Ferill 430. máls. Aðrar útgáfur af skjalinu: PDF - Word Perfect.
125. löggjafarþing 1999–2000.
Þskj. 698 — 430. mál.
Frumvarp til laga
um breytingu á skipulags- og byggingarlögum, nr. 73/1997, með síðari breytingum.
(Lagt fyrir Alþingi á 125. löggjafarþingi 1999–2000.)
1. gr.
a. Skilgreining á nýtingarhlutfalli orðast svo:
Nýtingarhlutfall: Hlutfall milli brúttóflatarmáls bygginga á lóð, götureit eða reit og flatarmáls á lóð, götureit eða reit. Miðað er við lokunarflokk A og B án svala, sbr. ÍST 50:1998.
b. Við bætist ný skilgreining sem orðast svo:
Byggingarreitur: Svæði sem afmarkar heildarþekjuflöt byggingar, sbr. ÍST 50: 1998.
2. gr.
3. gr.
4. gr.
5. gr.
a. Við 1. málsl. 2. mgr. bætist: nema þegar um er að ræða ágreining milli stjórnvalda, en þá sker ráðherra úr.
b. 4. mgr. orðast svo:
Nefndin skal kveða upp úrskurði eins fljótt og auðið er og eigi síðar en þremur mánuðum eftir að henni berst mál í hendur.
c. 1. málsl. 5. mgr. orðast svo: Komi fram í ágreiningsmáli krafa um stöðvun framkvæmda skal úrskurðarnefnd kveða upp úrskurð um það atriði eins fljótt og kostur er.
d. Við bætist ný málsgrein er verður 6. mgr. og orðast svo:
Telji einhver rétti sínum hallað með ákvörðun byggingarnefndar sem samþykkt er í sveitarstjórn eða öðrum ákvörðunum sveitarstjórnar samkvæmt lögum þessum er honum heimilt innan mánaðar frá því að honum er kunnugt um afgreiðslu sveitarstjórnarinnar að skjóta málinu til úrskurðarnefndarinnar.
6. gr.
Þegar sérstaklega stendur á getur ráðherra að fenginni umsögn Skipulagsstofnunar og hlutaðeigandi sveitarstjórnar veitt undanþágu frá einstökum greinum skipulagsreglugerðar.
7. gr.
8. gr.
9. gr.
a. 4. og 5. málsl. 2. mgr. orðast svo: Skipulagsstofnun sendir sveitarstjórn umsögn sína innan viku. Sveitarstjórn auglýsir tillöguna á áberandi hátt.
b. Við 2. mgr. bætast tveir nýir málsliðir sem orðast svo: Áður en ráðherra tekur ákvörðun fer hann yfir hvort formgallar séu á afgreiðslu sveitarstjórnar eða efnislegir gallar á gerð skipulags. Um ákvörðun ráðherra gildir 3. mgr. 19. gr.
10. gr.
a. 2. málsl. 1. mgr. orðast svo: Ef skipulagssvæðið liggur að mörkum sveitarfélaga skulu tillögurnar kynntar viðkomandi sveitarstjórnum.
b. Við 3. mgr. bætist nýr málsliður, svohljóðandi: Fallist sveitarstjórn ekki á athugasemdir Skipulagsstofnunar skal sveitarstjórn leita úrskurðar ráðherra í málinu.
11. gr.
12. gr.
13. gr.
a. Í stað hlutfallstölunnar „ 1/ 5“ í 2. málsl. 2. mgr. kemur: 20%.
