150. löggjafarþing — 16. fundur
 10. október 2019.
innrás Tyrkja í Sýrland.

[10:38]
Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir (V):

Herra forseti. Mig langar að spyrja hæstv. fjármálaráðherra og formann Sjálfstæðisflokksins um afstöðu flokksins og ríkisstjórnar til innrásar Tyrkja í Sýrland, þar sem verið er markvisst að fara gegn Kúrdum. Sumir segja, og eru þegar með yfirlýsingar um það, að byrjað sé að slátra þeim, eins og ein yfirlýsing var í blaði sem ég las í morgun. Junker hjá Evrópusambandinu er búinn að fordæma þetta skilyrðislaust. Þjóðverjar, sem er reyndar mjög athyglisvert því að Þjóðverjar og Tyrkir eru í mjög nánu og góðu pólitísku sambandi, eru mjög afdráttarlausir undir forystu Merkel og fordæma þessa innrás. Það sama gildir um Frakka.

Mig langar að spyrja hæstv. fjármálaráðherra hvort hann sé sammála þessum yfirlýsingum og um leið sammála þeirri yfirlýsingu sem kom mjög skýrt og afdráttarlaust fram frá þingflokki Vinstri grænna í gær, þar sem hann hvetur ríkisstjórnina til að fordæma þessa innrás og reyna að fara í aðgerðir sem stuðla að friði. Mig langar gjarnan að fá að vita hvernig ráðherrann sjái það hvernig ríkisstjórnin eigi að bregðast við þessu. Á að fordæma þetta, eða sitja hjá? Hver verða viðbrögð ríkisstjórnarinnar?



[10:40]
fjármála- og efnahagsráðherra (Bjarni Benediktsson) (S):

Forseti. Spurt er um stefnu ríkisstjórnar og stefnu flokks. Um er að ræða átakasvæði, viðkvæmt svæði og svæði þar sem erlend ríki hafa haft aðkomu, í þessu tilviki Bandaríkjamenn. Það hefur lengi verið gagnrýnt hér í þessum sal þegar Bandaríkjamenn hafa haft afskipti af innanríkismálum annarra ríkja en í þessu tilviki eru Bandaríkjamenn að draga úr mannfjölda á svæðinu og það hefur í kjölfarið þessar afleiðingar. Við munum áfram ræða þetta mál á réttum vettvangi, í utanríkismálanefnd, og eigum eftir að ræða málið sérstaklega í ríkisstjórninni.

Það sem ég get sagt á þessum tímapunkti er: Að sjálfsögðu hefur maður djúpar og miklar áhyggjur af ástandinu á þessu svæði. Alls staðar þar sem mannslífum er fórnað er ástæða til þess að lýsa yfir miklum áhyggjum. Þetta er ófriðarsvæði, hefur verið stríðshrjáð um langt skeið, algjört hörmungarástand sem þar ríkir. Ég veit ekki hvort það væri til þess að hjálpa til við að laga það ástand að taka afstöðu með einstökum aðilum á deilusvæðinu. Á þessum tímapunkti ætla ég þó að segja að ég hef mjög miklar áhyggjur af þeirri stöðu sem upp er komin og það þarf mjög mikið til að koma svo að maður geti réttlætt það að eitt ríki fari yfir landamæri annars og hafi þar afskipti.



[10:42]
Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir (V):

Herra forseti. Ég þakka fjármálaráðherra svörin en verð samt að segja að ég er örlítið hugsi yfir því hvort það sé samhljómur á milli ríkisstjórnarflokkanna í þessu máli. Mér fannst yfirlýsing Vinstri grænna mjög afdráttarlaus í gær þar sem í raun var hvatt til þess að ríkisstjórnin fordæmdi innrás Tyrkja í Sýrland. Ég vil líka benda á að áhrifamaður innan Sjálfstæðisflokksins hefur sérstaklega talað um samskipti við Bandaríkin og að þau þurfi að endurskoða. Ég verð að segja að ég sakna þess örlítið að fá ekki skýrari afstöðu frá fjármálaráðherra hvað þetta hörmulega mál varðar. Ég ítreka því spurningu mína: Er samstaða meðal stjórnarflokkanna í málinu? Mun fjármálaráðherra og Sjálfstæðisflokkurinn beita sér fyrir því að Ísland tali skýrri röddu í því máli?



[10:43]
fjármála- og efnahagsráðherra (Bjarni Benediktsson) (S):

Virðulegi forseti. Í þessu máli eins og öðrum, ef hægt er að nefna einhver önnur til samanburðar, mun það verða meginsjónarmið íslenskra stjórnvalda að tala fyrir því sem getur leitt til friðar á svæðinu þar sem mannslífum verður hlíft. Það sem við sjáum gerast í þessu tiltekna dæmi er að þarna hafa mjög sterk öfl verið að takast á og í tilviki Bandaríkjamanna hafa þeir verið að koma inn á vígasvæði og eru að draga úr aðkomu sinni sem setur af stað atburðarás. Af hálfu Tyrkja er því haldið fram að það sé nauðsynlegt fyrir þá til að verja landamæri sín að grípa til aðgerða. En það er ekki hægt að horfa upp á það aðgerðalaust og átölulaust þegar mannslífum er fórnað í þúsundavís. Ég held að langbest fari á því, þegar spurt er fyrir hverju Ísland vilji tala í málum sem þessu, að við reynum að forðast flokkspólitísk átök á Íslandi og komum skýrum skilaboðum út um frið og aðgerðir sem geta stuðlað að friði og uppbyggingu þeirra samfélaga sem við sjáum nú að eru í rúst á svæðinu.