Herra forseti. Öllum er ljóst hversu mikilvægt starf sjálfboðaliða er í samfélagi okkar. Einnig vita allir hversu erfitt það getur verið að afla fjármagns og hluti af þessu ómetanlega starfi er að nálgast hina ýmsu aðila í atvinnulífinu og biðja um styrki og framlög. Ég hef ásamt félögum mínum í Samfylkingunni lagt þetta frumvarp fram sem mun auka stuðning fyrirtækja við íþrótta- og æskulýðsstarfsemi, umhverfismál, menningarstarfsemi, m.a. til sjónvarpsefnis- og kvikmyndagerðar, starfs góðgerðarfélaga og vísindastarfs. Samkvæmt núgildandi lögum er nefnilega heimilt að draga frá skattskyldum tekjum lögaðila og þeim tekjum manna sem stafa af atvinnurekstri eða sjálfstæðri starfsemi ýmis framlög, m.a. framlög til menningarmála og vísindalegra rannsóknastarfa og lækka þannig stofn sinn til tekjuskatts. Það er sem sagt hvati í núgildandi lögum til að fyrirtæki styrki þá mikilvægu starfsemi sem einkennir hinn svokallaða þriðja geira. Við viljum hins vegar ganga lengra hér og auka hvatann því að verði frumvarpið að lögum verður fyrirtæki sem gefur 100.000 kr., t.d. til menningarmála, æskulýðs- og íþróttamála, líknarstarfsemi eða vísindastarfsemi, heimilt að telja 200.000 kr. til lækkunar á tekjuskattsstofni sínum. Gefa 100.000 kr. og geta lækkað tekjuskattsstofninn um 200.000 kr. Samkvæmt núgildandi lögum er fyrirtækinu einungis heimilt að lækka skattskyldar tekjur sínar um 100.000 kr. eða helmingi minna en fjallað er um í frumvarpinu. Þá taka núgildandi lög til mun fábreyttari starfsemi en gert er ráð fyrir í frumvarpinu. Þetta frumvarp tvöfaldar því hvatann fyrir atvinnulífið til að styðja við menningu, íþróttir, æskulýðsmál, umhverfismál, líknarstarfsemi, góðgerðarfélög og vísindi með þeim ávinningi sem fylgir þessu skattahagræði.

Eins og ég gat um áðan, herra forseti, er það nýmæli í frumvarpinu að láta þessa skattaívilnun ná til fjölbreyttari starfsemi en áður og hef ég bætt við málaflokkum sem lúta að umhverfismálum, íþrótta- og æskulýðsstarfsemi og menningarmálum og þá með sérstakri áherslu á kvikmynda- og sjónvarpsefnisgerð. Ekki er nóg með að við séum að tvöfalda hvatann fyrir fyrirtæki til að styðja þessa aðila heldur erum við að fjölga þeim aðilum sem geta notið góðs af því skattahagræði sem við leggjum til. Frumvarpinu er sem sagt ætlað að leiða til aukinna framlaga frá atvinnulífi til þessara þátta og auðvelda þeim sjálfboðaliðum sem halda starfi þessara félaga gangandi til að afla fjár vegna þess að það verður skattalega hagkvæmt fyrir viðkomandi gefanda eða fyrirtæki að leggja eitthvað af mörkum í þessa þætti.

Við þekkjum það víða erlendis að ákvæði af þessu tagi eru til staðar. Ef við skoðum aðeins bakgrunn þessara mála má sjá að stuðningur fyrirtækja við menningu og vísindi hefur verið að aukast undanfarin ár hérlendis eins og annars staðar og að mínu mati og félaga minna í Samfylkingunni er sjálfsagt og í raun nauðsynlegt að við hlúum að þessum frjálsu félagasamtökum, sem eru langflest ekki hagnaðardrifin, á þeim sviðum sem ég gat um áðan og með þeirri útfærslu sem gert er ráð fyrir í frumvarpinu. Við vitum að þessi samtök og félög eru iðulega rekin af óeigingjörnum sjálfboðaliðum sem reiða sig á sjálfsaflafé frá atvinnulífinu sem getur verið ansi erfitt að nálgast. Frumvarpið mun bæta úr því til muna. Aukin framlög til þessara málaflokka, til menningar, sérstaklega kvikmynda- og sjónvarpsefnisgerðar, þó að menningin sé meira en það, og aukin framlög til íþrótta- og æskulýðsmála, umhverfismála, líknarmála og vísinda leiða til aukinna umsvifa sem síðar skila tekjum inn í ríkissjóð, m.a. í formi tekjuskatts, virðisaukaskatts og annarra útgjalda sem þessir aðilar kunna að verða fyrir. Þess vegna er líklegt að aukin ívilnun á því sviði, eins og gert er ráð fyrir í frumvarpinu, leiði til hækkunar á tekjum ríkisins fyrir utan hið augljósa að frumvarpið mun auðga menningarlíf, æskulýðsstarf, umhverfisbaráttu og vísindastarf. Við erum að leggja til lækkun á tekjuskatti fyrirtækja, við erum að leggja til skattalækkun, gegn því að fyrirtækin séu tilbúin að leggja fram fjármuni til þeirra þátta sem ég er búinn að nefna nokkrum sinnum.

