Aðrar útgáfur af skjalinu: PDF - Word Perfect. Ferill 284. máls.
128. löggjafarþing 2002–2003.
Þskj. 531  —  284. mál.



Svar



samgönguráðherra við fyrirspurn Örlygs Hnefils Jónssonar um fjölgun, vistun og flutning opinberra starfa og stofnana.

     1.      Hver var fjölgun starfa á vegum ráðuneytisins árin 1991–2000 og hvernig skiptust störfin milli höfuðborgar og landsbyggðar?
    Í upphafi skal geta þess að ráðherra setti fram í bréfi, dags. 26. október 1999, til undirstofnana samgönguráðuneytisins, Landssíma Íslands hf. og Íslandspósts hf. þá skýru stefnu að leita skyldi leiða til að flytja störf út á landsbyggðina. Í bréfinu sagði m.a.:
    „Eins og kunnugt er þá hefur búsetuþróunin í landinu verið landsbyggðinni mjög óhagstæð hin síðari ár. Ástæður þeirrar þróunar eru margvíslegar. Talið er að fjölgun atvinnutækifæra á vegum opinberra aðila á höfuðborgarsvæðinu eigi sinn þátt í þessari óæskilegu þróun. Í stjórnarsáttmála ríkisstjórnarinnar er kveðið á um að með markvissum ráðstöfunum muni ríkisstjórnin beita sér fyrir því að undirstöður byggðar í landinu verði treystar. Liður í þeirri viðleytni er að auka fjölbreytni í atvinnutækifærum og staðsetja stofnanir utan höfuðborgarsvæðisins eftir því sem unnt er.
    Með vísan til þessa, er hér með óskað eftir því við fyrirtækið að áður en nýtt starfsfólk er ráðið til starfa í ný verkefni eða starfsmenn færðir milli verkefna, verði kannað hvort unnt sé að vinna viðkomandi verk utan höfuðborgarsvæðisins, og þá helst á þeim svæðum þar sem atvinnulíf er einhæft.“
    Í töflunum, sem eru byggðar á gögnum frá Ríkisfjárhirslu, sjást breytingar á störfum á vegum ráðuneytisins 1991–2000. Tafla 1 sýnir breytingar á fjölda starfa eftir sveitarfélögum en tafla 2 sýnir breytingar á fjölda starfa á höfuðborgarsvæðinu annars vegar og á landsbyggðinni hins vegar. Ráðuneytið vill vekja athygli á því að í sumum tilfellum hafa störf unnin á landsbyggðinni verið skráð á höfuðborgarsvæðinu. Hið gagnstæða kann einnig að hafa átt sér stað. Bent skal á að um áramótin 1996/1997 var Pósti og sími breytt í hlutafélag. Við það færðist mikill fjöldi starfa frá ríkinu.


