skaðabótalög.

Virðulegur forseti. Ég mæli hér fyrir frumvarpi til laga um breytingu á skaðabótalögum, nr. 50/1993 (gjafsókn). Flutningsmenn auk mín eru Ásthildur Lóa Þórisdóttir, Eyjólfur Ármannsson, Inga Sæland, Jakob Frímann Magnússon og Tómas A. Tómasson, sem sagt Flokkur fólksins í heild sinni.

Í 1. gr. segir:

Á eftir 27. gr. laganna kemur ný grein, um gjafsókn, svohljóðandi:

„Gjafsókn skal veitt þeim sem höfðar mál til viðurkenningar á skaðabótaskyldu vegna líkamstjóns eða til að krefjast greiðslu skaðabóta vegna líkamstjóns þrátt fyrir að skilyrðum 1. mgr. 126. gr. laga um meðferð einkamála sé ekki fullnægt, enda hafi heildartekjur viðkomandi verið undir meðaltali heildartekna á næstliðnu almanaksári samkvæmt tölum frá Hagstofu Íslands. Fer að öðru leyti um gjafsókn samkvæmt almennum reglum.“

Í 2. gr. segir að lög þessi öðlist þegar gildi.

Frumvarp þetta var áður lagt fram á 151. og 152. löggjafarþingi (68. mál) og er nú lagt fram óbreytt. Efni frumvarpsins á rætur að rekja til frumvarps sem lagt var fram á 150. löggjafarþingi (430. mál) en hlaut ekki afgreiðslu.

Það er einstaklingum oft þung byrði að höfða dómsmál vegna líkamstjóns sem þeir hafa orðið fyrir. Þeir fallast því gjarnan frekar á þær bætur sem tryggingafélög bjóða að fyrra bragði og gefa eftir þann rétt sem þeir þó telja sig eiga. Til þess að stemma stigu við þessu vandamáli sem snýr að tekjulægri einstaklingum og þar með bæta réttaröryggi þeirra sem hafa orðið fyrir líkamstjóni er lagt til að þeir eigi kost á því að höfða mál til viðurkenningar á skaðabótaskyldu eða greiðslu skaðabóta sem rekja má til líkamstjóns með því að réttur þeirra til gjafsóknar verði rýmkaður.

Þá hefur undanfarið skapast umræða um að mikilvægt sé að tryggja þolendum heimilisofbeldis og þolendum kynferðisofbeldis rétt til gjafsóknar svo að það sé ekki fjárhagslega íþyngjandi fyrir þolendur að leita réttar síns í einkamálum. Samþykkt frumvarps þessa myndi rýmka verulega skilyrði fyrir gjafsókn í slíkum tilvikum.

Í almennum reglum um gjafsókn samkvæmt lögum nr. 91/1991, um meðferð einkamála, sbr. reglugerð nr. 45/2008 um skilyrði gjafsóknar og starfshætti gjafsóknarnefndar, með síðari breytingum, eru sett ströng skilyrði um bága fjárhagsstöðu umsækjenda fyrir veitingu gjafsóknar. Með frumvarpi þessu er lagt til að gjafsókn skuli veitt, í þeim tegundum dómsmála sem um ræðir, að því skilyrði uppfylltu að heildartekjur umsækjanda á næstliðnu almanaksári hafi verið undir meðaltali heildartekna hér á landi það sama ár samkvæmt tölum frá Hagstofu Íslands. Árið 2021 var meðaltal heildartekna samkvæmt útgefnum tölum Hagstofunnar 7.685.000 kr. Þannig nær hin nýja regla til þeirra sem hafa lágar tekjur, þótt þær séu hærri en núgildandi tekjuviðmið fyrrnefndrar reglugerðar.

