnumarkaWsr)ttar aW litiW s) til atvika og aWst%Wna sem Yar eru greind. Samkv%mt Yeim skulu b%tur metnar aW litum miWaW viW atvik, hagsmuni, sakn%mi og launataxta, en einnig m hafa nokkra hliWsj;n af raunverulegu tj;ni. ++ $tlast til Yess aW h?fW verWi hliWsj;n af danskri r)ttarframkv%md viW framkv%md reglunnar enda er fyrirmyndin d?nsk. 0 Danm?rku er til aW mynda byggt  Yv1 1 samb%rilegum l?gum aW skaWab;tar)ttarleg sj;narmiW rWi ekki Crslitum en hafa megi tj;n til hliWsj;nar viW kv?rWun b;ta. Xar er byggt  mannlegum sj;narmiWum fremur en fjrmunar)ttarlegum viW kv?rWun b;tagrundvallar og fjrh%War b;ta. AW Yv1 leyti yrWu ml og niWurst?Wur F)lagsd;ms tilvikabundnar.  hinn b;ginn er ekki ;eWlilegt aW gera rW fyrir aW sams konar venja myndist um almennar reglur viW kv?rWun b;ta og jafnvel fasta b;tataxta eins og t1Wkast 1 framkv%md Arbejdsdomstolen 1 Danm?rku  sl1kum lagareglum. Ekki er ;l1klegt aW sams konar d;mvenjur myndist h)r og 1 Danm?rku. 0 Yv1 sambandi er s)rst?k hersla l?gW  Y meginreglu Yar 1 landi aW stuttar vinnust?Wvanir eWa aWrar skyndilegar ;l?gm%tar aWgerWir varWi ekki b;tum " enda Y;tt Y%r s)u ;l?gm%tar 1 sjlfu s)r. Undantekningar eru Y; gerWar fr Yeirri meginreglu. 0 fyrsta lagi varWar YaW samt sem Wur b;tum ef um endurteknar og skipulagWar aWgerWir er aW r%Wa. 0 ?Wru lagi er gerW undantekning fr Yeirri meginreglu um b;taleysi viW stuttar aWgerWir ef ekki er r)ttm%t st%Wa til vinnust?Wvunar, en Yar er rCmur skilningur lagWur 1 hugtakiW r)ttm%ta st%Wu " Ct fr hugl%gum sj;narmiWum launaf;lks. Ef vinnust?Wvun dregst  hinn b;ginn getur hCn varWaW b;tum fr upphafi. ++ :l?gm%ti aWgerWa sem h)r um r%Wir r%Wst fyrst og fremst af kjarasamningum og almennum reglum. Xv1 er ekki um aW r%Wa 1hlutun 1 samskipti aWila  vinnumarkaWi heldur lagareglur um r)ttarv?rslu l?gm%tra hagsmuna. 0 Danm?rku er YaW til aW mynda taliW til eftirfarandi samningsbrots ef samningsaWili b%tir einst?kum f)lagsm?nnum s1num eWa aWilum tj;n vegna d%mdra b;ta, enda er 1 Yv1 f;lginn stuWningur viW ;l?gm%tar aWgerWir. VarWar sl1kt eftirfarandi samningsbrot hum b;tum til gagnaWila, Y.e. samtaka  sama stigi, sem er mlsaWili. B%turnar geta Y; runniW til raunverulegs aWila 1 staW Yess sem fer meW mls;knarumboW fyrir hann skv. 45. gr. laganna.#!(9%9%FFԌ++ Stefnandi ber s?nnunarbyrWi fyrir b;tagrundvellinum, sbr. meginreglur 1slensks r)ttar. AW ?Wru leyti er %tlast til aW skUring kv%Wanna rWist af r)ttarframkv%md sem aWilar  vinnumarkaWi m;ta sjlfir " eftir atvikum meW fulltingi F)lagsd;ms. ++ Taka ber fram aW %tlast er til aW l?g nr. 28/1930, um greiWslu verkkaups, eigi viW um byrgW einstakra launamanna samkv%mt Yessari grein frumvarpsins; Yv1 er skuldaj?fnuWur vegna b;ta ;heimill, sbr. niWurlag 1. mgr. 1. gr. laga nr. 28/1930.  hinn b;ginn eru d;mar og CrskurWir F)lagsd;m aWfararh%fir 1 Yessu efni eins og aW ?Wru leyti, sbr. 2. mgr. 65. gr. laganna. "`Um 11. gr. ' ?++ 0 2. mgr. er tekiW fram meW skUrum h%tti aW III. kafli laganna meW efniskv%Wum gildandi laga nr. 33/1978, um sttast?rf 1 vinnudeilum, skuli eftir Yv1 sem viW  taka til opinberra starfsmanna, sbr. l?g nr. 94/1986, um kjarasamninga opinberra starfsmanna. ++ ViW gildist?ku laganna falla Cr gildi l?g nr. 33/1978, um sttast?rf 1 vinnudeilum. Xrtt fyrir YaW hefur sC breyting sem sl1k engin hrif  st?Wu og valdsviW r1kissttasemjara eWa starfsmanna hans. H)r er til aW mynda tt viW l?g nr. 34/1977, um kjarasamninga starfsmanna banka 1 eigu r1kisins. ++ Eftir staWfestingu laganna er gert rW fyrir aW meginml Yeirra verWi fellt inn 1 gildandi l?g og Yau gefin Ct svo breytt. Fylgiskjal I.   y?xddd"y ^  9 SAMSKIPTAREGLUR  VINNUMARKAVI   h  fangaskUrsla vinnuh;ps f)lagsmlarWherra.  (F)lagsmlarWuneyti " n;vember 1995.) ' ! I. Inngangur. ' ? ++ Hinn 4. okt;ber 1994 skipaWi f)lagsmlarWherra vinnuh;p til aW fjalla um samskiptareglur  vinnumarkaWi. ++ 0 vinnuh;pinn voru skipuW: ++ FulltrCar AlYUWusambands 0slands: ++  Benedikt Dav1Wsson, forseti AS0, og ++  Brynd1s Hl?Wversd;ttir, l?gfr%Wingur AS0. ++  Til vara: ++  Ingibj?rg R. GuWmundsd;ttir, 1. varaforseti AS0, og ++  Ari SkClason, framkv%mdastj;ri AS0. ++ FulltrCi Bandalags starfsmanna r1kis og b%ja: ++  >gmundur J;nasson, formaWur BSRB. ++  Til vara: ++  Svanhildur Halld;rsd;ttir, skrifstofustj;ri BSRB. ++ FulltrCi fjrmlarWuneytis: ++ T Birgir GuWj;nsson, skrifstofustj;ri starfsmannaskrifstofu fjrmlarWuneytisins.Ʒ#"(9%9%FFԌ++  Til vara: ++ T Gunnar Bj?rnsson, deildarstj;ri 1 starfsmannaskrifstofu fjrmlarWuneytisins.DƷ ++ FulltrCi Vinnumlasambandsins: ++  rni Benediktsson, formaWur VMS. ++  Til vara: ++  J;ngeir Hlinason, framkv%mdastj;ri VMS. ++ FulltrCi Vinnuveitendasambands 0slands: ++  X;rarinn V. X;rarinsson, framkv%mdastj;ri VS0. ++  Til vara: ++  Hrafnhildur Stefnsd;ttir, l?gfr%Wingur VS0. ++ F)lagsmlarWherra skipaWi Gylfa Kristinsson, deildarstj;ra 1 f)lagsmlarWuneytinu, formann vinnuh;psins. 0 ma1 1995 var G1sli Tryggvason laganemi skipaWur ritari vinnuh;psins og J;n Sveinsson l?gmaWur l?gfr%Wilegur rWunautur h;psins. ++ 0 skipunarbr)fi kemur fram aW vinnuh;pnum er faliW aW kynna s)r Yr;un samskiptareglna samtaka atvinnurekenda og launaf;lks 1 ?Wrum l?ndum og bera Yr;unina saman viW st?Wu mla h)rlendis. Fyrir h;pinn er lagt aW taka saman skUrslu um niWurst?Wuna af athugun sinni. Ef 1 lj;s kemur aW breyta Yurfi 1slenskri l?ggj?f er h;pnum faliW aW setja fram till?gur um YaW efni. ++ Vinnuh;pur um samskiptareglur  vinnumarkaWi hefur fram til Yessa haldiW 34 fundi.  fyrstu fundum vinnuh;psins ttu s)r staW almennar umr%Wur um samskiptareglur aWila vinnumarkaWarins  0slandi. 0 framhaldi af Yeim var talin st%Wa til Yess aW taka til s)rstakrar athugunar reglur um gerW kjarasamninga og vinnust?Wvun. Hefur v1Wa veriW leitaW fanga um heimildir til samanburWar 1 Yessu efni. ++ Vinnuh;purinn telur aW um fleiri en eina leiW s) aW velja hvaW varWar fyrirkomulag samninga um kaup og kj?r launaf;lks. Nefna m 1 fyrsta lagi Yann kost aW byggja  einstaklingsbundnum samningum launaf;lks viW atvinnurekendur n Yttt?ku st)ttarf)laga og samtaka atvinnurekenda svo sem gert er  NUjaSjlandi. 0 ?Wru lagi er sC leiW aW st)ttarf)l?g standi aW gerW kjarasamninga fyrir h?nd launaf;lks. H)r  landi og 1 ngrannal?ndunum hefur veriW miWaW viW YaW skipulag og YaW er s grundv?llur sem gildandi l?ggj?f hv1lir . Vinnuh;purinn telur r)tt aW byggja fram  Yv1 skipulagi. ++ SamstaWa er Yv1 um YaW innan vinnuh;psins aW fjalla fyrst og fremst um samskiptareglur samtaka launaf;lks og atvinnurekenda enda telur vinnuh;purinn aW vinnul?ggj?f eigi aW taka miW af skipul?gWum samt?kum. ++ Vinnuh;purinn telur aW vinnul?ggj?f eigi aW setja samskiptum Yessara aWila ramma sem efli byrgW Yeirra sem samningsaWila og auWveldi gerW kjarasamninga, stuWli aW s%ttanlegu jafnr%Wi og skilyrWum fyrir sttum um kaup og kj?r. XaW er ekki s1Wur markmiW aW draga svo sem kostur er Cr h%ttu  t?kum og tj;ni af v?ldum deilna launaf;lks og atvinnurekenda svo og aW tryggja st?Wu og r)ttindi launaf;lks til aW semja sameiginlega. ++ 0 samr%mi viW framanritaW hefur h;purinn einkum litiW til Yess hvort setja megi nnari reglur um verklag og vinnubr?gW viW gerW kjarasamninga Yar sem h?fuWbyrgW verWi Y; l?gW  sjlfst%Wi, frumkv%Wi og byrgW samningsaWila en Yess jafnframt freistaW aW f%ra 1 skipulegra horf Yann viWr%Wuferil sem ;hjkv%milega verWur aW eiga s)r staW sem undanfari hverra kjarasamninga. Hefur m.a. veriW unniW Ct fr Yv1 sj;narmiWi aW samningsferillinn hefjist fyrr og aW honum ljCki fyrr en t1Wkast hefur miWaW viW lausn samninga. ++ AW mati vinnuh;psins er eWlilegt aW samr%ma eftir f?ngum reglur sem gilda hj opin##(9%9%FFԮberum starfsm?nnum og  almennum vinnumarkaWi um gerW kjarasamninga og verkfallsr)tt. 0 Yv1 sambandi Yarf aW fjalla um r)tt launaf;lks til Yess aW skipuleggja sig 1 st)ttarf)l?g sem taka til starfsmanna  einum vinnustaW eWa hj sama atvinnurekanda ef sl1kum r)tti er til aW dreifa aW gildandi l?gum. Vera kann aW r)tt s) aW hafa s)rreglur sem miWaWar s)u viW eWli tiltekinna starfa. ++ MeW Yessari fangaskUrslu vill vinnuh;purinn greina rWherra fr umfj?llun h;psins og athugunum fram til dagsetningar Yessarar fangaskUrslu. Engar endanlegar niWurst?Wur liggja fyrir en stefnt er aW Yv1 aW kynna mliW  vettvangi Yeirra samtaka sem aW mlinu koma. H;purinn telur mikilv%gt aW breytingar  samskiptareglum s)u gerWar 1 sem mestri stt. '  7 II. GerW kjarasamninga. "- A. Almennt. ' ?