b. 3. og 4. málsl. 2. mgr. orðast svo: Af mannvirkjum sem ekki eru háð byggingarleyfi er greitt skipulagsgjald af stofnvegum og þjóðvegum í þéttbýli (þ.m.t. brúm öðrum en göngubrúm í þéttbýli), jarðgöngum, virkjunum og flugbrautum, aðal- og dreifiæðum vatnsveitna auk mannvirkja þeim tengdum, flutningskerfum fyrir fjarskipti milli þéttbýlisstaða auk mannvirkja þeim tengdum, loftlínum til flutnings á raforku með 66 kv spennu eða hærri og mannvirkjum þeim tengdum og stofnkerfum hitaveitna utan þéttbýlis. Skipulagsgjald af mannvirkjum sem ekki eru virt til brunabóta skal nema 0,3% af heildarkostnaði við gerð mannvirkis og skal framkvæmdaraðili tilkynna Fasteignamati ríkisins um lok framkvæmda og heildarkostnað við gerð þess.
c. Við 3. mgr. bætast tveir nýir málsliður, svohljóðandi: Skipulagsgjald innheimtist hjá sýslumanni þess lögsagnarumdæmis sem húseign er í eða þar sem lögheimili eiganda annarra mannvirkja sem greiða skal skipulagsgjald af er, en í Reykjavík innheimtist gjaldið hjá tollstjóraembætinu samkvæmt fyrirmælum frá Fasteignamati ríkisins. Skipulagsgjald rennur til ríkissjóðs.
d. 4. mgr. fellur brott.
14. gr.
15. gr.
Þegar sérstaklega stendur á getur ráðherra að fenginni umsögn Skipulagstofnunar og hlutaðeigandi sveitarstjórnar veitt undanþágu frá einstökum greinum byggingarreglugerðar.
16. gr.
a. 1. málsl. 2. mgr. orðast svo: Ef nefndin samþykkir ekki erindi sem henni berast eða ef fyrir liggja athugasemdir um þau er henni skylt að rökstyðja afgreiðslu sína.
b. 1. málsl. 3. mgr. 39. gr. laganna orðast svo: Byggingarnefnd getur með samþykki sveitarstjórnar veitt byggingarfulltrúa umboð til að gefa út byggingar- og framkvæmdaleyfi fyrir tilteknum minni háttar framkvæmdum, þar á meðal stöðuleyfi, enda sé ótvírætt að framkvæmdin samræmist gildandi deiliskipulagi og hönnunargögn séu fullnægjandi, svo og veitt heimild til undanþágu frá byggingarleyfi.
c. 4. mgr. fellur brott.
17. gr.
Byggingarvörur á markaði, þ.m.t. byggingarefni, raðframleiddar byggingareiningar og raðframleidd hús, skulu uppfylla ákvæði reglugerðar um viðskipti með byggingarvörur, nr. 431/1994, ásamt síðari viðbótum.
18. gr.
Þegar sótt er um leyfi skv. 1. mgr. í þegar byggðu hverfi þar sem deiliskipulag liggur ekki fyrir og fyrirhuguð framkvæmd er í samræmi við aðalskipulag og byggð sem fyrir er í hverfinu er heimilt, þrátt fyrir ákvæði 2. mgr., að veita byggingarleyfi. Sama á við þar sem deiliskipulag er í gildi en fyrirhuguð framkvæmd víkur óverulega frá skilmálum þess. Áður en umsókn samkvæmt þessari málsgrein kemur til afgreiðslu skal byggingarnefnd leita umsagnar skipulagsnefndar. Skipulagsnefnd skal láta fara fram grenndarkynningu og skila niðurstöðu hennar til byggingarnefndar ásamt umsögn sinni. Grenndarkynning felst í því að nágrönnum sem hagsmuna eiga að gæta er kynnt málið og gefinn kostur á að tjá sig innan ákveðins frests, sem skal vera a.m.k. fjórar vikur. Byggingarnefnd skal taka málið til afgreiðslu þegar umsögn skipulagsnefndar og niðurstöður grenndarkynningar liggja fyrir. Þeim sem tjáðu sig um málið skal tilkynnt um niðurstöðu byggingarnefndar. Falla má frá grenndarkynningu hafi þeir nágrannar sem hagsmuna eiga að gæta samþykkt fyrirhugaða framkvæmd með áritun sinni á aðaluppdrátt.
19. gr.
20. gr.
