14.03.1985
Sameinað þing: 59. fundur, 107. löggjafarþing.
Sjá dálk 3594 í B-deild Alþingistíðinda. (2928)
259. mál, vanskil í bönkum og sparisjóðum
Fyrirspurnin hljóðar svo:
1. Hver voru heildarinnlán og útlán í einstökum bönkum og sparisjóðum á árunum 1983 og 1984, og hver var hlutur hverrar af helstu atvinnugreinum og þjónustustarsemi í þeim?
2. Hver voru heildarvanskil vegna útlána og ábyrgða í einstökum bönkum og sparisjóðum í árslok 1982, 1983 og 1984?
3. Hversu miklir dráttarvextir voru greiddir hin sömu ár vegna vanskila og hversu hátt hlutfall var það af vaxtatekjum hvers banka og sparisjóðs?
4. Hversu miklar vanskilaskuldir voru sendar lögfræðingum til innheimtu á árunum 1982, 1983 og 1984 og hve mikill var innheimtukostnaður af þeim sökum? Hve oft leiddu innheimtuaðgerðir til uppboða hjá skuldara?
Sérstaklega er óskað að fram komi í svörum við ofangreindum spurningum hver hafi verið hlutur einstaklinga í heild, sé þess kostur.
Svar við 1. tölulið.
Eftirfarandi yfirlitstöflur voru unnar af bankaeftirliti Seðlabanka Íslands:
Tafla 1.
Innlán viðskiptabanka og sparisjóða í árslok 1983 og 1984.
Í þús. kr.
31.12.1984
31.12.1983
Landsbanki Íslands
9 238 846
6 894 498
Búnaðarbanki Íslands
4 477 976
3 433 421
Útvegsbanki Íslands
2 581 772
1 831 388
Iðnaðarbanki Íslands hf.
1 797 962
1 156 139
Samvinnubanki Íslands hf.
1 599 181
1 319 619
Verslunarbanki Íslands hf.
1 103 687
700 883
Alþýðubankinn hf.
495 849
399 165
Viðskiptabankar alls:
21 295 273
15 735 113
Sparisjóðurinn í Keflavík
726 140
530 414
Sparisjóður
Reykjavíkur og nágrennis
595 942
* 473 748
—
Hafnarfjarðar
560 011
440 183
—
vélstjóra
295 095
214 465
—
Mýrasýslu
237 266
185 432
—
Kópavogs
229 714
190 292
—
V-Húnavatnssýslu
130 006
95 248
—
Bolungarvíkur
104 036
82 507
—
Vestmannaeyja
102 105
85 912
—
Siglufjarðar
101 734
87 138
—
Svarfdæla
94 818
71 068
—
Ólafsfjarðar
87 981
63 146
—
Norðfjarðar
80 336
62 853
Eyrasparisjóður
56 296
44 529
Sparisjóður
Ólafsvíkur
50 472
40 338
—
Þórshafnar og nágrennis
48 299
41 817
—
Glæsibæjarhrepps
40 820
33 635
—
Akureyrar
40 200
28 037
—
Þingeyrarhrepps
32 471
27 351
—
Önundarfjarðar
30 365
22 741
—
Höfðhverfinga
29 599
19 514
—
Súgfirðinga
27 706
24 328
—
Reykdæla
22 241
16 619
—
Mývetninga
18 762
14 386
—
Súðavíkur
15 421
12 404
—
Kirkjubóls-og Fellshreppa
15 290
10 708
—
Hrútfirðinga
11 968
9 727
—
Mýrhreppinga
10 616
8 937
—
Árskógsstrandar
9 530
8 517
—
Hríseyjar
6 597
5 445
—
Aðaldæla
6 471
5 169
—
Árneshrepps
4 968
3 192
—
Kinnunga
4 472
3 835
—
Rauðasandshrepps
3 919
3 743
—
Arnarneshrepps
2 483
2 056
—
Hólahrepps
2 050
1 689
—
Fnjóskdæla
1 584
1 781
—
Reykhólahrepps
735
740
Sparisjóðir alls:
3 838 519
2 973 647
Viðskiptabankar og sparisjóðir alls:
25 133 792
18 708 760
* Sparisjóðurinn Pundið meðtalinn.
