261/125 svar: þróun aflamarks

Ferill 48. máls. Aðrar útgáfur af skjalinu: PDF - Word Perfect.

125. löggjafarþing 1999–2000.
Þskj. 261 — 48. mál.

Svar

sjávarútvegsráðherra við fyrirspurn Einars K. Guðfinnssonar um þróun aflamarks.

1. Hver hefur verið hlutfallsleg þróun aflamarks í kvótasettum tegundum í einstökum verstöðvum og kjördæmum frá árinu 1984?

Til að skoða hlutfallslega þróun í aflamarki botnfisktegunda var í samráði við fyrirspyrj anda ákveðið að nota aðgengileg fyrirliggjandi gögn um samanlagt aflamark fimm helstu botnfisktegunda í þorskígildum. Þessar botnfisktegundir eru þorskur, ýsa, ufsi, karfi og grá lúða. Eftirfarandi tafla sýnir hlutdeild kjördæma í aflamarki þessara fisktegunda í þorskígild um á árunum 1984–1999/2000:

Ár	Suðurland	Reykjanes	Reykjavík	Vesturland	Vestfirðir	Norðurland vestra	Norðurland eystra	Austurland
1984	13,5%	18,1%	11,6%	9,0%	13,6%	6,1%	14,9%	13,2%
1985	13,5%	18,0%	11,3%	9,0%	13,6%	6,3%	15,1%	13,2%
1986	13,8%	17,0%	10,8%	9,7%	13,9%	6,3%	14,8%	13,7%
1987	13,6%	15,0%	9,9%	9,9%	14,1%	6,9%	16,9%	13,7%
1988	14,0%	16,2%	8,4%	9,6%	14,2%	7,4%	16,7%	13,5%
1989	14,6%	14,9%	7,9%	9,3%	14,7%	7,9%	17,5%	13,2%
1990	15,2%	15,9%	8,2%	9,0%	14,0%	7,7%	17,1%	12,9%
1991	14,6%	15,7%	7,9%	9,4%	14,0%	7,9%	17,9%	12,6%
1991/92	13,1%	15,1%	8,5%	9,9%	14,0%	6,9%	18,5%	14,0%
1992/93	13,8%	15,0%	8,2%	9,9%	13,5%	7,2%	18,9%	13,6%
1993/94	14,1%	15,3%	8,9%	10,0%	12,3%	7,0%	18,5%	13,9%
1994/95	14,6%	15,6%	9,2%	10,0%	11,7%	7,1%	19,0%	12,8%
1995/96	13,0%	14,7%	10,9%	10,1%	11,6%	7,6%	20,2%	12,0%
1996/97	12,1%	14,8%	10,7%	10,0%	12,3%	8,3%	20,5%	11,3%
1997/98	12,1%	15,0%	8,8%	11,7%	10,6%	8,0%	21,9%	12,0%
1998/99	11,6%	16,9%	8,8%	12,4%	9,6%	8,4%	21,2%	11,1%
1999/00	11,9%	17,8%	8,4%	12,8%	8,8%	7,4%	22,0%	10,9%

Heimild: Gögn frá Birgi Þór Runólfssyni. Hann fékk gögn fyrir árabilið 1984–1990 frá sjávarútvegsráðuneytinu en fyrir árin 1991–2000 frá sjávarútvegsráðuneytinu og Fiskistofu.

Í eftirfarandi töflu er skoðuð þróun aflamarks í kjördæmum á fimm ára tímabili miðað við upphafsárið 1984 sem 100. Einnig er sýndur hlutur úthlutunar fyrir yfirstandandi fiskveiðiár.

Ár	Suðurland	Reykjanes	Reykjavík	Vesturland	Vestfirðir	Norðurland vestra	Norðurland eystra	Austurland
1984	100	100	100	100	100	100	100	100
1989	108	82	68	103	108	130	117	100
1993/94	104	85	76	111	90	115	124	105
1998/99	86	93	76	138	70	137	142	84
1999/00	88	98	72	142	65	120	148	83

    Hlutdeild Suðurlands, Reykjavíkur, Vestfjarða og Austurlands hefur minnkað um meira en 10% á þessu árabili. Þó var það ekki fyrr en á seinni helmingi þessa áratugar sem veruleg minnkun (meira en 10%) varð á hlutfalli aflamarks Suðurlands, Vestfjarða og Austfjarða. Hlutur Reykjaness minnkaði einnig á þessu tímabili, en á síðasta fiskveiðiári og aftur nú á yfirstandandi fiskveiðiári hefur hlutur þess aukist. Hlutfall aflamarks á Vestfjörðum hefur minnkað mest. Í síðustu úthlutun var það 65% af því sem það var árið 1984. Vestfirðir héldu hlut sínum vel fyrstu tíu árin í kvótakerfinu en hlutfall aflamarks hefur síðan minnkað. Afger andi breyting varð fiskveiðiárið 1997/98 en þá var hlutur þeirra orðinn minni en 80% af upp haflegri úthlutun árið 1984.
    Þróun aflamarks á Vesturlandi, Norðurlandi vestra og Norðurlandi eystra hefur verið á annan veg. Þar hefur hlutfall aflamarks aukist miðað við úthlutun árið 1984. Mest er aukn ingin á Norðurlandi eystra þar sem hlutfall aflamarks við síðustu úthlutun var 48% hærra en árið 1984. Á Vesturlandi var hlutfallið 42% hærra og á Norðurlandi vestra 20% hærra.
    Mannfjöldi á Íslandi hefur aukist um 20% frá árinu 1980. Íbúum á Vestfjörðum hefur hins vegar fækkað. Þeir voru 10.464 árið 1980 en árið 1998 voru þeir 8.601. Þeim hefur því fækkað um 18% á þessum árum. Hlutfall Vestfirðinga miðað við heildaríbúafjölda landsins hefur aftur á móti minnkað um rúm 30%. Íbúar á Austurlandi voru 12.856 árið 1980 en 12.285 árið 1998. Hlutfallsleg fækkun er því um 4%. Sem hlutfall af íbúum alls landsins er minnkunin um 20%. Mest er fjölgunin á Reykjanesi eða um 47%. Þar var íbúafjöldi 51.234 árið 1980 en 75.431 árið 1998. Miðað við hlutfall af heildarfjölda landsmanna er aukningin rúm 20%. Eftirfarandi tafla sýnir hlutfallslega þróun mannfjölda í kjördæmum miðað við árið 1980 sem 100.

Ár	Suðurland	Reykjanes	Reykjavík	Vestur land	Vestfirðir	Norðurland vestra	Norðurland eystra	Austur land	Allt landið
1980	100	100	100	100	100	100	100	100	100
1988	102	118	115	100	97	99	102	102	110
1993	106	132	122	98	92	98	104	101	116
1998	105	147	129	94	82	90	103	96	120

Heimild: Hagstofan.

Eftirfarandi súlurit sýnir hlutdeild kjördæma í aflamarki fimm botnfisktegunda (þorsks, ýsu, ufsa, karfa og grálúðu) á árabilinu 1984–1999/2000: