1061/145 stjórnartillaga: fjögurra ára samgönguáætlun 2015--2018

Framkvæmd þingsályktunarinnar

Ferill 638. máls. Aðrar útgáfur af skjalinu: PDF - Word Perfect.

Þingskjal 1061 — 638. mál.

Tillaga til þingsályktunar

um fjögurra ára samgönguáætlun fyrir árin 2015–2018.

(Lögð fyrir Alþingi á 145. löggjafarþingi 2015–2016.)

Alþingi ályktar, sbr. lög um samgönguáætlun, nr. 33/2008, að á árunum 2015–2018 skuli unnið að samgöngumálum í samræmi við eftirfarandi verkefnaáætlun sem er hluti af og innan ramma samgönguáætlunar fyrir árin 2011–2022 þar sem mörkuð er stefna og markmið sett fyrir allar greinar samgangna á gildistíma áætlunarinnar.
Fjárhæðir ársins 2015 eru á nafnverði en aðrar fjárhæðir eru á verðlagi fjárlaga fyrir árið 2016 í milljónum króna.

1. VEG- OG HAFNAÁÆTLUN 2015–2018.
1.1. Fjármál.
1.1.1 Tekjur og framlög.

Verðlag fjárlaga 2016. Fjárhæðir í millj. kr.		2015	2016	2017	2018	Samtals
06-651 Vegagerðin
	Bensíngjald	7.310	7.600	8.233	9.150	32.293
	Þungaskattur, kílómetragjald	770	820	904	1.004	3.498
	Olíugjald	8.140	8.200	8.930	9.925	35.195
	Vitagjald	274	285	317	354	1.230
	Viðskiptahreyfing	1.173	922	1.400	830	4.325
Markaðar tekjur samtals:		17.667	17.827	19.784	21.263	76.541

	Framlag til innanlandsflugs	313	306	310	310	1.239
	Framlag til almenningssamgangna á höfuðborgarsvæðinu	896	989	996	996	3.877
	Framlag samkvæmt tillögu ríkisstjórnar	1.800		3.000	3.000	7.800
	Framlag til jarðganga – Norðfjarðargöng	3.000	3.000	2.230		8.230
	Framlag til jarðganga – Dýrafjarðargöng			1.500	3.000	4.500
	Framlag til jarðganga – Seyðisfjarðargöng			70	70	140
	Jarðgangarannsóknir			10	10	20
	Framlag til jarðganga undir Húsavíkurhöfða	850	1.490	670		3.010
	Framlag til sjóvarnargarða	106	146	106	106	464
	Framlag til vitabygginga	29	29	29	29	116
Bein framlög úr ríkissjóði alls		6.994	5.960	8.921	7.521	29.396

Greiðslur úr ríkissjóði samtals		24.661	23.787	28.705	28.784	105.937

Sértekjur
	Almennar sértekjur	385	385	385	385	1.540
	Tekjur af Landeyjahöfn	10	10	10	10	40
Sértekjur samtals		395	395	395	395	1.580

Til ráðstöfunar alls		25.056	24.182	29.100	29.179	107.517

06-662 Hafnarframkvæmdir

Tekjur og framlög
	Framlag úr ríkissjóði	839	1.246	1.104	1.137	4.326

1.1.2 Skipting útgjalda.

Verðlag fjárlaga 2016. Fjárhæðir í millj. kr.			2015	2016	2017	2018	Samtals

06-651 Vegagerðin. Gjöld.

Rekstur Vegagerðarinnar
1.01 Almennur rekstur			833	839	856	856	3.384
	Yfirstjórn, skrifstofuhald o.fl.		407		414	414
	Vaktstöð siglinga		284		297	297
	Viðhald vita og leiðsögukerfa		142		145	145
1.02 Innheimtukostnaður markaðra tekna			81	81	81	81	324
Rekstur samtals			914	920	937	937	3.708

1.41 Rekstur Landeyjahafnar			10	10	10	10	40

Þjónusta, styrkir, rannsóknir og viðhald
1.07 Þjónusta			4.787	4.420	4.500	4.500	18.207
	1.	Viðhald vegmerkinga
	2.	Samningar við sveitarfélög
	3.	Viðhaldssvæði
	4.	Vetrarviðhald
1.11 Styrkir til ferja og sérleyfishafa			1.498	1.521	1.725	1.725	6.469
1.12 Styrkir til almenningssamgangna á höfuðborgarsv.			896	989	996	996	3.877
1.13 Styrkir til innanlandsflugs			313	306	310	310	1.239
1.21 Rannsóknir
	1.	Rannsóknasjóður	144	142	150	150	586
	2.	Rannsóknir, Fjarðarheiðargöng	70	80			150
	3.	Rannsóknir, Grynnslin við Hornafjörð		5			5
Þjónusta, styrkir og rannsóknir			7.708	7.463	7.681	7.681	30.533

5.10 Viðhald			6.350	5.850	7.000	7.000	26.200
	1.	Veggöng
	2.	Viðhald, bundið slitlag
	3.	Viðhald malarvega
	4.	Styrkingar og endurbætur
	5.	Brýr og varnargarðar
	6.	Umferðaröryggi
	7.	Vatnaskemmdir
	8.	Viðhald girðinga
	9.	Frágangur gamalla efnisnáma
	10.	Minjar og saga
Viðhald samtals			6.350	5.850	7.000	7.000	26.200

Stofnkostnaður, vegir
Stofn- og tengivegakerfi
	1.	Almenn verkefni	4.384	3.156	6.770	7.730	22.040
	2.	Tengivegir malbik	910	918	967	976	3.771
	3.	Breikkun brúa	100	100	300	300	800
	4.	Hjóla- og göngustígar	200	200	300	300	1.000
	5.	Viðbót í fjárlögum 2016		235			235
	6.	Jarðgöng	3.010	3.180	3.810	3.580	13.580
	6.1	Jarðgöng, Bakki	850	1.490	670		3.010
Stofn- og tengivegir samtals			9.454	9.279	12.817	12.886	44.436

Annað en stofn- og tengivegir
	1.	Héraðsvegir	70	70	90	90	320
	2.	Landsvegir utan stofnvegakerfis	120	120	120	120	480
	3.	Styrkvegir	50	50	50	50	200
	4.	Reiðvegir	60	60	60	60	240
	5.	Smábrýr	40	40	50	50	180
	6.	Girðingar	50	50	50	60	210
	7.	Samgöngurannsóknir	20	20	20	20	80
Annað en stofn- og tengivegir samtals:			410	410	440	450	1.710

6.60 Vitabyggingar			29	29	30	30	118
6.80 Sjóvarnargarðar			106	146	110	110	472
6.81 Vestmannaeyjaferja			0	0	0	0	0
Afskrift markaðra tekna			75	75	75	75	300
Sértekjur			-395	-395	-395	-395	-1.580

Samtals greitt af fjárlagalið 06-651			24.661	23.787	28.705	28.784	105.937

Greitt úr ríkissjóði			6.994	5.960	8.921	7.521	29.396
Innheimt af ríkistekjum			17.592	17.752	19.709	21.188	76.241
Viðskiptahreyfingar			75	75	75	75	300
Samtals			24.661	23.787	28.705	28.784	105.937

06-662 Hafnarframkvæmdir
	1.01 Almennur rekstur		13	14	4	4	35
	6.70 Hafnabótasjóður		168	612	752	898	2.430
	6.72 Landeyjahöfn		387	384	345	232	1.348
	6.73 Húsavíkurhöfn		238	233			471
	6.76 Ferjubryggjur		3	3	3	3	12
			839	1.246	1.104	1.137	4.326

Greitt úr ríkissjóði			839	1.246	1.104	1.137	4.326

1.2 Stofn- og tengivegir.

Hér er efni sem sést aðeins í pdf-skjalinu.	Hér er efni sem sést aðeins í pdf-skjalinu.	Vegheiti		Lengd kafla [km]	Veg tegund	Kostnaður millj. kr.	2015 VV 15.800	2016 VV 15.800	2017 VV 15.800	2018 VV 15.800	2019+ Framhald	Hér er efni sem sést aðeins í pdf-skjalinu.	Hér er efni sem sést aðeins í pdf-skjalinu.	Hér er efni sem sést aðeins í pdf-skjalinu.	Hér er efni sem sést aðeins í pdf-skjalinu.
Hér er efni sem sést aðeins í pdf-skjalinu.	Hér er efni sem sést aðeins í pdf-skjalinu.		Kaflaheiti	Lengd kafla [km]	Veg tegund	Kostnaður millj. kr.	2015 VV 15.800	2016 VV 15.800	2017 VV 15.800	2018 VV 15.800	2019+ Framhald	Hér er efni sem sést aðeins í pdf-skjalinu.	Hér er efni sem sést aðeins í pdf-skjalinu.	Hér er efni sem sést aðeins í pdf-skjalinu.	Hér er efni sem sést aðeins í pdf-skjalinu.
SUÐURSVÆÐI I
		Undirbúningur verka utan áætlunar				200	50	50	50	50	+
1		Hringvegur
	d4–d5		Norðaustan Selfoss, brú á Ölfusá	5	C8	4.500		50	50	50	+	X	X		X
	d6		Selfoss–Hveragerði	10	B15,5	5.000		100	500	1.200	+	X	X
	d8		Um Hellisheiði		B15,5 / A22	2.100	880	70				X	X
249		Þórsmerkurvegur
	01		Breikkun brúar á Seljalandsá		C8	38		38				X	X
355		Reykjavegur
	01		Biskupstungnabraut–Laugarvatnsvegur	8	C8	700			250	450		X	X		X
550		Kaldidalur		13	C8	300	300					X	X
Samtals Suðursvæði I							1.230	308	850	1.750

SUÐURSVÆÐI II (Reykjavík og Suðvestursvæði)
		Undirbúningur verka utan áætlunar				160	40	40	40	40	+
1		Hringvegur
	f3		Skarhólabraut–Langitangi							510
	f5		Um Kjalarnes							700	+	X	X
40		Hafnarfjarðarvegur
			Gatnamót við Vífilsstaðaveg						350			X	X
41		Reykjanesbraut
	15		Undirgöng í Kópavogi		A34	320		100	100	200			X
	14–15		Sunnan Hafnarfjarðar	9	A34	6.300			1.000		+	X	X
48		Kjósarskarðsvegur
			Hvalfjörður–Þingvallavegur	13,2	C7	750	400				+	X	X
411		Arnarnesvegur
			Reykjanesbraut–Fífuhvammsvegur		A22	700	320	380	100			X	X
415		Álftanesvegur
	04		Hafnarfjarðarvegur–Bessastaðavegur	4,5	A22	900	276					X	X		X
427		Suðurstrandarvegur					6
450		Sundabraut*
		Bætt umferðarflæði, almenningssamgöngur					200	200	200	200		X	X	X
		Umferðarstýring á höfuðborgarsvæðinu					50	30	30	30		X	X	X
		Öryggisaðgerðir					100	100	100	100		X
		Göngubrýr og undirgöng					100	100	130	130		X	X	X
Samtals Suðursvæði II							1.492	950	2.050	1.910
* Leitað verði leiða til að fjármagna Sundabraut með aðkomu einkaaðila

VESTURSVÆÐI
		Undirbúningur verka utan áætlunar				200	50	50	50	50
52		Uxahryggjavegur
	05		Ýmsir staðir		C8	800	200		300		+	X	X
60		Vestfjarðavegur
	25–28	Um Gufudalssveit		Óvíst	C8	Óvíst	50	300	1.200	1.200	+	X	X		X
	31–33	Eiði–Kjálkafjörður		16,1	C8	3.850	450					X	X		X
	35–37	Dynjandisheiði		32,0	C8	4.500			400	450	+	X	X
	39	Dýrafjarðargöng, sjá jarðgangaáætlun
61		Djúpvegur
	34	Hestfjörður–Seyðisfjörður								150	+
	36–39	Súðavíkurhlíð, snjóflóðavarnir			C8			130	120			X	X		X
68		Innstrandavegur
	10		Heydalsá–Þorpar			235				50	+	X	X
643		Strandavegur
	04		Um Bjarnarfjarðarháls	7,0	C7	650	200	280	170			X	X		X
	04		Um Veiðileysuháls			700				200	+	X	X
Samtals Vestursvæði							950	760	2.240	2.100

NORÐURSVÆÐI
		Undirbúningur verka utan áætlunar				200	50	50	50	50
1		Hringvegur
			Akureyri, öryggisaðgerðir			200		100	100			X	X		X
			Jökulsá á Fjöllum og Skjálfandafljót		C8			50	50	50		X	X		X
74		Skagastrandarvegur
			Hringvegur–Laxá							50	+	X	X		X
862		Dettifossvegur
	02–04	Dettifossvegur vestri – Norðausturvegur		30,0	C8	2.400	612	500			+	X	X		X
Samtals Norðursvæði							662	700	200	150

AUSTURSVÆÐI
		Undirbúningur verka utan áætlunar				200	50	50	50	50
1		Hringvegur
	t7		Skriðuvatn–Axarvegur	6,0	C8	350				350		X	X		X
	u4–u5	Um Berufjarðarbotn		4,7	C8	970		200	400	170	+	X	X
	v6–v9	Um Hornafjarðarfljót		18	C8	4.250		88	750	900	+	X	X
	y0		Morsá (Skeiðará)		C8	430			230			X	X
85		Norðausturvegur
	31-33		Sunnan Brekknaheiðar							100	+
92		Norðfjarðarvegur
	09		Norðfjarðargöng, sjá jarðgangaáætlun
93		Seyðisfjarðarvegur
			Öryggisaðgerðir					100				X			X
			Seyðisfjarðargöng, sjá jarðgangaáætlun
94		Borgarfjarðarvegur								250	+	X	X

Samtals Austursvæði							50	438	1.430	1.820

SAMTALS STOFN- OG TENGIVEGIR							4.384	3.156	6.770	7.730

SAMEIGINLEGT OG ÓSKIPT
		Stofn- og tengivegir
			Tengivegir, malbik				910	918	967	976	+	X	X	X
			Breikkun brúa				100	100	300	300	+	X	X
			Hjóla- og göngustígar				200	200	300	300	+	X	X	X
			Viðbót í fjárlögum 2016					235
		Annað
			Samgöngurannsóknir				20	20	20	20	+
			Héraðsvegir				70	70	90	90	+
			Landsvegir utan stofnvegakerfis				120	120	120	120	+
			Styrkvegir				50	50	50	50	+
			Reiðvegir				60	60	60	60	+
			Smábrýr				40	40	50	50	+	X	X
			Girðingar				50	50	50	60	+	X
Samtals sameiginlegt og óskipt							1.620	1.863	2.007	2.026

SAMTALS STOFNKOSTNAÐUR ÁN JARÐGANGA							6.004	5.019	8.777	9.756

JARÐGANGAÁÆTLUN
60		Vestfjarðavegur
	39		Dýrafjarðargöng	11,8	T8,5	9.200		100	1.500	3.500	+	X	X		X
92		Norðfjarðarvegur
	09		Norðfjarðargöng	16,0	T8,5	12.500	3.000	3.000	2.230			X	X		X
93		Seyðisfjarðarvegur
	02–03		Fjarðarheiðargöng		T8,5	(22.000 )*		70	70	70	+	X	X		X
		Sameiginlegur jarðgangakostnaður					10	10	10	10	+
Samtals jarðgangnaáætlun							3.010	3.180	3.810	3.580
* Mikil óvissa er enn um kostnaðinn sem nú er áætlaður 22–25 milljarðar kr. Auk fjárframlaga hér eru framlög til rannsókna á fjárlagalið 06-651-1.21 (70 millj. kr. 2015, 80 millj. kr. 2016).

