Fjáröflun til varna gegn ofanflóðum

154. fundur
Laugardaginn 07. maí 1994, kl. 11:32:02 (7607)

[11:32]
     Frsm. félmn. (Rannveig Guðmundsdóttir) :
    Virðulegi forseti. Ég mæli fyrir nefndaráliti á þskj. 1063 um frv. til laga um sérstaka fjáröflun til varna gegn ofanflóðum og um breytingu á kostnaðarhlut sveitarfélaga.
    Nefndin hefur fjallað um málið. Fékk hún á fund sinn fulltrúa frá félagsmálaráðuneytinu, frá Sambandi íslenskra sveitarfélaga, Almannavörnum ríkisins og frá Viðlagatryggingu Íslands. Þá bárust nefndinni umsagnir, reyndar á 116. löggjafarþingi, frá bæjarstjórnum Siglufjarðar, Seyðisfjarðarkaupstaðar, Neskaupsstaðar, Seyðisfjarðarkaupstaðar, Ísafjarðar og Vestmannaeyja, hreppsnefndum Tálknafjarðar, Bíldudalshrepps og Flateyrarhrepps, frá Veðurstofu Íslands, Sambandi íslenskra sveitarfélaga, Viðlagatryggingu Íslands og Almannavörnum ríkisins. Voru umsagnirnar almennt jákvæðar.
    Lögin um varnir gegn snjóflóðum og skriðuföllum eru frá árinu 1985 og er ljóst að þau þarfnast endurskoðunar. Tekjur ofanflóðasjóðs hafa á undanförnum árum dugað til að greiða lögbundinn hlut sjóðsins í þeim varnarvirkjum gegn snjóflóðum sem ráðist hefur verið í. Fyrirsjáanlegt er að á þessu verði breyting eftir því sem hættumötum fjölgar og kröfur aukast um framkvæmdir. Er ljóst að talsvert mun skorta á að ofanflóðasjóður geti fjármagnað þær framkvæmdir sem sveitarfélög vilja ráðast í á þessu sviði á komandi árum.
    Eins og fyrr segir hefur félmn. fjallað um þetta frv. á tveimur þingum. Tilgangur frv. er þríþættur.
    1. Lagt er til að aukinn verði hlutur svonefnds ofanflóðasjóðs í kostnaði við varnarvirki gegn snjóflóðum og skriðuföllum úr 80% í 90%.
    2. Opnað er fyrir þann möguleika að sjóðurinn taki þátt í kostnaði við viðhald varnarvirkja.
    3. Gerð er tillaga um að styrkja fjárhagslega stöðu sjóðsins með því að innheimta næstu fimm ár sérstakt iðgjald af munum sem tryggðir eru skv. 5. og 6. gr. laga um Viðlagatryggingu Íslands.
    Á Vestfjörðum hafa nýlega fallið snjóflóð á svæðum sem áður hafa ekki verið metin sem hættusvæði. Í framhaldi af því beinist sérstök athygli að gerð hættumata og rannsóknum í tengslum við þau. Skömmu eftir atburðina á Vestfjörðum samþykkti ríkisstjórnin að beita sér fyrir endurskoðun laganna um varnir gegn snjóflóðum og skipa nefnd sem meti reynsluna af framkvæmd laganna og beini sérstakri athygli að gerð hættumata, forvörnum og rannsóknum og hvernig auka megi fjármagn til ofanflóðavarna.
    Félagsmálanefnd leggur áherslu á að endurskoðun laganna verði hraðað og stefnt er að því að frumvarp þar um verði lagt fram í haust. Eðlilegt er, í ljósi þessarar endurskoðunar laganna, að efni þess frumvarps, sem hér liggur fyrir, verði tekið til athugunar við þá endurskoðun og leggur því nefndin til að frumvarpinu verði vísað til ríkisstjórnarinnar.
    Undir þetta nefndarálit rita Rannveig Guðmundsdóttir, Ingibjörg Sólrún Gísladóttir, Ingibjörg Pálmadóttir, Eggert Haukdal, Kristinn H. Gunnarsson, Jón Kristjánsson, Einar K. Guðfinnsson, Guðjón Guðmundsson og Sigbjörn Gunnarsson.