Hönnuður, einstaklingur eða fyrirtæki þar sem löggiltur hönnuður starfar sem leggur uppdrætti fyrir byggingarnefnd eða byggingarfulltrúa skal hafa fullnægjandi ábyrgðartryggingu.
21. gr.
a. l. málsl. 3. mgr. orðast svo: Arkitektar, byggingarfræðingar, verkfræðingar, tæknifræðingar, innanhúshönnuðir, landslagshönnuðir og rafiðnfræðingar er sækja um löggildingu skulu standast próf sem þriggja manna prófnefnd sérfróðra aðila annast.
b. Í stað 4. og 5. mgr. kemur ný málsgrein, svohljóðandi:
Umsækjendur skulu hafa sérhæft sig á viðkomandi löggildingarsviði og öðlast starfsreynslu hjá löggiltum aðila á sviðinu. Starfsreynslutíminn er tvö ár, sbr. þó 3. mgr. 49. gr. Í vottorði um starfsreynslu skal gerð grein fyrir helstu verkefnum sem umsækjandi hefur unnið að á starfsreynslutímanum. Að starfsreynslutíma loknum skulu umsækjendur sækja námskeið og standast próf það sem mælt er fyrir um í 3. mgr. Ráðherra leitar umsagnar viðkomandi fagfélags áður en löggilding er veitt.
22. gr.
Innanhússhönnuður getur hlotið löggildingu ráðherra sem hönnuður innanhússuppdrátta. Innanhússhönnuði sem hlotið hefur löggildingu ráðherra er heimilt að breyta þeim hluta aðaluppdráttar sem lýtur að innra skipulagi og notkun mannvirkis. Með uppdrátt samkvæmt þessari málsgrein skal fara á sama hátt og séruppdrátt, sbr. 2. mgr. 47. gr. Landslagshönnuðir geta hlotið löggildingu ráðherra sem hönnuðir séruppdrátta á sínu sviði.
23. gr.
Ráðherra er heimilt að ákveða gjald sem umsækjendur greiða fyrir að þreyta próf. Gjöld skulu aldrei vera hærri en sem nemur rökstuddum kostnaði við framkvæmd prófs.
24. gr.
1. Húsasmíðameistarar, múrarameistarar, pípulagningarmeistarar, vélvirkjameistarar, stálvirkjameistarar, rafvirkjameistarar, blikksmíðameistarar, málarameistarar og veggfóðrarameistarar sem hlotið hafa lögildingu samkvæmt lögum þessum og byggingariðnfræðingar.
2. Arkitektar, byggingarverkfræðingar, byggingartæknifræðingar, byggingarfræðingar og aðrir verkfræðingar og tæknifræðingar með hliðstæða menntun á byggingarsviði.
3. Fyrirtæki og stofnanir þar sem starfar aðili sem uppfyllir skilyrði 1. eða 2. tölul., enda annist hann störf byggingarstjóra.
25. gr.
26. gr.
27. gr.
28. gr.
29. gr.
a. 1. málsl. 3. tölul. orðast svo: Sveitarstjórn getur án þess að fyrir liggi staðfest aðal- eða svæðisskipulag eða samþykkt deiliskipulag og að fengnum meðmælum Skipulagsstofnunar leyft einstakar framkvæmdir sem um kann að verða sótt og er unnt að binda slíkt leyfi tilteknum skilyrðum.
b. Við bætast tveir nýir töluliðir, svohljóðandi:
10. Heimilt er til ársins 2008 að gera deiliskipulag á grundvelli svæðisskipulags fyrir einstök svæði eða reiti þar sem framkvæmdir eru fyrirhugaðar.