UTAN ÞJÓÐVEGAKERFIS
		Jarðgöng, Bakki				3.100	850	1.490	670
Samtals utan þjóðvegakerfis							850	1.490	670

SAMTALS STOFNKOSTNAÐUR OG JARÐGÖNG							9.864	9.689	13.257	13.336

1.3 Hafnarframkvæmdir og sjóvarnir 2015–2018.
Sundurliðun einstakra gjaldaliða.

1.3.1 Stofnkostnaður.

Tafla 1. Hafnamannvirki, heildarfjárveitingar.

Verðlag fjárlaga 2015. Fjárhæðir í millj. kr.		2015	2016	2017	2018	Samtals
Hafnamannvirki, ríkishluti framkvæmda
	Ísafjarðarhöfn vegna ársins 2014*	20,0				20,0
	Ríkishluti framkvæma innan grunnnets, tafla 2	104,8	563,3	743,5	824,4	2.236,0
	Ríkishluti framkvæma utan grunnnets, tafla 3	42,6	49,3	8,5	73,6	174,0
Ríkishluti framkvæmda alls		167,4	612,6	752,0	898,0	2.430,0

Fjárheimildir
	Fjárveiting á fjárlögum	167,4	612,6	752,0	898,0	2.430,0
	Ónotaðar fjárheimildir í upphafi tímabils
Fjárveiting alls til ráðstöfunar		167,4	612,6	752,0	898,0	2.430,0
* Sbr. nefndarálit meiri hluta fjárlaganefndar við aðra umræðu um fjáraukalög fyrir árið 2015.

Hafnir í grunnneti, ríkisstyrktar.
Tafla 2. Fjárveitingar til hafna í grunnneti, nýframkvæmdir.

Verðlag fjárlaga 2016. Fjárhæðir í millj. kr.
Kjördæmi		2015	2016	2017	2018	Samtals	Skýringar
	Hafnir/hafnasamlög	2015	2016	2017	2018	Samtals	Skýringar
NORÐVESTURKJÖRDÆMI
	Snæfellsbær (Rifshöfn)		103,7	110,4	95,3	309,4	Endurbygging Norðurkants
	Grundarfjörður				100,2	100,2	Lenging Norðurgarðs
	Stykkishólmur			8,4		8,4	Stofndýpkun hafnar
	Vesturbyggð (Bíldudalur, Brjánslækur)	4,5	14,5	44,3	73,6	136,9	Lenging flotbryggju 2015, dýpkun á Brjánslæk, lenging stórskipakants 2017–2018
	Bolungarvík			49,8	77,8	127,6	Endurbygging Brjóts 2017–18, endurbygging Grundargarðs 2018
	Ísafjarðarbær (Ísafjörður)		24,0			24,0	Innsiglingarmerki í Skutulsfirði og stuðpúði við Mávagarð
	Skagaströnd	2 ,6		94,5		97,1	Endurbygging Ásgarðs.
	Skagafjörður (Sauðárkrókur)		10,2			10,2	Varnargarður við smábátahöfn
		7 ,1	152,4	307,4	346,9	813,8

NORÐAUSTURKJÖRDÆMI
	Fjallabyggð (Siglufjörður)		100,4	92,5		192,9	Endurnýjun hafnarbryggju
	Hafnasamlag Norðurlands (Akureyri)		24,0	72,1	188,8	284,9	Hafnsögubátur
	Vopnafjörður			5,4	27,3	32,7	Dýpkun og breikkun rennu
	Djúpivogur	19,9				19,9	Flotbryggja
		19,9	124,4	170,0	216,1	530,4

SUÐURKJÖRDÆMI
	Hornafjörður	19,5				19,5	Viðhaldsdýpkun
	Vestmannaeyjar				30,8	30,8	Dýpkun við Hörgaeyrargarð
	Þorlákshöfn	57,9	105,4	121,0	12,1	296,4	Dýpkun og stækkun 2015, dýpkun 2016–17, endurbygging Svartaskersbryggju 2018
	Grindavík		103,0	67,2	87,6	257,8	Endurbygging Miðgarðs
	Sandgerði		44,3		58,7	103,0	Endurnýjun Suðurbryggju
		77,4	252,7	188,2	189,2	707,5

Óskipt
	Frumrannsóknir	0,0	3,0	10,0	20,0	33,0
	Viðhaldsdýpkanir og viðhald skjólgarða	0 ,4	30,8	67,9	52,2	151,3

Fjárveitingar til hafna í grunnneti alls		104 ,8	563,3	743,5	824,4	2.236,0

Hafnir utan grunnnets, ríkisstyrktar.
Tafla 3. Fjárveitingar til hafna utan grunnnets, nýframkvæmdir.

Verðlag fjárlaga 2016. Fjárhæðir í millj. kr.
Kjördæmi		2015	2016	2017	2018	Samtals	Skýringar
	Hafnir / hafnasamlög	2015	2016	2017	2018	Samtals	Skýringar
NORÐVESTURKJÖRDÆMI
	Dalabyggð		15,0			15,0	Bryggja
	Vesturbyggð (Patreksfjörður)	11,8	18,5			30,3
	Ísafjarðarbær (Suðureyri)			4,3	37,3	41,6	Endurbygging Vesturkants
	Norðurfjörður	15,6	8,3			23,9	Dýpkun smábátahafnar og flotbryggja
	Strandabyggð (Hólmavík)	11 ,2	7,5		36,3	55,0	Öldubrjótur 2015, stálþil 2018
		38 ,6	49,3	4,3	73,6	165,8

NORÐAUSTURKJÖRDÆMI
	Hafnasamlag Norðurlands (Grenivík)	4 ,0				4,0	Dýpkun
	Breiðdalsvík			4,2		4,2	Lenging flotbryggju
		4,0	0,0	4,2	0,0	8,2

Fjárveitingar til hafna utan grunnnets alls		42 ,6	49,3	8,5	73,6	174,0

Tafla 4. Sundurliðun framkvæmda í höfnum í grunnneti.
Skýringar: Frumáætlun um heildarkostnað við framkvæmdir, virðisaukaskattur meðtalinn.

Verðlag fjárlaga 2016. Fjárhæðir í millj. kr.
Höfn		2015	2016	2017	2018	Hlutur ríkissj.	2019+ Framhald
	Verkefni	2015	2016	2017	2018	Hlutur ríkissj.	2019+ Framhald
NORÐVESTURKJÖRDÆMI
Snæfellsbær
	Rifshöfn:
	Endurbygging Norðurkants, stálþil, þekja og lagnir (180 m)		171,4	182,5	157,5	75%
Grundarfjörður
	Lenging Norðurgarðs, stálþil, þekja og lagnir (130 m, dýpi 10 m)				207	60%	+
Stykkishólmur
	Stofndýpkun hafnar við flotbryggjur og víðar (áætlað magn 10.000 m³)			13,8		75%
Vesturbyggð
	Brjánslækur:
	Dýpkun fyrir ferju		23,9			75%
	Bíldudalur:
	Lengja flotbryggju (20 m)	9,3				60%
	Lenging stórskipakants, stálþil, þekja og lagnir (105 m, dýpi 8–10 m)			91,6	152,1	60%	+
Bolungarvík
	Endurbygging Brjóts, fremri hluti, stálþil, langir og þekja (78 m, dýpi 9 m)			82,3	97,8	75%	+
	Endurbygging Grundargarðs				27,2	85%
Ísafjarðarbær
	Ísafjörður:
	Innsiglingarmerki, 2 stk. í Skutulsfirði, endurnýjuð		4,0			60%
	Stuðpúði á Mávagarði		45,6			60%
Skagaströnd
	Endurbygging Ásgarðs, stálþil, þekja og lagnir (120 m, dýpi 6 m)	4 ,2		156,2		75%
Skagafjörður
	Sauðárkrókur:
	Varnargarður við nýja smábátahöfn (80 m)		21			60%

NORÐAUSTURKJÖRDÆMI
Fjallabyggð
	Siglufjörður:
	Endurnýjun hafnarbryggju, stálþil, þekja og lagnir (205 m, dýpi 6–10m)		174,7	153,0		75%
Hafnasamlag Norðurlands
	Akureyri:
	Hafnsögubátur með a.m.k. 40 tonna togkrafti (upphæð án vsk.)		40,0	120,2	314,6	60%
Vopnafjörður
	Dýpkun og breikkun innsiglingarrennu			11,2	56,5	60%	+
Djúpivogur
	Flotbryggja, landgangur (80 m)	41,2				60%

SUÐURKJÖRDÆMI
Hornafjörður
	Viðhaldsdýpkun í höfn (áætlað 25.000 m³/ár)	40,2				60%
Vestmannaeyjar
	Dýpkun við Hörgaeyrargarð				63,7	60%
Þorlákshöfn
	Dýpkun í innsiglingu og höfn (áætlað 30.000 m³)	37 ,1				60%
	Undirbúningur að stækkun Þorlákshafnar	42,6				60%
	Dýpkun snúningssvæðis, þvermál 200 m (65.000 m³, rif 120 m)	40 ,0	133,0	250,0		60%
	Endurbygging Svartaskersbryggju		67,8		20,0	75%	+
Grindavík
	Endurbygging Miðgarðs, stálþil (180 m)		77,7	111,1	144,9	75%	+
	Dýpkun við Miðgarð		115,7			60%
Sandgerði
	Endurbygging Suðurbryggju, stálþil (145 m)		73,2		97,0	75%	+
Óskipt
	Frumrannsóknir			10,0	20,0	100%
	Hornafjörður, Grynnsli		3,7			100%
	Viðhaldsdýpkanir og viðhald skjólgarða	0,6	44,9	99,1	76,2	85%

Samtals áætlað í grunnneti		215,2	996,6	1281,0	1434,5

Áætluð skipting vegna viðhaldsdýpkana
	Grundarfjörður, Suðurhöfn (5.000 m³)				8,5	85%
	Ísafjörður, innsiglingarrenna (15.000 m³)			22,3		85%
	Dalvík, dýpkun innan hafnar (10.000 m³)			15		85%
	Hornafjörður, í höfn (25.000 m³/ár)		37,0	42,6	43,9	85%
	Óskipt	0,6	7,9	19,2	23,8	85%

Tafla 5. Sundurliðun framkvæmda í höfnum utan grunnnets.
Skýringar: Frumáætlun um heildarkostnað við framkvæmdir, virðisaukaskattur meðtalinn.

Verðlag fjárlaga 2016. Fjárhæðir í millj. kr.
Höfn		2015	2016	2017	2018	Hlutur ríkissj.	2019+ Framhald
	Verkefni	2015	2016	2017	2018	Hlutur ríkissj.	2019+ Framhald
NORÐVESTURKJÖRDÆMI
Dalabyggð
	Skarðsstöð, bryggja		16,0			75%
Vesturbyggð
	Patreksfjörður:
	Flotbryggja með (40 m)	20,0				60%
	Dýpkun við flotbryggju (2.000 m³)	4,4				60%
	Grjótvörn við Oddann endurbyggð og styrkt á um 160 m kafla (3.900 m³)		27,0			85%
Ísafjarðarbær
	Suðureyri:
	Endurbygging Vesturkants, stálþil (60 m, dýpi 6 m)			7,1	61,6	75%	+
Norðurfjörður
	Dýpkun smábátahafnar (700 m² í -2,5 m)	12,4	13,8			75%
	Flotbryggja (20m)	13,4				75%
Strandabyggð, Hólmavík
	Fljótandi öldubrjótur til að skýla smábátaaðstöðu (30 x 3 m flot)	18 ,5	12,4			75%
	Endurbygging stálþils (50 m dýpi 6 m)				50	90%	+

NORÐAUSTURKJÖRDÆMI
Hafnasamlag Norðurlands
	Grenivík:
	Dýpkun innan hafnar	8,3				60%
Breiðdalsvík
	Lenging á flotbryggju (10 m)			7		75%

Samtals áætlað utan grunnnets		77,0	69,2	14,1	111,6

Sjóvarnir 2015–2018.
Tafla 6. Fjárveitingar til sjóvarna.

