150. löggjafarþing — 112. fundur,  2. júní 2020.

stimpilgjald.

569. mál
[19:31]
Horfa

Frsm. efh.- og viðskn. (Bryndís Haraldsdóttir) (S):

Virðulegur forseti. Ég flyt hér nefndarálit frá hv. efnahags- og viðskiptanefnd um frumvarp til laga um breytingu á lögum um stimpilgjald. Nefndin fjallaði um málið og fékk á sinn fund gesti frá fjármála- og efnahagsráðuneytinu og einnig bárust nefndinni umsagnir um málið frá Samtökum skattgreiðenda og Hagsmunasamtökum heimilanna.

Með frumvarpinu eru lagðar til breytingar á lögum um stimpilgjald, nr. 138/2003, er varða gjaldstofn stimpilgjalds og skilyrði helmingsafsláttar af stimpilgjaldinu. Í greinargerð með frumvarpinu er tekið fram að tilefni þess megi m.a. rekja til ábendinga sem umboðsmaður Alþingis kom á framfæri við fjármála- og efnahagsráðuneytið og vörðuðu þær kröfur sem stjórnarskráin gerir til skattlagningarheimilda. Þarft væri að kveða skýrar á um það í 2. mgr. 4. gr. laganna að miða skyldi gjaldskylda fjárhæð við matsverð í samræmi við byggingarstig á afhendingardegi þegar misræmi væri á byggingarstigi á kaupsamningsdegi og afhendingardegi. Þá teldi umboðsmaður jafnframt að lögin þyrftu að mæla skýrar fyrir um þau viðmið eða aðferðir sem sýslumaður skuli leggja til grundvallar þegar hann ákvarðar gjaldstofn og ekki er hægt að byggja á skráðu matsverði eignar á kaupsamningsdegi.

Þá er með frumvarpinu brugðist við því að skilyrði helmingsafsláttar af stimpilgjaldi, samanber 3. og 4. mgr. laganna, og framkvæmd þess hafi orðið óljós í kjölfar úrskurðar yfirskattanefndar nr. 103/2019 þar sem komist var að þeirri niðurstöðu að skýra ætti skilyrðið með þeim hætti að við framkvæmd þess bæri að líta fram hjá íbúðareign sem til hefði komið vegna arftöku hlutaðeigandi, enda hefði hann ekki haft hana til eigin nota. Í frumvarpinu er lagt til að framkvæmd skilyrðisins verði einfölduð með því að kveða með skýrari hætti á um að skilyrði helmingsafsláttar af stimpilgjaldi verði bundið við að einstaklingur hafi ekki áður verið þinglýstur eigandi að íbúðarhúsnæði, hvort sem fyrra eignarhald hafi komið til með kaupum, arftöku, gjafagerningi eða eignaryfirfærslu með hvers kyns öðrum hætti.

Loks er lagt til að skilyrði helmingsafsláttar af stimpilgjaldi vegna kaupa á fyrstu íbúð, um að viðkomandi þurfi að vera þinglýstur eigandi a.m.k. að helmingi þeirrar eignar sem keypt er, verði fellt niður. Með hliðsjón af stöðu á fasteignamarkaði og að teknu sérstöku tilliti til einstaklinga sem kaupa sitt fyrsta íbúðarhúsnæði er lagt til að umrætt skilyrði falli brott úr lögum svo að fyrstu kaupendur eigi fjölbreyttari möguleika um hvernig eignarhlutfalli þeirra á hinu keypta íbúðarhúsnæði er háttað.

Nefndin leggur til breytingar á frumvarpinu sem eru tæknilegs eðlis og ekki ætlað að hafa efnisleg áhrif og er hægt að lesa um þær í nefndarálitinu. Nefndin leggur til að frumvarpið verði samþykkt með þeim breytingum.

Undir nefndarálitið skrifa hv. þingmenn Óli Björn Kárason, Brynjar Níelsson, sú sem hér stendur, Oddný G. Harðardóttir, Willum Þór Þórsson, Jón Steindór Valdimarsson og Ólafur Þór Gunnarsson.