11. Á meðan ekki eru til samhæfðir staðlar og/eða tæknisamþykki til þess að ákvæði 2. mgr. 42. gr. verði virk skulu byggingarvörur á markaði hafa vottun um að þær uppfylli kröfur byggingarreglugerðar, standist staðla og falli að verklagi og séríslenskum aðstæðum. Hliðsjón skal höfð af kröfum sem settar eru fram í ákvörðunum framkvæmdastjórnar Evrópusambandsins varðandi hlutverk framleiðanda og tilnefnds aðila við staðfestingu á samræmi við kröfur. Ef ekki liggja fyrir samþykktir frá framkvæmdastjórn Evrópusambandsins varðandi einstaka vöruflokka skal höfð hliðsjón af ákvörðunum um hliðstæðar vörur. Rannsóknastofnun byggingariðnaðarins, Brunamálastofnun eða aðrir þar til bærir aðilar sem umhverfisráðuneytið viðurkennir skulu gegna samsvarandi hlutverki og tilnefndur aðili vegna ákvæða þessarar greinar. Þessir aðilar annast staðfestingu á samræmi og gefa út vottorð þar að lútandi.
30. gr.
Athugasemdir við lagafrumvarp þetta.
Frumvarp þetta er samið í umhverfisráðuneytinu í samráði við fjölda aðila. Drög að frumvarpi voru 4. október 1999 send til umsagnar eftirtalinna aðila: Arkitektafélags Íslands, Brunamálastofnunar ríkisins, Félags húsgagna- og innanhússhönnuða, Samtaka iðnaðarins, Rafiðnaðarsambands Íslands, Borgarskipulags Reykjavíkur, borgarverkfræðings, Félags ráðgjafarverkfræðinga, Meistarafélags húsasmiða, Tæknifræðingafélags Íslands, Vegagerðarinnar, Verkfræðingafélags Íslands, Sambands íslenskra sveitarfélaga, Félags skipulagsfræðinga, Rannsóknastofnunar byggingariðnaðarins, menntamálaráðuneytisins, Byggingarfræðingafélags Íslands, Félags byggingarfulltrúa, Félags íslenskra landslagshönnuða, skipulagsdeildar Akureyrarbæjar, Málarameistarafélags Reykjavíkur, Múrarafélags Reykjavíkur, Skipulagsstofnunar og Samiðnar. Umsagnir bárust frá flestum þessara aðila en voru misítarlegar. Jafnframt var rætt við fulltrúa einstakra stofnana og samtaka.
Ný skipulags- og byggingarlög, nr. 73/1997, sbr. lög nr. 135/1997, öðluðust gildi 1. janúar 1998. Hér var um tímamótalög að ræða þar sem í þeim voru sameinaðir tveir lagabálkar, skipulagslög og byggingarlög, og forræði í málaflokknum fært í ríkara mæli til sveitarfélaga. Þegar um svo viðamikil lög er að ræða hlýtur framkvæmdin að byggjast að verulegu leyti á setningu reglugerða og er þar einkum um að ræða tvær reglugerðir, skipulagsreglugerð og byggingarreglugerð, en þær tóku gildi í júlí 1998. Við gerð þeirra, sérstaklega byggingarreglugerðar, komu í ljós ýmsir agnúar á lögunum sem nauðsyn ber til að sníða af auk þess sem nær tveggja ára reynsla af framkvæmd laganna hefur leitt í ljós nokkra vankanta. Breyting á lögunum með lögum nr. 58/1999 sneri eingöngu að skipulagi miðhálendisins.
Þau atriði sem komu til endurskoðunar og teljast til efnisatriða eru m.a. að lagt er til að komi upp ágreiningur milli stjórnvalda sé það umhverfisráðherra að skera úr um hann. Lagt er til að frestur úrskurðarnefndar til að kveða upp úrskurði verði lengdur í þrjá mánuði, en hann er nú tveir mánuðir; þó er heimilt að lengja frestinn í þrjá mánuði ef mál eru viðamikil og fyrirsjáanlegt að afgreiðslan taki lengri tíma. Lagt er til að ráðherra geti að fenginni umsögn Skipulagsstofnunar og hlutaðeigandi sveitarstjórna veitt undanþágu frá einstökum greinum skipulagsreglugerðar og byggingarreglugerðar. Lagt er til að byggingarnefnd geti undanþegið smærri byggingar sem ekki eru ætlaðar til íveru, svo sem verkfærahús og geymsluskúra og lítils háttar breytingar á byggingum, byggingarleyfi. Lagt er til að fyrirtækjum þar sem starfar löggiltur hönnuður verði heimilt að leggja inn teikningar fyrir byggingarnefnd og lögð er til sams konar breyting varðandi byggingarstjóra, þ.e. að fyrirtækjum og stofnunum þar sem starfar byggingarstjóri geti tekið á sig skyldur hans. Lagt er til í ákvæði til bráðabirgða að heimilt verði að gefa út deiliskipulag á grundvelli svæðisskipulags til ársins 2008, en þá ber öllum sveitarfélögum að hafa lokið gerð aðalskipulags.
