Aðrar útgáfur af skjalinu: PDF - Word Perfect. Ferill 509. máls.
Þingskjal 870 — 509. mál.
a. Í stað orðanna „stjórnsýsluumdæmi Reykjavíkur“ kemur: umdæmi sýslumanns á höfuðborgarsvæðinu.
b. Í stað orðsins „stjórnsýsluumdæmum“ kemur: umdæmum.
Í frumvarpinu eru lagðar til ýmsar breytingar á skattalögum sem eru af ólíkum toga en flestar varða framkvæmdaratriði.
Tilefni frumvarpsins er yfirferð fjármála- og efnahagsráðuneytisins yfir ákveðin atriði í skattalöggjöfinni sem talin er þörf á að samræma, einfalda og skýra með gleggri hætti til að styrkja skattframkvæmd og auka réttaröryggi.
2. Meginefni frumvarpsins.
Í frumvarpinu er að finna tillögur að breytingum sem skipta má í eftirfarandi átta flokka.
1. Afleiður – vaxtaskiptasamningar.
Lögð er til sú nauðsynlega breyting að fella tilvísun til 8. gr. tekjuskattslaga, er fjallar um vexti, afföll og gengishagnað, brott úr 16. gr. laganna þar sem fallið var frá því að láta sérreglur gilda um skattlagningu vaxtaskiptasamninga og ákvæðið því markleysa þar sem sömu reglur gilda um skattlagningu afleiðuviðskipta óháð undirliggjandi eignum.
2. Breyting á lægsta þrepi tekjuskatts og hámarksútsvari gerð varanleg.
Lagt er til að sú tímabundna breyting sem gerð var til bráðabirgða með lögum nr. 139/ 2013, um tekjuaðgerðir frumvarps til fjárlaga fyrir árið 2014, þ.e. að lækka lægsta þrep tekjuskatts manna um 0,04%, úr 22,9% í 22,86% í staðgreiðslu á árinu 2014 og við álagningu á árinu 2015 verði gerð varanleg. Sama á við um þá breytingu er gerð var á lögum um tekjustofna sveitarfélaga þar sem hámarksútsvar var hækkað um 0,04%, úr 14,48% í 14,52% á árinu 2014.
3. Tekjuskattur aðila með takmarkaða skattskyldu.
Til samræmingar er lögð til hækkun á tekjuskatti manna með takmarkaða skattskyldu úr 18% í 20%, sbr. áður lögfestar hækkanir á tekjuskattsprósentum manna og lögaðila með takmarkaða skattskyldu hér á landi skv. 70. gr.
4. Skylda aðila sem undanþegnir eru tekjuskatti til að greiða fjármagnstekjuskatt.
Lagt er til að kveðið verði skýrt á um það að rekstur vatnsveitna og/eða fráveitna, sem undanþeginn er tekjuskatti, sé ekki undanþeginn greiðslu fjármagnstekjuskatts. Engin rök þykja standa til þess að undanþiggja reksturinn sérstaklega frá greiðslu skatts af fjármagnstekjum.
5. Innheimta opinberra gjalda í umdæmi sýslumanns á höfuðborgarsvæðinu.
Fyrir Alþingi hefur verið lagt frumvarp til laga um framkvæmdarvald og stjórnsýslu ríkisins í héraði þar sem lagt er til að sýslumannsembættum verði fækkað úr 24 í 9. Með fækkuninni verður sýslumannsembætti höfuðborgarsvæðisins eitt. Í frumvarpi þessu er lögð til orðalagsbreyting í samræmi við fækkun sýslumannsembættanna og mun tollstjóri annast innheimtu opinberra gjalda í umdæmi sýslumanns á höfuðborgarsvæðinu verði frumvarpið að lögum.
6. Eindagi tekjuskatts.
Lagt er til að ákvæði 112. gr. laganna, sem kveður á um að eindagi tekjuskatts af öðrum tekjum en launatekjum sé 30 dögum eftir gjalddaga, verði breytt á þann veg að eindaginn verði mánuði eftir gjalddaga. Er þetta gert til að fullt samræmi verði milli mánaða almanaksársins.
