Ferill 564. máls. Aðrar útgáfur af skjalinu: PDF - Word Perfect.
127. löggjafarþing 2001–2002.
Þskj. 884 — 564. mál.
Frumvarp til laga
um breytingu á lögum um brottfall lagaákvæða um héraðslækna o.fl.
(Lagt fyrir Alþingi á 127. löggjafarþingi 2001–2002.)
I. KAFLI
Breytingar á lögum um heilbrigðisþjónustu,
nr. 97/1990, með síðari breytingum.
1. gr.
2. gr.
3. gr.
4. gr.
Kveðið skal á um skiptingu landsins í heilsugæsluumdæmi í reglugerð. Þar skal einnig kveðið á um fjölda og flokkun heilsugæslustöðva og starfssvæði þeirra, að höfðu samráði við hlutaðeigandi sveitarfélög og Samband íslenskra sveitarfélaga.
5. gr.
6. gr.
7. gr.
8. gr.
9. gr.
a. 1. mgr. orðast svo:
Landspítali – háskólasjúkrahús skal vera undir yfirstjórn heilbrigðis- og tryggingamálaráðuneytis, en stjórn spítalans að öðru leyti falin sjö manna stjórnarnefnd. Nefndin skal skipuð þannig að starfsmannaráð spítalans, sbr. 3. mgr. 32. gr., tilnefnir tvo menn, Alþingi fjóra og ráðherra skipar einn án tilnefningar og skal hann vera formaður. Nefndin er skipuð til fjögurra ára í senn. Forstjóri spítalans skal skipaður af ráðherra til fimm ára í senn að fengnum tillögum stjórnarnefndar. Ráðherra ræður meðlimi framkvæmdastjórnar Landspítala – háskólasjúkrahúss samkvæmt stjórnskipulagi spítalans. Forstjóri stjórnar fjármálum og daglegum rekstri spítalans í umboði stjórnarnefndar og ráðuneytis.
b. 2. mgr. fellur brott.
c. Í stað orðsins „ríkisspítalanna“ í 1. málsl. 6. mgr. kemur: Landspítala – háskólasjúkrahúss.
d. Í stað orðsins „ríkisspítala“ í 3. málsl. 6. mgr. og 4. málsl. 7. mgr. kemur: Landspítala – háskólasjúkrahúss.
e. Orðin „heilbrigðismálaráðum til samþykktar og“ í 3. málsl. 7. mgr. falla brott.
f. Í stað 1. málsl. 8. mgr. koma tveir nýir málsliðir sem orðast svo:
Forstjóri Landspítala – háskólasjúkrahúss skv. 1. mgr. og framkvæmdastjórar sjúkrahúsa skv. 3. mgr. ráða annað starfslið sjúkrahúsa ríkisins. Heimilt er að ráða þá yfirmenn á Landspítala – háskólasjúkrahúsi sem jafnframt hafa á hendi starf kennara við Háskóla Íslands tímabundinni ráðningu til allt að fimm ára.
10. gr.
11. gr.
a. Orðin „14. og“ í 1. málsl. falla brott.
b. Orðin „heilbrigðismálaráð héraðanna og“ í 2. málsl. falla brott.
12. gr.
13. gr.
II. KAFLI
Breytingar á ljósmæðralögum,
nr. 67/1984, með síðari breytingum.
14. gr.
III. KAFLI
Breytingar á lyfjalögum,
nr. 93/1994, með síðari breytingum.
15. gr.
IV. KAFLI
Breytingar á sóttvarnalögum,
nr. 19/1997, með síðari breytingum.
16. gr.
a. Í stað orðsins „héraðslækna“ í 3. mgr. kemur: yfirlækna heilsugæslu.
b. 4. mgr. orðast svo:
Ráðherra ákveður með reglugerð hvaða yfirlæknar heilsugæslu skulu vera ábyrgir fyrir sóttvörnum undir stjórn sóttvarnalæknis.
c. Í stað orðsins „Héraðslæknar“ í 5. mgr. kemur: Yfirlæknar heilsugæslu, sbr. 4. mgr.