Með lögum nr. 117/1999, um breytingu á skipulags- og byggingarlögum, nr. 73/1997, sem tóku gildi 1. janúar 2000, voru lögfest ákvæði varðandi gildi deiliskipulaga sem ekki höfðu fengið lögformlega meðferð samkvæmt eldri lögum, réttindi iðnmeistara sem ekki höfðu farið í meistaraskóla en eru með meistarbréf og ákvæði sem heimilar tilfærslu verkefna frá byggingarnefnd til byggingarfulltrúa. Samhljóða ákvæði var í lögum um reynslusveitarfélög og heimilaði tilfærslu í þeim sveitarfélögum sem undir lögin féllu og kusu að skipa málum með þeim hætti. Miklu skipti að framangreind mál væru afgreidd á Alþingi fyrir síðustu áramót og voru því þessi atriði dregin út úr frumvarpinu og afgreidd sérstaklega.
Auk fyrrgreindra breytinga eru lagðar til nokkrar lagfæringar á lögunum sem verður gerð grein fyrir í athugasemdum við einstakar greinar.
Athugasemdir við einstakar greinar frumvarpsins.
Um 1. gr.
Í b-lið er lögð til skilgreining á hugtakinu byggingarreitur og það látið tákna svæði sem afmarkar heildarþekjuflöt byggingar en nánari útfærslu er að finna í staðlinum ÍST 50: 1998.
Um 2. gr.
Um 3. gr.
Lagt er til að skv. c-lið 4. gr. laganna verði Skipulagsstofnun skylt að fylgjast með stöðu skipulags- og byggingarmála í sveitarfélögum og samhæfa eftirlit með þessum málum í landinu nema hvað varðar brunavarnir í byggingum sem Brunamálastofnun fylgist með.
Um 4. gr.
Um 5. gr.
Í b-lið er lagt til að úrskurðarnefndinni verði veittur allt að þriggja mánaða frestur til að til að kveða upp úrskurð eftir að mál berst henni í hendur. Skv. 8. gr. laganna hefur úrskurðarnefnd tvo mánuði til þess að úrskurða í málum eftir að henni berst mál í hendur, en nefndinni er heimilt að lengja þann frest í þrjá mánuði sé málið viðamikið og fyrirsjáanlegt að það taki lengri tíma, tilkynni nefndin hlutaðeigandi það. Tímafrekt ferli er að leita umsagna um kæru og síðan að leita álits á umsögnum hjá kæranda, en miklar kröfur eru gerðar um að mál séu rannsökuð til hlítar. Reynslan hefur sýnt að úrskurðarnefndin nýtir í flestum tilvikum heimild laganna til að tiltaka frest sem ekki megi vera lengri en þrír mánuðir. Hafa verður í huga að málum hefur fjölgað mikið síðan úrskurðarnefnd tók til starfa. Þau voru um 60 talsins á síðasta ári en meðan ráðherra úrskurðaði í þessum málum voru þau 20–25 á ári þegar mest var.