Það eru mikilvæg nýmæli sem ég mun fara aðeins yfir. Við sjáum að í 31. gr. gildandi laga um tekjuskatt er kveðið á um heimild fyrirtækja og aðila í sjálfstæðri atvinnustarfsemi til að draga frá skattskyldum tekjum sínum einstakar gjafir og framlög til kirkjufélaga, viðurkenndrar líknarstarfsemi, menningarmála, stjórnmálaflokka og vísindalegra rannsóknastarfa, þó ekki yfir 0,75% af tekjum. Síðan er það ráðherra, það kemur fram í frumvarpinu, sem ákveður með reglugerð hvaða málaflokkar og stofnanir falla undir þennan tölulið. Við erum ekki að leggja til neinar breytingar sem lúta að kirkjudeildum, kirkjufélögum eða stjórnmálaflokkum, það verður óbreytt. Áfram verður hægt að draga með einföldum hætti frá tekjuskattsstofni það framlag sem aðilar kjósa að setja í þá þætti. En það eru hinir þættirnir, menningin, góðgerðarmálin og vísindin, og síðan hinir þrír sem við bætum við, æskulýðs- og íþróttastarfsemi, umhverfismálin, kvikmynda- og sjónvarpsefnisgerð. Það eru nýmælin sem ég dreg sérstaklega fram og held að séu mjög til bóta.

Einnig er vert, herra forseti, að nefna það sérstaklega að í gildandi lögum er kveðið á um að þessi framlög megi ekki nema meiru en 0,75% af tekjum. Við sem stöndum að frumvarpinu leggjum til að þakið verði hækkað, að við tvöföldum það og viðmiðið fari upp 1,5%. Það er þak en ég og flutningsmenn þessa máls teljum að vel komi til greina að slíkt þak verði hækkað enn frekar eða jafnvel afnumið. En í þessari tilraun leggjum við til að þakið verði einfaldlega tvöfaldað. Í reglugerð um frádrátt af atvinnurekstri eða sjálfstæðri starfsemi settri með heimild í gildandi lögum segir að undir menningarstarfsemi, ef við skoðum það sérstaklega, falli hvers konar menningarmálastarfsemi fyrir almenning, svo sem fræðiritaútgáfa, fræðslukvikmyndagerð, bóka-, skjala-, lista- og minjasöfn, bókmennta- og listastarfsemi, verndun fornra mannvirkja og sérstæðra náttúrufyrirbrigða o.fl. Við flutningsmenn viljum hins vegar að framlög til kvikmynda- og sjónvarpsefnisgerðar eigi einnig heima þarna. Við viljum að sömu ákvæði gildi um framlög til þessara þátta. Til dæmis er einungis getið um það í núgildandi lögum að fræðslukvikmyndagerð eigi að njóta góðs af þessu. Við viljum víkka þetta út og láta almenna kvikmyndagerð heyra þarna undir þannig að það falli undir lögin. Það þarf ekki að segja neinum í þessum sal hversu mikilvæg sóknarfæri felast í kvikmynda- og sjónvarpsiðnaði og þess vegna skiptir máli að kvikmyndagerðarmenn og sjónvarpsefnisgerðarmenn hafi þennan frádráttarmöguleika þegar þeir safna sér framlögum. Þess má geta að fjármögnun kvikmynda og sjónvarpsþátta er oft með þeim hætti að nái innlend fjármögnun tiltekinni upphæð kemur oft sambærilegt eða jafnvel hærra mótframlag frá erlendum aðila. Þannig geta fjárhæðir einfaldlega margfaldast og þess vegna sé ég að þó að við séum að lækka hér tekjuskatt fyrirtækja muni tekjur ríkisins einfaldlega aukast eins og ég nefndi í upphafi máls míns.

