150. löggjafarþing — 60. fundur,  18. feb. 2020.

hagkvæmnisathugun á uppbyggingu Skógarstrandarvegar.

262. mál
[17:53]
Horfa

Flm. (Sigurður Páll Jónsson) (M):

Hæstv. forseti. Ég mæli hér fyrir tillögu til þingsályktunar um hagkvæmnisathugun á uppbyggingu Skógarstrandarvegar. Flutningsmenn eru auk mín hv. þingmenn Anna Kolbrún Árnadóttir, Bergþór Ólason, Elvar Eyvindsson, Gunnar Bragi Sveinsson, Karl Gauti Hjaltason, Ólafur Ísleifsson, Þorgrímur Sigmundsson og Þorsteinn Sæmundsson.

Alþingi ályktar að fela samgöngu- og sveitarstjórnarráðherra að hlutast til um að gerð verði fjölþætt hagkvæmnisathugun á uppbyggingu Skógarstrandarvegar á norðanverðu Snæfellsnesi, milli Búðardals og Stykkishólms, sem heilsársvegar. Athugunin taki til samfélagslegra og byggðarlegra áhrifa þess að efla þannig samgöngur á milli byggðarlaga á norðanverðu Snæfellsnesi, um Dali, í Reykhólasveit, um sunnanverða Vestfirði og norður á Strandir. Sérstaklega verði litið til styrkingar svæðisins sem eins atvinnu- og þjónustusvæðis, uppbyggingar ferðaþjónustu og vegaöryggis. Ráðherra leggi niðurstöður hagkvæmnisathugunarinnar fyrir Alþingi ásamt kostnaðaráætlun vegna uppbyggingarinnar í síðasta lagi 1. apríl 2020. Að sjálfsögðu er það frekar knappur tími en það má bara segja: Eins fljótt og verða vill.

Ef ég gríp niður í greinargerðinni þá kemur þar fram að þessi þingsályktunartillaga var áður lögð fram á 148. löggjafarþingi, 169. mál, af Bjarna Jónssyni. Málinu var vísað til umhverfis- og samgöngunefndar sem sendi málið til umsagnar. Málið er nú endurflutt með lítillega breyttri greinargerð.

Rannsókn sem gerð var á slysatíðni á vegum á árunum 2007–2010 undir stjórn Þórodds Bjarnasonar leiddi í ljós að Skógarstrandarvegur var einn þriggja hættulegustu vegarkafla landsins. Ekki er ástæða til að ætla að þetta hafi breyst til batnaðar þar sem fréttir af umferðaróhöppum á þessum vegi eru tíðar enda ástand hans bágborið og ljóst að hann stendur engan veginn undir þeirri umferð sem þar er né því hlutverki sínu að mynda greið tengsl milli byggðra bóla þar sem hann liggur.

Viðhald og endurbætur á þessum vegi hafa nánast engar verið á undanförnum árum og áratugum og lítill gaumur verið gefinn að mikilvægi hans fyrir greið samskipti á milli byggðarlaga og eflingu ferðaþjónustu og viðskipta innan þessa svæðis. Allur vegurinn er á láglendi meðfram sjó og enga fjallvegi yfir að fara sem teppast fyrstir vegna veðurs og snjóalaga. Það yrði því fyrirhafnarlítið að halda uppbyggðum Skógarstrandarvegi opnum allt árið um kring.

Í þingsályktun nr. 11/149, um samgönguáætlun fyrir árin 2019–2033, kemur fram að kostnaður við framkvæmdir á Skógarstrandarvegi sé 1,5 milljarðar kr. en fyrst er gert ráð fyrir fjármagni í verkefnið á öðru tímabili áætlunarinnar, þ.e. 2024–2028. Á því tímabili fari 450 millj. kr. í framkvæmdir á veginum og 650 millj. kr. á þriðja tímabili áætlunarinnar, 2029–2033. Ekki liggur fyrir hvenær áætlað er að verkinu verði lokið en ljóst er af samgönguáætlun að það verður í það minnsta ekki á næstu 15 árum. Ég vil taka það fram að síðan þetta var ritað hefur endurskoðuð samgönguáætlun komið fram þar sem enn meiri dráttur er á þessum framkvæmdum. Ég er þó ekki með það alveg á hreinu hvernig það er útfært en alla vega hefur þetta dregist enn meira. Slík bið eftir nauðsynlegum úrbótum á veginum er ótæk og mikilvægt að fjármögnun framkvæmdarinnar verði tryggð fyrr. Brýnt er að hafist verði handa sem fyrst við uppbyggingu Skógarstrandarvegar svo að hann verði ekki lengur slysagildra og fái gegnt samgönguhlutverki sínu. Með eflingu samgangna um norðanvert Snæfellsnes og innanverðan Breiðafjörð opnast nýir möguleikar til margvíslegs samstarfs og bættrar þjónustu, svo sem í heilbrigðis- og menntamálum. Eins og staðan er nú þurfa íbúar þessara byggðarlaga sem tengd verða saman með uppbyggðum heilsársvegi um Skógarströnd oftast að ferðast um langan veg til að komast á milli svæða, þótt vissulega sé hægt að komast um illfæran veginn hluta ársins.

Þessar byggðir eiga sumar hverjar í vök að verjast í atvinnu- og byggðarlegu tilliti. Þegar horft er til aukinnar ferðaþjónustu er svæðið auðugt að fjölbreyttri náttúru, sögu og menningarhefðum sem gætu staðið undir uppbyggingu ferðaþjónustu ef greiðar samgöngur væru fyrir hendi. Þessari þingsályktunartillögu er ætlað að stuðla að því að uppbyggingu þessa mikilvæga samgöngumannvirkis verði komið í kring eins fljótt og unnt er. Það gerist ekki síst með því að skoða gaumgæfilega hve mikla þýðingu slíkar samgöngubætur munu hafa og draga fram sterkari forsendur fyrir því að hraða uppbyggingu þessara vega.

Þar sem ég minntist á samgönguáætlun erum við í mínu kjördæmi flest sammála um að hraða þurfi þessum framkvæmdum. Eins koma upp í hugann fleiri vegir sem eru illa færir, ef svo má segja, eins og Vatnsnesvegur og Veiðileysuháls sem eru einhvers staðar inni í fjarskanum í samgönguáætlun og er það mjög miður þegar við erum að tala um uppbyggingu landsins og að styrkja brothættar byggðir. Það hlýtur að vera efst á dagskránni að samgöngur séu í lagi svo að hægt sé að styðja við brothættar byggðir.

Að þessu sögðu ætla ég ekki að hafa þetta lengra. Ég ber þann draum í brjósti að málið fái góðan framgang í samgöngunefnd svo að við getum stuðlað að því að uppbygging á þessu svæði eflist enn meira en hingað til með bættum samgöngum.