17. gr.
a. Orðin „viðkomandi héraðslækni eða“ í 1. mgr. falla brott.
b. Í stað orðanna „viðkomandi héraðslækni og sóttvarnalækni“ í 3. mgr. kemur: sóttvarnalækni og yfirlækni heilsugæslu, sbr. 4. mgr. 4. gr.
18. gr.
19. gr.
a. Í stað orðsins „héraðslækni“ í 1. málsl. 1. mgr. kemur: yfirlækni heilsugæslu, sbr. 4. mgr. 4. gr.
b. Í stað orðsins „Héraðslæknir“ í 2. málsl. 1. mgr. kemur: Yfirlæknir heilsugæslu, sbr. 4. mgr. 4. gr.
20. gr.
21. gr.
a. Í stað orðsins „héraðslækni“ í 2. málsl. 1. mgr. kemur: yfirlækni heilsugæslu, sbr. 4. mgr. 4. gr.
b. Í stað orðsins „Héraðslæknir“ í 4. málsl. 1. mgr. kemur: Yfirlæknir heilsugæslu, sbr. 4. mgr. 4. gr.
c. Í stað orðsins „héraðslæknis“ í 3. mgr. kemur: yfirlæknis heilsugæslu, sbr. 4. mgr. 4. gr.
22. gr.
V. KAFLI
Breytingar á lögum um dánarvottorð, krufningar o.fl.,
nr. 61/1998.
23. gr.
Við óvænt dauðsföll eða ef ekki tekst að ná til læknis sem stundaði hinn látna í banalegunni skal tilkynna andlátið til yfirlæknis heilsugæslu sem ber þá ábyrgð á að líkið verði skoðað.
VI. KAFLI
Breytingar á lögum um málefni aldraðra,
nr. 125/1999, með síðari breytingum.
24. gr.
25. gr.
26. gr.
VII. KAFLI
Breytingar á lögum um skipströnd og vogrek,
nr. 42/1926, með síðari breytingum.
27. gr.
VIII. KAFLI
Breytingar á lögum um almannavarnir,
nr. 94/1962, með síðari breytingum.
28. gr.
a. Í stað orðsins „borgarlæknir“ í 2. málsl. 2. mgr. kemur: yfirlæknir heilsugæslunnar í Reykjavík.
b. Orðin „héraðs- eða“ í 3. málsl. 2. mgr. falla brott.
IX. KAFLI
Breytingar á lögum um kirkjugarða, greftrun og líkbrennslu,
nr. 36/1993, með síðari breytingum.
29. gr.
30. gr.
31. gr.
32. gr.
X. KAFLI
Breytingar á lögum um laun starfsmanna ríkisins,
nr. 92/1955, með síðari breytingum.
33. gr.
XI. KAFLI
Breytingar á lögum um réttindi og skyldur starfsmanna ríkisins,
nr. 70/1996, með síðari breytingum.
34. gr.
XII. KAFLI
Breytingar á lögum um málefni fatlaðra,
nr. 59/1992, með síðari breytingum.
35. gr.
36. gr.
XIII. KAFLI
Breytingar á lögum um framhaldsskóla,
nr. 80/1996, með síðari breytingum.
37. gr.
XIV. KAFLI
Gildistaka.
38. gr.
Athugasemdir við lagafrumvarp þetta.
Í frumvarpinu er lagt til að embætti héraðslækna verði fellt niður, en meginákvæðin um skipun og verkefni þeirra eru í II. kafla laga um heilbrigðisþjónustu, nr. 97/1990. Auk þess er kveðið á um verkefni héraðslækna í 13 öðrum lögum og eru lagðar til breytingar á 12 þeirra í frumvarpi þessu. Fyrirhugað er að tillögur til breytinga á 14. gr. laga um hollustuhætti og mengunarvarnir, nr. 7/1998, sem kveður á um hlutverk héraðslæknis í heilbrigðisnefndum, fylgi frumvarpi umhverfisráðherra um breytingu á þeim lögum.