Efni frumvarpsins samrýmist 3. mgr. 126. gr. laga um meðferð einkamála sem kveður á um að gjafsókn verði enn fremur veitt eftir því sem fyrir er mælt í öðrum lögum. Að frátöldum almennum skilyrðum fyrir gjafsókn skv. 1. mgr. 126. gr. fyrrnefndra laga gilda ákvæði XX. kafla sömu laga um veitingu gjafsóknar á grundvelli þess ákvæðis sem mælt er fyrir um í frumvarpi þessu.

Hvað varðar skilyrði til gjafsóknar vegna líkamstjóna telur ASÍ t.d. rétt að heimildir til gjafsóknar fyrir efnaminni einstaklinga þurfi að rýmka verulega, hvort sem um skaðabótamál sé að ræða eða ekki. ASÍ telur hins vegar að ekki sé ráðlegt að falla alfarið frá skilyrðum 1. mgr. 126. gr. einkamálalaga en það geti stuðlað að tilefnislausum málaferlum og hamlað samkomulagsuppgjörum og sáttum innan og utan réttar.

Þarna á milli er töluvert breitt bil. Ef við áttum okkur á því að við erum að tala um tekjur og þá meina ég allar tekjur, stofn til útsvars, — við erum að tala um fólk sem er yfirleitt, þegar það lendir í slysum eða örorku, með undir 300.000 kr. á mánuði. Það segir sig sjálft að þeir einstaklingar verða að fá gjafsókn til að geta farið í mál við tryggingafélagið. Staðan er því miður þannig að það er orðið mjög misjafnt hvernig fólk sem lendir í slysum stendur gagnvart tryggingafélögum upp á það að gera að geta varið sig fyrir dómi. Fæstir gera sér grein fyrir því, ef þeir lenda í umferðarslysi, í hvaða ferli hlutirnir fara. Ef viðkomandi verður fyrir slæmum líkamlegum áverka og þarf að fara í aðgerð og endurhæfingu og annað getur það tekið langan tíma. Þegar hlutirnir fara loksins af stað og semja á um skaðabætur geta þrjú til fjögur ár verið liðin. Þá er fjárhagur viðkomandi yfirleitt kominn í rúst. Í ferlinu þarf fyrst að taka út, ef viðkomandi er í vinnu, réttinn til vinnulauna í veikindum. Síðan þarf að sækja um dagpeninga hjá Tryggingastofnun eða endurhæfingarlífeyri og ferlið hjá mörgum fer síðan í örorku. Það vita það allir að þá má þakka fyrir að tekjugrunnurinn sé helmingurinn af því sem áður var. Allt þetta veldur því að fjárhagsleg staða einstaklingsins versnar og versnar. Því miður er staðreyndin sú að tryggingafélögin nýta sér þessa stöðu. Þau nýta hana og það veldur því að fólk sem ætlar að berjast og vill berjast getur það ekki. Það verður að fara í mat og samþykkja það mat gagnvart matsmönnum sem tryggingafélögin leggja fram ásamt kannski lögmanni sínum. Þar er oft himinn og haf milli þeirra bóta sem metið er að viðkomandi eigi rétt á og þeirra bóta sem hann gæti fengið ef hann gæti fengið gjafsókn og farið í mál og fengið dómkvadda matsmenn sem meta tjón. Fyrir vikið eru þeir sem eru svo heppnir að fá eitthvað í bætur, að fá kannski 10, 20, 30 eða 40% af því sem þeir ættu rétt á miðað við 100% bætur. Það er ömurlegt til þess að vita að þeir fái jafnvel ekki neitt vegna þess að málin eru snúin.