Verðlag fjárlaga 2016. Fjárhæðir í millj. kr.
Kjördæmi		2015	2016	2017	2018	Samtals	Skýringar
	Sveitarfélag	2015	2016	2017	2018	Samtals	Skýringar
NORÐVESTURKJÖRDÆMI
	Snæfellsbær			25,5		25,5	Hellnar, Hellissandur, Ólafsvík
	Dalabyggð				9,5	9,5	Við Ægisbraut
	Reykhólahreppur		9,3			9,3	Flatey
	Skagaströnd, sveitarfélag		11,2			11,2	Norðan við Réttarholt
	Skagabyggð		14,4			14,4	Víkur, Kálfshamarsvík
	Skagafjörður, sveitarfélag	8,5				8,5	Reykir á Reykjaströnd, Hraun í Fljótum
		8 ,5	34,9	25,5	9,5	78,4

NORÐAUSTURKJÖRDÆMI
	Dalvíkurbyggð	18,0		19,1		37,1	Árskógssandur, vestan hafnar og við Brimnes, Hauganes og Dalvík
	Svalbarðsstrandarhreppur	5 ,4				5,4	Norðan tjarnar
	Borgarfjarðarhreppur		17,1			17,1	Við Merki í átt að Sæbakka
	Seyðisfjörður		13,1			13,1	Við Sunnuver og Hafsíld
	Fjarðabyggð			8,8		8,8	Mjóeyri við Eskifjörð
		23,4	30,2	27,9	0,0	81,5

SUÐURKJÖRDÆMI
	Hornafjörður	17,5				17,5	Suðurfjörur
	Mýrdalshreppur		40,0	28,4	96,5	164,9	Austan Víkurár, sandfangari; styrking eldri sandfangara.
	Árborg, sveitarfélag		9,7			9,7	Eyrarbakki, flóðvörn neðan við Baugsstaðarjómabúið
	Grindavík			9,7		9,7	Arfadalsvík
	Sandgerðisbær	22,9				22,9	Norðurkotstjörn, sunnan Setbergs, sunnan Hvalsnestorfu
	Gerðahreppur	33 ,9				33,9	Við Garðskagavita, Netfiskur–Lambastaðavör, golfvöllur í Leiru
	Vogar, sveitarfélag		13,3			13,3	Norðan Marargötu, Breiðagerðisvík.
		74 ,3	63,0	38,1	96,5	271,9

SUÐVESTURKJÖRDÆMI
	Garðabær (Álftanes svf.)			11,6		11,6	Við Skansinn
	Seltjarnarnes		18,1			18,1	Gróttueiði, við Ráðagerði
		0,0	18,1	11,6	0,0	29,7

Óskipt				2,9		2,9
Sjóvarnir samtals		106,2	146,2	106,0	106,0	464,4

Tafla 7. Framkvæmdir við sjóvarnir.
Skýringar: Frumáætlun um heildarkostnað við framkvæmdir, virðisaukaskattur meðtalinn.

Verðlag fjárlaga 2016. Fjárhæðir í millj. kr.
Sveitarfélag		2015	2016	2017	2018	Hlutur ríkissj.
	Verkefni, sjóvarnir	2015	2016	2017	2018	Hlutur ríkissj.
NORÐVESTURKJÖRDÆMI
Snæfellsbær
	Hellnar við Gróuhól (100 m – 1.200 m³)			11,0		7/8
	Hellissandur, við Hellisbraut 1 (100 m – 1.800 m³)			9,6		7/8
	Ólafsvík, við Ennisbraut 23–37 (160 m – 1.600 m³)			8,6		7/8
Dalabyggð
	Sjóvörn við Ægisbraut, styrking (250 m – um 2.000 m³)				10,9	7/8
Reykhólahreppur
	Flatey, sjóvörn við gamla þorpið (um 25–30 m – 600 m³)		10,6			7/8
Skagaströnd, sveitarfélag
	Norðan við Réttarholt, sjóvörn við Landsendarétt (200 m – 2.200 m³)		12,8			7/8
Skagabyggð
	Víkur, milli fjárhúss og sögunarhúss (180 m – 2.000 m³)		11,3			7/8
	Kálfshamarsvík, eiðið nær landi (80 m – 1.000 m³)		5,1			7/8
Skagafjörður, sveitarfélag
	Reykir á Reykjaströnd, við Grettislaug (70 m – 900 m³)	7,5				7/8
	Hraun í Fljótum, við Stakkgarðshólma (20 m – 300 m³)	2,2				7/8

NORÐAUSTURKJÖRDÆMI
Dalvíkurbyggð
	Dalvík, lenging á sjóvörn austan hafnar (100 m – 1.600 m³)			11,0		7/8
	Árskógssandur, vestan hafnar, lengja vörn í norður (80 m – 1.600 m³)			10,8		7/8
	Árskógssandur, Brimnes, framan við fjárhús (80 m – 1.500 m³)	10 ,0				7/8
	Hauganes, vestan hafnar (80 m – 1.600 m³)	10 ,6				7/8
Svalbarðsstrandarhreppur
	Norðan tjarnar (100 m – 1.000 m³)	6,2				7/8
Borgarfjarðarhreppur
	Við Merki í átt að Sæbakka (300 m – 4.000 m³)		19,5			7/8
Seyðisfjörður
	Við Sunnuver og Hafsíld (200 m – 2500 m³)		15,0			7/8
Fjarðabyggð
	Mjóeyri við Eskifjörð (160 m – 2000 m³)			10,0		7/8

SUÐURKJÖRDÆMI
Hornafjörður
	Suðurfjörur, rofvörn (um 175 m – 2.300 m³)	20,0				7/8
Mýrdalshreppur
	Sjóvörn við Víkurá, endurbygging sandfangara (10.000 m³)				70,0	7/8
	Sjóvörn austan Víkurár, sandfangari (300 m – 50.000 m³)		45,7	32,5	40,3	7/8
Vestmannaeyjar
	Endurbygging sjóvarnar á Þrælaeiði, verk frá 2013 (150 m – 2.000 m³)					7/8
Árborg, sveitarfélag
	Flóðvörn neðan við Baugstaðarjómabúið (80 m – 1.600 m³)		4,9			7/8
	Eyrarbakki, endurbygging sjóvarnar móts við Eyrargötu 49 (80 m – 1.200 m³)		6,2			7/8
Grindavíkurbær
	Arfadalsvík syðst, við fjárhús Gerðistanga (svæði á náttúruminjaskrá) (120 m –1.400 m³)			8,0		7/8
	Sunnan Staðarbótar, ýta upp malarkambi í skörð í sjávarkambi			3,1		7/8
Sandgerðisbær
	Norðurkotstjörn, endurbyggja og styrkja vörn við æðarvarp (300 m – 2.200 m³)	10,8				7/8
	Eyktarhólmi – Hólkot, sunnan Setbergs (um 100 m –1.500 m³)	7 ,7				7/8
	Sunnan Hvalsnestorfu við Hrossatjörn (100 m –1.500 m³)	7 ,7				7/8
Gerðahreppur
	Vestan bílaplans hjá Garðskagavita, endurbyggja vörnina (85 m – 1.300 m³)	6 ,2				7/8
	Nesfiskur – Lambastaðavör, endurbyggja vörn á þremur stöðum (alls um 350 m – 3.500 m³)	17 ,5				7/8
	Golfvöllur Leiru, endurbyggja vörn meðfram innri hluta 4. brautar (um 300 m – 3.000 m³)	15 ,0				7/8
Vogar, sveitarfélag
	Norðan Marargötu, hækka og styrkja sjóvörn (180 m – 1.000 m³)		5,1			7/8
	Vatnsleysuströnd við Breiðagerðisvík (200 m – 2.500 m³)		10,2			7/8

SUÐVESTURKJÖRDÆMI
Garðarbær (Álftanes)
	Bessastaðanes, sjóvörn við Skansinn (190 m – 2.400 m³)			13,3		7/8
Seltjarnarnes
	Sjóvörn á Gróttueiði (250 m – 3.000 m³)		15,0			7/8
	Við Ráðagerði, milli garða sem komnir eru (80 m – 1.000 m³)		5,7
Óskipt
	Óskipt til sjóvarna		0,9	3,3		7/8

Heildarkostnaður við sjóvarnir samtals		121,4	168,0	121,2	121,2

2. FLUGVELLIR OG FLUGLEIÐSÖGUÞJÓNUSTA.

2.1 Tekjur og framlög.

Verðlag fjárlaga 2016. Fjárhæðir í millj. kr.	2015	2016	2017	2018	Samtals
Markaðar tekjur	0	0	0	0	0
Beint framlag úr ríkissjóði	2.032	1.916	2.252	2.318	8.518
Tekjur og framlög samtals	2.032	1.916	2.252	2.318	8.518
Viðskiptahreyfingar	0	0	0	0	0
Til ráðstöfunar	2.032	1.916	2.252	2.318	8.518

2.2 Rekstur og þjónusta.

		2015	2016	2017	2018	Samtals
Rekstur og þjónusta
	Isavia ohf.	1.507	1.616	1.532	1.532	6.187
Rekstur alls		1.507	1.616	1.532	1.532	6.187

Viðhald og reglubundin endurnýjun búnaðar		394	220	720	786	2.120

Stofnkostnaður
	Flugvellir í grunnneti	131				131
	Flugvellir/lendingarstaðir utan grunnnets		80			80
Samtals stofnkostnaður		131	80	0	0	211

Gjöld alls		2.032	1.916	2.252	2.318	8.518

2.3 Stofnkostnaður.

		2015	2016	2017	2018	Samtals
Flugvellir í grunnneti
	Reykjavík					0
	Akureyri	50				50
	Egilsstaðir					0
	Vestmannaeyjar					0
	Ísafjörður					0
	Þingeyri					0
	Bíldudalur					0
	Gjögur	81				81
	Sauðárkrókur					0
	Grímsey					0
	Þórshöfn					0
	Vopnafjörður					0
	Hornafjörður					0
Samtals flugvellir í grunnneti		131				131

Flugvellir og lendingarstaðir utan grunnnets
	Norðfjarðaflugvöllur		80			80

Sameiginleg verkefni						0

Samtals stofnkostnaður		131	80			211

2.4 Viðhald og reglubundin endurnýjun búnaðar.

Verðlag fjárlaga 2016. Fjárhæðir í millj. kr.		2015	2016	2017	2018	Samtals
ALÞJÓÐAFLUGVELLIR Í GRUNNNETI
Reykjavík
	Yfirborðsviðhald flugbrauta og hlaða	15		14	32	61
	Byggingar og búnaður	13		24	14	51
	Ýmis leiðsögu- og ljósabúnaður og leiðr. frávika	10		11	219	240
Akureyri
	Yfirborðsviðhald flugbrauta og hlaða	15			148	163
	Byggingar og búnaður	5		14	7	26
	Ýmis leiðsögu- og ljósabúnaður og leiðr. frávika	8	10	20	151	189
Egilsstaðir
	Yfirborðsviðhald flugbrauta og hlaða	3		203	59	265
	Byggingar og búnaður	14		10	5	29
	Ýmis leiðsögu- og ljósabúnaður og leiðr. frávika	13		31	29	73
Samtals alþjóðaflugvellir í grunnneti		96	10	327	664	1.097

AÐRIR FLUGVELLIR Í GRUNNNETI
Vestmannaeyjar
	Yfirborðsviðhald flugbrauta og hlaða	2			52	54
	Byggingar og búnaður	3		6		9
	Ýmis leiðsögu- og ljósabúnaður og leiðr. frávika	6		13		19
Ísafjörður
	Yfirborðsviðhald flugbrauta og hlaða	1		1	33	36
	Byggingar og búnaður			9		9
	Ýmis leiðsögu- og ljósabúnaður og leiðr. frávika			7		7
Bíldudalur
	Yfirborðsviðhald flugbrauta og hlaða	2				1
	Byggingar og búnaður			1		1
	Ýmis leiðsögu- og ljósabúnaður og leiðr. frávika	5		21		26
Gjögur
	Yfirborðsviðhald flugbrauta og hlaða			1		1
	Byggingar og búnaður			1		1
	Ýmis leiðsögu- og ljósabúnaður og leiðr. frávika	77		11		88
Húsavík
	Yfirborðsviðhald flugbrauta og hlaða (bundin slitlög)	3	80			83
	Byggingar og búnaður	7				7
	Ýmis leiðsögu- og ljósabúnaður og leiðr. frávika	24	100			124
Grímsey
	Yfirborðsviðhald flugbrauta og hlaða	1			1	2
	Byggingar og búnaður	2		1		3
	Ýmis leiðsögu- og ljósabúnaður og leiðr. frávika	17		2		19
Þórshöfn
	Yfirborðsviðhald flugbrauta og hlaða			87		87
	Byggingar og búnaður			1		1
	Ýmis leiðsögu- og ljósabúnaður og leiðr. frávika	3		2		5
Vopnafjörður
	Yfirborðsviðhald flugbrauta og hlaða	33				33
	Byggingar og búnaður	1		1		2
	Ýmis leiðsögu-og ljósabúnaður og leiðr. frávika	88		2		90
Hornafjörður
	Yfirborðsviðhald flugbrauta og hlaða	1		1		2
	Byggingar og búnaður	1		2		3
	Ýmis leiðsögu- og ljósabúnaður og leiðr. frávika	11		123		134
Samtals aðrir flugvellir í grunnneti		288	180	293	86	847

FLUGVELLIR OG LENDINGARSTAÐIR UTAN GRUNNNETS
Þingeyri
	Yfirborðsviðhald flugbrauta og hlaða	3				3
	Byggingar og búnaður					0
	Ýmis leiðsögu- og ljósabúnaður og leiðr. frávika					0
Sauðárkrókur
	Yfirborðsviðhald flugbrauta og hlaða					0
	Byggingar og búnaður			3		3
	Ýmis leiðsögu- og ljósabúnaður og leiðr. frávika					0
Norðfjörður
	Yfirborðsviðhald flugbrauta og hlaða	7				7
	Byggingar og búnaður					0
	Ýmis leiðsögu- og ljósabúnaður og leiðr. frávika					0
Bakki
	Yfirborðsviðhald flugbrauta og hlaða					0
	Byggingar og búnaður					0
	Ýmis leiðsögu- og ljósabúnaður og leiðr. frávika					0
Stóri-Kroppur
	Yfirborðsviðhald flugbrauta og hlaða		30			30
	Byggingar og búnaður					0
	Ýmis leiðsögu- og ljósabúnaður og leiðr. frávika					0
Aðrir
	Yfirborðsviðhald flugbrauta og hlaða			55		55
	Byggingar og búnaður					0
	Ýmis leiðsögu- og ljósabúnaður og leiðr. frávika					0
Samtals flugvellir og lendingarstaðir utan grunnnets		10	30	58	0	98

Sameiginleg verkefni
	AIS/GPS/flugprófanir/upplýsingaþjónusta			6	6	12
	Til leiðréttingar og brýnna verkefna			36	30	66
Samtals sameiginleg verkefni		0	0	42	36	78

Samtals viðhald og reglubundin endurnýjun búnaðar		394	220	720	786	2.120

3. ÁÆTLUN SAMGÖNGUSTOFU.
3.1 Samgöngustofa, fjármál.