Í c-lið er lögð til orðalagsbreyting á 5. mgr. 8. gr. sem fjallar um kröfu um stöðvun framkvæmda. Í gildandi lögum segir að úrskurðarnefnd skuli úrskurða „þegar í stað“ en lagt er til að orðalaginu verði breytt í „eins fljótt og kostur er“. Fara verður eftir stjórnsýslulögum varðandi meðferð kæru skv. 5. mgr. 8. gr. laganna þannig að reikna má með að í slíkum tilvikum taki málið tvær til þrjár vikur. Hefur þá þegar sneiðst af tveggja mánaða fresti þeim sem nefndinni er ætlaður til að úrskurða í kærumálinu.
Í d-lið er lagt til að ákvæði 4. mgr. 39. gr. verði fært í 8. gr. laganna. Samkvæmt því getur hver sá sem telur rétti sínum hallað með ákvörðun sveitarstjórnar, innan mánaðar frá því að honum var kunnugt um afgreiðslu sveitarstjórnar, skotið málinu til úrskurðarnefndar. Rétt þykir að hafa þetta ákvæði í meginákvæðum um starfsemi úrskurðarnefndar. Einnig er lagt til að í stað þess að heimilt sé að kæra „samþykki“ sveitarstjórnar verði heimilt að kæra „ákvarðanir“ sveitarstjórnar sem eiga undir lögin, þ.e. ekki skiptir máli hvort ákvörðun sveitarstjórnar er samþykki, synjun eða t.d. frestun á erindi.
Um 6. gr.
Um 7. gr.
Um 8. gr.
Um 9. gr.
Í b-lið er lagt til í samræmi við tillögu í 8. gr. frumvarpsins að áður en ráðherra tekur ákvörðun um staðfestingu á breytingu á aðalskipulagi skuli hann fara yfir hvort formgallar séu á afgreiðslu sveitarstjórnar eða efnislegir gallar á gerð skipulags. Um frekari röksemdir vísast til athugasemda við 8. gr.
Um 10. gr.
Í b-lið er lagt til að ráðherra úrskurði í málum þar sem sveitarstjórn fellst ekki á tillögur Skipulagsstofnunar. Í 25 gr. þar sem fjallað er um meðferð deiliskipulagstillagna kemur ekki fram hvernig skuli staðið að málum ef sveitarstjórn fellst ekki á athugasemdir Skipulagsstofnunar. Hér er um að ræða ágreinging milli stjórnvalda, sbr. athugasemdir um a-lið 5. gr.
Um 11. gr.
Um 12. gr.
Um 13. gr.
Í b-lið er lagt til að 4. málsl. 2. mgr. 35 gr. falli brott, en þar segir að ekki skuli greitt skipulagsgjald af mannvirki sem ekki er háð byggingarleyfi að undanskildum stofnkerfum rafveitna, vatnsveitna, hitaveitna og fjarskipta utan þéttbýlis. Engin ástæða er til þess að undanþiggja framkvæmdir þessari greiðslu þótt ekki þurfi byggingarleyfi. Eitt verður yfir alla að ganga eigi samræmi að nást. Eðlilegt er að kostnaður við skipulag lendi á framkvæmdaraðila hvort sem framkvæmd er byggingarleyfisskyld eða ekki. Þær framkvæmdir sem eru skipulagsgjaldsskyldar samkvæmt frumvarpinu eru stórar framkvæmdir sem hafa í för með sér mikla skipulagsvinnu fyrir Skipulagsstofnun og/eða sveitarfélögin. Lagt er til að í staðinn fyrir hugtakið stofnkostnaður verði notað hugtakið heildarkostnaður en með því er átt við allan kostnað við gerð mannvirkis, þar á meðal við verkframkvæmd, hönnun og eftirlit. Ekki þykir rétt að kostnaður við rannsóknir komi inn í gjaldtöku skipulagsgjalds, enda framkvæmdaraðili oft að vinna grunnrannsóknir sem nýtast einnig öðrum, t.d. skipulagsyfirvöldum.
C-liður þarfnast ekki skýringa.
Í d-lið er lagt til að fellt sé niður árlegt gjald sem greiðist úr ríkissjóði en breytingum sem lagðar eru til í b-lið á gjaldstofni skipulagsgjalds er ætlað að koma í stað 4. mgr. 35. gr.
