Ferill 356. máls. Aðrar útgáfur af skjalinu: PDF - Word Perfect.
126. löggjafarþing 2000–2001.
Þskj. 657 — 356. mál.
Svar
fjármálaráðherra við fyrirspurn Péturs H. Blöndals um lífeyrisskuldbindingu vegna opinberra starfsmanna.
1. Hver er reiknuð og áætluð skuldbinding lífeyrissjóða með beinni ábyrgð ríkissjóðs frá árslokum 1996 –2000? Hvaða lífeyrissjóðir eru þetta, hvaða eignir standa á móti þessum skuldbindingum um hver áramót og hver er skuldbinding ríkissjóðs og aðildarfyrirtækja? Hver er árleg aukning skuldbindingarinnar?
Lífeyrissjóðirnir eru: A-deild LSR, B-deild LSR, S-deild LSR, séreignardeild, Lífeyrissjóður alþingismanna og Lífeyrissjóður ráðherra.
Ríkissjóður ber beina ábyrgð á B-deild LSR, Lífeyrissjóði alþingismanna og Lífeyrissjóði ráðherra og taka svörin við framangreindum spurningum sem er að finna í meðfylgjandi töflum mið af því.
Skuldbindingar lífeyrissjóða LSR og LH (samkvæmt ársreikningum sjóðanna):
a) Lífeyrisskuldbindingar (í millj. kr.).
Áætlun | |||||
|
1996 | 1997 | 1998 | 1999 | 2000 |
B-deild LSR | 135.405 | 140.690 | 177.868 | 199.597 | 222.286 |
Lsj. hjúkrunarfræðinga | 14.800 | 15.698 | 19.962 | 21.555 | 24.167 |
Lsj. alþingismanna | 2.505 | 2.662 | 2.737 | 3.356 | 3.692 |
Lsj. ráðherra | 330 | 345 | 366 | 697 | 767 |
Samtals | 153.040 | 159.395 | 200.933 | 225.205 | 250.912 |
b) Aukning skuldbindingar (í millj. kr.).
|
Áætlun | |||||||
|
1997 | % | 1998 | % | 1999 | % | 2000 | % |
B-deild LSR | 5.285 | 4 | 37.178 | 26 | 21.729 | 12 | 22.689 | 11 |
Lsj. hjúkrunarfræðinga | 898 | 6 | 4.264 | 27 | 1.593 | 8 | 2.612 | 12 |
Lsj. alþingismanna | 157 | 6 | 75 | 3 | 619 | 23 | 336 | 10 |
Lsj. ráðherra | 15 | 5 | 21 | 6 | 331 | 90 | 70 | 10 |
Samtals | 6.355 | 4 | 41.538 | 26 | 24.272 | 12 | 25.707 | 11 |
c) Hrein eign samkvæmt efnahagsreikningi (í millj. kr.).
|
Áætlun | ||||
|
1996 | 1997 | 1998 | 1999 | 2000 |
B-LSR | 31.463 | 33.666 | 36.402 | 52.780 | 66.102 |
Lsj. hjúkrunarfræðinga | 3.873 | 4.281 | 4.633 | 6.320 | 7.825 |
Lsj. alþingismanna | 0 | 0 | 0 | 40 | 80 |
Lsj. ráðherra | 0 | 0 | 0 | 7 | 14 |
Samtals | 35.336 | 37.947 | 41.035 | 59.147 | 74.021 |
d) Lífeyrisskuldbindingar nettó (í millj. kr.).
|
Áætlun | ||||
|
1996 | 1997 | 1998 | 1999 | 2000 |
B-deild LSR | 103.942 | 107.024 | 141.466 | 146.817 | 156.184 |
Lsj. hjúkrunarfræðinga | 10.927 | 11.417 | 15.329 | 15.235 | 16.342 |
Lsj. alþingismanna | 2.505 | 2.662 | 2.737 | 3.316 | 3.612 |
Lsj. ráðherra | 330 | 345 | 366 | 690 | 753 |
Samtals | 117.704 | 121.448 | 159.898 | 166.058 | 176.891 |
e) Aukning skuldbindingar nettó (í millj. kr.).
|
||||||||
|
1997 | % | 1998 | % | 1999 | % | 2000 | % |
B-deild LSR | 3.082 | 3 | 34.441 | 32 | 5.351 | 4 | 9.367 | 6 |
Lsj. hjúkrunarfræðinga | 490 | 4 | 3.912 | 34 | -94 | -1 | 1.107 | 7 |
Lsj. alþingismanna | 157 | 6 | 75 | 3 | 579 | 21 | 296 | 9 |
Lsj. ráðherra | 15 | 5 | 21 | 6 | 324 | 89 | 63 | 9 |
Samtals | 3.744 | 3 | 38.449 | 32 | 6.160 | 4 | 10.833 |
Tölur fyrir árið 2000 eru áætlaðar og ber að taka þær með fyrirvara. Ekki hefur verið tekið tillit til nýrra kjarasamninga í áætluðu mati fyrir árið 2000.