3.1.1 Tekjur og framlög.

Verðlag fjárlaga 2016. Fjárhæðir í millj. kr.		2015	2016	2017	2018	Samtals
Framlag af almennum skatttekjum		1.456	1.494	1.685	1.735	6.370
Ríkistekjur
	Rekstartekjur
	Markaðar tekjur
Til ráðstöfunar alls		1.456	1.494	1.685	1.735	6.370

3.1.2 Gjöld.

Verðlag fjárlaga 2015. Fjárhæðir í millj. kr.	2015	2016	2017	2018	Samtals
Stjórnsýsla, rekstur og þjónusta	1.421	1.494	1.538	1.584	6.037
Öryggisáætlun Íslands	35		147	151	333
Eftirlit með innlendum aðilum
Eftirlit með erlendum aðilum
Skrár í umsjón Samgöngustofu
Rannsóknir og þróun
Umhverfismál
Samtals	1.456	1.494	1.685	1.735	6.370

4. ALMENN SAMGÖNGUVERKEFNI.
    Eftirtalin stefnumið og áherslur verði lögð til grundvallar markmiðum samgönguáætlunar.

4.1 Markmið um greiðar samgöngur.
     1.      Aðgengi og hreyfanleiki í samgöngukerfinu fyrir fólks- og vöruflutninga innan og á milli svæða verði bætt.
     2.      Skilgreind verði vinnusóknarsvæði í samræmi við sóknaráætlun landshluta og leitast við að stytta ferðatíma innan þeirra og stækka þau.
     3.      Uppbygging og rekstur samgangna efli atvinnulíf innan og milli landshluta.
     4.      Hugað verði að samgöngubótum með tilliti til uppbyggingar og þróunar ferðaþjónustu.
     5.      Gáttir landsins verði skilgreindar og styrktar.

Áherslur til að ná þessu markmiði verði m.a.:
     1.      Horft verði á samgöngukerfið sem eina samþætta heild sem þjóni íbúum og atvinnulífi sem best.
     2.      Grunnnet samgangna á landi, í lofti og á sjó verði endurskilgreint og byggt upp með hliðsjón af vinnusóknarsvæðum.
     3.      Þjónusta í grunnnetinu innan svæða og á milli þeirra verði bætt.
     4.      Framkvæmdum verði forgangsraðað á grundvelli faglegra greininga.
     5.      Hugað verði sérstaklega að þörfum ferðaþjónustu við uppbyggingu og rekstur samgangna. Jafnframt verði metið hvaða þætti samgöngukerfisins þurfi sérstaklega að efla með tilliti til ferðaþjónustu og kannaðar leiðir til fjármögnunar.
     6.      Vegir, sérstaklega flutningaleiðir, verði með nægjanlegt burðarþol allt árið, næga breidd og lagðir bundnu slitlagi þannig að atvinnulífi sé þjónað með viðunandi hætti og stuðlað að auknu umferðaröryggi.
     7.      Lokið verði við endurbyggingu allra helstu stofnleiða á landi og tengingu þeirra með bundnu slitlagi og viðunandi burðarþoli við þéttbýli með hundrað íbúa og fleiri.
     8.      Gert verði sérstakt átak við lagningu á bundnu slitlagi á umferðarlitla vegi sem hafa viðunandi burðarþol þrátt fyrir að veghönnun sé ekki í samræmi við ítrustu kröfur.
     9.      Leitast verði við að gera styrkja samgöngur þannig að sem flestum landsmönnum sé kleift að nálgast nauðsynlega opinbera þjónustu á sem stystum tíma.
     10.      Viðræðum ríkisins og Reykjavíkurborgar verði framhaldið með það markmið að Reykjavíkurflugvöllur geti áfram þjónað innanlandsflugi á fullnægjandi hátt.
     11.      Almenningssamgöngur verði endurskoðaðar á grundvelli nýrra laga um farþegaflutninga á landi. Skipulag miðist við heildstætt kerfi og gætt verði jafnræðis í stuðningi ríkisins við framkvæmdaaðila.
     12.      Áfram verði unnið að auknum forgangi almenningssamgangna í umferðinni með uppbyggingu sérreina, forgangi á umferðarljósum og öðrum aðgerðum.
     13.      Stutt verði við gerð stofnstíga í þéttbýli þannig að ganga og hjólreiðar verði greiður og öruggur samgöngumáti.
     14.      Við gerð stofnstíga meðfram þjóðvegum verði öryggissjónarmið höfð að leiðarljósi við aðskilnað mismunandi samgöngumáta.
     15.      Leitast verður við að bæta aðgengi fyrir fatlaða einstaklinga að mannvirkjum og þjónustu samgöngukerfisins.
     16.      Upplýsingatækni verði notuð til miðla upplýsingum um aðstæður til samgangna sem grundvöll besta mögulega leiðarvals. Sérstaklega verði hugað að ferðamönnum.

4.2 Markmið um hagkvæmar samgöngur.
     1.      Hagkvæmni í uppbyggingu og rekstri samgöngukerfisins verði aukin. Áhersla verði lögð á að leita hagkvæmustu lausna til að ná markmiðum samgönguyfirvalda, þ.m.t. möguleika á samstarfi við einkaaðila. Gagnsæ verðlagning á samgöngum verði liður í því og endurspegli þann kostnað sem þeim fylgir.
     2.      Horft verði á samgöngukerfið sem eina heild. Nýir innviðir verði skipulagðir og stærri framkvæmdum forgangsraðað með hliðsjón af félagshagfræðilegri greiningu.
     3.      Stutt verði við aðgerðir sem stuðla að breyttum ferðavenjum til að draga úr þörf á uppbyggingu umferðarmannvirkja í þéttbýli.
     4.      Horft verði á almenningssamgöngur á sjó, landi og lofti sem eina heild þar sem styrkleikar mismunandi samgöngumáta nýtist við að ná fram hagkvæmustu og skilvirkustu þjónustu við almenning og atvinnulíf.

Áherslur til að ná þessu markmiði verði m.a.:
     1.      Unnið verði að því að þróa og festa í sessi faglegan grunn ákvarðanatöku um uppbyggingu vegakerfisins í dreifbýli og þéttbýli þar sem kostnaður og ábati mismunandi leiða að markmiðum samgönguyfirvalda verði borinn saman.
     2.      Upplýsingasöfnun og miðlun á haggögnum um samgöngur verði bætt. Gagnsæi í gjaldtöku og samgöngukostnaði ríkisins verði aukið.
     3.      Greindur verði ávinningur af áhrifum aukinnar notkunar eignastýringar, þ.e. kerfisbundnu bókhaldslegu utanumhaldi í samgöngukerfinu.
     4.      Skoðaðar verði fjölbreyttar leiðir til fjármögnunar stærri framkvæmda, m.a. samstarfsverkefni og/eða einkaframkvæmdir í samstarfi við einkaaðila, þ.m.t. verkefni þar sem ríkið leggi fram fé til að tryggja arðsemi. Í þessu tilliti verði innheimta veggjalda könnuð þar sem slíkt er mögulegt.
     5.      Á áætlunartímabilinu verði fyrirkomulagi gjaldtöku vegna notkunar á vegum breytt með tilliti til ekinna kílómetra, óháð orkugjafa. Samhliða verði hugað að breytingum á núverandi kerfi eldsneytisskatta.
     6.      Upplýsingatækni, leiðsögukerfi og aðrir möguleikar sem tæknin býður upp á verði nýttir í þeim tilgangi að auka hagkvæmni í rekstri og nýtingu samgöngukerfisins.
     7.      Unnin verði greining og tillaga að hliðrun á opnunartíma og starfsemi stórra opinberra stofnana sem lengi fleytitíð og dragi úr álagstoppum í morgunumferð, jafnframt því sem uppbygging innviða hvetji til fjölbreyttari ferðamáta.

4.3 Markmið um umhverfislega sjálfbærar samgöngur.
     1.      Dregið verði úr neikvæðum umhverfisáhrifum samgangna. Stefnt verði að því að losun gróðurhúsalofttegunda vegna samgangna verði undir 750 Gg árið 2020, í samræmi við aðgerðaáætlun íslenskra stjórnvalda í loftslagsmálum. Dregið verði markvisst úr hávaða- og loftmengun frá samgöngum og þeim haldið innan viðmiðunargilda í reglugerðum.
     2.      Markvissar aðgerðir og ívilnanir miði að minni notkun jarðefnaeldsneytis og að samgöngutæki nýti orku sem framleidd er með endurnýjanlegum orkugjöfum.
     3.      Efldar verði rannsóknir sem miða að sjálfbærni í framleiðslu á vistvænum orkugjöfum, m.a. með stuðningi við þróun og framleiðslu á vistvænu eldsneyti og við uppbyggingu innviða.
     4.      Almenningssamgöngur, ganga og hjólreiðar verði raunhæfir valkostir sem dragi úr umhverfisáhrifum, samgöngukostnaði og bæti lýðheilsu ásamt því að draga úr orkuþörf samgangna.

Áherslur til að ná þessu markmiði verði m.a.:
     1.      Dregið verði úr losun gróðurhúsalofttegunda í samræmi við aðgerðaáætlun stjórnvalda í loftslagsmálum. Áhersla verði lögð á fræðslu, hagræna hvata og skipulagsaðgerðir sem stuðli að breyttum ferðavenjum til að draga úr losun gróðurhúsalofttegunda.
     2.      Skipulag og forgangsröðun samgangna í þéttbýli taki mið af umhverfis- og lýðheilsubætandi aðgerðum.
     3.      Lokið verði við skilgreiningu á grunnneti hjólreiðastíga innan helstu þéttbýliskjarna. Fjármagni til göngu- og hjólreiðastíga verði forgangsraðað til helstu stofnstíga.
     4.      Stuðningi við uppbyggingu almenningssamgöngukerfis á landsvísu verði haldið áfram. Unnið verði að forgangi almenningssamgangna á höfuðborgarsvæðinu með uppbyggingu sérreina, forgangi á umferðarljósum og öðrum aðgerðum.
     5.      Bættar verði tengingar og flæði bifreiða milli umferðarljósa á álagstímum til þess að draga úr mengun á fjölförnum leiðum.
     6.      Stuðlað verði að nýtingu umhverfislega skilvirkra orkugjafa (kr./tonn CO ₂-ígildi).
     7.      Opinberar stofnanir verði hvattar til að innleiða vistvæna samgöngustefnu sem stuðli að orkusparnaði og orkuskiptum og verði öðrum til fyrirmyndar. Stjórnvöld vinni með hagrænum hvötum að því að styðja markvissa samgöngustefnu fyrir vinnustaði.
     8.      Innleitt verði umhverfisvænt verklag um grænt aðflug og brottflug og vottun á umhverfistjórnunarkerfi flugvalla.
     9.      Auknar verði rannsóknir á umhverfisvænum orkugjöfum, orkusparnaði og aðgerðum til að draga úr mengun í samgöngum.
     10.      Dregið verði úr útblæstri frá skipum í höfnum landsins með uppbyggingu fyrir landtengingu við rafmagn og endurskoðun gjaldskrár.
     11.      Almenn fræðsla um vistakstur verði aukin í þeim tilgangi að draga úr mengun og hávaða frá bílaumferð.

4.4 Markmið um öryggi í samgöngum.
     1.      Stefnt verði markvisst að því að auka öryggi í samgöngum og unnið verði að því að draga verulega úr líkum á alvarlegum slysum eða banaslysum.
     2.      Sett verði mælanleg markmið í öryggis- og aðgerðaáætlanir á öllum sviðum samgangna sem miða að því að ná yfirmarkmiðinu.
     3.      Markvisst verði unnið að því að innleiða öryggisstjórnunarkerfi á öllum sviðum samgangna þar sem þau eru ekki lögð til grundvallar í atvinnustarfsemi.
     4.      Tryggður verði áfram trúverðugleiki Íslands með því að standast úttektir alþjóðlegra stofnana um fyrirkomulag á eftirliti með öryggi.
     5.      Unnið verði mat á mikilvægi samgöngukerfisins komi til rýminga vegna hamfara eða annarra atburða með sérstakri áherslu á höfuðborgarsvæðið.

