Athugið að þetta er ekki nýjasta útgáfa lagasafns.
Athugið að þetta er ekki nýjasta útgáfa lagasafns.
Lagasafn. Íslensk lög í janúar 2002. Útgáfa 127a. Prenta í tveimur dálkum.
Lög um atvinnuréttindi vélfræðinga, vélstjóra og vélavarða á íslenskum skipum
1984 nr. 113 31. desember
I. kafli. Orðaskýringar.
![](/lagas/sk.jpg)
b. 1. vélstjóri (í eldri lögum 2. vélstjóri) er næstæðsti maður vélarrúms.
c. Undirvélstjóri er hver sá vélstjóri sem er lægra settur en yfirvélstjóri.
d. Vélstjóri er hver sá sem ráðinn er til vélstjórastarfa.
e. 1 kílówatt (kw.) = 1,36 hö.
[f. Mánuður telst 30 dagar.
g. STCW er alþjóðasamþykkt um þjálfun, skírteini og vaktstöður sjómanna frá 1978.] 1)
1)L. 60/1995, 1. gr.
II. kafli. Um fjölda vélstjóra og vélavarða o.fl.
![](/lagas/sk.jpg)
a. … 1)
b. Á skipi með 221–375 kw. vél (u.þ.b. 301–510 hö.) yfirvélstjóri sé útivera 30 klst. og skemmri.
c. Á skipi með 221–750 kw. vél (u.þ.b. 301–1020 hö.) yfirvélstjóri og einn vélavörður.
d. Á skipi með 751–1500 kw. vél (u.þ.b. 1021–2040 hö.) tveir vélstjórar; yfirvélstjóri og 1. vélstjóri.
e. Á skipi með 1501–1800 kw. vél (u.þ.b. 2041–2446 hö.) þrír í vél; tveir vélstjórar, yfirvélstjóri og 1. vélstjóri ásamt vélaverði eða aðstoðarmanni í vél.
f. Á skipi með 1801 kw. vél (u.þ.b. 2447 hö.) og stærri þrír vélstjórar; yfirvélstjóri, 1. vélstjóri og annar vélstjóri.
![](/lagas/hk.jpg)
1)L. 76/2001, 18. gr. 2)L. 60/1995, 2. gr.
III. kafli. Um atvinnuréttindi vélstjóra.1)
1)Rg. 118/1996, sbr. 207/1998.
![](/lagas/sk.jpg)
2. Sá sem lokið hefur vélstjóranámi 1. stigs hefur öðlast rétt til að vera vélavörður á skipi með aðalvél minni en 221 kw.
Atvinnuskírteini: Vélavörður (VV).
Að loknum 6 mánaða siglingatíma sem vélavörður á skipi hefur hann öðlast rétt til að vera yfirvélstjóri á skipi með aðalvél 375 kw. og minni.
Atvinnuskírteini: Vélavörður (VVy).
3. Sá sem lokið hefur vélstjóranámi 2. stigs hefur öðlast rétt til að vera vélavörður á skipi með aðalvél minni en 221 kw.
Atvinnuskírteini: Vélavörður (VV).
Að loknum 5 mánaða siglingatíma sem vélavörður á skipi hefur hann öðlast rétt til að vera yfirvélstjóri á skipi með aðalvél minni en 376 kw.
Atvinnuskírteini: Yfirvélstjóri (VVy).
Að loknum 9 mánaða siglingatíma sem vélavörður á skipi, þar af a.m.k. 5 mánuði á skipi með 401–750 kw. vél, hefur hann öðlast rétt til að vera yfirvélstjóri á skipi með 750 kw. vél og minni.
Atvinnuskírteini: Vélstjóri III (VS III).
4. Sá sem hefur lokið vélstjóranámi 3. stigs hefur öðlast rétt til að vera vélavörður á skipi með aðalvél minni en 221 kw.
Atvinnuskírteini: Vélavörður (VV).
Að loknum 4 mánaða starfstíma sem vélavörður á skipi hefur hann öðlast rétt til að vera yfirvélstjóri á skipi með 375 kw. vél og minni.
Atvinnuskírteini: Vélavörður (VVy).
Að loknum 6 mánaða starfstíma sem vélavörður á skipi með 401–750 kw. vél hefur hann öðlast rétt til að vera yfirvélstjóri á skipi með 750 kw. vél og minni.
Atvinnuskírteini: Vélstjóri III (VS III).
