hvalir.

Hæstv. forseti. Ég vil byrja á að þakka hv. þm. Guðmundi Andra Thorssyni kærlega fyrir fyrirspurnina. Ég sagði, í skriflegu svari við fyrirspurn hv. þm. Þorgerðar Katrínar Gunnarsdóttur á síðasta ári, að ég væri ekki sannfærður um að hvalveiðar hér við land væru sjálfbærar. Þá lýsti ég jafnframt efasemdum mínum um að hagsmunir Íslendinga af nýtingu hvala væru eins miklir og stundum er haldið fram. Í stjórnarsáttmála ríkisstjórnarinnar segir um dýralíf að dýralíf á Íslandi sé hluti af íslenskri náttúru sem beri að vernda. Náttúran er auk þess stærsta aðdráttarafl Íslands fyrir ferðamenn.

Í minnisblaði Hafrannsóknastofnunar til hæstv. sjávarútvegs- og landbúnaðarráðherra um hvalveiðar kemur fram að hrefnu hafi fækkað mikið á grunnsævi við Ísland og að veiðiráðgjöfin taki mið af því. Þá segir jafnframt að talningar bendi ekki til minnkunar í stofnstærð heldur virðist útbreiðslan hafa hnikast norður vegna fækkunar í síld og loðnu að sumarlagi. Þetta eru vistfræðilegir þættir sem þarna er komið fram með en eins og segir í minnisblaðinu er erfitt að meta samspil hvala- og fiskstofna á tímum breytinga í umhverfi sjávar eins og orðið hafa síðustu tvo áratugi og hv. fyrirspyrjandi kom inn á. Það má segja að umhverfið sé kvikt og virðist taka hröðum breytingum.

Stjórn Samtaka ferðaþjónustunnar hefur líka nýlega lýst yfir vonbrigðum með ákvörðun ráðherra. Ég tel enn þá brýnt að hvalveiðar verði skoðaðar heildstætt út frá þremur stoðum sjálfbærni, þ.e. umhverfis-, samfélags- og efnahagslegum sjónarmiðum. Því tel ég að ákvörðun sjávarútvegs- og landbúnaðarráðherra, um áframhaldandi veiðar á hvölum, hefði átt að taka mið af þessu þrennu en ekki bara að mestu leyti af veiðiráðgjöf Hafrannsóknastofnunar og hef ég lýst þessari skoðun minni yfir áður.

Í umhverfis- og auðlindaráðuneytinu fer nú fram skoðun á breytingu á lögum um vernd, friðun og veiðar á villtum fuglum og villtum spendýrum, líkt og kveðið er á um í stjórnarsáttmála að gera skuli. Þessi lög eru um aldarfjórðungsgömul og því rík þörf á að skoða breytingar á þeim. Ég geri ráð fyrir að leggja fram frumvarp þess efnis á næsta löggjafarþingi.

Til grundvallar þessari vinnu í ráðuneytinu er viðamikil skýrsla sem unnin var á árunum 2010–2013 og ber heitið Vernd, velferð og veiðar villtra fugla og spendýra. Þáverandi umhverfis- og auðlindaráðherra skipaði átta manna nefnd sérfræðinga ýmissa stofnana á þessu sviði og fulltrúa félagasamtaka, svo sem Skotvís og Fuglaverndar, sem skilaði af sér fyrrnefndri skýrslu. Var nefndinni ætlað að varpa skýru ljósi á lagalega stöðu villtra spendýra og fugla á Íslandi, m.a. með tilliti til dýraverndarsjónarmiða, og leggja fram tillögur um úrbætur. Leiðarljósið var að uppfylla markmið gildandi laga og þeirra alþjóðlegu samninga sem Ísland er aðili að og varðar verndun villtra spendýra og fugla sem og veiðar á þeim.

Vinna nefndarinnar einskorðaðist ekki við að rýna framkvæmd núgildandi laga, heldur átti hún að taka til skoðunar vernd, friðun og veiðar á villtum dýrum, þar með talið selum og hvölum, í víðu samhengi. Í tillögum nefndarinnar varðandi allar þessar tegundir sem falla undir seli og hvali kemur fram að endurskoðun á lagaumhverfi og umsjón varðandi þær taki mið af því að allar tegundir sela og hvala heyri undir lög um villt spendýr og fugla. Þá segir jafnframt að endurskoðunin skuli hafa það að markmiði að uppfylla þá alþjóðasamninga á sviði náttúruverndar og sjálfbærrar nýtingar auðlinda sem Ísland er aðili að.

Ég hef lagt áherslu á að tillögur nefndarinnar verði hafðar til hliðsjónar við endurskoðun laganna um vernd, friðun og veiðar á villtum fuglum og villtum spendýrum, ekki síst í ljósi þess að Náttúrufræðistofnun Íslands birti válista spendýra sl. haust. Samkvæmt mati Náttúrufræðistofnunar er landselur í bráðri hættu og útselur í nokkurri hættu. Við verðum að tryggja vernd þessara tegunda ef ekki á illa að fara fyrir þeim. Það hvort selir og hvalir eigi að heyra undir löggjöf um vernd, velferð og veiðar villtra fugla og spendýra er því atriði sem mun koma til skoðunar við boðaða endurskoðun laganna í samráði við atvinnuvega- og nýsköpunarráðuneytið.