Áherslur til að ná þessu markmiði verði m.a.:
     1.      Meginmarkmið flugöryggis verði að innleiða nýjar kröfur Flugöryggisstofnunar Evrópu (EASA), m.a. um flugleiðsögu, flugvelli, flugrekstur og þjálfunar- og skírteinamál, auk breytinga á kröfum um lofthæfi.
                  a.      Fest verði í sessi eftirlitskerfi sem skilgreint er í áætlun um flugöryggi samkvæmt kröfum Alþjóðaflugmálastofnunarinnar (ICAO) og samsvarandi áherslum frá Evrópu.
                  b.      Flug sem ekki er fjallað um á alþjóðlegum vettvangi, t.d. fisflug og lendingarstaðir (minni flugvellir), taki mið af þeim þáttum með setningu fyllri innlendra reglna eftir því sem nauðsyn krefur.
                  c.      Gerð verði úttekt á öryggishlutverki flugvalla og hafna, m.a. með tilliti til hamfara eða annarra ófyrirséðra atburða.
     2.      Meginmarkmið áætlunar á tímabilinu um öryggi sjófarenda verði:
                  a.      Áhersla verði lögð á slysaskráningu og gagnagrunn til að efla markvissar aðgerðir til að fækka slysum.
                  b.      Að dauðaslysum á sjó fækki um 5% á ári og verði færri en 1,2 dauðaslys á hverja tíu þúsund starfandi sjómenn.
                  c.      Að slysum tilkynntum til Tryggingastofnunar fækki um 5% á ári eða í 162 tilkynnt slys á hverja tíu þúsund sjómenn fyrir lok tímabils.
                  d.      Að skipssköðum fækki um 5% á ári á tímabilinu eða í 0,5 skipsskaða.
                  e.      Innleiðing öryggisstjórnunarkerfa og eigin skoðunar skipa til að auka vitund sjómanna um öryggisatriði.
                  f.      Haldið verði áfram rannsóknum á öryggi skipa og þá sérstaklega atriðum er lúta að tillögum rannsóknarnefndar sjóslysa í öryggisátt og áhættumati minni farþegaskipa í erfiðu sjólagi.
                  g.      Nýjar reglur Alþjóðasiglingamálastofnunarinnar (IMO) verði fullgiltar og reglur Siglingaöryggisstofnunar Evrópu (EMSA) innleiddar svo fljótt sem verða má. Með markvissum rannsóknum og þátttöku í starfi alþjóðastofnana á sviði öryggismála verði tryggt að alþjóðlegar reglur taki mið af íslenskum aðstæðum. Enn fremur verði vinnu við reglur um farþegaskip haldið áfram þannig að heildstætt regluverk sem nái yfir allar stærðir farþegaskipa líti dagsins ljós.
     3.      Meginmarkmið umferðaröryggisáætlunar eru eftirfarandi:
                  a.      Að fjöldi látinna og alvarlega slasaðra í umferðinni á hverja 100 þúsund íbúa verði ekki meiri en það sem lægst gerist hjá öðrum þjóðum.
                  b.      Árangur í umferðaröryggismálum verði mældur og lagt mat á eftirfarandi: hraðakstur, akstur undir áhrifum ölvunar eða fíkniefna, bílbeltanotkun, farsímanotkun og ástand hemla í þungum bifreiðum.
                  c.      Haldið verði áfram að lagfæra staði þar sem mörg slys hafa orðið og bæta umhverfi vega til að draga úr hættu á alvarlegum slysum við útafakstur.
                  d.      Hraðamyndavélum verði fjölgað og unnið að endurnýjun og uppfærslu á ölvunareftirlitsbúnaði lögreglu.
                  e.      Hugað verði að upptöku sjálfvirks meðalhraðaeftirlits á tímabilinu þar sem meðalhraði ökutækis á nokkurra kílómetra kafla er mældur en ekki einungis punkthraði ökutækja, þ.e. hraði á einstökum stöðum, eins og hingað til.
                  f.      Rannsóknum á ýmsum þáttum er varða umferðaröryggi verði haldið áfram.
                  g.      Leitað verði leiða til að stuðla að bættu öryggi erlendra ferðamanna.
                  h.      Vegfarendum verði tryggt öruggt og heilnæmt umhverfi, óháð ferðamáta.
                  i.      Sjónum verði sérstaklega beint að öryggi óvarinna vegfarenda (gangandi, hjólreiðamanna og ökumanna bifhjóla) á tímabilinu þar sem slysaskráningartölur benda til að á sama tíma og slysum fækkar í heildina fjölgar slysum í þessum flokki vegfarenda.

4.5 Markmið um jákvæða byggðaþróun.
     1.      Í samræmi við sóknaráætlanir landshluta verði við forgangsröðun framkvæmda tekið mið af þörfum einstakra svæða fyrir bættar samgöngur til að efla sveitarfélög, styrkja vinnusóknarsvæði og landið allt.
     2.      Samgöngur styrki búsetugæði svo sem frekast er unnt í öllum landshlutum.
     3.      Leitast verði við að stytta ferðatíma með uppbyggingu vega með bundnu slitlagi og gerð jarðganga til að leysa af hólmi erfiða fjallvegi og styrkja og stækka þannig vinnusóknarsvæði.
     4.      Sköpuð verði sameiginleg framtíðarsýn fyrir alla landshluta og landið allt með samþættingu samgönguáætlunar við aðra áætlanagerð og opinbera stefnumótun til að efla atvinnulíf og lífsgæði og hámarka hagkvæma nýtingu á samgöngumannvirkjum, þjónustu og fjárfestingum.
     5.      Unnið verði að opnun fleiri gátta til og frá landinu.

Áherslur til að ná þessu markmiði verði m.a.:
     1.      Við forgangsröðun framkvæmda verði tekið tillit til sóknaráætlana landshluta og óska landshlutasamtaka viðkomandi sveitarfélaga.
     2.      Vinnusóknarsvæði verði ákvörðuð á grundvelli faglegra greininga á vinnu- og skólasókn.
     3.      Atvinnulífi verði skapað aðgengi að greiðum og hagkvæmum vöruflutningum.
     4.      Unnið verði að styttingu flutningaleiða.
     5.      Unnið verði að heilstæðri samræmingu almenningssamgangna á landi og í lofti.

4.6 Skilgreind verkefni og fjármál.
    Vinnu- og fjárframlög í rannsóknar-, úttektar- og stefnumótunarverkefni sem tilgreind eru að framan komi frá samgöngustofnunum og samstarfsaðilum í samræmi við ábyrgð og hlutverk í hverju verkefni samkvæmt nánara samkomulagi þeirra á milli. Frekari grein verði gerð fyrir stefnumótandi verkefnum í samgönguáætlun fyrir árin 2015–2026 sem nú er í vinnslu.

Athugasemdir við þingsályktunartillögu þessa.

INNGANGUR.
    Samkvæmt lögum nr. 33/2008, um samgönguáætlun, skal innanríkisráðherra leggja fram á Alþingi tillögu til þingsályktunar á fjögurra ára fresti um samgönguáætlun þar sem mörkuð skal stefna og markmið fyrir allar greinar samgangna næstu tólf árin. Gildandi samgönguáætlun tekur til áranna 2011–2022. Jafnhliða skal leggja fram fjögurra ára áætlun sem lýsi fyrst og fremst fyrirhuguðum verkefnum sem unnin skulu innan ramma tólf ára samgönguáætlunar á næstu árum. Þessa áætlun skal endurskoða á tveggja ára fresti.
    Tillaga þessi um samgönguáætlun fyrir árin 2015–2018 er endurskoðuð og uppfærð verkefnaáætlun fyrir annað tímabil stefnumótandi samgönguáætlunar fyrir árin 2011–2022, lögð fram sem tillaga til þingsályktunar samkvæmt lögum.
    Á árinu 2013 urðu miklar breytingar á stjórnskipulegri stöðu samgöngustofnana, þ.e. Flugmálastjórnar Íslands, Siglingastofnunar, Umferðarstofu og Vegagerðarinnar. Flugmálastjórn, Siglingastofnun og Umferðarstofa voru sameinaðar í eina stofnun, Samgöngustofu. Jafnframt voru færð verkefni frá Vegagerðinni til Samgöngustofu er snúa að eftirliti og leyfisveitingum og frá Siglingastofnun til Vegagerðarinnar voru færð verkefni er snúa að hafnargerð. Tilgangurinn var að skilja á milli stjórnsýslu og eftirlits í samgöngumálum þannig að Samgöngustofa fer nú með stjórnsýslu og eftirlit samgöngumála og Vegagerðin fer með framkvæmdir í samgöngum, að undanskildum flugvöllum og flugleiðsögu sem sinnt er af Isavia ohf.
    Í greinargerð með tillögu til þingsályktunar um samgönguáætlun fyrir árin 2011–2022 (í 393. máli á 140. löggjafarþingi) er að finna ítarlega umfjöllun um stefnumótun í samgöngumálum, skipulag þeirra, forsendur, spár um þróun lykilstærða, grunnnet samgöngukerfisins og fjármál áætlunarinnar. Þau verkefni og áherslur sem nú eru sett fram í tillögu að samgönguáætlun fyrir árin 2015–2018 eru í samræmi við stefnu samgönguáætlunar fyrir árin 2011–2022.

1. VEG- OG HAFNAÁÆTLUN 2015–2018
    Eftir sameiningu samgöngustofnana 1. júlí 2013 eru fjárveitingar til Vegagerðarinnar á tveimur fjárlaganúmerum: 06-651 Vegagerðin og 06-662 Hafnarframkvæmdir. Eftir sameininguna sér Vegagerðin um framkvæmdahlið vega- og hafnamála á Íslandi en Samgöngustofa sér um stjórnsýsluhliðina. Frá Vegagerðinni eru farin verkefni eins og umferðareftirlit og leyfisveitingar en í staðinn eru komin verkefni sem snúa að nýbyggingu, viðhaldi og rekstri hafna, vita og sjóvarnargarða.
    Þau verkefni sem hér eru kynnt spanna árin 2015–2018. Niðurstöðutölur veg- og hafnaáætlunar eru ívið hærri en í tillögu til þingsályktunar um fjögurra ára samgönguáætlun fyrir árin 2013–2016 sem lögð var fyrir Alþingi á 141. löggjafarþingi 2012–2013 (575. mál) en náði ekki fram að ganga. Töluverðar breytingar hafa þó verið gerðar á innbyrðis skiptingu milli verkefna.

1.1 Fjármál.
Fjármagn til vegagerðar og verðlagsforsendur.
    Fjárhæðir veg- og hafnaáætlunar á árinu 2015 eru í samræmi við samþykkt fjárlög og fjáraukalög fyrir það ár. Fjárhæðir fyrir árið 2016 eru sömuleiðis í samræmi við samþykkt fjárlög fyrir það ár.
    Greiðslur úr ríkissjóði til Vegagerðarinnar samkvæmt lið 06-651 verða samkvæmt því 24.661 millj. kr. á árinu 2015 og við þær bætast 395 millj. kr. sértekjur þannig að til ráðstöfunar verða 25.056 millj. kr. Samsvarandi tala fyrir árið 2016 er 24.182 millj. kr., og áætlaðar eru 29.100 millj. kr. fyrir árið 2017 og 29.179 millj. kr. fyrir árið 2018.
    Framlög til liðarins 06-662 Hafnarframkvæmdir á árinu 2015 eru 839 millj. kr. Samsvarandi tala fyrir árið 2016 er 1.246 millj. kr., 1.104 millj. kr. fyrir árið 2017 og 1.137 millj. kr. fyrir árið 2018.
    Áætlunin er á verðlagi fjárlaga 2015 og 2016 eða vísitölu áætlana 15.800. Nokkur óvissa er um verðlagsþróunina en væntingar eru um að árleg verðbólga fari ekki mikið yfir 3%.

1.1.1 Tekjur og framlög.
    Vegagerðin fær bæði fé af mörkuðum tekjustofnum og með beinum framlögum úr ríkissjóði. Hafnarframkvæmdir fá einungis bein framlög. Í fjárlögum fyrir 2015 er gert ráð fyrir að ráðstöfun markaðra tekna verði 17.667 millj. kr. Samsvarandi tala fyrir 2016 er 17.827 millj. kr., 19.784 millj. kr. fyrir árið 2017 og 21.263 millj. kr. fyrir árið 2018.
    Bein framlög úr ríkissjóði eru samtals 7.833 millj. kr. á árinu 2015, þ.e. 6.994 millj. kr. til Vegagerðarinnar og 839 millj. kr. til hafnarframkvæmda. Samsvarandi tala fyrir árið 2016 er 7.206 millj. kr., 10.025 millj. kr. fyrir árið 2017 og 8.658 millj. kr. árið 2018.
    Áætlaðar sértekjur Vegagerðarinnar eftir sameiningu stofnana eru 395 millj. kr. á ári.

Markaðar tekjur.
    Á árinu 2015 er áætlað að innheimta markaðra tekna verði sem hér segir: Bensíngjald 7.310 millj. kr., kílómetragjald (þungaskattur) 770 millj. kr., olíugjald 8.140 millj. kr. og vitagjald 274 millj. kr. Gert er ráð fyrir að fyrir fram ráðstöfun markaðra tekna verði 1.173 millj. kr. á árinu 2015. Reiknað er með að gjaldskrár markaðra tekna verði hækkaðar a.m.k. í takt við útgjöld.
    Á undanförnum árum hafa gjaldskrár markaðra tekna ekki hækkað í takt við verðlag sem hefur rýrt tekjustofna Vegagerðarinnar verulega. Ef gjaldskrár markaðra tekjustofna Vegagerðarinnar hefðu verið hækkaðar til samræmis við verðlag eins og flestar aðrar opinberar gjaldskrár mundu tekjustofnarnir skila hátt í 23 milljörðum kr. á ári í stað 16 milljarða kr.