2. Hvað hafa ríkissjóður og aðildarfyrirtæki greitt aukalega á hverju ári frá 1997 –2000 umfram hefðbundið iðgjald til þessara sjóða?
Aukaframlag ríkissjóðs umfram lögboðin iðgjöld hefur verið sem hér segir:
|
Áætlun | |||
1997 | 1998 | 1999 | 2000 | |
B-deild LSR |
0
|
0 | 6.884 | 7.724 |
Lsj. hjúkrunarfræðinga |
0
|
0 | 870 | 835 |
Vaxtauppfærsla í árslok |
0
|
0 | 261 | 1.081 |
Samtals |
0
|
0 | 8.015 | 9.640 |
Aukaframlag frá ríkissjóði kemur til innborgunar inn á skuldbindingar hans við sjóðina. Samkvæmt sérstöku samkomulagi milli sjóðanna og fjármálaráðherra fyrir hönd ríkissjóðs er aukaframlagið uppfært í lok hvers árs með vöxtum og verðbótum í samræmi við ávöxtun sjóðanna.
3. Hver er heildaraukning skuldbindingar ríkissjóðs og aðildarfyrirtækja auk aukagreiðslu skv. 2. lið frá árslokum 1996 til ársloka 2000?
Skuldbindingar lífeyrissjóðanna að frátöldum eignum, ef ekki hefði komið til aukaframlags frá ríkissjóði, eru sem hér segir:
a) Lífeyrisskuldbindingar nettó (í millj. kr.).
|
Áætlun | ||||
|
1996 | 1997 | 1998 | 1999 | 2000 |
B-deild LSR | 103.942 | 107.024 | 141.466 | 153.903 | 171.960 |
Lsj. hjúkrunarfræðinga | 10.927 | 11.417 | 15.329 | 16.164 | 18.221 |
Lsj. alþingismanna | 2.505 | 2.662 | 2.737 | 3.316 | 3.612 |
Lsj. ráðherra | 330 | 345 | 366 | 690 | 753 |
Samtals | 117.704 | 121.448 | 159.898 | 174.073 | 194.546 |
b) Aukning skuldbindingar nettó (í millj. kr.).
Áætlun
|
||||||||
|
1997 | % | 1998 | % | 1999 | % | 2000 | % |
B-deild LSR | 3.082 | 3 | 34.441 | 32 | 12.437 | 9 | 18.057 | 12 |
Lsj. hjúkrunarfræðinga | 490 | 4 | 3.912 | 34 | 834 | 5 | 2.057 | 13 |
Lsj. alþingismanna | 157 | 6 | 75 | 3 | 579 | 21 | 296 | 9 |
Lsj. ráðherra | 15 | 5 | 21 | 6 | 324 | 89 | 63 | 9 |
Samtals | 3.744 | 3 | 38.449 | 32 | 14.174 | 8 | 20.473 | 11 |
Samkvæmt töflu hér að framan er nettóaukning skuldbindingarinnar, án framlags frá ríkissjóði á árunum 1996–2000 samtals 76.841 millj. kr., en að teknu tilliti til aukaframlags ríkissjóðs verður hún 59.186 millj. kr.
4. Hvað eru margir sjóðfélagar í fyrrgreindum lífeyrissjóðum sem eru starfandi?
Samkvæmt tryggingafræðilegri úttekt á sjóðunum í árslok 1999 áttu 41.042 sjóðfélagar réttindi í B-deild LSR, 476 hjá Lífeyrissjóði alþingismanna, 59 hjá Lífeyrissjóði ráðherra og 3.117 hjá Lífeyrissjóði hjúkrunarfræðinga. Þessi réttindi skiptast í 3 meginflokka:
— réttindi vegna lífeyrisþega,
— geymd réttindi (hættir að greiða í sjóðinn en ekki komnir á lífeyri) og
— réttindi virkra sjóðfélaga sem eru ennþá að greiða í sjóðinn.
Hækkun á dagvinnulaunum hefur áhrif á skuldbindingu sjóðanna hvort sem um er að ræða réttindi lífeyrisþega, geymd réttindi eða virka sjóðfélaga. Stærstur hluti hækkunar á lífeyrisskuldbindingum undanfarin ár er vegna eldri réttinda, þ.e. réttinda sem voru fyrir í sjóðunum. Ef tekið er mið af B-deild LSR á árunum 1998–1999 hafa að meðaltali einungis 18% af hækkun skuldbindingarinnar verið vegna nýrra réttinda (vegna iðgjalda ársins) og eru því 82% hækkunarinnar vegna eldri réttinda.
