Ferill 336. máls. Aðrar útgáfur af skjalinu: Word Perfect.
122. löggjafarþing 1997–98.
Þskj. 748 – 336. mál.
Svar
forsætisráðherra við fyrirspurn Jóhönnu Sigurðardóttur um fjárfestingaráform í verslunar
1. Hvaða áhrif munu fyrirhuguð áform um tvöföldun fjárfestinga í verslunarhúsnæði á höfuðborgarsvæðinu á næstu þremur árum hafa á helstu þjóðhagsstærðir, svo sem þenslu, lántökur, atvinnuástand, viðskiptahalla og verðbólgu? Er hætta á að þessi fjár
Fjárfesting í verslunarhúsnæði 1985–96.
|
Millj. kr. á verðlagi ársins 1996 |
Hlutfall af heildarfjárfestingu, % |
Magnvísitala fjárfestingar í verslunarhúsnæði 1990 = 100 |
1985 | 3.030 | 3,8 | 104,4 |
1986 | 3.306 | 4,2 | 114 |
1987 | 5.103 | 5,6 | 175,9 |
1988 | 3.805 | 4,1 | 131,2 |
1989 | 3.465 | 4 | 119,4 |
1990 | 2.900 | 3,4 | 100 |
1991 | 2.473 | 2,8 | 85,2 |
1992 | 2.452 | 3,2 | 84,5 |
1993 | 2.120 | 3 | 73,1 |
1994 | 1.890 | 2,7 | 65,1 |
1995 | 1.987 | 2,9 | 68,5 |
1996 | 2.350 | 2,8 | 81 |
Taflan sýnir að fjárfesting í verslunarhúsnæði hefur verið sögulega mjög lítil á undanförnum árum. Til samanburðar má benda á mikla fjárfestingu árið 1987, en þá var Kringlan byggð. Áform umræddra aðila um 5–7 milljarða kr. fjárfestingu yfir þriggja ára tímabil virð
Þá verður að hafa í huga að fjárfesting í stóriðju og orkuverum mun nema samtals um 45–50 milljörðum kr. á árunum 1997–99, en þungi þeirra fellur til árin 1997 og 1998. Hins vegar er reiknað með að fjárfesting í verslunarhúsnæðinu verði einkum á næsta ári.
Áætlanir Þjóðhagsstofnunar um fjárfestingu einkaaðila á næstu árum gera ráð fyrir tölu
Að öllu samanlögðu verður því trauðla haldið fram að umrædd fjárfesting tefli í tvísýnu stöðugleika í þjóðfélaginu. Slík fjárfesting er eðlilegur þáttur í vaxandi þjóðarbúskap og gera verður ráð fyrir að markviss hagstjórn geti tryggt stöðugleikann og jafnvægið, þótt fram
2. Hvaða áhrif mun svo mikil fjárfesting í verslunarhúsnæði á höfuðborgarsvæðinu hafa á samkeppnisstöðu verslunar til lengri tíma litið, sem og fjárfestingaráform opinberra aðila?
Fjárfestar líta m.a. til þess að smásöluverslun hefur aukist mjög að undanförnu. Bættar samgöngur o.fl. hafa haft í för með sér að hlutur höfuðborgarsvæðisins í versluninni hefur vaxið umtalsvert og má gera ráð fyrir að sú þróun muni halda áfram. Þau áform sem uppi eru byggja einnig á því að verslun flytjist í auknum mæli í verslunarmiðstöðvar og stórmarkaði. Áætlað er að rými í verslunarmiðstöðvum muni þannig tvöfaldast á þremur árum.
Ef þessar áætlanir ganga eftir mun verslun færast í enn ríkari mæli til höfuðborgarsvæðis
Ekki eru bein tengsl milli fjárfestingaáforma opinberra aðila og einkaaðila. Hins vegar liggur í augum uppi að æskilegt er að hið opinbera hafi hóf á fjárfestingum sínum á sama tíma og mikil gróska er í atvinnuvegafjárfestingu. Þetta er mikilvægt út frá hagstjórnarsjón
3. Er hætta á að hér myndist offjárfesting í einni atvinnugrein? Ef svo er, hvaða afleiðingar getur það haft?
Engar forsendur eru til að kveða upp úr um hvort fjárfesting í einstökum atvinnugreinum sé of eða van. Hér er um fjárfestingu einkaaðila að ræða og verður að gera ráð fyrir því að þær hagkvæmisathuganir sem þeir hafa gert séu traustar.
4. Hversu mikið verður verslunarrými á höfuðborgarsvæðinu á hvern íbúa í samanburði við verslunarrými annars staðar á Norðurlöndum ef þessum áformum verður hrundið í framkvæmd?
Tölfræði um stærð verslunarrýmis á höfuðborgarsvæðinu er mjög ábótavant. Fasteignamat ríkisins tekur saman upplýsingar um verslunar- og skrifstofuhúsnæði. Samkvæmt fast
Leitað var til ýmissa stofnana annars staðar á Norðurlöndum og óskað eftir upplýsingum um stærð verslunarhúsnæðis á höfuðborgarsvæðum þeirra. Í ljós kom að tölfræði um verslunarhúsnæði er ekki til á Norðurlöndum nema að mjög litlu leyti og virðist vera um svipuð vandamál að ræða og hér á landi. Upplýsingar bárust frá Danmörku um flatarmál verslunar- og skrifstofuhúsnæðis á Kaupmannahafnarsvæðinu í eigu einkaaðila. Samkvæmt þeim tölum voru tæpir 10 m 2 á hvern íbúa.
Með fyrirvörum um nákvæmni þessara talna benda þær ekki til að verslunarrými sé meira hér á landi á hvern íbúa en í öðrum löndum. Í þessu sambandi má einnig benda á að fjár