++ Eitt mikilv%gasta hlutverk st)ttarf)laga og samtaka atvinnurekenda er aW gera s1n  milli kjarasamninga sem gildi 1 skiptum umbj;Wenda Yeirra  samningst1mabili. Formbundnar reglur um gerW kjarasamninga eru ekki margY%ttar fyrr en kemur til boWunar vinnust?Wvana. X kemur til kasta laga um st)ttarf)l?g og vinnudeilur, laga um kjarasamninga opinberra starfsmanna og laga um kjarasamninga starfsmanna banka 1 eigu r1kisins svo og laganna um sttast?rf 1 vinnudeilum en samkv%mt Yeim tekur r1kissttasemjari viW stj;rn viWr%Wna um leiW og verkfall er boWaW. Venjulega hafa samningar Y veriW lausir um alllanga hr1W. ++ Fj?ldi samningsaWila  vinnumarkaWi er mj?g mikill og m %tla aW st)ttarf)l?g meW sjlfst%Wan samningsr)tt s)u nokkuW  fj;rWa hundraW. Samningar Yessara f)laga eru Y; mun fleiri, m.a. vegna mismunandi viWsemjenda 1 h;pi atvinnurekenda. H;purinn telur ekki koma til lita aW hlutast til um skipulag samtaka  vinnumarkaWi aW Yessu leyti en viWurkennir jafnframt aW Yessi mikli fj?ldi viWsemjenda getur gert samningaviWr%Wur margY%ttar og langvinnar. Af Yessu leiWir aW langur t1mi kann aW l1Wa fr Yv1 aW kjarasamningar losna Yar til fyrstu samningar eru gerWir og enn lengri uns s1Wustu samningar nst. Xetta er Yv1 ;heppilegra 1 lj;si Yess aW almenn stt hefur aW jafnaWi veriW um aW gildist1ma kjarasamninga ljCki yfirleitt  sama t1ma " og YaW eins Y;tt Yeir s)u gerWir  mismunandi t1mum. IWulega kvarta st)ttarf)l?g yfir Yv1 aW raunverulegar viWr%Wur hefjist ekki fyrr en seint og um s1Wir, hvorki til Yess aW r%Wa innri ml n) til Yess aW hafa hrif  m;tun almennrar kjarastefnu. X getur reynst erfitt aW marka launastefnu sem v1Wt%k stt n%st um Yegar samningar dreifast  langt t1mabil. :markviss vinnubr?gW viW kjarasamninga leiWa til ;vissu  vinnumarkaWi og geta haft sl%m hrif  framkv%mdir og atvinnustarfsemi. ++ 0 lj;si Yess sem nC er rakiW hefur h;purinn lagt h?fuWherslu  aW kanna leiWir til aW skipuleggja kjaraviWr%Wur Yannig aW Y%r taki sem skemmstan t1ma og aW allir meginh;par undirbCi gerW kjarasamninga samt1mis. Til Yess Yarf aW setja viWr%Wum um endurnUjun kjarasamninga tiltekiW form meW markmiWum um YaW hven%r einst?kum Yttum 1 samningaferlinum verWi lokiW. ++ H;purinn telur ;hjkv%milegt aW samt?k vinnumarkaWarins hafi sem mest frumkv%Wi og byrgW  skipulagi viWr%Wna hverju sinni enda eiga engir meira undir Yv1 aW vel takist til en umbj;Wendur Yessara samtaka. byrgW Yeirra er Yv1 mikil og hvorki %skilegt n) eWlilegt aW lta aWra axla hana. ++ Auglj;st er aW markmiW beggja samningsaWila er jafnan aW n samningum sem stuWli#$(9%9%FF aW vexti og viWgangi atvinnul1fs og velmegun starfsmanna og aW friWsamleg samskipti s)u keppikefli beggja aWila. 0 lj;si Yessa telur h;purinn r)tt aW setja skUrar reglur um skyldu samtaka vinnumarkaWarins til aW setja s)r markmiW um vinnulag viW gerW samninga og um YaW hvaWa t1ma %tla skuli til samningsgerWarinnar hverju sinni. ++ Vinnuh;purinn hefur 1 lj;si framangreindra markmiWa leitast viW aW setja fram hugmyndir um feril sem auWveldar gerW kjarasamninga  vinnumarkaWi.   B. ViWr%Wu%tlun.  ' ?++ SamstaWa er um YaW 1 vinnuh;pnum aW %skilegt s) aW afmarka hverju sinni Yann t1ma sem %tlaWur er til endurnUjunar kjarasamninga fyrir komandi samningst1mabil meW Yv1 aW gera s)rstaka skriflega viWr%Wu%tlun meW t1masetningum um kjaraviWr%Wur ISUSYannig aW s)W verWi fyrir endann  Yeim.X01Í ÍX01Í Í? F; R Խ ? ? о#S\  PC P#++ 0 Yessu sambandi hefur veriW litiW til fyrirkomulags 1 Danm?rku Yar sem t1Wkast hefur aW aWilar geri viWr%Wu%tlun hverju sinni vegna v%ntanlegra kjaraviWr%Wna.F ++ 0 viWr%Wu%tlun verWi fyrst og fremst l?gW hersla  vinnulag viW gerW kjarasamninga en ekki efnislega Y%tti v%ntanlegra viWr%Wna. Umfj?llun um einst?k viWfangsefni skal hins vegar %tlaWur t1mi 1 viWr%Wu%tlun eftir Yv1 sem samkomulag verWur um hverju sinni. ++ Eins og fyrr segir telur h;purinn %skilegt aW stuWla aW Yv1 aW formlegar viWr%Wur hefjist fyrr en oftast hefur veriW. Keppikefli samningsaWila eigi aW vera aW nUr samningur liggi fyrir Yegar gildist1ma eldri kjarasamninga lUkur. AW mati h;psins stuWlar viWr%Wu%tlun aW Yv1 aW kjaraviWr%Wur hefjist Wur en samningar losna. Einnig aW Y%r fari aW mestu fram samt1mis og aW Yeim ljCki fyrr en t1Wkast hefur. ++ MarkmiW viWr%Wu%tlunar er aW skapa samfelldan ramma um allar kjaraviWr%Wur, hvort heldur Yar komi aW samt?k  opinberum markaWi eWa einkamarkaWi, innan eWa utan heildarsamtaka. Einnig aW setja Yv1 t1mam?rk hven%r stefnt er aW lokum kjarasamninga hverju sinni svo aW samningaviWr%Wur einstakra h;pa dragist ekki langt fram eftir Yv1 samningst1mabili sem 1 h?nd fer. ViWr%Wu%tlun hlUtur Yv1 aW vera formleg og staWfest og gefin Ct meW Yeim h%tti aW hCn taki til allra samningsaWila sem vilja endurnUja kjarasamning hverju sinni og eiga r)tt  aW beita vinnust?Wvunum til aW knUja gagnaWila til samninga. USUSUSUK++ R1kissttasemjara er aW l?gum %tlaW YaW hlutverk aW greiWa fyrir gerW kjarasamninga milli samtaka launaf;lks og atvinnurekenda og hann hefur samkv%mt gildandi l?ggj?f allv1Wt%kar heimildir til Yess aW hlutast til um samningaviWr%Wur eftir aW vinnust?Wvun er boWuW. Hins vegar hefur hann aW ;breyttri l?ggj?f Yrengri st?Wu til aW hlutast til um viWr%Wur milli aWila  fyrri stigum.%+; mJ Խ ? ? о#S\  PC P#э++ 0 2. mgr. 5. gr. laga nr. 33/1978 um sttast?rf 1 vinnudeilum er kv%Wi sem heimilar sttasemjara aW taka 1 s1nar hendur stj;rn samningaviWr%Wna ef hann telur YaW heppilegt. Framkv%mdin hefur orWiW sC aW ekki kemur til kasta sttasemjara fyrr en deilu hefur formlega veriW v1saW til hans, sbr. 3. mgr. 5. gr. Vinnuh;purinn telur %skilegt aW auka Ytt sttasemjara 1 skipulagi samningaviWr%Wna Wur en til taka kemur. Xv1 er um margt eWlilegt aW %tla honum sem hlutlausum aWila hlutverk viW undirbCning og gerW %tlunar um viWr%Wur samningsaWila 1 tilefni af endurnUjun kjarasamninga. H;purinn telur hins vegar hvorki %skilegt n) eWlilegt aW l)tta byrgW eWa frumkv%Wisskyldu af samningsaWilum. Xv1 hlj;ti Yeir fyrst og fremst aW Yurfa aW komast aW samkomulagi um efni og t1masetningar viWr%Wu%tlana. %C(9%9%FFԌ++ Xetta m gera  eftirfarandi htt: ++ Xremur mnuWum Wur en almennir kjarasamningar eru lausir boWar sttasemjari  sinn fund fulltrCa heildarsamtaka  vinnumarkaWi til Yess aW undirbCa %tlun um viWr%Wur vegna endurnUjunar kjarasamninga fyrir komandi samningst1mabil. ++ Til aW auWvelda gerW viWr%Wu%tlunar sUnist ;hjkv%milegt og raunar eWlilegt aW %tla heildarsamt?kum  vinnumarkaWi 1 samrWi viW aWildarf)l?g s1n frumkv%Wis og forustuhlutverk 1 Yessu efni Yannig aW Yeim beri aW semja viWr%Wu%tlun og kynna hana sttasemjara. Sttasemjari kynni s1Wan till?gu samtakanna og efni hennar fyrir ?Wrum Yeim sem telja sig mliW varWa, taki afst?Wu til athugasemda og gefi s1Wan aW h?fWu samrWi viW heildarsamt?kin Ct viWr%Wu%tlun fyrir Y%r viWr%Wur sem 1 h?nd fara til undirbCnings aW endurnUjun Ygildandi kjarasamninga. ++ R1kissttasemjari tekur  m;ti till?gu samtakanna, kynnir efni hennar fyrir ?Wrum Yeim sem telja sig mliW varWa og tekur afst?Wu til athugasemda. 0 s1Wasta lagi tveimur mnuWum Wur en kjarasamningar losna gefur r1kissttasemjari s1Wan aW h?fWu samrWi viW heildarsamt?kin Ct viWr%Wu%tlun fyrir viWr%Wur vegna komandi kjarasamninga. ++ 0 viWr%Wu%tlun komi fram hven%r samningsaWilar tilkynna gagnaWila hver fari meW samningsumboW 1 komandi samningaviWr%Wum og hven%r meginmarkmiW samningsaWila eru kynnt. Xar s) einnig greint fr Yv1 hven%r ;skir um breytingar  einst?kum kv%Wum kjarasamninga komi fram, hven%r samningum skuli lokiW og hven%r vinnudeila er tekin til meWferWar hj sttasemjara. ++ Sttasemjari fylgist s1Wan meW Yv1 aW allir samningsaWilar eigi kost  aW fylgja viWr%Wu%tlun Yannig aW tryggt s) aW allir sem ;ska Yess aW endurnUja kjarasamninga geti hafiW efnislegar viWr%Wur 1 Yv1 skyni. Q  C. MiWlunartillaga og tengingarregla.  "P1. Almennt. ' ?++ Svo sem fyrr segir telur vinnuh;purinn YaW kappsml aW kjaraviWr%Wur allra st)tta og starfsh;pa fari aW mestu fram samt1mis, b%Wi til Yess aW tryggja ?llum aWild aW viWr%Wum og stefnum;tun og eins til Yess aW stuWla aW Yv1 aW kjaraviWr%Wur einstakra h;pa dragist ekki Cr h?mlu. ViWr%Wu%tlun sC sem Wur er gerW aW umtalsefni miWar aW Yessu og er Y gert rW fyrir aW %tlunin setji viWmiW fyrir Yv1 hven%r samningum skuli lokiW. ++ X;tt %skilegt s) aW samningaviWr%Wum ljCki svo flj;tt aW einn samningur geti tekiW viW af ?Wrum er ekki unnt aW ganga Ct fr Yv1 sem v1su aW svo verWi. Xvert  m;ti bendir reynslan til Yess aW samningar takist ekki fyrr en einhver t1mi er liWinn eftir aW samningar losna. Mun raunar ekki ;Yekkt viWhorf aW st)ttarf)l?gunum s) ekki m?gulegt aW semja af styrk nema hugsanleg vinnust?Wvun eWa aWrar aWgerWir vofi yfir; m?guleikinn  aW beita henni s) nauWsynleg forsenda rangursr1kra samningaviWr%Wna. Vegna Yessa telur h;purinn auglj;st aW %tla verWi nokkurn t1ma eftir aW samningar losna fyrir samningsaWila til aW n saman Wur en Yess er freistaW aW n sttum meW atbeina sttasemjara. Er Y s)rstaklega litiW til heimilda hans samkv%mt gildandi l?gum til Yess aW leggja fram formlegar miWlunartill?gur sem geta tekiW til deilna mismunandi h;pa. ++ Samkv%mt gildandi l?gum ; R" ԍ#S\  PC P#++ Sbr. 3. og 4. mgr. 9. gr. laga nr. 33/1978, um sttast?rf 1 vinnudeilum. er sttasemjara heimilt aW bera fram eina miWlunartill?gu til lausnar vinnudeilu er taki til fleiri en eins deiluaWila. SkilyrWi eru aW tv? eWa fleiri f)N!