atvinnuréttindi útlendinga.
Virðulegi forseti. Ég mæli hér fyrir nefndaráliti með breytingartillögu um frumvarp til laga um breytingu á lögum um atvinnuréttindi útlendinga, nr. 97/2002, sérhæfð þekking. Nefndarálitið er frá velferðarnefnd.
Með frumvarpinu eru lagðar til breytingar á lögum um atvinnuréttindi útlendinga, nr. 97/2002. Lagt er til að í nýrri 3. mgr. 8. gr. laganna verði kveðið á um heimild ráðherra til þess að birta í reglugerð lista yfir þau störf sem krefjast sérhæfðrar þekkingar þar sem tímabundinn skortur er á starfsfólki. Skal ráðherra óska eftir tillögum að breytingum á framangreindri reglugerð frá hlutaðeigandi stofnunum og hagsmunaaðilum að minnsta kosti á tólf mánaða fresti. Þá er lagt til að Vinnumálastofnun verði veitt heimild til þess að veita tímabundin atvinnuleyfi á grundvelli þeirra breytinga sem lagðar eru til og að heimilt verði að framlengja atvinnuleyfi sem veitt eru á grundvelli nýrrar 3. mgr. 8. gr. laganna um allt að tvö ár, þrátt fyrir að það starf sem um ræðir hafi verið fellt brott af lista yfir störf í framangreindri reglugerð.
Frumvarpinu er ætlað að tryggja markvissari afgreiðslu umsókna um atvinnuleyfi vegna starfa sem ekki krefjast tiltekinnar sérfræðiþekkingar í formi háskóla-, iðn-, list- eða tæknimenntunar sem viðurkennd er hér á landi en krefjast þess þó að sá einstaklingur sem gegni því starfi sem um ræðir hverju sinni búi yfir sérhæfðri þekkingu sem tímabundinn skortur er á hér á landi. Ef þetta er aðeins fært yfir á mannamál þá eru nú heimildir í lögum, tiltölulega aðgengilegar, til að ráða sérfræðinga með ákveðna háskóla-, iðn-, list- eða tæknimenntunargráður en heimildir eru óskýrar varðandi aðra sérfræðinga sem ekki eru með sérstakar gráður frá skólum. Gert er ráð fyrir að þau störf kunni m.a. að vera á sviði upplýsinga- og fjarskiptatækni eða annarra starfsgreina þar sem störf kunna að krefjast sérhæfingar sem telst þó ekki til sérfræðiþekkingar í skilningi gildandi laga.
Nefndinni bárust fjórar umsagnir um málið. Þá fjallaði nefndin um málið og fékk til sín gesti til að ræða það.
Nefndin undirstrikar að eitt meginmarkmið frumvarpsins er að tryggja markvissari afgreiðslu umsókna um atvinnuleyfi vegna starfa sem krefjast sérhæfðrar þekkingar. Auk þess sem frumvarpinu er ætlað að auka fyrirsjáanleika við framkvæmd laga um atvinnuréttindi útlendinga í tengslum við veitingu tímabundinna atvinnuleyfa vegna starfa sem verða talin upp í reglugerð, sbr. a-lið 1. gr. frumvarpsins, í þeim tilgangi að auðvelda aðgengi íslenskra fyrirtækja að sérhæfðri þekkingu.
Fjallað var um að sá iðnaður, sem ætla má að frumvarpið hafi helst áhrif á, sé mjög kvikur þar sem aðstæður geta breyst hratt, m.a. að varðandi skort á sérhæfðu starfsfólki. Í því samhengi var rætt um hvort nauðsynlegt væri að setja í frumvarpinu frekari skyldur á ráðherra til þess að uppfæra áðurnefnda reglugerð örar en gert er ráð fyrir í frumvarpinu. Nefndin bendir á að gert er ráð fyrir því að ráðherra skuli að minnsta kosti á tólf mánaða fresti óska eftir tillögum að breytingum á framangreindri reglugerð frá hlutaðeigandi stofnunum og hagsmunasamtökum. Samkvæmt orðalagi ákvæðisins bendir nefndin á að ekki er útilokað að reglugerðin verði uppfærð oftar en á tólf mánaða fresti þar sem ráðherra er heimilt að uppfæra reglugerðina tíðar. Auk þess telur nefndin rétt að árétta að þó að störf séu ekki á lista í reglugerð yfir þau störf sem krefjast sérhæfðrar þekkingar er Vinnumálastofnun eftir sem áður heimilt að veita tímabundið atvinnuleyfi í samræmi við 2. mgr. 8. gr. laganna enda er ákvæði frumvarpsins ekki ætlað koma í stað 2. mgr. 8. gr. laganna heldur er um að ræða viðbót.
Fyrir nefndinni var rætt um að ganga mætti lengra í því að hvetja erlenda sérfræðinga til að koma til landsins. En almennt var lögð áhersla á að með frumvarpinu væru lagðar til tímabærar breytingar og að stigið væri jákvætt skref og tekur nefndin undir það. Nefndin bendir á að frumvarpið er liður í að auka möguleika erlendra sérfræðinga utan Evrópska efnahagssvæðisins á að flytja hingað til lands og starfa.
Nefndin leggur til örlitlar breytingar á frumvarpinu. Þar er fyrst að nefna breytingu er varðar gildistökuna en í frumvarpinu var lagt til að lögin öðluðust gildi 1. janúar en þar sem það tímamark er liðið er nauðsynlegt að breyta ákvæðinu. Leggur nefndin því til að lögin öðlist þegar gildi. Þá leggur nefndin til eina tæknilega breytingu sem ekki þarfnast skýringar.
Að framansögðu virtu leggur nefndin til að frumvarpið verði samþykkt með þeim breytingum sem gerð hefur verið grein fyrir og fyrir liggja ásamt nefndaráliti í sérstöku þingskjali.
Undir álitið ritar öll velferðarnefnd, sem eru, auk þeirrar sem hér stendur, hv. þingmenn Oddný G. Harðardóttir, Guðmundur Ingi Kristinsson, Guðrún Hafsteinsdóttir, Hafdís Hrönn Hafsteinsdóttir, Halldóra Mogensen, Jódís Skúladóttir og Óli Björn Kárason. Þá var Guðbrandur Einarsson, áheyrnarfulltrúi í nefndinni, samþykkur áliti þessu. Vil ég nota þetta tækifæri til að þakka góða samvinnu í nefndinni við vinnslu málsins.
Virðulegi forseti. Alveg að lokum vil ég geta þess að starfshópur um atvinnuréttindi útlendinga sem koma af svæðum utan Evrópska efnahagssvæðisins, starfshópur sem forsætisráðherra skipaði, hefur nýlega birt tillögur sem miða að frekari breytingum á umgjörð þessara atvinnuleyfa og því að búa til nýtt og skilvirkara kerfi fyrir atvinnuleyfi fólks utan EES. Ríkisstjórnin hefur samþykkt að vinna áfram með tillögur starfshópsins með það að markmiði að leggja fram tillögur að frekari lagabreytingum varðandi umgjörð atvinnuleyfa fólks sem kemur frá svæðum utan Evrópska efnahagssvæðisins. Mér finnst mikilvægt að láta þess getið hér að við kunnum að eiga von á frekari breytingum er varða atvinnuleyfi. Læt ég þá máli mínu lokið.
