Ferill 271. máls. Aðrar útgáfur af skjalinu: PDF - Word Perfect.

---

152. löggjafarþing 2021–2022.
Þingskjal 648  —  271. mál.
2. umræða.

Nefndarálit með breytingartillögu

um frumvarp til laga um breytingu á lögum um málefni innflytjenda, nr. 116/2012 (móttaka einstaklinga með vernd, innflytjendaráð).

Frá meiri hluta velferðarnefndar.

    Nefndin hefur fjallað um málið og fengið á sinn fund Önnu Tryggvadóttur og Áshildi Linnet frá félags- og vinnumarkaðsráðuneytinu, Veru Dögg Guðmundsdóttur frá Útlendingastofnun, Unni Helgu Óttarsdóttur og Önnu Láru Steindal frá Landssamtökunum Þroskahjálp, Guðrúnu Margréti Guðmundsdóttur frá Alþýðusambandi Íslands, Elínu G. Einarsdóttur frá Mannréttindaskrifstofu Íslands og Gunnar Inga Ágústsson frá Persónuvernd.
    Nefndinni bárust umsagnir um málið frá Alþýðusambandi Íslands, Fjölmenningarsetri, Landssamtökunum Þroskahjálp, Mannréttindaskrifstofu Íslands, Persónuvernd og Útlendingastofnun. Þá barst nefndinni minnisblað frá félags- og vinnumarkaðsráðuneyti.

Almennt.
    Með frumvarpinu eru lagðar til breytingar á lögum um málefni innflytjenda, nr. 116/2012, sem miða m.a. að því að fela Fjölmenningarsetri víðtækara hlutverk vegna samræmdrar móttöku flóttafólks með því að fela stofnuninni að veita sveitarfélögum faglegar leiðbeiningar og ráðgjöf í tengslum við móttöku flóttafólks, með ýmsum hætti. Frumvarpinu er ætlað að jafna þjónustu við flóttafólk hvort sem það kemur hingað til lands á eigin vegum, í boði stjórnvalda eða í gegnum fjölskyldusameiningu. Frumvarpið var lagt fram á 150. löggjafarþingi (457. mál) og á 151. löggjafarþingi (452. mál) og er það að meginstefnu til óbreytt frá fyrri þingum með þeim undantekningum að gerðar hafa verið breytingar til samræmis við nefndarálit og breytingartillögu meiri hluta velferðarnefndar Alþingis á 151. löggjafarþingi (452. mál) auk annarra minni háttar breytinga.

Umfjöllun nefndarinnar.
Persónuvernd.
    Umsagnaraðilar voru almennt jákvæðir gagnvart frumvarpinu og styðja markmið og framgang þess. Á fyrri þingum gerði Persónuvernd athugasemdir við framlögð frumvörp, m.a. á grundvelli þess að hlutverk Fjölmenningarseturs væri óskýrt og að ekki hefði verið framkvæmt mat á áhrifum á persónuvernd sem hluta af almennu áhrifamati í tengslum við samþykkt frumvarpsins. Í umsögn Persónuverndar við núverandi frumvarp kemur fram að stofnunin lítur svo á að komið hafi verið til móts við athugasemdir stofnunarinnar með fullnægjandi hætti og gerir hún ekki athugasemdir við frumvarpið.

Fatlað fólk.
    Nefndinni bárust athugasemdir frá Landssamtökunum Þroskahjálp um að fatlað fólk sem kemur til landsins sem flóttafólk sé í sérstaklega viðkvæmri stöðu hvað varðar söfnun og vinnslu persónuupplýsinga. Samtökin vekja athygli á mikilvægi þess að tryggja upplýst samþykki áður en vinnsla eða miðlun slíkra upplýsinga um fatlað flóttafólk á sér stað. Þá benda þau á að þessi hópur sé oft sérlega berskjaldaður vegna takmarkaðrar tungumálakunnáttu og stöðu sinnar sem flóttafólk í nýjum aðstæðum en ekki síður vegna fötlunar og/eða einhvers konar skerðinga sem verður að taka fullt tillit til.
    Meiri hlutinn tekur undir athugasemdir Þroskahjálpar og ítrekar mikilvægi samráðs við aðila sem hafa sérþekkingu á málefnum fatlaðs fólks, aðstæðum þess, þörfum og réttindum. Þá tekur meiri hlutinn undir mikilvægi þess að útfært verði verklag sem tekur mið af og tryggir réttindi fatlaðra innflytjenda sem oft þurfa annars konar stuðning en flóttafólk almennt.

Breytingartillögur meiri hlutans.
Skilgreining einstaklinga með vernd.
    Í umsögn Útlendingastofnunar kemur fram að það kunni að vera skýrara að tilgreina betur í texta frumvarpsins til hvaða hópa því er ætlað að taka. Í minnisblaði félags- og vinnumarkaðsráðuneytisins er bent á að við vinnslu málsins hafi verið lögð áhersla á að skýrt sé til hvaða hópa samræmd móttaka nær og tekur ráðuneytið því undir ábendingar Útlendingastofnunar.
    Meiri hlutinn er sammála ábendingum Útlendingastofnunar og leggur því til að skýrt verði í b-lið a-liðar 2. gr. frumvarpsins að þar sé átt við einstaklinga sem hafa fengið alþjóðlega vernd vegna fjölskyldutengsla við flóttamann eða ríkisfangslausan einstakling skv. 45. gr. laga um útlendinga, nr. 80/2016. Einnig leggur meiri hlutinn til að skýrt verði í e-lið a-liðar 2. gr. frumvarpsins að þar sé átt við ríkisfangslausa einstaklinga skv. 39. gr. laga um útlendinga.
    Að framangreindu virtu leggur meiri hlutinn til að frumvarpið verði samþykkt með eftirfarandi

BREYTINGU:

    Við 1. mgr. a-liðar 2. gr. (3. gr. a).
     a.      B-liður orðist svo: einstaklingar sem hafa fengið alþjóðlega vernd vegna fjölskyldutengsla við flóttamann eða ríkisfangslausan einstakling skv. 45. gr. laga um útlendinga, nr. 80/2016.
     b.      E-liður orðist svo: ríkisfangslausir einstaklingar skv. 39. gr. laga um útlendinga, nr. 80/2016.

Alþingi, 9. mars 2022.

Líneik Anna Sævarsdóttir, form.	Jódís Skúladóttir, frsm.		Ásmundur Friðriksson.
Guðmundur Ingi Kristinsson.	Guðrún Hafsteinsdóttir.		Hafdís Hrönn Hafsteinsdóttir.
Oddný G. Harðardóttir.		Óli Björn Kárason.