Framlag úr ríkissjóði.
    Vegagerðin fær árlega til ráðstöfunar framlög úr ríkissjóði til viðbótar mörkuðum tekjum. Framlög þessi eru yfirleitt eyrnamerkt ákveðnum verkefnum.
    Skipting beinu framlaganna árin 2015 og 2016 er í samræmi við fjárlög fyrir árin og fjáraukalög fyrir árið 2015. Þá er gert ráð fyrir að árið 2017 verði lokið við Norðfjarðargöng og hafin vinna við Dýrafjarðargöng.
    Skipting beinu framlaganna á árinu 2015 er eftirfarandi: Framlag til innanlandsflugs 313 millj. kr., framlag til almenningssamganga á höfuðborgarsvæðinu 896 millj. kr., framlag til brýnna viðhalds- og stofnframkvæmda 1.800 millj. kr., framlag til jarðgangagerðar 3.000millj. kr. og framlög til hafna, vita og sjóvarnargarða 736 millj. kr. Loks er framlag til Húsavíkurhafnar og jarðganga undir Húsavíkurhöfða vegna iðnaðarsvæðisins á Bakka 1.088 millj. kr. og þar af 238 millj. kr. til hafnarinnar. Þá hækka framlög til innanlandsflugs vegna uppsafnaðs halla og til að halda óbreyttri þjónustu.
    Á árinu 2016 er gert ráð fyrir að framlag til vegtengingar Bakka við Húsavíkurhöfn nemi 1.490 millj. kr.
    Reiknað er með að framlög til hafnaframkvæmda, annarra en í Húsavíkurhöfn, hækki úr 601 millj. kr. 2015 í 1.013 millj. kr. 2016, 1.104 millj. kr. 2017 og 1.137 millj. kr. 2018.

Sértekjur.
    Sértekjur koma einkum til af sölu á þjónustu og vörum til utanaðkomandi aðila. Reiknað er með að þóknun siglingasviðs fyrir umsjón og eftirlit með hafnarframkvæmdum verði um 205 millj. kr. en önnur sala verði 190 millj. kr. Samtals er reiknað með 395 millj. kr. sértekjum á ári.

1.1.2 Rekstur Vegagerðarinnar.
Almennur rekstur.
    Fyrir sameiningu samgöngustofnana náði þessi liður eingöngu yfir yfirstjórn Vegagerðarinnar, skrifstofuhald og sameiginlegan undirbúningskostnað verkefna. Eftir sameiningu heyrir kostnaður vegna vaktstöðvar siglinga og viðhalds vita og leiðsögukerfa nú einnig undir þennan lið.

Yfirstjórn Vegagerðarinnar, skrifstofuhald o.fl. (1.01.1).
    Til þessa liðar telst eftirfarandi starfsemi: Yfirstjórn Vegagerðarinnar, mannvirkjasvið, fjármálasvið, þróunarsvið, stoðsvið og siglingasvið. Starfsfólk á þessum sviðum sér um stjórnun stofnunarinnar, fjármál hennar, bókhald, almennt skrifstofuhald, fjárhags- og rekstraráætlanir, kostnaðareftirlit, lögfræðileg málefni, starfsmannamál, gerð áætlana, gerð veghönnunarreglna og ýmsar rannsóknir.
    Verkefnin sem undir þennan lið heyra hafa orðið æ umfangsmeiri með árunum. Stafar það ekki síst af því að framkvæmdirnar, sem ráðist er í hafa stöðugt orðið stærri og flóknari. Þá eru sífellt gerðar meiri kröfur vegna umhverfis- og skipulagsmála og þarf að leita umsagnar og samráðs við fleiri aðila en áður. Undirbúningur verkanna verður því tímafrekari og kostnaðarsamari. Þá vex stöðugt þörfin fyrir gerð viðmiðunarreglna og annarra grunngagna, svo og gerð áætlana, tæknilegra og fjárhagslegra, og eftirlit með þeim. Vinna við umsjón og eftirlit með almenningssamgöngum er einnig orðin mjög umfangsmikil.
    Með sameiningu stofnana og tilkomu siglingasviðs Vegagerðarinnar bættust við rekstur hennar eftirfarandi verkefni:
     Hafnarannsóknir (hafnir, líkantilraunir og grunnkort): Undir þennan lið falla frumrannsóknir.
     Strandrannsóknir: Undir þennan lið fellur m.a. öflun ýmissa grunnupplýsinga, mælingar og rannsóknir sem stuðla að öryggi sjófarenda og íbúa á strandsvæðum og grunnrannsóknir sem nýtast við hönnun hafnarmannvirkja, sjóvarnargarða og annarra mannvirkja við strendur landsins.
    Fjárveiting til þessa liðar er 407 millj. kr. á árinu 2015.

Vaktstöð siglinga (1.01.2).
    Vaktstöð siglinga starfar samkvæmt lögum nr. 41/2003. Í gildi er þjónustusamningur við Neyðarlínuna ohf. um rekstur vaktstöðvarinnar. Undir þennan lið fellur rekstur vöktunar- og upplýsingakerfa fyrir siglingar og fiskveiðar í íslensku efnahagslögsögunni, þ.m.t rekstur sjálfvirks auðkenniskerfis skipa (AIS), móttaka upplýsinga frá LRIT (Long Range Identification and Tracking) og umsjón með rekstri rafræns tilkynningakerfis skipa (SafeSeaNet). Vegagerðin hefur fjárhagslegt og faglegt eftirlit með rekstrinum og ber ábyrgð á starfseminni.
    Fjárveiting til þessa liðar er 284 millj. kr. á árinu 2015.

Viðhald vita og leiðsögukerfa (1.01.3).
    Undir þennan lið fellur rekstur og viðhald vitakerfisins og upplýsingakerfisins um veður og sjólag.
    Fjárveiting til þessa liðar er 142 millj. kr. á árinu 2015.

Innheimtukostnaður markaðra tekna (1.02).
    Vegagerðin skal greiða í ríkissjóð 0,5% af innheimtu markaðra tekna í ríkissjóð. Um er að ræða 81 millj. kr. á árinu 2015.

Rekstur Landeyjahafnar (1.41).
    Um er að ræða áætlaðan árlegan kostnað við rekstur hafnarmannvirkja og farþegaaðstöðu fyrir utan viðhaldsdýpkun hafnarinnar sem er inni í stofnkostnaði. Kostnaðurinn er áætlaður 10 millj. kr. en á móti koma samsvarandi sértekjur.

1.1.3 Þjónusta, styrkir, rannsóknir og viðhald.
Styrkir til almenningssamgangna (1.11, 1.12 og 1.13).
    Fjárveiting til almenningssamgangna er samtals 2.707 millj. kr. samkvæmt fjárlögum fyrir árið 2015. Allir samningar um almenningssamgöngur eru gerðir til margra ára í senn og því verðbættir.

Styrkir til ferja og sérleyfishafa (1.11).
    Fjárveiting til þessa liðar er 1.498 millj. kr. á árinu 2015 en 1.521 millj. kr. á árinu 2016.

Ferjur (1.11.1).
    Af þessum lið eru greiddir rekstrarstyrkir til rekstraraðila ferja á leiðum sem falla undir ákvæði vegalaga svo og kostnaður við nýbyggingu og viðhald ferja sem eru í eigu ríkisins, lögboðnar tryggingar o.fl.
    Alls eru fimm ferjuleiðir greiddar af þessum lið: Vestmannaeyjaferja, Breiðafjarðarferja, Hríseyjarferja, Grímseyjarferja og Mjóafjarðarferja.
    Nauðsynlegt er að bæta samgöngur á milli Vestmannaeyja og lands. Í þeim tilgangi var Landeyjahöfn opnuð árið 2010. Unnið hefur verið að því að leysa Herjólf af hólmi með hentugra skipi sem tryggi betri nýtingu Landeyjahafnar og betri þjónustu við Vestmannaeyjar auk þess að verða umhverfisvænni og ódýrari í rekstri. Stefnt er að því að siglingar með nýju skipi geti hafist árið 2018.
    Hönnun nýrrar Vestmannaeyjaferju er lokið. Undirbúningur útboðs er á lokastigi og stefnt að því að útboð verði auglýst á fyrstu mánuðum 2016. Í útboðinu er ætlunin að gera ráð fyrir tveimur valkostum. Annars vegar að boðið verði eingöngu í smíði ferjunnar á kostnað ríkisins. Hins vegar að boðið verði í smíði og rekstur ferjunnar fyrir siglingar milli Vestmannaeyja og lands í 12 ár. Verði fyrri kosturinn fyrir valinu verður annað útboð um rekstur ferjunnar.

Sérleyfi á landi (1.11.2).
    Af þessum lið eru greiddir styrkir til sérleyfisaksturs. Unnið hefur verið að endurskipulagningu á sérleyfisakstri, almenningssamgöngum á landi, undanfarin ár og hafa landshlutasamtök sveitarfélaga tekið að sér skipulagningu og umsjón sérleyfisaksturs innan sinna svæða á grundvelli þjónustusamninga við Vegagerðina og fá til þess ákveðin framlög frá ríkinu.

Styrkir til almenningssamgangna á höfuðborgarsvæðinu (1.12).
    Samningur hefur verið gerður við Samtök sveitarfélaga á höfuðborgarsvæðinu um uppbyggingu og rekstur almenningssamgangna og markvissar stuðningsaðgerðir í 10 ára tilraunaverkefni en þess í stað komi frestun stórra vegaframkvæmda á höfuðborgarsvæðinu. Samningurinn gildir til ársins 2022. Þessi liður er fjármagnaður af kolefnisgjaldi og er fjárveitingin 896 millj. kr. á árinu 2015 og 989 millj. kr. á árinu 2016.
    Samningar hafa einnig verið gerðir við samtök sveitarfélaga aðliggjandi landshluta um tilraunaverkefni um tengingu þeirra við höfuðborgarsvæðið með almenningssamgöngum. Þessir samningar gilda út árið 2018 en eru með ákvæði um endurskoðun á tveggja ára fresti þar sem staðan er metin með tilliti til árangurs af þróunarstarfi.

Styrkir til innanlandsflugs (1.13).
    Áætlunarflug er styrkt til alls sex áfangastaða á landinu. Þeir eru Bíldudalur, Gjögur, Grímsey, Þórshöfn, Vopnafjörður og Höfn í Hornafirði.
    Fjárveiting til þessa liðar er 313 millj. kr. á árinu 2015 og 306 millj. kr. fyrir árið 2016. Reiknað er með að nýtt útboð fari fram á árinu.

Upplýsingaþjónusta (1.01.4).
    Upplýsingasöfnun um ástand vegakerfisins og umferð hefur farið mjög vaxandi á undanförnum árum. Jafnframt hefur þörf á upplýsingagjöf til vegfarenda vaxið hröðum skrefum og kostnaður þar með. Samfara þessari þróun hefur viðamikil uppbygging á tækjabúnaði til gagnasöfnunar við vegi átt sér stað. Tækjabúnaðurinn sendir reglulega upplýsingar um veður og umferð, sem og myndir af aðstæðum á hverjum stað. Upplýsingarnar eru síðan nýttar af starfsmönnum Vegagerðarinnar til að ákveða aðgerðir í vetrarþjónustu, starfsmönnum upplýsingaþjónustu vegna upplýsingagjafar fyrir vegfarendur og síðan af vegfarendum sjálfum á netinu, textavarpinu og í upplýsinganúmeri til að greina og meta aðstæður vegna ferða um vegi landsins. Þróaður hefur verið öflugur skráningarhugbúnaður þar sem færð, ástand og aðstæður sem og ítarupplýsingar fyrir viðkomandi stað eru skráðar og þeim miðlað til vegfarenda.

Viðhald og þjónusta (5.10 og 1.07).
     Lýsing: Viðhald þjóðvegakerfisins felur í sér að varðveita þau verðmæti sem liggja bundin í vegakerfinu ásamt því að uppfylla gildandi reglur um burðarþol og vegbreiddir. Viðhald þjóðvega tekur einnig til þjónustu sem miðar að því að tryggja greiða og örugga umferð.
     Umfang: Umfang verkefnisins tekur til verkefna á 12.917 km löngu þjóðvegakerfi (stofnvegir 4.921 km, tengivegir 3.337 km, héraðsvegir 2.690 km og landsvegir 1.929 km) og felur í sér eftirtalda þætti (að auki sinnir Vegagerðin um 51 km stofn- og tengivega sem færast munu til viðkomandi sveitarfélaga í lok árs 2019 í samræmi við ákvæði vegalaga þar um):

– Viðhald bundinna slitlaga	5.10
– Viðhald malarvega	5.10
– Styrkingar og endurbætur	5.10
– Brýr og varnargarðar	5.10
– Veggöng	5.10
– Viðhald vegmerkinga	1.07
– Samningar við sveitarfélög	1.07
– Viðhaldssvæði	1.07
– Vetrarviðhald	1.07
– Umferðaröryggi	5.10
– Vatnsskemmdir og ófyrirséð	5.10
– Viðhald girðinga	5.10
– Frágangur gamalla efnisnáma	5.10
– Minjar og saga	5.10

     Ástand: Þjóðvegakerfið er byggt upp á löngum tíma og misvel í stakk búið til að gegna hlutverki sínu. Stöðug aukning umferðar, aukinn umferðarhraði og ekki síst aukin þungaumferð á þjóðvegum leiðir af sér sífellt meiri þörf fyrir örugga og vel gerða vegi. Vegir sem lagðir voru fyrir 20–30 árum uppfylla ekki lengur þær kröfur sem gerðar eru til burðarþols, breiddar og umferðaröryggis. Kröfur vegfarenda eru einnig sífellt að aukast og ætlast er til að umferð geti gengið greiðlega allan sólarhringinn árið um kring.
     Fjárþörf: Árleg fjárþörf til viðhalds og þjónustu þjóðvega er metin um 11.000 millj. kr. ef horft er til lágmarksaðgerða í styrkingum og endurbótum. Markmiðin voru að hægt væri að hverfa frá þungatakmörkunum á Hringvegi, fyrst á leiðinni Reykjavík–Akureyri, og síðan á öllum Hringveginum. Núverandi fjárveitingar nægja varla til að verja vegakerfið skemmdum og halda uppi viðunandi þjónustu. Frekari endurbótum er því frestað um sinn. Samkvæmt tillögu þessari er áætlað að hækka árlegar fjárveitingar til viðhalds og þjónustu um u.þ.b. 1,5 milljarða kr. á ári miðað við fjárveitingu ársins 2014. Að öðru leyti er vísað til tólf ára samgönguáætlunar fyrir árin 2011–2022.