Tafla 1. Breytingar á fjölda starfa eftir sveitarfélögum .
Númer Flokkað sem 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000
1 Höfuðborgarsvæði 2234,98 1783,66 1999,16 1958,53 1956,94 1984,49 2002,12 433,12 476,37 503,85 504,69
2000 Reykjanesbær 79,09 19,26 65,64 62,23 62,1 63 62,54
2300 Grindavík 5,68 44,41 7,35 7,01 6,93 7 7,21
2500 Gullbringusýsla 38,07 118,17 38,36 43,55 44,83 55,46 56,43 61,26
2503 Sandgerðisbær 17,7 6,96 17,51 16,92 17,88 5,54 5,34
2504 Gerðahreppur 17,53 4,21 4,29 4,55 4,45 4,16
2506 Vatnsleysustrandarhreppur 3,65 4,15 3,63 4,16 4,21 4,29 3,93
3000 Akranes 5,45 17,79 25,56 26,28 26,01 26,82 26,83
3501 Hvalfjarðarstrandahreppur 28,83
3510 Borgarfjarðarsveit 1,72 7,11 1,34 0,98 1,47 1,5 1,55
3609 Borgarbyggð 60,87 21,25 64,76 71,7 72,64 71,61 62,19 48,13 46,65 45,86 46,23
3700 Snæfellsnessýsla 1,12 29,47 1 1,12 1,12 1,12 1,12
3709 Grundarfjarðarbær 4,95 17,82 5,17 4,56 4,57 4,58 5,17
3711 Stykkishólmsbær 10,03 6,11 10,53 8,94 11,43 11,66 11,53 0,43 0,42 0,41 0,41
3714 Snæfellsbær 27,83 209,52 29,24 28,58 26,64 12,6 11,77 2,4 2,3 1,75 1,71
3800 Dalasýsla 1,18 1,06 1,15 1,09 1,16 1,16 1,07
3811 Dalabyggð 4,41 9,69 4,45 5,32 4,78 5,15 4,82 1,08 1,15 1,15 1,53
4100 Bolungarvík 4,72 42,08 4,96 5,24 4,87 4,96 5,18
4200 Ísafjarðarbær 99,3 21,88 101,19 105,31 108,77 105,99 104,88 47,26 45,61 44,41 46,59
4502 Reykhólahreppur 2,9 8,02 3,36 3,33 3,27 3,28 3,31
4600 Vestur-Barðastrandarsýsla 1,1 34,47 1,1 1 1 1,07 1,16 1,15
4604 Tálknafjarðarhreppur 3,24 9,92 3,35 3,4 3,57 3,37 3,36
4607 Vesturbyggð 15,66 12,95 17,17 17,98 17,55 17,29 18,45 2,37 3,94 3,76 3,65
4700 Vestur-Ísafjarðarsýsla 1 1,1 1 1 1 1
4803 Súðavíkurhreppur 2,33 3,3 2,43 2,26 2,3 2,45 2,81
4900 Strandasýsla 1 1 1 1 1 1 1,17 1,11
4901 Árneshreppur 1,31 1,25 1,55 1,38 1,33 1,42 1,45 1,36 1,78 1,32 1,23
4902 Kaldrananeshreppur 1,4 2,31 1,6 1,6 1,68 1,62 1,64
4908 Bæjarhreppur 1,98 4,96 2,07 2,56 2 1,91 2,15
4910 Hólmavíkurhreppur 6,06 3,24 6,21 6,74 6,13 6,37 6,21 1,4 2,53 2,51 1,69
5000 Siglufjörður 12,79 3,46 18,05 18,47 11,55 11,73 11,04 1,42 1,41 26,16 25,63


Númer Flokkað sem 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000
5200 Sveitarfélagið Skagafjörður 52,31 27,06 55,34 42,7 48,88 49,03 48,52 23,88 25,26 2,27 2,55
5500 Vestur-Húnavatnssýsla 1,07 36,86 1,19 1,19 1,19 1,19 1,19 2,19
5508 Húnaþing vestra 4,64 10,05 5,26 5,61 5,52 5,98 5,31 2,02 1,19 1,24
5600 Austur-Húnavatnssýsla 1
5604 Blönduósbær 8,04 7,91 8,57 8,31 8,2 8,53 8,11
5609 Höfðahreppur 4,1 7,38 4,42 4,17 4,24 4,58 4,87
6000 Akureyri 145,45 2,72 218,19 215,76 213,36 222,68 231,29 72,58 89,56 53,49 52,69
6100 Húsavíkurbær 18,07 216,59 16,89 15,6 15,9 16,48 16,61 3,09 3,59 3,5 4,02
6200 Ólafsfjarðarbær 4,89 16,87 4,74 4,96 4,75 4,45 5,06
6400 Dalvíkurbyggð 6,2 4,4 6,64 6,23 6,43 6,43 6,41
6501 Grímseyjarhreppur 1,39 6,76 3,88 3,88 4,19 4,22 4,34 1,37 1,48 1,37 1,31
6504 Hríseyjarhreppur 2,16 2,73 2,67 2,31 2,41 2,74 2,56
6602 Grýtubakkahreppur 2,66 2,51 2,46 2,55 1,9 2,19 2,38
6607 Skútustaðahreppur 3,02 2,39 3,41 3,54 2,91 2,77 2,9
6609 Aðaldælahreppur 6,01
6612 Þingeyjarhreppur 2,05 3,25 2,23 1,99 2,04 1,8 2,2
6700 Norður Þingeyjarsýsla 1 1,21 1 1 1 1,11 1,19 1,19
6702 Öxarfjarðarhreppur 6,6 3,48 3,77 3,66 3,91 4,04 4 1,13 1 1,22 0,42
6705 Raufarhafnarhreppur 4,64 3,55 4,17 4,08 4,66 4,13 3,87 1,28 1,01 1,14 0,42
6707 Þórshafnarhreppur 4,88 5,21 4,75 5,09 4,85 5,41 5,52 1,21 2,43 2,34 2,53
7000 Seyðisfjörður 10,22 3,5 9,2 9,09 8,47 8,29 8,34
7300 Fjarðabyggð 16,86 28,01 19,23 17,8 18,95 18,06 17,35 1,56 1,49 35,11 36,82
7500 Norður-Múlasýsla 1,5 1,03 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5
7501 Skeggjastaðahreppur 1,94 7,03 2,13 1,87 1,62 2,06 2,14
7502 Vopnafjarðarhreppur 6,5 2,06 9,23 9,12 9,3 9,54 10,14 1,69 1,61 1,72 1,45
7506 Fellahreppur 1,5 1,5 1,5
7509 Borgarfjarðarhreppur 44,89 10,78 47,31 47,91 45,05 47,51 46,2 38,89 36,43
7605 Mjóafjarðarhreppur 0,31 0,72 0,42 0,39 0,39 0,39 0,39
7611 Búðahreppur 4,33 5,21 5,06 4,58 5,02 4,93 4,9
7612 Stöðvarhreppur 3,44 4,5 3,17 3,21 3,54 3,62 3,17
7613 Breiðdalshreppur 3,68 4,91 3,57 3,75 3,89 3,76 3,62 0,48
7617 Djúpavogshreppur 4,26 3,15 4,25 4,11 4,42 4,74 4,09