Um 14. gr.
Um 15. gr.
Um 16. gr.
Í b-lið er lagt til að byggingarnefnd geti með samþykki sveitarstjórnar veitt byggingarfulltrúa leyfi til að gefa út byggingar- og framkvæmdaleyfi fyrir tilteknum minni háttar framkvæmdum, þar á meðal stöðuleyfi, en verið hefur á reiki hvernig túlka beri orðið „stöðuleyfi“ sem er leyfi til staðsetningar t.d. hjólhýsa og er því lagt til að það komi skýrt fram í lögunum að stöðuleyfi sé í reynd sams konar og byggingar- eða framkvæmdaleyfi í skilningi laganna. Einnig er lagt til í samræmi við 13. gr. frumvarpsins að byggingarnefnd geti með samþykki sveitarstjórnar veitt byggingarfulltrúa umboð til að veita heimild fyrir undanþágu frá byggingarleyfi.
Í c-lið er lagt til að 4. mgr. 39. gr. falli brott, enda hefur ákvæðið verið flutt í 8. gr., sbr. d-lið 5. gr. frumvarpsins og umfjöllun um hana.
Um 17. gr.
Um 18. gr.
Um 19. gr.
Um 20. gr.
Í lögunum kemur einungis fram að hönnuðir leggi uppdrætti fyrir byggingarnefnd en ekki byggingarfulltrúa og hefur það valdið ágreiningi. Til að ekkert fari milli mála er lagt til að kveðið sé á um að hönnuðir leggi uppdrætti fyrir byggingarnefnd og byggingarfulltrúa.
Um 21. gr.
Í b-lið er lagt til að allar stéttir sem hljóta löggildingu samkvæmt þessari grein þurfi tveggja ára starfsreynslu áður en þeim er heimilt að fara í próf hjá prófnefnd mannvirkjahönnuða. Er það sami reynslutími og í eldri byggingarlögum. Í 48. gr. laganna eru kröfur um starfsreynslu mismunandi eftir stéttum. Arkitektar þurfa enga starfsreynslu til að fá að fara í próf, byggingarfræðingar þurfa 20 mánaða starfsreynslu en aðrar stéttir þriggja ára starfsreynslu til að hljóta löggildingu á sínu sérsviði. Mikillar óánægju hefur gætt hjá Verkfræðingafélaginu, Tæknifræðingafélaginu o.fl. með að mismikillar starfsreynslu sé krafist eftir stéttum. Hér er lagt til að allir hönnuðir standi jafnt að vígi hvað varðar kröfur um starfsreynslu og að þeir verði að loknu starfsreynslutímabili að taka próf og standast það.
C-liður þarfnast ekki skýringar.
Um 22. gr.
Um 23. gr.
Um 24. gr.
Í b-lið er lögð til sú breyting að arkitektar, byggingarverkfræðingar, byggingartæknifræðingar og byggingarfræðingar, svo og aðrir verkfræðingar og tæknifræðingar með hliðstæða menntun á byggingarsviði, geti orðið byggingarstjórar. Í 2. tölul. 2. mgr. 51. gr. gildandi laga er kveðið á um að arkitektar, verkfræðingar, tæknifræðingar og byggingarfræðingar með þriggja ára starfsreynslu af verk- og byggingarstjórn eða byggingareftirliti geti orðið byggingarstjórar. Rétt þykir að krefjast ekki starfsreynslu af þeim frekar en iðnmeisturum skv. a- lið, auk þess sem erfitt er fyrir menn að sýna fram á reynslu af verk- og byggingarstjórn eða byggingareftirliti.
