Aðrar útgáfur af skjalinu: PDF - Word Perfect. Ferill 487. máls.
140. löggjafarþing 2011–2012.
Þingskjal 1005 — 487. mál.
1. Uppfyllir Ísland annars vegar verðbólguþátt og hins vegar langtímavaxtaþátt Maastricht-skilyrðanna? Ef ekki, er þá stefnt að því og með hvaða hætti?
Samkvæmt Maastricht-skilyrðunum skal verðbólga ekki vera meiri en 1,5 prósentustigum yfir meðaltali verðbólgu árið áður í þeim þremur aðildarríkjum Evrópusambandsins þar sem hún mældist minnst.
Árshækkun samræmdrar vísitölu neysluverðs (HCPI) á Íslandi var í desember 5,3%, en meðaltalsverðbólga árið 2011 var 1,56% í þeim þremur ESB-ríkjum þar sem verðbólga var minnst. Ísland var því töluvert frá því að uppfylla skilyrðið árið 2011.
Markmið Seðlabanka Íslands um stöðugt verðlag miðar við 2,5% verðbólgu á tólf mánuðum. Framkvæmdastjórn ESB spáir 3,6% verðbólgu á Íslandi árið 2012 og 2,8% árið 2013. Árið 2012 er því spáð að verðbólga verði 0,87% í þeim þremur ríkjum ESB þar sem hún er minnst og 1% árið 2013. Verði þetta niðurstaðan næst skilyrðið ekki á spátímanum.
Samkvæmt Maastricht-skilyrðunum skulu langtímavextir ekki vera hærri en 2 prósentustigum umfram vexti í þeim þremur aðildarríkjum ESB þar sem verðbólga er minnst. Langtímavextir skuldabréfa ríkissjóðs (10 ára) voru að meðaltali 5,98% árið 2011. Í þeim þremur ríkjum ESB þar sem verðbólga var minnst 2011 voru vextir að meðaltali 5,3%. Ísland uppfyllti því skilyrðið árið 2011.
2. Hver hefur afkoma af rekstri ríkissjóðs sem hlutfall af vergri landsframleiðslu verið árin 2000–2011? Uppfyllir Ísland þátt Maastricht-skilyrðanna um afkomu af rekstri ríkissjóðs? Ef ekki, er þá stefnt að því og með hvaða hætti?
Samkvæmt Maastricht-skilyrðunum skal halli af rekstri hins opinbera ekki vera meiri en 3% sem hlutfall af vergri landsframleiðslu í lok ársins á undan. Ef svo er ekki þarf hlutfallið að hafa lækkað jafnt og þétt í átt að 3%. Stjórnvöld stefna að jákvæðum frumjöfnuði ríkissjóðs árið 2012 og að árið 2014 verði heildarafkoma ríkissjóðs jákvæð. Halli af rekstri ríkissjóðs er talinn verða 1,2% árið 2012, samkvæmt fjárlögum. Því er spáð að hallinn verði –0,1% í árið 2013, en að afkoma ríkissjóðs verði orðin jákvæð um 0,9% árið 2014. Sveitarfélög voru rekin með 3,4% halla árið 2011, en búist er við því að jöfnuður náist árið 2013. Skilyrðið um afkomu hins opinbera næst því árið 2012.
3. Hverjar hafa skuldir hins opinbera sem hlutfall af vergri landsframleiðslu verið árin 2000–2011? Hverjar hafa skuldirnar verið án viðskiptaskulda og lífeyrisskuldbindinga?
4. Uppfyllir Ísland þátt Maastricht-skilyrðanna um opinberar skuldir sem hlutfall af vergri landsframleiðslu? Ef ekki, er þá stefnt að því og með hvaða hætti?
Samkvæmt Maastricht-skilyrðunum skulu skuldir hins opinbera, þ.e. ríkissjóðs og sveitarfélaga, ekki vera hærri en sem nemur 60% af vergri landsframleiðslu í lok ársins á undan. Ef svo er ekki þarf hlutfallið að hafa minnkað og stefna í 60% á ásættanlegum hraða.