7. Skattaleg meðferð á eftirgjöf skulda einstaklinga og rekstraraðila.
Lagt er til að ákvæði til bráðabirgða XLIV í lögum um tekjuskatt, er varðar skattalega meðferð á eftirgjöf skulda rekstraraðila, verði framlengt út næsta ár til samræmis við framlengingu á ákvæðum til bráðabirgða XXXVI og XXXVII er varða skattalega meðferð á eftirgjöf skulda einstaklinga utan atvinnurekstrar annars vegar og rekstraraðila hins vegar.
8. Fjársýsluskattur og rafeyrisfyrirtæki.
Lagt er til að rafeyrisfyrirtæki verði skattskyldir aðilar samkvæmt lögum nr. 165/2011, um fjársýsluskatt.
Skv. 2. tölul. 2. gr. laga nr. 165/2011, um fjársýsluskatt, eru fjármálafyrirtæki samkvæmt lögum nr. 161/2002, um fjármálafyrirtæki, skattskyldir aðilar þegar þau í atvinnuskyni eða með sjálfstæðri starfsemi sinni inna af hendi vinnu eða þjónustu sem er undanþegin virðisaukaskatti skv. 10. tölul. 3. mgr. 2. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt.
Rafeyrisfyrirtæki voru skilgreind sem fjármálafyrirtæki samkvæmt lögum nr. 161/2002, um fjármálafyrirtæki, og voru því skattskyldir aðilar samkvæmt lögum nr. 165/2011, um fjársýsluskatt. Ný lög nr. 17/2013, um útgáfu og meðferð rafeyris (rafeyrislög), tóku gildi 1. apríl 2013. Í greinargerð með rafeyrislögum kemur fram að lagt er til að rafeyrisfyrirtæki verði sérstök tegund fjármálastofnana en ekki ein tegund fjármálafyrirtækja eins og verið hefur. Eftir gildistöku rafeyrislaga falla rafeyrisfyrirtæki ekki með skýrum hætti undir ákvæði 2. tölul. 2. gr. laga nr. 165/2011, um fjársýsluskatt. Slík fyrirtæki inna þó enn af hendi vinnu eða þjónustu sem talin hefur verið undanþegin virðisaukaskatti skv. 10. tölul. 3. mgr. 2. gr. laga nr. 50/1988.
Í ljósi þeirrar breytingar, sem gerð hefur verið á stöðu rafeyrisfyrirtækja með rafeyrislögum, er hér lagt til að ákvæði laga um fjársýsluskatt verði breytt í þá veru að rafeyrisfyrirtæki verði með afdráttarlausum hætti felld undir ákvæði laganna um skattskylda aðila. Við gildistöku laga nr. 165/2011, um fjársýsluskatt, var við það miðað að rafeyrisfyrirtæki yrðu skattskyld og ný lög um þá starfsemi þykja ekki hafa breytt neinu um þær forsendur.
3. Samráð og mat á áhrifum.
Frumvarpið er samið í fjármála- og efnahagsráðuneytinu.
Efni frumvarpsins gefur ekki tilefni til að ætla að tillögur þess stangist á við stjórnarskrá eða alþjóðlegar skuldbindingar.
Breytingartillögur þær sem lagðar eru til í frumvarpinu eru nær eingöngu framkvæmdalegs eðlis og var því ekki talin þörf á faglegu samráði.
