Ferill 775. máls. Aðrar útgáfur af skjalinu: PDF - Word Perfect.
144. löggjafarþing 2014–2015.
Þingskjal 1546 — 775. mál.
Síðari umræða.
Nefndarálit með breytingartillögu
um tillögu til þingsályktunar um áætlun um meðferð og ráðstöfun aflamagns sem dregið er frá heildarafla skv. 5. mgr. 8. gr. laga um stjórn fiskveiða, nr. 116/2006.
Frá minni hluta atvinnuveganefndar.
Samkvæmt 5. mgr. 8. gr. laga um stjórn fiskveiða skal ráðherra ekki sjaldnar en á þriggja ára fresti leggja fyrir Alþingi tillögu til þingsályktunar um áætlun um meðferð og ráðstöfun aflamagns til næstu sex ára. Þar sem unnið er að úttekt á áhrifum þeirrar ráðstöfunar sem ákvæðið mælir fyrir um er gert ráð fyrir því að tillaga þessi gildi aðeins næsta fiskveiðiár, þ.e. 2015/2016, og hefur meiri hlutinn lagt til breytingu þess efnis. Leggur minni hlutinn til breytingartillögu í þá veru til að hnykkja á því.
Meiri hlutinn hefur lagt til nokkrar breytingar á tillögunni, þ.e. eftirfarandi: að aflamagn til strandveiða aukist um 400 tonn frá yfirstandandi fiskveiðiári, að 2.000 tonnum verði ráðstafað til rækju- og skelbóta og verði því óbreytt frá yfirstandandi fiskveiðiári, að almennur byggðakvóti verði svipaður að magni og á yfirstandandi fiskveiðiári, að aflamark Byggðastofnunar verði aukið frá því sem nú er og sömuleiðis að línuívilnun aukist lítillega. Jafnframt leggur meiri hlutinn til að aflamagn til frístundaveiða verði aukið og að heimildir til áframeldis á þorski verði minnkaðar um helming í stað þess að þær falli brott líkt og mælt er fyrir um í tillögunni.
Fram hefur komið að unnið er að úttekt á ráðstöfun aflamagns sem m.a. er nýtt í þeim tilgangi að styrkja byggðir landsins og telur minni hlutinn rétt að horfa til þeirrar úttektar en samt sem áður að auka það aflamagn sem gengur til strandveiða og aflamarks Byggðastofnunar á næsta fiskveiðiári. Slíka aukningu er unnt að leggja til með því að taka af heildaraflaaukningu fyrir næsta fiskveiðiár.
Nokkur sveitarfélög hafa ályktað í þá veru að taka undir sjónarmið Landssambands smábátaeigenda um að styrkja þurfi strandveiðarnar með auknum afla, þ.e. Vesturbyggð, Ísafjarðarbær, Fjallabyggð o.fl. Minni hlutinn telur strandveiðar afar mikilvægan þátt fiskveiðistjórnarkerfisins og bendir á að skorað hefur verið á nefndina að auka heildarafla strandveiða. Bent var á fyrir nefndinni að auka þurfi viðmiðunarafla til strandveiða svo ekki þurfi að stöðva veiðar á svæði A í hverjum mánuði líkt og verið hefur undanfarin ár. Fram komu sjónarmið fyrir nefndinni um að umsvif og atvinna aukist í sjávarbyggðum ef aukið verður við strandveiðar. Einnig var bent á að arður af strandveiðum renni að mestu til þeirra samfélaga sem eigi að njóta nálægðar sinnar við fiskimið, m.a. þar sem laun og kostnaður við þjónustu skili sér til viðkomandi svæðis. Þá var bent á við umfjöllun nefndarinnar um málið að strandveiðar séu einföld og sanngjörn byggðaaðgerð þar sem smærri sjávarbyggðir njóti nálægðar við fiskimið. Minni hlutinn telur brýnt að fram fari úttekt á byggða- og félagslegum áhrifum strandveiða á byggðir landsins. Minni hlutinn leggur til breytingu á tillögunni í þá veru að aflamagn til strandveiða verði aukið um 1.000 tonn frá því sem meiri hlutinn leggur til, þ.e. að heildaraflaaukning fyrir næsta fiskveiðiár verði nýtt til strandveiða.
Hvað varðar skel- og rækjubætur vill minni hlutinn undirstrika mikilvægi þess að sett verði sólarlag á þær í þeirri vinnu sem fer fram í framhaldinu, þ.e. áður en ráðherra leggur næst fram tillögu á Alþingi á grundvelli 5. mgr. 8. gr. laga um stjórn fiskveiða. Nokkur eðlismunur er á bótunum og telur minni hlutinn að taka verði tillit til þess hvernig hefur verið farið með bæturnar og hver var tilgangur þeirra upprunalega. Fram hefur komið að líkur hafi aukist á að skel muni veiðast að nýju í Breiðafirði og telur minni hlutinn að taka skuli tillit til þess.
Minni hlutinn telur brýnt að almennum byggðakvóta verði ráðstafað á þann veg að gagnist bæði veiðum og vinnslu í landi og gangi þangað sem þörfin er mest. Að mati minni hlutans mun þurfa að endurskoða byggðakvótann og m.a. líta til þess hvort eingöngu dagróðrabátar ættu að nýta hann.