Það er hægt að sækja um gjafsókn og þegar einhver ætlar að sækja um gjafsókn í núverandi kerfi þarf hann að snúa sér til gjafsóknarnefndar sem er flókið ferli, flókin framkvæmd, og svo er tekjuviðmið og þarf að fylla í nokkur box til að vera tækur þar inn. En það sem er auðvitað furðulegast og kemur mest á óvart er að þá kemur nefnd sem metur hvort hún telji viðkomandi eiga einhvern séns á að vinna tryggingafélögin. Því miður hef ég orðið var við að í þessa gjafsóknarnefnd fóru menn sem voru jafnvel tengdir inn í tryggingafélögin. Það er auðvitað alveg ömurlegt. Þegar reynt er að koma máli í dóm þá ferðu fyrir gjafsóknarnefnd sem dæmir um það hvort málið sé hæft í dóm, nefndin er orðin dómstóll í sjálfu sér. Það er með ólíkindum að við skulum vera með svona kerfi og það er með ólíkindum hversu gífurleg þögn ríkir um þetta kerfi sem varðar tryggingafélögin. Á sama tíma og viðkomandi er að berjast við tryggingafélög og fær kannski smánarbætur hafa þau heimild til að meta tjón og leggja inn í bótasjóði þá upphæð sem þau telja að tjónið muni kosta. Þau meta að tjónið sé upp á 100 millj. kr. og leggja það inn í bótasjóðinn en borga kannski út 20–30% eða ekki neitt. Þarna safnast upp fé án hirðis, eins og Pétur Blöndal heitinn orðaði það svo vel á sínum tíma; fé án hirðis sem við höfum séð hverfa úr bótasjóðum tryggingafélaga til Tortóla, Cayman-eyja eða enda í lúxusíbúð í Kína eða Hong Kong og koma svo til baka í hálfgerðu veði í sundlauginni á Álftanesi sem var alveg stórfurðulegt mál eftir bankahrunið. Það er líka furðulegt að þessir bótasjóðir eru aldrei gerðir upp á Íslandi. Það eru engin lög um uppgjör bótasjóða, þeir safna fé. Tryggingafélög mega ávaxta fé og fá þá ávöxtun en siðaðar þjóðir gera upp slíka bótasjóði með reglulegu millibili. Það gerum við ekki.

Ef við rýmkum gjafsóknarheimildina og sjáum til þess að fleiri geti fengið gjafsókn eru meiri líkur á að viðkomandi hafi getu til að fara í mál, klára málið og fá réttar og sanngjarnar bætur fyrir sitt tjón. Við eigum að stefna að því að fólk fái þær bætur sem það á rétt á í kerfinu en ekki einhverjar smánarbætur sem því er úthlutað bara vegna þess að það er komið í þá fjárhagslegu stöðu að það verður líklega að samþykkja hvað sem er, liggur mér við að segja, í þessum málum.

Við vitum líka að stór hópur fólks er með skaðabótatryggingar og gjafsóknartryggingu í sínum tryggingum en því miður eru ekki allir með það og því miður er stór hópur af fólki sem hefur ekki efni á því að vera með það. Þess vegna þurfum við að tryggja að þeir sem þurfa á því að halda geti barist við tryggingafélögin. Það á að vera skylda okkar og ætti að vera sjálfsagt mál. Ef maður lendir í alvarlegu líkamstjóni eða minni háttar líkamstjóni sem er skaðabótaskylt þá eigi maður rétt á að fá það sem er réttur manns samkvæmt lögum og það sé metið nákvæmlega rétt, að hægt sé að leita allra þeirra úrræða sem mögulegt er til að fá bætur. Ef það væri gert værum við að fara eftir skaðabótalögum því að tilgangur þeirra hlýtur að vera að bæta skaðann að fullu eða eins og hægt er en ekki að skaðinn sé bættur að því eina leyti sem tryggingafélögunum þóknast. Það segir sig sjálft að það er algjörlega hagur þeirra að borga sem minnstar bætur. Því minna sem þau borga út því meira er í bótasjóði og því meira hafa þau til ávöxtunar. Ég vona heitt og innilega að við breytum þessu ömurlega kerfi.

Ég vil benda á grein sem birtist í Kjarnanum 8. ágúst 2018. Þar segir orðrétt, með leyfi forseta, undir fyrirsögninni: Af hverju skiptir þetta máli?