Númer Flokkað sem 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000
7618 Austur-Hérað 46,29 40,78 46,43 44,99 44,74 42,87 45,78 11,12 11,44 11,36 11,74
7700 Austur-Skaftafellssýsla 1 39,58 1 1 1 1 1 1
7708 Sveitarfélagið Hornafjörður 18,82 25,84 22,78 21,19 21,31 21,48 21,11 3,45 4,94 5,16 4,96
8000 Vestmannaeyjabær 65,14 26,58 66,8 65,67 67,53 69,03 67,59 5,42 30,96 27,98 30,24
8200 Sveitarfélagið Árborg 4,29 3,18 4,97 5,26 6,06 5,61 5,86
8500 Vestur-Skaftafellssýsla 2
8508 Mýrdalshreppur 4,56 36,29 6,74 6,59 6,37 6,34 6,9 1,77 1,77 1,78 1,76
8509 Skaftárhreppur 3,09 5,23 3,14 3,31 3,82 3,26 3,13
8600 Rangárvallasýsla 1,01
8613 Rangárþing eystra 6,34 5,26 15,52 15,21 15,23 15,6 14,58 1,27 2,29 1,27 1,25
8614 Rangárþing ytra 5,87 24 5,45 5,91 6,77 6,74 7,64 1,34 1,59 1,64 1,61
8700 Árnessýsla 34,35 1 41,94 44,33 38,19 29,17 27,93 27,26
8710 Hrunamannahreppur 2,25 0,36 1,87
8716 Hveragerðisbær 6,78 2,81 7,24 7,44 7,93 7,77 7,46
8717 Sveitarfélagið Ölfus 4,46 7,1 6,11 5,91 5,61 5,41 5,57
8721 Bláskógabyggð 2,9 2,82 2,89 2,66 2,76 2,7





Tafla 2. Breytingar á fjölda starfa á höfuðborgarsvæðinu og á landsbyggðinni.
1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000
Höfuðborgarsvæðið 2.235 1.784 1.999 1.959 1.957 1.984 2.002 433 476 504 505
Landsbyggðin 1.002 1.361 1.131 1.124 1.122 1.109 1.106 374 326 281 285
3.237 3.145 3.130 3.083 3.079 3.093 3.108 807 802 785 790

     2.      Hvaða nýju stofnanir voru vistaðar á vegum ráðuneytisins á landsbyggðinni árin 1991– 2000 og hvar?
     3.      Hvað hafa fylgt þessum stofnunum mörg ný störf, hvar eru þau vistuð og hvernig skiptast þau milli einstakra kaupstaða og sýslna?
    Ekki hafa verið settar á stofn neinar nýjar stofnanir á vegum ráðuneytisins á landsbyggðinni á því tímabili sem spurt er um, og því ekki um að ræða nein ný störf.