Skuldir hins opinbera, án viðskiptaskulda og lífeyrisskuldbindinga, námu um 92,8% af vergri landsframleiðslu í lok árs 2010 samkvæmt Hagstofunni. Gert er ráð fyrir að hlutfallið hafi hækkað í 98,4% árið 2011, en taki svo að lækka í 93,2% í lok árs 2012, 89,4% í lok árs 2013 og 84,8% í lok árs 2014.
Samkvæmt þessu næst markmið um skuldir ríkissjóðs ekki á spátímanum, en sé tekið tillit til lækkunar hlutfallsins á spátímanum má telja hraða lækkunar skulda um 4,5 prósentustig að meðaltali á ári viðunandi.
5. Uppfyllir Ísland kröfur sem gerðar eru fyrir aðild að gengissamstarfi Evrópu (ERM II)? Ef ekki, er þá stefnt að því og með hvaða hætti?
Engar kröfur eru gerðar um aðild að ERM II aðrar en aðild að Evrópusambandinu. Ísland er ekki aðili að ESB, en sótti um aðild 16. júlí 2009 og hófust aðildarviðræður formlega 27. júlí 2010. Við aðild að sambandinu gæti Ísland sótt um aðild að ERM II. Aðildarríki þurfa að vera í tvö ár í ERM II gengissamstarfinu með viðunandi árangri áður en upptaka evru er möguleg.
140. löggjafarþing 2011–2012.
Þingskjal 1005 — 487. mál.
Svar
efnahags- og viðskiptaráðherra við fyrirspurn Margrétar Tryggvadóttur
um Maastricht-skilyrðin.
1. Uppfyllir Ísland annars vegar verðbólguþátt og hins vegar langtímavaxtaþátt Maastricht-skilyrðanna? Ef ekki, er þá stefnt að því og með hvaða hætti?
Samkvæmt Maastricht-skilyrðunum skal verðbólga ekki vera meiri en 1,5 prósentustigum yfir meðaltali verðbólgu árið áður í þeim þremur aðildarríkjum Evrópusambandsins þar sem hún mældist minnst.
Árshækkun samræmdrar vísitölu neysluverðs (HCPI) á Íslandi var í desember 5,3%, en meðaltalsverðbólga árið 2011 var 1,56% í þeim þremur ESB-ríkjum þar sem verðbólga var minnst. Ísland var því töluvert frá því að uppfylla skilyrðið árið 2011.
Markmið Seðlabanka Íslands um stöðugt verðlag miðar við 2,5% verðbólgu á tólf mánuðum. Framkvæmdastjórn ESB spáir 3,6% verðbólgu á Íslandi árið 2012 og 2,8% árið 2013. Árið 2012 er því spáð að verðbólga verði 0,87% í þeim þremur ríkjum ESB þar sem hún er minnst og 1% árið 2013. Verði þetta niðurstaðan næst skilyrðið ekki á spátímanum.
Samkvæmt Maastricht-skilyrðunum skulu langtímavextir ekki vera hærri en 2 prósentustigum umfram vexti í þeim þremur aðildarríkjum ESB þar sem verðbólga er minnst. Langtímavextir skuldabréfa ríkissjóðs (10 ára) voru að meðaltali 5,98% árið 2011. Í þeim þremur ríkjum ESB þar sem verðbólga var minnst 2011 voru vextir að meðaltali 5,3%. Ísland uppfyllti því skilyrðið árið 2011.
2. Hver hefur afkoma af rekstri ríkissjóðs sem hlutfall af vergri landsframleiðslu verið árin 2000–2011? Uppfyllir Ísland þátt Maastricht-skilyrðanna um afkomu af rekstri ríkissjóðs? Ef ekki, er þá stefnt að því og með hvaða hætti?