„Lágar fjárhæðir í reglum um gjafsókn hafa lengi verið gagnrýndar. Ragnar Aðalsteinsson lögmaður segir til dæmis í nýlegu viðtali við Stundina að gjafsóknarkerfið sé ónýtt. „Við hér á stofunni höfum fengið til okkar fólk sem hefur viljað áfrýja málum sem það hefur tapað í í héraði, fólk sem ekki hefur getað borgað neitt. Við höfum þá sótt um gjafsókn fyrir það en fengið neitun með þeim röksemdum að héraðsdómurinn sé svo góður, það þurfi ekki að áfrýja málinu. Það er hins vegar ekki gjafsóknarnefndar að taka afstöðu til þess en þeir telja að svo sé. Þá höfum við þurft að áfrýja málinu á okkar kostnað og á okkar áhættu. Við höfum hins vegar unnið slík mál, fleiri en eitt og fleiri en tvö. Svo má líka nefna að tekjuviðmiðin sem lögð eru fyrir gjafsókn eru langt neðan við allt og meira að segja hafa ráðherrar sett reglugerðir sem takmarka slíkt enn frekar.“ — Það segir okkur allt sem segja þarf að þarna er gjafsóknarnefnd í þessum málum t.d. hálfgerður dómstóll um það hvort mál þurfi að fara fyrir héraðsdóm eða áfram.

Áfram segir:

„Ragnar sagði þetta standa réttarríkinu fyrir þrifum, það er þeim hluta borgaranna sem höllustum fæti stendur í samfélaginu. Erfitt sé að komast fyrir dómstóla með réttindamál almennings, því það sé alltof dýrt og möguleikinn á gjafsókn oft lítill sem enginn.

Í lögum um meðferð einkamála segir að gjafsókn verði aðeins veitt ef málstaður umsækjanda gefi nægilegt tilefni til málshöfðunar eða málsvarnar og öðru hvoru eftirfarandi skilyrða er að auki fullnægt:

a. að fjárhag umsækjanda sé þannig háttað að kostnaður af gæslu hagsmuna hans í máli yrði honum fyrirsjáanlega ofviða, enda megi teljast eðlilegt að öðru leyti að gjafsókn sé kostuð af almannafé,

b. að úrlausn máls hafi verulega almenna þýðingu eða varði verulega miklu fyrir atvinnu, félagslega stöðu eða aðra einkahagi umsækjanda.“

Það er með ólíkindum, þegar maður les þetta upp, hver á að vera ástæðan fyrir því að viðkomandi fái gjafsókn, að það skuli koma fram að gjafsóknarnefnd taki sér dómsvald og segi: Nei, þetta er ekki möguleiki. Dómur héraðsdóms er svo rosalega réttur. Maður furðar sig mest á þessu þegar maður getur lesið rök frá gjafsóknarnefnd og hægt er að sýna fram á að dómur héraðsdóms er kolrangur, að það skipti engu máli. Það er hægt að berjast gegn gjafsóknarnefnd svo árum skiptir en loks þegar nefndin getur ekki annað en samþykkt það, þegar búið er að fara til umboðsmanns og ganga á milli Pontíusar og Heródesar og út um allt, þá er grundvöllur fyrir gjafsókn. Það er grundvöllur fyrir því að viðkomandi hafi orðið fyrir tjóni og hann fær gjafsókn. Hvað gerist þá? Málið er fyrnt, tryggingarnar fá peninginn, hverja einustu krónu. Svona mál eru til. Svona mál eru í umferð. Svona mál sýna okkur svart á hvítu að það er kominn tími til þess að ríkisstjórnin hysji upp um sig buxurnar, taki skaðabótalögin algerlega í nefið, hækki viðmiðið svo að fólk fái það sem það á rétt á og tryggi að skaðabótalögin séu til þess sem þau eiga að vera og bæti skaða viðkomandi en stórbæti ekki hag tryggingafélaga á kostnað þeirra sem verða fyrir líkamstjóni.