&b(9%9%FFԮl?g eWa f)lagasamb?nd eigi saman 1 deilu og aW samrW s) haft viW samninganefndir. Er sttasemjara einnig heimilt aW efna til sameiginlegrar atkv%WagreiWslu Y;tt hann beri fram fleiri en eina miWlunartill?gu enda s) YaW gert samt1mis. ++ Sttasemjari getur Yannig kveWiW aW atkv%WagreiWsla verWi sameiginleg fyrir fleiri f)l?g Yannig aW heildarniWurstaWa rWi Crslitum n tillits til Crslita 1 atkv%WagreiWslu einstakra f)laga. Xetta getur hann gert hvort heldur borin er fram ein miWlunartillaga sem tekur til deilna fleiri f)laga eWa Y;tt till?gurnar s)u fleiri ef Y%r eru bornar fram samt1mis. ++ X;tt Yessum reglum hafi ekki veriW beitt mikiW eru Yess d%mi aW sttasemjari hafi boriW fram miWlunartill?gur sem taka til samkynja deilna fleiri f)laga, jafnvel f)laga 1 mismunandi landssamb?ndum. X eru Yess einnig d%mi aW sttasemjari hafi boriW fram miWlunartill?gu sem nWi til yfirgn%fandi hluta vinnumarkaWarins Yar sem 1 reynd var byggt  samkomulagi aWila um alla h?fuWdr%tti deilunnar. Sttatillagan var Yv1 1 raun form um samningsniWurst?Wu og sett fram til aW niWurstaWa fengist  sama t1ma og samkv%mt s?mu reglum um form atkv%WagreiWslu og Yttt?ku hj ?llum aWilum. Sama tillaga var borin undir alla en sttasemjari kvaW aW taliW skyldi sjlfst%tt 1 hverju f)lagi. Engin kv%Wi hindra sttasemjara 1 Yessu efni og hann hefur heimild til aW lta telja sameiginlega Yannig aW sameiginlegt atkv%Wamagn rWi Crslitum ef hann telur YaW henta. ++ Samkv%mt framangreindum kv%Wum laga um sttast?rf 1 vinnudeilum eru engin formleg takm?rk viW Yv1 hven%r sttasemjari getur tengt lausnir mismunandi deilna saman meW einni sameiginlegri miWlunartill?gu eWa mismunandi till?gum sem samt eru afgreiddar 1 einni sameiginlegri atkv%WagreiWslu. Raunar er ekki skilyrWi aW viWr%Wur hafi fariW fram en Y; ber sttasemjara aW rWgast viW deiluaWila Wur en hann setur fram till?gur af Yessum toga Yar sem aW Yv1 er stefnt aW tengja saman lausnir fleiri deilna. ++ 0 Danm?rku er l?ng hefW fyrir Yv1 aW tengja saman r)ttarhrif viWr%Wu%tlunar og formlegra afskipta sttasemjara. MeW l?ggj?f er Yar tryggt aW sttasemjari geti haft frumkv%Wi aW Yv1 aW allir Yeir h;par sem tengst hafa kjaradeilu vegna endurnUjunar samninga taki sameiginlega afst?Wu til Yeirrar niWurst?Wu sem f%st 1 samningaviWr%Wum. Xannig hefur veriW algengast aW sttasemjari leggi fram eina allsherjartill?gu til lausnar ?llum yfirstandandi kjaradeilum. Tillaga sttasemjara byggir aW jafnaWi  h?fuWl1num sem verWa til 1 kjarasamningum en samningarnir eru felldir inn 1 till?guna og skoWast hluti hennar. Eiginleg miWlun n%r aWeins til Yeirra h;pa sem ekki hafa lokiW samningum  meWan  viWr%Wum st;W " Yrtt fyrir millig?ngu sttasemjara. Tillaga sttasemjara aW heildarlausn kjaradeilna hefur Yv1 n%st veriW l?gW fyrir alla, sem hafa tt aWild aW f)l?gum sem aW deilunum st;Wu, meW sameiginlegri atkv%WagreiWslu. ++ Xessi aWferW hefur veriW nefnd tenging; R# ԍ#S\  PC P#++  d?nsku er r%tt um ?sammenk%dningsret . og byggir  Yeirri afst?Wu aW %skilegt s) aW ljCka kjaradeilum samt1mis og Yannig aW allir h;par taki samt1mis sameiginlega afst?Wu til mla. GagnrUnendur benda  aW meW Yessu m;ti s) svigrCm sm%rri h;pa til Yess aW knUja fram aWra niWurst?Wu en almennt gerist mj?g skertir en meWm%lendur benda einmitt  YaW sem r?k fyrir Yessu fyrirkomulagi. ++ Vinnuh;purinn hefur ekki tekiW afst?Wu til Yess hvort svo rCmar heimildir fyrir sttasemjara s)u %skilegar viW 1slenskar aWst%Wur. 0 ?llu falli leggur h;purinn herslu  aW Wur en til Yess komi aW sttasemjari felli h;pa undir sameiginlega miWlunartill?gu verWiN!'b(9%9%FF aW vera tryggt aW Yeir hafi fengiW t%kif%ri til viWr%Wna viW s1na viWsemjendur og jafnframt tt Yess kost aW YrUsta  um kr?fur s1nar meW vinnust?Wvun " en sC trygging er ekki fyrir hendi 1 gildandi l?gum. X telur h;purinn orka mj?g tv1m%lis aW sttasemjari hafi heimild til aW lta greiWa sameiginlega atkv%Wi um mismunandi till?gur Yannig aW sameiginleg Crslit rWi niWurst?Wu eins og heimilt er samkv%mt 1slenskum l?gum.,; R ԍ#S\  PC P#++ Sbr. nC 4. mgr. 9. gr. laga nr. 33/1978, um sttast?rf 1 vinnudeilum. Ef tengja eigi saman lausnir 1 deilum mismunandi h;pa meW sameiginlegri atkv%WagreiWslu s) aW ?llu leyti eWlilegra aW YaW s) gert meW einni till?gu sem atkv%Wi eru greidd um.b; R ԍ#S\  PC P#++ S httur er jafnan hafWur  1 Danm?rku. Einfalt s) aW tilgreina s)rkv%Wi fyrir einstaka h;pa 1 mismunandi k?flum miWlunartill?gu svo sem venja hefur staWiW til 1 kjarasamningum  almennum vinnumarkaWi. X er l?gW s)rst?k hersla  aW hugmyndir um sameiginlega till?gu eWa afgreiWslu samninga geta veriW leiW til aW stuWla aW Yv1 aW samningar s)u gerWir sem mest samt1mis svo langvinnur ;r;leiki  vinnumarkaWi skaWi ekki langt1mahagsmuni samningsaWila. ++ Xetta m gera meW eftirfarandi h%tti: ++ Hafi samningsaWilar hvorki komist aW niWurst?Wu innan Yess t1ma sem tilgreindur er 1 viWr%Wu%tlun n) nW sttum fyrir atbeina r1kissttasemjara fyrir tiltekinn t1ma metur sttasemjari hvort r)tt er aW setja fram miWlunartill?gu fyrir Y h;pa sem 1 hlut eiga. ++ Ef sttasemjari telur YaW geta leitt til friWsamlegrar samt1malausnar kjaramla er honum " aW uppfylltum neWangreindum skilyrWum " heimilt aW leggja fram eina sameiginlega miWlunartill?gu Yar sem sameiginlegt atkv%WamagnF9; RV ԍ#S\  PC P#++ X.e. heildarCtkoma 1 atkv%WagreiWslu Yeirra h;pa sem sameiginleg miWlunartillaga n%r til. rWi Crslitum um samYykkt eWa synjun. Sttasemjari metur Y 1 samr%mi viW neWangreind skilyrWi hvort sameiginleg miWlunartillaga n%r til allra h;pa sem eru meW lausa samninga eWa hvort hann setur fram s)rstaka miWlunartill?gu fyrir tiltekin sviW sem svo er statt um.  2. SkilyrWi sameiginlegrar miWlunartill?gu. ' ?++ Vinnuh;purinn telur aW eftirtalin meginskilyrWi verWi aW vera uppfyllt til Yess aW sttasemjara s) heimilt aW bera fram eina sameiginlega miWlunartill?gu:  a. 1. 1. 1. 1.(a) i) a) 1. a. a. 1. 1.(a) i) a)Ҿ :/I1 @+ 1.ۃT AW viWr%Wut1ma samkv%mt viWr%Wu%tlun s) lokiW n Yess aW samningar hafi tekist.Ʒ  :/I1 @+ 2.ۃT AW samningar hafi veriW lausir um t1ma Yannig aW samningsaWilum hafi gefist kostur  aW YrUsta  um kr?fur s1nar.Ʒ  :/I1 @+ 3.ۃT AW sttasemjari telji aW sameiginleg miWlunartillaga s) til Yess fallin aW leiWa til friWsamlegrar samt1malausnar kjaramla.Ʒ  :/I1 @+ 4.ۃT AW eiginlegar og efnislegar viWr%Wur hafi tt s)r staW um framlagWar kr?fur " Yar  meWal s)rmle`; RG ԍ#S\  PC P#++ Xannig er tryggWur r)ttur " og skylda " hvers samningsaWila til Yess aW semja um s1n s)rml og jafnframt virtur r)tturinn til Yess aW gr1pa til aWgerWa Yeim til stuWnings eins og fyrr segir. Er YaW 1 samr%mi viW lit nefndar AlYj;Wavinnumlastofnunarinnar um f)lagafrelsi, sbr. t.d. ml nr. 1725: Complaint against The Government of Denmark presented by The Danish Union of Journalists (DJ), Reports of the Committee on Freedom of Association (292nd and 293rd Reports), Official Bulletin, Vol. LXXVII, 1994, Series B, No. 1, AlYj;Wavinnumlastofnunin, Genf 1994, greinar 225 og 226, bls 63. " eWa aW gefinn hafi veriW kostur  viWr%Wum 1 samr%mi viW viWr%Wu%tlun.Ʒ  :/I1 @+ 5.ۃT Eftir aW sttasemjari hefur kynnt opinberlega hugmyndir s1nar um aW leggja fram sameiginlega miWlunartill?gu gefist aWilum kostur  aW koma  framf%ri athugasemd(z(9%9%FFԮum s1num um Y%r.Ʒ  3. Kynning miWlunartill?gu. ' ?++ 0 vinnuh;pnum hefur veriW minnst  erfiWleika sem tengjast Yv1 aW enginn m%lir fyrir samYykkt miWlunartill?gu " jafnvel Yvert  m;ti " enda getur sttasemjari ekki veriW 1 hlutverki mlflytjanda. 0 gildandi l?gum ; RY ԍ#S\  PC P#++ Sbr. 1. mgr. 10. gr. og 1. mlsl. 2. mgr. 10. gr. laga 33/1978, um sttast?rf 1 vinnudeilum. er sC regla aW sjlfur texti miWlunartill?gunnar 1 heild sinni skuli birtur f)lagsm?nnum viW atkv%WagreiWslu. Samb%rilegt kv%Wi er 1 d?nskum l?gum um sttast?rf 1 vinnudeilum. AWila kjaradeilu er ;heimilt samkv%mt d?nskum l?gum aW vinna Ctdrtt Cr miWlunartill?gu fyrir f)lagsmenn s1na. Vinnuh;purinn telur eWlilegt aW sams konar regla s) r)ttuW h)r en sttasemjara %tti  hinn b;ginn sem hlutlausum aWila aW vera heimilt aW draga fram meginatriWi Cr miWlunartill?gu 1 samrWi viW aWila kjaradeilu til Yess aW auWvelda f)lagsm?nnum Yeirra aW taka hlutl%ga afst?Wu til till?gunnar og hrifa hennar  kj?r Yeirra og afkomu. - 4. Atkv%WagreiWsla um miWlunartill?gu. ' ?