|
Afkoma hins opinbera sem hlutfall af vergri landsframleiðslu |
|
| Ár | % |
| 2000 | 1,7 |
| 2001 | –0,7 |
| 2002 | –2,6 |
| 2003 | –2,8 |
| 2004 | 0,0 |
| 2005 | 4,9 |
| 2006 | 6,3 |
| 2007 | 5,4 |
| 2008 | –13,5 |
| 2009 | –10,0 |
| 2010 | –10,1 |
| 2011 | –3,4* |
| Heimild: Hagstofa Íslands | |
| *Áætlað af efnahags- og viðskiptaráðuneyti | |
Samkvæmt Maastricht-skilyrðunum skal halli af rekstri hins opinbera ekki vera meiri en 3% sem hlutfall af vergri landsframleiðslu í lok ársins á undan. Ef svo er ekki þarf hlutfallið að hafa lækkað jafnt og þétt í átt að 3%. Stjórnvöld stefna að jákvæðum frumjöfnuði ríkissjóðs árið 2012 og að árið 2014 verði heildarafkoma ríkissjóðs jákvæð. Halli af rekstri ríkissjóðs er talinn verða 1,2% árið 2012, samkvæmt fjárlögum. Því er spáð að hallinn verði –0,1% í árið 2013, en að afkoma ríkissjóðs verði orðin jákvæð um 0,9% árið 2014. Sveitarfélög voru rekin með 3,4% halla árið 2011, en búist er við því að jöfnuður náist árið 2013. Skilyrðið um afkomu hins opinbera næst því árið 2012.
3. Hverjar hafa skuldir hins opinbera sem hlutfall af vergri landsframleiðslu verið árin 2000–2011? Hverjar hafa skuldirnar verið án viðskiptaskulda og lífeyrisskuldbindinga?
|
Skuldir hins opinbera sem hlutfall af vergri landsframleiðslu |
|
| Ár | % |
| 2000 | 73,0 |
| 2001 | 75,0 |
| 2002 | 72,0 |
| 2003 | 71,0 |
| 2004 | 64,5 |
| 2005 | 52,6 |
| 2006 | 57,4 |
| 2007 | 53,3 |
| 2008 | 102,0 |
| 2009 | 120,0 |
| 2010 | 124,8 |
| 2011 | – |
| Heimild: Hagstofa Íslands | |
|
Skuldir hins opinbera án viðskiptaskulda og lífeyrisskuldbindinga sem hlutfall af vergri landsframleiðslu |
|
| Ár | % |
| 2000 | 38,5 |
| 2001 | 43,9 |
| 2002 | 40,8 |
| 2003 | 39,6 |
| 2004 | 34,2 |
| 2005 | 25,3 |
| 2006 | 30 |
| 2007 | 28,5 |
| 2008 | 70,2 |
| 2009 | 88,1 |
| 2010 | 92,8 |
| 2011 | 98,4* |
| Heimild: Hagstofa Íslands | |
| *Spá Hagstofunnar, nóvember 2011 | |
4. Uppfyllir Ísland þátt Maastricht-skilyrðanna um opinberar skuldir sem hlutfall af vergri landsframleiðslu? Ef ekki, er þá stefnt að því og með hvaða hætti?
Samkvæmt Maastricht-skilyrðunum skulu skuldir hins opinbera, þ.e. ríkissjóðs og sveitarfélaga, ekki vera hærri en sem nemur 60% af vergri landsframleiðslu í lok ársins á undan. Ef svo er ekki þarf hlutfallið að hafa minnkað og stefna í 60% á ásættanlegum hraða.
Skuldir hins opinbera, án viðskiptaskulda og lífeyrisskuldbindinga, námu um 92,8% af vergri landsframleiðslu í lok árs 2010 samkvæmt Hagstofunni. Gert er ráð fyrir að hlutfallið hafi hækkað í 98,4% árið 2011, en taki svo að lækka í 93,2% í lok árs 2012, 89,4% í lok árs 2013 og 84,8% í lok árs 2014.
Samkvæmt þessu næst markmið um skuldir ríkissjóðs ekki á spátímanum, en sé tekið tillit til lækkunar hlutfallsins á spátímanum má telja hraða lækkunar skulda um 4,5 prósentustig að meðaltali á ári viðunandi.
5. Uppfyllir Ísland kröfur sem gerðar eru fyrir aðild að gengissamstarfi Evrópu (ERM II)? Ef ekki, er þá stefnt að því og með hvaða hætti?
Engar kröfur eru gerðar um aðild að ERM II aðrar en aðild að Evrópusambandinu. Ísland er ekki aðili að ESB, en sótti um aðild 16. júlí 2009 og hófust aðildarviðræður formlega 27. júlí 2010. Við aðild að sambandinu gæti Ísland sótt um aðild að ERM II. Aðildarríki þurfa að vera í tvö ár í ERM II gengissamstarfinu með viðunandi árangri áður en upptaka evru er möguleg.