Mörg lagaákvæði um verkefni héraðslækna og tengd málefni, t.d. héraðshjúkrunarfræðinga, heilbrigðismálaráð og læknishéraðasjóð, eru þegar orðin úrelt. Þau verkefni, sem enn eru í höndum héraðslækna, eru til dæmis sóttvarnir undir stjórn sóttvarnalæknis, seta í svæðisráði fatlaðra og almannavarnanefnd og umsjón með heilsuvernd í framhaldsskólum. Lagt er til að þau færist að mestu leyti yfir til yfirlækna heilsugæslunnar. Með yfirlæknum heilsugæslu er átt við yfirlækna heilsugæslustöðva, yfirlækni (lækningaforstjóra) heilsugæslunnar í Reykjavík og yfirlækna heilsugæslu í heilbrigðisstofnunum. Til einföldunar eru þeir nefndir einu nafni yfirlæknar heilsugæslu.
Af niðurfellingu á embætti héraðslækna leiðir að skipting landsins í læknishéruð verður óþörf og því er lagt til að hún verði felld niður. Er lagt til að landinu verði eingöngu skipt í heilsugæsluumdæmi og að það verði gert með reglugerð. Þá er lagt til að læknishéraðasjóður verði lagður niður og það fé, sem merkt er sjóðnum, renni til uppbyggingar heilsugæslu í landinu eins og verið hefur.
Í frumvarpinu eru einnig lagðar til breytingar á orðalagi nokkurra ákvæða í lögum um heilbrigðisþjónustu vegna sameiningar Ríkisspítala og Sjúkrahúss Reykjavíkur í Landspítala – háskólasjúkrahús.
Athugasemdir við einstakar greinar frumvarpsins.
Um 1. gr.
Um 2. gr.
Um 3.–5. gr.
Þá eru lagðar til orðalagsbreytingar á 15. og 16. gr. laganna til samræmis við framangreinda tillögu.
Um 6. gr.
Um 7.–12. gr.
Enn fremur er lagt til að við 8. mgr. 30. gr. laganna, þar sem kveðið er á um ráðningu annars starfsfólks sjúkrahúsa ríkisins en forstjóra LSH og framkvæmdastjóra sjúkrahúsa, bætist við heimild til að ráða yfirmenn á Landspítala – háskólasjúkrahúsi, sem jafnframt hafa á hendi starf kennara við Háskóla Íslands, tímabundinni ráðningu til allt að fimm ára. Er þetta lagt til í samræmi við ósk frá LSH sem hefur bent á að æskilegt geti verið að hafa heimild til að ráða yfirmenn á stofnuninni tímabundinni ráðningu í tilvikum þar sem um er að ræða stöður einstaklinga sem hafa starfsskyldur yfirmanna á spítalanum en hafa jafnframt á hendi starf kennara við Háskóla Íslands. Í slíkum tilvikum getur verið um náin starfstengsl að ræða og mismunandi form ráðningar, þar sem ráðið er tímabundið í kennarastarfið en ótímabundið í yfirmannsstarfið, getur valdið vandkvæðum.
Breytingar sem lagðar eru til í öðrum greinum þarfnast ekki skýringar.
Um 13. gr.
Um 14. gr.
Um 15. gr.
Um 16.–22. gr.
Enn fremur er í 17. gr. frumvarpsins lögð til breyting á 1. mgr. 9. gr. laganna þannig að læknir, sem kemst að því í starfi sínu að einstaklingur hafi smitast af tilkynningarskyldum smitsjúkdómi, geti einungis tilkynnt um slíkt til sóttvarnalæknis. Er þetta í samræmi við það sem tíðkast í framkvæmd. Auk þess er hér um viðkvæmar persónuupplýsingar að ræða sem best þykir að hafa á fárra vitorði. Þá er í 20. gr. frumvarpsins lögð til sú breyting á 12. gr. laganna að heimild til að beita sóttvarnaráðstöfunum til bráðabirgða sé einungis hjá sóttvarnalækni.