Minni hlutinn fagnar auknu aflamarki Byggðastofnunar en tilgangurinn er að úthluta fiskveiðikvóta til útgerða í byggðarlögum sem hafa átt verulega undir högg að sækja, geta ekki með góðu móti sótt fram á öðrum sviðum og eru fjarri öflugum vinnumarkaðssvæðum. Fyrir liggur mat á framkvæmd aflamarks Byggðastofnunar frá Vífli Karlssyni frá janúar 2015 sem er að finna á vef atvinnuvega- og nýsköpunarráðuneytis.
Minni hlutinn bendir á að línuívilnun skiptir fjölda byggðarlaga miklu máli og er oft hluti af þeim aðgerðum sem Byggðastofnun setur upp fyrir fyrirtæki sem gera samning um sérstakt aflamark hennar. Minni hlutinn telur rétt að horft verði til úttektarinnar á gagnsemi línuívilnunar fyrir veikari sjávarbyggðir og líka skuli litið til þess að um er að ræða umhverfisvænar og sjálfbærar veiðar. Minni hlutinn telur þó tilefni til endurskoðunar á línuívilnun í ljósi þess að beitingarvélar í báta af öllum stærðum hafa þróast mjög.
Minni hlutinn undirstrikar mikilvægi þess að frístundaveiðar nýtist ferðaþjónustufyrirtækjum sem stunda sjóstangveiði. Ekki má koma til þess að almenni byggðakvótinn gangi í frístundaveiðipottinn. Tilvik hefur komið upp þar sem almennur byggðakvóti var nýttur í frístundaveiðar og tekur minni hlutinn undir óánægju sjómanna með það.
Hvað varðar áframeldi á þorski telur minni hlutinn brýnt að þau fyrirtæki sem það stunda fái svigrúm til að endurskipuleggja sinn rekstur og tækifæri til að sýna fram á að ekki sé útséð með að áframeldi á þorski borgi sig.
Minni hlutinn leggur áherslu á mikilvægi þess að ákveðnu aflamagni sé ráðstafað samkvæmt ákvæði 5. mgr. 8. gr. laganna til að styrkja byggðir landsins. Telur minni hlutinn þó að hlutfallið mætti vera mun hærra en 5,3% og leggur til að hugað verði að slíkri breytingu í þeirri vinnu sem fram undan er í ráðuneytinu.
Minni hlutinn telur að aðgerðir af þessu tagi skuli einkum nýtast minni og veikari sjávarbyggðum og telur brýnt að mörkuð verði stefna fyrir þær byggðir og reynt að auka byggðafestu veiðiheimilda verulega og meta hversu miklum heimildum nauðsynlegt er að ráðstafa, þá einkum aflamarki Byggðastofnunar. Minni hlutinn telur brýnt að til verði öflugur leigupottur ríkisins sem auki möguleika útgerða á að styrkja sinn rekstrargrundvöll.
Fram hefur komið að tillaga þessi muni einungis gilda fyrir næsta fiskveiðiár, 2015/2016, og telur minni hlutinn brýnt að í þeirri vinnu sem er fram undan og lýtur að því að undirbúa ályktun fyrir næstu sex fiskveiðiár þar á eftir verði aðkoma minni hluta tryggð. Slíkt samráð telur minni hlutinn afar mikilvægt, ekki aðeins til upplýsingar heldur einnig til að taka til greina tillögur minni hlutans svo að unnt verði að ná sem víðtækastri sátt um ályktunina.
Minni hlutinn bendir á að við undirbúning þessarar tillögu áttu fulltrúar allra þingflokka kost á að sækja upplýsingafundi um málið og telur minni hlutinn það hafa verið jákvætt.
Jafnframt bendir minni hlutinn á að ráðherra getur ákveðið með sjálfstæðum hætti að úthluta makríl án þess að stofninn verði hlutdeildarsettur en nú lítur út fyrir að frumvarp hans um stjórn veiða Norðaustur-Atlantshafsmakrílsins verði ekki að lögum (691. mál).
Minni hlutinn leggur til breytingu á breytingartillögu meiri hlutans þess efnis að auka við magnið til strandveiða um 1.000 tonn og þá breytast jafnframt aðrir töluliðir smávægilega.
Jafnframt leggur minni hlutinn til breytingu til að hnykkja á því að tillagan gildi aðeins fyrir fiskveiðiárið 2015/2016.
Minni hlutinn leggur til að tillagan verði samþykkt með eftirfarandi
BREYTINGU:
1. Í stað orðanna ,,fiskveiðiárunum 2015/2016 til 2020/2021“ í 1. málsl. komi: fiskveiðiárinu 2015/2016.
2. Í stað 1.–11. tölul. komi sjö nýir töluliðir, svohljóðandi:
1. 10.000 tonnum til strandveiða.
2. Allt að 1.800 tonnum til rækju- og skelbóta.
3. Allt að 6.928 tonnum til byggðakvóta.
4. Allt að 5.400 tonnum til aflamarks Byggðastofnunar.
5. 5.375 tonnum til línuívilnunar.
6. 300 tonnum til frístundaveiða.
7. 200 tonnum til áframeldis á þorski.
Alþingi, 24. júní 2015.
| Lilja Rafney Magnúsdóttir, frsm. |
Kristján L. Möller. |
Fylgiskjal.
Yfirlit yfir ráðstöfun aflamagns síðastliðin þrjú fiskveiðiár.
Hér er efni sem sést aðeins í pdf-skjalinu.