Viðhald á bundnu slitlagi.
     Lýsing: Verkefnið felur í sér endurnýjun og viðgerðir á bundnu slitlagi á stofnvegum, tengivegum og héraðsvegum. Verkefnið er bæði fólgið í viðgerðum á stökum skemmdum sem þarf að sinna með stuttum fyrirvara allt árið og yfirlögnum yfir eldri slitlög til að viðhalda verðmæti vegarins.
     Umfang: Bundið slitlag á þjóðvegum var um 5.452 km að lengd í árslok 2014 og nálægt 36 milljónum m ². Yfir 95% af umferðinni eru nú á bundnu slitlagi sem að stærstum hluta er klæðing. Malbik er nú einungis á þeim vegum þar sem mest umferð er og er aðeins á um 9% af flatarmáli bundins slitlags. Umferðarmörk milli klæðingar og malbiks eru um þrjú þúsund bílar á sólarhring (ÁDU). Um 50 km af vegum eru nú með klæðingarslitlagi en þyrftu að vera malbikaðir.
     Ástand: Fram til ársins 2010 svaraði árleg endurnýjun bundinna slitlaga til 10–12% af flatarmáli eða 3,4–3,5 milljónum m ². Það samsvaraði því að slitlag væri endurnýjað á 8–10 ára fresti. Hækkun á verði asfalts umfram annað verðlag hefur gert það að verkum að fjárveitingar til viðhalds á bundnu slitlagi nægja nú einungis til endurnýjunar á um 6–7% af flatarmáli á hverju ári og því einungis til endurnýjunar á 12–14 ára fresti, en það er langt umfram endingartíma slitlaganna. Niðurstaða árlegrar ástandsskoðunar sýnir að ástand slitlags hefur versnað undanfarin ár. Til þess að auka endingu er nauðsynlegt að vinna að tveimur markmiðum. Í fyrsta lagi að endurbæta klæðingarslitlag með því að nota betra og þar af leiðandi dýrara steinefni og vanda betur vinnubrögð við lögn slitlags. Í öðru lagi að leggja malbik í stað klæðingar á vegi sem eru með yfir þrjú þúsund bíla umferð. Malbik er 6–7 sinnum dýrara en klæðing sem yfirlögn, en á móti kemur lengri ending og auk þess eykst burðarþol veganna þar sem malbikið hefur meiri styrk en klæðingin.

Viðhald malarvega.
     Lýsing: Verkefnið felur í sér endurnýjun, viðgerðir, viðgerðir á vegöxlum (hliðarsvæðum við akbraut), heflun og rykbindingu á malarslitlagi á stofnvegum, tengivegum og héraðsvegum. Verkefnið felst bæði í viðgerðum á stökum skemmdum sem þarf að sinna með stuttum fyrirvara allt árið, viðhaldi á festu og sléttleika yfirborðsins með rykbindingu og heflun og endurnýjun slitlags og efnis í öxlum til að viðhalda verðmætum vegarins.
     Umfang: Lengd stofnvega, tengivega, héraðsvega og landsvega með malarslitlagi er um 7.511 km en innan við 4% af umferðinni aka eftir þeim. Af þessum vegum eru landsvegir 1.856 km og fá þeir minna en lágmarksviðhald.
     Ástand: Á undanförnum árum hefur verið endurnýjað malarslitlag á um 9–10% af lengd malarvega árlega. Það samsvarar því að slitlag sé endurnýjað á 10–11 ára fresti. Niðurstaða ástandsskoðunar sýnir að ástand þessara slitlaga stendur engan veginn undir þeim kröfum sem vegfarendur gera.

Styrkingar og endurbætur.
     Lýsing: Þessum lið er ætlað að kosta styrkingar og endurbætur á stofnvegum, tengivegum og héraðsvegum. Fyrst og fremst er um að ræða styrkingu á efsta hluta burðarlags veganna sem brotnar niður undan aukinni og sífellt þyngri umferð en einnig er um að ræða eðlilegt slit og niðurbrot. Auk þess er um að ræða endurbætur víða á vegakerfinu vegna breyttrar og aukinnar notkunar og breytinga á umferðarmynstri. Liður þessi nær einnig til viðhalds og endurbóta á áningarstöðum.
     Umfang: Fyrir rúmum 30 árum hófst að verulegu marki uppbygging vega með bundnu slitlagi á þeim leiðum þar sem umferð var mest. Eðlilegur endingartími burðarlags er talinn vera um 20 ár og vegna þeirra miklu verðmæta sem liggja í þessum vegum er nauðsynlegt að áhersla sé lögð á að viðhalda þeim. Þörfin fyrir endurbætur er því mikil og mun aukast, sérstaklega þegar horft er til þeirrar miklu lengingar á vegum með bundnu slitlagi sem varð á níunda áratug síðustu aldar. Samhliða styrkingu þarf að breikka þessa elstu vegi og lagfæra umhverfi þeirra og öryggisbúnað. Enn er stór hluti umferðarminni tengi- og héraðsvega með malarslitlagi og margir þeirra eru gerðir fyrir mjög litla og létta umferð. Því er mikil þörf fyrir styrkingu þessara vega á meðan ekki fæst fjármagn til endurbyggingar þeirra.
     Ástand: Í samræmi við markmið samgönguáætlunar hefur verið unnið að rannsóknum á aðferðum við styrkingu og breikkun vega á hagkvæman hátt. Samkvæmt samgönguáætlun er markmið viðhalds, auk þess að varðveita þau verðmæti sem bundin eru í vegakerfinu, að endurbæta þá vegi sem ekki uppfylla gildandi veghönnunarreglur um breidd, burðarþol og umferðaröryggi.
    Um 2.100 km af stofn- og tengivegum með bundnu slitlagi uppfylla ekki veghönnunarreglur sem nú er unnið eftir við gerð nýrra vega. Stærsti hluti þessara vega er 6,5 m breiður en ætti samkvæmt gildandi reglum að vera 8–9 m. Nokkur hluti vegakerfisins er 7,5 m breiður en ætti samkvæmt stöðlum að vera 9–10 m. Þegar gamall vegur er breikkaður er í mörgum tilfellum jafnframt nauðsynlegt að endurbæta burðarlagið til þess að lengja um leið endingartíma þess. Eðlilegt er að leggja malbik í stað klæðingar á þá vegi þar sem umferð er mest. Við breikkun veganna þarf einnig að taka tillit til þess að auka umferðaröryggi með ýmsum öðrum aðgerðum, svo sem flatari fláum, uppsetningu vegriða og hreinsun á umhverfi veganna.

Brýr og varnargarðar.
     Lýsing: Í verkefninu felst að viðhalda öllum brúm á þjóðvegum og varnargörðum sem gerðir hafa verið til að leiða vatn undir brýrnar.
     Umfang: Á þjóðvegum eru í notkun 1.194 brýr lengri en 4 m og er heildarlengd þeirra um 30,9 km. Af þessum brúm eru 698 einbreiðar og er meðalaldur þeirra um 50 ár. 496 brýr eru með tveimur eða fleiri akreinum og er meðalaldur þeirra um 24 ár. Endurstofnverð brúa er um 73.000 millj. kr. en vegna þess að meðalaldur þeirra er ríflega 39 ár er verðmæti þeirra metið á um 33.000 millj. kr. að teknu tilliti til afskrifta (verðlag janúar 2015). Auk þess að viðhalda brúm er þessum fjárveitingalið ætlað að viðhalda varnargörðum við brýr.
     Ástand: Mikil þörf er fyrir endurnýjun á brúm á þjóðvegum, bæði vegna aldurs og þess að margar þeirra uppfylla ekki kröfur sem nú eru gerðar til umferðaröryggis, sérstaklega breiddar og burðarþols. Viðhald varnargarða er stöðugt vaxandi verkefni, m.a. vegna þess að rennsli vatnsfalla frá jöklum eykst vegna bráðnunar þeirra og jafnframt breytast farvegir jökulvatna.

Veggöng.
     Lýsing: Verkefnið felst í rekstri, endurbótum og viðhaldi á jarðgöngum og vegskálum, svo og vöktun, eftirliti og rekstri á öryggiskerfi og öðrum þeim þáttum er varða öryggi vegfarenda sem um þessi mannvirki fara.
     Umfang: Heildarlengd jarðganga er nú 37,6 km (43,4 km með Hvalfjarðargöngum sem Spölur rekur).
     Ástand: Ástand jarðganga á landinu er nokkuð mismunandi, búnaður er misumfangsmikill og þar af leiðandi er rekstur og viðhald einstakra ganga mjög breytilegur, m.a. milli ára.
     Fjárþörf: Gerð er kostnaðaráætlun fyrir rekstur og viðhald hverra ganga. Áætluð árleg fjárþörf til reksturs þeirra og eðlilegs viðhalds er 130–150 millj. kr.

Viðhald vegmerkinga.
     Lýsing: Undir þennan lið fellur allur stofn-, viðhalds- og rekstrarkostnaður við umferðarmerki og kantstikur, svo og viðhalds- og rekstrarkostnaður við veglýsingu, götuvita, yfirborðsmerkingar, vegrið og ristarhlið. Undir þennan lið falla einnig upplýsingaskilti, svo sem á áningarstöðum.
     Umfang: Í vegakerfinu eru um 57 þúsund umferðarmerki, 290 þúsund kantstikur og 27 þúsund snjóstikur. Lengd vegriða er um 280 km utan Reykjavíkur og um 50 km innan höfuðborgarsvæðisins. Um 330 km vega eru lýstir upp með veglýsingu. Alls er um að ræða 10.300 ljósastaura og 11.000 lampa með uppsett afl um 2 MW alls. Upplýst umferðarmerki eru um 200. Alls eru umferðarljós á 106 stöðum en ljósin eru alls um 1.250. Um 4.700 km þjóðvega eru með merktri miðlínu og kantlínur eru á 400 km (máluð lengd 750 km) en þyrftu að vera á 1.400 km (máluð lengd 1750 km). Fjöldi ristarhliða er um 2200. Á landinu eru yfir 800 vegamót með leiðamerkjum, 190 áningarstaðir, 36 vigtunarstaðir og 239 skráð útskot. Á áningarstöðunum eru 260 borð, 250 upplýsingatöflur og 180 söguskilti.
     Ástand: Nokkuð hefur áunnist í að bæta merkingar, þ.m.t. stikun og yfirborðsmerkingar, á undanförnum árum en nokkuð er í land til að viðunandi geti talist. Með bættum vegum, aukinni umferð, auknum hraða og settum markmiðum um bætt umferðaröryggi hafa kröfur aukist verulega. Yfirborðsmerkingar aukast á hverju ári með lengingu bundinna slitlaga og kröfur hafa aukist mjög um bætt umferðaröryggi, m.a. með því að fjölga vegriðum á varasömum stöðum og bæta sýnileika og endurskin vegmerkinga.

Samningar við sveitarfélög.
     Lýsing: Undir þennan lið fellur kostnaður við minni háttar viðhald og rekstur, þ.m.t. vetrarþjónustu og lýsingu þeirra vega sem skráðir eru sem þjóðvegir samkvæmt vegaskrá og eru í þéttbýli. Almennt er miðað við að veghald sé með sambærilegu sniði og í aðliggjandi vegakerfi, þ.e. með þeim hætti að gildandi öryggisstöðlum og reglugerðum sé fylgt, mannvirkjum sé haldið útlitslega og rekstrarlega í góðu ástandi og að viðhald safnist ekki upp til lengri tíma litið.
     Umfang: Samkvæmt vegalögum er um að ræða tæplega 120 km af heildarlengd þjóðvega. Umfang verkefna nær m.a. yfir rekstur og viðhald á u.þ.b. 1.300 þús. m ² af slitlagi, a.m.k. 280 km af kantsteinum, 17.600 m ² af hellulögnum, 97 km af veglýsingu, 540 gangbrautarmerkingum og 3.200 öðrum yfirborðsmerkingum, stærð fláka alls 9.200 m ² og 1.150 þús. m ² af grassvæðum, 6.700 umferðarmerkjum, 10.000 niðurföllum og brunnum, 160 km af regnvatnslögnum og önnur minni háttar verkefni sem falla undir annan búnað sem tilheyrir viðkomandi vegum.
     Ástand: Ástand vega á ýmsum þéttbýlissvæðum er nokkuð mismunandi og er tekin sérstök ákvörðun um öll stærri viðhaldsverkefni sem sinna þarf hverju sinni.

Viðhaldssvæði.
     Lýsing: Undir þennan lið fellur kostnaður við umsjónar- og eftirlitsvinnu með vegamannvirkjum, hreinsun og umhirðu vega, vegsvæða, mannvirkja og búnaðar sem tengist vegunum, þ.m.t. mælabúnaðar, vegræsa, göngu- og hjólreiðastíga, reiðvega og áningarstaða, svo og viðgerðir á minni háttar tilfallandi skemmdum á vegum og varnargörðum.
     Umfang: Um er að ræða framangreinda vinnu á stofnvegum, tengivegum og héraðsvegum. Á þeim eru m.a. um 500 mælitæki af mismunandi gerðum, m.a. 100 veðurstöðvar, 115 staðir með um 430 myndavélalinsum sem skila myndum á heimasíðu á 15 mínútna fresti, 61 umferðargreinir/teljari, 61 veðurskilti og um 17.100 vegræsi en við endurnýjun þeirra þyrfti að gera ráð fyrir um 30 ára líftíma eða um 600 ræsum á ári.
     Ástand: Ástand vegræsa er víða orðið bágborið á eldri vegum og gert er ráð fyrir að á næstu árum þurfi að gera átak í endurnýjun þeirra, en ekki hefur verið fjárhagslegt svigrúm undanfarin ár til að hefja þetta átak fyrir alvöru.

