breyting á ýmsum lögum vegna fjárlaga 2019.
Herra forseti. Ég mæli hér fyrir nefndaráliti um frumvarp til laga um breytingar á ýmsum lögum vegna fjárlaga fyrir árið 2019, á þingskjali 564, 3. mál.
Eins og fram kemur í nefndarálitinu fékk nefndin á sinn fund ýmsa aðila frá m.a. fjármála- og efnahagsráðuneytinu, ríkisskattstjóra, Samtökum atvinnulífsins, Landssamtökum lífeyrissjóða, Samtökum ferðaþjónustunnar og Öryrkjabandalaginu.
Í frumvarpinu eru lagðar til breytingar á ýmsum lagaákvæðum sem hafa áhrif á tekju- og gjaldahlið ríkissjóðs. Meðal aðgerða er hækkun kolefnisgjalds um 10% sem ætlað er að skili um 550 millj. kr. tekjuaukningu og 2,5% hækkun á gjaldi í Framkvæmdasjóð aldraðra sem skila 64 millj. kr. Mestum tekjuauka skilar 2,5% hækkun krónutöluskatta og gjaldskráa í samræmi við verðlagsforsendur fjárlagafrumvarpsins, þ.e. hækkun á olíugjaldi, almennu og sérstöku bensíngjaldi, almennu og sérstöku kílómetragjaldi, bifreiðagjaldi og gjaldi af áfengi og tóbaki. Alls er það talið skila ríkissjóði u.þ.b. 1,6 milljörðum í tekjuauka. Samtals er tekjuaukinn af þessum breytingum því áætlaður um 2,3 milljarðar kr.
Á meðal atriða í frumvarpinu sem lúta að gjaldahlið ríkissjóðs er framlenging á gildistíma 14. töluliðar bráðabirgðaákvæðis laga um almannatryggingar, nr. 100/2007, sem kveður á um að frítekjumark örorkulífeyrisþega vegna atvinnutekna skulu vera 1.315.200 kr. Ákvæðið hefði að óbreyttu fallið niður um komandi áramót og frítekjumarkið lækkað niður í 300.000 kr. og leitt til bótaskerðingar hjá örorku- og endurhæfingarlífeyrisþegum með atvinnutekjur yfir mörkum.
Að óbreyttu hefðu útgjöld ríkisins vegna þessa því lækkað um 1 milljarð kr. á árinu 2019, en frumvarpið kemur í veg fyrir það.
Vert er að benda á að í 12. gr. frumvarpsins er lagt til að eftirlitsgjald sem lífeyrissjóðir greiða til Fjármálaeftirlitsins lækki úr 0,0091% í 0,0084% af hreinni eign lífeyrissjóðanna í árslok. Eftirlitsgjaldið skiptist í tvennt, annars vegar fast gjald og hins vegar breytilegt. Þrátt fyrir lækkun á hlutfalli álags eftirlitsgjalds er ljóst að gjöld lífeyrissjóðanna hækka þar sem hrein eign þeirra hefur aukist. Í umsögn Landssambands lífeyrissjóða er bent á að endurskoða þurfi samsetningu breytilega hlutans og fasta hluta eftirlitsgjaldsins til Fjármálaeftirlitsins. Meiri hlutinn tekur undir þá ábendingu og beinir því til fjármála- og efnahagsráðuneytisins að slík endurskoðun fari fram.
Í umsögn Fjármálaeftirlitsins til nefndarinnar er lagt að til sú breyting verði gerð á eftirlitsgjaldi Náttúruhamfaratryggingar Íslands að stofnunin greiði fastagjald sem miðist við lágmarkseftirlitsgjald vátryggingafélaga samkvæmt lögum. Sé það til samræmis við sjónarmið um að eftirlitsgjaldið samsvari sem best raunkostnaði við eftirlitið. Meiri hlutinn tekur í sama streng og gerir breytingartillögu að þessu leyti.
Í nefndaráliti meiri hluta efnahags- og viðskiptanefndar um frumvarp sem varð að lögum nr. 96/2017, sem er 3. mál á 148. löggjafarþingi, var bent á að í 1. mgr. 57. gr. b laga um tekjuskatt, nr. 90/2003, væru sett takmörk á heimildir lögaðila til að draga frá skattskyldum tekjum vaxtagjöld og afföll vegna lánaviðskipta milli tengdra aðila. Samkvæmt b-lið 3. mgr. greinarinnar á ákvæðið ekki við ef lánveitandi ber ótakmarkaða skattskyldu hérlendis. Samkvæmt b-lið 3. gr. laga um breytingu á ýmsum lagaákvæðum um skatta, tolla og gjöld, nr. 59/2017, samanber 2. tölulið 26. gr. sömu laga, átti sú undanþága að falla brott 1. janúar síðastliðinn. Hins vegar var bent á að brottfall undanþágunnar gæti komið niður á eðlilegri fjármögnun innan samstæðu sem beinist ekki að því að takmarka skattgreiðslur.
Í áliti meiri hluta fyrir 2. umr. kom fram að unnið væri að breytingartillögu til að mæta fyrrgreindum sjónarmiðum varðandi brottfall b-liðar 3. mgr. 57. gr. b laga um tekjuskatt. Nefndinni barst slík breytingartillaga frá fjármála- og efnahagsráðuneytinu en að mati meiri hlutans nægði sú breytingartillaga ekki til að mæta fyrrgreindum sjónarmiðum þar sem takmörkun á 1. mgr. 57. gr. b gæti eftir sem áður komið niður á lánsfjármögnun samstæðu ef vaxtagjöld og afföll eru að staðaldri umfram þau mörk sem þar eru tilgreind.
Vegna þessa lagði meiri hlutinn til að brottfalli b-liðar 3. mgr. 57. gr. b laga um tekjuskatt yrði frestað um eitt ár, eða til 1. janúar 2019. Þannig gæfist tími til að móta tillögu sem samræmist skuldbindingum Íslands samkvæmt samningnum um Evrópska efnahagssvæðið án þess þó að það kæmi niður á eðlilegri fjármögnun samstæðna sem ekki beinist að því að takmarka skattgreiðslur. Vinnu við frumvarp þar sem slík tillaga kemur fram er í rauninni lokið, eftir því sem ég best veit, frumvarpið er tilbúið. Það á hins vegar eftir að mæla fyrir því og leggja það fram með formlegum hætti og það á eftir að fara í umsagnaferli efnahags- og viðskiptanefndar og til umfjöllunar í efnahags- og viðskiptanefnd. Í ljósi þess að brugðið getur til beggja vona óskaði ég eftir því að frumvarpið gengi, að lokinni þessari umræðu hér, aftur til nefndar þannig að við hefðum borð fyrir báru eða möguleika til þess að grípa til ráðstafana ef þurfa þætti.
Í umsögn Landssambands lífeyrissjóða er ábending um að breyta ártölum um skyldutryggingu lífeyrisréttinda og fellst meiri hluti nefndarinnar á það. Síðan eru ýmsar breytingartillögur sem eru tæknilegs eðlis og er ekki ætlað að hafa efnisleg áhrif.
Af framangreindu leggur meiri hlutinn til að frumvarpið verði samþykkt með breytingum sem lagðar eru til á sérstöku skjali.
Undir nefndarálitið rita sá er hér stendur, Óli Björn Kárason, og hv. þm. Ólafur Þór Gunnarsson, Njáll Trausti Friðbertsson, Bryndís Haraldsdóttir og Þórunn Egilsdóttir.
