staðgreiðsla opinberra gjalda og tryggingagjald.

Herra forseti. Ég mæli fyrir nefndaráliti með breytingartillögu frá meiri hluta efnahags- og viðskiptanefndar um frumvarp til laga um breytingu á lögum um staðgreiðslu opinberra gjalda og lögum tryggingagjald. Þetta er frestun gjalddaga.

Líkt og kemur fram í nefndarálitinu fjallaði nefndin um málið og fékk á sinn fund fulltrúa fjármála- og efnahagsráðuneytisins og átti auk þess fund eða símafund réttara sagt með Snorra Olsen, ríkisskattstjóra, og Halldóri Benjamín Þorbergssyni, framkvæmdastjóra Samtaka atvinnulífsins.

Með frumvarpinu er lagt til að ákvæði til bráðabirgða verði bætt við lög um staðgreiðslu opinberra gjalda, nr. 45/1987, annars vegar og lög um tryggingagjald, nr. 113/1990, hins vegar. Í ákvæðinu verði kveðið á um frestun gjalda helmings þeirra greiðslna sem voru á gjalddaga 1. mars samkvæmt lögum til 1. apríl nk. og eindagi hinna frestuðu greiðslna verði 14 dögum síðar eða 15. apríl.

Eins og þingmenn vita er með frumvarpinu stigið fyrsta skrefið í þeim aðgerðum sem ríkisstjórnin hefur boðað til að bregðast við skyndilegum og ófyrirsjáanlegum efnahagsvanda vegna Covid-19 heimsfaraldurs. Í greinargerð með frumvarpinu segir að aðgerðirnar miði að því að draga úr tjóni, tryggja að neikvæð áhrif á líf og efnahag vari sem skemmst og skapa aðstæður fyrir öfluga viðspyrnu í kjölfarið. Þá segir enn fremur:

„Markviss og traust viðbrögð skipta sköpum við aðstæður eins og nú eru uppi vegna COVID-19 faraldursins. Þegar má merkja áhrif hans í efnahagslífinu en með viðbrögðum eins og hér eru lögð til má draga verulega úr þeim áhrifum og með því verja íslenskt efnahagslíf.“

Samþykkt frumvarpsins hefur þau áhrif að launagreiðendum verður heimilt að halda eftir að helmingi greiðsla á grundvelli 20. gr. laga um staðgreiðslu opinberra gjalda annars vegar og 10. gr. laga um tryggingagjald hins vegar, sem að óbreyttu væru á eindaga 16. mars fram til 15. apríl. Frumvarpið hefur jafnframt þau áhrif að viðurlög sem lögin kveða á um að beita skuli vegna greiðsludráttar frestast hvað þær greiðslur varðar. Álagi samkvæmt 28. gr. staðgreiðslulaga verður því ekki beitt á helming greiðslu sem var á gjalddaga 1. mars fyrr en 16. apríl. Að sama skapi leggjast dráttarvextir ekki á vangreidd tryggingagjöld, samanber 3. málslið 1. mgr. 10. gr. laga um tryggingagjald, hvað varðar helming þess hluta sem var á gjalddaga 1. mars, fyrr en 16. apríl.

Í framsöguræðu ráðherra um frumvarpið skoraði ráðherra á þau fyrirtæki sem hafa til þess bolmagn að nýta ekki þá heimild til greiðslufrestunar sem veitt er með frumvarpinu heldur standa í fullum skilum eins og til stóð 16. mars. Meiri hlutinn tekur undir þessa áskorun og bendir á að til þess að aðgerðir á borð við þessa skili sem bestum árangri sé nauðsynlegt að tryggja breiða samstöðu. Þá bendir meiri hlutinn á að hluti þeirra sem standa eiga skil á þeim greiðslum sem frumvarpið varðar eru opinberir aðilar. Eðlilegt er að þessir aðilar standi skil á fullum greiðslum 16. mars eins og til stóð en nýti ekki þá heimild sem í frumvarpinu felst.

Herra forseti. Meiri hlutinn leggur síðan til nokkrar tæknilegar breytingar á ákvæðum þannig að skýrt verði kveðið á um dagsetningar. Þá er lagt til að orðalag 2. gr. frumvarpsins verði samræmt 2. málslið 1. mgr. 10. gr. laga um tryggingagjald. Breytingunum er ætlað að auka skýrleika ákvæðanna en er ekki ætlað að hafa efnisleg áhrif á frumvarpið.

Eins og fyrr segir er þetta frumvarp fyrsta skref í aðgerðum ríkisstjórnarinnar til að bregðast við þeim vanda sem að steðjar. Það er mikilvægt að frumvarpinu verði fylgt eftir með markvissum aðgerðum sem styðji við tilgang þess og tryggi eins og frekast er unnt að markmið þess um að draga verulega úr neikvæðum áhrifum heimsfaraldursins og verja íslenskt efnahagslíf náist.

Herra forseti. Aðeins út fyrir þetta nefndarálit. Að gefnu tilefni þá hygg ég að ég geti talað fyrir hönd allra í efnahags- og viðskiptanefnd þegar við segjum: Við munum hafa gott og náið samstarf við ríkisstjórnina og við ætlumst til þess að til okkar sé leitað og við fáum að taka þátt í að móta þær tillögur og þær aðgerðir sem gripið verður til.

Hv. þingmenn Smári McCarthy og Þorsteinn Víglundsson skrifa undir álit þetta með fyrirvara sem þeir hyggjast gera grein fyrir í ræðu hér á eftir. En undir þetta álit skrifa hv. þingmenn Óli Björn Kárason, Brynjar Níelsson, Bryndís Haraldsdóttir, Birgir Þórarinsson, Smári McCarthy, með fyrirvara, Ólafur Þór Gunnarsson, Þorsteinn Víglundsson, með fyrirvara, og Willum Þór Þórsson.