++ Vinnuh;purinn hefur r%tt Umsar hugmyndir varWandi form atkv%WagreiWslu um sameiginlega miWlunartill?gu fyrir samt?k sem eiga samt1mis 1 kjaradeilu. ++ 0 gildandi l?gum um sttast?rf 1 vinnudeilum kemur fram sC regla aW hafi sttasemjari boriW fram miWlunartill?gu, sem taki til fleiri en eins deiluaWila eWa Yeirra allra, fari atkv%WagreiWsla og talning atkv%Wa fram 1 sameiningu hj ?llum Yeim f)l?gum eWa samb?ndum sem miWlunartillaga n%r til. SC regla gildir nC aW sameiginlegt atkv%Wamagn r%Wur Crslitum um samYykkt eWa synjun sameiginlegrar miWlunartill?gu sem sttasemjari telur r)tt aW leggja fram og aW tiltekiW hlutfall f)lagsmanna Yarf til aW fella miWlunartill?gu.X01Í Í? X01ÍÍ? ^ =b> Rv ԍ#S\  PC P#++ Sbr. 3. mgr. 9. gr. og 12. gr. laga nr. 33/1978 um sttast?rf 1 vinnudeilum. ++ 0 l?gunum er enn fremur fjallaW um fyrirkomulag atkv%WagreiWslu um miWlunartill?gu. Xar er tekiW fram aW atkv%WagreiWsla skuli vera skrifleg og leynileg. AW ?Wru leyti kemur einungis fram aW sttasemjari kveWi 1 samrWi viW samninganefndir aWila hven%r og hvernig atkv%WagreiWsla skuli fara fram. i9> Ry ԍ#S\  PC P#++ Sbr. 5. mgr. 9. gr. laga nr. 33/1978 um sttast?rf 1 vinnudeilum og 1. mgr. 9. gr. s?mu laga.X01ÍÍ? ^X01ÍÍ? a?] Xannig eru ekki 1 l?gum reglur um YaW hvernig atkv%WagreiWslu skuli httaW. Um afgreiWslu  miWlunartill?gu virWist einkum tvennt koma til greina, annaWhvort aW YaW gerist meW leynilegri atkv%WagreiWslu  kj?rfundi sem standi 1 tiltekinn t1ma eWa meW leynilegri almennri p;stkosningu meWal f)lagsmanna. BWar aWferWirnar eru Yekktar. $skilegt er aW mati h;psins aW settar verWi skUrar formreglur um fyrirkomulag atkv%WagreiWslu.   D. SamningsumboW. ' ?++ 0 vinnuh;pnum hefur veriW r%tt um aW kveWa skUrar  um samningsumboW og eru fulltrCar fylgjandi eftirfarandi hugmyndum 1 Yv1 efni. ++ UKUSSt)ttarf)l?g s)u l?gformlegir samningsaWilar um kaup og kj?r f)lagsmanna sinna viWW) (9%9%FF USUKatvinnurekUKUSendur og samt?k Yeirra @y Rb ԍ++ #S\  PC P# OrWalagiW atvinnurekendur og samt?k Yeirra tekur einnig til samningsumboWs fyrir r1ki og sveitarf)l?g " Yar sem fjrmlarWherra, forseti AlYingis og sveitarstj;rnir fara meW fyrirsvar, sbr. nC 3. gr. laga nr. 94/1986 um kjarasamninga opinberra starfsmanna.X01ÍÍ? a?]X01ÍÍ? a?] enda hafi Yau kveWiW 1 samYykktum s1num aW lta Y starfsemi til s1n taka. y Rr ԍ#S\  PC P#++ Fyrirvari um umr%ddan tilgang 1 samYykktum  b%Wi viW um st)ttarf)l?g og samt?k atvinnurekenda. X01ÍÍ? a?]xP*ÍÍ? ++ Samninganefnd sem kemur fram fyrir h?nd samningsaWila viW gerW kjarasamnings teljist hafa umboW til Yess aW setja fram till?gur aW samningi, taka Ytt 1 samningaviWr%Wum og undirrita kjarasamning fyrir h?nd hlutaWeigandi f)lags eWa samtaka. Samninganefnd geti faliW sameiginlegri samninganefnd fleiri f)laga eWa sambanda umboW sitt til samningsgerWar aW hluta eWa aW ?llu leyti.xP*ÍÍ? /P*ÍÍ? `G Rj ԍ#S\  PC P#++ 0 sl1kri kv?rWun um aW fela ?Wrum umboW til samningsgerWar f%list ekki sjlfkrafa kv?rWun um sameiginlega atkv%WagreiWslu skv. 3. mlsl.; sC kv?rWun v%ri tekin s)rstaklega hverju sinni.` X verWi samninganefnd heimilt aW kveWa  um sameiginlega atkv%WagreiWslu f)lagsmanna hlutaWeigandi f)laga_G R ԍ#S\  PC P#++ Sl1kt orWalag f%li einnig 1 s)r heimild til Yess aW kveWa  um sameiginlega atkv%WagreiWslu samtaka. eftir Yv1 sem nefndin kann aW kveWa hverju sinni eWa um kann aW semjast meW kjarasamningi. ++ Xegar samningur hefur veriW undirritaWur af samninganefndum samningsaWila gildi hann fr undirskriftardegi nema hann s) felldur 1 atkv%WagreiWslu innan fj?gurra vikna fr undirritun, s) ekki  annan veg samiW.USUK   III. AWgerWir 1 vinnudeilum. ' ?++ 0 k?nnun vinnuh;psins hefur komiW fram aW sums staWar erlendis virWist friWur  vinnumarkaWi fremur byggjast  samningum og samstarfsreglum milli aWila og langri hefW fyrir heildarlausn mla en settum lagareglum. H)r  landi hafa reglur um vinnudeilur lengi veriW 1 l?gum. H;purinn telur ekki r)tt aW takmarka verkfallsr)tt efnislega en eWlilegt aW meWal formlegra skilyrWa fyrir beitingu hans gildi kveWnar mlsmeWferWarreglur. UKUS++ X;tt h;purinn telji aW h?fuWherslu beri aW leggja  skipulegan viWr%Wuferil sem stuWlaW geti aW gerW kjarasamninga n taka milli samningsaWila verWur ekki fram hj Yv1 litiW aW Yeir kunna aW telja hagsmunum s1num betur borgiW meW Yv1 aW efna til l?gm%trar Yvingunar  borW viW verkfall eWa verkbann. H;purinn telur aW sterk r?k Yurfi ef l?gbinda %tti efnisleg takm?rk viW r)tti st)ttarf)lags til aW fylgja eftir l?gm%tum kr?fum 1 vinnudeilum. Hins vegar s) eWlilegt aW gera r1kar kr?fur til Yess aW verkfalli eWa verkbanni s) Y fyrst beitt Yegar aWilar hafi ltiW  YaW reyna 1 viWr%Wum hvort ekki geti nWst niWurstaWa Yeirra 1 milli. ++ Samkv%mt gildandi l?ggj?f er ekkert sem knUr beinl1nis  um aW viWr%Wur hafi fariW fram milli aWila Wur en verkfallsheimilda er leitaW eWa verkfall boWaW. Sttasemjara ber Y fyrst aW taka deilu til sttameWferWar Yegar verkfall hefur veriW boWaW og ekkert segir 1 l?gum um YaW hvort viWr%Wur Yurfi aW hafa tt s)r staW. ++ X;tt heimild gildandi laga til aW boWa verkfall s) bundin viW aW fylgja fram kr?fum 1 kjaradeilum hefur leikiW  tveimur tungum hversu skUr kr?fugerWin Yurfi aW vera eWa hven%r setja Yurfi hana fram. Eina formlega takm?rkunin er sC aW ;heimilt er aW hefja vinnust?Wvun til aW Yvinga stj;rnv?ld til aW framkv%ma athafnir sem Yeim l?gum samkv%mt ekki ber aW framkv%ma eWa til aW framkv%ma ekki athafnir sem Yeim l?gum samkv%mt er skylt aW framkv%ma. EWlilegt er aW Yessi formlega takm?rkun s) fram 1 l?g*`(9%9%FFԮum. Jafnframt er eWlilegt aW kveWa skUrt  um aW kr?fur verWi aW vera meW Yeim h%tti aW YaW s) l?gm%tt fyrir gagnaWila aW verWa viW Yeim. ++ 0 lj;si Yess hversu v1Wt%kar afleiWingar boWun vinnust?Wvunar getur haft  hagsmuni fj?lda aWila verWur aW gera r1ka kr?fu til Yess aW Y fyrst s) gerWur reki aW vinnust?Wvun Yegar lj;st Yykir af viWr%Wum aW ekki nist samningar meW friWsamlegum h%tti. H)r er s)rstaklega til Yess aW l1ta aW boWun vinnust?Wvana og framkv%md Yeirra hefur mikil hrif  hagsmuni fj?lda einstaklinga og fyrirt%kja sem Umist eiga beina aWild aW deilunni eWa verWa fyrir f?llum vegna deilna sem Yeir hafa engin hrif . Xolendur vinnust?Wvana geta oft orWiW fyrir meira tj;ni en Yeir sem aW henni standa beint. ++ Af Yessum s?kum telur vinnuh;purinn r)tt aW gera YaW aW formlegu skilyrWi fyrir l?gm%tri kv?rWun um boWun verkfalls og verkbanns aW viWr%Wur hafi fariW fram milli samningsaWila, kr?fur hafi veriW lagWar fram og millig?ngu sttasemjara hafi veriW leitaW " allt Wur en kv?rWun er tekin um aW boWa vinnust?Wvun. X og Y fyrst hafi Yeir m?guleika  aW taka afst?Wu til Yess hvort r)tt s) aW semja  Yeim grundvelli sem fram hafi komiW 1 samningaviWr%Wum aWila eWa hvort r)tt s) aW efna til vinnust?Wvunar. X eigi tilboW hvors aWila aW liggja fyrir meW Yeim h%tti aW h%gt s) aW leysa sig undan vinnudeilu meW Yv1 aW samYykkja till?gur gagnaWila. ! IV. NiWurlag.  ' ?++ H)r aW framan hefur vinnuh;purinn gert grein fyrir nUjum hugmyndum 1 sambandi viW undirbCning og gerW kjarasamninga sem hann telur mikilv%gt aW fi sem fyrst umfj?llun 1 hlutaWeigandi samt?kum. H;purinn hefur lagt herslu  umfj?llun um leiWir til aW gera kjaraviWr%Wur markvissari og styttri. ++ Lj;st er aW huga Yarf einnig aW reglum um vinnudeilur, inntak Yeirra og hvort efni s)u til aW setja nnari formreglur um kvarWanir um verkfall og verkbann og framkv%md vinnust?Wvana. ++ Mismunandi reglur gilda um almennan vinnumarkaW og Yann opinbera aW Yv1 er varWar skipulag st)ttarf)laga./P*ÍÍ? /0*ÍÍ? S@i$ R ԍ#S\  PC P#++ Sbr. 2. t?lul. 5. gr. laga nr. 94/1986, um kjarasamninga opinberra starfsmanna. Sbr.  hinn b;ginn 2. gr. laga nr. 80/1938, um st)ttarf)l?g og vinnudeilur, og d;m F)lagsd;ms fr 19. janCar 1994 1 mlinu nr. 1/1994.S Til umr%Wu er 1 vinnuh;pnum hvort unnt s) aW samr%ma Yessar reglur. ++ XaW er r)ttaW aW hugmyndir 1 fangaskUrslu vinnuh;psins Yarf aW r%Wa frekar Wur en Y%r eru Ctf%rWar nnar enda Yarf v1Wt%k umr%Wa aW eiga s)r staW um Yetta efni. Tmis atriWi sem tengjast Yessum hugmyndum hafa auk Yess ekki enn veriW r%dd til hl1tar og m Yar nefna miWlun sttasemjara og fyrirkomulag atkv%WagreiWslu um hana, boWun verkfalls og verkbanns, hlutverk r1kissttasemjara 1 vinnudeilum og vinnustaWafyrirkomulag. W+(9%9%FF Fylgiskjal II.  y?;ddd,y l^   L>G UM ST(TTARF(L>G OG VINNUDEILUR, NR. 80, 11. JBN0 1938, ZMEV INNFELLDUM BREYTINGUM SAMKV$MT FRUMVARPINU #I. KAFLI k Um r)ttindi st)ttarf)laga og afst?Wu Yeirra til atvinnurekenda. ă $1. gr. ++ R)tt eiga menn  aW stofna st)ttarf)l?g og st)ttarf)lagasamb?nd 1 Yeim tilgangi, aW vinna sameiginlega aW hagsmunamlum verkalUWsst)ttarinnar og launtaka yfirleitt. 