Að loknum 12 mánaða starfstíma sem vélavörður eða vélstjóri á skipi með 401 kw. vél og stærri hefur hann öðlast rétt til að vera 1. vélstjóri á skipi með 1500 kw. vél og minni.
Atvinnuskírteini: Vélstjóri II (VS II).
Að loknum 18 mánaða starfstíma sem vélstjóri eða vélavörður á skipi, þar af a.m.k. 6 mánuði sem vélavörður, en 12 mánuði sem vélstjóri. Af vélstjóratímanum, vélstjóri a.m.k. 3 mánuði við 751 kw. vél og stærri. Að loknum þessum starfstíma hefur hann öðlast rétt til að vera yfirvélstjóri á skipi með 1500 kw. vél og minni og 2. vélstjóri á skipi með ótakmarkaða vélarstærð.
Atvinnuskírteini: Vélstjóri I (VS I).
5. Sá sem lokið hefur vélstjóranámi 4. stigs ásamt sveinsprófi í viðurkenndri málmiðnaðargrein (þ.e. vélfræðingur) hefur öðlast rétt til að vera 1. vélstjóri á skipi með 1500 kw. vél og minni og 2. vélstjóri á skipi með ótakmarkaða vélarstærð.
Atvinnuskírteini: Vélfræðingur IV (VF IV).
Að loknum 6 mánaða starfstíma sem vélstjóri á skipi með 751 kw. vél og stærri hefur hann öðlast réttindi til að vera yfirvélstjóri á skipi með 1500 kw. vél og minni.
Atvinnuskírteini: Vélstjóri I (VS I).
Að loknum 12 mánaða starfstíma sem vélstjóri á skipi með 751 kw. vél og stærri hefur hann öðlast réttindi til að vera 1. vélstjóri á skipi með ótakmarkaða vélarstærð.
Atvinnuskírteini: Vélfræðingur III (VF III).
Að loknum 24 mánaða starfstíma sem vélavörður eða vélstjóri á skipi, þar af a.m.k. 12 mánuði sem 1. vélstjóri á skipi með 1501 kw. vél og stærri að fengnum rétti til að öðlast atvinnuskírteini VF III, hefur hann öðlast réttindi til að vera yfirvélstjóri á skipi með 3000 kw. vél og minni.
Atvinnuskírteini: Vélfræðingur II (VF II).
Að loknum 36 mánaða starfstíma sem vélavörður eða vélstjóri á skipi, þar af a.m.k. 12 mánuði sem 1. vélstjóri á skipi með 1501 kw. vél og stærri, hefur hann öðlast rétt til að vera yfirvélstjóri á skipi með ótakmarkaða vélarstærð.
Atvinnuskírteini: Vélfræðingur I (VF I).
6. Við mat á starfstíma til atvinnuréttinda er heimilt að taka tillit til starfsreynslu við vélstjórn við aðrar stærðir véla en að framan greinir.] 2)
1)L. 76/2001, 18. gr. 2)L. 60/1995, 3. gr.
![](/lagas/sk.jpg)
![](/lagas/hk.jpg)
1)Svo í Stjtíð. Virðist eiga að vera 3. gr.
IV. kafli. Um eldri vélstjóraréttindi.
![](/lagas/sk.jpg)
a. Þeir sem lokið hafa hinu minna mótorvélstjóranámskeiði Fiskifélags Íslands eða 1. stigi vélstjóranáms fyrir gildistöku laga þessara skulu njóta sama réttar og þeir sem ljúka vélfræðinámi 2. stigs enda fullnægi þeir sömu skilyrðum um starfstíma.
b. Þeir sem lokið hafa hinu meira námskeiði Fiskifélags Íslands eða 2. stigi vélstjóranáms fyrir gildistöku laga þessara skulu njóta sama réttar og þeir sem ljúka vélstjóranámi 3. stigs enda fullnægi þeir sömu skilyrðum um starfstíma.
c. Þeir sem tekið hafa próf frá Vélskólanum í Reykjavík, samkvæmt lögum nr. 71 frá 1936, en eigi tekið próf í rafmagnsfræði, skulu njóta sama réttar og þeir sem lokið hafa vélfræðinámi 3. stigs enda fullnægi þeir sömu skilyrðum um starfstíma.
d. Þeir sem tekið hafa lokapróf frá Vélskólanum í Reykjavík, samkvæmt lögum nr. 71 frá 1936 eða eldri lögum, skulu njóta sama réttar og þeir sem hafa lokið vélfræðinámi 4. stigs ásamt sveinsprófi í vélvirkjun enda fullnægi þeir sömu skilyrðum um starfstíma.
