málefni atvinnulausra.
Herra forseti. Stjórnarliðar segjast skilja vanda fólksins sem hefur misst vinnuna í atvinnukreppu, en gera þau það? Eftir bankakreppuna 2008 hækkaði vinstri stjórnin atvinnuleysisbætur upp í 95% af lágmarkslaunum og lengdi atvinnuleysistímabilið úr 36 mánuðum í 48 mánuði. Í góðærinu, á árunum 2013–2016, lét ríkisstjórn Framsóknar og Sjálfstæðisflokks atvinnuleysisbætur gossa niður í 75% af lágmarkslaunum og stytti atvinnuleysistímabilið í 30 mánuði. Ríkisstjórnin sem nú ríkir stærir sig af því að hafa hækkað atvinnuleysisbætur upp í 87% af lágmarkslaunum og lengt tekjutengda tímabilið fyrir suma atvinnulausa. Þau um 10.000 sem misstu vinnuna í febrúar fyrir ári síðan eða fyrr hafa ekki notið þeirra trakteringa hæstv. ríkisstjórnarinnar. Fyrir tveimur árum féll flugfélagið WOW en samdráttur hafði verið í ferðaþjónustunni í aðdraganda fallsins. Fólk sem missti vinnuna þá hefur klárað eða er u.þ.b. að klára sitt atvinnuleysisbótatímabil og á þann eina kost að leita til sveitarfélaga eftir aðstoð og til hjálparstofnana. Þetta fólk er í neyð. Það er pólitísk ákvörðun hæstv. ríkisstjórnar að láta þau bera þyngstu byrðarnar í atvinnukreppu.
Sveitarfélög og stéttarfélög hafa kallað eftir lengingu tímabils atvinnuleysisbóta. Samfylkingin hefur lagt slíkt til slag í slag og það hefur jafnóðum verið fellt af stjórnarliðum. Ég spyr: Hvers vegna vill hæstv. félags- og barnamálaráðherra ekki lengja tímabil atvinnuleysisbóta við þessar aðstæður? Hvers vegna ekki?
Virðulegi forseti. Ég vil þakka fyrir þessa fyrirspurn og í upphafi biðjast afsökunar á því að hafa verið eilítið seinn í salinn. Hv. þingmaður spyr út í atvinnuleysisbætur. Þessi ríkisstjórn, líkt og þingmaðurinn nefndi, hefur hækkað bætur. Við höfum lengt tekjutengda tímabilið, við höfum hækkað greiðslur til einstaklinga sem eru atvinnulausir og eru með börn á framfæri. Þar hefur verið hækkað það álag sem leggst á atvinnuleysisbætur. Sá sem hér stendur eða ríkisstjórnin hefur aldrei útilokað möguleikann á því að lengja bótatímabil. Ég hef sagt það og sérstaklega undanfarnar vikur að við höfum verið að fara yfir þau mál og skoða með hvaða hætti sé skynsamlegt að grípa þarna inn í. Við höfum átt góð samtöl um það við Samband íslenskra sveitarfélaga og erum að forma aðgerðir í þá veru að ná utan um þann hóp sem er búinn að vera atvinnulaus í 30 mánuði eða lengur eða er að detta inn á það. Það er gert með tvennt í huga: Annars vegar að tryggja framfærslu þessa fólks, sem er gríðarlega mikilvægt, og hins vegar að finna leiðir til að koma því í virkni samhliða og koma atvinnulífinu af stað, það hefur líka verið kallað eftir því af flokki hv. þingmanns og fleirum, og það er stefna ríkisstjórnarinnar að skapa störf. Við höfum verið að forma leiðir til að ná þessu hvoru tveggja. Ég bind vonir við að við getum kynnt þær á næstunni vegna þess að ég tek undir með hv. þingmanni að það er gríðarlega mikilvægt að ná utan um þessar fjölskyldur, ná utan um þessa einstaklinga. Það hefur ríkisstjórnin gert eins og ég rakti hér áðan, og það ætlum við okkur að gera áfram. Ég bind vonir við að við getum kynnt það á næstunni.
Herra forseti. Hversu flókið er þetta mál? Hvað þarf nefnd langan tíma til að átta sig á hver staðan er hjá fólki sem misst hefur vinnuna í atvinnukreppu? Þessi nefnd er búin að starfa síðan í byrjun desember, það kom alla vega fram í máli hæstv. forsætisráðherra, 14. desember, og nú er kominn mars og það er ekkert að frétta. Hvað er svona flókið? Hvern einasta dag sem hæstv. félags- og barnamálaráðherra situr hjá og tekur ekki á málinu eykst efnahagslegur og félagslegur vandi sem mun hafa mikinn kostnað í för með sér í framtíðinni. Ef ég skil hæstv. ráðherrann rétt ganga tillögur hans, sem birtast hugsanlega kannski á næstu vikum, út á það að sveitarfélögin, sem orðið hafa fyrir miklu tekjufalli vegna þess að það eru margir atvinnulausir í þeim sveitarfélögum, eiga að bera mestan kostnaðinn í atvinnukreppunni vegna þess að ríkið vill ekki setja pening í það að lengja atvinnuleysistímabilið eins og augljóst og sjálfsagt er að gera. Við sem samfélag berum ákveðnar skyldur til að taka á þessum vanda.
Virðulegi forseti. Ég þakka hv. þingmanni fyrir og vil segja að við höfum verið í mjög góðu sambandi við sveitarfélögin. Við höfum verið í mjög góðu sambandi við Félagsþjónustu sveitarfélaga, við Samband íslenskra sveitarfélaga og höfum undanfarnar vikur, ekki í neinni nefnd, það er engin nefnd starfandi, heldur innan ráðuneytisins í samstarfi við sveitarfélögin verið að kortleggja þann hóp sem er að klára bótatímabil. Hvernig er hann samsettur? Hversu hátt hlutfall er þarna af einstaklingum sem hafa verið að fá fjárhagsaðstoð? Hversu hátt hlutfall er þar af einstaklingum sem hafa verið á vinnumarkaði? Hversu hátt hlutfall er þar af flóttamönnum? Við skoðum alla þá þætti. Samhliða höfum við verið að teikna upp möguleikann á því að ná betur utan um þennan hóp fjárhagslega, bæði gagnvart þeirra stöðu, gagnvart stöðu sveitarfélaganna og líka til þess að koma fólki í virkni, fara að skapa störf og skapa atvinnu, vegna þess að eins og hv. þingmaður hefur margoft nefnt í sínu máli þá er það ekki vilji neins að vera atvinnulaus. En það er hins vegar líka samfélagið sem getur skapað störfin til að ná utan um vandann. Ríkisstjórnin hefur svo sannarlega verið með margvíslegum aðgerðum að grípa inn í á vinnumarkaði og við erum að undirbúa frekari aðgerðir í því og munum gera það áfram (Forseti hringir.) eftir því sem kórónuveirufaraldurinn dregst á langinn. Það er mjög skynsamlegt að gera það, að vera alltaf á tánum, og það hefur ríkisstjórnin gert.