4$2. gr. ++ St)ttarf)lag skal opiW ?llum sem uppfylla almenn skilyrWi l?gm%tra samYykkta Yess. ++ F)lagssv%Wi st)ttarf)lags m aldrei vera minna en eitt sveitarf)lag. ++ Starfsm?nnum fyrirt%kis, Yar sem starfa aW jafnaWi a.m.k. 250 starfsmenn, er Y; heimilt aW stofna Yar st)ttarf)lag, enda s)u aW lgmarki  Yeirra f)lagsmenn. Fer YaW Y eitt st)ttarf)laga meW samningsumboW fyrir starfsmenn. 4$3. gr. ++ St)ttarf)l?g rWa mlefnum s1num sjlf meW Yeim takm?rkunum, sem sett eru 1 l?gum Yessum. Einstakir meWlimir f)laganna eru bundnir viW l?glega gerWar samYykktir og samninga f)lagsins og st)ttarsambands Yess, sem YaW kann aW vera 1. ++ MeWlimur st)ttarf)lags h%ttir aW vera bundinn af samYykktum f)lags s1ns og sambands Yess, Yegar hann samkv%mt reglum f)lagsins er farinn Cr Yv1, en samningar Yeir, sem hann hefur orWiW bundinn af,  meWan hann var f)lagsmaWur, eru skuldbindandi fyrir hann, meWan hann vinnur Yau st?rf, sem samningurinn er um, Yar til Yeir fyrst g%tu falliW Cr gildi samkv%mt upps?gn. 4$4. gr. ++ Atvinnurekendum, verkstj;rum og ?Wrum trCnaWarm?nnum atvinnurekenda er ;heimilt aW reyna aW hafa hrif  stj;rnmlaskoWanir verkamanna sinna, afst?Wu Yeirra og afskipti af st)ttar- eWa stj;rnmlaf)l?gum eWa vinnudeilum meW:  1. a. a. 1. 1.(a) i) a) 1. a. a. 1. 1.(a) i) a)Ҿ ;/I2 ++  @ a.ۃ-llupps?gn Cr vinnu eWa h;tunum um sl1ka upps?gn,Ʒl  ;/I2 ++  @z b.ۃ-llfjrgreiWslum, loforWum um hagnaW eWa neitunum  r)ttm%tum greiWslum.Ʒl 4$5. gr. ++ St)ttarf)l?g eru l?gformlegur samningsaWili um kaup og kj?r meWlima sinna, enda hafi f)lagiW 1 samYykktum s1num kveWiW aW lta starfsemi s1na taka til sl1kra mlefna. ++ Samninganefnd eWa fyrirsvarsmaWur, sem kemur fram fyrir h?nd samningsaWila viW gerW kjarasamnings, hefur umboW til Yess aW setja fram till?gur aW samningi, taka Ytt 1 samningaviWr%Wum og undirrita kjarasamning fyrir h?nd hlutaWeigandi f)lags eWa samtaka. Samninganefnd er heimilt aW fela sameiginlegri samninganefnd fleiri f)laga eWa#,(9%9%FF sambanda umboW sitt til samningsgerWar aW hluta eWa aW ?llu leyti. X er samninganefnd heimilt aW kveWa  um sameiginlega atkv%WagreiWslu f)lagsmanna hlutaWeigandi f)laga eftir Yv1 sem nefndin kann aW kveWa hverju sinni eWa um kann aW semjast meW kjarasamningi. ++ Xegar kjarasamningur hefur veriW undirritaWur af til Yess b%rum fulltrCum samningsaWila gildir hann fr undirskriftardegi, nema hann s) felldur viW leynilega atkv%WagreiWslu meW meiri hluta greiddra atkv%Wa og minnst fimmtungi atkv%Wa samkv%mt atkv%Wa- eWa f)lagaskr innan fj?gurra vikna fr undirritun, s) ekki  annan veg samiW. Fari fram almenn leynileg p;statkv%WagreiWsla meWal f)lagsmanna um gerWan kjarasamning gildir niWurstaWa hennar ;hW framangreindu. NC tekur kjarasamningur einungis til hluta f)lagsmanna eWa starfsmanna fyrirt%kis og er Y heimilt aW kveWa 1 kjarasamningi aW Yeir einir s)u atkv%Wisb%rir um hann, enda komi Yar skUrt fram hvernig staWiW verWi aW atkv%WagreiWslu. Sl1kur kjarasamningur telst Y Yv1 aWeins felldur aW meiri hluti Ytttakenda og minnst YriWjungur atkv%Wisb%rra greiWi atkv%Wi gegn honum. ++ Skylt er samningsaWilum aW stuWla aW Yv1 aW f)lagsmenn Yeirra virWi gerWa kjarasamninga. $6. gr. ++ Allir samningar milli st)ttarf)laga og atvinnurekenda um kaup og kj?r verkaf;lks skulu vera skriflegir og samningst1mi og uppsagnarfrestur tilgreindur. Ella telst samningst1mi eitt r og uppsagnarfrestur Yr1r mnuWir. S) samningi ekki sagt upp innan uppsagnarfrests, telst hann framlengdur um eitt r, nema annaW s) kveWiW 1 samningnum sjlfum. Samningsupps?gn skal vera skrifleg. 4$7. gr. ++ Samningar einstakra verkamanna viW atvinnurekendur eru ;gildir aW svo miklu leyti, sem Yeir fara 1 bga viW samninga st)ttarf)lags viW atvinnurekandann, enda hafi f)lagiW ekki samYykkt Y. 4$8. gr. ++ St)ttarf)l?g bera byrgWina  samningsrofum Yeim, sem f)lagiW sjlft eWa l?glega skipaWir trCnaWarmenn Yess gerast sekir um 1 trCnaWarst?rfum s1num fyrir f)lagiW. X; er ekki heimilt aW gera aWf?r 1 fundarhCsum, sjCkrastyrktarsj;Wum n) slysa- og menningarsj;Wum f)laganna vegna Yessarar byrgWar, enda s)u eignir sj;Wanna skUrt aWgreindar fr eignum f)lagsins og ;heimilt aW verja Yeim til almennra Yarfa Yess.  samningsrofum einstakra meWlima sinna ber f)lagiW Yv1 aWeins byrgW, aW Yv1 verWi gefin s?k  samningsrofinu. ++ :f)lagsbundnir atvinnurekendur og launamenn utan st)ttarf)laga bera einir byrgW  samningsrofum af sinni hlfu. NC er ekki sUnt fram  aWild samningsaWila aW aWgerWum sem jafna m til vinnust?Wvunar og ber f)lagsmaWur Y sjlfur byrgW  Yttt?ku sinni 1 Yeim. 4$9. gr. ++  hverri vinnust?W, Yar sem a.m.k. 5 menn vinna, hefur stj;rn st)ttarf)lags Yess, sem  staWnum er 1 viWkomandi starfsgrein, r)tt til aW tilnefna 2 menn til trCnaWarmannsstarfa, Cr h;pi Yeirra, sem  staWnum vinna. Skal atvinnurekandi samYykkja annan Yeirra sem trCnaWarmann st)ttarf)lagsins  vinnust?Winni. TrCnaWarmaWur skal g%ta Yess, aW gerWir#-(9%9%FF vinnusamningar s)u haldnir af atvinnurekanda og fulltrCum hans og aW ekki s) gengiW  f)lagslegan eWa borgaralegan r)tt verkamanna. Xetta kv%Wi n%r Y; ekki til landbCnaWarverkaf;lks n) hafna skipa eWa bta, sem ekki er skylt aW l?gskr . ++ Sjlfst%W vinnust?W telst 1 Yessu sambandi s)rhvert atvinnufyrirt%ki, Yar sem h;pur manna vinnur undir stj;rn s)rstaks verkstj;ra og flokksstj;ra, svo sem: VerksmiWjur, fiskverkunarst?Wvar, skipaafgreiWslur, skip, bifreiWast?Wvar o.fl. ++ VerWi greiningur  milli st)ttarf)laga um, hvert Yeirra skuli skipa trCnaWarmann, CrskurWar AlYUWusamband 0slands greininginn. $10. gr. ++ Verkam?nnum ber aW snCa s)r til trCnaWarmanns st)ttarf)lagsins meW umkvartanir s1nar yfir atvinnurekanda og fulltrCum hans. ++ Strax og trCnaWarmanni hefur borist umkv?rtun verkamanns eWa hann telur sig hafa st%Wu til aW %tla, aW gengiW s)  r)tt verkamanns eWa verkalUWsf)lags  vinnust?W hans af hlfu atvinnurekandans eWa fulltrCa hans, ber honum aW rannsaka mliW Yegar 1 staW. Komist hann aW Yeirri niWurst?Wu, aW umkvartanir eWa grunur hans hafi haft viW r?k aW styWjast, ber honum aW snCa s)r til atvinnurekandans eWa umboWsmanns hans meW umkv?rtun og kr?fu um lagf%ringu. TrCnaWarm?nnum st)ttarf)lags ber aW gefa f)lagi Yv1, sem hefur valiW Y, skUrslu um umkvartanir verkamanna strax og viW verWur komiW. Enn fremur skulu Yeir gefa f)laginu skUrslu um YaW, sem Yeir telja aW atvinnurekandi eWa fulltrCar hans hafi brotiW af s)r viW verkamenn og f)l?g Yeirra. $11. gr. ++ Atvinnurekendum og umboWsm?nnum Yeirra er ;heimilt aW segja trCnaWarm?nnum upp vinnu vegna starfa Yeirra sem trCnaWarmanna eWa lta Y  nokkurn annan htt gjalda Yess, aW st)ttarf)lag hefur faliW Yeim aW gegna trCnaWarmannsst?rfum fyrir sig. NC Yarf atvinnurekandi aW f%kka viW sig verkam?nnum, og skal Y trCnaWarmaWur aW ?Wru j?fnu sitja fyrir um aW halda vinnunni. $12. gr. ++ NC vanr%kir trCnaWarmaWur st?rf s1n samkv%mt l?gum Yessum aW d;mi st)ttarf)lags Yess, sem hefur Ctnefnt hann og er Y stj;rn viWkomandi st)ttarf)lags heimilt aW svipta hann umboWi s1nu og tilnefna annan trCnaWarmann 1 hans staW Cr h;pi verkamanna  vinnustaWnum samkv%mt reglum 9. gr. $13. gr. ++ Heimilt er st)ttarf)l?gum, eWa st)ttarf)l?gum og samb?ndum st)ttarf)laga, aW gera meW s)r samning um gagnkv%man stuWning. Er atvinnurekendum og ?llum trCnaWarm?nnum Yeirra ;heimilt aW lta starfsmenn s1na  nokkurn htt gjalda Yess, aW Yeir hafi gert sl1ka samninga eWa stuWlaW aW Yv1, aW Yeir yrWu gerWir. {#II. KAFLI Um verkf?ll og verkb?nn. ă $14. gr. ++ Heimilt er st)ttarf)l?gum, f)l?gum atvinnurekenda og einst?kum atvinnurekendum aW gera verkf?ll og verkb?nn 1 Yeim tilgangi, aW vinna aW framgangi krafna sinna 1 vinnu#.