Tafla 2.
Útlán viðskiptabanka og sparisjóða í árslok 1983 og 1984.
Í þús. kr.
31.12.1984
31.12.1983
Landsbanki Íslands
13 524 352
9 334 975
Búnaðarbanki Íslands
4 787 156
3 396 400
Útvegsbanki Íslands
3 766 117
2 492 869
Iðnaðarbanki Íslands hf.
1 516 632
1 090 497
Samvinnubanki Íslands hf
1 571 529
1 118 782
Verslunarbanki Íslands hf.
664 691
509 583
Alþýðubankinn hf.
384 488
292 791
Viðskiptabankar alls:
26 214 965
18 235 897
Sparisjóðurinn í Keflavík
532 594
395 223
Sparisjóður Reykjavíkur og nágrennis
444 056
* 337 279
Sparisjóður
Hafnarfjarðar
457 674
377 748
—
vélstjóra
228 638
174 581
—
Mýrasýslu
199 019
154 997
—
Kópavogs
177 856
157 506
—
V-Húnavatnssýslu
126 659
82 975
—
Bolungarvíkur
101 124
86 416
—
Vestmannaeyja
81 267
59 804
—
Siglufjarðar
95 367
76 519
—
Svarfdæla
96 474
64 536
—
Ólafsfjarðar
53 185
35 258
—
N orðfjarðar
58 851
47 043
Eyrasparisjóður
60 602
47 458
Sparisjóður
Ólafsvíkur
36 345
24 875
—
Þórshafnar og nágrennis
34 803
29 069
—
Glæsibæjarhrepps
27 612
22 475
—
Akureyrar
16 904
17 114
—
Þingeyrarhrepps
20 520
19 021
—
Önundarfjarðar
24 663
22 848
—
Höfðhverfinga
19 723
13 611
—
Súgfirðinga
14 323
10 926
—
Reykdæla
18 143
15 557
—
Mývetninga
14 193
10 497
—
Súðavíkur
10 905
8 302
—
Kirkjubóls- og Fellshreppa
11 350
7 644
—
Hrútfirðinga
5 956
3 842
—
Mýrhreppinga
7 608
5 883
—
Árskógsstrandar
8 364
5 638
—
Hríseyjar
4 339
3 270
—
Aðaldæla
4 814
3 942
—
Árneshrepps
2 040
380
—
Kinnunga
3 147
2 657
—
Rauðasandshrepps
2 436
1 774
—
Arnarneshrepps
1 246
865
—
Hólahrepps
1 096
875
—
Fnjóskdæla
1 083
1 441
—
Reykhólahrepps
95
69
Sparisjóðir alls:
3 005 074
2 329 918
Viðskiptabankar og sparisjóðir alls:
29 220 039
211 565 815
* Sparisjóðurinn Pundið meðtalinn.
Tafla 3.
Viðskiptabankar og sparisjóðir.
