Störf þingsins.
Virðulegi forseti. Það er dýrara að versla í matinn, dýrara að keyra og heilt yfir kostar miklu meira að vera til í dag en fyrir fáeinum mánuðum. Svo er auðvitað einstaklega blóðugt fyrir fjölskyldur að skoða stöðuna á húsnæðislánunum um hver mánaðamót. Verðtryggðu lánin hækka skarpt þrátt fyrir afborganir. Óverðtryggð lán með breytilegum vöxtum hafa hækkað um 100.000–150.000 kr. á mánuði og þúsundir heimila bíða þess nú með ótta að tímabil hinna föstu vaxta á húsnæðislánum renni út á þessu og næsta ári með tilheyrandi vaxtarothöggi. Mörg þessara heimila trúðu fagurgala og kosningaloforðum stærsta flokks landsins um að runnið væri upp á Íslandi sérstakt lágvaxtaskeið, að runninn væri upp einhver hliðarveruleiki krónuhagkerfisins þar sem óhætt væri að skuldsetja sig í trausti þess að vextir yrðu lágir um langa framtíð. En auðvitað var það faraldurinn sem olli þessu en ekki nein hagstjórnarsnilld. Lágvaxtaskeiðið, lægstu vextir í sögunni, eins og það var kallað, stóð yfir í heila fimm mánuði, sem er u.þ.b. jafn langt og meðgöngutími sauðfjár, svona til að setja það í samhengi.
Verðbólgan núna er ekki séríslenskt fyrirbrigði. Þetta er veruleikinn víða um lönd. Hún er meira að segja ögn lægri, aldrei þessu vant, en í sumum nágrannalöndum en vextirnir eru auðvitað miklu hærri. Þetta er harður íslenskur veruleiki, jafn óumflýjanlegur og harðneskjulegur veturinn. Þessu íslenska samspili krónunnar, vaxta og verðbólgu fylgja svo óhjákvæmilega ýmis bjargráð eins og verðtrygging og óverðtryggðir fastir vextir sem vissulega lina þjáningarnar en draga um leið tennurnar úr vaxtahækkununum sem er ætlað að slá á verðbólguna, fresta verkjunum eins og verkjastillandi gerir. Hagstjórnin á Íslandi gengur nákvæmlega út á þetta, að gefa þjóðinni íbúfen gegn viðvarandi krónískum vaxtabólgum sem hrjá þjóðarlíkamann og hafa gert í áratugi. Ekkert er gert til að ráðast að rót vandans sem er íslenska örmyntin. Þess í stað er fólki talin trú um að þessar svæsnu krónubólgur séu eftirsóknarverður eiginleiki og til marks um sveigjanlegan efnahag. En er það boðlegur málflutningur þegar verkjalausu tímabilin eru ekki lengri en meðgöngutími húsdýranna okkar?
