Ferill 36. máls. Aðrar útgáfur af skjalinu: Word Perfect.
1993–94. – 1063 ár frá stofnun Alþingis.
117. löggjafarþing. – 36 . mál.
1070. Nefndarálit
um frv. til l. um samþykkt á ríkisreikningi fyrir árið 1991.
Frá meiri hluta fjárlaganefndar.
Nefndin hefur haft frumvarp til laga um samþykkt á ríkisreikningi fyrir árið 1991 til athugunar.
Fyrir nefndina hafa komið fulltrúar fjármálaráðuneytis sem hafa gert grein fyrir uppsetningu reikningsins, og ríkisendurskoðandi sem gerði grein fyrir skýrslu Ríkisendurskoðunar og yfirskoðunarmanna ríkisreiknings vegna endurskoðunar ríkisreiknings 1991.
Í endurskoðunarskýrslu yfirskoðunarmanna ríkisreiknings fyrir árið 1991 er lagt til af hálfu yfirskoðunarmanna að ríkisreikningur verði samþykktur með eftirtöldum breytingum:
Í áritun Ríkisendurskoðunar í ríkisreikningi fyrir árið 1991 segir m.a.: „Í ríkisreikningi 1991 er framlag ríkissjóðs til Framkvæmdasjóðs Íslands fært til gjalda hjá forsætisráðuneytinu. Þetta er byggt á 13. gr. lánsfjárlaga fyrir árið 1992 sem staðfest voru 24. janúar 1992 og heimila fjármálaráðherra að yfirtaka skuldir Framkvæmdasjóðs Íslands að fjárhæð allt að 1.700 millj. kr. á því ári. Fjármálaráðherra hefur þegar nýtt þessa heimild samkvæmt samkomulagi við Framkvæmdasjóð, dags. 9. mars 1992. Það er álit Ríkisendurskoðunar að færa beri nefnt framlag til gjalda í ríkisreikningi 1992 í stað 1991 og því sýnir rekstrarreikningur A-hluta ríkissjóðs á árinu 1991 verri afkomu sem þessu nemur.“
Í bréfi fjármálaráðherra og ríkisbókara til forseta Alþingis segir m.a. um ofangreint efni: „Gjalda- og tekjufærslur eru óháðar því hvenær greitt er eða innheimt. Skuldbindingar, sem falla til á fjárhagsárinu, eru færðar til bókunar samkvæmt stöðu verkefna. Þetta á t.d. við vegagerð, hafnagerð og byggingarframkvæmdir, svo og ábyrgðir ríkissjóðs sem augljóslega eru tapaðar. Hvenær bókun á sér stað ræðst þannig af mati á því hvenær til skuldbindinganna er stofnað, en ekki af hinni formlegu afgreiðslu Alþingis. Með þessu telur ráðuneytið að ríkisreikningurinn gefi sem réttasta mynd af efnahag ríkissjóðs á hverjum tíma.“
Nefndin hefur fengið á sinn fund fulltrúa fjármálaráðuneytis og Ríkisendurskoðunar þar sem aðilar hafa gert grein fyrir þeim sjónarmiðum er liggja að baki afstöðu þeirra til þessa tiltekna máls. Meiri hluti nefndarinnar telur óviðunandi að slíkur ágreiningur komi upp milli ráðuneytis og Ríkisendurskoðunar og að reikningsfærslur í ríkisreikningi séu þess vegna óvissu háðar. Mikilvægt er að samræmis sé gætt við færslur á skuldbindingum ríkissjóð. Meiri hlutinn telur mjög mikilvægt að allar athugasemdir yfirskoðunarmanna ríkisreiknings, er varða reikningsskil ríkisins, verði teknar til gaumgæfilegrar athugunar og ríkisreikningsnefnd taki þær til umfjöllunar.
Samkvæmt lögum er ríkisreikningsnefnd ætlað það hlutverk að vera fjármálaráðherra til ráðuneytis um atriði er varða uppsetningu fjárlaga og ríkisreiknings og önnur atriði er hafa meginþýðingu fyrir það reikningslega kerfi er lögum er ætlað að tryggja. Í nefndinni eiga sæti ríkisbókari, ráðuneytisstjóri fjármálaráðuneytisins, ríkisendurskoðandi, hagstofustjóri og fulltrúar Þjóðhagsstofnunar og Seðlabanka Íslands.
Fyrrverandi fjármálaráðherra ákvað á árinu 1990 að beita sér fyrir heildarendurskoðun á uppgjöri og framsetningu ríkisreiknings og fjárlaga svo og að gera tillögur um nauðsynlegar breytingar á lögum um ríkisbókhald, gerð ríkisreiknings og fjárlaga. Verkefnið er unnið á vegum ríkisreikningsnefndar. Fjárlaganefnd er kunnugt um að ríkisreikningsnefnd hefur að undanförnu lagt mikla vinnu í þetta verkefni en hefur ekki kynnt niðurstöður fyrir fjárlaganefnd
Í áritun löggiltra endurskoðenda Framkvæmdasjóðs Íslands í ársreikningi sjóðsins fyrir árið 1991 segir m.a.:
„Í rekstrarreikningi 1991 er fært til tekna framlag frá ríkissjóði að upphæð 1.633 millj. kr. Byggist þetta á heimildarákvæði til fjármálaráðherra samkvæmt lánsfjárlögum sem samþykkt voru 23. janúar 1992 og fjármálaráðherra hefur þegar nýtt sér, sbr. samkomulag við Framkvæmdasjóð, dags. 9. mars 1992. Þar sem ákvörðun um þetta framlag ríkissjóðs lá ekki fyrir á árinu 1991 sýnir rekstrarreikningur Framkvæmdasjóðs betri afkomu sem þessu nemur svo og eigið fé hans í árslok 1991.“
Í ljósi athugasemda yfirskoðunarmanna ríkisreiknings, Ríkisendurskoðunar og löggiltra endurskoðenda Framkvæmdasjóðs Íslands við ríkisreikning ársins 1991 og reikninga Framkvæmdasjóðs telur meiri hlutinn eðlilegt að sama athugasemd fylgi ríkisreikningi 1991. Er með því samræmi milli reiknings Framkvæmdasjóðs og ríkisreiknings, en hvorugum reikningnum breytt. Þá skal tekið fram að ekki er deilt um ábyrgð ríkissjóðs á fjárhag Framkvæmdasjóðs Íslands.
Þá leggja yfirskoðunarmenn ríkisreiknings enn fremur til að færð sé til baka lánveiting Endurlána ríkissjóðs til Hafnabótasjóðs vegna framkvæmda við Sandgerðishöfn að fjárhæð 287.336 þús. kr. en á móti lækki ógreidd gjöld um sömu fjárhæð. Er það í samræmi við athugasemdir Ríkisendurskoðunar við fjárlagalið hafnamála.
Í fjárlögum fyrir árin 1992, 1993 og 1994 voru veitt framlög til að mæta afborgunum og fjármagnskostnaði vegna ofangreindrar lántöku.
Að lokinni athugun nefndarinnar á frumvarpinu og með vísun til þess sem segir í nefndaráliti leggur meiri hlutinn til að frumvarpið verði samþykkt.
Alþingi, 27. apríl 1994.
Sigbjörn Gunnarsson,
Sturla Böðvarsson.
Gunnlaugur Stefánsson.
form., frsm.
Árni M. Mathiesen.
Árni Johnsen.
Einar K. Guðfinnsson.
