Aðrar útgáfur af skjalinu: PDF - Word Perfect. Ferill 454. máls.
141. löggjafarþing 2012–2013.
Þingskjal 573 — 454. mál.
a. Orðin „aldurstengdri örorkuuppbót“ í 1. málsl. a-liðar 2. mgr. falla brott; og í stað tilvísunarinnar „21.–22. gr.“ í sama málslið kemur: 22. gr.
b. Í stað 2. og 3. málsl. b-liðar 2. mgr. kemur nýr málsliður er orðast svo: Ellilífeyrisþegi eða örorkulífeyrisþegi getur valið að hafa 1.315.200 kr. frítekjumark vegna atvinnutekna eða telja 60% af atvinnutekjum til tekna við útreikning tekjutryggingar.
c. Á eftir orðunum „lögum um félagslega aðstoð“ í 3. mgr. kemur: greiðslur úr skyldubundnum atvinnutengdum lífeyrissjóðum.
Frumvarp þetta miðar að því að snúa við þeim breytingum sem gerðar voru á lögum nr. 100/2007, um almannatryggingar, með lögum nr. 70/2009, á þann hátt að réttarstaða hlutaðeigandi aðila verði sú sama og hún var fyrir þær breytingar.
Með lögum nr. 70/2009, sem samþykkt voru 29. júní 2009, voru gerðar margvíslegar breytingar á elli- og örorkubótum sem skerða bætur lífeyrisþega. Lögin tóku gildi 1. júlí sama ár og því höfðu þeir sem fyrir skerðingunum urðu afar lítinn tíma til að aðlaga sig breytingunum. Þáverandi félagsmálaráðherra sagði af þessu tilefni að um tímabundna ráðstöfun væri að ræða og væri ráðstöfuninni ætlað að gilda í þrjú ár. Sá tími er liðinn. Í greinargerð með frumvarpinu eru einnig vísbendingar um ætlun stjórnvalda. Þar segir: „Á árinu 2008 náðust fram miklar réttarbætur til handa öldruðum og öryrkjum í formi afnáms makatenginga, hækkunar bóta, hækkaðs frítekjumarks vegna atvinnutekna, sérstaks frítekjumarks á lífeyrissjóðstekjur öryrkja, sérstaks frítekjumarks á fjármagnstekjur og lækkunar skerðingarhlutfalls ellilífeyrisþega. Óhjákvæmilegt er að stíga skref til baka við núverandi aðstæður. Lögð er áhersla á að litið sé svo á að um tímabundnar ráðstafanir sé að ræða sem taki mið af því efnahagsástandi sem nú ríki í þjóðfélaginu. Jafnframt er mikilvægt að áfram verði unnið að endurskoðun almannatryggingakerfisins í því skyni að gera það einfaldara og gagnsærra en þó fyrst og fremst með bættan hag aldraðra og öryrkja í huga.“
Nú rúmum þremur árum síðar hefur ráðstöfunin ekki gengið til baka og ljóst er að ef færa á þetta til baka á þessu kjörtímabili verður að ráðast í það strax. Um mikið réttlætismál fyrir bæði aldraða og öryrkja er að ræða og telja flutningsmenn frumvarpsins brýnt að málið fái framgöngu á þessu þingi.
141. löggjafarþing 2012–2013.
Þingskjal 573 — 454. mál.
Frumvarp til laga
um breytingu á lögum nr. 100/2007, um almannatryggingar,
með síðari breytingum (frítekjumark lífeyris).
Flm.: Margrét Tryggvadóttir, Birgitta Jónsdóttir, Þór Saari, Lilja Mósesdóttir.
1. gr.
a. Orðin „aldurstengdri örorkuuppbót“ í 1. málsl. a-liðar 2. mgr. falla brott; og í stað tilvísunarinnar „21.–22. gr.“ í sama málslið kemur: 22. gr.
b. Í stað 2. og 3. málsl. b-liðar 2. mgr. kemur nýr málsliður er orðast svo: Ellilífeyrisþegi eða örorkulífeyrisþegi getur valið að hafa 1.315.200 kr. frítekjumark vegna atvinnutekna eða telja 60% af atvinnutekjum til tekna við útreikning tekjutryggingar.
c. Á eftir orðunum „lögum um félagslega aðstoð“ í 3. mgr. kemur: greiðslur úr skyldubundnum atvinnutengdum lífeyrissjóðum.
2. gr.
3. gr.
4. gr.
Greinargerð.
Frumvarp þetta miðar að því að snúa við þeim breytingum sem gerðar voru á lögum nr. 100/2007, um almannatryggingar, með lögum nr. 70/2009, á þann hátt að réttarstaða hlutaðeigandi aðila verði sú sama og hún var fyrir þær breytingar.
Með lögum nr. 70/2009, sem samþykkt voru 29. júní 2009, voru gerðar margvíslegar breytingar á elli- og örorkubótum sem skerða bætur lífeyrisþega. Lögin tóku gildi 1. júlí sama ár og því höfðu þeir sem fyrir skerðingunum urðu afar lítinn tíma til að aðlaga sig breytingunum. Þáverandi félagsmálaráðherra sagði af þessu tilefni að um tímabundna ráðstöfun væri að ræða og væri ráðstöfuninni ætlað að gilda í þrjú ár. Sá tími er liðinn. Í greinargerð með frumvarpinu eru einnig vísbendingar um ætlun stjórnvalda. Þar segir: „Á árinu 2008 náðust fram miklar réttarbætur til handa öldruðum og öryrkjum í formi afnáms makatenginga, hækkunar bóta, hækkaðs frítekjumarks vegna atvinnutekna, sérstaks frítekjumarks á lífeyrissjóðstekjur öryrkja, sérstaks frítekjumarks á fjármagnstekjur og lækkunar skerðingarhlutfalls ellilífeyrisþega. Óhjákvæmilegt er að stíga skref til baka við núverandi aðstæður. Lögð er áhersla á að litið sé svo á að um tímabundnar ráðstafanir sé að ræða sem taki mið af því efnahagsástandi sem nú ríki í þjóðfélaginu. Jafnframt er mikilvægt að áfram verði unnið að endurskoðun almannatryggingakerfisins í því skyni að gera það einfaldara og gagnsærra en þó fyrst og fremst með bættan hag aldraðra og öryrkja í huga.“
Nú rúmum þremur árum síðar hefur ráðstöfunin ekki gengið til baka og ljóst er að ef færa á þetta til baka á þessu kjörtímabili verður að ráðast í það strax. Um mikið réttlætismál fyrir bæði aldraða og öryrkja er að ræða og telja flutningsmenn frumvarpsins brýnt að málið fái framgöngu á þessu þingi.
Athugasemdir við einstakar greinar frumvarpsins.
Um 1. gr.
Um 2. gr.
Um. 3. gr.