(9%9%FFԮdeilum, og til verndar r)tti s1num samkv%mt l?gum Yessum, meW Yeim skilyrWum og takm?rkunum einum, sem sett eru 1 l?gum. $15. gr. ++ Xegar f)lag atvinnurekenda eWa st)ttarf)lag %tlar aW hefja vinnust?Wvun er hCn Yv1 aWeins heimil aW kv?rWun um hana hafi veriW tekin viW almenna leynilega atkv%WagreiWslu meW Yttt?ku a.m.k. fimmtungs atkv%Wisb%rra f)lagsmanna samkv%mt atkv%Wa- eWa f)lagaskr og aW tillagan hafi notiW stuWnings meiri hluta greiddra atkv%Wa. Heimilt er aW viWhafa almenna leynilega p;statkv%WagreiWslu meWal f)lagsmanna um till?gu um vinnust?Wvun og gildir niWurstaWa hennar Y ;hW Yttt?ku. ++ NC er vinnust?Wvun einungis %tlaW aW taka til kveWins h;ps f)lagsmanna eWa starfsmanna  tilgreindum vinnustaW og er Y heimilt aW taka kv?rWun um vinnust?Wvun meW atkv%Wum Yeirra sem henni er %tlaW aW taka til. Xarf Y helmingur atkv%Wisb%rra aW taka Ytt 1 atkv%WagreiWslu og meiri hluti Yeirra aW styWja till?gu um vinnust?Wvun. ++ 0 till?gu um vinnust?Wvun skal koma skUrt fram til hverra henni er %tlaW aW taka og hven%r vinnust?Wvun er %tlaW aW koma til framkv%mda. X er YaW skilyrWi l?gm%trar kv?rWunar um boWun vinnust?Wvunar aW samningaviWr%Wur eWa viWr%Wutilraunir um framlagWar kr?fur hafi reynst rangurslausar Yrtt fyrir millig?ngu sttasemjara. ++ Samninganefnd eWa til Yess b%rum fyrirsvarsm?nnum samningsaWila er jafnan heimilt aW aflUsa boWaWri vinnust?Wvun. S?mu aWilum er heimilt aW fresta boWaWri vinnust?Wvun, einu sinni eWa oftar, um allt aW 14 s;larhringa samtals n samYykkis gagnaWila, enda s) YaW gert meW minnst s;larhrings fyrirvara. $16. gr. ++ kv?rWun um vinnust?Wvun, sem hefja  1 Yeim tilgangi aW knUja fram breytingu eWa kv?rWun um kaup og kj?r, ber aW tilkynna sttasemjara og Yeim, sem hCn beinist aWallega gegn, 7 s;larhringum Wur en til%tlunin er aW hCn hefjist. $17. gr. ++ :heimilt er og aW hefja vinnust?Wvun:  1. a. a. 1. 1.(a) i) a) 1. a. a. 1. 1.(a) i) a)Ҿ :/I1 @+ 1.ۃT Ef greiningur er einungis um atriWi, sem F)lagsd;mur  CrskurWarvald um, nema til fulln%gingar CrskurWum d;msins.Ʒ  :/I1 @+ 2.ۃT Ef tilgangur vinnust?Wvunarinnar er aW Yvinga stj;rnarv?ldin til aW framkv%ma athafnir, sem Yeim l?gum samkv%mt ekki ber aW framkv%ma, eWa framkv%ma ekki athafnir, sem Yeim l?gum samkv%mt er skylt aW framkv%ma, enda s) ekki um aW r%Wa athafnir, Yar sem stj;rnarv?ldin eru aWili sem atvinnurekandi. Gildandi l?g um opinbera starfsmenn haldist ;breytt Yrtt fyrir Yetta kv%Wi.Ʒ  :/I1 @+ 3.ۃT Til styrktar f)lagi, sem hafiW hefur ;l?gm%ta vinnust?Wvun.Ʒ $18. gr. ++ Xegar vinnust?Wvun hefur veriW l?glega hafin, er Yeim, sem hCn aW einhverju leyti beinist gegn, ;heimilt aW stuWla aW Yv1 aW afstUra henni meW aWstoW einstakra meWlima Yeirra f)laga eWa sambanda, sem aW vinnust?Wvuninni standa. $19. gr. ++ Vinnust?Wvanir 1 skilningi laga Yessara eru verkb?nn atvinnurekenda og verkf?ll Yeg#/(9%9%FFԮar launamenn leggja niWur venjuleg st?rf s1n aW einhverju eWa ?llu leyti 1 Yv1 skyni aW n tilteknu sameiginlegu markmiWi. Sama gildir um fj?ldauppsagnir og aWrar samb%rilegar aWgerWir af hlfu atvinnurekenda eWa launamanna sem jafna m til vinnust?Wvunar. k"III. KAFLI  Um sttast?rf 1 vinnudeilum. ă $20. gr. ++ F)lagsmlarWherra skipar r1kissttasemjara til fj?gurra ra 1 senn. Hann skal vera 1slenskur r1kisborgari, fjr s1ns rWandi og hafa ;flekkaW mannorW. Xess skal g%tt aW afstaWa hans s) sl1k aW telja megi hann ;vilhallan 1 mlum launaf;lks og atvinnurekenda. ++ F)lagsmlarWherra skipar einnig varar1kissttasemjara til fj?gurra ra 1 senn og skal hann fulln%gja s?mu skilyrWum og r1kissttasemjari. ++ Varar1kissttasemjari tekur viW st?rfum r1kissttasemjara Yegar hann er forfallaWur og er honum til aWstoWar Yegar Y?rf krefur. ++ R1kissttasemjari getur skipaW aWstoWarsttasemjara til aW aWstoWa sig viW lausn vinnudeilu eWa vinna sjlfst%tt aW lausn einstakrar vinnudeilu. XaW er borgaraleg skylda aW taka aW s)r aWstoWarsttasemjarastarf. ++ Ef sUnt Yykir aW vinnudeila hafi mj?g alvarlegar afleiWingar getur r1kisstj;rnin skipaW s)rstaka sttanefnd til aW vinna aW lausn deilunnar. Skal samrW haft viW r1kissttasemjara og deiluaWila Wur en sttanefnd er skipuW. ++ Varar1kissttasemjari, aWstoWarsttasemjari og sttanefndarmenn hafa r)ttindi og bera skyldur r1kissttasemjara Yegar Yeir eru aW st?rfum. ++ Laun r1kissttasemjara skulu kveWin  sama htt og laun rWherra og h%star)ttard;mara. F)lagsmlarWherra kveWur laun varar1kissttasemjara og aWstoWarsttasemjara og Y;knun sttanefndarmanna. $21. gr. ++ Skrifstofa r1kissttasemjara er 1 Reykjav1k og r%Wur hann til hennar starfsf;lk eftir Y?rfum og 1 samr%mi viW heimildir. ++ $22. gr. ++ R1kissttasemjari annast sttast?rf 1 vinnudeilum milli launaf;lks og f)laga Yess annars vegar og atvinnurekenda og f)laga Yeirra hins vegar. ++ Hann skal fylgjast meW standi og horfum 1 atvinnul1fi og  vinnumarkaWi um allt land. Hann skal fylgjast meW Yr;un kjaramla og atriWum sem valdiW g%tu greiningi 1 samskiptum samtaka atvinnurekenda og st)ttarf)laga. ++ R1kissttasemjari skal halda skr yfir gildandi kjarasamninga og er samt?kum launaf;lks og atvinnurekenda, svo og ;f)lagsbundnum atvinnurekendum, skylt aW senda honum samrit allra kjarasamninga sem Yeir gera jafnskj;tt og Yeir hafa veriW undirritaWir. Breytingar  Wur gildandi kjarasamningum skulu sendar meW sama h%tti. S?mu aWilar skulu einnig senda sttasemjara samrit allra kauptaxta og kjarakv%Wa sem Ct eru gefin  grundvelli gildandi kjarasamninga. ++ SamningsaWilar skulu enn fremur senda r1kissttasemjara samrit af upps?gn kjarasamninga, svo og kr?fugerW, jafnskj;tt og hCn er send gagnaWila. #0(9%9%FF $23. gr. ++ Atvinnurekendur eWa samt?k Yeirra og st)ttarf)l?g skulu gera %tlun um skipulag viWr%Wna um endurnUjun kjarasamnings. SamningsaWilum er heimilt aW veita landssamb?ndum eWa heildarsamt?kum s)rstakt umboW til aW gera viWr%Wu%tlun fyrir s1na h?nd ef sl1kt umboW leiWir ekki af l?gm%tum samYykktum sambanda eWa samtaka samningsaWila. ViWr%Wu%tlun, undirrituW af bWum samningsaWilum, skal Yegar 1 staW send r1kissttasemjara.    о++ ViWr%Wu%tlun skal gerW 1 s1Wasta lagi 10 vikum Wur en gildandi kjarasamningur er laus. Ef samningsaWilar hafa Y ekki gert viWr%Wu%tlun skal sttasemjari gefa Ct viWr%Wu%tlun fyrir Y samningsaWila 1 s1Wasta lagi tta vikum Wur en gildandi kjarasamningur er laus og skal sttasemjari Y taka miW af ?Wrum viWr%Wu%tlunum sem hafa Yegar veriW gerWar. $24. gr. ++ SamningsaWilar geta hven%r sem er eftir Ctgfu viWr%Wu%tlunar ;skaW millig?ngu sttasemjara eWa aWstoWar hans og skal hann Y Yegar beita s)r fyrir Yv1 aW samningaumleitanir fari fram 1 samr%mi viW viWr%Wu%tlun. SamningsaWilar skulu gefa sttasemjara kost  aW fylgjast meW vinnudeilu og samningaumleitunum hven%r sem hann ;skar Yess. ++ Ef slitnar upp Cr samningaviWr%Wum aWila eWa annar hvor Yeirra telur vonl1tiW um rangur af frekari samningaumleitunum getur hvor Yeirra um sig eWa bWir sameiginlega v1saW deilunni til sttasemjara. Xegar sttasemjari hefur fengiW tilkynningu Yess efnis er honum skylt aW kveWja aWila eWa umboWsmenn Yeirra til fundar svo skj;tt sem kostur er og halda s1Wan fram sttaumleitunum meWan von er til Yess aW Y%r beri rangur. ++ Sttasemjari tekur enn fremur viW stj;rn viWr%Wna eftir Yv1 sem kveWiW hefur veriW 1 viWr%Wu%tlun. Honum er Y; jafnan heimilt aW fresta formlegri sttameWferW og beina Yv1 til samningsaWila aW Yeir lti reyna  samkomulagsm?guleika 1 beinum viWr%Wum s1n  milli telji hann YaW l1klegra til rangurs. R1kissttasemjara er vallt heimilt aW taka 1 s1nar hendur stj;rn samningaviWr%Wna ef hann telur YaW heppilegt. ++ Ef tilkynning berst um vinnust?Wvun skv. 16. gr. er sttasemjara skylt aW annast sttast?rf meW deiluaWilum og stUra viWr%Wum Yeirra. $25. gr. ++ SamningsaWilum er skylt aW s%kja eWa lta s%kja samningafund sem sttasemjari kveWur Y til. ++ Sttafundi skal halda fyrir luktum dyrum. ++  sttafundi skal leggja fram eftirrit Yeirra skjala sem fariW hafa milli aWila 1 deilunni, enda hafi Yau ekki veriW send r1kissttasemjara Wur. ++ BannaW er aW skUra fr eWa leiWa vitni um umr%Wur  sttafundum og till?gur sem fram kunna aW hafa veriW bornar nema meW samYykki beggja samningsaWila. $26. gr. ++ Sttasemjari getur krafiW aWila vinnudeilu um hverjar Y%r skUrslur og skUringar sem hann telur nauWsynlegar til aW leysa vinnudeilur. Hann getur krafiW allar opinberar stofnanir um Y%r upplUsingar og skUrslur sem hann telur Y?rf . MeW ?ll sl1k g?gn skal fara sem trCnaWarml ef Yess er ;skaW.#1(9%9%FFԌ$27. gr. ++ Ef samningaumleitanir sttasemjara bera ekki rangur er honum heimilt aW leggja fram miWlunartill?gu til lausnar vinnudeilu. MiWlunartill?gu skal leggja fyrir f)l?g eWa f)lagasamb?nd launaf;lks og atvinnurekenda eWa einstakan atvinnurekanda, eigi hann 1 vinnudeilu, til samYykkis eWa synjunar. Sttasemjara ber aW rWgast viW samninganefndir aWila Wur en hann ber fram miWlunartill?gu. ++ Ef greiningur snertir aWeins kveWna f)lagsdeild eWa starfsgrein innan f)lags eWa f)lagasambands eWa tiltekiW fyrirt%ki getur sttasemjari kveWiW aW atkv%WagreiWsla taki eing?ngu til deildarinnar eWa starfsgreinarinnar eWa fyrirt%kisins. $28. gr. ++ Telji sttasemjari aW YaW s) til Yess falliW aW leiWa til friWsamlegrar samt1malausnar kjaramla er honum aW uppfylltum eftirt?ldum skilyrWum heimilt aW leggja fram eina sameiginlega miWlunartill?gu eWa fleiri:  1. a. a. 1. 1.(a) i) a) a. 1. 1. 1. 