Lagabreytingar þær sem lagðar eru til í frumvarpinu munu ekki hafa teljandi áhrif á útgjöld og tekjur ríkissjóðs verði frumvarpið óbreytt að lögum. Gera má ráð fyrir að með breytingum á tekjuskatti aðila með takmarkaða skattskyldu hér á landi og skyldu aðila sem undanþegnir eru tekjuskatti til að greiða fjármagnstekjuskatt kunni tekjur ríkissjóðs að aukast lítillega. Upplýsingar um líklegar fjárhæðir liggja þó ekki fyrir. Afleiðing lagasetningarinnar á almannahagsmuni, hagsmunaaðila og stjórnsýslu ríkisins mun ekki verða teljanleg enda nær eingöngu um að ræða leiðréttingar og breytingar á ákvæðum um framkvæmd laganna. Ávinningurinn af samþykkt frumvarpsins verður því mun meiri en hugsanleg neikvæð áhrif, þar sem reglur verða skýrari og gagnsærri sem er til hagsbóta fyrir skattaðila sem og skattyfirvöld.
Í frumvarpi til laga um framkvæmdarvald og stjórnsýslu ríkisins í héraði er lagt til að sýslumannsembættum verði fækkað úr 24 í 9. Með fækkun embætta breytist umdæmaskipan þeirra þannig að eitt sýslumannsembætti verður á höfuðborgarsvæðinu, sbr. 2. gr. frumvarpsins. Fækkun embætta er jákvæð að því leyti að hún mun að öllum líkindum leiða til hagkvæmari, skilvirkari og samræmdari innheimtu opinberra gjalda. Þörf er á breytingu á 1. málsl. 1. mgr. 111. gr. laga nr. 90/2003, um tekjuskatt, til samræmis við þær breytingar sem frumvarpið boðar. Í frumvarpi því sem hér er lagt fram er lagt til að tollstjóri annist innheimtu opinberra gjalda í umdæmi sýslumanns á höfuðborgarsvæðinu. Þessi breyting er eðlileg og hagkvæm þar sem tollstjóri hefur sinnt innheimtu opinberra gjalda í stjórnsýsluumdæmi sýslumannsins í Reykjavík. Við sameiningu umdæma sýslumanna í Reykjavík, Kópavogi og Hafnarfirði í eitt skapast tækifæri til að ná fram verulegri hagræðingu og samlegðaráhrifum við innheimtu opinberra gjalda. Tollstjóri innheimtir nú þegar á milli 60% og 70% allra álagðra skatta og gjalda, ásamt því að gegna sérstöku lögbundnu hlutverki við innheimtu skatta og gjalda á landsvísu, sbr. 1.–3. tölul. 1. mgr. 111. gr. tekjuskattslaga.
Lagt er til að ákvæði til bráðabirgða XLIV í lögum um tekjuskatt er varðar skattalega meðferð á eftirgjöf skulda rekstraraðila verði framlengt út næsta ár til samræmis við framlengingu á ákvæðum til bráðabirgða XXXVI og XXXVII er varða skattalega meðferð á eftirgjöf skulda einstaklinga utan atvinnurekstrar annars vegar og rekstraraðila hins vegar.
Fylgiskjal.
Fjármála- og efnahagsráðuneyti,
skrifstofa opinberra fjármála:
Verði frumvarpið óbreytt að lögum verður ekki séð að það muni hafa teljandi áhrif á útgjöld ríkissjóðs.
Þingskjal 870 — 509. mál.
Frumvarp til laga
um breytingu á lögum um tekjuskatt, lögum um staðgreiðslu opinberra gjalda, lögum um staðgreiðslu skatts á fjármagnstekjur, lögum um fjársýsluskatt og lögum um tekjustofna sveitarfélaga,
með síðari breytingum (samræming og einföldun).
(Lagt fyrir Alþingi á 143. löggjafarþingi 2013–2014.)
I. KAFLI
Breyting á lögum nr. 90/2003, um tekjuskatt, með síðari breytingum.
1. gr.
2. gr.
3. gr.
4. gr.
5. gr.
a. Í stað orðanna „stjórnsýsluumdæmi Reykjavíkur“ kemur: umdæmi sýslumanns á höfuðborgarsvæðinu.
b. Í stað orðsins „stjórnsýsluumdæmum“ kemur: umdæmum.
6. gr.