Það er einstaklingum oft þung byrði að höfða mál vegna líkamstjóns sem þeir hafa orðið fyrir. Þeir fallast því gjarnan frekar á þær bætur sem tryggingafélögin bjóða að fyrra bragði og gefa þannig eftir rétt sinn sem þeir þó telja sig eiga. Til að stemma stigu við vandamálinu sem snýr að tekjulægri einstaklingum og þar með hættu á réttaröryggi þeirra sem hafa orðið fyrir líkamstjóni er lagt til að þeir eigi kost á því að höfða mál til viðurkenningar á skaðabótaskyldu eða greiðslu skaðabóta sem rekja má til líkamstjóns með því að rýmka rétt þeirra til gjafsóknar. Það er grafalvarlegt mál þegar fólk lendir í því að missa heilsuna. Það hefur ekki bara áhrif á viðkomandi einstakling heldur alla fjölskyldu hans. Það er óþolandi í réttarríki, og í ríki þar sem við teljum okkur fara eftir siðareglum, að við skulum ekki vera búin að tryggja að þeir sem eru verst settir í okkar þjóðfélagi geti leitað réttar síns fyrir dómstólum, að kostnaðurinn sé ekki of mikill til þess.

Það segir sig sjálft að þegar einstaklingur sem lendir í umferðarslysi þarf að leita réttar síns, til að reyna að ná bótum frá viðkomandi tryggingafélagi, þá er hann ekki í sömu stöðu og viðkomandi tryggingafélag sem hefur gífurlegt fjármagn á bak við sig og fjölda lögfræðinga. Einstaklingur þarf jú að leita sér lögfræðiaðstoðar en það er því miður takmarkað við þá lögfræðinga sem vilja virkilega fara með mál fyrir dóm til að ná réttum og fullum bótum fyrir viðkomandi líkamstjón. Það segir sig líka sjálft að í þessum slag er mjög ójöfn staða og því verðum við að sjá til þess og tryggja að viðkomandi fái gjafsókn. Ef hann fær gjafsókn og vinnur síðan málið skilar gjafsóknin sér aftur til baka í ríkissjóð. Þannig er í sjálfu sér ekki verið að tefla á mjög mikla hættu. Því miður hefur það verið lenska, og hefur sýnt sig í mörgum málum, að einstaklingar hafa sæst á mun lægri bætur en þeir eiga rétt á, bæði til að klára málin og líka vegna ótta og þeirrar stöðu sem viðkomandi er kominn í þegar hann er kannski búinn að vera frá vinnu vegna líkamstjóns í langan tíma og farið er að kreppa verulega að fjárhag fjölskyldunnar. Svona staða er ólíðandi og við verðum að átta okkur á því að við erum að borga einna hæstu tryggingar í Evrópu.

Það setur líka annað samasemmerki við það að tryggingafélögin verða við hvert tjón að leggja ákveðna fjárhæð inn í svokallaðan bótasjóð, eins og við höfum áður talað um, tryggingarskuld, til að mæta þeim kostnaði sem er reiknað með að viðkomandi tjón geti valdið síðar í ferlinu. Sú staða getur komið upp, og hefur gerst mjög oft, að samið er um einhverja ákveðna hluti sem kemur síðan í ljós að eru út frá því tjóni sem viðkomandi varð fyrir. Þá situr viðkomandi eftir með ónýta heilsu, fjárhaginn í rúst og ávísun á það að viðkomandi er jafnvel á örorku og þar af leiðandi kominn í fátækt og á ekki á neinn hátt viðreisnarvon gagnvart tryggingafélögunum vegna þess að þá er búið að ljúka málinu. Hann á engan eða fræðilega mjög lítinn rétt á að fá gjafsókn í þessum málum í dag vegna þess að gjafsóknarreglur eru svo strangar að varla einu sinni þeir sem eru á örorkubótum geta sloppið þar inn fyrir. Ég veit af eigin reynslu að það breytir engu hversu lágar tekjur eru, þá eru bara notuð einhver önnur ráð til þess að neita viðkomandi um sinn rétt á gjafsókn sem segir manni að kerfið er að verja tryggingafélögin gagnvart tjónþola. Það gerir það að verkum að það er ekki bara tryggingafélagið sem er með öll völd og hefur fjármagnið og lögfræðingana heldur er ríkiskerfið með lögum að tryggja að tryggingafélögin hafi þennan rétt og er eiginlega að vernda þau og gefa þeim yfirburðastöðu gagnvart viðkomandi.