1.(a) i) a)Ҿ :/I1 @+ a.ۃT aW viWr%Wur hafi tt s)r staW um framlagWar kr?fur, Yar  meWal s)rml, eWa aW leitaW hafi veriW rangurslaust eftir viWr%Wum 1 samr%mi viW viWr%Wu%tlun,Ʒ  :/I1 @+ b.ۃT aW t1ma, sem %tlaWur er til viWr%Wna milli aWila n millig?ngu sttasemjara samkv%mt viWr%Wu%tlun, s) lokiW n Yess aW samningar hafi tekist,Ʒ  :/I1 @+ c.ۃT aW sttasemjari hafi leitaW stta milli allra samningsaWila sem eiga 1 hlut og telji ekki horfur  samkomulagi Yeirra 1 milli,Ʒ  :/I1 @+ d.ۃT aW samningar hafi veriW lausir um t1ma Yannig aW samningsaWilum hafi gefist kostur  aW YrUsta  um kr?fur s1nar,Ʒ  :/I1 @+ e.ۃT aW aWilum vinnudeilu hafi gefist kostur  aW koma  framf%ri athugasemdum s1num viW hugmyndir sttasemjara sem Yeim hafa veriW kynntar beint eWa opinberlega um aW leggja fram sameiginlega miWlunartill?gu.Ʒ Sameiginlegt atkv%Wamagn r%Wur Crslitum um samYykkt eWa synjun sameiginlegrar miWlunartill?gu. Atkv%WagreiWsla samningsaWila  almennum vinnumarkaWi og Yeirra sem l?g um kjarasamninga opinberra starfsmanna taka til um sameiginlega miWlunartill?gu skal fara fram meW aWgreindum h%tti. NiWurstaWa hj hvorum h;pnum fyrir sig, ;hW niWurst?Wu hins, r%Wur Crslitum um samYykkt eWa synjun. ++ Sttasemjara er heimilt aW lta sameiginlega miWlunartill?gu n til allra h;pa sem eru meW lausa samninga eWa setja fram miWlunartill?gu sem tekur aWeins til tiltekinna samningssviWa, f)lagsdeilda eWa fyrirt%kja sem svo er statt um. SC heimild er ;hW aWild aW f)l?gum, samb?ndum eWa samt?kum atvinnurekenda og launaf;lks. ++ SamningsaWilum er Y; heimilt aW takmarka 1 viWr%Wu%tlun heimild sttasemjara til aW tengja framlengingu  hlutaWeigandi kjarasamningi framlengingu annarra kjarasamninga  ;skyldum samningssviWum meW sameiginlegri atkv%WagreiWslu um miWlunartill?gu. $29. gr. ++ AWilar skulu eftir Yv1 sem viW verWur komiW sj um aW atkv%Wisb%rir f)lagsmenn geti kynnt s)r miWlunartill?gu 1 heild. Sttasemjara er heimilt aW h?fWu samrWi viW aWila vinnudeilu aW draga fram meginatriWi Cr miWlunartill?gu til Yess aW auWvelda f)lagsm?nnum Yeirra aW kynna s)r efni hennar og taka mlefnalega afst?Wu til till?gunnar og hrifa hennar  hag Yeirra og afkomu. >Wrum aWila vinnudeilu er heimilt aW vinna Ctdrtt Cr miWlunartill?gu fyrir f)lagsmenn s1na 1 samrWi viW sttasemjara. Eigi m birta miWlunartill?gu ?Wrum en Yeim sem hlut eiga aW mli n samYykkis sttasemjara fyrr en greidd hafa veriW atkv%Wi um hana.z$2X)%%FFԌ++ MiWlunartillaga skal borin undir atkv%Wi viW atkv%WagreiWslu allra atkv%Wisb%rra aWila eins og sttasemjari gekk fr henni og henni svaraW jtandi eWa neitandi. ++ Atkv%WagreiWsla um miWlunartill?gu skal fara fram  kj?rfundi sem standi 1 fyrir fram kveWinn t1ma. R1kissttasemjari getur aW h?fWu samrWi viW aWila vinnudeilu kveWiW aW atkv%WagreiWsla fari jafnframt fram utan kj?rfundar  tilteknum st?Wum eWa sv%Wum. 0 staW atkv%WagreiWslu innan og utan kj?rfundar er r1kissttasemjara heimilt aW h?fWu samrWi viW aWila vinnudeilu aW kveWa aW atkv%WagreiWsla um miWlunartill?gu fari fram meW leynilegri almennri p;statkv%WagreiWslu meWal f)lagsmanna sem lokiW skal innan fyrir fram kveWins t1ma. R1kissttasemjari gefur aW h?fWu samrWi viW aWila vinnudeilu nnari fyrirm%li um fyrirkomulag atkv%WagreiWslu, svo sem hven%r og hvernig hCn skuli fara fram. Atkv%WagreiWsla skal vera skrifleg og leynileg.     $30. gr. ++ Jafnskj;tt og atkv%WagreiWslu er lokiW skulu atkv%Wi og kj?rg?gn afhent sttasemjara. Talning atkv%Wa fer fram undir stj;rn sttasemjara og er hverjum aWila heimilt aW hafa umboWsmann viWstaddan talninguna. $31. gr. ++ MiWlunartillaga telst felld 1 atkv%WagreiWslu ef meiri hluti greiddra atkv%Wa, og Y minnst YriWjungur atkv%Wa samkv%mt atkv%Wa- eWa f)lagaskr, er m;tatkv%Wi. $32. gr. ++ Sttasemjarar geta boriW fram miWlunartill?gu eins oft og Yeim Yykir Yurfa. $33. gr. ++ Ef sttatilraunum 1 mikilv%gri deilu er h%tt n rangurs getur r1kissttasemjari birt skUrslu um mliW  Yann htt sem hann l1tur heppilegastan til Yess aW almenningur fi r)tta hugmynd um deiluna. $34. gr. ++ Ef annar hvor aWili vill samYykkja miWlunartill?gu sttasemjara eftir aW sttaumleitun hefur veriW h%tt n rangurs sendir hann sttasemjara yfirlUsingu um YaW. Sttasemjara ber Yegar aW lta gagnaWila vita um yfirlUsinguna. Vilji hann einnig fallast  miWlunartill?guna s)r sttasemjari um aW aWilar gangi fr samningum s1n  milli. $35. gr. ++ NC hefur sttaumleitunum sttasemjara lokiW n rangurs og ber honum Y aW hefja Y%r  nU ef annar hvor aWili ;skar Yess eWa hann telur YaW heppilegt. X; ber honum %t1W aW gera tilraun til stta meW aWilum innan 14 s;larhringa fr Yv1 hann h%tti s1Wustu samningatilraunum s1num. $36. gr. ++ Sttasemjarar skulu halda gerWab%kur og skr Yar hvar og hven%r sttafundir eru haldnir, nafn sttasemjara og viWstaddra aWila eWa fulltrCa Yeirra. Geta skal framlagWra skjala og hins helsta sem fram fer. z$3X)%%FF $37. gr. ++ R1kissttasemjari skal senda f)lagsmlarWherra skUrslur um st?rf s1n samkv%mt l?gum Yessum svo oft sem Yurfa Yykir og ekki sjaldnar en einu sinni  ri. Y#IV. KAFLI ! Um F)lagsd;m. ă $38. gr. ++ 0 h?fuWstaW landsins skal setja  stofn d;mst;l fyrir allt landiW. Nefnist hann F)lagsd;mur. D;murinn hefur YaW verksviW, sem tekiW er fram 1 l?gum Yessum. $39. gr. ++ 0 d;minum eiga s%ti fimm menn, sem skipaWir eru til Yriggja ra Yannig: Einn af Vinnuveitendasambandi 0slands, annar af AlYUWusambandi 0slands, YriWji af f)lagsmlarWherra    оCr h;pi Yriggja manna, sem H%stir)ttur tilnefnir, og tveir af H%star)tti, og s) annar Yeirra s)rstaklega tilnefndur til Yess aW vera forseti d;msins. Ef atvinnurekandi, sem er mlsaWili, er ekki meWlimur 1 Vinnuveitendasambandi 0slands, skal d;mari s, sem tilnefndur er af Yv1, v1kja s%ti, en 1 staWinn tilnefnir atvinnurekandinn d;mara 1 mlinu og skal hann hafa gert YaW Wur en hlfur stefnufrestur er liWinn, ella tilnefnir forseti d;msins d;marann. Sama  viW Yegar mlsaWili er st)ttarf)lag eWa samband st)ttarf)laga utan heildarsamtaka launaf;lks gagnvart d;mara, skipuWum af AlYUWusambandi 0slands. ++ S?mu aWilar tilnefna varad;mendur er taka s%ti 1 forf?llum aWald;menda. ++ Xegar ml Yau, sem um r%Wir 1 2. mgr. 44. gr., koma til meWferWar 1 F)lagsd;mi, skulu d;mendur Yeir, sem tilnefndir eru af Vinnuveitendasambandi 0slands og AlYUWusambandi 0slands, v1kja s%ti, en 1 Yeirra staW tilnefna stefnandi og stefndur hvor sinn mann Cr h;pi 18 manna, sem tilnefndir eru 1 Yv1 skyni af IWnsveinarWi AlYUWusambands 0slands og Samt?kum iWnaWarins til Yriggja ra 1 senn. IWnsveinarW AS0 tilnefnir sex menn og Samt?k iWnaWarins t;lf menn. Nefnd samt?k nefna meW sama h%tti jafnmarga varamenn. NC tilnefnir aWili ekki d;mara eWa ekki n%st samkomulag um tilnefninguna milli samaWila mls, og nefnir forseti F)lagsd;ms Y d;mara 1 hans staW Cr h;pi s?mu manna. $40. gr. ++ F)lagsmlarWherra tilkynnir, hven%r tilnefning d;mara skuli fara fram. Ef aWili hefur ekki tilkynnt rWherra tilnefningu innan tveggja vikna fr Yv1 tilkynning um, aW tilnefning skuli fram fara, var honum send, tilnefnir rWherra d;mara af hlfu Yess aWilja. $41. gr. ++ XaW er borgaraleg skylda aW taka s%ti 1 d;mnum. Ef aWald;mari og varad;mari hans neita aW d%ma 1 kveWnu mli, skal s, sem hefur tilnefnt Y, tilnefna d;mara 1 Yeirra staW, ella gerir d;msforseti YaW. $42. gr. ++ D;marar skulu vera 1slenskir r1kisborgarar, fjr s1ns rWandi og hafa ;flekkaW mannorW. Xeir tveir, sem skipaWir eru af h%star)tti, skulu hafa lokiW emb%ttispr;fi 1 l?gfr%Wi. #4(9%9%FF $43. gr. ++ Wur en d;marar taka s%ti 1 d;mnum 1 fyrsta skipti skulu Yeir vinna eiW aW Yv1 eWa drengskaparheit, aW Yeir muni r%kja d;marastarfiW eftir bestu vitund. $44. gr. ++ Verkefni F)lagsd;ms er:  a. 1. 1. 1. 1.(a) i) a) 1. a. a. 1. 1.(a) i) a)Ҿ :/I1 @+ 1.ۃT AW d%ma 1 mlum, sem r1sa Ct af k%rum um brot  l?gum Yessum og tj;ni, sem orWiW hefur vegna ;l?gm%tra vinnust?Wvana.Ʒ  :/I1 @+ 2.ۃT AW d%ma 1 mlum, sem r1sa Ct af k%rum um brot  vinnusamningi eWa Ct af greiningi um skilning  vinnusamningi eWa gildi hans.Ʒ  :/I1 @+ 3.ۃT AW d%ma 1 ?Wrum mlum milli verkamanna og atvinnurekenda, sem aWiljar hafa samiW um aW leggja fyrir d;minn, enda s)u aW minnsta kosti 3 af d;mendunum Yv1 meWm%ltir.Ʒ ++ [Heimilt skal st)ttarf)l?gum, f)l?gum meistara og iWnrekenda og einst?kum atvinnurekendum aW leita CrskurWar F)lagsd;ms um YaW, hvort starfsemi falli undir I. og II. kafla laga um iWju og iWnaW, svo og um YaW, til hvaWa l?ggiltrar iWngreinar hCn taki.]&UUPPS&.LET1 S4 PC 1).&LET1 b\  PC5 &FVUPPS ++ .LET1 S4 PC .&UUPPS1)&.FVUPPSL. 