Launavísitala opinberra starfsmanna fyrir dagvinnu sem reiknuð er út af Hagstofu Íslands hefur hækkað um tæp 50% frá ársbyrjun 1997 til október 2000. Hækkunina má rekja til aðlögunarsamninga þar sem hluti dagvinnu var færður inn í yfirvinnu og almennra launahækkana. Aðlögunarsamningarnir komu til framkvæmda á árunum 1997–1999 og þá aðallega á árinu 1998 þar sem hækkun skuldbindingar B-deildar LSR og LH var hvað mest.
Eftirfarandi tafla sýnir meðalfjölda greiðandi sjóðfélaga hjá sjóðunum:
Meðalfjöldi greiðandi sjóðfélaga (samkvæmt ársreikningi).
|
Áætlun | ||||
|
1996 | 1997 | 1998 | 1999 | 2000 |
B-deild LSR | 19.092 | 17.836 | 12.639 | 11.598 | 11.048 |
Lsj. hjúkrunarfræðinga | 2.004 | 1.969 | 1.092 | 1.007 | 959 |
Lsj. alþingismanna | 67 | 66 | 65 | 72 | 70 |
Lsj. ráðherra | 11 | 11 | 11 | 12 | 12 |
Samtals | 21.174 | 19.882 | 13.807 | 12.689 | 12.089 |
5. Hver er heildaraukning skuldbindingar skv. 3. lið á hvern starfandi sjóðfélaga skv. 4. lið?
Að mati ráðuneytisins er eðlilegra að skipta aukningunni á alla þá sem eiga réttindi hjá sjóðunum, enda hefur hækkun dagvinnulauna áhrif á réttindi allra sjóðfélaga en ekki bara þeirra sem eru að greiða til sjóðanna í dag. Heildarfjöldi sjóðfélaga með réttindi hjá þeim sjóðum LSR og LH sem ríkissjóður er bakábyrgur fyrir var 44.694 talsins í lok árs 1999.
Nettóhækkun á skuldbindingum ríkissjóðs og aðildarfélaga vegna þessara sjóða á tímabilinu 1996–2000 er áætluð 59.186 millj. kr. eða 1,3 millj. kr. á hvern sjóðfélaga með réttindi í árslok 1999. Ef ekki er tekið tillit til aukaframlagsins frá ríkissjóði er áætluð hækkun 76.841 millj. kr. eða 1,7 millj. kr. á hvern sjóðfélaga með réttindi í árslok 1999.
6. Hver er heildaraukning skuldbindingar skv. 3 lið sem hlutfall af iðgjaldsskyldum launum starfandi sjóðfélaga skv. 4. lið?
10% iðgjald til sjóðanna á árinu 1999 nam samtals 2.197 millj. kr. sem svarar til 21.965 millj. kr. í iðgjaldsskyldar tekjur. Í samræmi við svar 5 hér að framan telur ráðuneytið ekki eðlilegt að skoða heildaraukningu skuldbindingar sem hlutfall af launum starfandi sjóðfélaga eingöngu.
7. Hver er áætluð heildarskuldbinding ríkissjóðs og aðildarfyrirtækja í árslok 2000 auk aukagreiðslna árin 1997–2000 á:
a. hvern skattgreiðanda,
b. hvern íbúa,
c. hverja fjögurra manna fjölskyldu?
Samkvæmt álagningarskrá ársins 2000 vegna tekna á árinu 1999 greiddu 127.031 manns almennan tekjuskatt. Heildarskuldbinding ríkissjóðs og aðildarfélaga í árslok 2000 að frádregnum aukagreiðslum er áætluð 176.890 millj. kr. sem svarar til 1,4 millj. kr. á hvern skattgreiðanda.
Samkvæmt upplýsingum Hagstofu Íslands voru íbúar á Íslandi 279.049 talsins í árslok 1999. Heildarskuldbinding ríkissjóðs og aðildarfélaga í árslok 2000 að frádregnum aukagreiðslum er eins og áður sagði áætluð 176.890 millj. kr., eða 0,6 millj. kr. á hvern íbúa.
Ef deilt er í íbúafjölda með 4 nemur skuldbindingin 2,5 millj. kr. á hverja 4 manna fjölskyldu. Einnig er hægt að miða við svokallaða kjarnafjölskyldu, en samkvæmt upplýsingum Hagstofu Íslands voru kjarnafjölskyldur á Íslandi 65.591 talsins í árslok 1999. Heildarskuldbinding ríkissjóðs og aðildarfélaga í árslok 2000 að frádregnum aukagreiðslum er áætluð 176.890 millj. kr. sem jafngildir 2,7 millj. kr. á hverja kjarnafjölskyldu.