Þá hefur undanfarið skapast umræða um að mikilvægt sé að tryggja þolendum heimilisofbeldis og þolendum kynferðisofbeldis rétt til gjafsóknar svo það sé ekki fjárhagslega íþyngjandi fyrir þolendur að leita réttar síns í einkamálum. Samþykkt þessa frumvarps myndi rýmka verulega skilyrði fyrir gjafsókn í slíkum tilvikum. Þarna er líka stór pottur brotinn. Þarna er einmitt það sem við þurfum og eigum að leggja áherslu á, að allir þeir sem verða fyrir heimilisofbeldi, kynferðisofbeldi eða öðru líkamlegu tjóni eigi skilyrðislaust rétt á að leita réttar síns og koma málum fyrir dómstóla. Meðan þeir geta það ekki er sú staða því miður uppi í mörgum tilvikum að viðkomandi fær brotabrot af þeim bótum sem hann á rétt á.

Því segi ég: Oft hefur verið nauðsyn en nú er brýn þörf á því að við tökum á þessu máli og komum þessum gjafsóknarmálum í lag. Það er mjög undarlegt og eiginlega stórfurðulegt að við skulum setja lög um réttindi þeirra sem verða fyrir heimilisofbeldi, kynferðisofbeldi og öðru líkamstjóni, að þeir eigi rétt á bótum, en tryggjum ekki að þeir fái bætur. Við eigum að tryggja að til þess að þeir fái bætur sem þeir eiga rétt á geti þeir leitað allra þeirra réttinda sem þeir eiga til að koma málum fyrir dómstóla, fengið nákvæmlega þá niðurstöðu sem þeir eiga rétt á. Eins og staðan er í dag er svo langt frá því og þess vegna verðum við nauðsynlega að breyta þessu.

Eins og komið hefur fram hér á undan hef ég áður reynt að koma að þessu máli. Þetta er í þriðja skipti sem ég reyni að koma þessu máli í gegn og það sýnir, held ég, svart á hvítu þau sjónarmið sem eru í gangi hjá valdhöfum á hverjum tíma. Núverandi ríkisstjórn, og fyrri ríkisstjórn, hefur ekki sýnt áhuga á að gefa þessum einstaklingum þennan rétt. Þá spyr maður: Hvers vegna erum við að gefa fólki rétt á að fá bætur vegna heimilisofbeldis, kynferðisofbeldis eða annars líkamstjóns en ætlum ekki að sjá til þess að það nái þeim rétti? Það hlýtur eitthvað annað sjónarmið að vega þar á móti og ég sé ekki annað en að það sé bara verið að taka afstöðu með tryggingafélögunum, með þeim sem beitir ofbeldi, hvort sem það er heimilisofbeldi, kynferðisofbeldi, og það er grafalvarlegt mál, eða hreinlega verið að koma í veg fyrir að þessir einstaklingar beri ábyrgð á því tjóni sem þeir hafa valdið.