Í c-lið er lagt til að fyrirtækjum og stofnunum verði heimilt að vera byggingarstjórar. Skv. 51. gr. geta fyrirtæki ekki orðið byggingarstjórar heldur eingöngu einstaklingar. Þetta er bagalegt og hefur komið sér illa, enda taka fyrirtæki oft að sér byggingarstjórn og er því eðlilegt að breyta greininni þannig að fyrirtæki þar sem starfar aðili sem uppfyllir skilyrði til þess að vera byggingarstjóri geti tekið að sér skyldur byggingarstjóra og þar með þá ábyrgðartryggingu sem lögboðin er.
Um 25. gr.
Um 26. gr.
Um 27. gr.
Um 28. gr.
Um 29. gr.
Í b-lið er lagt til að heimilt verði að gera deiliskipulag á grundvelli svæðisskipulags. Skv. 1. mgr. 23. gr. verður deiliskipulag eingöngu gert á grundvelli aðalskipulags en lagt er til að hægt sé að gera deiliskipulag á grundvelli svæðisskipulags, enda hlýtur það að teljast eðlilegt, ekki síst þar sem mörg sveitarfélög hafa hafið gerð svæðisskipulags og æskilegt væri að geta samþykkt deiliskipulag í beinu framhaldi af því. Þetta á einkum við á miðhálendinu, en einnig víða í dreifbýlum sveitarfélögum þar sem umfangsmikil vinna hefur verið lögð í gerð svæðisskipulags. Öll sveitarfélög skulu hafa lokið gerð aðalskipulags 1. janúar 2008, sbr. 2. tölul. ákvæðis til bráðabirgða, og er því eðlilegt að setja þessa heimild í ákvæði til bráðabirgða og að hún hafi sama gildistíma og 2. tölul. þess.
Enn fremur er lögð til ákveðin málsmeðferð varðandi þær byggingarvörur sem ekki falla undir 17. gr. frumvarpsins þar sem enn hefur ekki verið lokið við gerð samhæfðra staðla og tæknisamþykkta sem reglugerð um viðskipti með byggingarvörur vísar í. Markmiðið er að leitast við, þar til reglugerð um viðskipti með byggingarvörur nær til allra byggingarvara, að vísa framleiðendum og innflytjendum byggingarvara á þá málsmeðferð sem mun gilda um byggingarvörur á Evrópska efnahagssvæðinu í nánustu framtíð. Bráðabirgðaákvæðið tekur mið af kröfum sem gerðar eru í 2. mgr. 42. gr. laganna en jafnframt er kveðið á um að taka skuli mið af kröfum sem settar hafa verið um hlutverk framleiðanda og tilnefnds aðila í tengslum við reglugerð um viðskipti með byggingarvörur varðandi staðfestingu á samræmi við kröfur. Þeir þættir sem tilteknir eru fyrir staðfestingarferlið eru innra eftirlit, prófanir á sýnum á vegum framleiðanda, upphafsprófanir framleiðanda, upphafsprófanir tilnefnds aðila, viðurkenning á innra eftirliti, ytra eftirlit tilnefnds aðila og sýnataka á markaði eða á byggingarstað. Þessum þáttum er síðan raðað saman á sex mismunandi vegu og eru því sex staðfestingarkerfi í notkun fyrir byggingarvörur. Hvorki tilnefndi aðilinn né framleiðandinn ákveður hvaða kerfi skuli valið fyrir hverja einstaka tegund byggingarvöru. Sú ákvörðun er tekin af stjórnvöldum. Lagt er til að aðili sem annast staðfestingu á samræmi annist flokkun byggingarvara í staðfestingarkerfi varðandi þær vörur sem bráðabirgðaákvæðið gildir um, með hliðsjón af þeim leiðbeiningum sem lagðar eru til í ákvæðinu. Sömu staðfestingarkröfur gildi þannig fyrir sambærilega flokka byggingarvara, t.d. skal beita sömu staðfestingarkröfum á öll raðframleidd hús.
Um 30. gr.
Fylgiskjal.
Fjármálaráðuneyti,
fjárlagaskrifstofa:
Umsögn um frumvarp til laga um breytingu á skipulags- og byggingarlögum,
nr. 73/1997, með síðari breytingum.