Lánaflokkun: Hlutföll
31. 12. 1983
Viðskipta-
Versl-
Viðskipta-
bankar
Lands-
Búnaðar-
Útvegs-
Iðnaðar-
Samvinnu -
unar-
Alþýðu-
bankar
Spari-
og spari-
banki
banki
banki
banki
banki
banki
banki
alls
sjóðir
sjóðir
1
Ríkissjóður
1,8
2,5
0,6
0,2
5,5
1,7
4,2
1,9
5,1
3,3
2
Sveitarfélög
3,7
2,5
1,2
0,1
1,6
0,0
0,7
2,7
3,6
2,7
3
Lánastofnanir aðrar en bankar
1,5
5,4
1,1
4,4
6,4
4,0
6,7
2,8
0,0
3,2
4
Fyrirtæki
81,3
75,8
81,7
74,7
55,7
60,5
33,4
77.1
41,5
71,7
41
Landbúnaður
10,5
30,5
0,2
1,3
14,7
0,1
0,6
12,2
3,4
11,0
42
Sjávarútvegur
42,3
7,8
51,7
0,3
14,1
0,2
0,5
31,1
7,0
27,9
43
Verslun
12,6
15,2
13,0
15,8
21,4
40,2
8,4
14,5
14,5
14,2
44
Iðnaður
12,0
11,6
9,2
45,4
2,2
8,5
8,6
12,8
9,2
12,2
45
Byggingarverktakar íbúða
0,3
0,6
0,4
2,3
0,1
1,4
4,0
0,6
0,9
0,6
46
Aðrir byggingarverktakar
0,5
1,3
0,6
1,1
0,3
0,2
0,5
0,7
0,8
0,7
47
Samgöngur
0,8
4,2
3,1
0,6
0,9
0,8
1,1
1,8
2,1
1,8
48
Raforkumál
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
49
Þjónustustarfsemi
2,2
4,6
3,3
8,0
2,0
9,0
9,6
3,4
3,6
3,4
5
Einstaklingar
11,7
13,8
15,4
20,4
30,8
33,7
55,1
15,5
49.8
19,1
51
Íbúðalán
5,4
10,7
6,2
12,7
11,8
15,4
33,9
8,0
35,0
10,9
52
Annað
6,3
3,1
9,2
7,7
19,1
18,4
21,2
7,5
14,8
8,2
6
Útlán alls
100,0
100,0
100,0
99,8
100,0
100,0
100,0
100,0
100,0
100,0
7
Lán innlánsstofnana innbyrðis
0,0
0,0
0,2
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
8
Útlán samtals
100,0
100,0
100,0
100,0
100,0
100,0
100,0
100,0
100,0
100,0
Tafla 4.
Viðskiptabankar og sparisjóðir.
Lánaflokkun: Hlutföll
31. 12. 1984
Viðskipta-
Lands-
Búnaðar-
Útvegs-
Iðnaðar-
Samvinnu
Versl-
unar-
Alþýðu-
Viðskipta-
bankar
Spari-
bankar
og spari-
banki
banki
banki
banki
banki
banki
banki
alls
sjóðir
sjóðir
1
Ríkissjóður
1,8
1,7
0,9
0,0
3,8
1,0
3,6
1,7
3,8
1,9
2
Sveitarfélög
1,2
2,1
0,8
0,2
1,3
0,0
0,6
1,2
2,9
1,4
3
Lánastofnanir aðrar en bankar
3,5
5,3
1,9
3,2
5,8
4,3
6,5
3,8
0,1
3,4
4
Fyrirtæki
81,4
76,4
80,5
72,4
57,2
58,6
33,9
77,1
42,1
73,5
41
Landbúnaður
9,1
26,2
0,3
0,5
15,4
0,1
0,9
10,5
3,5
9,8
42
Sjávarútvegur
42,8
11,7
48,8
0,1
13,3
0,3
0,6
32,0
9,4
29,7
43
Verslun
15,2
18,9
15,4
17,4
23,2
44,4
6,8
17,1
12,6
16,6
44
Iðnaður
10,6
10,5
8,4
38,7
2,3
4,8
9,5
11,2
9,5
11,0
45
Byggingarverktakar íbúða
0,2
0,6
0,5
2,8
0,7
0,6
2,4
0,5
0,9
0,6
46
Aðrir byggingarverktakar
0,4
1,4
0,7
1,1
0,3
0,2
0,2
0,7
0,7
0,7
47
Samgöngur
0,8
2,7
3,0
0,4
0,3
0,4
1,2
1,4
2,0
1,5
48
Raforkumál
0,4
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,2
0,0
0,2
49
Þjónustustarfsemi
2,0
4,4
3,5
11,3
1,8
7,8
12,2
3,5
3,5
3,5
5