Í almennum reglum um gjafsókn samkvæmt lögum nr. 91/1991, um meðferð einkamála, sbr. reglugerð nr. 45/2008 um skilyrði gjafsóknar og starfshætti gjafsóknarnefndar, með síðari breytingum, eru sett ströng skilyrði um bága fjárhagsstöðu umsækjenda fyrir veitingu gjafsóknar. Þau eru eiginlega svo ströng að varla sleppur nokkur í gegn. Það eru ekki mjög háar tekjur sem við erum að tala um þarna. Þar af leiðandi gefur frumvarpið flestum og sérstaklega þeim sem eru í lægri tekjuþrepunum möguleika á því að ná fram gjafsókn og ná fram réttlæti ef á þarf að halda til að koma málum fyrir dómstóla.

Efni frumvarpsins samræmist 3. mgr. 126. gr. laga um meðferð einkamála sem kveður á um að gjafsókn verði enn fremur veitt eftir því sem fyrir er mælt í öðrum lögum. Að frátöldum almennum skilyrðum fyrir gjafsókn skv. 1. mgr. 126. gr. fyrrnefndra laga gilda ákvæði XX. kafla sömu laga um veitingu á gjafsóknar á grundvelli þess ákvæðis sem mælt er fyrir um í frumvarpi þessu.

Ég vona heitt og innilega að þetta frumvarp Flokks fólksins nái fram að ganga. Ég vona að ríkisstjórnin sjái villu síns vegar í þessu máli og gangi í það að samþykkja þetta frumvarp, sjái til þess að þeir sem virkilega hafa orðið fyrir heimilisofbeldi, kynferðisofbeldi eða líkamstjóni vegna umferðarslysa eða annarra slysa fái þann rétt algjörlega óskertan og fái metið nákvæmlega það tjón sem viðkomandi hefur orðið fyrir og fái það bætt eins og segir í lögum. Við erum búin að búa til lög sem segja að viðkomandi eigi að fá líkamstjón sitt bætt að fullu en fær það ekki ef samið er um, eins og áður hefur komið fram, einn þriðja eða einn tíunda af bótunum. Viðkomandi er síðan stillt upp við vegg og sagt: Annaðhvort verður þú að taka þessu eða fá ekki neitt. Viðkomandi hefur ekki tækifæri til að segja: Nei, ég vil fá fullar bætur. Ég vil koma málinu fyrir dóm. Ég ætla að sækja um gjafsókn. Viðkomandi veit að í flestum tilfellum er það mikil áhætta og hugsar þar af leiðandi með sér. Það er betra að fá einn þriðja, það er betra að fá einn fimmta, samþykkja það, en að fá ekki neitt. Þetta er ömurleg staða sem veikt fólk er sett í. Gleymum því ekki að á sama tíma er oft heil fjölskylda undir og börn sem þetta varðar. Þarna er því vegið að fjárhag viðkomandi fjölskyldu og í mörgum tilfellum verið að senda hana beint í sárafátækt. Það er ömurlegt að við skulum í okkar réttarríki vera með þannig lög að þau séu bara fyrir fólk sem getur varið sig fyrir dómstólum eða bara þá efnameiri.

Ég vona heitt og innilega að þetta mál fari í gegn. Ríkisstjórnin var búin að lýsa því yfir að endurskoða ætti skaðabótalögin og gjafsóknarlögin en það er greinilega búið að slökkva á þeirri endurskoðun, sem er óskiljanlegt. Maður spyr sig þar af leiðandi fyrir hvern ríkisstjórnin sé að vinna. Ef hún ætlar ekki að samþykkja endurskoðun á skaðabótalögum og endurskoðun á gjafsóknarlögum þá er hún að vinna fyrir auðvaldið, vinna fyrir tryggingafélögin, vinna fyrir þá sem hafa fjármuni, gegn hinum, gegn tjónþolum, gegn fólki sem verður fyrir ofbeldi og skaðast, gegn þeim sem lenda í slysum og skaðast. Þar af leiðandi sýnir ríkisstjórnin að hún ætlar alls ekki að fara að lögum um að fólk eigi að fá tjón sitt að fullu bætt og eigi að geta komið því alla leið á þarf að halda.