     4.      Hvaða stofnanir voru fluttar á vegum ráðuneytisins frá höfuðborginni til landsbyggðar árin 1991–2000 og hvert?
     5.      Hvað hafa fylgt þessum stofnunum mörg störf, hvar eru þau vistuð og hvernig skiptast þau milli einstakra kaupstaða og sýslna?
Vegagerðin eflir starfsemi sína á landsbyggðinni.
    Að ósk samgönguráðherra hefur Vegagerðin gert áætlun um eflingu starfsemi sinnar á landsbyggðinni. Er þar bæði um að ræða flutning verkefna frá Reykjavík út á land og staðsetningu nýrra starfa á landsbyggðinni. Störfin sem um er að ræða eru á sviði upplýsingaþjónustu, eftirlits af ýmsu tagi, gagnasöfnunar, gagnavinnslu, símsvörunar, umferðar og umferðaröryggis, umsjónar með ferjurekstri og veghönnunar. Umdæmisskrifstofur Vegagerðarinnar eru á Selfossi, í Borgarnesi, á Ísafirði, Sauðárkróki, Akureyri og Reyðarfirði og á þessum stöðum er þungi starfseminnar í hverju umdæmi. Miðað er við að nýju störfin verði til á fyrrgreindum stöðum og þá einkum á þeim stöðum sem fjær eru höfuðborginni. Vegagerðin kaupir mikið af þjónustu af einstaklingum, fyrirtækjum og stofnunum. Stefnan er að skipta við aðila á landsbyggðinni í meira mæli en verið hefur til þessa. Jafnframt því sem stefnan er ákveðin fyrir næstu ár verður farið í athuganir og undirbúning að frekari eflingu starfsemi Vegagerðarinnar á landsbyggðinni í framtíðinni.
    Í nóvember 2001 flutti Vegagerðin skiptiborð og hluta af upplýsingaþjónustu við vegfarendur til Ísafjarðar. Þar er því aðalsímsvörun Vegagerðarinnar og svarað í símanúmerið 1777 og veittar upplýsingar um færð og veður. Þar er um að ræða fjögur ný stöðugildi. Þá hafa verið flutt til Akureyrar fjögur störf er tengjast ýmsu eftirliti á vegum Vegagerðarinnar og umferðaröryggismálum og til Sauðárkróks var flutt eitt starf er tengist skipulagningu og eftirliti yfirborðsmerkinga vega. Fastráðnir starfsmenn Vegagerðarinnar eru um 350, þar af eru um 230 á landsbyggðinni.

Þjónusta á flugvöllum á landsbyggðinni.
    Árið 2000 var undirritaður samningur milli Flugmálastjórnar og Akureyrarbæjar varðandi slökkvi- og björgunarþjónustu á Akureyrarflugvelli. Samningurinn fól í sér að Slökkvilið Akureyrar tæki að sér að annast slökkvi- og björgunarstörf og verkefni sem lúta að öryggismálum á Akureyrarflugvelli en Slökkvilið Akureyrarflugvallar á vegum Flugmálastjórnar sinnti þeim áður. Að auki hefur Slökkvilið Akureyrar tekið að sér þjálfun og faglega umsjón með slökkvi- og brunavarnarmálum á landsbyggðarflugvöllum Flugmálastjórnar, þ.e. öllum völlum öðrum en í Reykjavík og Keflavík. Þjálfunin hafði fram að þessu farið fram í Reykjavík. Með samningnum hélt Flugmálastjórn áfram á þeirri braut að fela sveitarfélögum rekstur flugvallarslökkviliða. Stofnunin hefur gert sams konar samning við Slökkvilið höfuðborgarsvæðisins bs. um slökkvi- og björgunarþjónustu á Reykjavíkurflugvelli.
    Þá hefur verið ráðið í fjórar nýjar stöður vegna aukins viðbúnaðar á áætlunarflugvöllunum á Egilsstöðum, Höfn og í Vestmannaeyjum. Nokkur reynsla er komin á samning um sameiginlegan rekstur slökkviliðs á Egilsstöðum á milli sveitarfélagsins og Flugmálastjórnar og gerðir hafa verið samningar við Fjarðarbyggð um rekstur flugvallarins í Norðfirði og Siglufjarðarbæ um rekstur flugvallarins á Siglufirði. Jafnframt hefur flugmálastjóra verið falið að undirbúa frekari samninga á þessu sviði.
    Þá er á vegum Flugmálastjórnar í auknum mæli keypt hönnunarvinna utan höfuðborgarsvæðisins, svo og ýmiss konar viðhaldsþjónusta.
    Á heildina litið skapa þessar breytingar um það bil sex ný störf á landsbyggðinni. Á vegum Flugmálastjórnar starfa alls um 250 manns, þar af um 61 starfsmaður á landsbyggðinni.

