150. löggjafarþing — 125. fundur,  23. júní 2020.

almennar stjórnmálaumræður (eldhúsdagsumræður).

[21:43]
Horfa

Albertína Friðbjörg Elíasdóttir (Sf):

Ágætu Íslendingar. Að segja að þessi vetur hafi verið í þyngra lagi væru engar ýkjur. Þannig má segja að stormar vetrarins hafi afhjúpað hversu varnarlaus við erum og vakið okkur til umhugsunar um hvað raunverulega skiptir máli í lífinu.

Er það að eiga dýrasta bílinn eða stærsta hjólhýsið?

Nei, það er tíminn sem við verjum með vinum og fjölskyldu.

Kæru landsmenn. Segja má að þessi vetur hafi sömuleiðis neytt okkur til að hugsa út fyrir kassann. Allt í einu gátu fundir farið fram í gegnum fjarfundi og fjöldi vinnustaða fluttist inn á heimili landsins. Í framhaldinu hafa fjölmargir vinnustaðir ákveðið að bjóða starfsfólki sínu aukinn sveigjanleika hvað varðar staðsetningu vinnunnar. Þetta mun vonandi opna augu atvinnulífsins og ekki síst hins opinbera fyrir því að mögulegt er að auka frjálsræði í búsetuvali.

Við eigum að nota þessi spörk ársins 2020 til að breyta hlutunum og skapa það samfélag sem við viljum búa til framtíðar. Samfélag jöfnuðar þar sem kerfislægum mikilvægum stéttum, eins og heilbrigðisstarfsfólki, kennurum og lögregluþjónum, eru greidd laun í samræmi við þá miklu ábyrgð sem þær bera.

Ágætu Íslendingar. Við stöndum einnig frammi fyrir öðru risavöxnu verkefni sem er hamfarahlýnunin. Staðan er grafalvarleg eins og sjá má á hitameti á norðurslóðum sem átti ekki að sjást fyrr en árið 2100. Ríkisstjórn Íslands kynnti í dag aðeins ári á eftir áætlun uppfærða aðgerðaáætlun í loftslagsmálum. Þar má finna ýmislegt jákvætt sem við í Samfylkingunni höfum talað fyrir lengi, eins og ákveðin skref í orkuskiptum og aukna innlenda grænmetisframleiðslu, en kolefnisgjald, því miður, er enn sett í frost og enn skortir á tímasett markmið.

Það fer sömuleiðis ekki saman hljóð og mynd. Ríkisstjórnin eyrnamerkir aðeins 9 milljarða loftslagsmálunum, en er á sama tíma að undirbúa kaup á losunarheimildum fyrir allt að 10 milljarða vegna losunar umfram heimildir Íslands 2013–2020, eða 21%.

Ég spyr: Ef við erum raunverulega til í 40% samdrátt, og jafnvel meira — af hverju sömdum við þá ekki um það við Evrópusambandið? Er það vegna þess að ríkisstjórnin er í raun og veru ekki tilbúin til að skuldbinda sig til svo mikils samdráttar, þótt hún veifi þeirri tölu hérna heima? Bæði Noregur og Evrópusambandið hafa sett markið mun hærra með 55% samdrætti.

Þá hefur þessi ágæta vinna því miður ekki skilað sér inn í stór mál hér í þinginu, eins og samgönguáætlun. Það er full ástæða til að virkja þingið betur í þeirri vinnu sem þarf að vinna til að ná raunverulegum árangri í loftslagsmálunum.

Ágætu Íslendingar. Það á að vera forgangsverkefni stjórnvalda að stuðla að velferð og öryggi fólks með eflingu innviða um allt land. Samhliða því þurfum við að vinna að uppbyggingu kjarnasvæða um landið. Það heppnaðist vel að byggja upp borg í Reykjavík — nú þurfum við að byggja upp fleiri borgir til að skapa aukið jafnvægi í landinu, líkt og vísir er að á Akureyri. Lykilorðið hér er enn og aftur aukinn jöfnuður. Við þurfum að taka djarfar ákvarðanir og auka jöfnuð milli höfuðborgarsvæðisins og landsbyggðarinnar.

Kæru Íslendingar. Alveg eins og við höfum ólíkan hörundslit, erum af ólíkum kynjum, veljum okkur maka af ólíkum kynjum og veljum okkur ólíkar leiðir í lífinu, þá eigum við öll að vera jöfn í augum samfélagsins og laganna og hafa tækifæri til að lifa því lífi sem við veljum að lifa, hvar sem við veljum að lifa því. Okkur ber að tryggja það. — Njótið sumarsins.