70/1954, 2. gr..LET1 b\  PC5     о$45. gr. ++ Samb?nd verkalUWsf)laga og atvinnurekendaf)laga reka fyrir h?nd meWlima sinna ml fyrir d;mnum. F)l?g, sem ekki eru meWlimir sambandanna, reka sjlf ml s1n og meWlima sinna. :f)lagsbundnir aWiljar reka ml s1n sjlfir. ++ Ef samband eWa f)lag neitar aW h?fWa ml fyrir meWlimi s1na, er aWilja heimilt aW h?fWa mliW sjlfur. En leggja skal hann fram s?nnun um synjun viWkomandi f)lags eWa sambands fyrir formann F)lagsd;ms, Wur en stefna er gefin Ct. $46. gr. ++ MlsaWiljar geta gefiW 1slenskum r1kisborgurum, sem eru fjr s1ns rWandi og hafa ;flekkaW mannorW, umboW til aW reka ml s1n fyrir d;mnum. $47. gr. ++ Ml, sem h?fWa m fyrir F)lagsd;mi, skulu ekki flutt fyrir almennum d;mst;lum, nema F)lagsd;mur hafi neitaW aW taka YaW til meWferWar, sbr. 44. gr. 3. t?lul. $48. gr. ++ D;marar Yeir, sem tilnefndir eru af h%star)tti, v1kja s%ti eftir s?mu reglum, sem gilda um h%star)ttard;mara. D;murinn CrskurWar, hvort d;mari skuli v1kja s%ti. D;murinn er ekki starfh%fur, nema hann s) fullskipaWur. D;marar, sem hafa byrjaW meWferW mla, skulu ljCka Yv1, Y; kj?rt1mabil Yeirra s)  enda. $49. gr. ++ FormaWur d;msins kveWur, hven%r d;mYing skuli halda. Hann stUrir Yingh?ldum, heldur Yingb;k, d;mab;k og aWrar b%kur eftir nnari fyrirm%lum d;msins. $50. gr. ++ FormaWur gefur Ct stefnur 1 nafni d;msins. 0 stefnu skal taka fram: n?fn aWilja og heimilisfang, 1tarlega frs?gn um mlavexti og kr?fur stefnanda. Enn fremur skal stefnz$5X)%%FFԮandi, eftir Yv1 sem frekast verWur unnt, gera grein fyrir, meW hvaWa h%tti hann hyggst aW sanna staWh%fingar s1nar og kr?fur, og leggja fram 5 afrit af s?nnunarskj?lum, sem fyrir hendi eru. MeW stefnu skal fylgja afrit fyrir hvern d;mara, og s)r formaWur um, aW ?ll afrit verWi send d;murum Yegar 1 staW. $51. gr. ++ FormaWur kveWur stefnufrest meW hliWsj;n af Yv1, meW hve stuttum fyrirvara stefndur getur m%tt  d;mYingi. ++ Stefnandi s)r um birtingu, og skal stefna birt af [stefnuvotti]&UUPPS1)&FVUPPS  venjulegan htt. ...&UUPPSE&.LET1 S4 PC 1)j.E&LET1 b\  PC5 E&FVUPPS ++ .LET1 S4 PC 6.&UUPPS1)|&6.FVUPPSL. 91/1991, 161. gr.6.LET1 b\  PC5  $52. gr. ++ Ml skal flytja munnlega. X; m flytja ml skriflega:  1. a. a. 1. 1.(a) i) a) 1. a. a. 1. 1.(a) i) a)Ҿ :/I1 @+ 1.ۃT Ef stefndur hvorki m%tir n) l%tur m%ta.Ʒ  :/I1 @+ 2.ۃT Ef mlsaWiljar eWa umboWsmenn Yeirra ;ska og d;murinn l1tur, aW ml upplUsist betur meW Yeim h%tti.Ʒ $53. gr. ++ Stefndi getur komiW fram gagnkr?fu, n Yess aW h?fWa Yurfi gagns;knarml. $54. gr. ++ Ef ml er ekki n%gilega upplUst, ef leiWa Yarf vitni, ef skoWunar- eWa matsgerW Yarf fram aW fara, ef aWili Yarf aW gefa skUrslu eWa ef stefndi, aW liti d;msins, Yarf frest til andsvara, getur d;murinn frestaW mli. ViW kv?rWun frests skal Yess g%tt, aW ml tefjist ekki aW ;Y?rfu. $55. gr. ++ Heimilt er aW stefna vitnum fyrir F)lagsd;m. D;murinn eiWfestir vitni samkv%mt gildandi l?gum. $56. gr. ++ D;murinn s)r um, aW ml upplUsist sem best. Hann getur krafiW aWilja um skUrslu, ef hann l1tur YaW nauWsynlegt til aW upplUsa mliW. ++ Skattyfirv?ld skulu veita nauWsynlegar upplUsingar um fj?lda starfsmanna fyrirt%kis vegna r)ttarst?Wu vinnustaWarf)lags, sbr. 3. mgr. 2. gr. $57. gr. ++ D;murinn getur kveWiW, aW aWiljaskUrslu skuli gefa eWa vitnaskUrslu taka fyrir h)raWsd;mi  varnarYingi hlutaWeigandi vitnis eWa aWilja. $58. gr. ++ Um vitnaskyldu, s?nnunargildi vitnaskUrslu, vitnaleiWslur, svo og um hegningu fyrir rangan framburW, gilda s?mu reglur og 1 einkamlum 1 h)raWi. $59. gr. #6(9%9%FF ++ D;marar geta framkv%mt skoWunar- og matsgerWir, allir saman eWa nokkrir Yeirra eftir kv?rWun d;msins. ++ D;murinn getur enn fremur Ctnefnt skoWunar- og matsmenn til aW framkv%ma kveWna skoWunargerW eWa matsgerW, og gilda um YaW almennar reglur [um meWferW einkamla]..LET1 S4 PC .&UUPPS1)&.FVUPPS.LET1 b\  PC5  .LET1 S4 PC ++ |.&UUPPS1)&|.FVUPPSL. 91/1991, 161. gr.|.LET1 b\  PC5  $60. gr. ++ D;murinn getur d%mt vitni, skoWunar- og matsmenn og aWra, sem l?glega eru kallaWir til aW m%ta fyrir d;mnum, 1 sektir eftir s?mu reglum og almennir d;mst;lar. $61. gr. ++ D;murinn kveWur Y;knun til vitna og skoWunar- og matsmanna. $62. gr. ++ D;murinn getur hven%r sem er leitaW lits s)rfr;Wra manna um kveWiW atriWi. $63. gr. ++ D;murinn sektar aWilja, mlflytjendur og aWra fyrir v1taverWa framkomu 1 mlflutningi eWa fyrir d;mi, eftir s?mu reglum og almennir d;mst;lar. ++ D;marinn getur v1saW m?nnum Cr Yinghaldi fyrir ;s%milega framkomu. $64. gr. ++ 0 d;mum r%Wur afl atkv%Wa Crslitum. S)u atkv%Wi j?fn, r%Wur atkv%Wi formanns Crslitum. BrskurWi um einst?k atriWi, sem kveWa Yarf upp fyrir d;mt?ku mls, skal kveWa upp Yegar 1 staW, eWa svo flj;tt, sem unnt er, eftir aW atriWiW er tekiW til CrskurWar. Sama gildir 1 vitna- og matsmlum, eftir Yv1 sem viW . ++ 0 munnlega fluttum mlum skal kveWa upp d;m innan s;larhrings eftir d;mt?ku, en 1 skriflega fluttum mlum innan viku. Ef ekki er h%gt aW kveWa upp d;m eWa CrskurW svo flj;tt, sem sagt hefur veriW, skal nkv%mlega greina orsakir Yess. ++ Mlflytjendum skal tilkynnt, hvar og hven%r d;mur eWa CrskurWur verWur kveWinn upp og boWiW aW m%ta Yar. $65. gr. ++ D;murinn getur d%mt aWilja til aW greiWa skaWab%tur, sektir og til aW greiWa mlskostnaW eftir venjulegum reglum. ViW kv?rWun skaWab;ta m taka tillit til sakn%mi brotsins. ++ D;mar og CrskurWir F)lagsd;ms eru aWfararh%fir. D;murinn kveWur aWfararfrest. $66. gr. ++ Allur kostnaWur viW F)lagsd;m, Yar meW talin Y;knun til d;mara, greiWist Cr r1kissj;Wi eftir kv?rWun atvinnumlarWherra. ++ R)ttargj?ld skulu engin vera. Um gjafs;kn og gjafv?rn gilda almennar reglur. $67. gr. ++ BrskurWir og d;mar F)lagsd;ms eru endanlegir og verWur ekki frUjaW. X; m innan#7(9%9%FF viku fr d;msupps?gn eWa CrskurWi [k%ra].LET1 S4 PC .&UUPPS1)&.FVUPPS.LET1 b\  PC5  til h%star)ttar:  1. a. a. 1. 1.(a) i) a) 1. a. a. 1. 1.(a) i) a)Ҿ :/I1 @+ 1.ۃT Frv1sunard;mi eWa CrskurWi um frv1sun.Ʒ  :/I1 @+ 2.ۃT D;mi til ;nUtingar, s?kum Yess aW mliW heyri ekki undir F)lagsd;m.Ʒ  :/I1 @+ 3.ۃT BrskurW um skyldu til aW bera vitni, um eiWvinning og sektir.Ʒ .LET1 S4 PC ++  .&UUPPS1)R & .FVUPPSL. 91/1991, 161. gr. .LET1 b\  PC5  $68. gr. ++ FormaWur gefur Ct d;msgerWir F)lagsd;ms 1 nafni d;msins og meW innsigli hans undir. Ritlaun skal greiWa samkv%mt venjulegum reglum. $69. gr. ++ Um Yau atriWi viWv1kjandi meWferW mla, sem ekki er kveWiW  um 1 Yessum l?gum, skal fara eftir hliWsj;n af meWferW einkamla 1 h)raWi, svo sem viW verWur komiW. x#V. KAFLI PNiWurlagskv%Wi. ă $70. gr. ++ Brot  l?gum Yessum varWa auk skaWab;ta sektum ....LET1 S4 PC  .&UUPPS1) & .FVUPPS .LET1 b\  PC5  Sektirnar renna 1 r1kissj;W, og m innheimta Y%r sem fjrkr?fur  venjulegan htt, en um afplnun skal eigi vera aW r%Wa. ++ byrgW skv. 2. mgr. 8. gr. varWar Y; ekki sektum. .LET1 S4 PC ++ {.&UUPPS1)&{.FVUPPSL. 10/1983, 9. gr.{.LET1 b\  PC5  Fylgiskjal III.   y5?ddd8y ?^  FjrmlarWuneyti, fjrlagaskrifstofa:  Ums?gn um frumvarp til laga um breyting  l?gum nr. 80/1938, t um st)ttarf)l?g og vinnudeilur, meW s1Wari breytingum. ă ++ MarkmiW frumvarpsins er aW auWvelda og einfalda gerW kjarasamninga. Samkv%mt Yv1 er vinnustaWarf)l?gum sk?puW r)ttarstaWa, skUrari reglur settar um samningsumboW atvinnurekenda og st)ttarf)laga og skylda l?gW  herWar samningsaWilum til aW stuWla aW Yv1 aW f)lagsmenn Yeirra virWi gerWa samninga. Jafnframt eru 1 frumvarpinu settar skUrari reglur um hvaW Yurfi aW koma fram 1 till?gum um vinnust?Wvun og hvernig kv?rWun um vinnust?Wvun skuli tekin. 0 Yv1 sambandi er heimiluW p;statkv%WagreiWsla um kv?rWun vinnust?Wvunar, sem og gerW kjarasamninga. Einnig er 1 frumvarpinu kveWiW  um aW atvinnurekendur og st)ttarf)l?g skuli gera %tlun um skipulag viWr%Wna og gerW kjarasamnings, skUrari miWlunarheimildir sttasemjara og hvernig atkv%WagreiWslu um miWlunartill?gu og afgreiWslu hennar skuli httaW. ++ Ekki er m?gulegt aW sj fyrir hvaWa hrif l?gfesting frumvarpsins muni hafa  niWurst?Wu 1 kjaradeilum og hrif Yess  fjrhagsst?Wu r1kissj;Ws. Hins vegar kallar YaW  auk#8(9%9%FFԮinn kostnaW viW emb%tti r1kissttasemjara. Annars vegar er r1kissttasemjara heimilt aW h?fWu samrWi viW aWila vinnudeilu aW kveWa p;statkv%WagreiWslu og utankj?rfundaratkv%WagreiWslu um miWlunartill?gu. NUti r1kissttasemjari Yessa heimild ber r1kissj;Wur kostnaW af framkv%mdinni. KostnaWurinn, sem aWallega felst 1 p;stburWargj?ldum, getur veriW allt aW 1 m.kr. og fer YaW eftir fj?lda kj;senda og fj?lda kosninga. Hins vegar er kveWiW  um samt1malausnir 1 kjaradeilum sem kalla  aukna t1mabundna starfsemi r1kissttasemjara. Gera m rW fyrir aW hCn Ctheimti 1!2 m.kr. 1 auknar launagreiWslur og viWl1ka fjrh%W 1 aukinn hCsn%WiskostnaW hj emb%ttinu. AW ?llu samanl?gWu m Yv1 gera rW fyrir aW beinn kostnaWur r1kissj;Ws geti orWiW  bilinu 3!5 m.kr.