Í 22. gr. frumvarpsins er síðan lagt til að heimild til að grípa til sérstakra ráðstafana nái einnig til annarrar vár en ekki einungis til náttúruhamfara eins og nú er. Er þetta lagt til í ljósi hryðjuverkanna í Bandaríkjunum 11. september 2001 og þeirra atburða er fylgdu í kjölfarið.
Aðrar greinar þarfnast ekki skýringar.
Um 23. gr.
Lagt er til að við óvænt dauðsföll, eða ef ekki tekst að ná til læknis sem stundaði hinn látna í banalegunni, skuli tilkynna andlát til yfirlæknis heilsugæslu í umdæminu. Með orðinu „umdæminu“ er átt við viðkomandi heilsugæsluumdæmi samkvæmt reglugerð þar um, sbr. breytingu þá sem lögð er til á lögum um heilbrigðisþjónustu, nr. 97/1990, í 4. gr. frumvarpsins. Með orðinu „heilsugæsla“ er sem annars staðar í frumvarpi þessu átt við heilsugæslustöðvar, heilsugæsluna í Reykjavík og heilsugæslusvið heilbrigðisstofnana. Reiknað er með að yfirlæknar (í Reykjavík lækningaforstjóri) heilsugæslunnar geti falið öðrum heilsugæslulæknum að sinna því eins og tíðkast hefur í sumum heilsugæsluumdæmum.
Um 24.–26. gr.
Um 27. gr.
Um 28. gr.
Um 29.–32. gr.
Lagt er til að yfirlæknir (lækningaforstjóri) heilsugæslu í umdæminu taki við flestum verkefnum héraðslæknis samkvæmt lögum um kirkjugarða, greftrun og líkbrennslu, nr. 36/1993, með síðari breytingum. Með orðinu „umdæminu“ er átt við viðkomandi heilsugæsluumdæmi samkvæmt reglugerð þar um, sbr. breytingu þá sem lögð er til á lögum um heilbrigðisþjónustu, nr. 97/1990, í 4. gr. frumvarpsins.
Um 33. og 34. gr.
Um 35. gr.
Um 36. gr.
Um 37. gr.
Um 38. gr.
Fylgiskjal.
Fjármálaráðuneyti,
fjárlagaskrifstofa:
Umsögn um frumvarp til laga um brottfall lagaákvæða um héraðslækna o.fl.
Í fjárlögum ársins 2002 er framlag til héraðslæknisins í Reykjavík lækkað um 9,5 m.kr. til að ná aðhaldsmarkmiðum og verður það 13,7 m.kr. Framlag til héraðslæknisins á Norðurlandi eystra lækkar um 5,5 m.kr. af sama tilefni og verður 8 m.kr. Samanlögð framlög embættanna tveggja á árinu 2002 eru því 21,7 m.kr. Heilbrigðis- og tryggingamálaráðuneyti gerir ráð fyrir að á árinu 2002 flytjist 13,7 m.kr. framlag og verkefni héraðslæknisins í Reykjavík til heilsugæslunnar í Reykjavík auk 3,2 m.kr. sem flytjist frá héraðslæknisembættinu á Norðurlandi eystra. Á árinu 2003 gerir ráðuneytið ráð fyrir að 4,8 m.kr. flytjist frá héraðslæknisembættinu á Norðurlandi eystra til heilsugæslunnar á Akureyri. Að öllu framansögðu lækka útgjöld ríkisins um 15 m.kr. og aukið hagræði verður í rekstri heilsugæslunnar verði frumvarpið að lögum. Í fjárlögum árið 2002 hefur verið gert ráð fyrir framangreindri lækkun.