Þetta er afar mikilvægt því að við vitum að oft hefur ónóg tekjuöflun hér á landi staðið í vegi fyrir að fá fé frá útlöndum til kvikmynda- og sjónvarpsefnisgerðar. Samþykkt þessa frumvarps ætti að bæta úr því. Ríkisvaldið ætti þannig að fá til baka, vegna aukinna umsvifa, það fjármagn sem það veitir í gegnum Kvikmyndasjóð t.d. Þá er ótalinn sá ávinningur sem ferðaþjónustan hefur af kvikmynda- og sjónvarpsefnisgerð. Við vitum að kvikmynda- og sjónvarpsefnisgerð hérlendis getur orðið enn umfangsmeiri og arðbærari atvinnugrein en nú er og íslenskir kvikmynda- og sjónvarpsefnisgerðarmenn hafa oft sýnt að starf þeirra jafnast á við það besta sem gerist í heiminum. Því er það skynsamlegt, þegar horft er til framtíðar, að stuðla að eflingu þessarar atvinnu- og listgreinar eins og samþykkt frumvarpsins mun leiða til. Sérstök athygli er vakin á því í málinu að samþykkt frumvarpsins muni sömuleiðis efla bókmenntir og ýmiss konar annað listastarf, svo sem leiklist, tónlist og myndlist og starfsemi safna. En allir þessir málaflokkar falla undir hin ívilnandi ákvæði frumvarpsins.

Herra forseti. Í frumvarpinu er líka sú mikilvæga viðbót að lagt er til að tekið sé til tillit til framlaga atvinnulífsins til íþrótta- og æskulýðsstarfsemi, til æskulýðsmála. Gildi íþrótta- og æskulýðsstarfsemi er ótvírætt og það er ekki síst öflugt starf samtaka og félaga á því sviði sem hefur skilað sér í öflugu forvarnastarfi og vellíðan ungs fólks. Erlendis er jafnvel talað um íslenska módelið þegar kemur að árangri í að minnka neyslu ungmenna á vímuefnum og eiga íþrótta- og æskulýðssamtök stóran þátt í þeim árangri. Þau samtök, íþróttafélög, þurfa oft að reiða sig á framlög frá fyrirtækjum og mun því samþykkt frumvarpsins vera líkleg til að hafa mjög jákvæð áhrif á starfsemi þeirra, enda mun hvati atvinnulífsins til að styrkja íþróttafélög og æskulýðssamtök í raun tvöfaldast. Þetta er skýrt dæmi um skattalega ívilnun sem svo sannarlega mun gagnast öllum, bæði viðkomandi íþróttafélagi og ríkisvaldinu en ekki síst þeim ungmennum sem stunda starf þessara samtaka.

Flutningsmenn telja mikilvægt að samtök á sviði umhverfismála njóti einnig góðs af þessu skattahagræði. Hér er um að ræða mikilvæga viðbót. Slík samtök vinna mjög gott starf á vettvangi almannahagsmuna og mun vægi þeirra enn aukast í ljósi hamfarahlýnunar og loftslagsbreytinga sem ógna lífi á jörðinni. Umhverfissamtök gegna því mikilvæga hlutverki sem flutningsmenn frumvarpsins telja að mæta þurfi með auknum framlögum atvinnulífsins vegna skattahagræðisins sem felst í frumvarpinu.

Að lokum vekja flutningsmenn frumvarpsins athygli á að framangreind reglugerð kveður á um að til vísindalegrar starfsemi teljist hvort tveggja hugvísindi og raunvísindi. Hér er því um að ræða víðtæka skilgreiningu í samræmi við sjónarmið flutningsmanna en undir vísindastarfsemi falla einnig félagsvísindi og heilbrigðisvísindi, enda er vísindastarfsemi í háskólum gjarnan skipt í þessi fjögur meginfræðasvið. Með vísindastarfsemi er þannig m.a. átt við starfsemi innan æðri menntastofnana. Framlög frá atvinnulífinu til eflingar á rannsóknum og kennslu innan skólakerfisins falla undir frumvarpið og njóta góðs af því. Þá munu viðurkennd líknarstarfsemi og góðgerðarfélög einnig heyrir undir þetta frumvarp og njóta góðs af auknum framlögum atvinnulífsins. Það er algerlega óumdeilt, herra forseti, hversu mikilvægt starf hin ýmsu líknarfélög og góðgerðarfélög gegna hér á Íslandi og má segja að hluti af velferðarkerfinu heyri undir slík félög sem eru að stærstum hluta rekin af óeigingjörnum sjálfboðaliðum. Sem fyrr má gera ráð fyrir að framlög frá atvinnulífinu til þessara félaga, góðgerðarfélaga, líknarsamtaka, muni aukast við samþykkt frumvarpsins þar sem fjárhagslegur hvati til slíkra framlaga eykst til muna.

Herra forseti. Ég er sannfærður um að samþykkt frumvarpsins yrði mikið framfaraskref og að atvinnulífið, hin frjálsu félagasamtök, frumkvöðlar o.s.frv. muni hagnast til muna. Að lokum legg ég til að frumvarpinu verði vísað til efnahags- og skattanefndar.