![](/lagas/hk.jpg)
1)L. 60/1995, 4. gr.
V. kafli. Um mönnunarnefnd og undanþágur.
![](/lagas/sk.jpg)
1. Að ákveða frávik frá ákvæðum laganna um fjölda vélavarða og vélstjóra eftir því sem tilefni gefst til, svo sem vegna tæknibúnaðar, gerðar og/eða verkefnis skips, hvort sem er til fjölgunar eða fækkunar þar sem m.a. skal taka tillit til vinnuálags sem breytingin kann að hafa í för með sér.
2. Að heimila tímabundna breytingu á mönnun skips til reynslu með skilyrðum sem nefndin setur. Reynslutími sé þó ekki lengri en 6 mánuðir í senn.
3. Að meta starfstíma við vélstjórn til atvinnuréttinda samkvæmt ákvæðum 5. liðar 3. gr. og 2. mgr. 4. gr.
![](/lagas/hk.jpg)
1)L. 7/1996, 14. gr.
![](/lagas/sk.jpg)
![](/lagas/hk.jpg)
![](/lagas/hk.jpg)
![](/lagas/hk.jpg)
1)Rg. 64/1985, sbr. 630/1991.
![](/lagas/sk.jpg)
![](/lagas/hk.jpg)
![](/lagas/hk.jpg)
1)L. 60/1995, 5. gr. 2)Rg. 20/1992. 3)L. 76/2001, 18. gr.
VI. kafli. Skírteini og læknisvottorð.1)
1)Rg. 304/1993, sbr. 385/1999. Rg. 118/1996, sbr. 207/1998.
![](/lagas/sk.jpg)
![](/lagas/hk.jpg)
Réttindi: | Atvinnuskírteini: | |
---|---|---|
Vélgæslumaður (VM) | Vélgæslumaður | |
Vélavörður (VV) | Vélavörður og VM | STCW III/6 |
Vélavörður (VVy) | Yfirvélstjóri; aðalvél <375 kw. og VV | STCW III/6 |
Vélstjóri III (VS III) | Yfirvélstjóri; aðalvél <750 kw. vél og VVy | STCW III/6 |
Vélstjóri II (VS II) | 1. vélstjóri; aðalvél <1500 kw. vél og VS III | STCW III/6 |
Vélstjóri I (VS I) | Yfirvélstjóri; aðalvél <1500 kw. vél og VF IV | STCW III/4 |
Vélfræðingur IV (VF IV) | 2. vélstjóri; aðalvél ótakmörkuð og VS II | STCW III/4 |
Vélfræðingur III (VF III) | 1. vélstjóri; aðalvél ótakmörkuð og VS I | STCW III/2 |
Vélfræðingur II (VF II) | Yfirvélstjóri; <3000 kw. vél og VF III | STCW III/3 |
Vélfræðingur I (VF I) | Yfirvélstjóri; aðalvél ótakmörkuð | STCW III/2 |
![](/lagas/hk.jpg)
![](/lagas/hk.jpg)
![](/lagas/hk.jpg)
1)L. 7/1996, 14. gr. 2)L. 60/1995, 6. gr.
![](/lagas/sk.jpg)
![](/lagas/hk.jpg)
1)Rg. 304/1993.
![](/lagas/sk.jpg)
1)L. 92/1991, 81. gr.
![](/lagas/sk.jpg)
![](/lagas/hk.jpg)
1)L. 60/1995, 7. gr.
VII. kafli. Ýmis ákvæði.
![](/lagas/sk.jpg)
1)L. 7/1996, 14. gr.
VIII. kafli. Viðurlög og gildistaka.
![](/lagas/sk.jpg)
![](/lagas/hk.jpg)
![](/lagas/sk.jpg)
![](/lagas/sk.jpg)
![](/lagas/hk.jpg)
![](/lagas/hk.jpg)
B. Að fengnum tillögum nefndar um undanþágur, sbr. 8. gr. laganna, er samgönguráðherra heimilt þrátt fyrir ákvæði 1. mgr. greinarinnar að veita þeim mönnum, sem fæddir eru á árinu 1934 eða fyrr og starfað hafa sl. 10 ár á undanþágu við vélstjórn, ótímabundin takmörkuð réttindi.
1)Rg. 340/1996. 2)L. 60/1995, brbákv.