Útibú Siglingastofnunar.
    Árið1998 var opnað útibú Siglingastofnunar í Keflavík, til viðbótar við önnur er hafa verið á landsbyggðinni um árabil. Þar starfar einn maður. Þá hefur frá ársbyrjun 2001 verið unnið að verkefni sem tengist flokkun og skráningu skannaðra teikninga í útibúi Siglingastofnunar á Ísafirði. Jafnframt hefur verið ákveðið að þar verði unnið að skipulagi og úrvinnslu skyndiskoðana fiskiskipaflotans. Um er að ræða tæpt stöðugildi. Á vegum Siglingastofnunar starfa alls um 90 manns, þar af um 15 á landsbyggðinni. Þar að auki eru 54 vitaverðir í hlutastarfi, allir á landsbyggðinni.

Rannsóknarnefnd sjóslysa.
    Rannsóknarnefnd sjóslysa var með aðsetur í Reykjavík, en samfara endurskipulagningu á allri starfsemi nefndarinnar var aðsetur hennar flutt í Stykkishólm haustið 2001. Við nefndina eru tvö föst stöðugildi á ársgrundvelli þó að umfang starfseminnar sé mun meira en endurspeglast í tveimur stöðugildum þar eð vinnuframlag nefndarmanna er til viðbótar framlagi fastra starfsmanna.

Íslandspóstur hf.
    Á vegum Íslandspósts hf. hefur aðalskiptiborð og þjónustuver fyrirtækisins fyrir einstaklinga verið flutt til Akureyrar, pökkun fyrsta dags umslaga til Ísafjarðar, frímerkjavarsla í Borgarnes og vinna við ársmöppur í Búðardal auk þess sem smávörulager fyrirtækisins hefur verið fluttur til Blönduóss. Þessar ákvarðanir þýða að um það bil átta til tíu ársverk hafa verið flutt út á land. Á vegum Íslandspósts starfa um 1.260 manns, þar af eru um 470 úti á landi. Þessu til viðbótar eru starfandi sem verktakar um 100 landpóstar og um það bil 40 stöðugildi eru hjá samstarfsaðilum Póstsins á landsbyggðinni.

Landssími Íslands hf.
    Síminn hefur markvisst unnið að því að flytja störf út á land í tengslum við upplýsingasímann 118. Svarað er í 118 á fjórum stöðum á landinu, þ.e. í Reykjavík, á Ísafirði, Akureyri og Egilsstöðum. Nú eru 62 stöðugildi á vegum 118 á landsbyggðinni. Alls starfa um 1.300 manns hjá Símanum, þar af um 300 á landsbyggðinni.

Ferðamálaráð Íslands.
    Við Ferðamálaráð Íslands starfa 20 manns, hérlendis og erlendis. Árið 1994 var opnað á Akureyri útibú frá Ferðamálaráði. Þá voru voru starfsmenn útibúsins fjórir en þeir eru fimm núna.

Samantekt.
    Af framansögðu má sjá að markvisst hefur verið unnið að flutningi starfa út á land á vegum stofnana samgönguráðuneytis og hlutafélaga á þess vegum. Meginniðurstaðan er sú að á undanförnum árum, þó sér í lagi frá árinu 1999 fram til dagsins í dag, hefur verið stofnað til 95 nýrra starfa úti á landi á vegum stofnana samgönguráðuneytis og hlutafélaga á þess vegum.