Einstaklingar
12,1
14,1
15,8
24,0
31,9
36,1
54,9
16,1
50,6
19,7
51
Íbúðalán
4,8
10,5
5,4
12,7
9,7
11,8
34,1
7,3
30,0
9,6
52
Annað
7,2
3,6
10,4
11,4
22,3
24,3
20,7
8,8
20,6
10,0
6
Útlán alls
100,0
99,6
100,0
99,8
100,0
100,0
99,5
99,9
99,5
99,9
7
Lán innláns -stofnana innbyrðis
0,0
0,4
0,0
0,2
0,0
0,0
0,5
0,1
0,5
0,1
8
Útlán samtals
100,0
100,0
100,0
100,0
100,0
100,0
100,0
100,0
100,0
100,0
Svar við 2. tölulið:
Einkabankarnir fjórir og Samband sparisjóða telja sér ekki skylt að veita Alþingi þær upplýsingar sem um er beðið samkvæmt þessum tölulið. Hjá ríkisviðskiptabönkunum fengust eftirfarandi upplýsingar um heildarvanskil:
Landsbanki Íslands (tölur miðast við lok hvers árs):
1982
1983
1984
Innleystar ábyrgðir 1).
275 008
þús. kr.
349 981
þús. kr.
952 965
þús. kr.
Endurlánað erlent lánsfé
71 919
þús. kr.
143 356
þús. kr.
302 254
þús. kr.
Önnur vanskil
195 587
þús. kr.
376 341
þús. kr.
788 154
þús. kr.
Athuga ber að stór hluti þessara vanskila greiðist að stuttum tíma liðnum og má því ekki líta á sem
langtímavanskil.
1) Um 85% vegna olíuinnflutnings.
Útvegsbanki Íslands (tölur miðast við lok hvers árs):
1982
1983
1984
Heildarvanskil
251 000
þús. kr.
492 000
þús. kr.
621 000
þús. kr.
Búnaðarbanki Íslands (tölur miðast við lok hvers árs):
1982
1983
1984
112 692
þús. kr.
251 142
þús. kr.
292 167
þús. kr.
Svar við 3. tölulið:
Efnisleg svör bárust einungis frá ríkisviðskiptabönkunum, sbr. það sem segir um afstöðu einkabankanna og Sambands sparisjóða undir 2. tl. Svörin voru þau sem hér segir:
Landsbanki Íslands 1)
1982
1983
1984
Greiddir dráttarvextir
143 200
þús. kr.
354 200
þús. kr.
388 700
þús. kr.
Hlutfall af vaxtatekjum
6.67 %
8.33%
11,30
%~
Útvegsbanki Íslands 2)
Greiddir dráttarvextir
108 000
þús. kr.
146 000
þús. kr.
Hlutfall af
9,1 %
14,4%
Búnaðarbanki Íslands
Greiddir dráttarvextir
52 657
þús. kr.
187 599
þús. kr.
126 585
þús. kr.
Hlutfall af vaxtatekjum
7,15%
13,06%
12,23%
1) Landsbankinn upplýsir í svari sínu að árið 1982 hafi olíufélög greitt u.þ.b. 57 millj. kr. í dráttarvexti, árið 1983 140 millj. og 1984 133 millj. kr. Séu þessar tölur dregnar frá heildarfjárhæð dráttarvaxta lækkar hlutfall þeirra af vaxtatekjum í 4,02 % árið 1982, 5,04 % árið 1983 og 7,43 % árið 1984.
Svar við 4. tölulið:
Enginn viðskiptabankanna né Samband sparisjóða veitti upplýsingar sem svarað gætu þessum lið fyrirspurnarinnar. Hjá ríkisviðskiptabönkunum kom fram að engin áreiðanleg gögn væru þar til. hvorki um umfang, kostnað við innheimtur né hversu oft innheimtuaðgerðir leiddu til uppboða.