7. gr.
II. KAFLI
Breyting á lögum nr. 45/1987, um staðgreiðslu opinberra gjalda,
með síðari breytingum.
8. gr.
III. KAFLI
Breyting á lögum nr. 94/1996, um staðgreiðslu skatts á fjármagnstekjur,
með síðari breytingum.
9. gr.
IV. KAFLI
Breyting á lögum nr. 4/1995, um tekjustofna sveitarfélaga, með síðari breytingum.
10. gr.
V. KAFLI
Breyting á lögum nr. 165/2011, um fjársýsluskatt, með síðari breytingum.
11. gr.
12. gr.
Athugasemdir við lagafrumvarp þetta.
Í frumvarpinu eru lagðar til ýmsar breytingar á skattalögum sem eru af ólíkum toga en flestar varða framkvæmdaratriði.
Tilefni frumvarpsins er yfirferð fjármála- og efnahagsráðuneytisins yfir ákveðin atriði í skattalöggjöfinni sem talin er þörf á að samræma, einfalda og skýra með gleggri hætti til að styrkja skattframkvæmd og auka réttaröryggi.
2. Meginefni frumvarpsins.
Í frumvarpinu er að finna tillögur að breytingum sem skipta má í eftirfarandi átta flokka.
1. Afleiður – vaxtaskiptasamningar.
Lögð er til sú nauðsynlega breyting að fella tilvísun til 8. gr. tekjuskattslaga, er fjallar um vexti, afföll og gengishagnað, brott úr 16. gr. laganna þar sem fallið var frá því að láta sérreglur gilda um skattlagningu vaxtaskiptasamninga og ákvæðið því markleysa þar sem sömu reglur gilda um skattlagningu afleiðuviðskipta óháð undirliggjandi eignum.
2. Breyting á lægsta þrepi tekjuskatts og hámarksútsvari gerð varanleg.
Lagt er til að sú tímabundna breyting sem gerð var til bráðabirgða með lögum nr. 139/ 2013, um tekjuaðgerðir frumvarps til fjárlaga fyrir árið 2014, þ.e. að lækka lægsta þrep tekjuskatts manna um 0,04%, úr 22,9% í 22,86% í staðgreiðslu á árinu 2014 og við álagningu á árinu 2015 verði gerð varanleg. Sama á við um þá breytingu er gerð var á lögum um tekjustofna sveitarfélaga þar sem hámarksútsvar var hækkað um 0,04%, úr 14,48% í 14,52% á árinu 2014.
3. Tekjuskattur aðila með takmarkaða skattskyldu.
Til samræmingar er lögð til hækkun á tekjuskatti manna með takmarkaða skattskyldu úr 18% í 20%, sbr. áður lögfestar hækkanir á tekjuskattsprósentum manna og lögaðila með takmarkaða skattskyldu hér á landi skv. 70. gr.
4. Skylda aðila sem undanþegnir eru tekjuskatti til að greiða fjármagnstekjuskatt.
Lagt er til að kveðið verði skýrt á um það að rekstur vatnsveitna og/eða fráveitna, sem undanþeginn er tekjuskatti, sé ekki undanþeginn greiðslu fjármagnstekjuskatts. Engin rök þykja standa til þess að undanþiggja reksturinn sérstaklega frá greiðslu skatts af fjármagnstekjum.
5. Innheimta opinberra gjalda í umdæmi sýslumanns á höfuðborgarsvæðinu.
Fyrir Alþingi hefur verið lagt frumvarp til laga um framkvæmdarvald og stjórnsýslu ríkisins í héraði þar sem lagt er til að sýslumannsembættum verði fækkað úr 24 í 9. Með fækkuninni verður sýslumannsembætti höfuðborgarsvæðisins eitt. Í frumvarpi þessu er lögð til orðalagsbreyting í samræmi við fækkun sýslumannsembættanna og mun tollstjóri annast innheimtu opinberra gjalda í umdæmi sýslumanns á höfuðborgarsvæðinu verði frumvarpið að lögum.