Vetrarviðhald.
     Lýsing: Undir verkefnaflokkinn vetrarþjónustu fellur allur kostnaður við framkvæmd, framkvæmdaeftirlit og verkstjórn við snjómokstur og hálkuvarnir, hreinsun á ís og krapa af vegi, úr vegrásum, ræsum og niðurföllum og frá umferðarmerkjum og öðrum mannvirkjum við vegi. Undir þennan lið fellur einnig kostnaður við framleiðslu, efni og vörslu á sandi til hálkuvarna, salti og pækli, og viðhald og rekstur á margvíslegum tækjabúnaði, geymslum undir hálkuvarnarefni, snjóflóðanetum, snjógrindum og öðrum minni háttar snjóvarnarvirkjum.
     Umfang: Alls eru um 5.200 km af vegakerfinu mokaðir reglulega, þar af eru um 3.520 km með þjónustu 6–7 daga vikunnar. Auk þess eru yfir 2.900 km af vegum mokaðir samkvæmt helmingamokstursreglum. Alls eru 760 km hálkuvarðir í hálku og flughálku og við það bætast 340 km af vegum sem eru hálkuvarðir í flughálku. Fyrir utan þetta er haldið utan um færðarskráningu á tæplega 2.500 km. Verkefni á sviði vetrarþjónustu hafa aukist hröðum skrefum. Frá 1977 til 2007 hefur vinnuumfang vetrarþjónustu Vegagerðarinnar u.þ.b. sjöfaldast en kostnaður og fjárveitingar hafa u.þ.b. tvöfaldast. Það þýðir að nýtingarhlutfall vinnuframlagsins hefur skilað sér betur til vegfarandans sem þessu nemur. Það skýrist m.a. af betri vegum, bættum tækjakosti, endurbættri tækni og síðast og ekki síst öflugu starfsliði sem byggt hefur á þekkingu og reynslu til margra ára. Á næstu tíu árum má búast við að kröfur um snjó- og hálkulaust vegakerfi, opið allan sólarhringinn, muni aukast mjög og gert er ráð fyrir að umfang þessara verkefna muni rúmlega þrefaldast á þessu tímabili.
     Ástand: Undanfarin ár hafa auknar kröfur kallað á meiri þjónustu en fjárveitingar hafa ekki aukist í takt við þær ákvarðanir sem teknar hafa verið um bætta þjónustu.

Umferðaröryggi.
     Lýsing: Unnið er samkvæmt umferðaröryggisáætlun samgönguáætlunar. Mest áhersla er lögð á endurbætur á hættulegum stöðum á vegakerfinu en jafnframt er unnið að fyrirbyggjandi aðgerðum með vöktun vegakerfisins og fræðslu til vegfarenda.
     Umfang: Unnið er að endurbótum á slysastöðum og lagfæringum á umhverfi vega með það að markmiði að fækka slysum og draga úr alvarleika þeirra eftir sérstakri framkvæmdaáætlun í samræmi við umferðaröryggisáætlun. Nýlegar umferðaröryggisúttektir sýna að víða er mjög brýnt að setja upp vegrið meðfram vegum. Nauðsynlegt er að auka fjárframlög til þessa verkefnis í takt við það sem gert hefur verið varðandi umferðaröryggi á suðvesturhorninu. Frá ársbyrjun 2010 hefur sérstakt fjármagn af nýbyggingarlið vegáætlunar verið eyrnamerkt umferðaröryggi á suðvesturhorninu. Vegagerðin vinnur jafnframt að uppsetningu löggæslumyndavéla í vegakerfinu og annast rekstur myndavélakerfisins. Tilgangurinn með uppsetningu vélanna er að stemma stigu við hraðakstri í grennd við þekkta slysastaði. Einnig hafa verið gerðir samningar við embætti ríkislögreglustjóra um að það annist þau verkefni umferðaröryggisáætlunar sem snúa að umferðareftirliti. Jafnframt hefur verið samið við Samgöngustofu um að annast þau verkefni umferðaröryggisáætlunar sem tengjast áróðri og fræðslu.
     Ástand: Vegakerfið er byggt upp á löngum tíma eftir þeim stöðlum sem giltu hverju sinni. Hluti vegakerfisins er því gerður fyrir allt aðra umferð og annan umferðarhraða en nú er. Þess vegna er mjög víða þörf fyrir úrbætur, bæði á einstökum stöðum þar sem slys eru tíð og á umhverfi veganna.

Vatnsskemmdir og ófyrirséð.
     Lýsing: Verkefnið er fólgið í lagfæringum á skemmdum sem verða á vegakerfinu vegna úrkomu, sjávarflóða og annarra ófyrirséðra atburða.
     Umfang: Umfang verkefnisins er mjög háð veðurfari en nauðsynlegt er að hafa jafnan til ráðstöfunar fjármagn til að unnt sé að ráðast án fyrirvara í aðgerðir til að tryggja öryggi vegfarenda.
     Ástand: Víða um land er vegakerfið viðkvæmt fyrir flóðum í vatnsföllum og fyrir sjávarrofi. Aukin bráðnun jökla með hækkandi hitastigi hefur gert það að verkum að meira reynir á rofvarnir sem verja eiga vegi og önnur mannvirki. Auk þess eru síauknar kröfur um að vegakerfið sé alltaf opið sem gera það að verkum að nauðsynlegt er að hafa til ráðstöfunar fjármagn til að geta brugðist við áföllum án fyrirvara.

Viðhald girðinga.
     Lýsing: Verkefnið er fólgið í þátttöku í greiðslu kostnaðar við viðhald núverandi girðinga með þjóðvegum og á svæðum þar sem lausaganga búfjár hefur verið bönnuð og Vegagerðin hefur tekið að sér umsjón girðinga samkvæmt heimildarákvæði í vegalögum.
     Umfang: Meðalfjöldi búfjárslysa á hverju ári hefur verið um 200 og er því mikil þörf á að vinna að lokun vegsvæða fyrir búfé víða um land.
     Ástand: Ástand girðinga meðfram stofn- og tengivegum er víða slæmt, með breyttri búsetu og landnýtingu eykst þörfin fyrir að Vegagerðin annist uppsetningu og viðhald girðinga.

Frágangur gamalla efnisnáma.
     Lýsing: Frágangur efnisnáma er lagaskylda skv. 49. gr. laga um náttúruvernd, nr. 44/1999, með síðari breytingum. Þar segir m.a. að efnistökusvæði skuli ekki standa ónotað og ófrágengið lengur en í þrjú ár. Í lögunum er einnig ákvæði til bráðabirgða sem kveður á um frágang eldri efnistökusvæða. Hér er um að ræða ófrágengnar námur sem voru í notkun á undanförnum áratugum og þar sem efnistöku er lokið. Á árinu 2004 gaf Vegagerðin út langtímaáætlun um námufrágang og var í framhaldi af því ákveðið að það yrði eitt af átaksverkefnum hennar. Í langtímaáætluninni kemur fram að Vegagerðin stefni að því að ljúka við frágang á eldri efnisnámum sem stofnunin ber ábyrgð á. Gert var ráð fyrir að verkið yrði unnið á 15 árum, 2004–2018.
     Umfang: Í áætlun um námufrágang kom fram að um var að ræða um 900 námur og í henni er gert ráð fyrir að ganga frá um 60 námum á ári. Í árslok 2014 átti enn eftir að ganga frá um 480 námum og þarf því að ganga frá 120 námum á ári til að standa við áætlunina.
     Ástand: Þar sem ekki voru sérstakar fjárveitingar til verkefnisins í vegáætlun fyrr en árið 2007 hefur það sóst hægar en til stóð og til þess að standa við áætlunina er þörf aukins fjármagns á hverju ári.

Minjar og saga.
     Lýsing: Verkefnið er fólgið í því að varðveita gamla muni, búnað, tæki, mannvirki og sögu vegagerðar í landinu.
     Umfang: Ýmsar minjar um vegagerð og vegamannvirki eru til í landinu sem ástæða er til að endurgera, færa í upprunalegt horf og varðveita. Auk þess þarf að varðveita þær minjar sem þegar hafa verið endurgerðar. Ritun sögu Vegagerðarinnar er hafin og óskráð er saga eða upplýsingar um einstök mannvirki, vegi og hluti tengda vegagerð. Í einhverjum tilvikum getur verið hagkvæmt að styrkja aðila til varðveislu og sýninga á tækjum og búnaði til vegagerðar.
     Ástand: Ritun sögu vegagerðar hófst á árinu 2008 og verður haldið áfram næstu árin. Á undanförnum árum hafa ýmsar minjar og vegamannvirki verið endurgerð og hluti minjanna verið til sýnis á Samgöngusafni Íslands að Skógum undir Eyjafjöllum.

1.1.4 Stofnkostnaður (6.10).
    Útgjöldum er nú skipt á færri liði en áður. Stofnvegakerfi og tengivegir eru nú einn liður. Að öðru leyti er útgjöldum skipt eftir vegflokkum samkvæmt gildandi vegalögum. Lengd vega eftir vegflokkum samkvæmt vegalögum samþykktum fyrri hluta árs 2015 er eftirfarandi:

Tafla 1. Lengd vega eftir vegflokkum og svæðum Vegagerðarinnar í km.
Þjóðvegir 11. mars 2015.

	Stofnvegir alls	Stofnvegir um hálendi	Tengivegir	Héraðsvegir	Landsvegir	Samtals
Suðursvæði	1.017	299	948	716	576	3.556
Vestursvæði	1.341	40	908	741	213	3.243
Norðursvæði	1.166	164	1.086	882	670	3.968
Austursvæði	894		435	351	470	2.150
Alls	4.418	503	3.377	2.690	1.929	12.917

Stofn- og tengivegakerfi.
    Til stofnvegakerfisins teljast allir stofnvegir. Þeir skiptast í tvennt, stofnvegi, sem eru 4.418 km, og stofnvegi um hálendi, 503 km, samtals 4.921 km. Lengd tengivega er samtals 3.377 km. Fjárveiting til stofnvegakerfis og tengivega er nú einn liður. Undirliðir á framkvæmdaáætlun vegagerðar eru nú eins fáir og unnt er í því skyni að auka gagnsæi áætlunarinnar svo að sjá megi á einfaldan hátt fjárveitingar til einstakra vegaframkvæmda.
    Handbært fé til þessa liðar verður 9.454 millj. kr. 2015, 9.279 millj. kr. 2016, 12.817 millj. kr. 2017 og 12.886 millj. kr. 2018, og eru þá jarðgöng meðtalin. Á árinu 2016 eru jarðgöng fyrir iðnaðarsvæðið á Bakka inni í þessari tölu með 1.490 millj. kr. fjárveitingu og 670 millj. kr. árið 2017 en þær framkvæmdir eru samkvæmt sérlögum nr. 41/2013 og því utan þjóðvegakerfis.

Héraðsvegir.
    Samkvæmt vegalögum, nr. 80/2007, svara héraðsvegir að mestu til safnvega áður. Lengd héraðsvega er um 3.690 km. Með breytingu á vegalögum í ársbyrjun 2015 styttust héraðsvegir um 346 km og lengdust tengivegir sem því nemur. Lagt er til að fjárveiting til héraðsvega verði um 70 millj. kr. á ári árin 2015 og 2016 en 90 millj. kr. á ári eftir það.

Landsvegir utan stofnvegakerfis.
    Landsvegir eru vegir yfir fjöll og heiðar og aflagðir byggðavegir á eyðilendum. Lengd þeirra er um 1.929 km. Á landsvegum skal einungis gera ráð fyrir árstímabundinni umferð og minna eftirliti og minni þjónustu en á öðrum vegum. Lagt er til að fjárveiting til landsvega verði 120 millj. kr. á ári.

Styrkir til samgönguleiða.
    Heimilt er að styrkja tilteknar samgönguleiðir sem ekki falla undir skilgreiningar þjóðvega. Lagt er til að árleg fjárveiting til styrkvega verði 50 millj. kr. á tímabilinu.

Reiðvegir.
    Lagt er til að árleg fjárveiting til reiðvega verði 60 millj. kr. á tímabilinu.

Girðingar.
    Eins og fram kemur í umfjöllun um viðhald girðinga er með tilliti til umferðaröryggis mikil þörf á að loka vegsvæðum betur en nú er gert og auka þyrfti fjármagn til þessa liðar verulega. Lagt er til að árleg fjárveiting verði 50 millj. kr. á árunum 2015–2017 en 60 millj. kr. 2018.

Helstu framkvæmdir á stofn- og tengivegum.
    Af fjármagni til framkvæmda á stofn- og tengivegum fer stærsti hlutinn til verkefna á landsbyggðinni. Eftirfarandi er lýsing á helstu verkefnum í áætluninni. Svæðaskiptingin er samkvæmt starfssvæðum Vegagerðarinnar.

Suðursvæði I.
Undirbúningur verka utan áætlunar.
    Lögð er til fjárveiting til hönnunar verka utan áætlunar sem koma til framkvæmda síðar.

Hringvegur, norðaustan Selfoss, brú á Ölfusá.
    Lagt er til að hafinn verði undirbúningur nýs vegar norðaustan Selfoss með nýrri brú á Ölfusá. Gert er ráð fyrir að framkvæmdir geti hafist um 2020 og framkvæmdatími verði um fjögur ár.