6. Eindagi tekjuskatts.
Lagt er til að ákvæði 112. gr. laganna, sem kveður á um að eindagi tekjuskatts af öðrum tekjum en launatekjum sé 30 dögum eftir gjalddaga, verði breytt á þann veg að eindaginn verði mánuði eftir gjalddaga. Er þetta gert til að fullt samræmi verði milli mánaða almanaksársins.
7. Skattaleg meðferð á eftirgjöf skulda einstaklinga og rekstraraðila.
Lagt er til að ákvæði til bráðabirgða XLIV í lögum um tekjuskatt, er varðar skattalega meðferð á eftirgjöf skulda rekstraraðila, verði framlengt út næsta ár til samræmis við framlengingu á ákvæðum til bráðabirgða XXXVI og XXXVII er varða skattalega meðferð á eftirgjöf skulda einstaklinga utan atvinnurekstrar annars vegar og rekstraraðila hins vegar.
8. Fjársýsluskattur og rafeyrisfyrirtæki.
Lagt er til að rafeyrisfyrirtæki verði skattskyldir aðilar samkvæmt lögum nr. 165/2011, um fjársýsluskatt.
Skv. 2. tölul. 2. gr. laga nr. 165/2011, um fjársýsluskatt, eru fjármálafyrirtæki samkvæmt lögum nr. 161/2002, um fjármálafyrirtæki, skattskyldir aðilar þegar þau í atvinnuskyni eða með sjálfstæðri starfsemi sinni inna af hendi vinnu eða þjónustu sem er undanþegin virðisaukaskatti skv. 10. tölul. 3. mgr. 2. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt.
Rafeyrisfyrirtæki voru skilgreind sem fjármálafyrirtæki samkvæmt lögum nr. 161/2002, um fjármálafyrirtæki, og voru því skattskyldir aðilar samkvæmt lögum nr. 165/2011, um fjársýsluskatt. Ný lög nr. 17/2013, um útgáfu og meðferð rafeyris (rafeyrislög), tóku gildi 1. apríl 2013. Í greinargerð með rafeyrislögum kemur fram að lagt er til að rafeyrisfyrirtæki verði sérstök tegund fjármálastofnana en ekki ein tegund fjármálafyrirtækja eins og verið hefur. Eftir gildistöku rafeyrislaga falla rafeyrisfyrirtæki ekki með skýrum hætti undir ákvæði 2. tölul. 2. gr. laga nr. 165/2011, um fjársýsluskatt. Slík fyrirtæki inna þó enn af hendi vinnu eða þjónustu sem talin hefur verið undanþegin virðisaukaskatti skv. 10. tölul. 3. mgr. 2. gr. laga nr. 50/1988.
Í ljósi þeirrar breytingar, sem gerð hefur verið á stöðu rafeyrisfyrirtækja með rafeyrislögum, er hér lagt til að ákvæði laga um fjársýsluskatt verði breytt í þá veru að rafeyrisfyrirtæki verði með afdráttarlausum hætti felld undir ákvæði laganna um skattskylda aðila. Við gildistöku laga nr. 165/2011, um fjársýsluskatt, var við það miðað að rafeyrisfyrirtæki yrðu skattskyld og ný lög um þá starfsemi þykja ekki hafa breytt neinu um þær forsendur.
3. Samráð og mat á áhrifum.
Frumvarpið er samið í fjármála- og efnahagsráðuneytinu.
Efni frumvarpsins gefur ekki tilefni til að ætla að tillögur þess stangist á við stjórnarskrá eða alþjóðlegar skuldbindingar.
Breytingartillögur þær sem lagðar eru til í frumvarpinu eru nær eingöngu framkvæmdalegs eðlis og var því ekki talin þörf á faglegu samráði.
Lagabreytingar þær sem lagðar eru til í frumvarpinu munu ekki hafa teljandi áhrif á útgjöld og tekjur ríkissjóðs verði frumvarpið óbreytt að lögum. Gera má ráð fyrir að með breytingum á tekjuskatti aðila með takmarkaða skattskyldu hér á landi og skyldu aðila sem undanþegnir eru tekjuskatti til að greiða fjármagnstekjuskatt kunni tekjur ríkissjóðs að aukast lítillega. Upplýsingar um líklegar fjárhæðir liggja þó ekki fyrir. Afleiðing lagasetningarinnar á almannahagsmuni, hagsmunaaðila og stjórnsýslu ríkisins mun ekki verða teljanleg enda nær eingöngu um að ræða leiðréttingar og breytingar á ákvæðum um framkvæmd laganna. Ávinningurinn af samþykkt frumvarpsins verður því mun meiri en hugsanleg neikvæð áhrif, þar sem reglur verða skýrari og gagnsærri sem er til hagsbóta fyrir skattaðila sem og skattyfirvöld.
Athugasemdir við einstakar greinar frumvarpsins.
Um 1. gr.
Um 2., 8. og 10. gr.
Um 3. gr.
Um 5. gr.
Í frumvarpi til laga um framkvæmdarvald og stjórnsýslu ríkisins í héraði er lagt til að sýslumannsembættum verði fækkað úr 24 í 9. Með fækkun embætta breytist umdæmaskipan þeirra þannig að eitt sýslumannsembætti verður á höfuðborgarsvæðinu, sbr. 2. gr. frumvarpsins. Fækkun embætta er jákvæð að því leyti að hún mun að öllum líkindum leiða til hagkvæmari, skilvirkari og samræmdari innheimtu opinberra gjalda. Þörf er á breytingu á 1. málsl. 1. mgr. 111. gr. laga nr. 90/2003, um tekjuskatt, til samræmis við þær breytingar sem frumvarpið boðar. Í frumvarpi því sem hér er lagt fram er lagt til að tollstjóri annist innheimtu opinberra gjalda í umdæmi sýslumanns á höfuðborgarsvæðinu. Þessi breyting er eðlileg og hagkvæm þar sem tollstjóri hefur sinnt innheimtu opinberra gjalda í stjórnsýsluumdæmi sýslumannsins í Reykjavík. Við sameiningu umdæma sýslumanna í Reykjavík, Kópavogi og Hafnarfirði í eitt skapast tækifæri til að ná fram verulegri hagræðingu og samlegðaráhrifum við innheimtu opinberra gjalda. Tollstjóri innheimtir nú þegar á milli 60% og 70% allra álagðra skatta og gjalda, ásamt því að gegna sérstöku lögbundnu hlutverki við innheimtu skatta og gjalda á landsvísu, sbr. 1.–3. tölul. 1. mgr. 111. gr. tekjuskattslaga.
Um 6. gr.
Um 7. gr.
Lagt er til að ákvæði til bráðabirgða XLIV í lögum um tekjuskatt er varðar skattalega meðferð á eftirgjöf skulda rekstraraðila verði framlengt út næsta ár til samræmis við framlengingu á ákvæðum til bráðabirgða XXXVI og XXXVII er varða skattalega meðferð á eftirgjöf skulda einstaklinga utan atvinnurekstrar annars vegar og rekstraraðila hins vegar.
Um 4. og 9. gr.
Um 11. gr.
Um 12. gr.
Fylgiskjal.
Fjármála- og efnahagsráðuneyti,
skrifstofa opinberra fjármála:
Umsögn um frumvarp til laga um breytingu á lögum um tekjuskatt, lögum um staðgreiðslu opinberra gjalda, lögum um staðgreiðslu skatts á fjármagnstekjur, lögum um fjársýsluskatt og lögum um tekjustofna sveitarfélaga, með síðari breytingum (samræming og einföldun).
Verði frumvarpið óbreytt að lögum verður ekki séð að það muni hafa teljandi áhrif á útgjöld ríkissjóðs.
